ID.nl logo
15 gratis audio- en videotools voor Windows
© elenabsl - stock.adobe.com
Huis

15 gratis audio- en videotools voor Windows

Windows zelf heeft niet zoveel in huis wat video en audio monteren betreft. Gelukkig zijn er allerlei leuke en gratis tools die zich prima in Windows en soms ook andere besturingssystemen laten installeren. ID.nl heeft er vijftien voor je verzameld.

Wat gaan we behandelen?

De ingebouwde audio en video programma's van Windows schieten voor de veeleisende gebruiker al snel tekort. Gelukkig zijn er allerlei gratis alternatieven. In dit artikel maakt ID.nl jou bekend met vijftien van deze tools. We behandelen onder andere:

Er zijn weliswaar apps als Mediaspeler en Video-editor, maar veel meer heeft Windows of Microsoft standaard niet te bieden op het vlak van multimedia. Je moet dus op zoek naar externe tools, en de apps uit dit artikel bewijzen dat gratis ook gewoon goed kan zijn. Laten we beginnen met enkele specifieke audiotools. 

Boosten 

Windows heeft weliswaar een tool om het geluid in te stellen – klik met rechts op het luidsprekericoon en kies Geluidsinstellingen (klik zeker ook even op Meergeluidsinstellingen in de rubriek Geavanceerd) – maar met de app FxSound kan het nog beter. Je selecteert je geluidskaart, je stelt Clarity, Ambiance, Surround Sound, Dynamic Boost en Bass Boost optimaal in en je legt deze instellingen vast. Of je kiest een van de beschikbare voorinstellingen, zoals Gaming, Movies en Music. Op www.fxsound.com/presents vind je een dozijn of wat extra presets. Je kunt op de site trouwens ook terecht voor een ‘learning center’ met allerlei (troubleshooting)tips.

www.fxsound.com 

Geef de geluidskwaliteit van je Windows-pc een boost. 

Creatief bewerken 

Een heuse audio-editor mag natuurlijk niet ontbreken. De allerbekendste is Audacity, maar we stellen je hier graag een interessant alternatief voor: Ocenaudio. De app ondersteunt zowat alle bekende audioformaten en vanuit een heldere interface kun je uiteenlopende audiobewerkingen uitvoeren, met een royaal aanbod aan filters. De app ondersteunt VST-plug-ins, en een spectogram toont je de geluidsgolven, zodat je de verschillende geluidsniveaus nauwgezet kunt optimaliseren. Zowat alle mogelijke functies laten zich tevens aansturen door (instelbare) sneltoetsen.

www.ocenaudio.com(ook portable, macOS en Linux)

Een spectogram en een fraai effectenaanbod: hier kun je je creativiteit wel kwijt! 

Taggen 

Heb je veel muziekbestanden geript of gedownload, dan wil je die natuurlijk snel terugvinden en dan kun je eigenlijk niet zonder audiotags. TagScanner is hiervoor uitstekend uitgerust. De app kan met tags van uiteenlopende audioformaten overweg, zoals id3, Vorbis, ape, wma en mp4. Je ook zelf albumhoezen en songteksten toevoegen. Je kunt probleemloos meerdere songs tegelijk van tags voorzien. Hebben je audiobestanden al duidelijke bestandsnamen, dan kun je TagScanner automatisch en in batch tags op basis van die namen laten genereren. Je beslist hierbij zelf welke onderdelen je wilt opnemen, zoals titel, album, artiest enzovoort. 

www.xdlab.ru (ook portable)

Je kunt ook audiobestanden in batch taggen, op basis van bestandsnamen. 

Radio opnemen 

Je kunt audio ook opnemen met een tool als het eerder genoemde Audacity, maar als je specifiek naar muziekgenres zoekt, is dit nogal bewerkelijk en ben je beter af met NexusRadio. Je vindt hier bijna veertig genres, waaronder 90s, Blues, Jazz, Metal enzovoort. Zodra je een genre hebt geselecteerd, verschijnen de bijbehorende internetradiostations, die je op diverse criteria kunt sorteren. Dubbelklik op een station om het live te beluisteren (hoewel lang niet alle stations altijd beschikbaar zijn). Vanuit het contextmenu kun je zo’n station opnemen, inclusief audiotags, en je kunt zulke opnames bovendien inplannen.

www.nexusradio.com

Sorteer internetradio’s volgens genre en plan eventueel opnames in. 

Afspelen 

Windows Mediaspeler werkt op zich prima, maar qua flexibiliteit en functionaliteit doet die duidelijk onder voor VLC media player. Niet alleen kan deze met zowat alle mogelijke videoformaten overweg, je kunt bovendien netwerkstreams afspelen of de videobeelden streamen naar diverse apparaten, zoals een Chromecast. Verder kun je beeld, geluid en ondertitels synchroniseren en de media van allerlei effecten voorzien. De app laat zich gedetailleerd instellen, zowel wat betreft de interface (via talrijke online thema’s), de mediaweergave als de bediening (via sneltoetsen). 

www.videolan.org

VLC media player slikt zowat alle mogelijke videoformaten en laat je allerlei afspeeleffecten toevoegen. 

Converteren 

Het kan gebeuren dat je pc of afspeelapparaat niet goed met een mediabestand overweg kan vanwege niet-ondersteunde codecs. Converteren naar een ander formaat biedt vaak een uitweg, en dat is precies wat je met Any Video Converter kunt doen. Je voegt een of meer video’s (of audiobestanden) toe en je kiest een doelformaat. Dit kan een preset zijn, maar je kunt ook zelf alle audio- en videoparameters instellen. Het is tevens mogelijk een verschillende uitvoer voor de diverse bronbestanden te kiezen. Een video bijknippen, roteren, optimaliseren of een logo toevoegen, is eveneens mogelijk.

www.any-video-converter.com

Kies het gewenste uitvoerformaat en bewerk de beelden desgewenst voor je ze converteert. 

Opnemen 

Sommige online video’s kun je direct downloaden, maar bij veel sites is dit niet zomaar mogelijk. De app Any Video Recorder biedt een even simpele als doeltreffende uitweg: je laat de app het videobeeld detecteren of je trekt op je scherm zelf een kader rond het beeld dat je wilt opnemen. De tool laat je zelf het aantal frames per seconde (fps) evenals de video bitrate (Kbps) instellen, maar daarmee heb je de instelopties wel gehad. Het standaard uitvoerformaat is mp4. 

www.any-video-recorder.com

Any Video Recorder is rechttoe rechtaan: videogebied selecteren en opnemen maar. 

Knippen 

Om fragmenten uit een video te knippen en die eventueel als afzonderlijke bestanden te bewaren, is LossLessCut prima geschikt, temeer er geen kwaliteitsverlies optreedt. Je hoeft slechts de begin- en eindpunten aan te duiden, waarna je de geselecteerde fragmenten afzonderlijk bewaart of tot één video aan elkaar rijgt. Standaard is het uitvoerformaat mp4, maar je kunt ook mov of mkv kiezen. Deze tool is ook in te zetten als je meerdere audiosporen aan een video wilt koppelen, en het is eveneens mogelijk een audiospoor als een afzonderlijk m4a-bestand te bewaren. 

www.videohelp.com(ook portable, macOS en Linux)

Knip netjes de gewenste fragmenten uit je video en bewaar ze eventueel in afzonderlijke bestanden. 

Miniaturen 

Je hebt een reeks video’s gemaakt en daar had je graag een aantal representatieve miniatuurfoto’s van gehad. Je kunt dit handmatig doen, maar het kan ook volautomatisch met Auto Movie Thumbnailer. Logischerwijze voeg je eerst je videomap(pen) toe en na een druk op de knop levert dit voor elke toegevoegde video een jpg-bestand met een reeks miniatuurfoto’s op. Je bepaalt zelf hoeveel er dat precies moeten zijn. Het aantal kan eventueel ook afhankelijk zijn van de lengte van de video. Verder kun je ook nog lettertype, achtergrondkleur, afbeeldingskwaliteit, tijdstempels enzovoort instellen. 

funk.eu/amt/

Presenteer je video’s mooi als een reeks opeenvolgende plaatjes. 

Downloaden 

We kunnen ons best voorstellen dat je sommige video’s van streamingsites graag ook offline wilt bekijken. Dat betekent downloaden, en dat doet de opdrachtregeltool YT-DLP als geen ander. De mogelijkheden zijn legio, maar je moet dus wel de syntax kennen. Een overzicht van de parameters krijg je met het commando: yt-dlp --help. We beperken ons hier tot twee basale voorbeelden: zo krijg je een overzicht van de audio- en videoformaten waarin je de clip kunt downloaden inclusief een id met yt-dlp.exe -F <url_van_video>. Om het vervolgens te downloaden volstaat: yt-dlp.exe -f <id> <url_van_video>. Let wel, de parameters zijn hoofdlettergevoelig. 

https://github.com/yt-dlp/yt-dlp

De lijst met ondersteunde parameters van YT-DLP is indrukwekkend lang. 

Screencasts opnemen 

Of je nu screencasts wilt opnemen of je wilt je opnames live naar een videoplatform streamen, met OBS Studio zit je gebeiteld. Het is niet het makkelijkste programma maar je inspanningen worden beloond. Zo kun je probleemloos een video opnemen waarin je tegelijk een programmavenster, een logo en een miniatuur-webcambeeld toont. Je beelden bijknippen, schalen en verplaatsen vormt evenmin een probleem. Er zijn diverse effecten beschikbaar, waaronder chromakey, evenals filters voor bijvoorbeeld kleurcorrectie of transparantie. Rechtstreeks streamen kan ook, en OBS Studio ondersteunt heel wat diensten, waaronder YouTube en Twitch. 

www.obsproject.com (ook macOS en Linux)

OBS Studio kan met tal van mediabronnen overweg: van bureaublad en browser tot webcam en meer. 

Ondertitelen 

Om video’s te ondertitelen, kun je handmatig de ondertitels met eventuele tijdcodes in een tekstbestand intikken, maar het werkt veel handiger met een desktop-tool als Subtitle Edit. Met kleurcodes geeft de tool aan als een ondertitel bijvoorbeeld te lang wordt. Je kunt deze dan eventueel opsplitsen. Het is ook mogelijk allerlei opmaakcodes in je titels op te nemen, maar weet dat niet alle videospelers die codes ondersteunen. De app geeft je eveneens de mogelijkheid om een ondertitelbestand te openen en dat automatisch in de gewenste doeltaal om te zetten. 

www.nikse.dk/subtitleedit(ook portable)

Je kunt ondertitels ook formatteren in Subtitle Edit, maar niet alle videospelers ondersteunen dit. 

Snel bewerken 

Gaat het je niet zozeer om subtiele videobewerkingen, maar wil je vooral snel resultaat bij ingrepen als het bijknippen, opsplitsen, combineren of het toevoegen van audio of tekst, dan dient de opensource-app Avidemux zich aan. Je kunt uit talrijke filters kiezen met rubrieken als Transform, Colors, Noise, Subtitles en Artistic en het resultaat meteen bekijken. Het is mogelijk meerdere filters op dezelfde video toe te passen. Je kunt het resultaat in diverse bestandscontainers bewaren, waaronder mkv, flv, mov en webm. 

https://sourceforge.net/projects/avidemux/(ook macOS)

Het effectenarsenaal van Avidemux is behoorlijk imposant. 

Bewerken (beginners) 

Met Avidemux kun je weliswaar filters en effecten op je video’s loslaten, maar een echte video-editor, met tijdlijn, meerdere videosporen enzovoort, is het niet. OpenShot is wel een heuse editor en bovendien gebruiksvriendelijk. Je kunt je video op allerlei manieren aanpassen, zoals bijsnijden, roteren, schalen enzovoort. Dankzij een onbeperkt aantal audio- en videosporen kun je heel creatief uit de hoek komen. Verder zijn er talloze transities beschikbaar evenals een fraaie reeks effecten, onder meer voor animatie (zoals het Ken Burns-effect) en een ChromaKey-effect (groen scherm). Je kunt het resultaat bovendien naar verschillende formaten exporteren.

www.openshot.org 

Aan effecten en overgangen geen gebrek in het toegankelijke OpenShot. 

Bewerken (pro’s) 

Ben je op zoek naar een semiprofessionele video-editor, dan zit je goed met DaVinci Resolve – het exe-bestand van 3 GB geeft al aan dat het niet zomaar een tool is en bovendien worden nog extra onderdelen geïnstalleerd. De leercurve is behoorlijk steil, vooral vanwege de wat onconventionele workflow, maar je inspanningen worden beloond met onder meer prima synchronisatiemogelijkheden voor video en audio, een uitstekend kleurbeheer en krachtige animatie-opties. Het zal je niet verbazen dat dit een ferm systeem vereist, graag een quadcore met 16 GB RAM en 4 GB videogeheugen. 

https://www.blackmagicdesign.com/products/davinciresolve(ook macOS, Linux)

Als je systeem het redt en je durft het aan, dan biedt DaVinci Resolve professionele mogelijkheden. 
▼ Volgende artikel
Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?
© ER | ID.nl
Huis

Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

▼ Volgende artikel
Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is
© ID.nl
Huis

Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

In dit artikel

In dit artikel lees je wat QD-OLED precies is en waarom deze schermtechniek vooral bij gamen zichtbaar voordeel biedt. We leggen uit hoe QD-OLED verschilt van traditionele lcd-panelen, wat je merkt bij snelle actie en donkere scènes, en hoe het zit met helderheid, HDR en reflecties. Ook besteden we aandacht aan burn-in en de beschermingsmechanismen die moderne QD-OLED-monitoren gebruiken. Tot slot lees je voor welk type gamer QD-OLED het meest geschikt is en wanneer een Mini-LED-monitor een logisch alternatief kan zijn.

Lees ook: Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

QD-OLED versus Mini-LED

QD-OLED en Mini-LED worden vaak naast elkaar genoemd, maar het zijn fundamenteel verschillende technieken. QD-OLED is zelflichtend: elke pixel geeft zijn eigen licht en kan volledig uit. Dat levert perfect zwart, zeer snelle pixelreacties en sterk contrast op, wat vooral bij games met veel beweging en donkere scènes zichtbaar voordeel geeft.

Mini-LED is een verfijnde vorm van LCD. Het paneel gebruikt duizenden kleine leds als achtergrondverlichting die in zones worden gedimd. Daardoor kan een Mini-LED-scherm hoge helderheid over grote delen van het scherm vasthouden, wat prettig is in fel verlichte kamers en bij HDR met veel lichtaccenten. Zwart is hierbij wel afhankelijk van lokale dimming en nooit volledig uitgeschakeld zoals bij OLED.

Kort gezegd blinkt QD-OLED uit in contrast, snelheid en beeldrust in donkere omgevingen, terwijl Mini-LED praktischer is bij veel omgevingslicht, wanneer dezelfde elementen of onderdelen langdurig in beeld staat en als hoge helderheid belangrijk is.

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

Wat is het?Wat doet het?
Screensaver (schermbeveiliging)Dimt het scherm bij langdurig stilstaand beeld en herstelt de helderheid automatisch zodra er weer beweging is, om inbranden te voorkomen.
Pixel orbiting (pixelverschuiving)Verschuift het beeld continu minimaal op pixelniveau zodat vaste elementen nooit exact op dezelfde plek blijven staan.
Pixel refresh (pixelverversing)Start een onderhoudscyclus waarbij het paneel zichzelf corrigeert om slijtage en beginnende inbranding te verminderen.
Auto Warning (automatische waarschuwing)Geeft na een bepaalde gebruiksduur automatisch een melding om een pixel refresh uit te voeren.
Logos protection (logobescherming)Herkent vaste logo's in beeld en verlaagt daar lokaal de helderheid om inbranden te beperken.
Boundary dimmer (randdimming)Dimt automatisch delen van het scherm met zwarte balken of sterke helderheidsverschillen, bijvoorbeeld bij afwijkende beeldverhoudingen.
Taskbar dimmer (taakbalkdimming)Verlaagt specifiek de helderheid van de taakbalk om langdurige statische weergave op die plek te beperken.
Thermal protection (thermische beveiliging)Past de helderheid automatisch aan wanneer de monitor te warm wordt, om oververhitting en paneelslijtage te voorkomen.

©AGON by AOC

AGON by AOC PRO OLED AG276QKD2

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Techniek ⬇ / Model ➡AG276QKD2AG276UZDAG346UCDAG276QZD2
Screen saverJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / Fast
Pixel orbitingJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / Strong
Pixel refreshJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Auto WarningJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Logos ProtectionJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2
Boundary dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Taskbar dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Thermal protectionJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / On

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

QD, OLED en QD-OLED

OLED
Elke pixel geeft zelf licht. Daardoor zijn zwartwaarden diep en schakelt het beeld snel. Geschikt voor gaming en films, met aandacht voor burn-in bij langdurig statisch beeld.

QD (Quantum Dots)
Quantum dots zetten licht om in pure, heldere kleuren. Ze worden ingezet om kleurvolume en helderheid te verbeteren.

QD-OLED
Combineert de zelflichtende OLED-pixelstructuur met een quantum-dot-laag. Je krijgt diepe zwarttinten, snelle reactie en een breed kleurbereik. Het is een balans tussen snelheid, helderheid en kleurprecisie die goed aansluit bij moderne games.