Windows zelf heeft niet zoveel in huis wat video en audio monteren betreft. Gelukkig zijn er allerlei leuke en gratis tools die zich prima in Windows en soms ook andere besturingssystemen laten installeren. ID.nl heeft er vijftien voor je verzameld.

Er zijn weliswaar apps als Mediaspeler en Video-editor, maar veel meer heeft Windows of Microsoft standaard niet te bieden op het vlak van multimedia. Je moet dus op zoek naar externe tools, en de apps uit dit artikel bewijzen dat gratis ook gewoon goed kan zijn. Laten we beginnen met enkele specifieke audiotools. 

Boosten 

Windows heeft weliswaar een tool om het geluid in te stellen – klik met rechts op het luidsprekericoon en kies Geluidsinstellingen (klik zeker ook even op Meergeluidsinstellingen in de rubriek Geavanceerd) – maar met de app FxSound kan het nog beter. Je selecteert je geluidskaart, je stelt Clarity, Ambiance, Surround Sound, Dynamic Boost en Bass Boost optimaal in en je legt deze instellingen vast. Of je kiest een van de beschikbare voorinstellingen, zoals Gaming, Movies en Music. Op www.fxsound.com/presents vind je een dozijn of wat extra presets. Je kunt op de site trouwens ook terecht voor een ‘learning center’ met allerlei (troubleshooting)tips.

www.fxsound.com 

Creatief bewerken 

Een heuse audio-editor mag natuurlijk niet ontbreken. De allerbekendste is Audacity, maar we stellen je hier graag een interessant alternatief voor: Ocenaudio. De app ondersteunt zowat alle bekende audioformaten en vanuit een heldere interface kun je uiteenlopende audiobewerkingen uitvoeren, met een royaal aanbod aan filters. De app ondersteunt VST-plug-ins, en een spectogram toont je de geluidsgolven, zodat je de verschillende geluidsniveaus nauwgezet kunt optimaliseren. Zowat alle mogelijke functies laten zich tevens aansturen door (instelbare) sneltoetsen.

www.ocenaudio.com(ook portable, macOS en Linux)

Taggen 

Heb je veel muziekbestanden geript of gedownload, dan wil je die natuurlijk snel terugvinden en dan kun je eigenlijk niet zonder audiotags. TagScanner is hiervoor uitstekend uitgerust. De app kan met tags van uiteenlopende audioformaten overweg, zoals id3, Vorbis, ape, wma en mp4. Je ook zelf albumhoezen en songteksten toevoegen. Je kunt probleemloos meerdere songs tegelijk van tags voorzien. Hebben je audiobestanden al duidelijke bestandsnamen, dan kun je TagScanner automatisch en in batch tags op basis van die namen laten genereren. Je beslist hierbij zelf welke onderdelen je wilt opnemen, zoals titel, album, artiest enzovoort. 

www.xdlab.ru (ook portable)

Radio opnemen 

Je kunt audio ook opnemen met een tool als het eerder genoemde Audacity, maar als je specifiek naar muziekgenres zoekt, is dit nogal bewerkelijk en ben je beter af met NexusRadio. Je vindt hier bijna veertig genres, waaronder 90s, Blues, Jazz, Metal enzovoort. Zodra je een genre hebt geselecteerd, verschijnen de bijbehorende internetradiostations, die je op diverse criteria kunt sorteren. Dubbelklik op een station om het live te beluisteren (hoewel lang niet alle stations altijd beschikbaar zijn). Vanuit het contextmenu kun je zo’n station opnemen, inclusief audiotags, en je kunt zulke opnames bovendien inplannen.

www.nexusradio.com

Afspelen 

Windows Mediaspeler werkt op zich prima, maar qua flexibiliteit en functionaliteit doet die duidelijk onder voor VLC media player. Niet alleen kan deze met zowat alle mogelijke videoformaten overweg, je kunt bovendien netwerkstreams afspelen of de videobeelden streamen naar diverse apparaten, zoals een Chromecast. Verder kun je beeld, geluid en ondertitels synchroniseren en de media van allerlei effecten voorzien. De app laat zich gedetailleerd instellen, zowel wat betreft de interface (via talrijke online thema’s), de mediaweergave als de bediening (via sneltoetsen). 

www.videolan.org

Converteren 

Het kan gebeuren dat je pc of afspeelapparaat niet goed met een mediabestand overweg kan vanwege niet-ondersteunde codecs. Converteren naar een ander formaat biedt vaak een uitweg, en dat is precies wat je met Any Video Converter kunt doen. Je voegt een of meer video’s (of audiobestanden) toe en je kiest een doelformaat. Dit kan een preset zijn, maar je kunt ook zelf alle audio- en videoparameters instellen. Het is tevens mogelijk een verschillende uitvoer voor de diverse bronbestanden te kiezen. Een video bijknippen, roteren, optimaliseren of een logo toevoegen, is eveneens mogelijk.

www.any-video-converter.com

Opnemen 

Sommige online video’s kun je direct downloaden, maar bij veel sites is dit niet zomaar mogelijk. De app Any Video Recorder biedt een even simpele als doeltreffende uitweg: je laat de app het videobeeld detecteren of je trekt op je scherm zelf een kader rond het beeld dat je wilt opnemen. De tool laat je zelf het aantal frames per seconde (fps) evenals de video bitrate (Kbps) instellen, maar daarmee heb je de instelopties wel gehad. Het standaard uitvoerformaat is mp4. 

www.any-video-recorder.com

Knippen 

Om fragmenten uit een video te knippen en die eventueel als afzonderlijke bestanden te bewaren, is LossLessCut prima geschikt, temeer er geen kwaliteitsverlies optreedt. Je hoeft slechts de begin- en eindpunten aan te duiden, waarna je de geselecteerde fragmenten afzonderlijk bewaart of tot één video aan elkaar rijgt. Standaard is het uitvoerformaat mp4, maar je kunt ook mov of mkv kiezen. Deze tool is ook in te zetten als je meerdere audiosporen aan een video wilt koppelen, en het is eveneens mogelijk een audiospoor als een afzonderlijk m4a-bestand te bewaren. 

www.videohelp.com(ook portable, macOS en Linux)

Miniaturen 

Je hebt een reeks video’s gemaakt en daar had je graag een aantal representatieve miniatuurfoto’s van gehad. Je kunt dit handmatig doen, maar het kan ook volautomatisch met Auto Movie Thumbnailer. Logischerwijze voeg je eerst je videomap(pen) toe en na een druk op de knop levert dit voor elke toegevoegde video een jpg-bestand met een reeks miniatuurfoto’s op. Je bepaalt zelf hoeveel er dat precies moeten zijn. Het aantal kan eventueel ook afhankelijk zijn van de lengte van de video. Verder kun je ook nog lettertype, achtergrondkleur, afbeeldingskwaliteit, tijdstempels enzovoort instellen. 

funk.eu/amt/

Downloaden 

We kunnen ons best voorstellen dat je sommige video’s van streamingsites graag ook offline wilt bekijken. Dat betekent downloaden, en dat doet de opdrachtregeltool YT-DLP als geen ander. De mogelijkheden zijn legio, maar je moet dus wel de syntax kennen. Een overzicht van de parameters krijg je met het commando: yt-dlp --help. We beperken ons hier tot twee basale voorbeelden: zo krijg je een overzicht van de audio- en videoformaten waarin je de clip kunt downloaden inclusief een id met yt-dlp.exe -F <url_van_video>. Om het vervolgens te downloaden volstaat: yt-dlp.exe -f <id> <url_van_video>. Let wel, de parameters zijn hoofdlettergevoelig. 

https://github.com/yt-dlp/yt-dlp

Screencasts opnemen 

Of je nu screencasts wilt opnemen of je wilt je opnames live naar een videoplatform streamen, met OBS Studio zit je gebeiteld. Het is niet het makkelijkste programma maar je inspanningen worden beloond. Zo kun je probleemloos een video opnemen waarin je tegelijk een programmavenster, een logo en een miniatuur-webcambeeld toont. Je beelden bijknippen, schalen en verplaatsen vormt evenmin een probleem. Er zijn diverse effecten beschikbaar, waaronder chromakey, evenals filters voor bijvoorbeeld kleurcorrectie of transparantie. Rechtstreeks streamen kan ook, en OBS Studio ondersteunt heel wat diensten, waaronder YouTube en Twitch. 

www.obsproject.com (ook macOS en Linux)

Ondertitelen 

Om video’s te ondertitelen, kun je handmatig de ondertitels met eventuele tijdcodes in een tekstbestand intikken, maar het werkt veel handiger met een desktop-tool als Subtitle Edit. Met kleurcodes geeft de tool aan als een ondertitel bijvoorbeeld te lang wordt. Je kunt deze dan eventueel opsplitsen. Het is ook mogelijk allerlei opmaakcodes in je titels op te nemen, maar weet dat niet alle videospelers die codes ondersteunen. De app geeft je eveneens de mogelijkheid om een ondertitelbestand te openen en dat automatisch in de gewenste doeltaal om te zetten. 

www.nikse.dk/subtitleedit(ook portable)

Snel bewerken 

Gaat het je niet zozeer om subtiele videobewerkingen, maar wil je vooral snel resultaat bij ingrepen als het bijknippen, opsplitsen, combineren of het toevoegen van audio of tekst, dan dient de opensource-app Avidemux zich aan. Je kunt uit talrijke filters kiezen met rubrieken als Transform, Colors, Noise, Subtitles en Artistic en het resultaat meteen bekijken. Het is mogelijk meerdere filters op dezelfde video toe te passen. Je kunt het resultaat in diverse bestandscontainers bewaren, waaronder mkv, flv, mov en webm. 

https://sourceforge.net/projects/avidemux/(ook macOS)

Bewerken (beginners) 

Met Avidemux kun je weliswaar filters en effecten op je video’s loslaten, maar een echte video-editor, met tijdlijn, meerdere videosporen enzovoort, is het niet. OpenShot is wel een heuse editor en bovendien gebruiksvriendelijk. Je kunt je video op allerlei manieren aanpassen, zoals bijsnijden, roteren, schalen enzovoort. Dankzij een onbeperkt aantal audio- en videosporen kun je heel creatief uit de hoek komen. Verder zijn er talloze transities beschikbaar evenals een fraaie reeks effecten, onder meer voor animatie (zoals het Ken Burns-effect) en een ChromaKey-effect (groen scherm). Je kunt het resultaat bovendien naar verschillende formaten exporteren.

www.openshot.org 

Bewerken (pro’s) 

Ben je op zoek naar een semiprofessionele video-editor, dan zit je goed met DaVinci Resolve – het exe-bestand van 3 GB geeft al aan dat het niet zomaar een tool is en bovendien worden nog extra onderdelen geïnstalleerd. De leercurve is behoorlijk steil, vooral vanwege de wat onconventionele workflow, maar je inspanningen worden beloond met onder meer prima synchronisatiemogelijkheden voor video en audio, een uitstekend kleurbeheer en krachtige animatie-opties. Het zal je niet verbazen dat dit een ferm systeem vereist, graag een quadcore met 16 GB RAM en 4 GB videogeheugen. 

https://www.blackmagicdesign.com/products/davinciresolve(ook macOS, Linux)

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.