Voor mensen met een functiebeperking biedt de smartphone veel praktische voordelen. Zo zijn er bijvoorbeeld handige apps die rolstoeltoegankelijke locaties inzichtelijk maken en slechtzienden helpen om de weg te vinden. Hoog tijd om de beste apps voor mindervaliden eens nader te belichten.

Tip 01: Toegankelijkheid

Ongehinderd (Android, iOS)

Veel horecagelegenheden en winkels zijn slecht toegankelijk voor mindervalide personen, maar gelukkig zijn er ook genoeg locaties waarbij het wel lukt om eenvoudig binnen te komen. Aan de hand van een actieve community met duizenden gebruikers toetst de app Ongehinderd openbare locaties in Nederland. Bovendien houdt de app ook rekening met aangepaste toiletten en een ruime parkeerplaats. Lees ook: Compaan - De doordachte tablet voor ouderen en zorgverleners.

Open de app en geef aan welk profiel van toepassing is, bijvoorbeeld Blind of slechtziend, Rolstoel of Doof of slechthorend. Bevestig met Opslaan en bekijk welke toegankelijke locaties er in jouw buurt zijn. Druk rechtsboven op Filteren om de gewenste vrijetijdslocaties te vinden. Bij elk adres staat aangegeven welke voorzieningen er beschikbaar zijn, zoals een drempelvrije entree, invalidentoilet en veilige vluchtroute. Verder vind je beoordelingen van andere bezoekers. Via Toevoegen maak je desgewenst een nieuwe locatie aan binnen de Ongehinderd-app.

On Wheels

De eerder besproken app Ongehinderd richt zich voornamelijk op Nederlandse locaties, maar voor Belgische rolstoelgebruikers is er een soortgelijk alternatief. In On Wheels geef je eerst de breedte van de rolstoel op. Gebruik vervolgens de plattegrond om in te zoomen op een Belgische stad en bekijk welke locaties rolstoelvriendelijk zijn. Je kunt ook aan de hand van categorieën geschikte adressen vinden. Verder is het mogelijk om zelf toegankelijke adressen toe te voegen, al heb je hiervoor wel een meetlint op de bestemming nodig voor het opmeten van de doorgang. On Wheels is beschikbaar voor Android en iOS.

Tip 02: Sporten

Sportdrempelvrij (Android, iOS)

De meeste rolstoelsporten vinden in een sporthal plaats en daarom is het eigenlijk maar vreemd dat lang niet iedere locatie rolstoelvriendelijk is. Voor zwembaden geldt precies hetzelfde. De app Sportdrempelvrij geeft mindervaliden de kans om vooraf informatie over de sporthal in te winnen op het gebied van toegankelijkheid en bereikbaarheid. Je weet hierdoor precies of de route vanaf de kleedkamer naar de sporthal drempelvrij is en of er een invalideparkeerplaats in de buurt is. De informatie is afkomstig van andere gebruikers. Na het openen van Sportdrempelvrij verschijnt er een lijst met locaties in jouw omgeving. Is er van een bepaalde locatie nog geen informatie beschikbaar? Draag zelf een steentje bij en vul de vragenlijst in.

©PXimport

Tip 03 Een openbaar invalidentoilet is dankzij HogeNood snel gevonden.

Tip 03: Invalidentoiletten

HogeNood (Android, iOS, Windows Phone)

Het vinden van een openbaar invalidentoilet is soms best lastig. De app HogeNood verzamelt locaties van openbare toiletten in Nederland en België en geeft hierbij ook aan in hoeverre ze toegankelijk zijn met de rolstoel. Aan de hand van jouw geografische locatie bekijk je een lijst of plattegrond met beschikbare toiletten in de omgeving. Let hierbij goed op of het logo van een invalidentoilet zichtbaar is. Tik de instellingenknop (tandwiel) aan en activeer de schakelaar achter Rolstoelvriendelijk. Heb je een geschikte locatie gevonden?

Druk op Route om ernaartoe te navigeren. Handig is dat er ook extra informatie bij de adressen staat vermeld, zoals het tarief en de openingstijden. Verder lees je beoordelingen en voeg je desgewenst zelf een recensie toe. Ten slotte staat het je ook vrij om nieuwe locaties in de app aan te maken.

Tip 04: Hulp op afstand

Be My Eyes (iOS)

Be My Eyes brengt slechtzienden en blinden in contact met mensen die wel goed kunnen zien. Via een live-videoverbinding is er op deze wijze hulp op afstand mogelijk. Handig voor het geval een persoon met een visuele beperking bijvoorbeeld de houdbaarheidsdatum van een pak melk wil weten en er verder niemand anders in de buurt is. Houd het pak voor de camera en ontvang hulp van welwillende personen van over de hele wereld. De voertaal binnen deze community is overwegend Engels. Na de installatie heb je keuze tussen de opties Ik ben ziend en Ik ben blind. Kies je rol en voltooi de installatie. Dat kan eventueel via je Facebook-account. Wanneer je ergens hulp bij nodig hebt, maak je eenvoudig contact met een vrijwilliger. Heb je zelf goed zicht en wil je anderen graag helpen? Meld je aan als vrijwilliger en wacht af totdat je een oproep ontvangt.

©PXimport

Tip 05 Bij een foto van een afstandsbediening vertelt TapTapSee zelfs van welk merk dit apparaat is.

Tip 05: Objecten herkennen

TapTapSee (Android, iOS)

Blinden herkennen de meeste dingen op de tast, al is dat soms niet zo eenvoudig. Weet je niet wat iets is? Gebruik TapTapSee om een kiekje te maken en de app vertelt je precies wat er op de foto staat. Voordat je deze app gebruikt, is het belangrijk dat de spraakfunctie op het toestel is geactiveerd. Voor iOS en Android schakel je respectievelijk de schermlezers VoiceOver en Google TalkBack in (zie tip 6). Open vervolgens TapTapSee en druk tweemaal op het scherm om een foto te maken. De app heeft even tijd nodig om objecten te identificeren. Zodra dat is gebeurd, geeft je smartphone een duidelijke en beknopte omschrijving. Hierbij is TapTapSee erg nauwkeurig waardoor het voor mensen met een visuele beperking een ideaal hulpje is.

KNFB Reader

Wie een mobiele spraakassistent wenst, kan KNFB Reader overwegen. Maak met je smartphone of tablet een foto van een tekst en deze app leest de tekst vervolgens hardop voor. Ideaal dus voor blinden slechtzienden, al hangt er wel een fors prijskaartje van maar liefst honderd euro aan deze app. Nadat je een foto hebt gemaakt, importeert KNFB Reader alle tekst en leest de zinnen voor. De toepassing is zowel voor Android als iOS verkrijgbaar. Voor Android is er een testversie waarmee je de eerste 25 foto's gratis laat oplezen.

Tip 06: Toestel bedienen

VoiceOver (iOS)

TalkBack (Android)

Voor blinden en slechtzienden is het een hele uitdaging om een smartphone te bedienen. Apple houdt rekening met deze groep, want de iPhone en iPad hebben standaard een uitstekende schermlezer ingebouwd. VoiceOver vertelt je precies wat er op het scherm staat, zodat je de gewenste apps kunt gebruiken.

Wel is het nodig om de functie te activeren. Ga op het iOS-apparaat achtereenvolgens naar Instellingen / Algemeen / Toegankelijkheid / VoiceOver en activeer de schakelaar achter VoiceOver. Pas naar eigen inzicht de spreeksnelheid aan. Zodra je eenmaal op een item tikt, spreekt het toestel de naam van een onderdeel uit. Tik je tweemaal, dan activeer je het geselecteerde onderdeel. VoiceOver ondersteunt ook het gebruik van diverse brailleleesregels bij gebruik van een speciaal brailleapparaat. Ook Android heeft onder de naam TalkBack een eigen schermlezer. Ga naar Instellingen / Toegankelijkheid / Zicht / TalkBack en activeer de schakelaar. De werking is grotendeels vergelijkbaar met VoiceOver.

Tip 07: Films voor blinden

Earcatch (Android, iOS)

Dankzij Earcatch loont het ook voor slechtzienden en blinden de moeite om een film of serie te 'kijken'. Zet een koptelefoon op en hoor precies wat er op het scherm gebeurt, zoals bepaalde gezichtsuitdrukkingen en plaatsbepalingen. Het werkt zowel thuis als in de bioscoop! Wees niet bang dat je hierdoor het geluid van de film moeilijker kunt volgen, want de voice-over praat tussen de dialogen door. Earcatch ondersteunt diverse recente titels van Nederlandse bodem, waaronder Divorce, Mannenharten en Gooische Vrouwen. Druk binnen de app op het plusteken en geef aan welke film of serie je wilt volgen. Earcatch downloadt vervolgens het bijbehorende audiobestand en speelt het fragment af. De app gebruikt de microfoon van je smartphone om het audiobestand exact gelijk met de film af te spelen.

TimeBuzz

TimeBuzz is een iPhone-app die naadloos samenwerkt met de Apple Watch. Mensen met een visuele beperking voelen aan de hand van vibraties het huidige tijdstip. Wel zo prettig, want het voorkomt dat het telkens nodig is om mondeling de tijd bij iemand op te vragen. Gebruikers kiezen zelf een trilpatroon, waarna het slimme horloge lange en korte vibraties produceert. Tik het scherm van de Apple Watch aan om de tijd op te vragen. Je krijgt dan respectievelijk de uren en de minuten door. TimeBuzz kost eenmalig 99 cent en is beschikbaar in de App Store.

Tip 08: Blindgeleide-app

ViaOpta Nav (Android, iOS)

Reguliere navigatie-apps vertellen bij iedere afslag waar je naartoe moet. Voor mensen met een visuele beperking is deze informatie te weinig. Voor hun eigen oriëntatie ontvangen zij graag vaker gesproken berichten over de huidige positie. ViaOpta Nav houdt rekening met deze wens en geeft pakweg iedere dertig seconden informatie over de route. Open de app en tik op Zoek. Nadat je een adres hebt ingevoerd, start je de navigatie. Zoals iedere navigatie-app, wijst ViaOpta Nav je de weg waarbij je tussentijds meer informatie over je positie ontvangt. Je past het gedrag van de app naar eigen wens aan. Tik hiervoor in het hoofdscherm op het tandwielpictogram. Je wijzigt onder meer de spreeksnelheid en activeert de trilfunctie bij aankondiging van richting. Een leuk weetje is dat ViaOpta Nav ook compatibel is met de Apple Watch.

Tip 09: Beter communiceren

HandyApp (iOS)

Mensen die beperkt zijn in hun communicatie hebben veel baat bij HandyApp. Deze app is weliswaar al een tijdje niet meer bijgewerkt, maar het werkt nog prima. Houd er rekening mee dat HandyApp uitsluitend beschikbaar is voor de iPad. Via duidelijke pictogrammen kan de gebruiker emoties uitdrukken. Verder biedt de app mogelijkheden om diverse wensen kenbaar te maken, zoals het nuttigen van een maaltijd, drinken van een kopje koffie of nemen van een douche. Voor alle alledaagse toepassingen is er wel een pictogram beschikbaar. Zodra je ergens op drukt, spreekt je iPad de boodschap hardop uit.

©PXimport

Tip 09 HandyApp geeft mensen met een beperking in hun communicatie de kans om zichzelf te uiten.

Verouderde apps

In de applicatiewinkels van Apple en Google zijn er ook apps voor mindervaliden die al enige tijd niet meer zijn bijgewerkt. Hierdoor is de aangeboden informatie niet meer voor iedere locatie up-to-date. Wanneer er in jouw omgeving de afgelopen jaren weinig is veranderd, zijn de apps wellicht nog bruikbaar. Zo vind je met Gehandicapten-P (Android) en WheelMate (Android en iOS) invalideparkeerplaatsen in de buurt. Met laatstgenoemde app kun je bovendien ook invalidetoiletten opsporen.

©PXimport

Tip 10: Luisterend oor

Tap Tap (iOS)

Als je doof bent, is het vervelend wanneer je bijvoorbeeld de deurbel niet hoort. De app Tap Tap fungeert als 'extra oor' en laat weten wanneer er een opvallend geluid in de omgeving plaatsvindt. De app kost wel eenmalig 2,99 euro en is alleen beschikbaar voor iOS-apparaten.

Na installatie vraagt Tap Tap toegang tot de microfoon van je toestel. Zodra de app een geluid in je omgeving opvangt, verandert de achtergrond van zwart naar wit. Druk op het informatiepictogram rechtsonder om de gevoeligheid van deze functie aan te passen. Beweeg hiervoor de schuifregelaar bij het onderdeel Sensitivity.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Waar je een paar jaar geleden nog de hoofdprijs betaalde voor een goede 65 inch smart-tv, zijn deze tv's nu al een stuk betaalbaarder. Wij vonden vijf exemplaren die voor minder dan 600 euro te koop zijn.

Een 65 inch 4K smart-tv is natuurlijk de ultieme televisie voor het kijken van series en films in de hoogste kwaliteit. Voordeel is verder ook dat je niet al te dicht op je scherm hoeft te zitten: voor een 65 inch televisie geldt een afstand vanaf zo'n drie tot drieënhalve meter. En dankzij de smart-functionaliteit heb je toegang tot tal van streamingdiensten. Wij bekeken de mooiste modellen die je voor minder dan 600 euro kunt kopen.

LG 65UR73006LA

Voor wie houdt van heldere beelden en natuurlijke kleuren is de LG 65UR73006LA.AEUQ een prima keuze. Het 4K-paneel met ondersteuning voor HDR10 en HLG laat films en series mooi uitkomen. Wat direct opvalt is het brede kijkhoekpaneel, zodat je vanuit elke hoek goed beeld hebt. Drie HDMI 2.1-poorten zijn aanwezig, handig voor bijvoorbeeld een spelcomputer of soundbar. Het geluid is degelijk, met 20 watt RMS, al kan een extra speaker geen kwaad. De televisie zelf is niet overdreven dik, ongeveer 57 mm, en draait op WebOS dat vlot en makkelijk werkt.

Besturingssysteem: WebOS
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

TCL 65C655 Pro

Deze TCL 65C655 Pro is een goede keus als je graag series kijkt of een filmavond houdt. Dankzij de QLED-techniek komen de kleuren mooi tot leven en ook HDR10+ en Dolby Vision helpen mee voor extra diepte. Google TV zorgt ervoor dat je toegang hebt tot de meeste (streaming-)apps van Netflix tot YouTube. Het geluid springt eruit: met 50 watt RMS en een ingebouwde subwoofer krijg je een stevig geluid. De tv zelf is daardoor wel een tikje dikker, zo’n 80 mm. Er zijn drie HDMI-poorten voor het aansluiten van extra apparaten.

Besturingssysteem: Google TV
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 50W

Hisense 65A7NQ

Ben je iemand die vooral van gemak houdt? De Hisense 65A7NQ biedt precies dat. De tv is simpel in gebruik, draait op het VIDAA-besturingssysteem en start razendsnel op. Met zijn 4K-beeld en ondersteuning voor Dolby Vision zie je mooie kleuren en scherpe beelden. Er zijn drie HDMI-poorten, voldoende voor al je apparaten. De tv heeft een redelijk slank ontwerp, ongeveer 80 mm dik. Het geluid van 20 watt RMS is prima voor dagelijks gebruik, al klinkt het met een soundbar net even beter.

Besturingssysteem: VIDAA U
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

Samsung QE65Q80DAT

Wat deze Samsung QE65Q80DAT meteen bijzonder maakt, is het strakke ontwerp en de Direct Full Array-achtergrondverlichting. Daardoor zijn de zwarttinten diep en het contrast sterk. De tv is heel geschikt voor wie sportwedstrijden of actiefilms kijkt. Hij heeft vier HDMI 2.1-poorten en een krachtig geluid van 40 watt RMS, wat zorgt voor een volle klank bij films. Het scherm is vrij dun, met 54 mm, en draait op het vertrouwde Tizen-besturingssysteem dat soepel werkt.

Besturingssysteem: Tizen
Aantal HDMI-poorten: 4
Audio-output (RMS): 40W

Philips 65PUS7609/12

Bij de Philips 65PUS7609/12 draait het om eenvoud en betaalbaarheid. De beeldkwaliteit is prima voor dagelijks gebruik, met 4K-resolutie en ondersteuning voor Dolby Atmos voor beter geluid. De tv werkt met Titan OS, dat simpel is en vlot laadt. Er zijn drie HDMI 2.1-poorten, genoeg om bijvoorbeeld een spelcomputer of extra box aan te sluiten. De tv is iets dikker dan sommige andere modellen, ongeveer 92 mm, en levert 20 watt RMS geluid. Philips is voor deze serie afgestapt van Google TV en levert de modellen nu met Titan OS.

Besturingssysteem: Titan OS
Aantal HDMI-poorten: 3
Audio-output (RMS): 20W

Ga je op vakantie met je camper of met de caravan? Dan wil je vooral ontspannen rijden, zonder zorgen over te lage viaducten, smalle haarspeldbochten of weggetjes waar je amper kunt keren. Toch gebruiken veel mensen nog steeds een standaard autonavigatie, terwijl die niet is afgestemd op de afmetingen en het rijgedrag van een groter of zwaarder voertuig. In dit artikel lees je wat campernavigatie anders doet – en waarom dat handig is.

Lees ook: Een airco in je caravan of camper? Dit zijn de mogelijkheden!

Een gewone navigatie – los toestel of via smartphone – is gebouwd voor personenauto's. Je voert een bestemming in, kiest eventueel tussen snelste of kortste route, en krijgt aanwijzingen gebaseerd op normale verkeersregels en gangbare voertuigafmetingen. Voor dagelijks gebruik werkt dat prima. Maar zodra je met een grote camper of een caravan op pad gaat, kom je al snel beperkingen tegen. Denk aan tunnels met een beperkte doorrijhoogte, wegen met maximale asdruk of gewichtslimiet, scherpe bochten in bergachtig gebied of dorpskernen waar je amper kunt keren of parkeren. Een standaard navigatie houdt daar geen rekening mee. Dat kan onderweg voor behoorlijk wat stress zorgen, of in het slechtste geval zelfs voor schade.

Wat doet campernavigatie anders?

Een speciaal campernavigatiesysteem is ontworpen met campers en auto's met aanhanger in gedachten. Je voert vooraf de lengte, breedte, hoogte en het gewicht van je combinatie in. Op basis daarvan worden alleen routes getoond die ook echt geschikt zijn voor jouw voertuig. En dat maakt een wereld van verschil.

Zo vermijd je automatisch bruggen waar je niet onderdoor kunt, te smalle weggetjes in dorpjes of natuurgebieden, steile hellingen waar je niet comfortabel kunt rijden of keren en wegen waar een caravan officieel niet is toegestaan. Veel campernavigaties bieden ook aanvullende functies. Denk aan filters voor campings, servicepunten of camperplaatsen, kaarten die je offline kunt gebruiken in gebieden zonder bereik, weergave van hellingspercentages en scherpe bochten onderweg en waarschuwingen voor zijwind, milieuzones of tolwegen. Sommige systemen kun je zelfs koppelen aan een achteruitrijcamera, wat handig is bij parkeren of keren op krappe plekken.

Wat je bij campernavigatie ook vaak ziet: een groter scherm dan bij standaard modellen. Dat is geen luxe, maar een bewuste keuze. De zitpositie in een camper is meestal hoger en wat verder van het dashboard af. Een scherm van 7 inch of groter zorgt dan voor beter overzicht en leesbaarheid, zonder dat je moet turen of knijpen met je ogen. Zeker als je tijdens het rijden snel de kaart of de aanwijzingen wilt checken, is dat een voordeel.

©GARMIN International ©2022

Voorbeelden uit de praktijk

Stel: je rijdt met een camper door de Ardennen. De kortste route volgens je telefoon gaat dwars door een dorpje met een smal bruggetje en steile oprit. Een standaard navigatie stuurt je daar zonder waarschuwing heen. Een campernavigatie herkent de beperkingen en kiest een alternatieve route via een doorgaande weg, ook al is die iets langer. Of je rijdt in Zuid-Frankrijk met een caravan achter je auto. Je komt bij een tunnel waar voertuigen hoger dan 2,60 meter niet doorheen mogen. Een gewone navigatie weet dat niet – een campernavigatie voorkomt dit soort problemen.

Is het altijd nodig?

Als je met een compacte buscamper reist die nauwelijks groter is dan een gewone auto, heb je in de praktijk minder snel last van beperkingen. Maar zodra je camper langer of hoger is, of je met een flinke caravan rijdt, wordt specifieke navigatie al snel een stuk comfortabeler – en veiliger. Ook voor langere reizen of tochten buiten West-Europa is het verschil merkbaar. Niet elk land signaleert hoogte- of gewichtsbeperkingen even duidelijk. Dan is het prettig als je navigatie dat voor je bijhoudt.

Campernavigatie kopen? Hier moet je op letten

Niet elk navigatiesysteem voor campers biedt dezelfde functies. Let daarom goed op de specificaties voordat je iets aanschaft. Controleer of je de voertuigafmetingen (lengte, breedte, hoogte, gewicht) kunt invoeren. Alleen dan kan het systeem echt rekening houden met obstakels op de route. Kijk ook naar het kaartmateriaal: is het actueel en dekt het voldoende landen? Zeker als je buiten West-Europa reist, is dat belangrijk. Sommige modellen bieden gratis kaartupdates, anderen niet. Let daarnaast op of er specifieke camper-POI's in het systeem zitten, zoals camperplaatsen, servicestations of campings. Ook de gebruikersinterface speelt een rol: is het systeem vlot te bedienen, ook als je onderweg bent? En niet onbelangrijk: hoe groot is het scherm? Bij voorkeur is dat minstens 7 inch. Een groter scherm is niet alleen prettiger tijdens het rijden, maar maakt het ook makkelijker om in een oogopslag hellingen, bochten en alternatieven te overzien. Ten slotte: als je al een achteruitrijcamera hebt, controleer dan of deze te koppelen is aan het systeem. Dat maakt het manoeuvreren op een krappe camping een stuk makkelijker.

Fijne vakantie!

Een campernavigatie lijkt op het eerste gezicht misschien een extra uitgave, maar het levert je onderweg vooral rust en gemak op. Geen stress over bruggen, geen gedoe bij keren, en geen verrassingen bij tunnels of bergwegen. Zeker als je vaker met je camper of caravan op pad gaat, is het een investering die je reis een stuk comfortabeler en ontspannen maakt.