Niet alles hoeft altijd om productiviteit te draaien. We zijn daarom op zoek gegaan naar even leuke als nutteloze Chrome-extensies, want soms kun je daar gewoon behoefte aan hebben, toch?

Verveel je je? Heb je weinig om handen? Of wil je iemand in de maling nemen? Er zijn veel Chrome-extensies waarmee je de tijd op een leuke maar nutteloze manier mee kunt doden. ‘Nutteloos’ hoeft trouwens niet altijd minderwaardig te zijn. Hebben zaken als een bos bloemen, een kerstboom of mascara dan praktisch nut? Vaak heeft het al waarde als iets een glimlach op het gelaat tovert.

Pak de muis

Maak een keuze uit een van de zes katten die achter je muisaanwijzer aangaan. Toch is Cursor Cat geen al te hinderlijke extensie, want meestal loopt de kat niet in de weg. Als je de cursor stil houdt, gaat de kat zelfs braaf zitten. Iets voor de kattenliefhebber dus!

Blokjes schuiven

Tetris Classic is de browserversie van het klassieke spel. Je kunt het zelfs spelen zonder internetverbinding. Je laat de blokjes met behulp van de pijltjes van je toetsenbord op de juiste plaatsen vallen. De blokjes zijn er in vier verschillende vormen, die je moet draaien en verplaatsen om in de lege ruimten in het pop-upvenstertje te passen. Het spel eindigt wanneer de blokken de bovenkant van het scherm bereiken. Wees gerust, het geluid zal je op kantoor niet verraden, want het typische Tetris-muziekje ontbreekt. Je hoogste score wordt bijgehouden en je kunt vrienden uitdagen.

Mini-aquarium

In deze opsomming van grappige extensies is aB Fish de enige die door Google zelf is gemaakt. Met deze toevoeging verschijnt een mini-aquarium met kleine visjes in de browser. Je moet de digitale diertjes wel voeren; dat doe je door op het wateroppervlak te klikken. Er zijn maximaal tien visjes en je kunt de kleur van elke exemplaar afzonderlijk aanpassen. Kijk hoe ze de cursor volgen in de hoop dat ze iets te eten krijgen. Er is verder geen doel, gewoon een leuke tijdverspiller …

Op je bolle ogen

Met Googlifier plaats je automatisch bolle ogen op foto’s die op webpagina’s verschijnen. Het tooltje vindt feilloos de juiste locatie in de foto’s en plakt er maffe ogen op. Je kunt de foto’s die ‘gegooglified’ zijn opslaan zoals iedere online foto.

Weg met het pijltje

Deze extensie is leuk en verstoort de gebruikservaring van de browser niet. Met Custom Cursor for Chrome ruil je de normale muisaanwijzer namelijk in voor een pizzapunt, een snoepcursor, een Minecraft-cursor en nog veel meer. Het gaat telkens om een set van twee: een aanwijscursor en een klikcursor, want die twee verschillen wel degelijk. Je kunt een van de leuke muisaanwijzers uit de bibliotheek van de extensie selecteren, maar er wachten nog achtduizend verschillende sets op de website van Custom Cursor. Door op het tandwieltje te klikken, kun je de verzameling beheren.

Genieten van kunst

Voeg een vleugje cultuur aan je dagelijkse portie browsen toe met de Google Arts & Culture-extensie. Iedere keer dat je een nieuw tabblad opent, word je begroet door een meesterwerk, variërend van klassiekers van Rembrandt en Monet tot hedendaagse werken van bekende straatartiesten. Het kunstwerk verandert dagelijks en je krijgt telkens de naam van het werk en de naam van de maker te lezen. Links beneden staat overigens een knop om alvast het volgende kunstwerk op te roepen. Wie graag musea bezoekt, zal hier zeker van genieten.

Kunstmatige kunstwerken

Een variant op de Arts & Culture-extensie is AI Image of the Day. Iedere dag zie je, telkens als je een nieuw tabblad opent in Google Chrome, een nieuwe virtuele afbeelding die werd gemaakt door AI. De afbeeldingen zijn afkomstig van www.aiimageoftheday.com, een AI-bedrijf in Londen.

Betere bassen

Bass Boost geeft de video’s en songs die je via het web beluistert veel meer diepgang. Je moet uiteraard goede luidsprekers of een koptelefoon hebben om de boost tot in je darmen te voelen. Bij de reviews in de Chrome Web Store lezen we de reactie van een gebruiker die niet veel verschil merkte … Nou, wij wel hoor, enorm verschil zelfs. Je moet natuurlijk wel het schakelaartje van Bass Boost aanzetten of je drukt op de spatiebalk om deze extensie te activeren. Wij zijn in ieder geval fan!

Ingrijpen in de tekst

Met Edit Anything kun je iedere tekst op een webpagina aanpassen. Het lettertype van de webpagina blijft daarbij ongewijzigd. Je kunt deze webpagina helaas niet delen met vrienden. Om effect te sorteren moet je dus een schermafbeelding maken van de onzin die je zelf hebt toegevoegd.

Piano spelen en beluisteren

Meer dan honderdduizend gebruikers schakelen hun Chrome-browser regelmatig om naar Chrome Piano alwaar je via de muis, of nog beter via het toetsenbord, een eigen deuntje kunt laten horen. Om het je makkelijker te maken, laat je de tekens van het computerklavier op de pianotoetsen weergeven. Het is ook mogelijk om eigen liedjes op te nemen en de geïntegreerde bibliotheek bevat een ruim aanbod aan composities die je kunt laten afspelen.

Slinkse pesterij

Met de Prank ‘em-extensie kun je vrienden en collega’s knettergek maken. De toevoeging bevat een breed scala aan tools om de weergave van Chrome te verstoren, zoals het scherm wazig maken, de cursor verbergen, het bureaublad roteren, naar grijswaarden omzetten … Prank ‘em pest op een even gemene als subtiele manier. Je kunt bijvoorbeeld instellen dat het effect op de volledige webpagina of een deel daarvan moet gebeuren. Bovendien bepaal je hoe regelmatig deze tool de boel moet verstoren. Als je de instelling Hide Cursor apply 10% kiest, dan zal je slachtoffer slechts een tiende van de tijd zijn muisaanwijzer kwijt zijn. Je moet natuurlijk wel de kans krijgen om de extensie op de computer van iemand te installeren.

Gepersonaliseerde doodles

Verras vriend of vijand met een aangepaste Google Doodle. Stel je eigen tekst samen en vervang de Google Doodle door iets leuks uit de voorinstellingen of gebruik een gratis Doodle van www.custom-doodle.com. Je kunt de grootte van de Doodle en de tekst aanpassen. Op de website van Custom Doodle vind je een bibliotheek met thema’s als Tekenfilm, Spelletjes, Memes, Films en series en Esthetiek. Je vrienden, collega’s of huisgenoten zullen verrast zijn wanneer je in de doodle naar hen persoonlijk verwijst en hen bijvoorbeeld feliciteert met hun verjaardag, pensioen of andere feestelijke gelegenheid. Laat de persoon in de waan dat hij of zij zo beroemd is dat Google hem of haar als Doodle heeft ingesteld.

Een haartje wegvegen

Geniet van de gedachte dat je slachtoffer aanhoudend zit te pulken aan zijn scherm. Hoe hard die ook zijn best doet, hij zal het haartje dat op zijn scherm plakt niet kunnen verwijderen. Uiteraard werkt Hair on Screen het best op webpagina’s met een lichte achtergrond. Soms zijn de simpelste pranks nog het leukst.

Schetenklikker

In de lijst irritant-met-verstand-op-nul is Fart Attack een topper voor de liefhebbers van pies-en-poep-humor. Deze extensie zorgt dat er een vette wind klinkt, iedere keer dat de Chrome-gebruiker op een link of op een knop klikt. Zet het volume hoog.

Verslavende game

Nog een verslavende tijdverspiller is Boxel Rebound, een opzwepende mini-game met vijftig levels en vijf thema’s. In deze platformgame spring je over obstakels en laat je je vallen om anderen te ontwijken. Je kunt het spel in mini-weergave of op het volledige scherm spelen. Het is, als lid van de Boxel Rebound-gemeenschap, mogelijk om je eigen parcours te ontwerpen dat je daarna via de website deelt met anderen. In de nieuwste versie is de beloningspagina geactiveerd, wat voor nog betere gameplay zorgt.

Virtueel huisdier

Zit je helemaal in je eentje te werken? Wat dacht je van een nieuwe vriend in de vorm van een virtueel huisdier? Iedere keer dat je een nieuw tabblad in Chrome opent, ontmoet je een schattig nieuw beestje. De exentensie heet Tabby Cat, maar ben je niet zo’n kattenmens, dan kun je ook een konijn, hond, varken of zelfs een pinguïn adopteren. De beestjes gedragen zich net als echte huisdieren: ze knipperen met hun ogen, doen een dutje en je kunt ze aaien. Ze geven je zelfs cadeautjes.

Schreeuwlelijk

Helpen motiverende gesprekken of beloningen niet om je tijdverspillende kroost in het gareel te krijgen? Tijd voor oldskool harde taal. Deze extensie wordt chagrijnig als je tijdens het studeren een nieuw tabblad opent. Het is dus de bedoeling dat je eerst alle tabbladen opent die je nodig hebt voor het werk of voor de studie en daarna de extensie inschakelt. Angry Study Helper is een unieke en eigenzinnige tool die je er verbaal van langs geeft als je je laat afleiden.

Rotte tomaten en eieren

Is er een website die je haat? Bevalt het je niet wat je op het internet leest? Of is een YouTube-filmpje een grote teleurstelling? Krop je frustratie niet op en laat je eens goed gaan met de Rotten Tomato Destroyer, een Chrome-extensie om tomaten te smijten naar webpagina’s. De tomaten spatten open op het scherm met bijbehorend geluid. Je kunt het geluidseffect in deze extensie uitzetten om je in alle discretie af te reageren. In plaats van tomaten kun je ook met slijm, eieren en rotte bananen gooien.

Eindeloos filmpjes kijken

YouTube spant de kroon als het gaat om websites die je urenlang weghouden van het echte werk. Improve YouTube is het Zwitserse zakmes onder de YouTube-extensies. Het verwijdert alle rommel die je niet interesseert, zoals advertenties en aanbevolen video’s. Je kunt tal van instellingen aanpassen, zoals de automatische ondertiteling en de videokwaliteit. De extensie opent tegelijk de deur naar veel thema’s voor YouTube en het is mogelijk om geluidsnormalisatie in te schakelen die te harde geluiden in de weergave vermindert. Als je een beetje tijd spendeert aan de instellingen, dan krijg je een veel betere YouTube-ervaring.

Meet je tijdverlies

Een mooie afsluiter in het kader van tijdverlies en nutteloosheid is Wasted Time Tracker, een tool die meet hoeveel tijd je iedere dag, iedere week en iedere maand spendeert aan websites die je afleiden. De Wasted Time Tracker vertelt hoelang je op onproductieve websites rondhangt. Eerst moet je zelf de webadressen ingeven van de sites waarvan je weet dat je er (te) veel tijd aan verspilt. De extensie werkt op de achtergrond en wanneer je met de muisaanwijzer over de knop gaat, krijg je de confronterende timer te zien.

Met de Philips Hue Secure Video Doorbell hebben we de eerste slimme deurbel te pakken van het merk voor slimme lampen. Met een prijskaartje van 169,99 euro is-ie niet goedkoop, en de vraag is of de unieke gimmick de bel kan redden.

Met het submerk Secure biedt Philips Hue verschillende producten aan die buiten de strekking van slimme lampen en aanverwante accessoires vallen. Op ID.nl hebben we eerder de slimme binnencamera getest en nu is het de beurt aan de eerste deurbel van het merk: de Philips Hue Secure Video Doorbell. Zo op het eerste gezicht lijkt dit apparaat (voorzien van een IP54-certificaat) op een generiek model uit China: camera boven, belknop onder.

Unieke functie

Op technisch vlak doet de Philips Hue Secure Video Doorbell het in elk geval goed. Het systeem ondersteunt zowel 2,4 als 5 GHz en laat zich aansluiten aan de Hue Bridge (via het Zigbee-protocol). Je hebt die bridge niet nodig om de deurbel te kunnen gebruiken, maar als je dat doet (bijvoorbeeld met het nieuwe Pro-model van de Bridge) kun je een slimme koppeling realiseren met je bestaande netwerk van slimme lampen van dezelfde fabrikant.

©Wesley Akkerman

Na het installeren binnen de (nog altijd overzichtelijke) applicatie en het koppelen van de lampen, kan de verlichting in huis aanspringen op het moment dat iemand aanbelt. Dat gebeurt razendsnel (binnen een seconde), waardoor je snel doorhebt dat er iemand voor de deur staat. Verder kun je een Chime aan de Philips Hue Secure Video Doorbell koppelen, wat dan weer handig is voor plekken waar geen Hue-lampen hangen of waar je het deurbelgeluid niet hoort.

Producten installeren

De Chime is met 59,99 euro vrij prijzig. Gelukkig kun je voor 199,99 euro ook een pakket kopen waar beide producten in zitten. Dan krijg je dus zo'n 30 euro korting. Goed om te weten: je kunt die chime gewoon in een stopcontact plaatsen. Ook is het zo dat de Philips Hue Secure Video Doorbell niet werkt met de bestaande bel (wat sowieso meestal niet het geval is). Daarnaast hoor je heel snel geluid uit die chime komen wanneer iemand op de knop drukt. 

©Wesley Akkerman

De fysieke installatie van de Philips Hue Secure Video Doorbell kan wat meer tijd kosten dan je wellicht gewend bent van slimme deurbellen. Dit is namelijk een bedrade variant die niet op een batterij werkt. De deurbel werkt alleen met 12V-aansluiting, waardoor je mogelijk een transformator moet installeren en aan de slag moet met kabels en kroonsteentjes. Bovendien lijken de meegeleverde stroomkabels onvoldoende geïsoleerd tegen schade (zoals droogte of vocht).

Beeldkwaliteit en basisfuncties

De beeldkwaliteit laat dan weer weinig te wensen over. De Philips Hue Secure Video Doorbell beschikt over een 2K-resolutie. Dat is hoger dan het beeld van de twee bedrade Ring-deurbellen, die het moeten doen met 1080p of 1536p. De kleurweergave is meer dan redelijk, maar de lens lijkt minder goed overweg te kunnen met helderheid. Als de achtergrond lichter is dan de voorgrond, dan kan die laatste wat donkerder zijn dan we zouden willen op dit soort camera's.

Het gezichtsveld van 180 graden in zowel de lengte als breedte is meer dan welkom. Daardoor zullen weinig dingen je ontgaan. Als je de deurbel niet te hoog ophangt, kun je ook kleinere pakketjes in de tuin of op de mat zien liggen. Verder is er infrarood-nachtzicht en nachtzicht in kleur en kun je rekenen op allerlei basisfuncties van een slimme deurbel. Zo kun je met iemand voor de deur praten en kun je meldingen op basis van beweging ontvangen. Wel zo handig.

Gratis opslag, maar…

Waar Philips Hue je ook mee hoopt te overtuigen, is de gratis videogeschiedenis van de afgelopen 24 uur. Als je dus nog snel iets wilt opzoeken van de afgelopen dag, dan kan dat. Je bent dan niet verplicht een abonnement af te nemen. Lokaal video's opslaan is helaas niet mogelijk, zoals dat wel vaak bij de Eufy's van deze wereld kan, waardoor je voor verdere bewaarbehoeften toch afhankelijk bent van een redelijk prijzig abonnement van 40 tot 100 euro per jaar. 

©Wesley Akkerman

Zaken die wij als standaard ervaren, zoals het instellen van activiteitenzones en de herkenning van personen, pakketten en voertuigen, zitten ook allemaal achter een betaalmuur. Dat je uitgebreide videogeschiedenis (30 tot 60 dagen) en het detecteren van rookalarmen (waar een AI-systeem achter zit) geld kosten, willen we nog best accepteren. Tot slot kan de deurbel nog geen automatische reacties ten gehore brengen of geactiveerd worden via geo-fencing.

Philips Hue Secure Video Doorbell kopen?

Ondanks de minpunten zijn we toch behoorlijk enthousiast over de Philips Hue Secure Video Doorbell. Ja, sommige functies kosten extra geld, aansluiten zal voor een hoop mensen onnodig veel gedoe opleveren en het apparaat is vrij prijzig. Maar het feit dat je het product toevoegt aan je bestaande Hue-netwerk en daarmee nieuwe integratiemogelijkheden ontgrendelt (voor lampen en bewegingssensoren), rechtvaardigt wat ons betreft de straffe aanschafprijs.

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.