Usb-c wordt ondersteund door Thunderbolt, maar usb-c is geen Thunderbolt. Omdat de aansluitingen voor beide poorten er tegenwoordig hetzelfde uitzien, leidt dat soms tot verwarring. We gaan je uitleggen hoe het precies in elkaar steekt!

Usb-c kennen we tegenwoordig (bijna) allemaal, al was het maar vanwege bijvoorbeeld de laad-aansluiting op je telefoon. Primair is usb-c een poort met een snelle overdrachtssnelheid. Hoe hoog die snelheid is, hangt af van de versie. Eerst was er usb-c 3.1 met een maximale overdrachtssnelheid van 10 Gb/s, later volgde usb-c 3.2, dat in staat was tot snelheden van 20 Gb/s.

Dat is – zeker voor thuisgebruikers – meer dan ruim voldoende; traditionele externe schijven halen bijvoorbeeld slechts een fractie van deze snelheid. Ook ssd’s (hoewel ze steeds sneller worden) zijn geen partij voor usb-c. Je kunt bijvoorbeeld moeiteloos meerdere externe schijven tegelijk gebruiken. Of koppel een usb-c naar HDMI-adapter aan je laptop voor (nog) een extra beeldscherm.

©PXimport

Usb-c kan overweg met oudere usb-standaarden

Over laptops gesproken: de meeste exemplaren beschikken tegenwoordig standaard over één of meerdere usb-c-aansluitingen. Een deel daarvan heeft helemaal geen ‘traditionele’ usb-poorten meer aan boord. Om dan toch je standaard hardware zoals een scanner, printer of muis en toetsenbord aan te sluiten, kun je gebruikmaken van een verloopkabeltje.

Of ga voor een handig hubje waarmee je meteen meerdere usb-A-poorten krijgt. Heb je eenmaal zo’n verloopstukje, dan ontdek je direct dat usb-c naar beneden toe compatibel is met alle eerdere usb-standaarden, wat natuurlijk altijd prettig is. Lang niet alle usb-apparaten hebben immers een hoge doorvoersnelheid nodig – verre van zelfs.

©PXimport

Nog veel sneller: Thunderbolt 

Usb-c is dus snel, maar het kan nog veel sneller. Iets dat gebruikers van Apple-computers al veel langer weten. Op computers (en tegenwoordig ook een deel van de tablets) tref je alweer een hele tijd Thunderbolt-aansluitingen. Die poort brak groots door op het moment dat deze exact dezelfde aansluiting kreeg als usb-c. Een praktische gedachte, want behalve dat Thunderbolt een eigen standaard is, ondersteunt het ook een-op-een usb-c.

Dat betekent dat je tegenwoordig zonder nadenken elk usb-c-apparaat in een Thunderbolt-poort kunt prikken. Eerdere versies van Thunderbolt kenden overigens nog een eigen plug en connector, maar dat is geschiedenis. Usb-c via Thunderbolt ondersteunt ook de eerdergenoemde verloopkabels naar usb-c. Oftewel: al je nieuwe én oude apparatuur is er compatibel mee.

Maar Thunderbolt is veel meer. Het is ook een eigen standaard die extreem hoge doorvoersnelheden behaalt. Thunderbolt versie 4 haalt snelheden tot 40 Gb/s, het dit jaar aangekondigde Thunderbolt 5 zelfs tot 80 Gb/s. Nu zijn deze snelheden ook heel handig voor een extraatje dat usb-c niet ondersteunt. Via Thunderbolt is het namelijk mogelijk om PCIe-bussen naar buiten te halen. PCIe (ofwel PCI Express) is een bussysteem dat je misschien kent vanuit een traditionele pc. In de daarin aanwezige fysieke PCIe-sleuven steek je uitbreidingskaarten als bijvoorbeeld een videokaart of een geluidskaart. Via een verloop (veelal bestaande uit een kast met daarin een PCIe-slot) is op deze manier ook een van Thunderbolt voorziene notebook van een extra snelle videokaart (of een andere uitbreiding) te voorzien.

©PXimport

Kabel-compatibiliteit

Kortom: Thunderbolt gaat een grote stap verder dan wat usb-c te bieden heeft. Die hoge overdrachtssnelheden hebben er ook voor gezorgd dat er bijvoorbeeld 4K-schermen met een Thunderbolt-video-ingang bestaan. En dan komen we bij een eerste beschouwing van de kabels: usb-c-kabels kun je probleemloos gebruiken in combinatie met een Thunderbolt-poort. Het overgrote deel van de Thunderbolt-kabels is ook als usb-c-kabel te gebruiken, al ben je dan wel een beetje een dief van je eigen portemonnee, want die zijn veel duurder dan 'gewone' usb-c-kabels.

Wil je écht de volledige snelheid uit je Thunderbolt-aansluiting halen (bijvoorbeeld voor het koppelen van een monitor of een externe PCIe-converter), dan moet je een Thunderbolt-kabel gebruiken. Let dan wel op of de kabel die je wilt aanschaffen compatible is met de Thunderbolt-versie die op jouw computer in gebruik is (zie handleiding of specs).

Usb-c en de wirwar aan (laad)kabels 

Voor data-overdracht is de zaak dus vrij duidelijk. Een heel ander beeld heerst er – helaas – als het gaat om usb-c-kabels voor mobiel gebruik. Over het algemeen worden die vooral als laadkabel ingezet. Usb-c heeft nog een ander voordeel ten opzichte van voorgaande usb-versies: het ondersteunt veel hogere laadstromen en kan ook meer vermogen leveren, wat betekent dat je bijvoorbeeld je tablet in geval van nood als mobiele lader voor je telefoon onderweg kunt gebruiken.

Officieel zit er in een laad-annex-datakabel een speciale beveiligingschip verwerkt die overbelasting moet voorkomen: de zogeheten E-mark-chip. Die is vooral bij hogere laadstromen belangrijk, om bijvoorbeeld brand door oververhitting en dergelijke te voorkomen. Nu zul je bij je speurtocht naar een passende laadkabel al snel worden overspoeld door het grote aanbod en de vaak even grote prijsverschillen.

Snel laden is vaak traag gegevens overdragen

Die prijsverschillen ontstaan niet voor niets. Een merkloze laadkabel van AliExpress heeft meestal helemaal geen E-mark-chip aan boord. In plaats daarvan is een simpel weerstandje ingebouwd, dat nauwelijks tot geen beveiliging geeft. In het gunstigste geval brandt de weerstand door bij overbelasting, waarna je de kabel in de vuilnisbak kunt gooien.

De wat duurdere kabels hebben de chip veelal wel aan boord, wat betekent dat je er veilig en effectief mee kunt snelladen. Maar – om de chaos compleet te maken – die snellaadkabels zijn meestal rampzalig traag als het gaat om doorvoersnelheden! In veel gevallen wordt maximaal de snelheid van usb 2.0 gehaald (ofwel slechts 480 Mb/s). Overhevelen van video’s en foto’s vanuit bijvoorbeeld je smartphone gaat dan erg lang duren.

Je kunt dat oplossen door een aparte laadkabel en datakabel aan te schaffen. Met de snelle datakabel kun je ook laden, maar dan langzaam. Of (veel handiger) lees vóór aanschaf heel goed de kleine lettertjes op de verpakking van de beoogde kabel. Is dat een snellaadkabel én biedt deze hoge doorvoersnelheden (zeg maar vanaf 5-10 Gb/s), dan zit je goed. Staat er geen snelheid op de verpakking vermeld, dan gaat het in de meeste gevallen om trage kabels met maximaal usb2.0-snelheid. Overigens: die usb2.0-snelheid komt niet helemaal uit de lucht vallen. Usb-c heeft namelijk óók een usb2.0-datakanaal aan boord. Dat vergt minder stevige afscherming in de kabel en is dus goedkoper te implementeren.

©PXimport

Apple en Thunderbolt

Apple is samen met Intel de ontwikkelaar van Thunderbolt. Vandaar dat je standaard op elke (recentere) Apple-computer Thunderbolt-poorten aantreft. Maar inmiddels hebben ook de iPad Pro’s Thunderbolt. Daardoor zijn extreem hoge overdrachtssnelheden mogelijk tussen bijvoorbeeld tablet en Macbook of iMac. Dat kan zo z’n voordelen hebben als je de iPad Pro als een energiezuinige en ultracompacte laptop gebruikt. Video’s overhevelen voor bewerking onderweg in de trein en later na bewerking weer terug overhevelen naar je Mac gaat dan lekker vlot. Thunderbolt heeft meer dan genoeg te bieden!

Bij veel moderne stofzuigers kom je de term HEPA-filter tegen. Dat is niet voor niets: het speelt een grote rol in het filteren van kleine, schadelijke deeltjes uit de lucht. Maar wat doet zo'n uitblaasfilter precies, waar moet je op letten en is zo'n filter echt nodig?

Wat is een HEPA-filter?

HEPA staat voor High-Efficiency Particulate Air. Het is een type luchtfilter dat extreem kleine deeltjes uit de lucht kan halen. Deze filters werden in de jaren veertig ontwikkeld voor laboratoria en militaire toepassingen, oorspronkelijk om de verspreiding van radioactieve verontreinigingen via de lucht te voorkomen. Tegenwoordig worden ze vooral gebruikt voor het filteren van pollen, fijnstof, schimmelsporen, huisstofmijt, bacteriën en in sommige gevallen zelfs virussen.

Een filter krijgt het label HEPA alleen als het voldoet aan de Europese norm EN 1822. Die schrijft voor dat het filter minimaal 99,95% van alle deeltjes van 0,3 micrometer moet tegenhouden. Filters die daaraan voldoen, krijgen een H-waarde: hoe hoger deze waarde (bijvoorbeeld H13 of H14), hoe fijner het filter werkt.

Waarom is een HEPA-filter belangrijk in een stofzuiger?

Bij het stofzuigen komt onvermijdelijk lucht vrij. Zonder goed filter worden kleine stofdeeltjes en allergenen weer terug de kamer in geblazen. Met een HEPA-filter in je stofzuiger wordt juist die uitblaaslucht gezuiverd. Zo blijft het stof in de opvangbak, en adem je tijdens het schoonmaken geen ongezonde deeltjes in.

Voor mensen met astma, allergieën of hooikoorts is dat een groot voordeel. Maar ook wie geen klachten heeft, profiteert van schonere lucht in huis. Vooral in goed geïsoleerde woningen, waar lucht minder makkelijk circuleert, kan zo'n filter verschil maken.

Waar moet je op letten bij aankoop?

Bij stofzuigers is het niet alleen belangrijk dat er een HEPA-filter in zit, maar dat het ook goed geïntegreerd is in het ontwerp. Bij oudere of goedkope modellen lekt er soms nog lucht weg langs het filter, waardoor de werking niet optimaal is. Kies liever voor een model dat volledig luchtdicht is gebouwd en waarin het filter daadwerkelijk de volledige luchtstroom zuivert.

Let op de H-waarde van het filter. H13 is meestal de standaard bij huishoudelijke toepassingen. H14 biedt nog meer filtering, maar is vaak prijziger. In praktijk merk je het verschil vooral als je erg gevoelig bent voor allergenen.

Controleer of het filter wasbaar is . Kan dat niet, dan zul je om de zoveel tijd een nieuw filter moeten kopen ter vervanging. Spoel wasbare filters minstens één keer per maand schoon onder de kraan, met koud water. Laat ze daarna goed drogen (minstens 24 uur) voordat je ze terugplaatst. Niet-wasbare filters moet je meestal elke zes tot twaalf maanden vervangen, afhankelijk van hoe vaak je de stofzuiger gebruikt.

Hoe zit het met onderhoud?

Als het filter vol zit, kan de lucht minder goed doorstromen en neemt de zuigkracht af. Ook houdt het filter dan minder stofdeeltjes tegen. Controleer het daarom regelmatig. Zie je dat het vies is, verstopt raakt of merk je dat de stofzuiger minder goed werkt? Spoel het dan schoon of vervang het als dat nodig is.

©M. Shamil

Wanneer is een HEPA-filter écht nodig?

Voor mensen met een allergie, luchtwegproblemen of een gevoeligheid voor stof heeft een HEPA-filter echt nut. Het helpt klachten te verminderen en zorgt voor een merkbaar frissere lucht in huis. Maar ook zonder medische noodzaak kan het bijdragen aan een gezonder binnenklimaat. Zeker als je in een drukke stad woont of een huisdier hebt, loont het om te kiezen voor een apparaat met HEPA-filter.

Tot slot

Een HEPA-filter is geen luxe, maar een slimme manier om je leefomgeving schoner en gezonder te maken. Kies wel het juiste type, let op de inbouw en vergeet het onderhoud niet. Bij de meeste stofzuigerverkopers kun je bij de specificaties selecteren op de aanwezigheid van een HEPA-filter.

WhatsApp domineert de wereldwijde berichtenmarkt, maar steeds meer mensen voelen zich ongemakkelijk bij het zwakke privacybeleid van eigenaar Meta. Gelukkig zijn er meer privacyvriendelijke alternatieven, zoals het gratis Signal.

WhatsApp heeft wereldwijd bijna driemiljard gebruikers, waarvan zo’n tweemiljard de app minstens elke maand gebruiken. Het gemiddelde dagelijkse gebruik komt uit op ruim een half uur. Concurrenten als Telegram en Signal hebben aanzienlijk minder gebruikers, respectievelijk ongeveer negenhonderd miljoen en zeventig miljoen, maar deze berichtenapps winnen wel steeds meer aan populariteit.

Signal loopt qua gebruikersaantal nog ver achter, maar maakt een sterke inhaalbeweging. In Nederland is het begin maart 2025 zelfs de meest gedownloade gratis Android- en iPhone-app, terwijl WhatsApp op de zeventiende plaats staat. Opvallend is ook dat Threema, een andere messenger, momenteel de populairste betaalde Android-app is.

Een teken aan de wand: privacybewuste WhatsApp-alternatieven staan aan de top.

Privacybeleid WhatsApp

Steeds meer mensen zoeken een alternatief voor WhatsApp, niet vanwege de kwaliteit of functionaliteit, maar door het twijfelachtige privacybeleid. Veel gebruikers voelen zich gerust omdat WhatsApp alle berichten, gesprekken en meegestuurde media end-to-end versleutelt (E2EE) zodat, volgens Meta, zelfs zij de inhoud niet kunnen inkijken. Maar het bedrijf houdt wel alle metadata – onbedoelde woordspeling – bij, zoals wie met wie wanneer en hoelang communiceert, plus de apparaatgegevens, contacten en locatie (als die staat ingeschakeld). Deze gegevens kunnen worden gebruikt voor gerichte advertenties en zelfs worden gedeeld.

Mark Zuckerberg gaf begin dit jaar aan dat de Amerikaanse autoriteiten zoals de CIA toegang kunnen krijgen tot versleutelde WhatsApp-berichten als ze fysieke toegang tot het apparaat hebben. Dat heeft de privacyzorgen verder vergroot. Bovendien staat Meta erom bekend zomaar wijzigingen in het privacybeleid door te voeren.

Meta geeft bij de privacyinstellingen aan de inhoud zelf niet te kunnen zien.

Privacy bij Signal

Er zijn verschillende alternatieven die op privacyvlak meer vertrouwen bieden, zoals Signal, Telegram en Threema. Signal komt daarbij als beste keuze naar voren. In de rest van het artikel laten we zien hoe je kunt overstappen naar Signal.

Net als WhatsApp gebruikt Signal standaard E2EE voor alle chats en gesprekken, gebaseerd op het beproefde Signal Protocol. Berichten blijven uitsluitend op je apparaat staan, zonder (onversleutelde) cloudback-ups. Ook metadata blijven beperkt: de dienst weet enkel wanneer je account voor het laatst actief was, maar niet met wie je communiceert. Zowel de client- als de servercomponent zijn bovendien volledig opensource en dus onafhankelijk controleerbaar (bij WhatsApp is enkel de client deels opensource). Signal is tevens een non-profitorganisatie (Signal Foundation), voornamelijk gefinancierd via donaties, wat sterk afwijkt van WhatsApp van Meta, dat geld verdient met metadata en advertentieprofielen. Voldoende argumenten om met Signal aan de slag te gaan als je privacy belangrijk vindt.

Signal houdt de privacy van zijn gebruikers hoog in het vaandel.

Start

Laten we beginnen met Signal – als het je toch niet bevalt, kun je de app altijd verwijderen. Open de officiële appstore, zoek Signal Messenger en kies Installeren, gevolgd door Openen. Hier nemen we de Android-versie als voorbeeld.

Tik op Doorgaan. Een andere optie is Account overzetten of herstellen, maar dit is hier niet aan de orde. Tik op Volgende en tik bij voorkeur driemaal op Toestaan, zodat Signal toegang krijgt tot je contacten, meldingen kan sturen en telefoongesprekken kan beheren.

Voer je landcode en mobiele nummer in en tik op Volgende. Je ontvangt een verificatiecode, die je handmatig kunt invoeren indien nodig. Vul je voornaam en eventueel achternaam in, evenals een pincode (tweemaal). Zodra het startscherm verschijnt, kun je aan de slag.

Signal is ook beschikbaar als desktopapplicatie. Download en installeer de app. Bij het opstarten verschijnt een QR-code die je scant via Instellingen / Gekoppelde apparaten in de mobiele Signal-app. Je kiest zelf of bestaande berichten ook naar de desktopapplicatie worden overgezet.

Vrijwel meteen na de installatie kun je al met Signal aan de slag.

Chatberichten

Tik op het pen-pictogram en controleer of Signal al contacten heeft gevonden die de app gebruiken. Je kunt hen direct een bericht sturen. Bij Instellingen / Meldingen kun je eventueel de optie inschakelen Geef me een melding wanneer een telefooncontact vanaf nu ook op Signal bereikbaar is.

Een enkel vinkje bij een verstuurd chatbericht betekent dat het succesvol naar de Signal-server is verzonden, terwijl twee vinkjes aangeven dat het op het apparaat van de ontvanger is afgeleverd. Heb je bij Instellingen / Privacy de optie Leesbevestigingen ingeschakeld, dan worden de vinkjes bij de verzender grijs ingekleurd zodra je het bericht hebt gelezen. Zonder deze optie zie je zelf ook niet of anderen jouw berichten hebben gelezen. Het is overigens ook mogelijk om (standaard versleutelde) spraak- en video-oproepen te doen, zowel één-op-één als in groepsverband.

Om leesbevestigingen te ontvangen, moet je ze zelf ook geven.

Groepen

Om extra gebruikers toe te voegen, gebruik je in het Chats-venster de knop Uitnodigen om hen een directe installatielink te sturen (via Delen met andere app).

Met medegebruikers kun je ook groepschats starten en anderen uitnodigen. Tik op het potloodicoon, kies Nieuwe groep en selecteer de contacten of telefoonnummers die je wilt toevoegen. Tik op Volgende, voer een groepsnaam in en stel eventueel een timer in via Verdwijnende berichten (bijvoorbeeld 5 minuten, 1 uur of 1 week). Na bevestiging met Aanmaken verdwijnen verstuurde berichten automatisch na de ingestelde tijd.

De groep verschijnt direct in je chatlijst en die van de groepsleden. Afhankelijk van hun instellingen moeten sommige leden mogelijk eerst een uitnodiging accepteren voor ze berichten kunnen sturen. Een klok-pictogram geeft aan dat een bericht verdwijnt.

Om een groep te beheren, houd je je vinger op de groepsnaam ingedrukt. Er verschijnt een menu met opties als Vastzetten, Dempen, Archiveren en Verwijderen.

Je kunt groepsberichten automatisch laten verwijderen na een ingestelde tijd.

Groepstransfer

Je kunt ook bestaande WhatsApp-groepen overzetten naar Signal om gesprekken voort te zetten. Maak hiervoor een nieuwe groep aan in Signal, maar voeg nog niemand toe en selecteer Overslaan. Geef de groep exact dezelfde naam als de oude WhatsApp-groep.

Je krijgt vervolgens de optie om een groepslink aan te maken. Zet het vinkje uit bij Nieuwe leden goedkeuren, zodat iedereen met de link direct kan deelnemen. Deel deze link in de oude WhatsApp-groep. Zodra alle leden in de nieuwe groep zitten, kun je de oude groep afsluiten.

Je kunt ervoor zorgen dat iedereen met de link meteen kan participeren.

Kanalen

Signal biedt geen echte kanalen zoals WhatsApp of Telegram, maar er zijn twee manieren om toch content met een groot publiek te delen.

Eén optie is het delen van verhalen met tekst, links, foto’s en video’s. Je kiest zelf welke contacten deze kunnen zien. Jij bent de enige zender, maar ontvangers kunnen privé reageren zonder dat anderen dit zien.

Een andere methode is een groep aanmaken en de machtigingen zo instellen dat alleen beheerders berichten kunnen verzenden. Groepsleden kunnen niet reageren, behalve met emoji’s. Om de machtigingen aan te passen, tik je op de groepsnaam en vervolgens op het knopje met de drie stippen. Kies Groepsinstellingen en open Machtigingen. Selecteer Berichten verzenden & oproepen beginnen en kies Uitsluitend beheerders.

Je beslist zelf of andere groepsleden ook eigen berichten kunnen verzenden.

Media

Je kunt niet alleen tekst en emoticons versturen, maar ook mediabestanden. In de chatbalk staat een camera-pictogram om direct een foto of video te maken. Met het plus-pictogram kies je een bestand uit je galerij.

Na het selecteren van een mediabestand verschijnt een bewerkingsscherm met tools om de afbeelding bij te snijden, te roteren, tekst toe te voegen, stickers en emoji’s te plaatsen, met je vinger te tekenen in een zelf gekozen kleur of delen wazig te maken.

Handig om te weten: via de plus-knop kun je ook je huidige locatie delen.

Signal biedt verschillende tools om je foto of video mee te bewerken.

Back-ups

Omwille van privacyredenen biedt Signal geen cloudback-ups, maar je kunt wel een lokale, versleutelde back-up maken. Ga via de instellingen in de mobiele Signal-app naar Chats en scrol naar Back-ups. Selecteer Inschakelen, kies een opslagmap en bevestig met Deze map gebruiken en Toestaan.

Noteer het gegenereerde wachtwoord (30 cijfers) of maak een snapshot en bewaar dit goed, want je hebt het nodig om de back-up te herstellen. Bevestig met Back-ups inschakelen, waarna de eerste back-up direct wordt gemaakt.

Om de back-up terug te zetten, installeer je Signal opnieuw, kies je Account overzetten of herstellen en volg je de instructies.

Hier is de chatback-upfunctie al ingeschakeld.

Overstap

Je weet inmiddels hoe Signal werkt en wat je ermee kunt. Stel dat je enthousiast bent en deze app voortaan wilt gebruiken in plaats van WhatsApp. Dan wil je natuurlijk zo veel mogelijk contacten bereiken, wat lastig kan zijn omdat Signal nog een relatief beperkte gebruikersbasis heeft. Hier enkele tips om kennissen te overtuigen.

Een korte uitleg helpt vaak. Stuur een bericht of e-mail waarin je uitlegt hoe eenvoudig Signal te installeren is, met een directe downloadlink (www.signal.org/download of www.signal.org/install). Voeg eventueel screenshots of een korte video toe die de werking en functies tonen. Benadruk dat Signal geen commercieel bedrijf is en veel privacybewuster met gebruikersgegevens omgaat dan WhatsApp, zonder tracering of targeting.

Geef Signal tijdens de installatie toegang tot je contactpersonen, zodat je meteen chatpartners kunt toevoegen. Stuur je kennissen een bericht via Signal zodra ze de app hebben, zodat ze direct een eerste gesprek hebben. Start ook groepschats en nodig hen uit. Vermeld Signal in je status of e-mailhandtekening en deel berichten op sociale media over waarom je de app gebruikt en welke voordelen die biedt.

Signal is voor meerdere platformen beschikbaar.