Om ongewenste advertenties of malafide of ongepaste websites uit je thuisnetwerk te weren, kun je gebruikmaken van DNS-filtering, bij voorkeur gecentraliseerd zodat je dit niet op elke client afzonderlijk hoeft in te stellen. We bekijken diverse oplossingen: in de cloud, op een computer en op een NAS.

We leggen je eerst kort uit wat DNS is en hoe het werkt. DNS (Domain Name System) is een hiërarchisch opgebouwd systeem dat domeinnamen omzet naar ip-adressen. Wanneer je een URL zoals www.id.nl invoert in je browser, vraagt je browser eerst aan de lokale ‘resolver’ om de hostgegevens. Normaal gesproken wordt eerst het bestand hosts geraadpleegd, dat standaard te vinden is in de map %windir%\System32\drivers\etc.

Levert dit niets op, dan wordt eventueel een interne resolver geraadpleegd, bijvoorbeeld binnen je eigen netwerk. Ook niks? Dan wordt je DNS-verzoek doorgestuurd naar een DNS-recursor, zoals die van je internetprovider of een DNS-provider zoals Cloudflare. Als de gevraagde gegevens niet in de cache van de recursor staan, zal de DNS-recursor de root-nameservers raadplegen voor de DNS-records. Als alles goed gaat, ontvangt de DNS-recursor de gevraagde informatie stapsgewijs, van nl naar id.nl naar www.id.nl, en levert deze de nodige informatie met het ip-adres af aan je applicatie.

Het is ook mogelijk om een DNS-proxy of aangepaste DNS-server in te stellen die het DNS-verzoek eerst controleert aan de hand van een regel- of filterset. Als de aangevraagde domeinnaam op deze lijst staat, wordt het verzoek geblokkeerd of omgeleid volgens de ingestelde regels.

We bekijken hieronder enkele gratis DNS-filters. Eerst een publieke cloudfilter (OpenDNS), vervolgens twee uiteenlopende filters op een Windows-pc (NxFilter en Pi-hole) en tot slot een filter op een NAS (AdGuard Home).

Cloud

DNS-server-met-filter

De gemakkelijkste oplossing, waarvoor je geen extra apparaat nodig hebt, is het opzetten van een cloudgebaseerde DNS-server met ingebouwde filtering. Er zijn verschillende clouddiensten beschikbaar die deze mogelijkheid bieden, vaak gratis. We bespreken hier een van de populairste diensten, namelijk OpenDNS. In het kader ‘Andere cloudfilters’ vind je meer alternatieven.

De eenvoudigste oplossing is het gebruik van OpenDNS Family Shield, dat voornamelijk is bedoeld om ‘volwassen inhoud’ te blokkeren. Je hoeft alleen maar het ip-adres van de primaire en secundaire DNS-servers in te vullen: 208.67.222.123 en 208.67.220.123. Op de website van OpenDNS vind je hoe je dit doet op machineniveau: voor desktops en laptops (Windows, macOS en Linux), voor mobiele apparaten (iOS, Android, spelconsoles enzovoort) en op netwerkniveau. Aangezien een gecentraliseerde aanpak de insteek van dit artikel is, kiezen wij de laatste optie. Als je op de OpenDNS-pagina klikt op Home routers recommended, dan krijg je stap voor stap instructies voor tientallen routermodellen om de DNS-adressen aan te passen.

Over het algemeen komt het erop neer dat je het ip-adres van de webinterface van je router in je browser invoert, inlogt bij je router en vervolgens in een sectie zoals Internet (Advanced Settings) zowel de primaire als de secundaire DNS-server aanpast en opslaat.

In elke router kun je de DNS-serveradressen aanpassen, maar het is soms even zoeken.

In de gratis tool DNS Jumper (Windows) hoef je de gewenste DNS-filterservers maar te selecteren.

OpenDNS Home

OpenDNS Family Shield is een handige oplossing die je één keer instelt en daarna kunt vergeten, maar helaas heb je geen controle over de instellingen. Met OpenDNS Home, ook gratis, heb je meer zeggenschap over de filtering en kun je bovendien logs raadplegen.

Registreer je eerst. Vervolgens moet je de DNS-servers wijzigen op je pc of, nog beter, in je router. Daarna controleer je op https://welcome.opendns.com of de DNS-servers correct zijn ingesteld. Klik daarna op de link in de registratie-e-mail die je hebt ontvangen om toegang te krijgen tot je online dashboard op https://dashboard.opendns.com.

Klik hier op Add a network en voer het WAN-ip-adres van je router in (www.whatismyip.org kan je dit vertellen). Bevestig de toevoeging met Add this network. OpenDNS verwacht wel dat dit ip-adres ongewijzigd blijft. Als je een dynamisch ip-adres van je internetprovider hebt (wat meestal altijd het geval is), kun je toch de koppeling behouden door je aan te melden met je OpenDNS-account en de naam van je OpenDNS-netwerk via een gratis DDNS-client zoals OpenDNS Updater (let op: de client wordt direct gedownload).

Op het tabblad Settings van je OpenDNS-dashboard klik je op je ip-adres en selecteer je Custom. Nu kun je zelf kiezen welke van de bijna zestig filtercategorieën je wilt activeren, zodat de bijbehorende websites automatisch worden geblokkeerd. Onderaan kun je ook handmatig websites toevoegen aan de zwarte of witte lijst. Bevestig je aanpassingen met Apply. In het linkermenu kun je tevens Stats and Logs activeren en via Customization de meldingen personaliseren die gebruikers te zien krijgen wanneer ze geblokkeerde sites proberen te bezoeken.

Je kunt uit enkele tientallen filtercategorieën kiezen en zelf ook sites toevoegen.

Windows

NxFilter downloaden

Het gebruik van een (gratis) DNS-server in de cloud heeft enkele voordelen: je hebt er zelf bijna geen omkijken naar en het vereist geen extra machines of systeembronnen. Er is helaas wel een nadeel: de beheermogelijkheden zijn beperkt.

Met de gratis applicatie NxFilter krijg je meer controle over het beheer. Het programma heeft minimale systeemeisen en kan zelfs probleemloos worden gebruikt in een domeinnetwerk met honderden gebruikers, zoals we zelf hebben ervaren.

Op de website vind je instructies voor installatie op Windows en Linux, evenals voor Docker en pfSense. We zullen hier de installatie en configuratie op Windows bespreken.

We gaan ervan uit dat je over een (eventueel wat oudere) pc met Windows beschikt, die dan als DNS-proxy zal fungeren, waarna die dus wel ingeschakeld moet blijven. Klik op de NxFilter-pagina op Download om het nieuwste exe-bestand op te halen (in ons geval nxfilter-4.6.6.4.exe) door met de rechtermuisknop op de link te klikken en Link opslaan als te kiezen.

In de volgende drie paragrafen vertellen we je hoe je NxFilter installeert en lichten we de basisconfiguratie op het gebied van beleidsregels en gebruikersbeheer toe, maar weet dat er nog veel meer mogelijk is.

NxFilter kun je in diverse pakketvormen downloaden.

NxFilter installeren

Start vervolgens het gedownloade bestand. De installatie is vereist slechts enkele muisklikken, waarbij de bestanden standaard in de map C:\nxfilter worden geplaatst. Op het einde van het proces wordt onder meer aan je gevraagd om het batchbestand instsvc.bat uit te voeren (in C:\nxfilter\bin, bij voorkeur als administrator). Dit zorgt ervoor dat de vereiste firewallregels worden toegepast (zo moeten udp-poort 53 en tcp-poorten 80 en 443 geopend zijn) en dat de NxFilter-service automatisch wordt gestart. Wil je de voortgang in de gaten houden, open dan Windows PowerShell en voer het volgende commando uit:

Om te controleren of de NxFilter-service correct werkt, druk je op Windows-toets+R en voer je services.msc uit.

Als alles goed is, kun je je browser openen en naar https://localhost/admin gaan. Log in met admin (Name) en admin (Password) om toegang te krijgen tot het NxFilter-dashboard. Indien nodig, klik je op Geavanceerd / Doorgaan om toestemming te geven.

Controleer vervolgens bij System / Setup of het adres bij Block Redirection IP is ingesteld op het interne ip-adres van je NxFilter-machine. Je leest hier hoe je dit adres vindt. Zorg ervoor dat je dit adres ook instelt als DNS-server op de gewenste clients of op je hele netwerk via je router. De router zal automatisch de DNS-server doorgeven aan de clients, op voorwaarde dat de DHCP-dienst op automatisch (en niet handmatig) staat ingesteld.

Controleer tevens bij Classifier / Jahaslist hoeveel domeinen standaard geblokkeerd zullen worden. Dit moeten er minstens 4,6 miljoen zijn. Je kunt deze lijst na dertig dagen gratis blijven gebruiken voor maximaal twintig gebruikers.

De installatie van NxFilter is (op de achtergrond) volop bezig.

Beleidsregels NxFilter

De NxFilter-service is actief en je hebt het ip-adres van je NxFilter-machine ingesteld als DNS-server op je client(s) of netwerk. Ga nu vanaf die client(s) naar willekeurige websites. Ga vervolgens naar het Logging / DNS Request-gedeelte van je NxFilter-dashboard. Hier worden de bezochte url’s weergegeven, inclusief het tijdstip en het ip-adres van de client. Deze lijst wordt ongeveer elke minuut automatisch bijgewerkt. Goed om te weten: je past de naam en het wachtwoord van de beheerder aan via System / Admin. Het is wel zo veilig om gelijk te doen.

Natuurlijk wil je zelf bepalen welke filters en categorieën actief moeten zijn. Ga naar het tabblad Policy, selecteer Policy en druk bij Default op Edit. Zorg ervoor dat het vakje Enable Filter is aangevinkt. Controleer ook de waarde van Screen time (standaard staat deze op 120 minuten).

Ga vervolgens naar het tabblad Blocked categories en vink alle categorieën aan die je wilt blokkeren. Er zijn er 56, waaronder Gambling, Phishing/Malware, Drugs, Porn, Proxy/Anonymizer en Violence. Bevestig je keuze met Submit.

Ga ook naar het tabblad Screen time categories. Websites uit de geselecteerde categorieën kunnen per dag maximaal gedurende het aantal minuten worden bekeken dat bij Screen time is ingesteld. Deze beperking is vooral nuttig wanneer je die wilt toepassen op specifieke gebruikers.

Je kunt op tientallen thematische categorieën filteren.

Gebruikers NxFilter

Om per gebruiker of gebruikersgroep andere regels toe te passen, moet je in NxFilter een authenticatiemethode instellen. Ga naar System / Setup en vink Enable User Authentication aan. Bevestig met Submit. Ga vervolgens naar User / User en klik op Create om een nieuwe gebruiker toe te voegen. Vul de naam van de gebruiker in en bevestig met Submit. Klik daarna op Edit naast de toegevoegde gebruiker. Als de gebruiker normaal gesproken vanaf een eigen apparaat werkt met een statisch ip-adres, open hier dan het tabblad ADD IP. Voer het ip-adres in bij Start IP en, als het om een ip-bereik gaat, ook bij End IP. Je kunt deze stappen herhalen voor meerdere ip-adressen.

Als de gebruiker vanaf willekeurige apparaten werkt of als deze apparaten geen statisch ip-adres hebben, moet je een wachtwoord instellen in het Edit-venster van de gebruiker. Als iemand zich aanmeldt vanaf een apparaat waarvan het ip-adres niet bekend is bij NxFilter, zal er een inlogvenster verschijnen waarin de gebruikersnaam en het wachtwoord moeten worden ingevoerd. De geldigheidsduur van een inlogsessie kun je instellen bij System / Setup onder Login Session TTL (standaard is dit 20 minuten).

In het Edit-venster van een geselecteerde gebruiker koppel je de gewenste filtersets bij Work-time Policy en bij Free-time Policy. Voor die laatste bepaal je bij Policy / Free time zelf welke dagen of tijdstippen NxFilter als ‘vrije tijd’ moet beschouwen, eventueel met aangepaste filterregels.

Oeps! Toon is één keer tegen een filter aangelopen.

Docker

NxFilter biedt gedetailleerde monitoring en filtering van het webverkeer van clients, maar ben je voornamelijk geïnteresseerd in het blokkeren van vervelende advertenties, dan is de gratis tool Pi-hole een uitstekende keuze. Oorspronkelijk was Pi-hole alleen beschikbaar voor Raspberry Pi, maar inmiddels kun je het ook op Linux en via Docker op Windows installeren. Voor het installeren van Pi-hole via Docker op Windows, kun je Docker Desktop voor Windows downloaden.

Zorg ervoor dat je Windows 10 21H1 of Windows 11 21H2 of nieuwer hebt, een 64bit-processor met SLAT en minstens 4 GB geheugen. Daarnaast moet hardware-virtualisatie ingeschakeld zijn in de UEFI/BIOS. We gaan ervan uit dat je WSL2 (Windows Subsystem voor Linux) gebruikt als backend voor Docker. Deze werkt iets sneller en is ook nodig voor Windows Home.

Om WSL2 te activeren, open je de Opdrachtprompt als administrator en voer je het commando wsl --install uit. Herstart Windows en voer vervolgens het gedownloade Docker-bestand uit. De installatie vereist slechts enkele muisklikken, maar kan even duren. Eventueel laat je het vinkje staan bij Install required Windows components for WSL 2. Nadat de installatie is voltooid, herstart je Windows en voer je Docker Desktop uit als administrator.

In Docker Desktop klik je op het tandwielpictogram en open je het venster General. Plaats een vinkje bij Use the WSL 2 based engine en bevestig met Apply & restart.

Docker Desktop is er helemaal klaar voor.

Pi-hole installeren

Zodra Docker klaar is, moet je de ‘container-installatie’ van Pi-hole toevoegen. Een container is geen volwaardige virtuele machine, maar eerder een geïsoleerde entiteit binnen je besturingssysteem. Voer Opdrachtprompt uit als administrator en voer het volgende commando uit:

Daarna voer je op de Opdrachtprompt het volgende commando uit:

Vervang <intern-ip-adres> door het interne ip-adres van je machine en <wachtwoord> door het gewenste wachtwoord voor het beheer van je Pi-hole-installatie. Laat DNS1 staan op 127.17.0.1 (localhost). Voor DNS2 en DNS3 hebben we in dit voorbeeld voor de DNS-servers van Cloudflare gekozen, maar je kunt ook andere DNS-providers kiezen.

Wil je Pi-hole nog verder finetunen, bekijk dan de extra parameters via deze GitHub-pagina. Houd het voornamelijk bij de Recommended Variables en Optional variables, of eventueel de Advanced variables.

Houd er rekening mee dat de machine nu fungeert als een soort DNS-proxy voor andere apparaten in je netwerk en dus zorg je er het best voor dat je deze machine een statisch ip-adres geeft.

Start nu Docker Desktop op als administrator. Je zou de pihole-container moeten zien in het Containers-gedeelte. Je kunt deze starten en stoppen via de bijbehorende knop bij Actions.

De installatie van Pi-hole in Docker regel je met twee commando’s.

Instellingen Pi-hole

Je verifieert snel of Pi-hole actief is door met de browser van die machine naar http://127.17.0.1/admin te gaan. Nadat je bent ingelogd met het eerder ingestelde wachtwoord, kom je in je dashboard terecht. Hier krijg je een overzicht van alle (DNS-)aanvragen van de aangesloten clients, inclusief een lijst met de top 10 toegestane en geblokkeerde domeinen.

De specifieke domeinen die worden geblokkeerd, kun je regelen met filterlijsten. Ga hiervoor naar het gedeelte Adlists en voer het adres van de gewenste lijsten in bij Address. Er zijn verschillende lijsten beschikbaar, bijvoorbeeld deze en op https://firebog.net. Populaire lijsten zijn die van OSID en Steven Black. Bevestig met Add en zorg ervoor dat de knop Enabled is ingeschakeld voor de toegevoegde lijsten. Het is raadzaam om vervolgens Tools / Update Gravity te openen en op Update te klikken.

Om specifieke domeinen te blokkeren of altijd toe te staan, ga je naar het gedeelte Domains. Voer het domein in en klik op Add to Blacklist of Add to Whitelist. Vink het vakje Add domain as wildcard aan als je ook de bijbehorende subdomeinen aan de lijst wilt toevoegen.

Het is tevens mogelijk om clients te groeperen (via Groups en Clients) en vervolgens de toegevoegde adlists toe te wijzen aan een specifieke groep met Group assignment. Zo kun je verschillende lijsten activeren op basis van de clients die Pi-hole gebruiken. Verken ook de andere opties van Pi-hole en experimenteer gerust.

Het dashboard van Pi-hole geeft je in één oogopslag allerlei nuttige informatie.

NAS

AdGuard Home

Wanneer je een DNS-filter zoals NxFilter of Pi-hole op Windows installeert, is het in principe nodig dat dat systeem altijd is ingeschakeld, wat extra stroomverbruik betekent. Heb je een geschikte NAS (die toch aanstaat), dan is het wellicht handiger en energiezuiniger om je DNS-filter daarop te installeren.

Het installeren van een DNS-filter op een NAS is mogelijk voor Pi-hole en met enige moeite ook voor NxFilter. Maar we willen graag een derde optie aanbevelen: AdGuard Home. Dit pakket kan goed worden vergeleken met Pi-hole, maar het gaat iets efficiënter om met systeembronnen, biedt standaard ondersteuning voor DNS-over-HTTPS en heeft ook enkele opties voor ouderlijk toezicht.

Voor het installeren van AdGuard Home maken we gebruik van een kant-en-klare Docker-container.

Het is belangrijk dat je NAS deze functionaliteit ondersteunt. We hebben dit getest op een populair model, Synology DS220+ met DSM 7.x. De procedure op andere NAS-apparaten is vergelijkbaar.

AdGuard Home is zeker een waardig alternatief voor Pi-hole.

Container-installatie

Meld je aan bij de webinterface van de NAS en installeer indien nodig de app Container Manager (DSM 7.2 of hoger) of Docker. Start daarna de app File Station en open de map Docker. Maak een nieuwe map genaamd adguard aan. Binnen deze map maak je twee submappen: config en data. Gebruik kleine letters voor de namen van deze drie mappen.

Ga nu naar het Configuratiescherm en selecteer Taakplanner. Klik op Maken, kies vervolgens Geplande taak en selecteer Door de gebruiker gedefinieerd script. Vul Installatie AdGuard in bij Taak en selecteer root als Gebruiker. Verwijder het vinkje bij Ingeschakeld. Op het tabblad Planning selecteer je Uitvoeren op de volgende datum en kies je Niet herhalen. Plaats desgewenst een vinkje bij Uitvoerdetails verzenden via e-mail en voer je e-mailadres in.

Vul het volgende script in bij Opdracht uitvoeren:

Bevestig twee keer met OK en voer desgevraagd je DSM-wachtwoord in. Selecteer de taak Installatie AdGuard en klik op Uitvoeren en vervolgens op Ja.

De Docker-container van AdGuard Home draait.

Configuratie

Open na afloop je browser en typ http://<nas-ip-adres>:3000 in. Je komt terecht in de configuratiewizard van AdGuard Home. Klik op Beginnen. In het volgende venster wijzig je het veld Poort achter Luister interface (Alle interfaces) naar (bijvoorbeeld) 9080, zodat de poort geen conflict veroorzaakt met een eventuele webserver die standaard op poort 80 luistert.

Als alles goed gaat, verschijnt er een reeks adressen waarop de webinterface van AdGuard Home beschikbaar is. Laat het veld Luister interface van de DNS-server ingesteld op Poort 53. Als er een foutmelding verschijnt dat er mogelijk al een andere DNS-server actief is op je NAS (zoals Pi-hole?), moet je die eerst stopzetten of verwijderen. Zo nodig verwijder je ook de app DHCP Server uit het Synology Package Center.

Als die mogelijke foutmelding is opgelost, druk dan op Volgende in de wizard en vul een Gebruikersnaam en Wachtwoord (2x) in voor de beheerinterface. Bevestig met Volgende. Je ontvangt nu instructies om het DNS-adres aan te passen en naar je NAS (AdGuard Home) te laten verwijzen voor diverse platformen. Rond af met Volgende en klik op Open Dashboard. Meld je aan met de zojuist aangemaakte gebruikersnaam en wachtwoord.

Het dashboard van AdGuard Home, met overzichtelijke statistieken. 

Filters

Je ontvangt nu overzichtelijke statistieken van de DNS-aanvragen van de verbonden clients. Zo nodig klik je op Ververs statistieken. Het kan zijn dat niet alle gewenste aanvragen geblokkeerd worden, maar je kunt extra lijsten toevoegen via het tabblad Filters / DNS Blokkeerlijsten. Klik op Blokkeerlijst toevoegen / Uit de lijst selecteren en vink de gewenste lijsten aan. Je kunt ook op Aangepaste lijst toevoegen klikken en de url en een beschrijving van een geschikte lijst invullen. Met behulp van Regex (reguliere expressies) is het ook mogelijk om domeinen te blokkeren die specifieke woorden in hun domeinnaam bevatten, bijvoorbeeld ‘porn’. Dit kun je doen via Filters / Aangepaste filterregels. We hebben helaas niet voldoende ruimte om hier verder op in te gaan.

Weet wel dat je via Instellingen ook een module voor ouderlijk toezicht kunt inschakelen. Plaats een vinkje bij Gebruik AdGuard Ouderlijk toezicht web service. Daarnaast kun je ook verschillende bekende webdiensten blokkeren (zoals Facebook, Discord, Netflix en ongeveer zestig andere diensten) via Filters / Geblokkeerde services. Je kunt ook bepaalde domeinen altijd toestaan via Filters / DNS-toelatingslijsten.

Een blokkeerlijst toevoegen is een kwestie van een vinkje plaatsen.

Waarschijnlijk staat er een massa lettertypes op je pc, maar soms wil je voor een project een meer uitgebalanceerde typografie. Er zijn genoeg websites die allerlei lettertypes aanbieden, maar vaak merk je dat die fonts toch niet professioneel ogen en dat bepaalde lettertekens zelfs niet beschikbaar zijn. Dan komt Google Fonts in beeld, met een enorme bibliotheek kwaliteitsletters waaruit je gratis een keuze kunt maken.

Tip 1 Fonts en lettertypes

Google Fonts heeft stormenderhand de wereld van de typografie veroverd. De tijd dat alle websites met dezelfde twaalf lettertypes werden gemaakt ligt ver achter ons. Volgens Typewolf, dat de trends op vlak van typografie volgt, zijn vier van de tien populairste webfonts afkomstig van Google. Oorspronkelijk is Google Fonts een uitgebreide verzameling van lettertypes die speciaal zijn ontworpen voor gebruik op het web. Toch kun je deze lettertypes ook gebruiken voor onlinetoepassingen als Google Docs of Canva, en zelfs voor offline desktopapplicaties zoals Microsoft Word of PowerPoint.

We gebruiken hier de termen ‘lettertype’ en ‘font’ door elkaar. Hoewel ze zeker aan elkaar verwant zijn, is er wel een verschil. Arial, Helvetica en Times New Roman zijn bekende lettertypes. Een font is de combinatie van het lettertype en de manier hoe het wordt gebruikt, zoals de stijl en de grootte. Helvetica Light Italic is een font. Een lettertype is meer dan een manier om tekst weer te geven. Het bepaalt voor een groot deel de sfeer en de uitstraling van het project.

Op het moment van schrijven staan er 1796 lettertypefamilies in de bibliotheek.

Tip 2 Veel is niet genoeg

Een van de belangrijkste voordelen van Google Fonts is dat je ze gratis mag gebruiken voor zowel persoonlijke als commerciële projecten. Je hoeft je dus geen zorgen te maken over dure lettertype-licenties. Bovendien wordt de collectie regelmatig bijgewerkt met nieuwe kwaliteitsletters en verbeteringen aan bestaande lettertypes. Ten slotte is er een grote ondersteunende community van ontwerpers en ontwikkelaars met tutorials en forums.

Ga naar https://fonts.google.com. Er wordt gevraagd om in te loggen met je Google-account of om een nieuw account aan te maken. Het zal je opvallen dat er ontzettend veel lettertypes zijn. Laat je niet intimideren door het overweldigende aanbod. Er zijn slimme manieren om snel geweldige lettertypes te vinden die bij je project passen. Aan de linkerkant zie je het vak Preview. Typ hier een zin of een stukje tekst dat Google Fonts zal overnemen om de lettertypes te presenteren. Doe je dat niet, dan gebruikt Google Fonts gewoon een eigen standaardzin. Daaronder staat een schuifje waarmee je de lettergrootte van de voorbeeldtekst regelt.

In het vak Preview typ je een stukje tekst als proefzin.

Tip 3 Aanbod bekijken

Wanneer je op de overzichtspagina komt, kun je door de bibliotheek scrollen en een preview bekijken van iedere lettertypefamilie. Bijna elk lettertype is verkrijgbaar in verschillende stijlen en diktes, zoals extra vet (bold of heavy) en cursief (italic). Dit staat bekend als een lettertypefamilie.

Als je tijdens het scrollen het overzicht verliest, dan klik je op het pijltje in de rechterbenedenhoek van het scherm om terug te gaan naar het begin van de resultatenlijst. Aan de hand van twee knoppen bepaal je hoe de fonts op het scherm verschijnen. Je kunt ze bekijken in een raster, waarbij je de fonts in verschillende fiches ziet of je overloopt ze in de lijstweergave. Bovendien kun je de resultaten sorteren in Trending, Most popular, Newest en Name. Met de laatste keuze krijg je ze in alfabetische volgorde. Dit helpt, maar het blijft overrompelend en na een tijdje lijken de lettertypes allemaal op elkaar.

Je kunt het aanbod in rastervorm bekijken.

Tip 4 Filters opbouwen

Om het aanbod behapbaar te maken, moet je de bibliotheek vanuit de linkerkant filteren. Begin met de taalinstelling. Eerst kies je het schrift. Het schrift dat je op dit moment leest, is het Latijnse schrift. Hoewel het Frans, Duits, Noors en Portugees hun eigen lettertekens hebben, valt dat allemaal onder Latijns. Google Fonts ondersteunt vrijwel alle schriftsystemen, zoals Cyrillisch, Arabisch, Koreaans en meer … Daarna selecteer je de taal, bijvoorbeeld Dutch. De filters die je toepast, worden gecombineerd. Dat kun je bovenaan de pagina volgen. Het is de bedoeling dat je filters combineert om uiteindelijk bij een beperkte set interessante voorstellen te komen. Om een filter te verwijderen klik je op het x-teken naast de naam van de filter. Met Clear all verwijder je alle filters die je hebt vastgelegd.

De filters die je toepast, worden samengevoegd.

Tip 5 Filteren op uiterlijk

Wil je afgaan op het gevoel dat een lettertype bij je oproept, dan klik je het criterium Feeling open en dan maak je een keuze uit achttien stijlen zoals: Business, Calm, Vintage, Childlike, Sophisticated, Stiff … Daaronder staat nog een reeks stijlen onder de noemer Appearance en dan kies je tussen Wood type, Monospaced, Medieval en meer.

Er is ook een filter om kalligrafische lettertypes te vinden. En dan zijn er de filters Serif en Sans Serif. Serif-lettertypen of schreefletters worden gekenmerkt door een klein lijntje aan het einde van een streek in elke letter. Sans serif is Frans voor schreefloos. Een letterteken waarbij zulke dwarsstreepjes staan (bijvoorbeeld Times), noemen we een schreeflettertype of een serif-lettertype. Een lettertype zonder dwarsstreepjes, zoals Arial, noemen we een schreefloos lettertype of een sans serif-lettertype. Er is ook een rubriek Technology en Seasonal. In die laatste groep vind je bijvoorbeeld de Valentijns-, Halloween en kerstlettertypes. Met het schuifje Properties specifieer het aantal stijlen dat je wilt zien.

Pas verschillende filters toe om de resultaten te beperken.

Tip 6 Type tester en Glyphs

Er is ook een zoekvak waar je via de naam een lettertype kunt vinden. Klik op een gevonden lettertype om alle opties te bekijken. Die bestaan uit vijf tabs: Specimen, Type tester, Glyphs, About en License. In Specimen kun je de lettergrootte aanpassen door middel van een schuifje. Interessanter is het tabblad Type tester, waar je de verschillende Heading-stijlen kunt bekeken en waar het zelfs mogelijk is om de kleur van het lettertype aan te passen. Glyphs toont een rooster waarin alle letters, cijfers en symbolen staan die in dit lettertype aanwezig zijn. Bij About en License lees je meer informatie over de designer en over het aantal websites dat dit lettertype ondertussen gebruikt.

//06-googlefonts.png/

Je kunt schakelen tussen de lichte en donkere weergave.

Tip 7 Insluiten in een site

Om een Google Font toe te voegen aan je website, begin je bij de pagina met de lettertypedetails. Dan gebruik je de knop Get font en vervolgen ga je voor de optie Get embed code. Bovenaan in de rechterbalk krijg je de code om in de heading van het html-bestand te plakken. In het vak Embed code in the <head> of your html klik je op de knop Copy code. Zoek de <head>-sectie van je html-document en plak de code die je net hebt gekopieerd. Vervolgens moet je nog aanduiden welke css-stijl je wilt koppelen aan het gekozen lettertype. Dus kopieer je ook de css-regels in de pagina van Google Font. En daarna open je het css-bestand van de webpagina met een teksteditor en plak je de gekopieerde css-regel in een sectie.

Je krijgt de code om die in de head-sectie en de css van je website te plakken.

Tip 8 Google Docs

Google Fonts zit geïntegreerd in Google Docs. Dat betekent dat je daar heel snel ieder lettertype van de bibliotheek kunt toepassen. Wanneer je een document opmaakt, kun je via het vak Lettertype een van de inmiddels geïnstalleerde lettertypes selecteren. Om rechtstreeks in de bibliotheek van Google Fonts te duiken, kies je in het lettertype-menu de optie Meer lettertypen. Dan opent een selectiescherm waar je de bekende filters van Google Fonts toepast.

Eerst krijg je een selectie van populaire Google Fonts. Je selecteert een schrift, een taal, een stijl en sorteert op populariteit, alfabetisch, op datum van toevoeging of trends. Het lettertype dat je op die manier selecteert, wordt in de kolom Mijn lettertypen toegevoegd, zodat je het voortaan kunt gebruiken in Google Docs. Het is mogelijk om een toegevoegd Google Fonts-lettertype te verwijderen door op het kruisje achter de naam van het lettertype te klikken. Op die manier maak je de lijst korter. Je kunt geen systeemfonts of lettertypes van Google Docs verwijderen, maar wel de lettertypes die je vanuit Google Fonts hebt geïmporteerd. De rechtstreekse koppeling tussen Google Fonts werkt trouwens op dezelfde manier met Google Spreadsheets en Google Presentaties.

Alle Google Fonts kun je rechtstreeks aanspreken in Google Docs.

Tip 9 In Office toepassen

Nu je weet hoe je een leuk lettertype in de bibliotheek van Google vindt, is het niet moeilijk om deze lettertypes te gebruiken in Microsoft Word of een andere Office-applicatie. Nadat je het perfecte font hebt gevonden in Google Fonts, klik je in de rechterbovenhoek op de knop Get font. In plaats dat je Get embed code selecteert, gebruik je de optie Download all. Hierdoor komt er een zip-bestand in de map Downloads van je computer terecht. Dubbelklik op dit zip-bestand om dit uit te pakken en daarna klik je op het bestand dat eindigt op .ttf, de afkorting van True Type Font-file. Je Windows-computer zal eerst een voorvertoning tonen van het geselecteerde lettertype. Klik op de knop Installeren boven deze voorvertoning. Eenmaal geïnstalleerd zul je dit nieuwe lettertype in Word terugvinden in het dropdown-menu onder het blokje Lettertype. Mocht je Microsoft Word al geopend hebben, dan moet je het programma wellicht eerst even herstarten.

Op de Mac dubbelklik je ook op het zipje in de map Downloads om het archief te extraheren. Daarna klik je met de rechtermuisknop op .ttf-bestand en in het contextueel menu ga je voor de opdracht Openen met Lettertypecatalogus. Daar zul je merken dat het nieuwe lettertype klaarstaat om geïnstalleerd te worden. Het enige wat je moet doen, is op de knop Installeer lettertype klikken.

Klik op de knop Installeren om het lettertype aan het lokaal systeem toe te voegen.

Tip 10 Embedden

Wanneer je een nieuw lettertype toevoegt aan een Word-document of een PowerPointpresentatie en je dat document naar iemand anders stuurt, dan weet je nooit zeker of de ontvanger de inhoud zal zien zoals jij hem hebt opgemaakt. Als je bijvoorbeeld een Google Font-lettertype hebt gebruikt dat de ander niet op zijn computer heeft staan, dan krijgt de ontvanger een ander lettertype te zien. Om dit probleem te voorkomen, kun je zowel in Word als in PowerPoint de gebruikte lettertypes insluiten, ofwel embedden.

Hierdoor zal het document wel een beetje groter worden, maar je weet dan wel zeker dat de ander de opmaak ziet zoals jij die hebt bedoeld. Om een lettertype in te sluiten, klik je in het lint op Bestand en dan op Opties. In het geopende venter klik je links op Opslaan en rechts schakel je de optie Lettertypen in het bestand insluiten in. Wanneer je heel veel lettertypes hebt gebruikt, kun je de optie daaronder activeren: Alleen in het document gebruikte tekens insluiten. Hierdoor worden alleen de echt gebruikte lettertekens mee opgeslagen.

Soms is handig om de gebruikte lettertypes in het document in te sluiten.

Robots worden steeds menselijker en kunnen steeds meer: ze serveren drankjes in restaurants, helpen ouderen bij dagelijkse taken of werken als receptionisten in hotels. Maar wat je waarschijnlijk nog nooit hebt gezien, is humanoïde robots die elkaar te lijf gaan in een echte boksring...

Het Chinese Unitree gaat nu viral met spectaculaire beelden van hun humanoïde robots die elkaar te lijf gaan in de boksring. Tijdens het  CMG World Robot Tournament –  Mecha Combat Arena streden zes humanoïde robots om de winst. Elke robot werd aangestuurd door een team mensen, dat met afstandsbedieningen buiten de ring stond. De robots beschikten over verschillende vechttechnieken: directe stoten, hoeken, uppercuts, knieën en trappen. Ze konden draaien, stappen zetten en (belangrijk bij een bokswedstrijd!) zelfstandig weer overeind komen na een val.

De wedstrijden waren geen vooraf geprogrammeerde show, maar een echt (dynamisch!) samenspel tussen menselijke commando's en door AI aangestuurde bewegingen. De robots reageerden op data van sensoren in hun lichaam. Via simulaties hadden ze al geleerd hoe ze hun evenwicht konden bewaren en aanvallen konden uitvoeren.

Unitree, dat sinds 2016, maakte al eerder furore met hun viervoetige robotdieren. Die worden gebruikt voor serieuze industriële toepassingen. Ze worden bijvoorbeeld ingezet bij de brandweer, bij energiebedrijven voor inspecties en op gevaarlijk terrein waar mensen lastig kunnen komen.

Zelf zo'n boksrobot kopen? De G1 is verkrijgbaar vanaf 16.000 dollar.

P.S. Wij moeten het voorlopig thuis nog doen met deze robots ... 👇🏻