Het internet is een digitaal paradijs voor kinderen, om zich te amuseren, te leren en te communiceren. Als (groot)ouder ben je natuurlijk wel alert op wat – en wie – ze te zien en te horen krijgen. Gelukkig zijn er tools die je een oogje in het zeil laten houden en ongepaste inhoud kunnen blokkeren.

Tip 01: Aanpak

In dit artikel gaan we volop aan de slag met allerlei tools en technieken voor ouderlijk toezicht. Dit is wel iets lastiger dan het lijkt. Wanneer je dit doet op het niveau van je thuisnetwerk (router), dan valt deze beveiliging of controle weg zodra je kind een mobiel netwerk gebruikt of wanneer het zijn toestel met een ander (wifi-)netwerk verbindt. Je kunt zo’n beveiliging natuurlijk ook op afzonderlijke toestellen installeren, maar dit vergt dan weer meer werk en onderhoud. We geven concrete voorbeelden van beide methodes, zodat je zelf kun bepalen welke oplossing je het best ligt.

Houd wel in het achterhoofd dat overdreven ouderlijk toezicht oftewel creeping een averechts effect kan hebben of zelfs in strijd kan zijn met het Kinderrechtenverdrag. Besef bovendien dat geen enkele techniek helemaal waterdicht is, al zeker niet bij wat oudere kinderen. Het blijft dus belangrijk dat je – ook na het installeren van tools voor ouderlijk toezicht – regelmatig met je kind over zijn online-ervaringen spreekt.

Creeping: zowel pedagogisch als juridisch aanvechtbaar.

Tip 02: Routeropties

Laten we beginnen met het installeren of configureren van tools voor ouderlijk toezicht die in het volledige thuisnetwerk werken, ongeacht of je kind zich met een pc, laptop, tablet of smartphone verbindt.

Voor je verder kijkt, ga even na wat je router op dit vlak zelf al mogelijk maakt. Heel wat thuisrouters laten je bijvoorbeeld toe een internettimer in te stellen of ongewenste sites handmatig aan een blacklist toe te voegen. Het is wel de vraag of dit ook voor specifieke toestellen kan, want je eigen pc houd je wellicht het liefst buiten zo’n blokkering. Sommige routers komen ook met een gratis, weliswaar meestal tijdelijke of afgeslankte dienst voor ouderlijk toezicht. Raadpleeg hiervoor de handleiding bij je router.

Heel wat thuisrouters laten ook een beperkte vorm van ouderlijk toezicht toe (hier: D-Link R15). Voor alle afbeeldingen geldt: klik erop voor een grotere weergave.

Tip 03: DNS-filters

Mist je router functies voor ouderlijk toezicht, dan kun je overwegen een zogeheten DNS-filter in te stellen. Het komt erop neer dat je alle aanvragen voor websites omleidt naar een server die nagaat of de aangevraagde site op een blacklist staat. Is dit inderdaad zo, dan gaat het feest niet door. In het andere geval wordt de aanvraag netjes aan de reguliere DNS-server doorgespeeld.

Er zijn verschillende DNS-filters beschikbaar, ook gratis versies zoals CleanBrowsing Free DNS Filtering en OpenDNS Family Shield. We nemen deze laatste als voorbeeld.

Surf naar deze pagina van OpenDNS en noteer de twee ip-adressen van de DNS-filterservers: 208.67.222.123 en 208.67.220.123. Op deze pagina vind je ook links naar instructies om de filtering te activeren op je thuisrouter (voor het hele netwerk), pc’s en smartphones (zowel voor Android als iOS).

Je hebt in elk geval de ip-adressen van de servers met de dns-filters nodig.

Tip 04: Filter in Windows

We gaan uit van Windows 11, maar de werkwijze in Windows 10 is min of meer vergelijkbaar. Ga naar Instellingen en kies Netwerk en internet, waar je naar Geavanceerde netwerkinstellingen scrolt. Klik hierop en klik vervolgens op de gewenste netwerkadapter, normaliter Ethernet (bij een bedrade verbinding) of Wi-Fi (bij een draadloos netwerk). Daarna klik je op Aanvullende eigenschappen bekijken en ten slotte op Bewerken bij DNS-server toewijzing. Schakel IPv4 in, selecteer Handmatig en vul bij Voorkeurs-DNS en Alternatieve DNS de genoteerde adressen in. Bevestig met Opslaan. Heeft je pc zowel een ethernet- als een wifi-adapter, dan moet je dus beide instellen.

Heb je meerdere draadloze netwerken en wil je de DNS-filtering alleen op een specifiek netwerk activeren, bijvoorbeeld een dat je kinderen gebruiken, dan ga je als volgt te werk: Klik bij Netwerk en instellingen op Wi-Fi / Bekende netwerken beheren en selecteer hier het gewenste netwerk. Vervolgens klik je op Bewerken bij DNS-server toewijzing en voer je de nodige aanpassingen uit.

Test de filtering, bij voorkeur na een herstart van je systeem, door enkele ‘ongewenste’ websites te bezoeken – iets wat nu normaal gesproken niet meer kan.

In Windows 11 vul je hier de ip-adressen van beide servers met DNS-filtering in.

Mogelijk conflicteert een beveiligd DNS van je browser met je eigen DNS-filter.

Tip 05: OpenDNS Home

Zo’n kant-en-klaar DNS-filter is wel handig, maar helaas kun je zelf niet bepalen welke sites (niet) zijn toegelaten. Vind je dit belangrijk, dan kun je nog bij een gratis alternatief terecht: OpenDNS Home. Dit vergt wel enig configuratiewerk, maar we geven je hier al een stevige aanzet.

Allereerst maak je een account aan en klik je op de link in de bevestigingsmail zodat je in je online dashboard belandt op https://dashboard.opendns.com. Hier klik je op Add a network en vul je het publieke IP-adres van je netwerk (router) in. Je leest dit af helemaal bovenaan de webpagina bij Your current IP is. Bevestig met Add this network. Geef een naam aan je netwerk, laat het vinkje staan bij Yes, it is dynamic en rond af met Done.

Je ontvangt alweer een bevestigingsmail, waar je eveneens op de link klikt.

Nu dien je nog de DNS-adressen van het toestel van het kind aan te passen in 208.67.222.222 en 208.67.220.220, zoals we al in tip 4 hebben gezien. Meer feedback hierover vind je verder nog in een welkomstmail en op deze supportpagina.

Nu kun je helemaal zelf bepalen welke sites je wilt laten blokkeren. Dit doe je vanuit je dashboard, waar je het tabblad Settings opent en op je publieke ip-adres klikt. Kies hier Custom en duid de categorieën aan die je wilt uitfilteren, zoals Pornography, Weapons enzovoort. Enkele minuten na je bevestiging met Apply is de blokkade een feit.

Je beslist als ouder zelf welke websitecategorieën door het dns-filter worden geblokkeerd.

OpenDNS Updater houdt de koppeling met je (dynamische) ip-adres intact.

Tip 06: Familie-account

Ouderlijk toezicht op een Windows-pc is ook mogelijk langs een andere weg. Mogelijk beschik je al over een beveiligingssuite met een ingebouwde functie voor ouderlijk toezicht, zoals bij Bitdefender Total Security of Norton Internet Security, maar het kan ook gewoon met een gratis Windows-tool Microsoft Family Safety.

We gaan uit van Windows 11, maar de werkwijze bij Windows 10 is vergelijkbaar. Hiervoor moet je je als ouder wel zelf aanmelden met een Microsoft-account. Of dit zo is, kom je te weten via de Instellingen van Windows, waar je Accounts / Uw info selecteert. Hier kun je indien nodig en desnoods tijdelijk overschakelen naar een Microsoft-account.

Eenmaal je met zo’n account bent aangemeld, open je Accounts / Familie en kies je Iemand toevoegen. In het dialoogvenster vul je nu het Microsoft-account van je kind in. Is dit nog niet beschikbaar klik dan op Een account voor een onderliggend item maken en vul een e-mailadres, wachtwoord, naam en geboortedatum in. Na een wat complexe verificatie en aanmelding wordt het account aan Uw Familie toegevoegd en kan het kind zich hiermee aanmelden bij Windows.

OpenDNS Updater houdt de koppeling met je (dynamische) ip-adres intact.

Tip 07: Family Safety

Je bent nu klaar om het ouderlijk toezicht voor het toegevoegde account te configureren. Surf naar de Microsoft Family-pagina en meld je met je eigen account aan. Druk op het knopje met drie puntjes bij het kind-account en kies Ga naar overzicht met de rubrieken Schermtijd, Apps en games, Web- en zoekfilters en Besteding. Deze kun je haarfijn afstemmen.

We zoomen even in op Web- en zoekfilters. Zodra je deze rubriek opent, kun je op het tabblad Internet en zoeken allerlei filters inschakelen. Als je het erg strikt wilt, schakel je Alleen toegestane websites gebruiken in en vul je de toegelaten sites zelf in. Je kunt deze functie ook zo instellen dat educatieve websites zonder meer worden toegelaten, op basis van een lijst, gegenereerd met behulp van artificiële intelligentie.

Op het tabblad Apps en games kun je op basis van de aangeduide leeftijd apps automatisch laten goed- of afkeuren. Je krijgt hier ook een lijst met geblokkeerde apps te zien, maar je kunt hier apps selectief uit verwijderen. Merk op dat hier standaard alle browsers behalve Edge worden opgenomen, aangezien de ingestelde inhoudsfilters alleen binnen Edge werken.

Voor erg jonge kinderen kun je eventueel uitsluitend vooraf goedgekeurde sites toelaten.

Tip 08: Family Link

Er zijn natuurlijk ook allerlei apps voor ouderlijk toezicht, specifiek voor mobiele apparaten. In tip 10 vermelden we er een paar, maar we focussen ons hier op een gratis app voor Android, die van Google zelf afkomstig is en behoorlijk goed werkt: Family Link.

Overigens kun je deze app ook vanaf een toestel met iOS (11 of hoger) beheren. Op deze helppagina van Google Link kun je terecht voor allerlei concrete vragen en antwoorden. Je gaat hiermee in het kort als volgt aan de slag: start de app Family Link op je eigen toestel en houd het apparaat van je kind bij de hand. Tik op Volgende en geef aan dat het om een toestel van een Ouder gaat. Op het toestel van je kind – dat over een eigen Google-account dient te beschikken – open je vervolgens Instellingen en kies je Google / Ouderlijk toezicht. Selecteer Aan de slag / Kind of tiener en volg de instructies om het account te koppelen.

Als alles goed is, tref je het account van je kind nu aan in je Family Link-app. Hier kun je nu onder meer een Daglimiet instellen en via App-limieten aangeven welke apps je wilt toestaan of blokkeren. Je kunt ook de locatie van het Android-toestel van je kind opvragen en het apparaat op afstand vergrendelen. Overigens kun je het account van je kind ook beheren door te surfen naar https://g.co/YourFamily.

De app Family Link, op het toestel van een gezinsbeheerder.

Tip 09: Schermtijd (iOS)

Ook op iOS-apparaten is standaard een functie voor ouderlijk toezicht beschikbaar. Open hiervoor Instellingen / Schermtijd. Selecteer Schakel schermtijd in, tik op Ga door en kies Dit is de <apparaat> van mijn kind. Kies Configureer later (3x) tot je om een Toegangscode voor ‘Schermtijd’ wordt gevraagd. Vul de gewenste code in (2x), bij voorkeur een code die verschilt van de ontgrendelcode van het toestel. Bevestig door je aanmelding met je Apple ID.

Je kunt in de app Schermtijd vervolgens allerlei limieten instellen, waaronder de Apparaatvrije tijd. Hiermee leg je dus periodes vast waarbinnen het toestel alleen kan worden gebruikt voor telefoonoproepen en voor door jou gekozen apps. Verder kun je hier terecht voor Applimieten (daglimieten voor specifieke app-categorieën en voor zelf te bepalen websites) en Communicatielimieten. Via deze laatste leg je vast met welke contacten communicatie mogelijk is via Telefoon, FaceTime, Berichten en iCloud. In de rubriek Altijd toegestaan kies je apps en contacten die tijdens de apparaatvrije tijd altijd beschikbaar moeten zijn. Ten slotte is er nog de rubriek Beperkingen, waarmee je allerlei app- en inhoudsfilters kunt activeren. Kies hier bijvoorbeeld Beperkingen voor materiaal / Webmateriaal om specifieke sites toe te staan of te blokkeren.

Je kunt Schermtijd natuurlijk ook altijd weer uitschakelen na het invoeren van je toegangscode.

De app Schermtijd dekt lang niet de lading: er zijn best veel beperkingen mogelijk.

Tip 10: Nog meer apps

In tip 6 hebben we al aangegeven dat diverse internetbeveiligingssuites vaak een functie voor ouderlijk toezicht hebben ingebouwd en meestal hoort hier ook een mobiele app bij. Er zijn natuurlijk nog meer apps, waaronder Qustodio en Norton Family, maar de eerste biedt slechts beperkte mogelijkheden in de gratis versie en bij de tweede kun je gratis alleen voor een proefperiode van 30 dagen terecht.

Een degelijke app is ook nog Kaspersky Safe Kids (Windows, macOS, Android en iOS). Er is een gratis versie beschikbaar, maar die beperkt je tot het blokkeren van ongepaste websites en inhoud, het beheren van apps op basis van categorie, gebruikstijd of leeftijd, en het instellen van een dagelijkse gebruikslimiet. Voor extra’s als een gps-locatiefunctie en het instellen van toegelaten schermtijden heb je de Premium-versie nodig (circa 17 euro per jaar en per gebruikersaccount).

Ook Kaspersky Safe Kids moet je installeren op het toestel van ouders en kind.

De Netatmo Binnencamera Advance is een slimme beveiligingscamera voor in huis en heeft een adviesprijs van 330 euro. Het apparaat is echter al te koop voor zo'n 250 euro, zien we op de website. Hoe bevalt het product in de praktijk en is-ie dat geld waard?

In de basis is de Netatmo Binnencamera Advance een product volgens het Netatmo-boekje: het apparaat combineert geavanceerde beveiligingstechnologie met een sterke nadruk op privacy en gebruiksvriendelijkheid. Deze binnencamera gaat zelfs nog een stapje verder met de introductie van een mechanische privacysluiter. De implementatie van de sluiter is niet uniek, maar de toepassing wel.

Nu bestaan er wel meer beveiligingscamera’s die zo'n sluiter hebben. Die kun je soms via een schakelaar op het apparaat omzetten, en anders via de app. Een fysieke knop hiervoor is de meest veilige optie, aangezien die niet kan worden 'gehackt'. In het geval van deze Netatmo kunnen we de sluiter alleen via de app omhoog en omlaag doen. Dat kun je ook automatisch laten doen, bijvoorbeeld wanneer de camera een gezicht herkent. Dan schakelt de camera zichzelf als het ware uit op het moment dat je zelf binnen bent, waardoor er ook geen opnamen gemaakt (hoeven te) worden.

©Wesley Akkerman

De achterkant van het apparaat.

Meer gemoedsrust

Door de sluiter een automatische functie te geven, hoopt Netatmo meer gemoedsrust te kunnen bieden. Er zijn namelijk mensen die zich nog steeds zorgen maken om hun privacy en de opnamen die van hen gemaakt worden zodra ze ergens binnenstappen. Bij bedrijven en horecagelegenheden heb je daar weinig invloed op, maar bij jezelf, vrienden of familieleden thuis dus iets meer. Het systeem mag dan wel niets opnemen met de sluiter omlaag, maar technisch gezien kan die nog wel meeluisteren. De microfoon wordt namelijk niet afgedekt.

De automatische stand kun je op twee manieren activeren: via gezichtsherkenning en middels geofencing. Op basis van een geregistreerd gezicht of je locatie kan de camera de beeldopnamen dus uitschakelen. Nu kun je via de app 'handmatig' de sluiter openen op het moment dat je van huis gaat, maar ook dat kun je op basis van geofencing regelen. Zodra je het huis verlaat, gaat de sluiter omhoog en houdt de Netatmo Binnencamera Advance alles voor je in de gaten. Uit onze praktijktests blijkt dat allemaal prettig en snel te werken.

©Wesley Akkerman

De binnencamera met het klepje dicht...

©Wesley Akkerman

...en vervolgens met het klepje open.

Veel mogelijkheden

Verder beschikt het systeem over allerlei zaken die we elders ook zien. Dat is geen kritiek, want het is alleen maar goed als er een soort basis van je persoonlijke beveiliging bestaat. De Advance beschikt over een kijkhoek van 130 graden, een 2K-resolutie en HDR-beeldkwaliteit. Daardoor film je niet alleen een groot deel van de omgeving, ook staat alles er haarscherp en kleurrijk op. Je kunt de Binnencamera Advance koppelen aan 2,4- en 5GHz-netwerken en kunt hem aan het stroomnet aansluiten via een stekker of de Power over Ethernet-kabel.

Je kunt hem op een kast neerzetten of aan de muur of het plafond bevestigen. Het product beschikt daarnaast over beam forming-technologie, waardoor mensen aan de andere kant goed verstaanbaar zijn. Dat is niet zozeer handig voor het kunnen verstaan van dieven, maar je zou een camera bij een baby of bejaarde in de kamer kunnen plaatsen en diegene kunnen verstaan of horen als er iets gebeurt. De audio klinkt goed verstaanbaar binnen de app, en aan de andere kant hebben we ook geen klachten ontvangen over de speakerkwaliteit.

©Wesley Akkerman

Meldingsmogelijkheden

Het is daarnaast de bedoeling dat de Netatmo Binnencamera Advance je zo min mogelijk stoort. De fabrikant probeert om die reden een minimum aan meldingen te versturen. Aanvankelijk viel dat nog best tegen, maar dat kwam doordat het apparaat nog niet alle gezichten in huis herkende. Toen we dat eenmaal hadden ingesteld, daalde het aantal notificaties dat we binnenkregen aanzienlijk. Daar moeten we bij vermelden dat het soms maar net aan de hoek van de camera ligt of hij je herkent of niet, maar binnen de app kun je zelf instellen wie wie is om het aantal meldingen terug te brengen.

Via de overzichtelijke en nette applicatie is het daarnaast verder mogelijk de notificaties op je voorkeuren in te stellen. Zo kun je zelf bepalen of je ook meldingen van huisdieren, onbekende gezichten of mensen in het algemeen wilt hebben. Je kunt bovendien de sluiter altijd handmatig omlaag zetten als je die meldingen zat bent. Tot slot is het mogelijk meldingen samen te voegen. Als een reeds bekend gezicht binnenkomt met een onbekend persoon, krijg je daar maar één melding van (in plaats van twee). Dat soort mogelijkheden kunnen we alleen maar waarderen.

Een andere functie die ons bevalt, is de opslag. Je slaat de beelden lokaal op, op een microSD-kaartje. Je krijgt er standaard een kaartje van 8 GB bij. Daardoor word je niet meteen op extra kosten gejaagd. Wat wel een beetje tegenvalt, is het gebrek aan een melding als je het kaartje verwijdert. Als iemand dus binnen is en die haalt de kaart eruit, dan weet je dat niet. Lijkt ons een enorme vergissing, maar ondertussen is het ook iets wat je mogelijk later kunt toevoegen als fabrikant. Daar hopen wij in elk geval op.

Netatmo Binnencamera Advance kopen?

Een gemakkelijke installatie, een overzichtelijke app en een grote nadruk op privacy: dat is wat de Netatmo Binnencamera Advance biedt. Het systeem laat weinig te wensen over als het gaat om die aspecten, evenals beeld- en audiokwaliteit. We missen wel een melding wanneer iemand de SD-kaart verwijdert en zouden een volgende keer een fysieke schakelaar voor de mechanische privacysluiter waarderen, maar dat betekent niet dat de Advance geen aanbeveling verdient. Want het product werkt heel goed, maar is wel flink aan de prijs.

Als je geen robotstofzuiger wil, maar je wil het jezelf wel gemakkelijk maken, dan kom je al snel uit op een nat-droogstofzuiger. Dat is een traditionele stofzuiger met een dweilfunctie. Omdat dit soort apparaten nog redelijk nieuw zijn, maken veel mensen dezelfde fouten.

Hoewel het technisch gezien mogelijk is een nat-droogstofzuiger op alle typen houtvloeren te gebruiken, is het toch af te raden als het gaat om onbewerkt of onafgewerkt hout. Dat komt doordat een onafgewerkte houten vloer geen beschermende afdichtingslaag heeft. Als die onbehandeld blijft, absorbeert het hout gemakkelijk water of vocht van een nat- en droogzuiger. Dat kan ervoor zorgen dat de vloer kromtrekt of na verloop van tijd zelfs splijt.

Verkeerde dingen opzuigen

Daarnaast is het belangrijk om te voorkomen dat je met een nat-droogstofzuiger dingen opzuigt waar het apparaat niet goed mee overweg kan. Denk aan grotere objecten die nog weleens op de vloer liggen, zoals hondenbrokken. Als je tegelijkertijd dweilt en stofzuigt, kan zo'n object klem komen te zitten bij de dweilkop, een filter of verderop in het systeem. Gebeurt dat regelmatig, dan is het verstandig om voortaan eerst even op te ruimen voordat je de stofzuiger aanzet.

In dezelfde lijn geldt: glasscherven of andere scherpe voorwerpen kun je beter eerst handmatig opvegen met een stoffer en blik. Ook gewone en robotstofzuigers zijn hier niet tegen bestand – de kans op schade aan interne onderdelen is groot. Vermijd bovendien altijd het opzuigen van brandbare vloeistoffen, want die kunnen bij contact met elektrische onderdelen ontbranden.

©Wesley Akkerman

Leeg de vuilwatertank regelmatig.

Tot slot nog even over het opzuigen van verf. Het kan verleidelijk zijn om verfspetters weg te halen met de dweilkop van bijvoorbeeld de Dreame H15 Pro, maar dat is echt geen goed idee. Zowel natte als droge verf kan het systeem verstoppen, waardoor vuil zich ophoopt en filters beschadigd raken. Kom je verf op de vloer tegen, pak dan liever een emmer met warm sop en een doek of spons. Daarmee voorkom je problemen én krijg je het meestal ook gewoon beter schoon.

Van modus wisselen en meer

Het is ook slim om de nat-droogstofzuiger af en toe in een andere modus te gebruiken, zodat hij altijd optimaal blijft presteren. Bij tests op de redactie gebruiken we standaard de automatische stand, waarbij het apparaat zelf de zuig- en dweilintensiteit aanpast aan de situatie. Maar schakel gerust de dweilfunctie eens uit als je alleen wat stof wilt verwijderen. Dat ontlast het systeem en kan de levensduur van het apparaat flink verlengen.

Besteed daarnaast voldoende aandacht aan het onderhoud van de verschillende onderdelen. Tijdens het gebruik zie je vaak vanzelf dat de vuilwatertank volloopt. Leeg deze regelmatig – bij voorkeur na elke schoonmaakbeurt – om te voorkomen dat de zuigkracht afneemt. Dweil je vaak, dan is dat nog belangrijker: je wilt natuurlijk voorkomen dat je bij het legen vervuild water morst.

Controleer ook regelmatig de staat van de filters. In sommige gevallen kun je dat zelfs via de app doen. Zit er te veel stof in, dan gaat dat ten koste van de zuigkracht. En tot slot: zet de nat-droogstofzuiger altijd netjes rechtop in het oplaadstation. Zo kan het systeem zichzelf opladen én onderhouden – denk aan het automatisch drogen van de borstel, wat nare geurtjes helpt voorkomen. Kleine moeite, groot effect!