Het internet is een digitaal paradijs voor kinderen, om zich te amuseren, te leren en te communiceren. Als (groot)ouder ben je natuurlijk wel alert op wat – en wie – ze te zien en te horen krijgen. Gelukkig zijn er tools die je een oogje in het zeil laten houden en ongepaste inhoud kunnen blokkeren.

Tip 01: Aanpak

In dit artikel gaan we volop aan de slag met allerlei tools en technieken voor ouderlijk toezicht. Dit is wel iets lastiger dan het lijkt. Wanneer je dit doet op het niveau van je thuisnetwerk (router), dan valt deze beveiliging of controle weg zodra je kind een mobiel netwerk gebruikt of wanneer het zijn toestel met een ander (wifi-)netwerk verbindt. Je kunt zo’n beveiliging natuurlijk ook op afzonderlijke toestellen installeren, maar dit vergt dan weer meer werk en onderhoud. We geven concrete voorbeelden van beide methodes, zodat je zelf kun bepalen welke oplossing je het best ligt.

Houd wel in het achterhoofd dat overdreven ouderlijk toezicht oftewel creeping een averechts effect kan hebben of zelfs in strijd kan zijn met het Kinderrechtenverdrag. Besef bovendien dat geen enkele techniek helemaal waterdicht is, al zeker niet bij wat oudere kinderen. Het blijft dus belangrijk dat je – ook na het installeren van tools voor ouderlijk toezicht – regelmatig met je kind over zijn online-ervaringen spreekt.

Creeping: zowel pedagogisch als juridisch aanvechtbaar.

Tip 02: Routeropties

Laten we beginnen met het installeren of configureren van tools voor ouderlijk toezicht die in het volledige thuisnetwerk werken, ongeacht of je kind zich met een pc, laptop, tablet of smartphone verbindt.

Voor je verder kijkt, ga even na wat je router op dit vlak zelf al mogelijk maakt. Heel wat thuisrouters laten je bijvoorbeeld toe een internettimer in te stellen of ongewenste sites handmatig aan een blacklist toe te voegen. Het is wel de vraag of dit ook voor specifieke toestellen kan, want je eigen pc houd je wellicht het liefst buiten zo’n blokkering. Sommige routers komen ook met een gratis, weliswaar meestal tijdelijke of afgeslankte dienst voor ouderlijk toezicht. Raadpleeg hiervoor de handleiding bij je router.

Heel wat thuisrouters laten ook een beperkte vorm van ouderlijk toezicht toe (hier: D-Link R15). Voor alle afbeeldingen geldt: klik erop voor een grotere weergave.

Tip 03: DNS-filters

Mist je router functies voor ouderlijk toezicht, dan kun je overwegen een zogeheten DNS-filter in te stellen. Het komt erop neer dat je alle aanvragen voor websites omleidt naar een server die nagaat of de aangevraagde site op een blacklist staat. Is dit inderdaad zo, dan gaat het feest niet door. In het andere geval wordt de aanvraag netjes aan de reguliere DNS-server doorgespeeld.

Er zijn verschillende DNS-filters beschikbaar, ook gratis versies zoals CleanBrowsing Free DNS Filtering en OpenDNS Family Shield. We nemen deze laatste als voorbeeld.

Surf naar deze pagina van OpenDNS en noteer de twee ip-adressen van de DNS-filterservers: 208.67.222.123 en 208.67.220.123. Op deze pagina vind je ook links naar instructies om de filtering te activeren op je thuisrouter (voor het hele netwerk), pc’s en smartphones (zowel voor Android als iOS).

Je hebt in elk geval de ip-adressen van de servers met de dns-filters nodig.

Tip 04: Filter in Windows

We gaan uit van Windows 11, maar de werkwijze in Windows 10 is min of meer vergelijkbaar. Ga naar Instellingen en kies Netwerk en internet, waar je naar Geavanceerde netwerkinstellingen scrolt. Klik hierop en klik vervolgens op de gewenste netwerkadapter, normaliter Ethernet (bij een bedrade verbinding) of Wi-Fi (bij een draadloos netwerk). Daarna klik je op Aanvullende eigenschappen bekijken en ten slotte op Bewerken bij DNS-server toewijzing. Schakel IPv4 in, selecteer Handmatig en vul bij Voorkeurs-DNS en Alternatieve DNS de genoteerde adressen in. Bevestig met Opslaan. Heeft je pc zowel een ethernet- als een wifi-adapter, dan moet je dus beide instellen.

Heb je meerdere draadloze netwerken en wil je de DNS-filtering alleen op een specifiek netwerk activeren, bijvoorbeeld een dat je kinderen gebruiken, dan ga je als volgt te werk: Klik bij Netwerk en instellingen op Wi-Fi / Bekende netwerken beheren en selecteer hier het gewenste netwerk. Vervolgens klik je op Bewerken bij DNS-server toewijzing en voer je de nodige aanpassingen uit.

Test de filtering, bij voorkeur na een herstart van je systeem, door enkele ‘ongewenste’ websites te bezoeken – iets wat nu normaal gesproken niet meer kan.

In Windows 11 vul je hier de ip-adressen van beide servers met DNS-filtering in.

Mogelijk conflicteert een beveiligd DNS van je browser met je eigen DNS-filter.

Tip 05: OpenDNS Home

Zo’n kant-en-klaar DNS-filter is wel handig, maar helaas kun je zelf niet bepalen welke sites (niet) zijn toegelaten. Vind je dit belangrijk, dan kun je nog bij een gratis alternatief terecht: OpenDNS Home. Dit vergt wel enig configuratiewerk, maar we geven je hier al een stevige aanzet.

Allereerst maak je een account aan en klik je op de link in de bevestigingsmail zodat je in je online dashboard belandt op https://dashboard.opendns.com. Hier klik je op Add a network en vul je het publieke IP-adres van je netwerk (router) in. Je leest dit af helemaal bovenaan de webpagina bij Your current IP is. Bevestig met Add this network. Geef een naam aan je netwerk, laat het vinkje staan bij Yes, it is dynamic en rond af met Done.

Je ontvangt alweer een bevestigingsmail, waar je eveneens op de link klikt.

Nu dien je nog de DNS-adressen van het toestel van het kind aan te passen in 208.67.222.222 en 208.67.220.220, zoals we al in tip 4 hebben gezien. Meer feedback hierover vind je verder nog in een welkomstmail en op deze supportpagina.

Nu kun je helemaal zelf bepalen welke sites je wilt laten blokkeren. Dit doe je vanuit je dashboard, waar je het tabblad Settings opent en op je publieke ip-adres klikt. Kies hier Custom en duid de categorieën aan die je wilt uitfilteren, zoals Pornography, Weapons enzovoort. Enkele minuten na je bevestiging met Apply is de blokkade een feit.

Je beslist als ouder zelf welke websitecategorieën door het dns-filter worden geblokkeerd.

OpenDNS Updater houdt de koppeling met je (dynamische) ip-adres intact.

Tip 06: Familie-account

Ouderlijk toezicht op een Windows-pc is ook mogelijk langs een andere weg. Mogelijk beschik je al over een beveiligingssuite met een ingebouwde functie voor ouderlijk toezicht, zoals bij Bitdefender Total Security of Norton Internet Security, maar het kan ook gewoon met een gratis Windows-tool Microsoft Family Safety.

We gaan uit van Windows 11, maar de werkwijze bij Windows 10 is vergelijkbaar. Hiervoor moet je je als ouder wel zelf aanmelden met een Microsoft-account. Of dit zo is, kom je te weten via de Instellingen van Windows, waar je Accounts / Uw info selecteert. Hier kun je indien nodig en desnoods tijdelijk overschakelen naar een Microsoft-account.

Eenmaal je met zo’n account bent aangemeld, open je Accounts / Familie en kies je Iemand toevoegen. In het dialoogvenster vul je nu het Microsoft-account van je kind in. Is dit nog niet beschikbaar klik dan op Een account voor een onderliggend item maken en vul een e-mailadres, wachtwoord, naam en geboortedatum in. Na een wat complexe verificatie en aanmelding wordt het account aan Uw Familie toegevoegd en kan het kind zich hiermee aanmelden bij Windows.

OpenDNS Updater houdt de koppeling met je (dynamische) ip-adres intact.

Tip 07: Family Safety

Je bent nu klaar om het ouderlijk toezicht voor het toegevoegde account te configureren. Surf naar de Microsoft Family-pagina en meld je met je eigen account aan. Druk op het knopje met drie puntjes bij het kind-account en kies Ga naar overzicht met de rubrieken Schermtijd, Apps en games, Web- en zoekfilters en Besteding. Deze kun je haarfijn afstemmen.

We zoomen even in op Web- en zoekfilters. Zodra je deze rubriek opent, kun je op het tabblad Internet en zoeken allerlei filters inschakelen. Als je het erg strikt wilt, schakel je Alleen toegestane websites gebruiken in en vul je de toegelaten sites zelf in. Je kunt deze functie ook zo instellen dat educatieve websites zonder meer worden toegelaten, op basis van een lijst, gegenereerd met behulp van artificiële intelligentie.

Op het tabblad Apps en games kun je op basis van de aangeduide leeftijd apps automatisch laten goed- of afkeuren. Je krijgt hier ook een lijst met geblokkeerde apps te zien, maar je kunt hier apps selectief uit verwijderen. Merk op dat hier standaard alle browsers behalve Edge worden opgenomen, aangezien de ingestelde inhoudsfilters alleen binnen Edge werken.

Voor erg jonge kinderen kun je eventueel uitsluitend vooraf goedgekeurde sites toelaten.

Tip 08: Family Link

Er zijn natuurlijk ook allerlei apps voor ouderlijk toezicht, specifiek voor mobiele apparaten. In tip 10 vermelden we er een paar, maar we focussen ons hier op een gratis app voor Android, die van Google zelf afkomstig is en behoorlijk goed werkt: Family Link.

Overigens kun je deze app ook vanaf een toestel met iOS (11 of hoger) beheren. Op deze helppagina van Google Link kun je terecht voor allerlei concrete vragen en antwoorden. Je gaat hiermee in het kort als volgt aan de slag: start de app Family Link op je eigen toestel en houd het apparaat van je kind bij de hand. Tik op Volgende en geef aan dat het om een toestel van een Ouder gaat. Op het toestel van je kind – dat over een eigen Google-account dient te beschikken – open je vervolgens Instellingen en kies je Google / Ouderlijk toezicht. Selecteer Aan de slag / Kind of tiener en volg de instructies om het account te koppelen.

Als alles goed is, tref je het account van je kind nu aan in je Family Link-app. Hier kun je nu onder meer een Daglimiet instellen en via App-limieten aangeven welke apps je wilt toestaan of blokkeren. Je kunt ook de locatie van het Android-toestel van je kind opvragen en het apparaat op afstand vergrendelen. Overigens kun je het account van je kind ook beheren door te surfen naar https://g.co/YourFamily.

De app Family Link, op het toestel van een gezinsbeheerder.

Tip 09: Schermtijd (iOS)

Ook op iOS-apparaten is standaard een functie voor ouderlijk toezicht beschikbaar. Open hiervoor Instellingen / Schermtijd. Selecteer Schakel schermtijd in, tik op Ga door en kies Dit is de <apparaat> van mijn kind. Kies Configureer later (3x) tot je om een Toegangscode voor ‘Schermtijd’ wordt gevraagd. Vul de gewenste code in (2x), bij voorkeur een code die verschilt van de ontgrendelcode van het toestel. Bevestig door je aanmelding met je Apple ID.

Je kunt in de app Schermtijd vervolgens allerlei limieten instellen, waaronder de Apparaatvrije tijd. Hiermee leg je dus periodes vast waarbinnen het toestel alleen kan worden gebruikt voor telefoonoproepen en voor door jou gekozen apps. Verder kun je hier terecht voor Applimieten (daglimieten voor specifieke app-categorieën en voor zelf te bepalen websites) en Communicatielimieten. Via deze laatste leg je vast met welke contacten communicatie mogelijk is via Telefoon, FaceTime, Berichten en iCloud. In de rubriek Altijd toegestaan kies je apps en contacten die tijdens de apparaatvrije tijd altijd beschikbaar moeten zijn. Ten slotte is er nog de rubriek Beperkingen, waarmee je allerlei app- en inhoudsfilters kunt activeren. Kies hier bijvoorbeeld Beperkingen voor materiaal / Webmateriaal om specifieke sites toe te staan of te blokkeren.

Je kunt Schermtijd natuurlijk ook altijd weer uitschakelen na het invoeren van je toegangscode.

De app Schermtijd dekt lang niet de lading: er zijn best veel beperkingen mogelijk.

Tip 10: Nog meer apps

In tip 6 hebben we al aangegeven dat diverse internetbeveiligingssuites vaak een functie voor ouderlijk toezicht hebben ingebouwd en meestal hoort hier ook een mobiele app bij. Er zijn natuurlijk nog meer apps, waaronder Qustodio en Norton Family, maar de eerste biedt slechts beperkte mogelijkheden in de gratis versie en bij de tweede kun je gratis alleen voor een proefperiode van 30 dagen terecht.

Een degelijke app is ook nog Kaspersky Safe Kids (Windows, macOS, Android en iOS). Er is een gratis versie beschikbaar, maar die beperkt je tot het blokkeren van ongepaste websites en inhoud, het beheren van apps op basis van categorie, gebruikstijd of leeftijd, en het instellen van een dagelijkse gebruikslimiet. Voor extra’s als een gps-locatiefunctie en het instellen van toegelaten schermtijden heb je de Premium-versie nodig (circa 17 euro per jaar en per gebruikersaccount).

Ook Kaspersky Safe Kids moet je installeren op het toestel van ouders en kind.

Altijd handig om in huis te hebben: een paar extra tandenborstels. En dan niet in je badkamerkastje, maar bij je schoonmaakspullen. In dit artikel lees je over 10 handige schoonmaaktoepassingen waarvoor een tandenborstel ideaal is.

Lees ook: Van rotklus naar zo gepiept: zo krijg je vieze voegen weer schoon

1. Kalkaanslag rond kranen verwijderen

Rondom de onderkant van een kraan en op de rand van een douchekop blijft snel kalk hangen. Met een tandenborstel en een beetje schoonmaakazijn kun je die aanslag gericht wegborstelen. Dankzij het compacte formaat kom je precies tussen de randjes waar een spons te groot voor is. Borstel de kalkaanslag los, laat het een paar minuten inwerken, en spoel het vervolgens weg met warm water. Even droogwrijven en je kraan blinkt weer als nieuw.

2. Vet en etensresten tussen fornuisknoppen

Tussen de draaiknoppen van een fornuis of kookplaat hopen zich vet, stof en kruimels op. Een doek schuift dat vuil vaak alleen maar verder weg. Met een tandenborstel en een beetje afwasmiddel schrob je het vuil effectief los zonder onderdelen los te hoeven halen. Door de borstel in ronddraaiende bewegingen te gebruiken, werk je het vuil uit de kieren. Veeg vervolgens af met een vochtige doek.

3. Haarborstels en kammen reinigen

Tussen de haren/pennen van een borstel of de tanden van een kam verzamelt zich vuil dat je met de hand niet goed weg krijgt. Een tandenborstel, gecombineerd met warm water en wat shampoo of afwasmiddel, maakt alles weer haarfijn schoon. Borstel grondig tussen de haren/pennen en tanden door en spoel daarna goed uit. Herhaal dit elke paar weken voor een frisse borstel.

4. Speelgoed met randjes en reliëf schoonmaken

Plastic autootjes, badspeeltjes of ander speelgoed met textuur, naden en kleine details zijn lastig schoon te maken met een doek. Met een tandenborstel kun je in elk hoekje komen. Gebruik lauw water met een druppel afwasmiddel en schrob alle randjes schoon. Spoel goed na en laat het speelgoed aan de lucht drogen.

5. Vlekken in stoffen meubels of tapijt behandelen

Een tandenborstel is ook handig om vlekken in stoffen oppervlakken aan te pakken. Breng wat textielreiniger of verdunde azijn aan op de vlek. Schrob met de borstel zachtjes in cirkels zodat het middel goed in de vezels trekt. Laat even intrekken, dep droog met een doek en spoel eventueel na met een vochtige doek. Zo verwijder je bijvoorbeeld koffievlekken of modder.

6. Randjes van de wasbak of spoelbak reinigen

De overgang tussen een wasbak en het aanrechtblad, daar kom je lastig bij. Hier blijft vaak een randje vuil of kalkaanslag zitten. Doop de tandenborstel in allesreiniger of schoonmaakazijn en schrob de randjes grondig schoon. Je zult merken dat zelfs opgedroogd vuil loskomt. Spoel af en wrijf droog met een schone doek.

©stokkete

7. Naden van schoenen en zolen schoonmaken

Sneakers of wandelschoenen met een patroon of profiel knappen zichtbaar op van een schoonmaakbeurt met een tandenborstel. Gebruik water met wat baking soda en wrijf vooral de rubberen zolen en logo's goed schoon. Ook geschikt voor witte randen of sportzolen die grijzig zijn geworden.

8. Randen van het toilet of de wc-bril schoonmaken

De onderkant van de wc-bril of de kieren van het scharnier blijven vaak vies, ook al poets je de rest van het toilet netjes. Een tandenborstel is perfect om deze plekken aan te pakken. Gebruik een antibacterieel schoonmaakmiddel, schrob goed, spoel na en droog af. Zo blijft je toilet écht fris.

9. Groeven in raamkozijnen reinigen

Tussen de rubberen strips van raamkozijnen hoopt zich vuil, zand en stof op. Een tandenborstel komt makkelijk tussen de kieren. Maak nat met een sopje, borstel schoon, en veeg na met een doek. Vooral handig bij schuiframen of draaikiepramen.

10. Randjes van drinkbekers en deksels reinigen

Herbruikbare flessen en lunchboxen hebben vaak rubberen ringen of schroefranden die lastig schoon te krijgen zijn. Met een tandenborstel reinig je deze onderdelen grondig. Gebruik afwasmiddel en heet water, schrob de randjes, en spoel goed na. Dat voorkomt schimmel en nare geurtjes.

Goed én goedkoop

Bij een discounter of drogist koop je voor hooguit een paar euro een grootverpakking tandenborstels. Geen geld dus, zeker als je je bedenkt wat een frustratie het je zal schelen bij bovenstaande klusjes: nooit meer gedoe met te grote sponzen of doeken. Je weet bovendien zeker dat je elk randje voortaan goed en hygiënisch schoon krijgt. Smile!

Ook handig voor lastige schoonmaakklusjes ⤵

Je wasmachine aan je smartphone koppelen klinkt misschien als overbodige luxe, maar het kan wasjes draaien een stuk simpeler én goedkoper maken. Zo kies je met een slimme wasmachine nooit meer het verkeerde wasprogramma, bedien je je wasmachine eenvoudig vanaf je werk en verspil je nooit meer wasmiddel. En er is meer. 

Beste wasprogramma kiezen

Twijfel je regelmatig welk wasprogramma het beste is voor een bepaald type wasgoed, zoals ondergoed of delicate zomerse kleding? Met een slimme wasmachine hoef je je daar nooit meer druk om te maken. Je geeft gewoon in de app aan wat voor kleur je was heeft, welk type textiel het is en hoe vuil het is. De app geeft vervolgens een suggestie voor het meest geschikte programma. Lastige vlek in je kleding? Voer in de app in om wat voor soort vlek het gaat, en de wasmachine weet precies welk programma moet draaien om 'm te verwijderen. Een slimme wasmachine kan zelfs voor je uitrekenen hoe je je wasjes zo goedkoop mogelijk draait door rekening te houden met de actuele energieprijzen. Fijn voor het milieu én je portemonnee!

Op afstand bedienen

Een slimme wasmachine stopt nog net niet je wasgoed voor je in de trommel. Waarom zou je je wasmachine op afstand willen bedienen als je er toch naartoe moet? Nou, bijvoorbeeld omdat je het wasprogramma pas wilt starten als je op je werk zit, zodat je kleding niet uren gekreukt in de trommel blijft liggen. Of omdat je je wasmachine tijdens de daluren wilt laten draaien, maar je in die uren net op een verjaardag bent. Bedienen op afstand is om meerdere redenen nuttig. Zo geeft de app je een seintje wanneer je was schoon is en wanneer het wasmiddel bijna op is. Veel slimme modellen werken ook met spraakbediening. Handig als je drie dingen tegelijk doet en om welke reden dan ook het wasprogramma wilt onderbreken – bijvoorbeeld omdat je een verloren sok op de grond vindt die bij de was moet. 

©ID.nl

Automatische wasmiddeldosering

Het is een bekende valkuil bij het wassen: te veel wasmiddel gebruiken. Hoe meer, hoe beter, denken we al gauw. Maar dat is niet waar: hoe meer wasmiddel je gebruikt, hoe groter de kans dat je kleding beschadigt. Zeepsop blijft dan in de kleding zitten, waardoor je kleding stijf wordt en soms zelfs méér vlekken krijgt. Een slimme wasmachine voorkomt dat er te veel wasmiddel wordt gebruikt door rekening te houden met de hoeveelheid wasgoed en hoe vuil het is. Het enige wat jij hoeft te doen, is deze gegevens invoeren in de app. Automatische wasmiddeldosering is niet alleen beter voor je kleding, het zorgt er ook voor dat je langer met je wasmiddel doet. En dat bespaart weer geld. 

Lees ook: Nooit meer te veel wasmiddel: zo werkt automatisch doseren in je wasmachine

Extra wasprogramma's downloaden

Soms heb je speciale was: denk aan vuile outdoorkleding van je wandelvakantie of sportkleding met een sterke zweetgeur. Een traditionele wasmachine geeft je in dat geval enkel keuze uit standaardwasprogramma's, die mogelijk je was beschadigen, doen krimpen of niet voldoende reinigen. Een slimme wasmachine geeft je de mogelijkheid om, via de app, wasprogramma's voor speciaal wasgoed te downloaden. Denk daarbij niet alleen aan programma's voor sterk vervuilde kleding, maar bijvoorbeeld ook aan programma's voor spijkerbroeken, delicate babykleding en het verwijderen van dierenharen van kleding. Soms zijn er ook speciale wasprogramma's voor het reinigen van je wasmachine, bijvoorbeeld met stoom. 

©wachiwit

Onderhoudsmeldingen

Als je zo lang mogelijk van je wasmachine wilt genieten, zul je hem goed moeten onderhouden. Dat betekent: regelmatig grondig reinigen, de afvoer ontstoppen en kalkaanslag verwijderen. Vaak doen we dit niet – we hebben er geen tijd voor en weten ook niet goed wanneer en hoe vaak we dit moeten doen. Een slimme wasmachine vergeet je nooit te onderhouden, want hij vertelt je precies wanneer het weer tijd is voor een schoonmaakbeurt. In de app vind je ook allerlei handige tips hoe je zo'n schoonmaakbeurt uitvoert. Is je slimme wasmachine stuk? Via de app krijg je heel makkelijk contact met de klantenservice, die op afstand kan zien wat het probleem is én het vaak meteen voor je kan oplossen. Scheelt weer dagen wachten op een monteur.