Het internet is een digitaal paradijs voor kinderen, om zich te amuseren, te leren en te communiceren. Als (groot)ouder ben je natuurlijk wel alert op wat – en wie – ze te zien en te horen krijgen. Gelukkig zijn er tools die je een oogje in het zeil laten houden en ongepaste inhoud kunnen blokkeren.

Tip 01: Aanpak

In dit artikel gaan we volop aan de slag met allerlei tools en technieken voor ouderlijk toezicht. Dit is wel iets lastiger dan het lijkt. Wanneer je dit doet op het niveau van je thuisnetwerk (router), dan valt deze beveiliging of controle weg zodra je kind een mobiel netwerk gebruikt of wanneer het zijn toestel met een ander (wifi-)netwerk verbindt. Je kunt zo’n beveiliging natuurlijk ook op afzonderlijke toestellen installeren, maar dit vergt dan weer meer werk en onderhoud. We geven concrete voorbeelden van beide methodes, zodat je zelf kun bepalen welke oplossing je het best ligt.

Houd wel in het achterhoofd dat overdreven ouderlijk toezicht oftewel creeping een averechts effect kan hebben of zelfs in strijd kan zijn met het Kinderrechtenverdrag. Besef bovendien dat geen enkele techniek helemaal waterdicht is, al zeker niet bij wat oudere kinderen. Het blijft dus belangrijk dat je – ook na het installeren van tools voor ouderlijk toezicht – regelmatig met je kind over zijn online-ervaringen spreekt.

Tip 02: Routeropties

Laten we beginnen met het installeren of configureren van tools voor ouderlijk toezicht die in het volledige thuisnetwerk werken, ongeacht of je kind zich met een pc, laptop, tablet of smartphone verbindt.

Voor je verder kijkt, ga even na wat je router op dit vlak zelf al mogelijk maakt. Heel wat thuisrouters laten je bijvoorbeeld toe een internettimer in te stellen of ongewenste sites handmatig aan een blacklist toe te voegen. Het is wel de vraag of dit ook voor specifieke toestellen kan, want je eigen pc houd je wellicht het liefst buiten zo’n blokkering. Sommige routers komen ook met een gratis, weliswaar meestal tijdelijke of afgeslankte dienst voor ouderlijk toezicht. Raadpleeg hiervoor de handleiding bij je router.

Tip 03: DNS-filters

Mist je router functies voor ouderlijk toezicht, dan kun je overwegen een zogeheten DNS-filter in te stellen. Het komt erop neer dat je alle aanvragen voor websites omleidt naar een server die nagaat of de aangevraagde site op een blacklist staat. Is dit inderdaad zo, dan gaat het feest niet door. In het andere geval wordt de aanvraag netjes aan de reguliere DNS-server doorgespeeld.

Er zijn verschillende DNS-filters beschikbaar, ook gratis versies zoals CleanBrowsing Free DNS Filtering en OpenDNS Family Shield. We nemen deze laatste als voorbeeld.

Surf naar deze pagina van OpenDNS en noteer de twee ip-adressen van de DNS-filterservers: 208.67.222.123 en 208.67.220.123. Op deze pagina vind je ook links naar instructies om de filtering te activeren op je thuisrouter (voor het hele netwerk), pc’s en smartphones (zowel voor Android als iOS).

Tip 04: Filter in Windows

We gaan uit van Windows 11, maar de werkwijze in Windows 10 is min of meer vergelijkbaar. Ga naar Instellingen en kies Netwerk en internet, waar je naar Geavanceerde netwerkinstellingen scrolt. Klik hierop en klik vervolgens op de gewenste netwerkadapter, normaliter Ethernet (bij een bedrade verbinding) of Wi-Fi (bij een draadloos netwerk). Daarna klik je op Aanvullende eigenschappen bekijken en ten slotte op Bewerken bij DNS-server toewijzing. Schakel IPv4 in, selecteer Handmatig en vul bij Voorkeurs-DNS en Alternatieve DNS de genoteerde adressen in. Bevestig met Opslaan. Heeft je pc zowel een ethernet- als een wifi-adapter, dan moet je dus beide instellen.

Heb je meerdere draadloze netwerken en wil je de DNS-filtering alleen op een specifiek netwerk activeren, bijvoorbeeld een dat je kinderen gebruiken, dan ga je als volgt te werk: Klik bij Netwerk en instellingen op Wi-Fi / Bekende netwerken beheren en selecteer hier het gewenste netwerk. Vervolgens klik je op Bewerken bij DNS-server toewijzing en voer je de nodige aanpassingen uit.

Test de filtering, bij voorkeur na een herstart van je systeem, door enkele ‘ongewenste’ websites te bezoeken – iets wat nu normaal gesproken niet meer kan.

Tip 05: OpenDNS Home

Zo’n kant-en-klaar DNS-filter is wel handig, maar helaas kun je zelf niet bepalen welke sites (niet) zijn toegelaten. Vind je dit belangrijk, dan kun je nog bij een gratis alternatief terecht: OpenDNS Home. Dit vergt wel enig configuratiewerk, maar we geven je hier al een stevige aanzet.

Allereerst maak je een account aan en klik je op de link in de bevestigingsmail zodat je in je online dashboard belandt op https://dashboard.opendns.com. Hier klik je op Add a network en vul je het publieke IP-adres van je netwerk (router) in. Je leest dit af helemaal bovenaan de webpagina bij Your current IP is. Bevestig met Add this network. Geef een naam aan je netwerk, laat het vinkje staan bij Yes, it is dynamic en rond af met Done.

Je ontvangt alweer een bevestigingsmail, waar je eveneens op de link klikt.

Nu dien je nog de DNS-adressen van het toestel van het kind aan te passen in 208.67.222.222 en 208.67.220.220, zoals we al in tip 4 hebben gezien. Meer feedback hierover vind je verder nog in een welkomstmail en op deze supportpagina.

Nu kun je helemaal zelf bepalen welke sites je wilt laten blokkeren. Dit doe je vanuit je dashboard, waar je het tabblad Settings opent en op je publieke ip-adres klikt. Kies hier Custom en duid de categorieën aan die je wilt uitfilteren, zoals Pornography, Weapons enzovoort. Enkele minuten na je bevestiging met Apply is de blokkade een feit.

Tip 06: Familie-account

Ouderlijk toezicht op een Windows-pc is ook mogelijk langs een andere weg. Mogelijk beschik je al over een beveiligingssuite met een ingebouwde functie voor ouderlijk toezicht, zoals bij Bitdefender Total Security of Norton Internet Security, maar het kan ook gewoon met een gratis Windows-tool Microsoft Family Safety.

We gaan uit van Windows 11, maar de werkwijze bij Windows 10 is vergelijkbaar. Hiervoor moet je je als ouder wel zelf aanmelden met een Microsoft-account. Of dit zo is, kom je te weten via de Instellingen van Windows, waar je Accounts / Uw info selecteert. Hier kun je indien nodig en desnoods tijdelijk overschakelen naar een Microsoft-account.

Eenmaal je met zo’n account bent aangemeld, open je Accounts / Familie en kies je Iemand toevoegen. In het dialoogvenster vul je nu het Microsoft-account van je kind in. Is dit nog niet beschikbaar klik dan op Een account voor een onderliggend item maken en vul een e-mailadres, wachtwoord, naam en geboortedatum in. Na een wat complexe verificatie en aanmelding wordt het account aan Uw Familie toegevoegd en kan het kind zich hiermee aanmelden bij Windows.

Tip 07: Family Safety

Je bent nu klaar om het ouderlijk toezicht voor het toegevoegde account te configureren. Surf naar de Microsoft Family-pagina en meld je met je eigen account aan. Druk op het knopje met drie puntjes bij het kind-account en kies Ga naar overzicht met de rubrieken Schermtijd, Apps en games, Web- en zoekfilters en Besteding. Deze kun je haarfijn afstemmen.

We zoomen even in op Web- en zoekfilters. Zodra je deze rubriek opent, kun je op het tabblad Internet en zoeken allerlei filters inschakelen. Als je het erg strikt wilt, schakel je Alleen toegestane websites gebruiken in en vul je de toegelaten sites zelf in. Je kunt deze functie ook zo instellen dat educatieve websites zonder meer worden toegelaten, op basis van een lijst, gegenereerd met behulp van artificiële intelligentie.

Op het tabblad Apps en games kun je op basis van de aangeduide leeftijd apps automatisch laten goed- of afkeuren. Je krijgt hier ook een lijst met geblokkeerde apps te zien, maar je kunt hier apps selectief uit verwijderen. Merk op dat hier standaard alle browsers behalve Edge worden opgenomen, aangezien de ingestelde inhoudsfilters alleen binnen Edge werken.

Tip 08: Family Link

Er zijn natuurlijk ook allerlei apps voor ouderlijk toezicht, specifiek voor mobiele apparaten. In tip 10 vermelden we er een paar, maar we focussen ons hier op een gratis app voor Android, die van Google zelf afkomstig is en behoorlijk goed werkt: Family Link.

Overigens kun je deze app ook vanaf een toestel met iOS (11 of hoger) beheren. Op deze helppagina van Google Link kun je terecht voor allerlei concrete vragen en antwoorden. Je gaat hiermee in het kort als volgt aan de slag: start de app Family Link op je eigen toestel en houd het apparaat van je kind bij de hand. Tik op Volgende en geef aan dat het om een toestel van een Ouder gaat. Op het toestel van je kind – dat over een eigen Google-account dient te beschikken – open je vervolgens Instellingen en kies je Google / Ouderlijk toezicht. Selecteer Aan de slag / Kind of tiener en volg de instructies om het account te koppelen.

Als alles goed is, tref je het account van je kind nu aan in je Family Link-app. Hier kun je nu onder meer een Daglimiet instellen en via App-limieten aangeven welke apps je wilt toestaan of blokkeren. Je kunt ook de locatie van het Android-toestel van je kind opvragen en het apparaat op afstand vergrendelen. Overigens kun je het account van je kind ook beheren door te surfen naar https://g.co/YourFamily.

Tip 09: Schermtijd (iOS)

Ook op iOS-apparaten is standaard een functie voor ouderlijk toezicht beschikbaar. Open hiervoor Instellingen / Schermtijd. Selecteer Schakel schermtijd in, tik op Ga door en kies Dit is de <apparaat> van mijn kind. Kies Configureer later (3x) tot je om een Toegangscode voor ‘Schermtijd’ wordt gevraagd. Vul de gewenste code in (2x), bij voorkeur een code die verschilt van de ontgrendelcode van het toestel. Bevestig door je aanmelding met je Apple ID.

Je kunt in de app Schermtijd vervolgens allerlei limieten instellen, waaronder de Apparaatvrije tijd. Hiermee leg je dus periodes vast waarbinnen het toestel alleen kan worden gebruikt voor telefoonoproepen en voor door jou gekozen apps. Verder kun je hier terecht voor Applimieten (daglimieten voor specifieke app-categorieën en voor zelf te bepalen websites) en Communicatielimieten. Via deze laatste leg je vast met welke contacten communicatie mogelijk is via Telefoon, FaceTime, Berichten en iCloud. In de rubriek Altijd toegestaan kies je apps en contacten die tijdens de apparaatvrije tijd altijd beschikbaar moeten zijn. Ten slotte is er nog de rubriek Beperkingen, waarmee je allerlei app- en inhoudsfilters kunt activeren. Kies hier bijvoorbeeld Beperkingen voor materiaal / Webmateriaal om specifieke sites toe te staan of te blokkeren.

Je kunt Schermtijd natuurlijk ook altijd weer uitschakelen na het invoeren van je toegangscode.

Tip 10: Nog meer apps

In tip 6 hebben we al aangegeven dat diverse internetbeveiligingssuites vaak een functie voor ouderlijk toezicht hebben ingebouwd en meestal hoort hier ook een mobiele app bij. Er zijn natuurlijk nog meer apps, waaronder Qustodio en Norton Family, maar de eerste biedt slechts beperkte mogelijkheden in de gratis versie en bij de tweede kun je gratis alleen voor een proefperiode van 30 dagen terecht.

Een degelijke app is ook nog Kaspersky Safe Kids (Windows, macOS, Android en iOS). Er is een gratis versie beschikbaar, maar die beperkt je tot het blokkeren van ongepaste websites en inhoud, het beheren van apps op basis van categorie, gebruikstijd of leeftijd, en het instellen van een dagelijkse gebruikslimiet. Voor extra’s als een gps-locatiefunctie en het instellen van toegelaten schermtijden heb je de Premium-versie nodig (circa 17 euro per jaar en per gebruikersaccount).

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.