Het begon allemaal met mp3'tjes via Napster, tegenwoordig wisselen we onderling ook veel grotere mediabestanden zoals films en series gratis met elkaar uit. Niet voor niets zijn usenet (nieuwsgroepen), bittorrent en streamingdienst Popcorn Time zeer populair. Is illegaal downloaden wel te stoppen?

Allerlei auteursrechtorganisaties voeren namens de entertainmentindustrie al jarenlang een vruchteloze oorlog tegen illegale aanbieders van films, series, muziek en digitale boeken. Er wordt ontzettend veel geld gestoken om torrentsites, nieuwsgroepenfora en omstreden streamingdiensten een halt toe te roepen. Daarnaast bemoeit ook de overheid zich in toenemende mate met de downloadproblematiek. Maar wij vragen ons af: zijn alle ingrijpende maatregelen van de entertainmentindustrie en de autoriteiten wel de moeite waard?

Piratenoorlog

Het volgende is slechts één van de voorbeelden waaruit we zien hoe moeilijk het voor instanties is om illegale downloads te bestrijden. Afgelopen december nam de Zweedse politie tijdens een inval in een datacentrum een aantal servers van The Pirate Bay en enkele verwante websites in beslag, waarna de torrentsite enkele weken op zwart ging. De politie deed de inval vanwege vermeende schending van het auteursrecht. Verschillende rechthebbenden hadden in Zweden aangifte gedaan tegen de torrentsite. Inmiddels is The Pirate Bay weer opgestart. Tevens circuleren er op internet allerlei kopieën met het archief van de tijdelijk gevallen torrentsite, zoals www.oldpiratebay.org en www.thepiratebay.ee. Gebruikers kunnen via deze websites ook torrentbestanden

downloaden.

Naast The Pirate Bay zijn de afgelopen jaren onder meer usenetforum FTD, uitwisselingsdienst Megaupload en nzb-website NZBMatrix offline gegaan na ingrijpen van auteursrechtorganisaties en de lokale autoriteiten. Daarentegen zijn er allerlei verse alternatieven opgestaan, waardoor film- en muziekmaatschappijen nog een lange weg moeten afleggen om het illegale downloadaanbod uit te roeien. Gaat dat überhaupt ooit wel gebeuren? En kan de entertainmentindustrie niet beter lering trekken uit de illegale downloadnetwerken en zijn energie vervolgens steken in een fatsoenlijk legaal alternatief? We onderzoeken beide kwesties in dit artikel en laten diverse deskundigen aan het woord. We blikken eerst terug op de lange downloadtraditie, waarbij we laten zien welke strijd de entertainmentindustrie al jarenlang voert. Vervolgens bespreken we de huidige stand van zaken.

©PXimport

Het archief van The Pirate Bay is eenvoudig bereikbaar via allerlei mirrorsites.

Downloadverbod

Jarenlang was het in Nederland toegestaan om muziek en films voor eigen gebruik te downloaden, ook al was de bron onrechtmatig. De thuiskopieheffing op onder andere harde schijven, lege dvd's en mp3-spelers compenseerde de rechthebbenden. In april 2014 bepaalde het Europese Hof dat de thuiskopieregeling onvoldoende is om de geleden schade te compenseren. Sindsdien mag de Nederlandse overheid downloaden uit illegale bron niet meer toestaan. Het is dus wettelijk verboden om beschermde werken via onder andere usenet, bittorrent en Popcorn Time te downloaden.

Na iedere tegenslag sterker terug

Downloadpioniers

Het op grote schaal illegaal uitwisselen van auteursrechtelijk beschermde bestanden, begon allemaal in 1999 met Napster. Dit was het eerste wereldwijde peer-to-peernetwerk om gratis muziekbestanden mee uit te wisselen. Miljoenen muziekliefhebbers wisten de weg naar Napster te vinden. Niet vreemd, want het aanbod telde maar liefst tachtig miljoen liedjes. De rechthebbenden zagen hun omzet dalen en kwamen in verweer. De Amerikaanse band Metallica sleepte in 1999 Napster voor de rechter. Enkele platenmaatschappijen en artiesten volgden het voorbeeld van Metallica, waarna de rechter oordeelde dat Napster alle auteursrechtelijk beschermde bestanden moest verwijderen.

In 2001 trok Napster de stekker uit zijn illegale peer-to-peernetwerk. Tegenwoordig wordt deze bekende naam gebruikt voor een legale streamingdienst.

Muziekliefhebbers hoefden na de val van Napster niet lang te wachten op een alternatief. Al snel kwamen Kazaa en LimeWire namelijk om de hoek kijken. Een groot verschil met Napster was dat gebruikers van deze downloadnetwerken nu ook video's onderling deelden. Deze programma's maakten in tegenstellig tot Napster geen gebruik van een centrale server. Het netwerk was zelfvoorzienend en daardoor zeer moeilijk te bestrijden voor rechthebbenden. Na allerlei rechtszaken verschenen er op het web diverse alternatieve versies van beide programma's. Tegenwoordig maken nog maar heel weinig mensen gebruik van deze verouderde downloadnetwerken.

©PXimport

Onder de naam WireShare circuleert er op internet nog altijd een fork van LimeWire.

Usenet

Na Napster, Kazaa en LimeWire stapten film- en muziekliefhebbers massaal over naar andere downloadnetwerken. Hoewel bittorrent en vooral usenet al langer bestaan, gebruiken filmfanaten beide technieken sinds de opkomst van breedbandverbindingen veelvuldig om vlot kopieën van dvd's en blu-rays binnen te halen. Usenet bestaat feitelijk al sinds de jaren 80, maar de afgelopen tien jaar heeft het gebruik ervan een enorme vlucht genomen. Aangezien gebruikers via usenet op grote schaal auteursrechtelijk beschermde bestanden uitwisselen, doen auteursrechtwaakhonden er alles aan om het gebruik ervan te beperken.

Vooral FTD was met ongeveer vierhonderdduizend leden lange tijd een belangrijk doelwit voor Stichting Brein. Vier jaar geleden bepaalde de rechter dat FTD alle verwijzingen naar beschermde werken moest verwijderen. Hierop sloot de populaire community zijn deuren. Stichting Brein stuurde vervolgens dreigmails rond om ook de overige usenetforums offline te krijgen. Onder meer FTN, FTAclub, Dutch Binaries Program en TwilightNZB gingen overstag. Opvallend is dat de forums technisch gezien zelf geen deel uitmaken van het downloadnetwerk, waardoor gebruikers nog altijd probleemloos bestanden met elkaar uitwisselen.

Ook vanuit de Verenigde Staten ligt usenet al jarenlang onder vuur. Rechthebbenden doen hiervoor een beroep op de DMCA-regelgeving (DMCA staat voor Digital Millennium Copyright Act). Dit beleid geeft auteursrechtorganisaties de mogelijkheid om aanbieders van nieuwsservers (usenetproviders) te dwingen om bestanden die vallen onder het auteursrecht te verwijderen. Dit maakt het tegenwoordig iets lastiger om nieuwe series en bepaalde speelfilms te downloaden.

©PXimport

FTD was zelf geen onderdeel van usenet, want de database bevatte alleen maar verwijzingen naar mediabestanden.

The Pirate Bay

Naast usenet is het populaire downloadnetwerk bittorrent sinds 2001 een doorn in het oog voor de entertainmentindustrie. Vooral websites die illegale torrents indexeren, moeten het ontgelden. Zoals we in het begin van dit artikel al vertelden, proberen diverse instanties toegang tot The Pirate Bay te blokkeren. The Pirate Bay was ruim tien jaar lang één van de populairste torrentsites. Zelfs na talloze verloren rechtszaken in verschillende landen weigerde het platform offline te gaan. De oorspronkelijke eigenaren werden onder meer in Nederland veroordeeld.

Een groot probleem voor de entertainmentindustrie is dat The Pirate Bay zich bij geen enkele gerechtelijke uitspraak neerlegt. Verder hebben de oorspronkelijke eigenaren naar eigen zeggen niets meer met het platform te maken en duikt de website telkens op onder een andere domeinnaam. Daarnaast heeft The Pirate Bay zijn eigen tracker geschrapt, waardoor er geen torrents meer op eigen servers aanwezig zijn. Vanwege deze maatregelen was The Pirate Bay lange tijd ongrijpbaar, maar daar leek met de politie-inval van afgelopen december een einde aan gekomen. Vooralsnog geen ramp voor bittorrent-gebruikers, want er bestaan nog genoeg andere websites die torrents van muziek, series en films indexeren. Ten tijde van schrijven is The Pirate Bay weer online.

Overige bestrijdingsmiddelen

Napster, Kazaa, LimeWire, The Pirate Bay en bekende usenetforums hebben in het verleden allemaal te maken gehad met rechtszaken waarin schending van het auteursrecht centraal stond. Muziek- en filmmaatschappijen zitten echter niet stil en nemen ook andere maatregelen om hun rechten te beschermen. Zo dienen auteursrechtenorganisaties massaal verwijderverzoeken in bij YouTube en overige videowebsites. Omdat Google iedere maand miljoenen verzoeken ontvangt, vindt de verwerking vermoedelijk voor een groot deel automatisch plaats. Er wordt dus niet per geval gekeken of er daadwerkelijk schending van het auteursrecht plaatsvindt.

De Amerikaanse belangenbehartiger MPAA zou zelfs overwegen om via het DNS-systeem illegale downloadsites te blokkeren door internetproviders hiertoe te dwingen. Sommige landen nemen vanuit de overheid maatregelen om muziek- en filmmaatschappijen een handje te helpen tegen piraterij. Zo voerde Frankrijk vier jaar lang het zogeheten three-strikes-beleid. Na drie waarschuwingen werden downloadpiraten afgesloten door hun internetprovider. In 2013 is deze regel afgeschaft, aangezien er in de praktijk nauwelijks overtreders werden aangepakt.

©PXimport

YouTube heeft een speciale webpagina ingericht waarop rechthebbenden een verwijderverzoek kunnen indienen.

Rol van de internetproviders

Ongewild betrokken

Auteursrechtorganisaties en overheden uit binnen- en buitenland proberen aanbieders van illegale content rechtstreeks aan te pakken. Daarnaast is er ook een onafhankelijke partij die ongewild met deze problematiek te maken krijgt, namelijk de internetprovider. Wanneer het niet lukt om sluiting van een bepaalde dienst of website af te dwingen, proberen rechthebbenden dat soms via de internetprovider voor elkaar te krijgen. Auteursrechtwaakhonden hebben in het verleden met wisselend succes via de rechter internetcensuur afgedwongen.

In Nederland hebben we daar een bekend voorbeeld van. Stichting Brein spande namelijk tegen verschillende internetproviders rechtszaken aan met de eis om The Pirate Bay niet meer aan de abonnees door te geven. Stichting Brein had aan het begin nog succes, want de rechter bepaalde dat de providers alle domeinnamen en IP-adressen van The Pirate Bay dienen te blokkeren. In hoger beroep verloor Stichting Brein de rechtszaak van XS4ALL en Ziggo, waarna de blokkade direct werd opgeheven. Het Gerechtshof in Den Haag vond dat de blokkade weinig effect had, omdat er allerlei andere torrentsites beschikbaar zijn. Bovendien is het vrij eenvoudig om een geblokkeerd domein vanaf een buitenlands IP-adres te bezoeken, bijvoorbeeld via een proxyserver of VPN-dienst. De auteursrechtorganisatie is overigens in cassatie gegaan tegen de uitspraak. De uitspraak hiervan wordt dit jaar verwacht.

©PXimport

Tijdens de blokkade kwamen bezoekers van The Pirate Bay op een speciale webpagina terecht.

Legale alternatieven

Netflix

Een belangrijke reden waarom veel internetgebruikers illegaal downloaden, is omdat het legale aanbod onvoldoende voorziet in de behoefte van film- en serieliefhebbers. Natuurlijk is Netflix met ruim 53 miljoen leden wereldwijd een groot succes, maar helaas bestaat het aanbod van deze streamingdienst grotendeels uit titels die enkele jaren geleden zijn uitgebracht. Alleen de eerste drie seizoenen van advocatenserie Suits zijn bijvoorbeeld op dit platform beschikbaar, terwijl Amerikaanse televisie-abonnees momenteel bezig zijn met seizoen 5. Wie de nieuwste aflevering wil bekijken, kan hiervoor alleen terecht bij usenet, bittorrent en Popcorn Time. En zo is dat eigenlijk bij iedere Amerikaanse serie het geval, behalve dan de titels die Netflix zelf produceert. Ook het filmaanbod loopt een paar jaar achter. Filmmaatschappijen proberen eerst geld te verdienen met bioscoopbezoek en mogelijk ook blu-ray-verkoop, waarna de inmiddels verouderde titels pas op streamingdiensten terechtkomen.

Veel mensen zoeken hun heil 'noodgedwongen' in het illegale circuit, omdat legale diensten niet actueel genoeg zijn. Vice President van Netflix, Joris Evers, wil niet uitgebreid ingaan op vragen over de verhouding tussen legale streamingdiensten en piraterij. Wel laat hij het volgende aan ons weten: "Consumenten zullen kiezen voor een legaal aanbod, mits dat betaalbaar is, makkelijk te gebruiken is en toegang geeft tot de titels die ze willen kijken." Kortom, ook Netflix is van mening dat een goed legaal alternatief dé oplossing is om piraterij te bestrijden. Op de vraag of de streamingdienst in de toekomst een actuelere catalogus ambieert, zegt Evers: "Onze strategie is steeds meer exclusieve en originele producties aan te bieden, zoals series, films, documentaires, kinderprogramma's en stand-up comedy. Daarnaast verschijnen de nieuwste Disney-producties meteen op Netflix nadat deze films in de bioscoop zijn geweest."

©PXimport

De series op Netflix lopen vaak één of meerdere seizoenen achter.

Pathé Thuis

Naast Netflix zijn er in Nederland ook nog andere streamingdiensten die een legaal aanbod bieden, zoals Pathé Thuis. Vanaf vijf euro per film kunnen geïnteresseerden een vrij recente titel huren. Inmiddels hebben in Nederland al zo'n zeshonderdduizend mensen hun weg naar dit platform weten te vinden. Volgens marketingmanager Judith Hordijk stelt de streamingdienst alles in het werk om nieuwe titels vlot te introduceren: "Pathé Thuis streeft ernaar om de nieuwste films zo snel mogelijk digitaal aan te bieden. Nu wordt het overgrote merendeel van de films door distributeurs nog eerst in de bioscopen uitgebracht en is de film binnen enkele maanden op ons platform beschikbaar.

Abonnementsdiensten als Netflix bieden dezelfde films minimaal een jaar later aan. We verwachten dat er nieuwe ontwikkelingen zullen ontstaan in deze nu nog traditionele markt. Wij werken continu aan verdere optimalisatie van onze dienst en zullen dan ook een voortrekkersrol innemen met betrekking tot online releases van films." Op de vraag of Pathé Thuis in de toekomst een alles-in-één-abonnement overweegt met alle recente titels, antwoordt Judith Hordijk: "Vooralsnog is het onmogelijk om een betaalbaar abonnement aan te bieden waarmee onze klanten onbeperkt de nieuwste films kunnen kijken. Huidige alles-in-één-diensten bieden een abonnement aan met oudere films. Wij vinden een abonnement alleen interessant als we ook nieuwe titels kunnen aanbieden. We blijven anticiperen op mogelijkheden daarvoor."

©PXimport

Pathé Thuis heeft een actueel aanbod waarbij je vanaf vijf euro een film kunt huren.

Cijfers en feiten

Hoewel de entertainmentindustrie middels piraterijbestrijding en legale alternatieven probeert toegang tot het illegale aanbod te beperken, liegen de cijfers er niet om. Marktonderzoeker GfK nam onlangs een steekproef onder ruim duizend gebruikers van online video en muziek. Een kwart downloadt weleens illegaal muziek. Voor films en series ligt het percentage nog hoger, want 35 procent van de ondervraagden downloadt zijn videobestanden illegaal. Dit verschil van tien procent tussen illegaal gebruik van films en muziek is eenvoudig te verklaren. Voor online muziek bestaan er allerlei gebruiksvriendelijke streamingdiensten die tegen betaling een complete én recente catalogus aanbieden, zoals Spotify, Deezer en TIDAL. Voor films en series is dat nog niet het geval, omdat nieuwe releases eerst in een ander land of de bioscoop uitkomen. Maar liefst 65 procent van de groep die illegaal downloadt, gebruikt hiervoor diverse torrentsites. Ook Popcorn Time heeft met 22 procent een behoorlijk marktaandeel. Overigens ziet marktonderzoeker GfK wel een trend, want het aantal mensen dat illegaal downloadt neemt langzamerhand af. Desalniettemin gaat het nog altijd om miljoenen gebruikers.

Veranderingen te traag

Huidig illegaal aanbod

Ondanks alle inspanningen van de entertainmentindustrie, kiezen veel muziek- en filmliefhebbers nog altijd voor het gebruik van illegale diensten. Logisch, want voor het kijken van de allernieuwste films en series heb je geen andere keus! Spotnet is al enkele jaren een zeer populair hulpmiddel om leuke bestanden uit de nieuwsgroepen te plukken. Het is lastig om dit programma offline te halen, omdat er geen eigenaar en vaste thuisbasis bekend is. De database met spots van muziek en films bevindt zich bovendien op allerlei gesynchroniseerde nieuwsservers in binnen- en buitenland. Dat maakt het juridisch zeer ingewikkeld om op te treden tegen Spotnet.

Ook voor bittorrent is de toekomst rooskleurig. Dit peer-to-peernetwerk is tegenwoordig volledig decentraal opgezet, waarbij downloadprogramma's de bestanden rechtstreeks ophalen van particuliere servers. Verder zijn er nog genoeg websites online die torrents indexeren, zoals www.kickass.to en www.extratorrent.cc. Het afgelopen jaar is het gebruik van de illegale streamingdienst Popcorn Time in Nederland explosief gestegen, waarbij dagelijks honderdduizend Nederlanders het programma gebruiken om naar films en series te kijken. De makers beweren dat het programma nooit zal worden neergehaald. In de software zit een VPN-dienst verwerkt, zodat leden in staat zijn om anoniem films te streamen. Ook al mag het niet, dankzij deze bescherming zullen veel mensen de filmdienst het toch stiekem gebruiken.

©PXimport

Dankzij een VPN-functie ziet niemand dat je gratis naar auteursrechtelijk beschermde films en series kijkt.

Hoe verder?

Dat illegaal downloaden in de nabije toekomst ooit stopt, lijkt ons uitgesloten. Het lijkt zelfs bijna onwenselijk, omdat de illegale alternatieven ervoor zorgen dat de industrie gedwongen wordt goede legale alternatieven te ontwikkelen.

Alleen al om technische redenen zal het altijd mogelijk blijven om via internet gratis muziek- en videobestanden onderling uit te wisselen. De contentindustrie kan zich de moeite en kosten die bestrijding met zich meebrengt, dan ook beter besparen. Steek de hand liever in eigen boezem en kom met legale alternatieven die op verschillende platformen een actueel aanbod presenteren. Dat is namelijk waar liefhebbers van series en films met smart op zitten te wachten.

Een partij als Pathé Thuis is bijvoorbeeld bereid om een alles-in-één-abonnement met toegang tot redelijk recente titels te introduceren, maar het bedrijf loopt tegen de peperdure rechten van filmmaatschappijen aan. Op die manier blijft illegaal downloaden voor veel mensen interessant. Uiteraard zal lang niet iedereen bereid zijn om voor legaal aanbod te betalen, maar een heel groot deel waarschijnlijk wel. De recente ledengroei van diensten als Spotify en Netflix bewijzen dat het vrije internet juist volop kansen biedt om een succesvol verdienmodel te introduceren. Kortom, leer van illegale downloadnetwerken en bouw een fatsoenlijk legaal alternatief waar niemand meer omheen kan!

©PXimport

Een legaal alternatief voor Popcorn Time dat vlekkeloos werkt op verschillende platformen, is waar film- en serieliefhebbers op zitten te wachten.

Meer te weten komen?

In de documentaire TPB AFK wordt er ingezoomd op het leven van de drie oprichters van The Pirate Bay. Hoewel ze nu niet meer betrokken zijn bij The Pirate Bay, wordt hun leven nog steeds behoorlijk bepaald door de site. Ze worden vervolgd vanwege hun betrokkenheid en dubieuze trucs worden door tegenstanders ingezet om ze achter de tralies te krijgen. Ook krijg je te zien hoe de nieuwe beheerders de servers van The Pirate Bay in een oude atoomkelder uit handen van justitie probeert te houden. De documentaire is (natuurlijk) gratis online te zien. Legaal!

Houd je van een strakke keuken? Dan is inbouwapparatuur een logische keuze. Wil je een magnetron, dan sta je voor de keuze: ga je voor een combi-magnetron die meer kan dan alleen opwarmen, of volstaat een simpele solo-magnetron? Het antwoord hangt vooral af van hoe je kookt, maar natuurlijk ook van hoeveel ruimte je hebt. Meer daarover lees je hier.

Lees ook: Inbouwapparatuur in je keuken? Zo meet je alles precies goed op

Er zijn twee dingen belangrijk bij het kiezen van een inbouw-magnetron. We kijken daarom eerst naar de mogelijkheden van combi- en solomagnetrons, daarna zoomen we in op alles wat je moet weten over inbouwmaten.

Wat kun je met een combi-magnetron?

Met een combi-magnetron kun je meer dan alleen restjes opwarmen of iets ontdooien. Dit type combineert een gewone magnetronfunctie met hetelucht én vaak ook een grillstand. Dat betekent dat je er bijvoorbeeld ook een ovenschotel in kunt bakken of een pizza knapperig krijgt.

Zo'n alleskunner is vooral handig als je maar één nis in je keuken hebt voor een inbouwmodel. Of als je het gewoon prettig vindt om zo min mogelijk spullen in je keuken te hebben, maar wel van alles wilt kunnen bereiden. Het is daarbij wel goed om te weten dat de grillfunctie in een combi-magnetron meestal wat minder krachtig is dan die in een losse oven. Voor het braden van grote stukken vlees of regelmatig bakken van taarten en koekjes ben je waarschijnlijk beter af met een aparte inbouw-oven.

Wat doet een solo-magnetron (en wat niet)?

Een solo-magnetron is eenvoudiger, compacter en goedkoper. Geen oven, geen grill, gewoon een magnetronfunctie. We hebben het dan over snel iets opwarmen of ontdooien. De bediening is vaak simpel: een draaiknop, een paar standen en klaar. Heb je al een oven of kook je niet zo uitgebreid? Dan heb je aan een solo-magnetron voldoende.

©Sergey

Inbouwmaten: hoogte, breedte en diepte

Bij inbouwmodellen draait het niet alleen om functies, maar ook om afmetingen. De standaard nishoogte ligt meestal op 38 of 45 centimeter. Solo-magnetrons vallen vaak in de categorie van 38 cm, terwijl combi-magnetrons meestal 45 cm hoog zijn. Heb je een keuken met een vaste kolomindeling, dan bepaalt dit vaak al welk type je kwijt kunt.

De nisbreedte is vrijwel altijd 56 centimeter, ongeacht het type magnetron. Dat betekent dat de kast waarin je de magnetron plaatst, deze breedte moet bieden. De exacte maat kan per model een paar millimeter verschillen, dus het is slim om altijd de inbouwtekening van het toestel erbij te pakken vóór je tot aanschaf overgaat.

Voor de nisdiepte bestaat er geen vaste standaard. De meeste modellen vragen om een nis van zo'n 55 centimeter diep, maar er zijn ook compactere varianten die in een minder diepe kast passen. Ook hier geldt: kijk naar de technische tekeningen van het specifieke model om zeker te weten of het past. Vergeet bovendien niet te controleren of er rondom voldoende ventilatieruimte blijft – vooral bij combi-magnetrons is dat belangrijk.

Kom je er niet uit? Laat je goed voorlichten bij je keukenspecialist. Het zou toch heel vervelend zijn als je een magnetron zou kopen die net niet goed blijkt te passen!

©Dmitri Maruta

Installatie en aansluiting

Voor beide types heb je meestal genoeg aan een geaard stopcontact. Maar let op: combi-magnetrons hebben een hoger vermogen, vooral als de oven en grill tegelijk werken. Een combi-magnetron kan makkelijk 3000 watt vragen. Gebruik dus geen verlengsnoer of stekkerblok, maar sluit hem aan op een aparte groep als dat nodig is.

Vind je het nog steeds moeilijk om te kiezen? Zes scenario's

1. Alleenstaande in klein appartementJe woont alleen, hebt een kleine keuken en kookt niet uitgebreid. Vaak gaat het om snelle maaltijden of iets opwarmen.
Kies dan voor een solo-magnetron. Die is compacter, voordeliger en doet precies wat je nodig hebt. De extra functies van een combi-magnetron blijven waarschijnlijk toch ongebruikt.

2. Jong gezin met ruime keuken en aparte ovenJe kookt regelmatig, hebt kinderen en genoeg ruimte in de keuken. Je hebt al een oven.
Dan is een solo-magnetron de logische aanvulling. Ideaal voor kinderhapjes, snel ontdooien en tussendoor snel iets opwarmen.

3. Gezin in kleine keuken zonder ovenJe kookt vaak en met plezier, maar hebt maar één vrije nis beschikbaar.
Ga dan voor een combi-magnetron. Zo combineer je magnetron, oven en grill in één apparaat. Let op de inhoud (minimaal 25 liter) als je regelmatig voor meerdere mensen kookt.

4. Kookliefhebbers met grote keuken

Jullie koken uitgebreid en hebben een royale keuken met plaats voor meerdere inbouwapparaten.
Kies voor een solo-magnetron in combinatie met een aparte oven. Zo heb je altijd het juiste apparaat tot je beschikking, wat je ook wilt bereiden.

5. Starter met beperkt budgetJe bent bezig met je eerste keuken en het budget is krap.
Begin met een solo-magnetron. Die is voordelig, eenvoudig en biedt alles wat je in de basis nodig hebt. Later kun je altijd nog uitbreiden.

6. Ouder echtpaar dat het graag simpel houdtDe kinderen zijn uit huis, je kookt kleinere porties en zoekt vooral gemak.
Een solo-magnetron volstaat prima. Hij is overzichtelijk in gebruik, neemt minder ruimte in en is perfect voor kleine gerechten of restjes van de vorige dag.

Met iOS 26 en de komst van de nieuwe iPhone 17-serie zet Apple een grote stap vooruit. Van het spectaculaire Liquid Glass-design en slimmere Apple Intelligence tot handige vernieuwingen in Berichten, Camera, Telefoon en CarPlay: ontdek hoe deze update je iPhone mooier, slimmer én persoonlijker maakt.

Vloeibaar glas

Volgende maand verschijnt iOS 26, en het belooft de grootste visuele update sinds iOS 7 te worden. Het nieuwe Liquid Glass-design geeft de interface een transparante, glasachtige uitstraling die door het hele systeem is doorgevoerd. Van de iconen en widgets tot het vergrendelscherm: alles oogt dieper, dynamischer en levendiger. Kleuren passen zich subtiel aan je achtergrond aan, waardoor de iPhone meer dan ooit een persoonlijke uitstraling krijgt. Apple wil hiermee een consistentere visuele ervaring over al zijn apparaten creëren, zodat je iPhone naadloos aansluit bij iPadOS, macOS en zelfs visionOS. Niet iedereen is echter onverdeeld enthousiast: sommige testers vinden dat de extra transparantie ten koste kan gaan van de leesbaarheid in fel licht. Wij denken dat dat een kwestie van wennen is.

©Apple

Apple Intelligence slimmer en veelzijdiger

Apple Intelligence, het AI-platform dat in iOS 18 voorzichtig zijn intrede deed, krijgt in iOS 26 een flinke upgrade. Waar het voorheen vooral als slimme assistent achter de schermen werkte, wordt het nu nadrukkelijker zichtbaar in het dagelijks gebruik. Realtime-vertaling in Berichten, FaceTime en telefoongesprekken gebeurt volledig op je toestel, wat niet alleen snel maar ook privacyvriendelijk is. Visual Intelligence kan teksten, datums, locaties of gezichten in foto's en screenshots herkennen en direct acties aanbieden. Zo kun je een adres in één tik openen in Kaarten of een datum meteen in je agenda zetten.

Met Image Playground maak je creatieve beelden door stijlen en elementen te combineren, terwijl Genmoji gepersonaliseerde emoji's oplevert die passen bij jouw stemming of situatie. Deze functies zijn vooral handig voor wie vaak visueel communiceert en snel iets unieks wil delen. Ze laten ook zien hoe Apple AI wil verweven met creativiteit, zonder dat het gebruik ingewikkeld wordt.

Handige app-vernieuwingen

De Berichten-app krijgt een paar functies die groepsgesprekken levendiger maken. Polls maken het makkelijker om bijvoorbeeld samen een restaurant te kiezen, terwijl gepersonaliseerde achtergronden elk gesprek een eigen sfeer geven. In de Telefoon-app pakt Apple veelgevraagde verbeteringen aan: spam wordt automatisch gefilterd, onbekende nummers kun je direct screenen, en met Hold Assist neemt je iPhone het wachten bij een klantenservice van je over. Zo kun je iets anders doen totdat er een medewerker beschikbaar is.

CarPlay profiteert ook van de update. Multitouch-bediening maakt inzoomen en schuiven in Kaarten eenvoudiger, en Live Activities tonen onderweg actuele informatie, zoals de status van je bestelling of sportuitslagen. De gloednieuwe Apple Games-app bundelt al je games op één plek, inclusief aanbevelingen, ranglijsten en prestaties. Dit moet het gamen op iOS zichtbaarder en socialer maken. Daarnaast krijgen Apple Music, Kaarten en Wallet subtiele maar nuttige verbeteringen, zoals songtekstvertalingen voor buitenlandse nummers en live-vluchtinformatie rechtstreeks in Wallet.

Slimme details

Naast de grote veranderingen bevat iOS 26 talloze kleine verbeteringen die het dagelijks gebruik nét wat fijner maken. De wekker­snooze kun je straks zelf instellen, zodat je niet vastzit aan de standaard negen minuten. Als je cameralens vuil is, krijg je een melding om wazige foto’s te voorkomen. Bij het opladen toont de iPhone nu hoelang het duurt tot 80 of 100 procent, wat handig is als je haast hebt of juist de batterij wilt sparen.

De nieuwe Adaptive Power Mode leert van je gebruikspatroon en past het energieverbruik daarop aan, zodat je net wat langer vooruit kunt. Screenshots kunnen voortaan direct in HDR worden opgeslagen, wat vooral op de nieuwste displays voor helderdere en scherpere beelden zorgt. En wie graag speelt met vormgeving, kan het vergrendelscherm voorzien van een afbeelding met 3D-effect die reageert op de beweging van je toestel.

Nieuwe iPhone 17-serie

Zoals elk jaar verschijnt iOS 26 samen met een nieuwe generatie iPhones. De iPhone 17-serie bestaat uit de iPhone 17, de 17 Pro, de 17 Pro Max en de compleet nieuwe iPhone 17 Air. Deze toestellen krijgen de gloednieuwe A19-chip, die niet alleen sneller is maar ook zuiniger, en geoptimaliseerd is voor de meest geavanceerde AI-functies in iOS 26.

De displays bieden ProMotion-technologie met verversingsfrequenties tot 120 Hz, waardoor animaties en scrollen nog vloeiender ogen. De camera's zijn verbeterd, met bij de Pro-modellen een nieuwe 48MP-telefoto­lens en een 24MP-selfiecamera. Bovendien is er ondersteuning voor wifi 7, zodat downloads en streaming razendsnel gaan. Voor wie het maximale uit iOS 26 wil halen, vormen deze nieuwe toestellen de perfecte match.

Nog even geduld...

In Nederland en de rest van de EU zullen sommige functies helaas niet direct beschikbaar zijn. Apple stelt bepaalde mogelijkheden uit vanwege regelgeving zoals de Digital Markets Act (DMA). Het gaat onder meer om locatie-gebaseerde diensten zoals Visited Places en enkele AI-functies. Daarnaast ondersteunt Apple Intelligence de Nederlandse taal nog niet volledig; live-vertaling en automatische samenvattingen in onze taal worden pas later in 2025 toegevoegd. Dat betekent dat we in eerste instantie vooral profiteren van de visuele vernieuwingen en de universele functies.

Beschikbaarheid en compatibiliteit

iOS 26 wordt in september uitgerold voor iPhones met minimaal een A13-chip, waardoor de iPhone XR, XS en XS Max dit jaar afvallen. De meest geavanceerde Apple Intelligence-functies zijn alleen beschikbaar op toestellen met een A17 Pro-chip of nieuwer, zoals de iPhone 15 Pro, 15 Pro Max, de iPhone 16-reeks en de nieuwe iPhone 17-modellen. Heb je zo'n toestel, dan kun je straks zonder beperkingen genieten van alles wat iOS 26 te bieden heeft.