ID.nl logo
Koopgids: Welke NAS is de beste keuze voor jou?
Huis

Koopgids: Welke NAS is de beste keuze voor jou?

Er bestaan genoeg opties om bestanden en back-ups te bewaren en te delen. Centrale opslag op een NAS biedt een aantal specifieke voordelen die geen van de andere opties biedt. Denk aan de enorme opslagcapaciteit, de snelheid, de totale controle over toegang en beveiliging. De keuze neemt nog elk jaar toe en maatwerk wordt daardoor steeds beter mogelijk.

Er is veel keuze in soorten NAS'en. Met dit artikel vind je precies de NAS die aansluit bij jouw wensen. Denk aan:

  • De soorten aansluitingen en de snelheden
  • Welke processor past bij jouw doel?
  • Hoeveel schijven heb je nodig?
  • Welke software past bij jou?

Zo kun je bijvoorbeeld van je NAS een mediaserver maken.Stappenplan: zelf een mediaserver maken op je pc of NAS met Jellyfin

Tip 01: In het netwerk

NAS is de afkorting van Network Attached Storage. Vertaald betekent het ‘op het netwerk aangesloten opslagruimte’. Wat ermee wordt bedoeld is een losse behuizing met één of meer harde schijven of ssd’s, direct aangesloten op het netwerk, en zonder aansluiting van een muis, toetsenbord of beeldscherm.

Het is dus duidelijk geen pc, het apparaat is niet gemaakt om op te werken of mee op het internet te surfen. Een NAS is specifiek gemaakt én ingericht om de andere apparaten in het netwerk (aanvullend op de eigen opslagcapaciteit) extra ruimte te geven voor het bewaren van bestanden of het delen van bestanden met andere gebruikers.

Tip 02: Netwerk

Geen NAS zonder vaste netwerkaansluiting. Hoewel er zeker NAS-apparaten zijn die wifi ondersteunen, zijn het er maar weinig. Een NAS komt beter tot zijn recht wanneer ze met een netwerkkabel is aangesloten op het netwerk. De verbinding met een NAS moet namelijk vooral stabiel én snel zijn, en op deze punten scoort een netwerkkabel nog altijd beter dan een draadloos netwerk.

Is er geen mogelijkheid de NAS met een kabel aan te sluiten, dan kan draadloos een optie zijn. De meeste NAS-apparaten ondersteunen geen wifi, daarvoor is minimaal een uitbreidingsmogelijkheid nodig. Goedkoop zijn deze niet, een investering in een extra switch en een netwerkkabel is al snel een betere investering. Controleer voor aankoop of het specifieke merk én model wifi-module door de NAS wordt ondersteund. Houd er rekening mee dat NAS-fabrikanten de ondersteuning voor losse wifi-modules flink aan het beperken zijn, Synology ondersteunt deze al helemaal niet meer.

Tip 03: Aansluitingen

Een NAS heeft dus minimaal altijd één netwerkaansluiting, maar soms ook meer. De NAS kan dan met meerdere netwerken verbonden worden en de gebruikers in elk van die netwerken directe toegang op topsnelheid bieden. Een ander voordeel van meerdere netwerkpoorten is ‘port trunking’: hierbij worden in de software van de NAS maximaal vier poorten gecombineerd tot een veel snellere poort. Dit werkt alleen als ook de switch waarop de NAS is aangesloten, dit ondersteunt. Het biedt vooral winst als het gigabit-netwerkpoorten zijn, dus met een maximale snelheid van 1 Gbit/s elk. Door de poorten te combineren, neemt de snelheid toe, maar nooit zo snel als bij een echte netwerkpoort van 2,5, 5 of 10 Gbit/s. Vooral poorten met een snelheid van 2,5 en 5 Gbit/s komen steeds vaker voor, maar ook hier geldt dat de snelheid alleen wordt gehaald als ook de switch het ondersteunt.

Behalve netwerkpoorten zijn er bijna altijd ook nog andere aansluitingen op een NAS aanwezig. Allereerst usb-poorten: vaak usb-a (vaak het type 2, maar steeds vaker type 3, herkenbaar aan de blauwe-kleurcodering) en soms usb-c. Tot slot zijn er soms ook nog eSATA- en HDMI-poorten. De eerste specifiek om extra opslag aan te sluiten, de tweede voor het aansluiten van de NAS op een monitor of beeldscherm waarbij de NAS gebruikt wordt als mediaspeler.

Tip 04: Aantal schijven

Elke NAS heeft harde schijven (of ssd’s), alleen het aantal verschilt. De vuistregel is, hoe meer schijven, hoe meer opslagcapaciteit, en hoe meer zekerheid er is dat er geen gegevens verloren gaan. Eén schijf is eigenlijk te weinig, twee het minimum, drie is een vreemd aantal, vier is ideaal voor thuis, vijf is perfect en meer is zelfs nog beter. De keuze is afhankelijk van het budget, maar ook afhankelijk van het beoogde gebruik van de NAS. Harde schijven zijn er al met opslag van 20 TB en meer per schijf, hierdoor kun je zelfs met twee schijven al een heel grote opslagcapaciteit bereiken.

Goedkoop zijn deze grote schijven niet en dat is wel iets om rekening mee te houden als je er al snel enkele tegelijk moet kopen om de NAS te vullen. Wordt de NAS echt dé plek om al jouw data en die van het hele gezin te bewaren, dan heb je niet alleen voldoende opslagcapaciteit nodig, maar is het ook zeer verstandig de NAS zo in te richten dat wanneer een schijf stuk gaat, niet alle data verloren is. Hiervoor is RAID nodig en dat werkt pas vanaf twee of meer schijven. Vier of vijf schijven met minder opslag, bieden dan samen al snel meer opslag én zekerheid voor minder geld dan twee heel grote schijven.

Ssd’s in plaats van harde schijven? In de pc heeft de ssd inmiddels de harde schijf volledig vervangen, in de NAS zeker nog niet. Hoewel de ssd sneller is dan de harde schijf, en ook stiller is én minder energie verbruikt, deze voordelen zijn in een NAS minder relevant. In een NAS is vooral de opslagcapaciteit relevant en daarin is de harde schijf nog altijd onovertroffen. De nieuwste ssd’s voor gebruik in een NAS bieden maximaal 4 TB opslagruimte, die van de harde schijf zijn zeker een factor vijf hoger en liggen momenteel op 22 TB.

Meer schijven nodig?

Je wilt natuurlijk geen gegevens kwijtraken

Tip 05: RAID voor zekerheid

Nog belangrijker dan de snelheid en de centrale opslag (waardoor het makkelijk wordt bestanden te delen), is bij een NAS de zekerheid die de opslag geeft. Door de schijven in een NAS slim te combineren, wordt het mogelijk de gegevens op de schijven te beschermen tegen dataverlies. Hoe groot die bescherming is, hangt af van het aantal schijven én het gekozen RAID-niveau. Het laagste niveau biedt RAID 1, waarvoor minimaal twee schijven nodig zijn. De NAS schrijft alle gegevens dan twee keer weg, één keer op elke schijf. De schijven zijn dus elkaars kopie, de opslagcapaciteit halveert. Vanaf drie schijven is het mogelijk RAID 5 te gebruiken, vanaf vier schijven ook RAID 6 en RAID 10. Hoe meer schijven, hoe minder gegevens je relatief kwijt bent aan de extra beveiliging.

De keuze van het juiste RAID-niveau moet al bij het in gebruik nemen van de NAS worden gemaakt. Synology biedt ook SHR, een slimme vorm van RAID waarbij de NAS automatisch de RAID met de maximale beveiliging kiest.

Tip 06: Processor

Net als bij de pc wordt ook bij een NAS de snelheid voor een groot deel bepaald door de processor. Dit kan een Intel- of AMD-processor zijn, maar ook een ARM-processor. De vuistregel is nog altijd dat Intel duur is, maar snel en alles kan. Ook AMD is snel, maar soms minder goed in multimediafuncties. De populaire ARM-processors worden steeds sneller en zijn steeds vaker ook goed in multimediafuncties, zoals het afspelen van films en muziek op mobiele apparaten.

Daarbij zijn ARM-processors zoals van Marvell en Realtek erg energiezuinig en belasten ze de elektriciteitsrekening minder. Ook is een NAS met een ARM-processor vaak stiller doordat er minder koeling nodig is. Op dit vlak is Intel flink bijgetrokken, maar zeker de AMD Ryzen-processors kunnen op dit vlak nog wat verbetering gebruiken.

Behalve voor de rekenkracht is bij een NAS de processor nog om een tweede reden belangrijk en dat is de beschikbaarheid van software voor de NAS. Elke NAS biedt wel de mogelijkheid extra functies te installeren, maar welke beschikbaar zijn, hangt sterk af van de processorarchitectuur. Hierbij geldt dat voor Intel en AMD eigenlijk alle uitbreidingen beschikbaar zijn, voor ARM iets minder. Dit betreft zelden de belangrijkste uitbreidingen, die zijn er namelijk zeker wel ook voor de NAS met een ARM-processor. Uitzondering is de Plex Mediaserver, daarvoor is eigenlijk alleen een Intel-processor een goede keuze.

De processor-extra’s Behalve snelheid en beschikbare software, zijn er bij de keuze van de processor in een NAS nog drie zaken om rekening mee te houden.

  1. Wil je de gegevens op de NAS beveiligen door de schijven te versleutelen, dan is vanaf vier schijven een processor met een encryptie-engine aan te bevelen.
  2. Wil je de NAS ook gebruiken als mediaspeler of om virtuele machines te hosten, neem dan een processor met een geïntegreerde grafische-processor. De NAS kan dan zelf beeld genereren, zoals ook een pc dat doet.
  3. Gebruik je de NAS om videobeelden en films te streamen naar een televisie of mobiel apparaat, dan is hardwarematige transcodering aan te bevelen. De processor kan dan razendsnel de resolutie van videobeelden aanpassen aan die van het scherm waarop de film wordt bekeken.

Tip 07: Geheugen

Afhankelijk van het gebruik van de NAS is het handig wat meer geheugen te hebben. De meeste NAS-modellen voor thuisgebruik en kleinere omgevingen hebben 1 of 2 GB geheugen. Dat kan voldoende zijn, maar zeker wanneer je iets meer uitbreidingen wilt gaan installeren en gebruiken, werkt 2 of 4 GB geheugen net wat beter.

Wil je echt virtuele machines gaan hosten of zware applicaties als mediaservers draaien, dan is 4 GB wel echt aan te bevelen (en is meer nog beter). Het is niet anders dan bij de pc: meer geheugen is altijd beter. Anders dan bij een pc is het bij een NAS vaak niet of slechts beperkt mogelijk het geheugen uit te breiden. Twijfel je, koop dan meteen een NAS met voldoende geheugen of controleer dat er minimaal één geheugenmodule bijgeplaatst kan worden zonder het huidige geheugen te moeten vervangen. In geval van een NAS met 2 GB RAM moet er dan één geheugenmodule van 2 GB zijn met ernaast nog een vrij geheugenslot.

Denk je erover het geheugen uit te breiden, houd er dan rekening mee dat geheugenmodules voor NAS’en weleens beperkt of na enige tijd zelfs niet meer beschikbaar zijn, omdat ze vaak al een wat ouder soort geheugenchip gebruiken of een afwijkende vormfactor hebben. Het is ook belangrijk alleen identieke geheugenmodules in de NAS te hebben.

Controleer uiteraard voor de aankoop of het merk en type compatibel zijn met het merk en model NAS.

Tip 08: NAS-software

Een belangrijke factor om rekening mee te houden, is de software van de NAS. Hierbij gaat het om drie belangrijke onderdelen: het besturingssysteem van de NAS, de functionele uitbreidingen voor de NAS (packages) én de (mobiele) apps voor gebruik op smartphone, tablet en computers met Windows en macOS.

Het besturingssysteem bepaalt de belangrijkste functionaliteit van de NAS en is het liefst Nederlandstalig. Vooral DSM van Synology, QTS van QNAP en ADM van Asustor zijn voldoende volwassen.

Bij de apps geldt eigenlijk hetzelfde, het grootste aanbod is er bij QNAP en Asustor, het beste is dat van Synology. Die laatste stelt de hoogste eisen en biedt vooral eigen apps die uitgebreid getest zijn.

Tot slot zijn er de apps, vooral belangrijk wanneer je ook mobiele apparaten zoals smartphones en tablets met de NAS wilt verbinden. Check hiervoor het aanbod in de appstore van de fabrikant. Synology en QNAP bieden veel apps, de andere fabrikanten duidelijk minder.

Tip 09: Persoonlijke cloud

Behalve in het eigen netwerk laat een NAS zich ook wereldwijd gebruiken. De NAS is dan bereikbaar via internet, beveiligd via een app of clouddienst van de NAS-fabrikant. Recent zijn er problemen geweest met de beveiliging hiervan, vooral QNAP en WD werden erdoor getroffen. Ben je veel onderweg en wil je jouw persoonlijke bestanden niet in de cloud van Microsoft, Google of andere publieke serviceaanbieders zetten, dan is het instellen van zo’n eigen cloud met een NAS het overwegen waard. Vrijwel elke NAS kan hiervoor gebruikt worden, het verschil zit 'm in de veiligheid en de kwaliteit van de geboden oplossing. Echt onderscheiden doet geen enkel systeem zich, het trackrecord wat betreft beveiliging is het beste bij Synology.

Tip 10: HDMI en mediaspeler

Ben je een filmliefhebber, dan wil je de NAS misschien gebruiken als mediaspeler om films of series af te spelen op je eigen tv. Hiervoor beschikt bijna iedere NAS over een of meerdere mediaspeler-apps die je op de NAS kunt installeren. Voor de verbinding met de tv kun je – afhankelijk van de hardware – het netwerk gebruiken of de tv met een HDMI-kabel aansluiten op de NAS.

Synology biedt geen HDMI-aansluiting op zijn NAS-apparaten en dus is streamen via het netwerk de enige optie. QNAP en Asustor bieden vaak wel een HDMI-aansluiting. Dit werkt vaak beter dan streamen via het netwerk en maakt het ook mogelijk een afstandsbediening te gebruiken om de NAS te bedienen.

Media afspelen via de NAS?

Een HDMI-kabel is dan eigenlijk een must

Het nadeel is dat de NAS dan in de woonkamer bij de tv komt te staan en enig lawaai van de koeling met zich meebrengt. QNAP biedt daarom ook enkele passief gekoelde NAS’en, geoptimaliseerd voor gebruik in een woonomgeving.

Wil je de films ook afspelen op mobiele apparaten, dan is een processor met hardwarematige transcoderen een vereiste.

Heb je een NAS gekocht, let dan hierop als je hem gaat instellen

▼ Volgende artikel
Hybride warmtepompen: monoblock of split?
Energie

Hybride warmtepompen: monoblock of split?

Je hebt besloten om je huis duurzamer te verwarmen met een hybride warmtepomp. Een uitstekende keuze die je energierekening flink kan verlagen. Nu sta je voor een volgende beslissing: wordt het een monoblock- of een split-warmtepomp? In dit artikel leggen we de verschillen uit.

Partnerbijdrage: in samenwerking met Intergas

Voordat we de verschillen bespreken, is het goed om te begrijpen hoe een warmtepomp werkt. In essentie haalt een warmtepomp energie uit de buitenlucht en zet deze om in bruikbare warmte voor je huis. Dit proces is enorm efficiënt en kan daarom een forse besparing op je verwarmingskosten opleveren. De twee hoofdtypes die we hier bespreken zijn de monoblock- en de split-warmtepomp.

Wat is een monoblock-warmtepomp?

Een monoblock-warmtepomp is een alles-in-één oplossing. Zoals de naam al suggereert, bestaat deze uit een grote unit die buiten wordt geplaatst. Deze robuuste unit bevat alle technologie die nodig is om warmte uit de buitenlucht te halen en door te geven aan je verwarmingssysteem. De behuizing is stevig gebouwd om weersinvloeden te weerstaan, wat resulteert in een relatief zwaar apparaat – vaak meer dan 80 kilo. Ondanks zijn omvang wordt een monoblock-warmtepomp direct aangesloten op je bestaande verwarmingssysteem, wat de installatie in zekere zin vereenvoudigt.

©Intergas

Wat is een split-warmtepomp?

In tegenstelling tot de monoblock bestaat een split-warmtepomp uit twee afzonderlijke delen: een buiten- en een binnenunit. Deze twee units werken samen om je huis te verwarmen. De buitenunit haalt warmte uit de lucht, waarna deze via speciale leidingen naar de binnenunit wordt getransporteerd. Vervolgens geeft de binnenunit de warmte af aan je verwarmingssysteem.

De buitenunit van een split-systeem is kleiner dan een monoblock, maar even robuust gebouwd. De binnenunit is compact en stil, en wordt meestal op zolder of in een bijkeuken geplaatst. Een belangrijk detail is dat de installatie vanwege het speciale koudemiddel in de leidingen tussen de twee units door een erkende vakman moet gebeuren.

Voor- en nadelen van een monoblock-warmtepomp

Een monoblock-warmtepomp, zoals de Intergas Xtend Monoblock, blinkt uit in efficiëntie. Hij kan meer warmte uit de lucht halen en hogere temperaturen bereiken, waardoor je cv-ketel minder vaak hoeft bij te springen. De grote ventilator van een monoblock produceert doorgaans minder geluid dan de kleinere ventilator van een split-systeem. Ook is de installatie vaak eenvoudiger, omdat er alleen waterleidingen op je cv-systeem aangesloten hoeven worden.

Er zijn echter ook uitdagingen. Een monoblock neemt meer ruimte in beslag en is zwaarder, wat een stevige ondergrond vereist. De waterleidingen naar je huis moeten goed worden beschermd tegen vorst. Tot slot is een monoblock meestal duurder in aanschaf dan een split-systeem.

©Intergas

Voor- en nadelen van een split-warmtepomp

Split-warmtepompen hebben als groot voordeel dat ze goedkoper zijn in aanschaf. Ze zijn ook compacter, wat handig is als je weinig buitenruimte hebt. Je kunt de buitenunit bijvoorbeeld aan de gevel van een appartement hangen. Een ander pluspunt is dat je de buiten- en binnenunit verder uit elkaar kunt plaatsen dan bij een monoblock mogelijk is.

Daar staat tegenover dat de kleinere ventilator van de buitenunit sneller moet draaien en daardoor meer geluid maakt. Een split-systeem haalt doorgaans ook iets minder warmte uit de lucht, waardoor je cv-ketel vaker moet bijspringen. De installatie is ingewikkelder vanwege de speciale leidingen die tussen de binnen- en buitenunit moeten komen.

Zowel monoblocks als split-systemen hebben dus hun voor- en nadelen. Wil je een keuze maken die bij jou past? Neem dan contact op met Intergas. De experts helpen je graag verder.

▼ Volgende artikel
Review LG 65QNED91T6A - Kan hij  tippen aan de concurrentie?
Huis

Review LG 65QNED91T6A - Kan hij tippen aan de concurrentie?

QNED, het antwoord van LG op quantum dots, wordt toegepast in deze miniled lcd-tv. Dit type televisie is inmiddels erg populair geworden, ook in het subtop- en middensegment van het tv-aanbod. Heeft deze LG 65QNED91T6A genoeg in huis om de concurrentie de baas te blijven?

Uitstekend
Conclusie

De 65QNED91T6A kan zijn miniled-beloftes niet echt waarmaken. Het aantal zones in de achtergrondverlichting is vrij laag, waardoor er maar een beperkte verbetering van het contrast is. Ook op het gebied van piekhelderheid scoort hij niet overdreven goed. Als we naar concurrenten in deze categorie kijken, zoals Hisense of TCL, dan bieden die meer zones, beter contrast en meer piekhelderheid. LG slaat de plank verder ook mis door reclame op het Home-scherm toe te laten, dat zetten we onverbiddelijk uit. Ondanks die beperking levert de tv nog voldoende contrast en piekhelderheid, en gecombineerd met een ruim kleurbereik en zeer goede beeldverwerking levert dat alsnog erg mooie beelden. De tv is op zijn best in verlichtte woonkamer. Hij ondersteunt Dolby Vision, maar geen HDR10+. LG vangt dat uitstekend op door zijn eigen dynamische tonemapping. Dat illustreert dat goede beeldverwerking net zo belangrijk als puur contrast of piekhelderheid. WebOS is een prima smart tv-systeem met ruim aanbod apps en functies en nu ook met de garantie voor vijf jaar nieuwe versies voor het OS. De prijs is wat ons betreft echter nog iets te hoog.

Plus- en minpunten
  • Voldoende piekhelderheid en goed contrast
  • Mooie HDR-beelden in HDR10 en Dolby Vision
  • Te weinig zones voor een miniled
  • Advertenties op het Home-scherm
  • Beperkte kijkhoek

OVER DIT TOESTEL

  • Adviesprijs: 1.799 euro
  • Wat: Ultra HD 4K 120 Hz Full Array miniled QNED LCD-tv met lokale dimming
  • Schermformaat: 65 inch (164 cm)
  • Aansluitingen: 4x HDMI (4x v2.1 (48 Gbps), ARC/eARC, ALLM, VRR, QMS), 2x USB, 1x optisch digitaal uit, 2x antenne, WiFi 5 (802.11ac), ethernet, Bluetooth 5.1, WiSA
  • Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision IQ, Dolby Atmos, WebOS 24, AirPlay 2, USB/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, CI+-slot, Alpha 8 processor
  • Afmetingen: 1452 x 907 x 285 mm (incl. voet)
  • Gewicht: 35,0 kg (incl. voet)
  • Verbruik (per 1000 uur): SDR 84 kWh (E) / HDR 167 kWh (G)

ENERGIELABEL

MEER INFORMATIE

Deze LG-televisie past perfect in het rijtje van moderne, prima afgewerkte televisies die we dit jaar al vaker voorbij zagen komen. Het toestel is vrij slank dankzij het profiel van slechts 45mm, heeft een mooie metaalkleurige rand rondom en een vlakke rug. Aan de zijdes is de rug zoals bij de meeste toestellen wat afgeschuind. De centrale voet biedt geen verschillende draaiposities, maar het scherm staat desondanks toch 7cm hoog boven het tv-meubel, zodat een soundbar goed onder het scherm past. Het enige echt opvallende kenmerk? Het toestel is relatief zwaar, namelijk 35kg inclusief voet.

De tv beschikt over vier HDMI-poorten die allemaal de maximale HDMI 2.1-bandbreedte van 48Gbps bieden. Dat is nog steeds vrij zeldzaam, maar is wel goed nieuws voor gamers met meerdere high-end gaming-bronnen. Er is ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync) en op één poort kun je ARC/eARC gebruiken. De input-lag is iets hoger dan bij de oled-modellen, maar blijft zeer goed, 17,0ms (4K60) en 7,6ms (2K120). Wie de tv wil uitbreiden met draadloze luidsprekers, kan gebruik maken van het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association). Je bent wel beperkt tot 2.1-configuraties, een WiSA surround-opstelling is dan helaas niet mogelijk.

Niet alle minileds zijn gelijk

Het gebruik van minileds voor de achtergrondverlichting is iets waar fabrikanten graag mee uitpakken, maar het resultaat per merk en model kan sterk uiteenlopen. Minileds verdelen de achtergrondverlichting in meer segmenten dan wanneer er gewone leds worden toegepast. Het aantal zones kan sterk verschillen, van 100 tot meer dan 1.000. Dat heeft uiteraard impact op de prestaties wat betreft contrast en helderheid.

Deze LG heeft een achtergrondverlichting met 16x10 (160) zones, en dat is vandaag de dag toch redelijk weinig. Concurrenten zitten in dit segment al op 1.500 zones. Het eigen contrast van het VA-paneel is goed, 4.800:1, maar met dat beperkt aantal zones stijgt dat nauwelijks naar 5.000:1, en dat is vooral ook omdat LG erg voorzichtig is met de dimming. Op eenvoudigere testen kan dit wel naar 35.000:1 stijgen. Naar een reden hoeven we niet ver te zoeken, agressief dimmen met zo weinig zones maakt de zonegrenzen zichtbaar, ook omdat ze soms wat traag reageren. Dat stoort erg en hierdoor is een vage halo rond heldere voorwerpen op een donkere achtergrond dan ook onvermijdelijk.

©LG Electronics

Ook op het vlak van helderheid doet de LG op veel vlakken onder voor de concurrentie. Op een 10% venster meten we in de goed gekalibreerde HDR Filmmaker mode 1.099 nits, en op het volledig wit beeld haalt hij nog 644 nits. Dat was twee jaar geleden weliswaar nog acceptabel, maar nu concurrenten vlot over de 2.000 nits gaan, is dat toch wat te beperkt. Het kleurbereik scoort wel uitstekend, daar meten we 95% P3.

Toch heeft LG nog een sterke troef in handen, namelijk de uitstekende kalibratie af fabriek. De Filmmaker mode is zowel in SDR als HDR bijzonder goed gekalibreerd. Dat betekent dat je kunt rekenen op veel schaduwnuances, een neutrale grijsschaal en mooie, natuurlijke kleurweergave. Met HDR10-beeld kan LG’s dynamische tone mapping prachtige resultaten opleveren en daarmee maakt de tv het beste van zijn kleurbereik en helderheid. Witnuances en intense kleuren worden uitstekend bewaard. Alleen heel donkere HDR10-scènes lijden wat onder het beperkte aantal zones, die beelden worden iets té donker. De QNED91 ondersteunt ook Dolby Vision, maar geen Dolby Vision IQ zoals bij de oled-modellen.

Uitstekende beeldverwerking

Naast een uitstekende kalibratie toont deze LG ook sterke prestaties voor beeldverwerking. Dat dankt de tv aan zijn Alpha 8-processor die verbeterd werd met eigenschappen en functies die vorig jaar nog exclusief voor de Alpha 9-processor waren. We kunnen zelfs zeggen dat de LG geen echte zwakke plekken meer heeft. Deinterlacen van 1080i-beelden zoals die van live tv, doet hij prima zodat je zelden nog een gekartelde rand ziet. Upscaling en ruisonderdrukking maken van oudere content mooie 4K-beelden, al kun je van oudere videocontent zoals dvd’s geen wonderen verwachten. Via een superresolutie-bewerking kan de tv wat fijn extra detail toevoegen, dat werkt goed voor HD-materiaal, maar kan bij dvd’s bijvoorbeeld wel voor een wat overbewerkt resultaat zorgen. De ruisonderdrukking kan ook kleurstroken in zachte gradiënten wegnemen.

©LG Electronics

Een lcd-paneel heeft minder bewegingsscherpte dan een oled-paneel, en dus maskeert het fijn detail in snelle actiescènes. Bewegende voorwerpen hebben soms een wazige rand of tonen een beperkt sleepspoor. LG biedt met Motion Pro verschillende opties om dat te elimineren, maar introduceren op hun beurt juist weer andere problemen, dus deze functie kun je beter uit laten staan. Heb je een hekel aan schokken in het beeld wanneer de camera snel beweegt, activeer dan de Trumotion-functie. Zeker voor sport is dat prettig, maar voor film blijft het vaak een kwestie van smaak.

Degelijke audio

De QNED91 is uitgerust met een 2.2-systeem van 40 watt, en ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X. Onze filmfragmenten klonken prima met een aangename warme klank en een vleugje ruimtelijkheid. Die echte surround sound-ervaring kan je uit dit soort systeem niet halen, zelfs niet met ondersteuning voor de modernste audioformaten. Dat AI niet altijd de juiste resultaten geeft, werd hier bevestigd. De tv heeft een AI-Pro mode voor geluid, maar die klonk erg slecht, zeker voor muziek. In de muziek audiomode konden we het resultaat wél waarderingen, als loop je daar wel tegen beperkingen aan wanneer je voor hardere muziekgenres zoals metal kiest. Met het volume op ongeveer driekwart hoor je de woofer trillen in het chassis en gaat de bas uit de bocht. Al bij al een degelijk resultaat, in lijn met deze categorie. 

WebOS 24, helaas met reclame

De smart tv-omgeving van LG, WebOS, heeft veel goede punten. Zo vind je nagenoeg alle streaming-apps op dit platform, zowel internationaal als lokaal. Daarnaast heeft LG op de 2024-versie van webOS naast Airplay 2 ook Google Cast geïmplementeerd zodat je vanaf je smartphone, Android of iOS, moeiteloos content naar de tv kunt streamen. Apps en andere functies zijn gegroepeerd in zogeheten Quick Cards, zodat je gemakkelijk bepaalde functies kunt terugvinden.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Er zijn Quick Cards voor Thuis-hub, Sport, Thuiskantoor, Games, Muziek, Toegankelijkheid en sinds kort ook voor Leren en Groeien. De lay-out van WebOS zelf is vrij eenvoudig en ook redelijk compact zodat je niet nodeloos hoeft te scrollen om iets te vinden. De Magic Remote van LG waarmee je een cursor bestuurt door naar het scherm te wijzen blijft ook een belangrijke factor in het gebruiksgemak. Aangezien smart tv-platformen nog steeds evolueren is het ook erg fijn om te weten dat LG nu vijf jaar lang de nieuwste versie van WebOS op je tv belooft te plaatsen. In dit overzichtsartikel vind je alle info over webOS.

Toch heeft LG wat ons betreft een foute beslissing genomen. De fabrikant toont namelijk nu reclame op het Home-scherm, en die reclame is in tegenstelling tot bij andere fabrikanten niet beperkt tot content, maar kan bijvoorbeeld ook een sportwinkel of automerk tonen. Dat is echt wel het laatste wat we willen. Zelfs de screensaver kan reclame tonen (al zagen daar gelukkig alleen LG’s eigen LG Channel-dienst). Je kunt de reclame uitschakelen via de instellingen, iets dat we dan ook van harte aanraden.

Conclusie

De 65QNED91T6A kan zijn miniled-beloftes niet echt waarmaken. Het aantal zones in de achtergrondverlichting is vrij laag, waardoor er maar een beperkte verbetering van het contrast is. Ook op het gebied van piekhelderheid scoort hij niet overdreven goed. Als we naar concurrenten in deze categorie kijken, zoals Hisense of TCL, dan bieden die meer zones, beter contrast en meer piekhelderheid. LG slaat de plank verder ook mis door reclame op het Home-scherm toe te laten, dat zetten we onverbiddelijk uit.

Ondanks die beperking levert de tv nog voldoende contrast en piekhelderheid, en gecombineerd met een ruim kleurbereik en zeer goede beeldverwerking levert dat alsnog erg mooie beelden. De tv is op zijn best in verlichtte woonkamer. Hij ondersteunt Dolby Vision, maar geen HDR10+. LG vangt dat uitstekend op door zijn eigen dynamische tone mapping. Dat illustreert dat goede beeldverwerking net zo belangrijk als puur contrast of piekhelderheid. WebOS is een prima smart tv-systeem met ruim aanbod apps en functies en nu ook met de garantie voor vijf jaar nieuwe versies voor het OS. De prijs is wat ons betreft echter nog iets te hoog.