Er bestaan genoeg opties om bestanden en back-ups te bewaren en te delen. Centrale opslag op een NAS biedt een aantal specifieke voordelen die geen van de andere opties biedt. Denk aan de enorme opslagcapaciteit, de snelheid, de totale controle over toegang en beveiliging. De keuze neemt nog elk jaar toe en maatwerk wordt daardoor steeds beter mogelijk.

Tip 01: In het netwerk

NAS is de afkorting van Network Attached Storage. Vertaald betekent het ‘op het netwerk aangesloten opslagruimte’. Wat ermee wordt bedoeld is een losse behuizing met één of meer harde schijven of ssd’s, direct aangesloten op het netwerk, en zonder aansluiting van een muis, toetsenbord of beeldscherm.

Het is dus duidelijk geen pc, het apparaat is niet gemaakt om op te werken of mee op het internet te surfen. Een NAS is specifiek gemaakt én ingericht om de andere apparaten in het netwerk (aanvullend op de eigen opslagcapaciteit) extra ruimte te geven voor het bewaren van bestanden of het delen van bestanden met andere gebruikers.

Tip 02: Netwerk

Geen NAS zonder vaste netwerkaansluiting. Hoewel er zeker NAS-apparaten zijn die wifi ondersteunen, zijn het er maar weinig. Een NAS komt beter tot zijn recht wanneer ze met een netwerkkabel is aangesloten op het netwerk. De verbinding met een NAS moet namelijk vooral stabiel én snel zijn, en op deze punten scoort een netwerkkabel nog altijd beter dan een draadloos netwerk.

Is er geen mogelijkheid de NAS met een kabel aan te sluiten, dan kan draadloos een optie zijn. De meeste NAS-apparaten ondersteunen geen wifi, daarvoor is minimaal een uitbreidingsmogelijkheid nodig. Goedkoop zijn deze niet, een investering in een extra switch en een netwerkkabel is al snel een betere investering. Controleer voor aankoop of het specifieke merk én model wifi-module door de NAS wordt ondersteund. Houd er rekening mee dat NAS-fabrikanten de ondersteuning voor losse wifi-modules flink aan het beperken zijn, Synology ondersteunt deze al helemaal niet meer.

Tip 03: Aansluitingen

Een NAS heeft dus minimaal altijd één netwerkaansluiting, maar soms ook meer. De NAS kan dan met meerdere netwerken verbonden worden en de gebruikers in elk van die netwerken directe toegang op topsnelheid bieden. Een ander voordeel van meerdere netwerkpoorten is ‘port trunking’: hierbij worden in de software van de NAS maximaal vier poorten gecombineerd tot een veel snellere poort. Dit werkt alleen als ook de switch waarop de NAS is aangesloten, dit ondersteunt. Het biedt vooral winst als het gigabit-netwerkpoorten zijn, dus met een maximale snelheid van 1 Gbit/s elk. Door de poorten te combineren, neemt de snelheid toe, maar nooit zo snel als bij een echte netwerkpoort van 2,5, 5 of 10 Gbit/s. Vooral poorten met een snelheid van 2,5 en 5 Gbit/s komen steeds vaker voor, maar ook hier geldt dat de snelheid alleen wordt gehaald als ook de switch het ondersteunt.

Behalve netwerkpoorten zijn er bijna altijd ook nog andere aansluitingen op een NAS aanwezig. Allereerst usb-poorten: vaak usb-a (vaak het type 2, maar steeds vaker type 3, herkenbaar aan de blauwe-kleurcodering) en soms usb-c. Tot slot zijn er soms ook nog eSATA- en HDMI-poorten. De eerste specifiek om extra opslag aan te sluiten, de tweede voor het aansluiten van de NAS op een monitor of beeldscherm waarbij de NAS gebruikt wordt als mediaspeler.

Tip 04: Aantal schijven

Elke NAS heeft harde schijven (of ssd’s), alleen het aantal verschilt. De vuistregel is, hoe meer schijven, hoe meer opslagcapaciteit, en hoe meer zekerheid er is dat er geen gegevens verloren gaan. Eén schijf is eigenlijk te weinig, twee het minimum, drie is een vreemd aantal, vier is ideaal voor thuis, vijf is perfect en meer is zelfs nog beter. De keuze is afhankelijk van het budget, maar ook afhankelijk van het beoogde gebruik van de NAS. Harde schijven zijn er al met opslag van 20 TB en meer per schijf, hierdoor kun je zelfs met twee schijven al een heel grote opslagcapaciteit bereiken.

Goedkoop zijn deze grote schijven niet en dat is wel iets om rekening mee te houden als je er al snel enkele tegelijk moet kopen om de NAS te vullen. Wordt de NAS echt dé plek om al jouw data en die van het hele gezin te bewaren, dan heb je niet alleen voldoende opslagcapaciteit nodig, maar is het ook zeer verstandig de NAS zo in te richten dat wanneer een schijf stuk gaat, niet alle data verloren is. Hiervoor is RAID nodig en dat werkt pas vanaf twee of meer schijven. Vier of vijf schijven met minder opslag, bieden dan samen al snel meer opslag én zekerheid voor minder geld dan twee heel grote schijven.

Tip 05: RAID voor zekerheid

Nog belangrijker dan de snelheid en de centrale opslag (waardoor het makkelijk wordt bestanden te delen), is bij een NAS de zekerheid die de opslag geeft. Door de schijven in een NAS slim te combineren, wordt het mogelijk de gegevens op de schijven te beschermen tegen dataverlies. Hoe groot die bescherming is, hangt af van het aantal schijven én het gekozen RAID-niveau. Het laagste niveau biedt RAID 1, waarvoor minimaal twee schijven nodig zijn. De NAS schrijft alle gegevens dan twee keer weg, één keer op elke schijf. De schijven zijn dus elkaars kopie, de opslagcapaciteit halveert. Vanaf drie schijven is het mogelijk RAID 5 te gebruiken, vanaf vier schijven ook RAID 6 en RAID 10. Hoe meer schijven, hoe minder gegevens je relatief kwijt bent aan de extra beveiliging.

De keuze van het juiste RAID-niveau moet al bij het in gebruik nemen van de NAS worden gemaakt. Synology biedt ook SHR, een slimme vorm van RAID waarbij de NAS automatisch de RAID met de maximale beveiliging kiest.

Tip 06: Processor

Net als bij de pc wordt ook bij een NAS de snelheid voor een groot deel bepaald door de processor. Dit kan een Intel- of AMD-processor zijn, maar ook een ARM-processor. De vuistregel is nog altijd dat Intel duur is, maar snel en alles kan. Ook AMD is snel, maar soms minder goed in multimediafuncties. De populaire ARM-processors worden steeds sneller en zijn steeds vaker ook goed in multimediafuncties, zoals het afspelen van films en muziek op mobiele apparaten.

Daarbij zijn ARM-processors zoals van Marvell en Realtek erg energiezuinig en belasten ze de elektriciteitsrekening minder. Ook is een NAS met een ARM-processor vaak stiller doordat er minder koeling nodig is. Op dit vlak is Intel flink bijgetrokken, maar zeker de AMD Ryzen-processors kunnen op dit vlak nog wat verbetering gebruiken.

Behalve voor de rekenkracht is bij een NAS de processor nog om een tweede reden belangrijk en dat is de beschikbaarheid van software voor de NAS. Elke NAS biedt wel de mogelijkheid extra functies te installeren, maar welke beschikbaar zijn, hangt sterk af van de processorarchitectuur. Hierbij geldt dat voor Intel en AMD eigenlijk alle uitbreidingen beschikbaar zijn, voor ARM iets minder. Dit betreft zelden de belangrijkste uitbreidingen, die zijn er namelijk zeker wel ook voor de NAS met een ARM-processor. Uitzondering is de Plex Mediaserver, daarvoor is eigenlijk alleen een Intel-processor een goede keuze.

Tip 07: Geheugen

Afhankelijk van het gebruik van de NAS is het handig wat meer geheugen te hebben. De meeste NAS-modellen voor thuisgebruik en kleinere omgevingen hebben 1 of 2 GB geheugen. Dat kan voldoende zijn, maar zeker wanneer je iets meer uitbreidingen wilt gaan installeren en gebruiken, werkt 2 of 4 GB geheugen net wat beter.

Wil je echt virtuele machines gaan hosten of zware applicaties als mediaservers draaien, dan is 4 GB wel echt aan te bevelen (en is meer nog beter). Het is niet anders dan bij de pc: meer geheugen is altijd beter. Anders dan bij een pc is het bij een NAS vaak niet of slechts beperkt mogelijk het geheugen uit te breiden. Twijfel je, koop dan meteen een NAS met voldoende geheugen of controleer dat er minimaal één geheugenmodule bijgeplaatst kan worden zonder het huidige geheugen te moeten vervangen. In geval van een NAS met 2 GB RAM moet er dan één geheugenmodule van 2 GB zijn met ernaast nog een vrij geheugenslot.

Denk je erover het geheugen uit te breiden, houd er dan rekening mee dat geheugenmodules voor NAS’en weleens beperkt of na enige tijd zelfs niet meer beschikbaar zijn, omdat ze vaak al een wat ouder soort geheugenchip gebruiken of een afwijkende vormfactor hebben. Het is ook belangrijk alleen identieke geheugenmodules in de NAS te hebben.

Controleer uiteraard voor de aankoop of het merk en type compatibel zijn met het merk en model NAS.

Tip 08: NAS-software

Een belangrijke factor om rekening mee te houden, is de software van de NAS. Hierbij gaat het om drie belangrijke onderdelen: het besturingssysteem van de NAS, de functionele uitbreidingen voor de NAS (packages) én de (mobiele) apps voor gebruik op smartphone, tablet en computers met Windows en macOS.

Het besturingssysteem bepaalt de belangrijkste functionaliteit van de NAS en is het liefst Nederlandstalig. Vooral DSM van Synology, QTS van QNAP en ADM van Asustor zijn voldoende volwassen.

Bij de apps geldt eigenlijk hetzelfde, het grootste aanbod is er bij QNAP en Asustor, het beste is dat van Synology. Die laatste stelt de hoogste eisen en biedt vooral eigen apps die uitgebreid getest zijn.

Tot slot zijn er de apps, vooral belangrijk wanneer je ook mobiele apparaten zoals smartphones en tablets met de NAS wilt verbinden. Check hiervoor het aanbod in de appstore van de fabrikant. Synology en QNAP bieden veel apps, de andere fabrikanten duidelijk minder.

Tip 09: Persoonlijke cloud

Behalve in het eigen netwerk laat een NAS zich ook wereldwijd gebruiken. De NAS is dan bereikbaar via internet, beveiligd via een app of clouddienst van de NAS-fabrikant. Recent zijn er problemen geweest met de beveiliging hiervan, vooral QNAP en WD werden erdoor getroffen. Ben je veel onderweg en wil je jouw persoonlijke bestanden niet in de cloud van Microsoft, Google of andere publieke serviceaanbieders zetten, dan is het instellen van zo’n eigen cloud met een NAS het overwegen waard. Vrijwel elke NAS kan hiervoor gebruikt worden, het verschil zit 'm in de veiligheid en de kwaliteit van de geboden oplossing. Echt onderscheiden doet geen enkel systeem zich, het trackrecord wat betreft beveiliging is het beste bij Synology.

Tip 10: HDMI en mediaspeler

Ben je een filmliefhebber, dan wil je de NAS misschien gebruiken als mediaspeler om films of series af te spelen op je eigen tv. Hiervoor beschikt bijna iedere NAS over een of meerdere mediaspeler-apps die je op de NAS kunt installeren. Voor de verbinding met de tv kun je – afhankelijk van de hardware – het netwerk gebruiken of de tv met een HDMI-kabel aansluiten op de NAS.

Synology biedt geen HDMI-aansluiting op zijn NAS-apparaten en dus is streamen via het netwerk de enige optie. QNAP en Asustor bieden vaak wel een HDMI-aansluiting. Dit werkt vaak beter dan streamen via het netwerk en maakt het ook mogelijk een afstandsbediening te gebruiken om de NAS te bedienen.

Het nadeel is dat de NAS dan in de woonkamer bij de tv komt te staan en enig lawaai van de koeling met zich meebrengt. QNAP biedt daarom ook enkele passief gekoelde NAS’en, geoptimaliseerd voor gebruik in een woonomgeving.

Wil je de films ook afspelen op mobiele apparaten, dan is een processor met hardwarematige transcoderen een vereiste.

Heb je een NAS gekocht, let dan hierop als je hem gaat instellen

Tot onze verbazing zien we dat de Dreame L10s Ultra (2nd gen) een van de grootste nadelen van zijn voorganger zomaar wegneemt: deze nieuwe robotstofzuiger is namelijk honderden euro's goedkoper dan zijn voorganger ooit geweest was. Sterker nog: ook nu nog is eerste L10s Ultra duurder dan zijn opvolger. Tijd om te bekijken hoe de Gen 2 in de praktijk presteert.

De Dreame L10s Ultra (2nd Gen) heeft een adviesprijs van 699 euro, maar is nu al online verkrijgbaar voor minder. Als je de introductieprijs van de voorganger in het achterhoofd neemt (meer dan duizend euro) dan begrijp je dat we daar enigszins verrast over zijn. Dat model uit begin 2023 beviel, maar stelde ook teleur op een aantal vlakken. Zo botste het nog wel eens ergens tegenaan, had je nog wat handmatig onderhoud, werd het tapijt niet goed schoongemaakt, was de app onoverzichtelijk en zat je als het ware vast aan de schoonmaakmiddelen van Dreame.

Zijn opvolger doet een hoop dingen anders, terwijl de ervaring toch grotendeels hetzelfde blijft. Daarmee bedoelen we dat fabrikant Dreame een aantal negatieve aspecten aangepakt heeft, en de positieve eigenschappen heeft behouden. En dat zonder de prijs te verhogen. Ergens kon dat ook niet anders, gezien het bestaan van bijvoorbeeld de Dreame X40 Ultra en de aankomende X50 Ultra. Die nemen het stokje over van de meest dure Dreame-robots van dit moment, waardoor de vernieuwde L10s Ultra een lager prijskaartje hanteert.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Navigeren gaat goed, maar…

De robot en de basis hebben eenzelfde, stijlvol en praktisch ontwerp als andere Dreame-robotstofzuigers en zijn daardoor inmiddels heel herkenbaar. Voor- en bovenop tref je de middelen aan voor objectherkenning, zoals een camera en een laser (LiDAR). Hoewel dit model wel over objectherkenning beschikt, zit er geen AI-camera aan boord (zoals op de duurdere stofzuigers). Over het algemeen navigeert de robot goed door het huis en vermijdt hij verschillende soorten spullen die op de grond liggen en staan.

Waar deze stofzuiger een beetje moeite mee heeft, zijn smalle openingen. Het lijkt net alsof het apparaat een bepaalde route niet 'durft' te nemen uit angst om ergens vast te komen zitten. Daardoor kan het gebeuren dat specifieke plekjes niet meegenomen worden. De objectherkenning laat ook nog wel een iets te wensen over. Het kan zijn dat de robot over kabels heenrijdt en daardoor zichzelf vastrijdt (als het dikke kabels zijn) of iets opzuigt (als het dunne kabels zijn). Bij ons lieten de dweilpads daardoor ook een keer los; die bleven hangen achter een dikke stekkerkabel.

©Wesley Akkerman

Apart bakje voor reinigingsmiddel

Net als de voorganger kan ook de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) zijn twee roterende dweilpads niet achterlaten op het basisstation. Daardoor kunnen dat soort dingen zoals in de alinea hierboven beschreven nog wel eens fout gaan. Als zoiets gebeurt, dan stopt de robot met werken totdat je hem geholpen hebt. Als je dan op dat moment niet thuis bent, dan heb je pech. Gezien de prijs hebben we daar minder moeite mee dan voorheen, maar het kan het gebruik van een robotstofzuiger wel in de weg zitten. Helemaal als het apparaat ergens onder het bed stilstaat, en je er dus moeilijk bij kunt

Gelukkig heeft het basisstation wel een waardevolle upgrade gekregen in de vorm van een apart zeepbakje. Naast een bak voor schoon en een bak voor vies water, heb je nu een aparte bak waar je vloerreiniger in kunt stoppen. Dreame raadt uiteraard zijn eigen schoonmaakmiddelen aan, maar niets staat je in de weg zelf een middel uit te kiezen.

Helaas biedt dit model ook geen droogfunctie aan voor de gebruikte dweilpads. Ze worden wel schoongemaakt op het station, maar het duurt even voordat ze helemaal schoon en droog zijn voor de volgende ronde.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Maakt veel beter schoon

In vergelijking met de vorige versie maakt de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) veel beter schoon langs randen. Dan bedoelen we langs de muren en plinten, maar ook de rand van een vloerkleed. Het gevaarte op wielen maakt dan kleine, schuine bewegingen heen en weer en rijdt kort van voren naar achteren om precies tot aan de rand schoon te kunnen maken. Het slaat in dat proces weinig tot geen stukken vloer over. Wel kan deze robotstofzuiger in een enkel geval nog wel eens met de natte dweil op het vloerkleed komen. Maar dat is niets om je zorgen om te maken.

Qua zuigkracht is het systeem er eveneens flink op vooruitgegaan, van 5300 Pa naar 10.000 Pa. Daardoor blijft er vrijwel geen stof achter op de plekken waar de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) komt. Het kan zijn dat hij nog wel eens wat achterlaat op een hoogpolig kleed. Ook de hoekjes in huis worden niet superschoon, ondanks de uitschuifbare borstel. Maar eerlijk is eerlijk: de robot doet het veel beter dan de Dreame L10s Ultra. De borstel, gemaakt van kunststof, snijdt eventuele haren (van bijvoorbeeld huisdieren of jezelf, als je lang haar hebt) niet voor je kapot; dus je hebt zelf nog wat onderhoud aan het af en toe haarvrij maken van de borstel.

Overzichtelijke app

Dweilen gaat het systeem nog even goed af. Vooral voor het dagelijkse of wekelijkse onderhoud is de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) uitermate geschikt, aangezien hij genadeloos afrekent met oppervlakkige vlekken. Als je wat meer hardnekkige viezigheid aan de vloer laat plakken, weet de robot daar ook nog wel raad mee. Vettigheid en opgedroogde troep kunnen echter een uitdaging vormen – waarschijnlijk omdat de stofzuiger geen gebruik maakt van warm water. De dweilpads zijn overigens eveneens uitschuifbaar, wat het schoonmaken ten goede komt.

Via de overzichtelijke app kun je heel snel bepalen hoeveel water en zeep de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) moet gebruiken. Wellicht helpt het om die hoeveelheid aan te passen, waardoor hardnekkige viezigheid ook zou kunnen verdwijnen – maar meer water en zeep is geen garantie voor succes. Verder bepaal je in de app de zuigkracht, in welke mate de stofzuiger zijn rondes doet (met ruime of minder ruime bochten) en zie je hoe het gesteld is met de verschillende onderdelen. Met die laatste functionaliteit kun je goed zien wanneer iets aan vervanging toe is of wanneer je ergens een lapje over moet halen.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Dreame L10s Ultra (2nd Gen) kopen?

Tot slot is het goed om te zien dat de accu ruim drie uur meegaat. Dat is deels afhankelijk van de instellingen die je zelf prefereert, maar dan nog is het een zeer nette score. Dit voorkomt dat de robot lange omwegen moet maken om tussentijds op te laden, waardoor het werk sneller gedaan kan worden. Verder moet je qua onderhoud dus rekening houden met vastgelopen haren, de oprit (die snel vies wordt) en zowel de water- als zeepbakken. Niet heel veel meer dus dan bij duurdere modellen; maar vooral dat vastgelopen haar kan irritant worden.

Onderaan de streep vinden we dat Dreame met de Dreame L10s Ultra (2nd Gen) een fijne balans heeft gevonden tussen een uitgebreide en functionele robotstofzuiger en een redelijke prijs. De maximaal 700 euro die je betaalt, is geen immens hoog bedrag voor de prestaties die je in huis haalt. Je krijgt bovendien toegang tot allerlei premium functies, zoals uitschuifbare dweilpads en de borstel. Je moet er wel rekening mee houden dat je soms de dweil zelf even moet schoonmaken om de prestaties op hoog niveau te houden, maar verder vinden we deze robotstofzuiger top.

Een blender of een keukenmachine maakt geluid, dat is nu eenmaal zo. Er zitten bewegende onderdelen in, en er komt flink wat kracht bij kijken. Maar wat als je blender meer lawaai maakt dan zou moeten? Gelukkig kun je dat vaak zelf oplossen. Hier lees je hoe.

Lees ook: 9 dingen die je óók met je blender kunt maken

Waarom maakt mijn blender lawaai? 

De messen van een blender draaien doorgaans in de rondte met zo'n 20.000 toeren per minuut – bijna tien keer zo veel als de wielen van je auto als je lekker aan het cruisen bent. Geen wonder dus dat daar wat geluid bij komt kijken. 

Oudere blenders maken vaak meer lawaai dan nieuwe, en hoe langer je je blender hebt, des te meer geluid hij gaat maken, omdat de onderdelen verouderd raken. Daar is verder weinig aan te doen, behalve een nieuwe blender kopen. 

Stille blenders

Er zijn steeds meer stille blenders op de markt, al blijven ze natuurlijk altijd geluid maken. Doorgaans geldt dat hoe krachtiger het model, des te hoger de geluidsproductie. Denk dus goed na of je wel de krachtigste blender nodig hebt, of dat je het met een simpeler – en stiller! – model af kan. 

Fabrikanten doen er ook steeds meer aan om het geluid tegen te houden, bijvoorbeeld door een geluidsreductiesysteem en een slimme vorm van de messen en de glazen kan. Nieuwer is niet altijd beter, maar in dit geval vaak wel. 

©HP

Resonantie

Een van de hoofdredenen van een luide blender is de resonantie in de rest van je keuken. Probeer je blender maar eens op te tillen tijdens het blenden: dan hoor je meteen een stuk minder. Dat komt doordat het geluid doordreunt in het keukenblad, of zelfs in de muren waar de blender bij in de buurt staat. 

Zorg er dus voor dat de blender zo vrij mogelijk staat, niet tegen de muur en er ook niet vlakbij. Je kunt ook tijdelijk een handdoek of theedoek onder de blender leggen om het doordreunen te voorkomen, al moet je er wel voor zorgen dat het apparaat waterpas blijft staan. 

Veel blenders en keukenmachines hebben zuignappen, zodat ze wel op hun plek blijven staan, maar niet direct met het aanrechtblad in aanraking komen. Dat scheelt ook weer een slok op een smoothie! 

Conclusie

Je blender maakt nu eenmaal geluid, daar is weinig aan te doen. Je kunt het wel binnen de perken houden door te zorgen dat de blender goed waterpas staat en dat alle onderdelen goed schoon zijn. Zet hem niet tegen of in de buurt van de muur, en zet hem eventueel op een handdoek of theedoek om de ergste trillingen te voorkomen. En anders kun je natuurlijk altijd op zoek gaan naar een nieuwe, stille blender.