Een prachtig grote 4K-televisie met HDR voor prikkie, de beste grafische kaarten voor de helft en de allernieuwste games voor discountprijzen. Wie iets meer onderzoek doet voor de aankoop, kan gemakkelijk duizenden euro’s per jaar besparen op zijn gadgets, tech, games en nog veel meer! Met deze 25 tips vind je de beste plekken voor je dagelijkse deals, prijsfouten en goedkoopste online shops, zodat je flink kunt besparen op je aankopen. Kom maar op, Black Friday!

01 Pepper

We zien je denken, is dat niet een datingsite? Dat klopt, als je naar Pepper.nl gaat. Vervang je de .nl-extensie voor .com, dan krijg minstens zo’n handige website om te scoren. Hier tref je alleen niet de man of vrouw van je dromen, maar de heetste koopjes! Op Pepper.com delen gebruikers aanbiedingen, prijsfouten en kortingscodes met elkaar. Anderen kunnen de aanbieding een plus of min geven en een aanbieding super heet of ijskoud maken. De heetste aanbiedingen krijgen een apart plekje op de website en worden dagelijks via een nieuwsbrief verstuurd. Naast de website is er ook de app die je op hoogte houdt van de heetste aanbieding.

02 AppShopper

Zoek je een app, bijvoorbeeld om een foto bewerken op je iPad of iPhone, maar wil je niet te veel betalen, kijk dan op AppShopper. Deze app biedt een overzicht van alle aanbiedingen in de App Store en laat ook een mooi overzicht zien van de prijshistorie. Zo zie je in een oogopslag of een app recent in prijs is verhoogd. Tevens kun je een wensenlijstje maken waardoor je een waarschuwing krijgt als een van de apps in prijs is gezakt, of zelfs helemaal gratis is geworden. Op AppShopper.com kun je zoeken naar iOS, iPhone, iPad en zelfs Mac apps, maar ze bieden ook een handige app voor je iPhone.

03 iBOOD

iBOOD was de eerste website met het concept om 24 uur lang een superaanbieding te plaatsen. Smartphones, netwerkschijven of televisies het wordt tegen bodemprijzen aangeboden. Soms is de prijs zo aantrekkelijk dat voordat je klaar met je bestellingen bent, het product al is uitverkocht. Elke dag om 0:00 vind je weer een vijftal nieuwe aanbiedingen in verschillende categorieën.

©PXimport

04 Humble Bundle

Het concept van Humble Bundle is fraai; koop spellen voor een prikkie en steun ook nog eens een goed doel. Bij Humble Bundle bundelen ze boeken of games voor een klein prijsje. Je kunt meestal kiezen uit drie verschillende prijscategorieën, vrijwel altijd startende met 1 dollar. Hoe meer je betaalt hoe meer je krijgt. Ook kun je aangeven hoeveel geld je geeft aan de ontwikkelaar, liefdadigheidsinstelling en Humble Bundle zelf. In het verleden zijn er vele mooie aanbiedingen geweest, waarbij zelfs Nintendo- en PlayStationspellen werden aangeboden vanaf een dollar. Betalen kan gemakkelijk via PayPal.

05 AliExpress

Voor veel koopjesjagers is de Chinese webshop niet meer weg te denken bij de maandelijkse boodschappen. Op AliExpress is voor iedereen wel iets te vinden. Van kleding tot slimme ringen met ingebouwde NFC-tag waarmee je je smartphone kunt ontgrendelen. Zonder AliExpress hadden veel Chinese producten nooit het Europese land bereikt en mogelijk nooit kunnen bestaan.

06 SpyDeals

Op SpyDeals vind je de beste koopjes, gratis producten, extreme kortingen en prijsfouten! Het concept is vergelijkbaar met dat van Pepper. Via een duimpje naar boven of naar beneden kun je aangeven of een aanbieding goed of slecht is. De beste aanbiedingen worden uitgelicht op de voorpagina.

©PXimport

07 Letgo

Heb je een mooi koopje gescoord en is jouw oude smartphone, monitor of tablet vervangen voor een nieuwer model, dan kun je natuurlijk nog meer besparen door de oude gadget direct van de hand te doen. Met de app Letgo ben je hem zo kwijt. Via de app maak je een foto, geeft een korte beschrijving en het staat in een paar seconden online. Letgo richt zich voornamelijk op spullen in de buurt. Zo kan het gebeuren dat ineens je buurman interesse heeft. De app is beschikbaar voor zowel iOS als Android.

08 Scoupy

Scoupy is een mooie bespaar-app voor shopliefhebbers. Regelmatig worden er producten aan Scoupy toegevoegd waarvoor je een cashback kunt krijgen. Via de app maak je eenvoudig een foto van je kassabon en binnen enkele dagen wordt het bedrag teruggestort op je rekening. Daarnaast kun je ook kassabonnen scannen en indienen voor spaarzegels.

09 Budgetgaming

Sta je op het punt een spel of spelcomputer te kopen, kijk dan voordat je naar de kassa loopt nog even op de bespaarwebsite www.budgetgaming.nl. Op deze site worden prijzen van verschillende winkels met elkaar vergeleken. Daarnaast kunnen leden ook prijsreacties geven als een product ergens voor een leuk bedrag wordt aangeboden.

Op de website Budgetgaming.nl vind je naast de prijzen en aanbiedingen ook een gezellige groep gamers die hun ervaringen over games delen. Onder Budgetgamers, zoals de leden zichzelf noemen, is de gunfactor groot. Op het forum worden regelmatig regionale deals met elkaar gedeeld, zodat de leden die niet in de buurt wonen ook gebruik kunnen maken van de actie.

©PXimport

10 Reclamefolder.nl

Niks leest lekkerder dan van een stuk papier, maar er is een ding dat papier niet heeft – een zoekfunctie. Ben je alleen opzoek naar een laptop, dan wil je niet eindeloos door alle folders heen bladeren. Op de website reclamefolder.nl staan alle folders digitaal en daarbij is ook de zoekfunctie toegevoegd. Nu hoef je alleen nog maar de zoekterm van jouw gewilde tech-apparaat in te voeren voor snel resultaat.

11 AppSales / Spontaan

Met AppSales kun je aanbiedingen en prijzen van Android-apps in de gaten houden. De app is vergelijkbaar met AppShopper voor iOS. Op AppSales worden de apps handmatig gecontroleerd voordat ze geplaatst worden. Zo voorkomen ze een deel spam. Naast op de hoogte blijven van de laatste prijsdalingen kun je ook een persoonlijk verlanglijstje maken zodat je een melding krijgt als de app in prijs daalt. Net als AppShopper kun je de prijshistorie zien, maar deze is wel beperkt tot de duur van 60 dagen (premium gebruikers kunnen 360 dagen terugkijken).

12 Social Deal

Van een onderhoudsbeurt voor je laptop tot het behalen van je vaarbewijs, via Social Deal kun je op een voordelige manier kennismaken met bedrijven uit de omgeving. De aanbiedingen die via Social Deal worden aangeboden zijn vaak erg voordelig en variëren van een cursus of spontaan uit eten gaan tot het om laten zetten van je videobanden. Wie graag een restaurantje pikt, kan ook de Spontaan-app van Social Deal downloaden. Via deze app kunnen beschikbare tafels in restaurants gemakkelijk en voordelig worden gereserveerd.

©PXimport

13 ALLKeyShop / Key Radar

Dat een spelletje persé op een cassette of schijfje moet staan is al lang verleden tijd. Tegenwoordig worden heel veel spellen digitaal als download aangeboden. Er zijn enorm veel aanbieders van productcodes om spellen te registreren. Op de website ALLKeyShop worden de prijzen van verschillende aanbieders op een rij gezet. Zo weet je dat je altijd de voordeligste prijs te pakken hebt. Een kleine waarschuwing is wel op zijn plaats. Websites als Kinguin en G2A zijn een soort marktplaats voor productcodes. In sommige gevallen zijn de productcodes op deze websites gebonden aan een regio of in het ergste geval gaat het om heling. Dit kan vervelende gevolgen hebben zoals een spel kwijtraken of zelfs je gehele account. Op Key Radar kun je controleren of een verkopende website geautoriseerd is om productcodes aan te bieden.

14 Cashback XL

Krijg geld terug op je online aankopen. Koop je via Cashback XL een product bij een aangesloten winkel, dan krijg je een deel van het aankoopbedrag terug. Veel grote warenhuizen als Media Markt, Coolblue en Wehkamp doen mee. Koop je een laptop of nieuwe tv dan bespaar je al snel enkele tientjes op je aankoop en dat is toch lekker besparen.

15 MyDealz

Kun je van Pepper.com en SpyDeals geen genoeg krijgen, dan is er ook nog de Duitse variant. Op MyDealz vind je regelmatig zogenoemde ‘grensdeals’, aanbiedingen die net over de grens te vinden zijn bij winkels als Media Markt of Saturn. Ook worden er regelmatig mooie aanbiedingen van Amazon.de gespot en gedeeld.

16 CeX

Kringloopwinkels verkopen niet altijd oude stoffige producten. Bij CeX vind je juist moderne elektronica, games en films. De winkel werkt met vaste prijzen, zodat je van tevoren kunt zien wat je oude smartphone, camera of computeronderdelen aan cash of inruilwaarde waard is. Inruilen van oude spullen levert vaak meer op dan cash. Heb je een leuke grafische kaart of SSD gezien, dan loont het je oude spullen in te ruilen. Na een kleine zolderopruiming heb je al snel een pc-upgrade voor je pc bij elkaar gespaard.

©PXimport

17 Amazon Warehouse Deals

Hoewel Amazon geen website in Nederland heeft, levert Amazon wel vaak aan Nederland. Inmiddels is het zelfs mogelijk om op www.amazon.de te betalen met iDEAL of via automatisch incasso zodat het gerommel met een creditcard verleden tijd is. Wat voor de koopjesjagers vooral interessant is aan Amazon zijn de Warehouse deals. Hier vind je doorgaans producten die geretourneerd zijn, de zogenoemde open-doosproducten. De spullen worden dikwijls voor zeer aantrekkelijke prijzen verkocht. Daarmee lever je vaak wel in op de garantie want die is bij veel warehouse deals beperkt soms zelfs tot maar drie maanden.

18 Media Markt Outlet

Net als Amazon biedt Media Markt open-doosproducten aan. Zij doen dit via hun Outlet store. Het gaat vaak om producten met een geopende doos, gereviseerde of geretourneerde producten die niet meer via de gewone verkoop verkocht kunnen worden. Heb je geen problemen met een geopende doos, dan profiteer je van een lagere prijs dan gewoonlijk, maar bij de Outlet is wel even opletten. De echte koopjesjager vergelijkt de prijs natuurlijk eerst nog even bij een prijsvergelijker als kieskeurig.nl, soms is er toch nog een goedkopere te vinden.

19 Indiegala

Het concept om games te bundelen en voor een lage prijs aan te bieden heeft groot succes. Indiegala is ook zo’n aanbieder van bundels. Zoals de naam als zegt vind je er vaak Indiegames (spellen gemaakt door kleine zelfstandige uitgevers). Indiegala steunt met hun bundels geen goede doelen, maar brengen dankzij de voordelige bundels wel de kleine ontwikkelaars onder de aandacht. Na aankoop krijg je de productcodes die via Steam geactiveerd kunnen worden.

©PXimport

20 GearBest

Goedkope gadgets en kabels schaffen we graag via de Chinese webshops aan. Vaak zijn de producten aanzienlijk goedkoper dan bij de gebruikelijke elektronicazaak. AliExpress is een mooi voorbeeld, maar zij bieden met name een breed assortiment. Wie vooral geïnteresseerd is in elektronische gadgets kan voor voordelige koopjes ook terecht bij GearBest. GearBest richt zich voornamelijk op gadgets als drones, smart-verlichting, smartphones, 3D-printers en dergelijke. Betalen gaat gemakkelijk via PayPal, maar Google voordat je tot een koop overgaat nog even naar een kortingscode, deze zijn voor GearBest vrijwel altijd te vinden en kunnen oplopen tot wel een halvering van de prijs.

21 Dienst4dienst.nl

Als trouwe lezer van dit blad weet jij natuurlijk als geen ander hoe je een computer weer supersnel maakt of hoe je een netwerk aanlegt. Deze kennis kun je nu ook gebruiken! Via Dienst4dienst.nl kun je vrijblijvend je diensten aanbieden. Zodra iemand jouw diensten afneemt krijg je geen geld, maar verdien je diensturen. Deze uren kun je zelf weer inzetten voor andere klusjes zoals een uitlaatservice voor de hond of een heerlijke manicure behandeling voor je tere computerhandjes. Lever je goede diensten, dan laten anderen ook een goede referentie achter en maak je meer kans op nieuwe klusjes. Het mooiste van alles, de knip blijft gesloten en dat bespaart weer geld!

22 Groupon

Groupon is net als Social Deal een website die hoofdzakelijk met lokale aanbiedingen komt. Maar naast de lokale aanbiedingen staan er ook vaak gadgets als gereviseerde smartphones, smartwatches of notebooks op de website. Groupon heeft een App waarmee je op de hoogte wordt gehouden van de laatste aanbiedingen.

©PXimport

23 Best App Sale

Via de app Best App Sale krijg je een overzicht van heel veel software-aanbiedingen. Niet alleen aanbiedingen uit de Play Store, maar ook aanbiedingen op Steam, Origin, De Nintendo eShop, PlayStation Network of Xbox Live. Ze houden zelfs de verschillende bundelaanbiedingen bij zoals die van Humble Bundel. Handig voor als je niet alle websites los wil bezoeken voor alle koopjes!

24 Budgetspelen

Budgetspelen is de zusterwebsite van Budgetgaming. Deze website richt zich niet op videospelletjes, maar op speelgoed zoals LEGO, Pokémon en bordspellen. De community is niet zo groot als die bij Budgetgaming, waardoor er ook minder snel een aanbieding of prijsfout gedeeld wordt. Maar via de prijsvergelijker, zie je wel in een oogopslag waar Monopoly 40 euro kost en waar je hem voor 23 euro kunt scoren. Je kunt er dus wel flink besparen.

25 Daily Offers

Hoewel iBOOD de pionier was van de dagelijkse koopjes zijn er in de jaren erna tientallen andere website bijgekomen die ook dagelijks een andere aanbieding hebben. De website Daily Offers heeft alle website verzameld en laat dagelijks alle een-dags-aanbiedingen zien. Dat scheelt weer het doorzoeken van alle websites en sub pagina’s van sub-aanbiedingen. Nog handiger is dat alle aanbiedingen via Daily Offers kunnen worden gesorteerd op de hoogste korting en de laagste prijs.

Niet alleen het saaie en repetitieve werk wordt vervangen door AI. Je bent óók als kenniswerker niet meer zeker van een baan. Software wordt al grotendeels door AI geschreven. Gelukkig kun je daar als hobbyprogrammeur ook enorm van profiteren. Het brengt naast tijdwinst ook veel gemak. We helpen je op weg met drie praktische tools: ChatGPT, Aider en de Windsurf Editor. We maken enkele eenvoudige voorbeelden, zodat je een helder beeld hebt van je potentiële workflow.

Grote taalmodellen zijn al zo goed dat je comfortabel complete programma’s door AI kunt laten maken, zelfs zonder enige programmeerkennis. Afhankelijk van de tools die je gebruikt, voelt dat toch alsof je samen aan code werkt, ook wel pair-programmeren genoemd. Je houdt dus enige controle en kunt er, als je oplet, veel van leren. Ook al wordt het harde werk door AI gedaan.

Een bijkomend voordeel is dat je heel gericht aanpassingen kunt laten doen of vragen kunt stellen over de code, zonder dat je de documentatie of websites als Stack Overflow hoeft door te spitten. Het is geen verrassing dat laatstgenoemde website met fors dalende bezoekersaantallen te maken heeft. Ook andere taken, zoals het schrijven van de documentatie, zijn snel geregeld.

In dit artikel gaan we een eenvoudig programma maken met AI, zodat je een goed beeld hebt van de workflow. We gebruiken drie verschillende tools. We starten met het vertrouwde ChatGPT, al kun je ook bijvoorbeeld voor Claude of Gemini kiezen. Daarna gaan we met Aider in combinatie met Git aan de slag. Daarmee werk je ‘samen’ aan programmacode via de opdrachtprompt, in ons voorbeeld binnen het vertrouwde Visual Studio Code. Tot slot gaan we met de Windsurf Editor aan de slag, een completere grafische ontwikkelomgeving met geïntegreerde AI-features, die je van begin tot eind ondersteunt bij het maken van je programma. 

ChatGPT

Chatbot

Grote taalmodellen (LLM’s) vormen de basis voor chatbots als OpenAI’s ChatGPT en Anthropics Claude, maar óók voor de tools die we hierna behandelen. Feitelijk benaderen we de chatbots in dit eerste deel van het artikel rechtstreeks, via een browser of app. De andere tools gebruiken de API van deze bedrijven. Raadpleeg eventueel voor het starten met ChatGPT deze basiscursus.

De nieuwere modellen (we gebruiken overwegend ChatGPT 4o en Claude 3.5 Sonnet) laten heel goede resultaten zien voor programmeertaken. Ze helpen uiteraard niet alleen om programmacode te schrijven maar kunnen code ook uitleggen, fouten oplossen en de documentatie schrijven. Ook kun je uitstekend brainstormen over een project of ideeën. Het is daarom, óók als je andere tools voor programmeren gebruikt, enorm praktisch om erbij te hebben! Toegang tot ChatGPT is gratis met beperkingen. Een abonnement is minder gelimiteerd en geeft vaak toegang tot nieuwere modellen (zoals o1 of o3-mini). Zo’n abonnement is niet bruikbaar voor de andere tools, die gebruiken namelijk de API waarvoor je aparte credits moet aanschaffen.

Een chatbot biedt goede ondersteuning bij al je programmeervragen.

Eerste stappen

We beginnen met een eenvoudig voorbeeld en vragen aan ChatGPT om een spelletje boter-kaas-en-eieren te maken, ook wel bekend als tic-tac-toe. Hoewel het Engels soms betere resultaten kan geven, werken we voor dit artikel volledig in het Nederlands. We starten met deze prompt: “Maak een volledig functionele boter-kaas-en-eieren voor in een browser. Maak de HTML-structuur, voeg CSS-stijlen toe en implementeer de JavaScript-logica. Maak een scheiding tussen HTML, CSS en JavaScript. Zorg dat het programma responsief is zodat het bij elke schermgrootte werkt.”

ChatGPT genereert de gevraagde code. Je kunt individueel de HTML, CSS en JavaScript kopiëren. Om het te proberen, kun je alles plakken op websites als www.jsfiddle.net en www.codepen.io. Voor dit voorbeeld hebben we bij JSFiddle een projectpagina aangemaakt. We gaan dit voorbeeld in de volgende stappen verder verbeteren, steeds met links naar de verbeterde versie.

De eerste versies van het spel boter-kaas-en-eieren.

Geluiden toevoegen

We vragen ChatGPT om het programma aan te passen, zodat er een geluid wordt afgespeeld bij elke zet. ChatGPT voegt daarop een audio-element toe aan de HTML-code. Het past ook het script aan om dit aan te roepen bij elke zet. Je moet nog wel zelf het mp3-bestand plaatsen in de uiteindelijke programmamap of een volledige link naar het mp3-bestand invullen in de HTML-code:

Er zijn overigens veel websites waar je leuke geluidseffecten kunt vinden die je vrij kunt gebruiken, waaronder Pixabay. Op deze pagina zie je onze aangepaste versie.

De aangepaste HTML-code bevat een verwijzing naar een mp3-bestand.

Computertegenstander

We vragen ChatGPT vervolgens om een slimme computertegenstander toe te voegen, waarbij aan het begin van het spel wordt gekozen wie er mag beginnen. Via deze webpagina kun je deze versie zien. De computertegenstander blijkt in eerste instantie overigens helemaal niet zo slim, waardoor je makkelijk je potjes wint. Maar dat is snel opgelost. Na ons verzoek om de computertegenstander slimmer te maken, controleert het programma voortaan eerst op mogelijke winnende zetten en blokkeert het de tegenstander indien nodig. Als er geen direct winnende of blokkerende zetten zijn, kiest het een willekeurige lege cel. Deze slimmere versie kun je hier bekijken.

Het aangepaste script op een canvas in ChatGPT.

Uiterlijk verfraaien

Als laatste hebben we gevraagd het uiterlijk wat mooier te maken. Hierbij wordt voornamelijk de CSS-code aangepast om de visuele stijl van het spel te verbeteren. Het resultaat is geslaagd: ChatGPT geeft de achtergrond een mooi kleurverloop. Ook zijn de stijlen van de knoppen en speelvelden aangepast. Het levert een veel moderner en aantrekkelijker uiterlijk op.

Je kunt ChatGPT uiteraard steeds vragen om het script of een deel daarvan uit te leggen. Ben je het overzicht over de wijzigingen kwijt, dan kun je uiteraard ook vragen om de laatste HTML-code in te zien, of de laatste versie van het script. Eventueel op een canvas. Toch misten wij in ChatGPT soms wat overzicht en is het bovendien lastig om een stapje terug te doen als een aanpassing niet het gewenste resultaat oplevert. Dit zijn zaken die we in het volgende deel gaan aanpakken met Aider.

De gemoderniseerde versie van boter-kaas-en-eieren.

Aider

Opdrachtprompt

Voor grotere programmeerprojecten is het werken met een chatbot al snel vervelend en verwarrend. Veel praktischer is een tool die met jouw eigen projectbestanden werkt en zelf of samen de gewenste aanpassingen maakt. Als je geen moeite hebt met het werken met een opdrachtprompt, is Aider een uitstekende optie. Die tool helpt met het schrijven en aanpassen van code.

Aider is opensource en werkt met heel veel LLM’s samen. Hier gebruiken we de API voor Claude 3.5 Sonnet, maar je kunt ook de API van OpenAI gebruiken of een LLM die je zelf lokaal draait of elders, zoals via OpenRouter. De integratie met Git is enorm praktisch. Voor elke aangebrachte wijziging voert het een ‘commit’ uit, voorzien van een duidelijke omschrijving, zodat je achteraf een goed overzicht met alle veranderingen hebt en ook stapjes terug kunt doen. Niet alle alternatieven bieden dit en dat is vooral een gemis als er iets fout gaat en je geen idee meer hebt hoe je dat moet oplossen.

Aider werkt samen met alle gangbare LLM’s.

Voorbereiding

We willen weer laten zien hoe je het spelletje boter-kaas-en-eieren met Aider zou kunnen maken. We gebruiken het voor velen vertrouwde programma Visual Studio Code onder Windows en installeren Aider via een opdrachtprompt binnen die ontwikkelomgeving. Binnen de editor kun je uiteraard alle gegenereerde bestanden bekijken en handmatig aanpassen. Voor de installatie van Aider heb je Python nodig. Zet tijdens de installatie van Python een vinkje bij Add python.exe to PATH, zodat je Python vanuit elke map kunt aanroepen.

Installeer ook Visual Studio Code als je dat nog niet eerder hebt gedaan. Visual Studio Code biedt een mogelijkheid om Copilot als assistent te gebruiken, maar dat slaan we hier over.

Installeer ook Git, zodat versiebeheer mogelijk is. Kies tijdens de installatie van Git voor het gebruik van Visual Studio Code als standaardeditor. Verder kun je alle standaardinstellingen accepteren. Als je Python, Visual Studio Code en Git hebt geïnstalleerd, kun je door met de installatie van Aider.

Installeer Python onder Windows voordat je met Aider aan de slag gaat.

Installatie Aider

We kunnen nu Aider installeren. Open daarvoor Visual Studio Code en kies in het menu de optie Terminal / New Terminal. Verander de terminal, via de optie rechtsboven in het venster, naar Git Bash. Installeer daarna Aider met de volgende twee opdrachten:

Sluit de terminalvenster via het kruisje rechtsboven. Open dan een nieuwe terminal en wissel weer naar Git Bash. Als je Aider niet kunt aanroepen met aider zul je het PATH moeten uitbreiden met de aangegeven opdracht, zoals in het voorbeeld hieronder:

Zorg dat je in dit voorbeeld voor Claude 3.5 Sonnet een API-sleutel hebt en voldoende credits om mee te beginnen (zie het kader ‘API-sleutel maken voor Claude’). Exporteer deze API-sleutel zodat Aider deze direct kan gebruiken:

Maak nu een nieuwe map voor je toepassing, blader naar die map en maak een Git-repository:

Je kunt nu beginnen met programmeren, met de ondersteuning van Aider!

We installeren Aider om het binnen Visual Studio Code te gebruiken.

Programma maken

We gaan ons eerste programma maken. Zorg dat je een terminalvenster hebt geopend en bent gewisseld naar Git Bash. De assistent start je dan met de volgende opdracht:

Er wordt de eerste keer gevraagd om .aider* en .env toe te voegen aan .gitignore. Dat raden we aan! Hiermee voorkom je dat deze bestanden, vaak met wachtwoorden en dergelijke, per ongeluk in je Git-repository worden opgenomen en daardoor in potentie online komen, als je de repository via GitHub beschikbaar maakt.

Via de prompt kun je nu je opdrachten afvuren. We vragen zoals eerder om een volledig functionele en responsieve boter-kaas-en-eieren voor in een browser met de vereiste HTML-structuur, CSS-stijlen en JavaScript-logica in aparte bestanden.

Aider gaat direct aan de slag en laat heel overzichtelijk alle aanpassingen zien, met een beschrijving van de uiteindelijke functionaliteit. Het vraagt netjes of het de nieuwe bestanden mag maken (index.html, styles.css en script.js) en daarna of het deze mag openen in een browser. Het spel is in deze eerste versie volledig responsief met een duidelijke gebruikersinterface, houdt de speelstatus bij, detecteert wanneer iemand wint of als het een gelijkspel is, heeft een knop om het spel opnieuw te starten en is helemaal in het Nederlands. Een goed begin!

Aider heeft het programma voor ons uitgewerkt.

Aanpassingen maken

We vragen opnieuw in natuurlijke taal om wijzigingen te maken. De workflow is erg prettig. Aider geeft eerst aan welke bestanden waarschijnlijk moeten worden gewijzigd. Voor het geluid stelt het bijvoorbeeld wijzigingen in index.html en script.js voor. Dan vraagt Aider of het deze bestanden mag toevoegen aan de chat.

Als de radartjes zijn uitgedraaid, na interactie met Claude, geeft Aider heel nauwkeurig aan welke regels in welke bestanden moeten worden gewijzigd. Ook geeft Aider aan dat je een mp3-bestand genaamd move.mp3 in dezelfde map moet plaatsen.

We vragen Aider daarna ook om een slimme computertegenstander toe te voegen. Die is meteen heel slim en probeert direct te winnen als dat kan, blokkeert winnende zetten van de tegenstander, probeert het centrum te veroveren en kiest anders voor hoeken of willekeurige zetten.

Tot slot vragen we Aider om het programma te verfraaien met een moderner uiterlijk. Dat levert een flinke metamorfose op. Bekijk hier het resultaat.

Via een comfortabel proces maakt het alle gewenste aanpassingen.

Integratie met Git

De standaard integratie met Git biedt veel voordelen. Als Aider aanpassingen maakt aan een bepaald bestand zal het in Git een heldere beschrijving toevoegen aan de zogeheten commit. In Visual Studio Code kun je deze historische aanpassingen eenvoudig terugzien. Klik daarvoor op een bestand en open in de balk aan de linkerkant Timeline. Zorg dat de filterinstelling is ingesteld op Git History.

Nu zie je de commit-geschiedenis van het geselecteerde bestand. Door op een specifieke commit te klikken, kun je de aangebrachte wijzigingen bekijken. Binnen Aider zijn er ook nog wat trucjes. Zo kun je met /diff zien wat de laatste veranderingen zijn. Met /undo kun je die eenvoudig ongedaan maken.

We hebben de repository op GitHub gezet. Ook hier kun je alle veranderingen bekijken. Open daarvoor een bestand, zoals script.js, en ga dan rechtsboven naar History. Hier zie je de verschillende wijzigingen. Als je op een van de aanpassingen klikt, zie je netjes welke veranderingen in de code zijn gemaakt.

Je kunt handig zien welke historische wijzigingen zijn aangebracht in bestanden.

Git en GitHub

Aider gebruikt een git-repository. Sommige mensen verwarren dit met GitHub. Je kunt met Git prima alleen een lokale repository maken, op het systeem waarop je met Aider werkt. Optioneel kun je deze repository met GitHub verbinden, zodat je in feite een kopie in de cloud hebt. Dat is voor jezelf wel heel praktisch, omdat je veel makkelijker de wijzigingen kunt bijhouden en bestuderen. En je kunt ook met anderen samenwerken aan code.

Ook interessant om te lezen: GitHub Codespaces: altijd de juiste tools bij de hand

We hebben de repository gedeeld met GitHub, zodat je alle veranderingen kunt inzien.

Windsurf Editor

 Complete ontwikkelomgeving

Zoek je een completere ontwikkelomgeving met geïntegreerde AI, dan zijn Cursor AI en Windsurf Editor twee populaire opties. Cursor AI is een gevestigde speler, maar krijgt steeds meer concurrentie van het nieuwere Windsurf Editor. Beide ontwikkelteams blijven verbeteringen doorvoeren om niet voor elkaar onder te doen.

Beide programma’s zijn bovendien klonen van Visual Studio Code, de bekende editor van Microsoft die we ook voor Aider hebben gebruikt. Daarom lijken ze in veel opzichten op elkaar. Het kan handig zijn om verschillende thema’s te gebruiken als je ze naast elkaar gebruikt, zodat je ze uit elkaar kunt houden.

Windsurf Editor werkt met een ingebouwde assistent genaamd Cascade.

Cascade

We hebben ook in Windsurf geprobeerd om het spelletje boter-kaas-en-eieren uit dit artikel te maken. De assistent in Windsurf Editor heet Cascade; via het Cascade-deelvenster kun je hem direct aan het werk zetten. Een leuk detail is dat niet alleen code wordt gegenereerd, maar dat er ook veel aanvullende acties voor je worden uitgevoerd, zoals het aanmaken van een map voor je project en voor de geluiden, en het maken van een mp3-bestand.

Bij elke stap kun je zien welke bestanden worden aangepast en de voorgestelde wijzigingen controleren en bevestigen. Je hoeft niet, zoals bij Aider, zelf een API-sleutel te regelen voor toegang. Je gebruikt steeds het model van Cascade en de administratieve kant wordt via je account geregeld, op basis van credits (zie volgende paragraaf). Zo’n diepere integratie is heel praktisch. Toch heeft de workflow veel overeenkomsten met Aider.

Via een deelvenster kun je een conversatie met Cascade voeren.

Werken met credits

Windsurf werkt met credits voor verschillende taken. Zo worden User Prompt-credits voor elke interactie met de assistent gebruikt en Flow Action-credits voor alle acties die worden uitgevoerd. Als je de limiet bereikt voor het premiummodel, wordt overgeschakeld naar het basismodel. De proefperiode van 14 dagen geeft je ruim voldoende credits om het voorbeeldprogramma uit dit artikel te maken. Sterker nog, je hebt ongeveer vijftien keer meer credits dan nodig, dus je kunt ook grotere en complexere programma’s proberen te maken.

Buiten die proefperiode is, om het premiummodel te gebruiken, een upgrade naar de Pro-versie bijna onvermijdelijk (ca. 18 euro per maand). Je hebt dan wel elke maand een ruime hoeveelheid credits en kunt vrij voordelig credits bijkopen.

Windsurf Editor werkt met een systeem van credits.

Of je nu graag uitgebreid kookt of elke avond snel klaar wilt zijn: een slimme keukenindeling maakt het verschil. Alles moet logisch op zijn plek staan, zodat je moeiteloos overal bij kunt en na afloop ook weinig tijd kwijt bent aan opruimen.

Lees ook: Fornuis op maat: kies het aantal pitten dat bij je past

Vaatwasser, gootsteen en vuilnisbak

Heb je plannen voor een nieuwe keuken? Denk dan nu al na over welke slimme keuzes je kunt maken met de indeling. Plaats bijvoorbeeld de vaatwasser, de spoelbak en de afvalemmer dicht bij elkaar. Je hoeft dan nooit ver te lopen met vieze borden en je kunt ze makkelijk leegschrapen, eventueel afspoelen en direct inruimen. Staat de afvalbak in een kastje direct naast de vaatwasser? Let er dan op dat je het deurtje nog goed kunt openen als de deur van de vaatwasser omlaag staat. Dat werkt makkelijker bij het inruimen. Plaats verder de vaatwasser niet direct tegen een zijmuur. Tijdens het inruimen loop je dan sneller kans op spetters tegen de muur.

Werkblad en kookplaat

Het werkblad is meer dan alleen een plek om iets op te zetten. Je gebruikt het om te snijden, te mixen, spullen neer te leggen en borden op te scheppen. Zorg daarom dat je voldoende vrije werkruimte overhoudt – dus niet alles volbouwen met apparatuur. Plaats de spoelbak of kookplaat liever niet op een hoek. Je hebt aan beide kanten plek nodig, zodat je je handen vrij kunt houden en spetters opvangt. Reken aan weerszijden minimaal veertig centimeter. Dat oogt niet alleen rustiger, het werkt ook prettiger. Handig om te weten: bij je keukenspecialist wordt hiervoor vaak de term aflegruimte gebruikt. En nog even over de kookplaat: plaats die bij voorkeur niet pal naast de koelkast of een hoge kast; dat geeft weinig bewegingsvrijheid en maakt het lastig om met meerdere mensen tegelijk in de keuken te staan.

©Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy

Koelkast

Een koelkast gebruik je vaker dan je denkt – gemiddeld zo'n 35 keer per dag. Zet 'm daarom op een plek waar je er makkelijk bij kunt, ook als je vanuit de woonkamer even snel iets wilt pakken. Zet de koelkast liever niet helemaal achterin of op een plek waar je niet vanzelf langsloopt; dat is al snel onhandig in het dagelijks gebruik. Let ook op de temperatuur rondom de koelkast. Zet hem niet naast een oven, radiator of op een plek waar veel zonlicht komt. Kan het echt niet anders, zorg dan voor een isolerende tussenplaat en houd minstens drie centimeter ruimte vrij tussen warmtebron en koelkast.

Gebruik de keuken-driehoek

In de basis draait een keuken om drie functies: koken, spoelen en koelen. Je fornuis, gootsteen en koelkast vormen samen een denkbeeldige driehoek. Als de afstanden tussen deze drie goed gekozen zijn, werk je prettiger. Staan ze te ver van elkaar, dan loop je onnodig veel. Staan ze te dicht bij elkaar, dan dan wordt het al snel krap en onhandig. Een keukenspecialist kan helpen bij het vinden van een goede verhouding, maar je merkt het zelf vaak ook al als iets net niet lekker werkt.

Optimale werkhoogte

Ook de hoogte van je werkplekken telt mee. Een oven op armhoogte is een stuk prettiger dan op kniehoogte, zeker als je vaak bakt. Het voorkomt bukken. Heb je een kleine keuken? Kies dan voor een compacte oven of voor een fornuis met geïntegreerde oven. Datzelfde geldt voor de vaatwasser: als je die wat hoger plaatst, spaar je je rug en knieën. Voor de kookplaat geldt een andere regel: meet de afstand van je onderarm tot het werkblad. Is die ongeveer twaalf centimeter, dan zit je goed qua houding en belast je je schouders niet onnodig.

Apparatuur wat hoger plaatsen (als dat kan) heeft nog een voordeel. Wanneer je kleine kinderen hebt rondlopen, kunnen die er minder makkelijk bij. Wel zo veilig!

©lev dolgachov

Opbergruimte

Tot slot: denk na over hoe je spullen opbergt. Onderkastjes bieden veel ruimte, maar vragen vaak veel van je rug. Bovenkastjes kunnen juist weer te hoog zijn. Een buffetkast biedt uitkomst: wat je dagelijks gebruikt zet je op ooghoogte, wat minder vaak nodig is kan best wat lager of juist hoger.

Slim indelen = een fijnere keuken!

Een goede keuken draait niet alleen om de juiste apparatuur, maar vooral ook om slimme keuzes die het koken makkelijker maken. Denk na over looproutes, werkhoogtes en voldoende bewegingsruimte. Positioneer alles op logische plekken, zorg voor een werkblad met voldoende vrije ruimte en let op kleine details zoals de draairichting van kastdeurtjes. Daarmee wordt de keuken (nog meer) het hart van je huis!