MacBooks en iMacs staan sowieso al bekend om hun gebruiksvriendelijkheid, maar voor degenen die een extra duwtje in de rug nodig hebben, heeft Apple een flinke verzameling extra functies aan het besturingssysteem toegevoegd. Daardoor is macOS ook te gebruiken voor mensen met minder zicht, gehoor of motorisch vermogen. In dit artikel leggen we de verschillende opties aan je voor.

Lees ook: Personaliseer je Mac: handige tips voor het Dock en de menubalk

Apple heeft alle toegankelijkheidsopties samengevoegd in één enkel menu, dat is te vinden via Systeeminstellingen > Toegankelijkheid. 

Zicht

Voor gebruikers die minder goed kunnen zien, zijn er binnen macOS allerlei mogelijkheden. Onder het kopje Beeldscherm in de toegankelijkheidsinstellingen vind je onder andere het submenu Beeldscherm. Hier kun je het scherm van je Mac optimaliseren voor gebruik bij minder zicht. 

Zo is er bijvoorbeeld de optie Verhoog contrast, waarmee kleuren en vormen beter van elkaar kunnen worden onderscheiden en schermranden duidelijker zichtbaar worden. Dat contrast kun je ook handmatig aanpassen met de slider onderaan het eerste blok met opties. Met Differentieer zonder kleur wordt macOS beter geschikt gemaakt voor kleurenblinden, net als met de optie Keer kleuren om. 

Onderaan het menu vind je nog wat meer opties die ook voor mensen zonder visuele beperking goed van pas kunnen komen, zoals de opties voor het schudden met de muis om de aanwijzer te vinden en om de aanwijzergrootte te veranderen. 

Verder vind je in het toegankelijkheidsmenu functies om sneltoetsen voor zoomen in te schakelen, de voorleesfunctie te gebruiken en stembediening in te stellen. 

Gehoor

Voor gebruikers met gehoorproblemen zijn er ook veel opties. Onder Audio vind je de mogelijkheid om het scherm te laten knipperen bij waarschuwingen en meldingen, en een optie om stereogeluid af te spelen als mono-geluid, wat voor sommige gebruikers een uitkomst kan zijn. 

Je kunt ook een achtergrondgeluid instellen om omgevingsruis te maskeren. Er zijn verschillende soorten achtergrondgeluiden die je kunt selecteren. 

Een andere tool in het toegankelijkheidsmenu is het instellen van ondertiteling. Bepaalde audio-berichten worden daarmee ondertiteld. Je kunt een stijl kiezen of je eigen stijl aanmaken, en er is een speciaal vinkje waarmee de ondertiteling speciaal gericht wordt op doven en slechthorenden. 

Motoriek

Ook voor gebruikers met een verminderde motoriek zijn er flink wat opties. Onder Toetsenbord > Uitgebreide toetsenbordfuncties wordt je Mac zó ingesteld dat hij makkelijker zonder muis te bedienen is. Grendeltoetsen zorgt ervoor dat je toetsencombinaties kunt maken zonder dat je de toetsen ingedrukt hoeft te houden, en het Toegankelijkheidstoetsenbord plaatst een virtueel keyboard op je scherm, zodat je juist geen fysiek toetsenbord nodig hebt en alleen de muis hoeft te gebruiken. 

Onder het kopje Stembediening in het toegankelijkheidsmenu vind je de optie om je Mac te bedienen met alleen je stem. Klik op Commando’s voor een volledige lijst met stemcommando’s die je kunt gebruiken. 

Schakelbediening is een functie waarmee je enkele opties krijgt om je gehele Mac te bedienen met een serie muisklikken in een speciaal scherm, zodat je geen lastige menu’s hoeft te gebruiken. Onder Aanwijzerbediening vind je de instellingen voor de muis of het trackpad, zoals de snelheid van de aanwijzer bij het bewegen van je muis of vinger en de snelheid waarmee een dubbelklik wordt geregistreerd. 

Conclusie

MacOS is altijd al een gebruiksvriendelijk besturingssysteem geweest, maar het is prettig om te weten dat er nog veel meer opties zijn om je iMac of MacBook te personaliseren naar je eigen wensen. Of je nu minder ziet, minder hoort of een verminderd motorisch vermogen hebt, er zijn voldoende opties om je computergebruik een stuk makkelijker te maken. Duik even in de toegankelijkheidsinstellingen, en je kunt je Mac nog meer afstemmen op jouw persoonlijke situatie.

De Apple AirPods zijn razend populaire draadloze oordoppen, de Apple TV is dan weer een geslaagde mediaspeler. Voeg de twee samen en je kunt films, tv-series en games beleven in meeslepend 3D-ruimtelijke audio. Dit is hoe je dat doet!

In dit artikel hebben we het over de Ruimtelijke audio-ervaring die je kunt beleven als je bepaalde oordoppen of koptelefoons aan een Apple TV koppelt. Het is enorm indrukwekkend, met geluidseffecten die driedimensionaal rond je worden afgespeeld. Net als in de bioscoop, maar dan bij je thuis. Het werkt even goed of beter dan een soundbar, en is ideaal voor wie alleen tv-kijkt en echt ondergedompeld wil worden in de actie.

Wat kun je verwachten?

Ruimtelijke audio is niet helemaal hetzelfde als Dolby Atmos en ander surroundgeluid. Maar het doel is wel hetzelfde: jezelf onderdompelen in een geluidsbubbel waarbij bijvoorbeeld geluidseffecten van een film 360 graden om je heen te horen zijn. De AirPods voegen daar bovendien headtracking aan toe, waarbij het geluid aan het scherm wordt 'verankerd'. Hierdoor blijven onder meer dialogen altijd uit het beeld komen, wat de kijkervaring realistischer maakt.

Wat heb je nodig?

Ruimtelijke audio (of Spatial Audio) is een Apple-technologie voor hoofdtelefoons die ingebouwd is in de AirPods 3, AirPods 4 (beide modellen) en alle AirPods Pro. Ook de over-ear AirPods Max-hoofdtelefoon is ermee uitgerust. Ruimtelijke audio is er ook bij de Beats Fit Pro, de Beats Studio Pro of de Beats Solo 4. Je hebt dus een van deze toestellen nodig. Om het eenvoudig te houden, spreken we verder in dit artikel alleen over 'AirPods'.

©Apple

Daarnaast moet je beschikken over een Apple TV 4K (alle versies); de nagenoeg identieke Apple TV HD is helaas niet geschikt. Hier ontdek je hoe je het verschil kunt zien. De Ruimtelijke audio-functie is al even beschikbaar, maar voor alle veiligheid kun je via de Instellingen het best even je Apple TV updaten naar de nieuwste versie van tvOS.

©Jamie Biesemans

Hoe moet je alles instellen?

Apple heeft het heel eenvoudig gemaakt om je AirPods met een Apple TV te verbinden. Schakel eerst de Apple-mediaspeler in. Als het hoofdscherm alle apps toont, open je het doosje van je AirPods (of schakel je de hoofdtelefoon in). Bijna onmiddellijk verschijnt er in de bovenhoek een melding. Druk je op de knop met het tv-icoon, dan wordt het geluid van je Apple TV afgespeeld via je oortjes of koptelefoon. Ben je net te laat om de melding te bevestigen? Dan druk je lang op de tv-knop op de Apple-remote en kies je Audio. Hier zie je een lijst van AirPlay-speakers én als het goed is ook je AirPods. 

©Apple

Ruimtelijke audio wordt standaard ingeschakeld. Maar als je zelf in de opties wilt duiken, dan kan dat. Druk opnieuw lang op de tv-knop en klik op het pictogram van de hoofdtelefoon of oortjes (net rechts van de klok). Je ziet dan verschillende opties in een lijst, terwijl de content verder speelt. Zo kun je ook tijdens het bekijken van een film ruisonderdrukking of gespreksdetectie instellen. Iets lager zie je een pictogram van de actieve app (bijvoorbeeld Netflix of Disney+) en in welke kwaliteit audio wordt aangeleverd (bijvoorbeeld Dolby Atmos). Je kunt dan Ruimtelijke audio instellen, met of zonder headtracking. De optie Vast wil zeggen dat je ruimtelijke audio krijgt zonder hoofdtracking. 

©Jamie Biesemans

Welke apps bieden Ruimtelijke audio? 

Niet alle apps en diensten ondersteunen Ruimtelijke audio, maar de meerderheid wél. Nagenoeg alle streamingdiensten, waaronder Netflix, HBO Max en Disney+, bieden deze optie. Via Apple Music op je Apple TV kun je ook veel muziek in surround beleven. Daarnaast zijn er games die het ondersteunen, wat heel fijn werkt. Is de audio die de app levert toch in stereo (bijvoorbeeld oudere muziek), dan kun je nog altijd van ruimtelijke audio genieten door in de Instellingen te kiezen voor Maak stereo ruimtelijk.

©Apple

Zo personaliseer je Ruimtelijke audio

Om geluid realistisch om je heen te creëren, gebruikt het algoritme achter de Ruimtelijke audio-functie een model van het hoofd van een mens. Dat werkt meestal prima. Maar je kunt de ervaring nog natuurlijker maken door het algoritme informatie te geven over jezelf (onder meer over je hoofd- en oorvorm). Dat gebeurt via beelden gemaakt met een TrueDepth-camera. Zo'n camera vind je op recente iPhones (vanaf de iPhone X) waarop minstens iOS 16 draait. 

Het instellen van Gepersonaliseerde ruimtelijke audio doe je door de Instellingen op een geschikte iPhone te openen. Tik op je AirPods of AirPods Pro. Ook de Beats Fit Pro, Beats Solo 4 of Beats Studio Pro zijn compatibel met deze functie. Je ziet vervolgens de optie Gepersonaliseerde ruimtelijke audio. Selecteer dit en kies daarna Personaliseer ruimtelijke audio. Er verschijnt een stappenplan waarbij gevraagd wordt om je gezicht op een afstand van 30 cm in beeld te brengen. Daarna moet je langzaam je hoofd heen en weer bewegen om een afbeelding te maken van je oren. Het klinkt misschien wat merkwaardig, maar met deze informatie kan het Ruimtelijke audio-algoritme een betere inschatting maken van hoe je exact hoort.

In januari lijkt de tuin in winterslaap, maar schijn bedriegt. Dit is juist het moment om je tuin voor te bereiden op een prachtig voorjaar. Van snoeien tot het maken van een beplantingsplan en het verzorgen van overwinterende planten: er is genoeg te doen. Met een paar slimme klussen leg je de basis voor een gezonde en mooie tuin.

Wil je weten wat je in de andere maanden van het jaar in de tuin te doen hebt? Check dan onze tuinkalender!

Nu doen, voor de zomer: beplantingsplan maken

Januari is de maand om al na te denken over een mooie, bloeiende tuin in de zomer. Maak nu dus een beplantingsplan om te bepalen waar je waar wat gaat zaaien en planten. Denk daarbij ook aan de laatbloeiers, zodat je in het najaar ook nog kleur in de tuin hebt.

Beschermen tegen vorst en kleur aanbrengen

Om de planten te beschermen tegen vrieskou, leg je een laag compost, bladeren en takken op de grond. Daarmee zorg je ervoor dat de wortels van de planten niet zo snel bevriezen. Gelukkig vriest het in januari niet doorlopend. Tijdens zo'n vorstvrije periode kun je mooi bomen, hagen en struiken planten. Wil je gelijk al wat kleur aanbrengen in de tuin? Plant dan winterheide of zet winterharde viooltjes in plantenbakken of in de borders.

©Erkki Makkonen

Overwinterende planten verzorgen

Kuipplanten die in de schuur of garage overwinteren, hebben regelmatig water nodig. Bij vorstvrij weer kun je een raam of deur openen voor wat frisse lucht. Ook bollen in pot, binnen of buiten, geef je af en toe water om uitdroging te voorkomen.

Een echte winterklus: snoeien!

Januari en februari zijn ideale maanden om fruitbomen, planten en struiken te snoeien, zoals knotwilgen en leilindes. Zo bereid je ze voor op het voorjaar. Snoei alleen bij zacht, vorstvrij weer. Heb je een druif? Snoei die uiterlijk half januari, want daarna komt de sapstroom op gang en kan de plant doodbloeden als je te laat snoeit.

Lees ook: Welke snoeischaar voor welke snoeiklus?

©natalialeb

Onkruidvrije bestrating

Heeft het gesneeuwd? Neem dan even de tijd om de sneeuw te schudden uit de groenblijvers , zoals de hagen. Hierdoor voorkom je dat er grote gaten in de haag ontstaan. En als laatste: het is nu een goede tijd om de voegen van de bestrating onkruidvrij te maken. Is de bestrating wat ingezakt? Dit is een goed moment om de tegels en klinkers wat om te hogen, om wateroverlast te voorkomen. Een drainage aanleggen helpt ook tegen wateroverlast.

Lees ook: Zelf een terras aanleggen? Dit is waar je op moet letten