Een nieuw notebook aanschaffen is spannend en leuk! Maar als je niet op de juiste aspecten let, dan kun je een kat in de zak kopen. Weet daarom altijd wat je wilt, zodat je een notebook vindt dat bij jouw behoeften aansluit. Hoe je dat bepaalt? Daar helpt onze koopwijzer bij!

Notebooks zijn er in allerlei soorten en maten, van groot tot klein, van voor een prikkie tot een rib uit je lijf. De meesten die een notebook gaan kopen, willen maar één ding weten: is hij een beetje goed? Dat is zo'n algemene vraag waar je bijna altijd 'ja' op kunt antwoorden. Maar beter is het als je voor jezelf een paar belangrijke vragen beantwoordt voordat je aan het shoppen slaat. Welke vragen je jezelf moet stellen én meer, vind je in deze koopwijzer.

De hamvraag

De hamvraag die je jezelf moet stellen, is natuurlijk: "Wat wil ik met mijn nieuwe notebook gaan doen?" Deze vraag is voor de meesten al vrij lastig. Velen komen dan ook niet verder dan: "Een beetje internetten en e-mailen." Als je doorvraagt, blijken er stiekem toch meer eisen te zijn. We zetten de hamvraag uiteen in zeven stellingen, waarbij je bij jezelf moet nagaan of deze stelling van toepassing op je is. Aan het einde weet je precies waar je naar moet kijken bij het aanschaffen van een notebook.

Ik hoef alleen maar te internetten en te e-mailen

Dit is het antwoord dat 90 procent van de mensen geeft wanneer ze een notebook willen kopen. Voor deze taken is elk huidig notebook geschikt. Als dit echt de enige activiteit is die je op je notebook gaat uitvoeren, dan raden wij je aan om lekker op koopjesjacht te gaan en het goedkoopste notebook te scoren dat je vinden kunt.

Kijk hierbij wel naar hoe oud het notebook is. Een tweedehands notebook van drie jaar oud via Marktplaats of een faillissementsveiling vinden wij geen goed idee, maar elk nieuw notebook is absoluut geschikt. Je zou zelfs kunnen kijken naar een netbook, nog een slag goedkoper dan notebooks, maar meer dan internetten en e-mailen kun je hiermee ook echt niet.

Ik wil mijn notebook overal mee naartoe nemen

Als dit bij jou het geval is, dan wordt de collectie geschikte notebooks al een heel stuk kleiner. De beeldschermen van de meest gangbare notebooks hebben namelijk een beeldschermdiagonaal van ongeveer 15,6 inch. Hoewel dit in Nederland een gebruikelijke maat is, zijn deze notebooks toch nog behoorlijk groot en wegen ze meestal rond de drie kilo. Dat is geen pretje om de hele dag met je mee te zeulen.

Het spreekt natuurlijk voor zich dat notebooks met een grotere beeldschermdiagonaal helemaal niet geschikt zijn voor mobiel gebruik. Wil je graag op reis met je notebook, dan is een 14-inch of 13-inch notebook veel wenselijker. Deze formaten zijn nog steeds niet de standaard, maar dankzij de komst van de ultrabooks, komt dit formaat al vaker voor dan een jaar geleden. Er zijn zelfs sommige merken, zoals Asus die een 11 inch notebook uitbrengen zoals de Zenbook UX-21.

Ultrabooks

Ultrabooks zijn een nieuwkomer in de notebookmarkt, en kenmerken zich door hun superslanke design en gewicht van doorgaans onder de 1 kilo. Ultrabook is een standaard die door Intel is gesteld en vele fabrikanten hebben hun eigen ultrabook-lijn. Ultrabooks zijn niet goedkoop, mobiliteit kost immers geld. Het goedkoopste ultrabook kost 799 euro.

Beperkte prestaties en geen dvd-drive

Mobiliteit kost geld, maar dat is niet de enige concessie die je doet. Hoe mobieler een notebook is, hoe minder krachtige hardware in het notebook verwerkt kan zitten. Zo maken alle ultrabooks gebruik van de geïntegreerde graphics chip in Intel's Core i processor.

Waar je ook rekening mee moet houden, is dat kleinere notebooks niet vanzelfsprekend over een optische drive beschikken. Hou dat dus in de gaten of en wanneer zo’n drive een vereiste is. Als je deze drive maar weinig gaat gebruiken, kun je ook een losse dvd-brander kopen die je via usb kunt aansluiten.

Mijn notebook moet lang zonder stopcontact kunnen

Dit is een eis waar zeker niet elk notebook aan kan voldoen. Het gemiddelde instapmodel gaat zo'n anderhalf, met een beetje geluk twee uur, mee op een volle accu. Daarna moet het apparaat aan het stopcontact gehangen worden, wil het blijven draaien.

Notebooks die lang op de accu draaien, bijvoorbeeld zo'n 8 uur, zijn voornamelijk zakelijke notebooks. Deze zijn qua prestaties iets minder krachtig dan een gemiddeld 15,6-inch notebook. Energiezuinige notebooks zijn meestal uitgerust met een ulv-processor (ultra low voltage), zoals de Intel Pentium ULV SU4100, maar ze worden ook geleverd met een energiezuinige mobiele variant van de Core i-processoren,  de um-serie zoals bijvoorbeeld de Intel Core i3-330um. Deze processors zijn krachtiger dan de ulv-processors, maar ook minder energiezuinig.

Iets anders waarop je moet letten, is de accu. Hoe groter de capaciteit van de accu, hoe meer energie het notebook tot zijn beschikking heeft. Als lang zonder stroom een harde eis is, kies dan voor een notebook waarvoor je ook een hogecapaciteitsaccu kunt krijgen. De specificatie waar je bij accu's op moet letten, is het aantal mAh. Hoe hoger dit getal, hoe meer capaciteit de accu heeft.

Helaas zegt het aantal mAh nog niks over hoe lang een notebook meegaat op één acculading. Dit is volkomen afhankelijk van de gebruikte hardware. Krachtige notebooks hebben vaak ‘grotere’ accu’s terwijl ze toch korter meegaan dan notebooks met zuinige hardware die accu’s hebben met minder capaciteit. 4200 mAh is toch wel een minimale vereiste (bij een notebook met een energiezuinige processor) als je lang op één acculading wilt werken.

Ik wil multimedia

Als je je notebook vooral wilt gebruiken om films te bekijken, dan is natuurlijk het beeldscherm erg belangrijk. Er zijn veel verschillende monitorformaten, maar voor hd-films zijn de beeldschermen met een resolutie van 1366x768, 1280x720 en 1920x1080 optimaal. Dit omdat deze het meest in de buurt komen van de huidige standaard HD-resoluties 720p en 1080p.

Natuurlijk is ook de helderheid en de kijkhoek van belang voor een beeldscherm, helemaal als je met meer dan één persoon film kijkt. Helaas zijn de meeste beeldschermen voor notebooks niet geweldig als het gaat om kijkhoek. Het is dan ook aan te raden je notebook aan te sluiten op je hd-televisie wanneer je film kijkt.

Mocht je toch film op je notebook beeldscherm willen kijken, dan doe je er verstandig aan de kijkhoek van het beeldscherm zelf te beoordelen in de winkel. Een merk dat doorgaans goede kwaliteit notebookbeeldschermen gebruikt, is HP.

Om je notebook op je tv aan te sluiten moet het notebook natuurlijk wel over een hdmi-uitgang beschikken en de grafische chipset moet krachtig genoeg zijn om full-hd af te spelen. Het beste hiervoor kun je kiezen voor een notebook met een grafische chipset van nVidia of AMD (voorheen Ati), hoewel Intel’s geïntegreerde grafische chipset die verwerkt zitten in de mobiele Core i3, i5 en i7 processors ook in staat zijn video’s in HD af te spelen, evenals de zogenaamde APU processoren van AMD, die eveneens een grafische chip geïntegreerd hebben.

Qua geluid zijn de meeste notebooks geen helden. Slechts een paar high-end notebooks beschikken over speakers van grote speakermerken als Harman Kardon, Dynaudio of Altec Lansing. Het is dan ook verstandiger om een extra speakerset te kopen voor je notebook of deze aan te sluiten op je versterker, zodat je de film met fatsoenlijk geluid kunt bekijken.

Wil je echter toch het geluid uit de notebook zelf laten spelen dan zijn de notebooks met de volgende speakertechnologie erg geschikt:

HP heeft zijn eigen 'pro geluid' lijn genaamd HP Beats. Wij zijn niet onder de indruk van de geluidskwaliteit van HP Beats, dus wij raden deze voor een goed geluid niet aan.

Ik wil foto's bewerken en veel programma's gebruiken

In dit geval wil je niet bezuinigen op geheugen- en processorkracht. Helemaal als je met grote fotobestanden werkt, zoals raw, doe je een behoorlijk beroep op je geheugen. 4 GB is in dat geval dus wel minimaal vereist.

Ook de kracht van de processor is belangrijk voor het manipuleren van foto's. Daarbij is het aantal processorkernen nog belangrijker dan de snelheid. Een quadcoreprocessor bewerkt sneller foto's dan een dualcoreprocessor die qua Gigahertzen meer in huis heeft. Dit omdat bij beeld en videobewerking altijd alle kernen worden benut, en vier kernen zijn nu eenmaal sneller dan twee.

De grafische chip is van minder belang bij fotobewerking, hoewel er wel pakketten zijn, waaronder Photoshop CS5, die gebruik kunnen maken van de gpu. Deze pakketten maken bijna altijd gebruik van de CUDA-oplossing van nVidia, dus als je ook gpu-kracht wil gebruiken bij fotobewerking, kun je het beste een notebook nemen met een grafische chipset van nVidia vanaf de 8000-serie.

Ik wil video's bewerken

Voor videobewerking, helemaal in hd, is nog meer kracht nodig dan voor beeldbewerking. Wil je een beetje efficiënt zijn en niet al te veel tijd kwijt zijn aan het renderen van films, dan zul je flink moeten investeren in de processorkracht en het interne geheugen van je notebook. Je ontkomt dan ook niet aan een 64-bits besturingssysteem, zodat je meer dan 4 GB aan ram kunt gebruiken. Een 32-bits besturingsysteem kan maar maximaal 4 GB ram gebruiken en dat is voor serieus videobewerken aan de magere kant.

Net als bij beeldbewerking geldt bij videobewerking: hoe meer processorkernen, hoe beter. Vele handen, of in dit geval processorkernen, maken immers licht werk. Daarnaast kan de grafische chipset, mits hij CUDA van nVidia ondersteunt, het previewen van een video versnellen, maar dan moet je videobewerkingsprogramma, zoals Adobe Premiere CS5,  dit wel ondersteunen.

Verder is veel opslagcapaciteit van belang. Met name hd-films nemen behoorlijk wat ruimte in, dus beknibbel niet op je opslagcapaciteit. Sterker nog, schaf ook een extra externe harddisk aan om je uiteindelijke films op te zetten of te backuppen.

Ik wil de nieuwste games moeiteloos kunnen draaien

Gaming is het duurste segment van alle notebooks. Voor de meeste gamingnotebooks zul je dan ook bereid moeten zijn om diep in de buidel te tasten. Een beetje gamingnotebook gaat al snel richting de € 1500. Het belangrijkste onderdeel van een gamingnotebook is natuurlijk de grafische chipset.

Goede grafische chipsets voor games zijn onder andere de nVidia GeForce chips die eindigen op GTX en de AMD Radeon HD 5000-serie. Er zijn zelfs notebooks verkrijgbaar met twee grafische chipsets in crossfire of sli, maar dan ga je qua prijs meer richting € 2000.

Behalve de grafische chipset zijn natuurlijk ook de processor en het geheugen belangrijk. Vooral de snelheid van de processor is van belang. De meeste gamingnotebooks zijn voorzien van Core i7-processoren, hoewel een Core i5 ook prima volstaat, en 4 GB ram. Vooral deze 4 GB aan geheugen is een minimale vereiste.

Bij gamingnotebooks moet je overigens wel rekening houden met een relatief korte accuduur. Een beetje gamingnotebook gaat hooguit een uur mee op een volle accu. Zorg dus dat er altijd een stopcontact voor je vrij is op een lan-party.

Een zeer bekend gaming-computermerk is Alienware van Dell. Deze notebooks zijn bijzonder krachtig, maar ook ontzettend duur, denk aan minimaal 1800 euro.

Ik wil het allemaal!

Het kan natuurlijk zijn dat je álles wilt met je notebook. De beste prestaties, de langste batterijduur en de laagste prijs. Helaas is dit gewoonweg niet mogelijk. Je zult concessies moeten doen en moeten kiezen wat voor jou het belangrijkst is: kosten, accuduur of prestaties. Daarom is het van belang dat je voor jezelf nagaat hoe je het apparaat het meest gaat gebruiken om zo tot een juiste keuze te komen.

Speciaalzaak vs. winkelketen 

Het aanbod van notebooks verandert continu. Het is dan ook onmogelijk om je precies te vertellen waar je het beste je notebook kunt kopen. Natuurlijk zijn er wel algemene richtlijnen. Zo zien wij dat de instapmodellen doorgaans goedkoper zijn bij grote winkelketens als Mediamarkt, BCC en Dixons. Maar zodra je echt eisen stelt en qua prijs in de duurdere regionen komt, ben je beter af bij de computerspeciaalzaken.

Vooral high-end modellen zijn bij de speciaalzaken vele malen krachtiger dan de high-end modellen die in de grote winkelketens liggen. Op prestatiegebied krijg je bij een speciaalzaak dus meer waar voor je geld.

3 Misverstanden over het kopen van een notebook

1: Notebookprocessoren zijn net zo krachtig als desktopprocessoren
Deze leuk klinkende theorie gaat niet op. Een mobiele processor is meestal nog niet half zo krachtig als een gelijknamige desktopprocessor.

2: Hoe meer cellen een accu heeft, hoe beter
Het aantal cellen in een accu wordt ook vaak gecommuniceerd in reclame-uitingen, maar dit zegt niks over de accu. De capaciteit is waar je naar moet kijken, en deze is weergegeven in mAh. Hoelang een notebook uiteindelijk op een acculading meegaat, is ook sterk afhankelijk van de gebruikte hardware. Een accu met een hoge capaciteit in combinatie met energiezuinige hardware levert de langste accuduur op.

3: Een notebook heeft een groot scherm, dus hij is geschikt voor games
Absoluut niet waar: laat je niet misleiden door reclame-uitingen of gladde praatjes. De grootte van een beeldscherm heeft niets te maken met de grafische capaciteiten van een notebook. Er zijn vooral in het instapsegment behoorlijk wat notebooks met grote schermen en zeer matige grafische prestaties.

QNED, het antwoord van LG op quantum dots, wordt toegepast in deze miniled lcd-tv. Dit type televisie is inmiddels erg populair geworden, ook in het subtop- en middensegment van het tv-aanbod. Heeft deze LG 65QNED91T6A genoeg in huis om de concurrentie de baas te blijven?

Deze LG-televisie past perfect in het rijtje van moderne, prima afgewerkte televisies die we dit jaar al vaker voorbij zagen komen. Het toestel is vrij slank dankzij het profiel van slechts 45mm, heeft een mooie metaalkleurige rand rondom en een vlakke rug. Aan de zijdes is de rug zoals bij de meeste toestellen wat afgeschuind. De centrale voet biedt geen verschillende draaiposities, maar het scherm staat desondanks toch 7cm hoog boven het tv-meubel, zodat een soundbar goed onder het scherm past. Het enige echt opvallende kenmerk? Het toestel is relatief zwaar, namelijk 35kg inclusief voet.

De tv beschikt over vier HDMI-poorten die allemaal de maximale HDMI 2.1-bandbreedte van 48Gbps bieden. Dat is nog steeds vrij zeldzaam, maar is wel goed nieuws voor gamers met meerdere high-end gaming-bronnen. Er is ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync) en op één poort kun je ARC/eARC gebruiken. De input-lag is iets hoger dan bij de oled-modellen, maar blijft zeer goed, 17,0ms (4K60) en 7,6ms (2K120). Wie de tv wil uitbreiden met draadloze luidsprekers, kan gebruik maken van het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association). Je bent wel beperkt tot 2.1-configuraties, een WiSA surround-opstelling is dan helaas niet mogelijk.

Niet alle minileds zijn gelijk

Het gebruik van minileds voor de achtergrondverlichting is iets waar fabrikanten graag mee uitpakken, maar het resultaat per merk en model kan sterk uiteenlopen. Minileds verdelen de achtergrondverlichting in meer segmenten dan wanneer er gewone leds worden toegepast. Het aantal zones kan sterk verschillen, van 100 tot meer dan 1.000. Dat heeft uiteraard impact op de prestaties wat betreft contrast en helderheid.

Deze LG heeft een achtergrondverlichting met 16x10 (160) zones, en dat is vandaag de dag toch redelijk weinig. Concurrenten zitten in dit segment al op 1.500 zones. Het eigen contrast van het VA-paneel is goed, 4.800:1, maar met dat beperkt aantal zones stijgt dat nauwelijks naar 5.000:1, en dat is vooral ook omdat LG erg voorzichtig is met de dimming. Op eenvoudigere testen kan dit wel naar 35.000:1 stijgen. Naar een reden hoeven we niet ver te zoeken, agressief dimmen met zo weinig zones maakt de zonegrenzen zichtbaar, ook omdat ze soms wat traag reageren. Dat stoort erg en hierdoor is een vage halo rond heldere voorwerpen op een donkere achtergrond dan ook onvermijdelijk.

©LG Electronics

Ook op het vlak van helderheid doet de LG op veel vlakken onder voor de concurrentie. Op een 10% venster meten we in de goed gekalibreerde HDR Filmmaker mode 1.099 nits, en op het volledig wit beeld haalt hij nog 644 nits. Dat was twee jaar geleden weliswaar nog acceptabel, maar nu concurrenten vlot over de 2.000 nits gaan, is dat toch wat te beperkt. Het kleurbereik scoort wel uitstekend, daar meten we 95% P3.

Toch heeft LG nog een sterke troef in handen, namelijk de uitstekende kalibratie af fabriek. De Filmmaker mode is zowel in SDR als HDR bijzonder goed gekalibreerd. Dat betekent dat je kunt rekenen op veel schaduwnuances, een neutrale grijsschaal en mooie, natuurlijke kleurweergave. Met HDR10-beeld kan LG’s dynamische tone mapping prachtige resultaten opleveren en daarmee maakt de tv het beste van zijn kleurbereik en helderheid. Witnuances en intense kleuren worden uitstekend bewaard. Alleen heel donkere HDR10-scènes lijden wat onder het beperkte aantal zones, die beelden worden iets té donker. De QNED91 ondersteunt ook Dolby Vision, maar geen Dolby Vision IQ zoals bij de oled-modellen.

Uitstekende beeldverwerking

Naast een uitstekende kalibratie toont deze LG ook sterke prestaties voor beeldverwerking. Dat dankt de tv aan zijn Alpha 8-processor die verbeterd werd met eigenschappen en functies die vorig jaar nog exclusief voor de Alpha 9-processor waren. We kunnen zelfs zeggen dat de LG geen echte zwakke plekken meer heeft. Deinterlacen van 1080i-beelden zoals die van live tv, doet hij prima zodat je zelden nog een gekartelde rand ziet. Upscaling en ruisonderdrukking maken van oudere content mooie 4K-beelden, al kun je van oudere videocontent zoals dvd’s geen wonderen verwachten. Via een superresolutie-bewerking kan de tv wat fijn extra detail toevoegen, dat werkt goed voor HD-materiaal, maar kan bij dvd’s bijvoorbeeld wel voor een wat overbewerkt resultaat zorgen. De ruisonderdrukking kan ook kleurstroken in zachte gradiënten wegnemen.

©LG Electronics

Een lcd-paneel heeft minder bewegingsscherpte dan een oled-paneel, en dus maskeert het fijn detail in snelle actiescènes. Bewegende voorwerpen hebben soms een wazige rand of tonen een beperkt sleepspoor. LG biedt met Motion Pro verschillende opties om dat te elimineren, maar introduceren op hun beurt juist weer andere problemen, dus deze functie kun je beter uit laten staan. Heb je een hekel aan schokken in het beeld wanneer de camera snel beweegt, activeer dan de Trumotion-functie. Zeker voor sport is dat prettig, maar voor film blijft het vaak een kwestie van smaak.

Degelijke audio

De QNED91 is uitgerust met een 2.2-systeem van 40 watt, en ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X. Onze filmfragmenten klonken prima met een aangename warme klank en een vleugje ruimtelijkheid. Die echte surround sound-ervaring kan je uit dit soort systeem niet halen, zelfs niet met ondersteuning voor de modernste audioformaten. Dat AI niet altijd de juiste resultaten geeft, werd hier bevestigd. De tv heeft een AI-Pro mode voor geluid, maar die klonk erg slecht, zeker voor muziek. In de muziek audiomode konden we het resultaat wél waarderingen, als loop je daar wel tegen beperkingen aan wanneer je voor hardere muziekgenres zoals metal kiest. Met het volume op ongeveer driekwart hoor je de woofer trillen in het chassis en gaat de bas uit de bocht. Al bij al een degelijk resultaat, in lijn met deze categorie. 

WebOS 24, helaas met reclame

De smart tv-omgeving van LG, WebOS, heeft veel goede punten. Zo vind je nagenoeg alle streaming-apps op dit platform, zowel internationaal als lokaal. Daarnaast heeft LG op de 2024-versie van webOS naast Airplay 2 ook Google Cast geïmplementeerd zodat je vanaf je smartphone, Android of iOS, moeiteloos content naar de tv kunt streamen. Apps en andere functies zijn gegroepeerd in zogeheten Quick Cards, zodat je gemakkelijk bepaalde functies kunt terugvinden.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Er zijn Quick Cards voor Thuis-hub, Sport, Thuiskantoor, Games, Muziek, Toegankelijkheid en sinds kort ook voor Leren en Groeien. De lay-out van WebOS zelf is vrij eenvoudig en ook redelijk compact zodat je niet nodeloos hoeft te scrollen om iets te vinden. De Magic Remote van LG waarmee je een cursor bestuurt door naar het scherm te wijzen blijft ook een belangrijke factor in het gebruiksgemak. Aangezien smart tv-platformen nog steeds evolueren is het ook erg fijn om te weten dat LG nu vijf jaar lang de nieuwste versie van WebOS op je tv belooft te plaatsen. In dit overzichtsartikel vind je alle info over webOS.

Toch heeft LG wat ons betreft een foute beslissing genomen. De fabrikant toont namelijk nu reclame op het Home-scherm, en die reclame is in tegenstelling tot bij andere fabrikanten niet beperkt tot content, maar kan bijvoorbeeld ook een sportwinkel of automerk tonen. Dat is echt wel het laatste wat we willen. Zelfs de screensaver kan reclame tonen (al zagen daar gelukkig alleen LG’s eigen LG Channel-dienst). Je kunt de reclame uitschakelen via de instellingen, iets dat we dan ook van harte aanraden.

Conclusie

De 65QNED91T6A kan zijn miniled-beloftes niet echt waarmaken. Het aantal zones in de achtergrondverlichting is vrij laag, waardoor er maar een beperkte verbetering van het contrast is. Ook op het gebied van piekhelderheid scoort hij niet overdreven goed. Als we naar concurrenten in deze categorie kijken, zoals Hisense of TCL, dan bieden die meer zones, beter contrast en meer piekhelderheid. LG slaat de plank verder ook mis door reclame op het Home-scherm toe te laten, dat zetten we onverbiddelijk uit.

Ondanks die beperking levert de tv nog voldoende contrast en piekhelderheid, en gecombineerd met een ruim kleurbereik en zeer goede beeldverwerking levert dat alsnog erg mooie beelden. De tv is op zijn best in verlichtte woonkamer. Hij ondersteunt Dolby Vision, maar geen HDR10+. LG vangt dat uitstekend op door zijn eigen dynamische tone mapping. Dat illustreert dat goede beeldverwerking net zo belangrijk als puur contrast of piekhelderheid. WebOS is een prima smart tv-systeem met ruim aanbod apps en functies en nu ook met de garantie voor vijf jaar nieuwe versies voor het OS. De prijs is wat ons betreft echter nog iets te hoog.

Je bent aan het videobellen, maar de achtergrond ziet er slordig uit. Of misschien wil je tussendoor een kort filmpje tonen, het beeld optimaliseren of opfleuren met enkele effecten. Software die je als virtuele webcam gebruikt, maakt dit en nog veel meer mogelijk.

Er zijn al langer applicaties beschikbaar waarmee je filters, effecten en virtuele achtergronden aan je videogesprek toevoegt. De populaire mobiele app Snapchat was een van de eerste. Met uitgebreide filters en lenzen kun je in realtime beelden aanpassen. Je geeft jezelf bijvoorbeeld kattenoren of verandert de omgeving. Snapchat gebruikt Augmented Reality (AR) om digitale elementen over echte beelden te plaatsen.

Inmiddels heeft ook Artificiële Intelligentie (AI) zijn intrede gedaan om effecten nauwkeurig op bewegende gebruikers toe te passen. Videoconferentietools zoals Teams en Zoom, gebruiken AI. Denk aan machinelearning-technologieën en convolutionele neurale netwerken. Daarmee is de gebruiker van zijn achtergrond te scheiden en kan er een virtuele achtergrond worden getoond. Een green screen is niet meer nodig.

In het gratis Microsoft Teams start je bijvoorbeeld een videogesprek via Nu vergaderen / Vergadering starten. Als je op Meer en Achtergrondeffecten klikt, kun je uit tientallen achtergronden kiezen of je achtergrond vervagen. Via Nieuwe toevoegen importeer je een specifieke achtergrond, bijvoorbeeld ontworpen door een AI-beeldgenerator.

Mogelijkheden

Virtuele webcams kun je gebruiken om speciale effecten, filters en grafische overlays aan je live-video toe te voegen, of om de achtergrond te vervagen of te vervangen. Als de gebruikte software dit toelaat, kun je ook afbeeldingen of andere video’s als webcam-uitvoer gebruiken. Zo kun je bijvoorbeeld je computerscherm delen. Tijdens je live-gesprek of -stream wissel je dan tussen video’s, afbeeldingen en zelfs verschillende camera’s, zoals een HDMI-camera die je gebruikelijke videoconferentietool mogelijk niet als (web)camera herkent.

Dit alles maakt dat virtuele webcam-software niet alleen leuk is voor persoonlijk gebruik, maar ook efficiëntere videoconferenties in een zakelijke context, of professionelere videostreams naar platforms als YouTube Live en Twitch mogelijk maakt. Je kunt zelfs de camera van je smartphone als webcam gebruiken. Dat is handig als je een optimaal beeld wilt hebben of als je computer niet over een webcam beschikt.

Applicaties

Er zijn verschillende programma’s voor virtuele webcams. In dit artikel focussen we ons op software die onder Windows draait en ook beschikbaar is als mobiele app. Op die manier kun je je smartphone of tablet als webcam gebruiken. Populaire applicaties zijn onder meer FineCam en ManyCam, die we beide kort voorstellen. Daarnaast besteden we aandacht aan een gratis opensource-alternatief: OBS Studio. Met deze tool combineer je meerdere videobronnen en creëer je scènes en overgangen. Dit maakt het bij uitstek geschikt voor live-streaming en schermopnames. OBS Studio ondersteunt bovendien een virtuele webcamfunctie, waardoor je OBS-uitvoer in videoconferentie-apps kunt gebruiken.

FineCam: set-up

Download FineCam. Met een druk op Install zet je de software op je pc. De gratis versie heeft een watermerk in de video. Wil je deze weg hebben? Dan heb je de betaalde Pro-versie nodig. Deze kost eenmalig zo’n 60 euro en ondersteunt ook resoluties van 1080p en hoger.

Na het opstarten kun je via het pijlknopje linksboven je aangesloten webcam selecteren. Een andere optie is om een mobiel Apple- of Android-apparaat te kiezen. Je moet dan wel de mobiele app van FineCam op dit apparaat draaien. Als het apparaat met hetzelfde netwerk is verbonden, druk je op de mobiele app op Connect en bevestig je met Agree in de desktop-app om een verbinding te maken. Het camerabeeld verschijnt dan direct in het applicatievenster.

FineCam: configuratie

FineCam kun je op verschillende manieren aansturen. We beperken ons tot de opties die ook in de gratis versie beschikbaar zijn. Zo kun je bijvoorbeeld het camerabeeld verplaatsen over de achtergrond, maar niet schalen. Bovenaan vind je knoppen om in- en uit te zoomen, het beeld te keren of te roteren en de vorm in te stellen, zoals Rectangle of Circle. Met Adjustment onderaan optimaliseer je de licht- en kleurinstellingen met schuifregelaars, zoals Brightness, Contrast, Saturation en White Balance.

Je kunt ook op Filter klikken om een van de ruim dertig vooraf ingestelde beeldweergaves te selecteren. Is je eigen fysieke achtergrond niet geschikt voor videobellen? Kies dan via Background uit twintig virtuele achtergronden. Of ontwerp je eigen achtergrond door bij AI Generated Background een prompt voor de AI-beeldgenerator in te voeren.

Kies je via Theme een lay-out waarbij je eigen webcambeeld niet het volledige scherm bedekt, dan kun je met Content tegelijkertijd andere inhoud tonen. Denk aan een webpagina, applicatievenster, video (ook via een YouTube-url), iPhone-beeld, PowerPoint-presentatie, tekst of eigen foto. In je videoconferentietool selecteer je FineShare FineCam om de virtuele camera te gebruiken. Mogelijk moet je nog bevestigen met de blauwe knop Virtual Camera rechtsonder in FineCam.

ManyCam: set-up

FineCam bevat ook de knop Multi-scenes waarmee je meerdere virtuele opzetten klaarzet en snel schakelt. Helaas is deze functie alleen beschikbaar in de Pro-versie. Een goed alternatief is dan ManyCam voor Windows en macOS. De betaalde versies zijn er vanaf ongeveer 45 euro per jaar. Je hebt dan geen watermerk en meer effecten, hogere resoluties (full HD tot 4K) en meerdere simultane videobronnen.

We beperken ons hier tot de gratis versie mét watermerk. Start de tool en klik op de plusknop in het hoofdvenster. In het uitklapvenster bij Camera’s selecteer je de gewenste (web)cam. In het rechtervenster kun je allerlei beeldinstellingen aanpassen, zoals Zoomen, Corner Radius, Ondoorzichtigheid en diverse opties bij Color Adjustment.

ManyCam: configuratie

In de gratis versie van ManyCam kun je maximaal twee presets klaarzetten, elk met verschillende beelden en instellingen. Klik op de plusknop in het tweede vakje onderaan het camerabeeld. Je kunt nu een andere camera selecteren of kiezen uit diverse opties, zoals Afbeeldingen en video’s, PowerPoint, PDF, YouTube URL en Desktop. Bij meerdere beeldschermen kun je zelf aangeven welk scherm je live wilt tonen. Andere opties zijn hier onder meer Gebied onder cursors (handig voor het volgen van je muisbewegingen) en App-venster. Net als bij FineCam kun je hier ook een mobiel apparaat gebruiken, waarmee je smartphone of tablet als webcam werkt.

Een preset verwijder je eenvoudig via het prullenbakicoon. Met het knopje met de drie puntjes stel je een visueel overgangseffect in bij het schakelen tussen presets. Er zijn nog vele andere effecten beschikbaar via de toverstaf bovenaan. Kies uit verschillende rubrieken, zoals GIFS (druk op het plusknopje om eigen afbeeldingen te gebruiken), Animals, Emojis en Face Accessories. Via Asset Store download je extra items.

OBS Studio: set-up

Zowel FineCam als ManyCam zijn gebruiksvriendelijke programma’s, maar helaas zijn de mogelijkheden in de gratis versies beperkt en wordt je video ontsierd door een watermerk. Een volledig gratis alternatief is OBS Studio. Download de tool (beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en installeer deze. Bij de opstart merk je al snel dat er veel functies zijn. We beperken ons hier tot enkele leuke opties voor het gebruik van een virtuele camera.

Allereerst controleer je de videoresolutie. Klik rechtsonder op Instellingen en open de rubriek Video. Stel de Basisresolutie bij voorkeur in op die van je monitor (bijvoorbeeld 1920x1080 en 16:9). De Uitvoerresolutie stel je normaal gesproken op dezelfde waarden in, tenzij je videoconferentietool andere waarden voorstelt. Bevestig met OK.

Linksonder in het hoofdvenster merk je dat OBS Studio al één scène heeft aangemaakt. Rechtsklik op deze scène en noem deze bijvoorbeeld Virtuele webcam. Nu moet je natuurlijk nog de gewenste bronnen aan je virtuele webcambeeld toevoegen.

OBS Studio: bronnen

Standaard heeft OBS Studio al één bron toegevoegd: Vensteropname. Je mag deze selecteren en met het prullenbakicoon verwijderen. Druk vervolgens op de plusknop en kies Video opname-apparaat om je fysieke webcam toe te voegen. Kies Nieuwe maken en geef deze als naam bijvoorbeeld Mijn webcam. Bevestig met OK en kies de juiste webcam bij Apparaat. Resolutie/FPS Type staat standaard op die van het apparaat, maar je kunt hier ook Aangepast kiezen. Klik op Video Instellen om allerlei beeldinstellingen te optimaliseren.

Na je bevestiging met OK verschijnt het webcambeeld op je canvas en kun je dit met de muis verplaatsen, roteren en schalen. Dit is vooral interessant als je nog andere content (bronnen) wilt toevoegen. Klik op (De)activeren om de video in één keer zichtbaar of onzichtbaar te maken.

Voor extra content klik je op het plusknopje bij Bronnen en voeg je onderdelen toe zoals Afbeelding, Beeldschermopname, Browser, Diashow, Vensteropname (van een nader te bepalen app) of Mediabron (om bijvoorbeeld een eigen videobestand te tonen). Elk van de toegevoegde bronnen kun je vervolgens positioneren en schalen op je canvas.

Wil je snel kunnen afwisselen tussen een beeld waarin je zelf prominent op de voorgrond staat met een applicatievenster verkleind op de achtergrond, en andersom? Maak dan twee scènes aan. Klik met rechts op je eerste scène, kies Dupliceren en noem deze bijvoorbeeld Applicatie (webcam). Vervolgens schaal je de objecten (bronnen) van de andere scène naar wens. Klik ook met rechts op zo’n object, want er zijn nog veel meer opties. Zo kun je bijvoorbeeld via Volgorde / Naar boven verplaatsen een object in één keer naar de voorgrond halen.

OBS Studio: camera

Vanuit ditzelfde contextmenu kun je nog veel andere bewerkingen uitvoeren. Bij Transformeren bijvoorbeeld vind je opties om het geselecteerde beeld te spiegelen of te draaien, en bij Filters kun je via de plusknop allerlei beeldeffecten toepassen.

Hoe krijg je de klaargemaakte scènes uit OBS Studio in je videoconferentie-app? Dit is wellicht eenvoudiger dan je denkt. Druk rechtsonder in OBS Studio op Start virtuele camera en selecteer in de videoconferentie-app OBS Virtual Camera (bij Skype bijvoorbeeld via Instellingen / Audio en Video, in het uitklapmenu bij Camera). De scène die op dat moment binnen OBS Studio actief is, komt nu in beeld. Een scène-wissel is niet moeilijker dan in OBS Studio de gewenste scène te selecteren.

Onder het camerabeeld bij Scène-overgangen kun je bovendien een transitie-effect instellen dat bij een scène-wissel ook binnen je videoconferentie-app te zien zal zijn. Je kunt op elk moment op Stop virtuele camera drukken om de videostream vanuit OBS Studio te onderbreken.