Kies het juiste scherm voor je laptop
Ben je toe aan een nieuwe laptop? Natuurlijk kijk je naar de juiste processor en grafische kaart, maar vergeet ook het scherm van je laptop niet! Of je nu films kijkt, games speelt, of professioneel foto's bewerkt: het scherm van je laptop zorgt ervoor dat dat 👍 of 👎 voelt!
Laptop, goed scherm, belangrijk:
- Schermresulutie (HD, Full HD, 4K)
- Type paneel (IPS, TN, VA)
- Verversingssnelheid
- Mat of glanzend
- Touchscreen of niet
- Schermhelderheid
- Kleur-nauwkeurigheid
Er zijn grofweg drie veelvoorkomende laptop schermresoluties: HD (1280 bij 720 pixels), Full HD (1920 bij 1080 pixels) en 4K/Ultra HD (3840 bij 2160 pixels). HD is prima voor basisgebruik, Full HD biedt meer scherpte voor films en games, en 4K is het meest gedetailleerd voor foto- en videobewerking. Qua formaat variëren laptopschermen doorgaans van 13 tot 17 inch. Een formaat van 13 tot 15 inch is ideaal voor onderweg, 17 inch is beter voor thuisgebruik.
Om de juiste keuze te maken, moet je dus goed nadenken over je wensen. Speel je veel games of bewerk je video's en foto's professioneel? Dan is een 4K-scherm een must. Gaat het vooral om mailen en internetten? Dan volstaat een goedkoper Full HD of zelfs HD-model. Reis je veel met je laptop? Kies dan een compact 13 of 14 inch formaat. En pas het uiteindelijk gekozen scherm aan op je budget.
Het type paneel: IPS, TN of VA
De meeste laptops gebruiken tegenwoordig IPS, TN of VA panelen. IPS, wat staat voor In-Plane Switching, wordt beschouwd als de beste paneeltechnologie. IPS-schermen bieden namelijk extreem goede kijkhoeken, wat betekent dat de kleuren en helderheid behouden blijven, ook als je schuin naar het scherm kijkt. Ook op het gebied van kleurweergave scoren IPS-panels erg goed. Ze produceren levendige, accurate kleuren die ideaal zijn voor foto- en videobewerking. Vanwege deze uitstekende beeldkwaliteit zijn IPS-schermen de eerste keus voor grafische professionals en enthousiaste hobbyfotografen. Een nadeel is wel dat IPS-panels iets duurder zijn dan andere technologieën. Ook is de responstijd iets trager, wat IPS minder geschikt maakt voor snelle gaming. Maar voor de meeste gebruikers is een IPS-scherm de beste keuze.
TN-panelen, wat staat voor Twisted Nematic, zie je vooral in goedkopere laptops en gaming laptops. Hun grote voordeel is de erg snelle responstijd, waardoor TN ideaal is voor gaming en video's kijken. De nadelen zijn echter de slechtere kijkhoeken en matige kleurweergave. De beeldkwaliteit gaat snel achteruit als je schuin kijkt.
VA, oftewel Vertical Alignment, zit qua voordelen en nadelen tussen IPS en TN in. VA biedt betere kijkhoeken en kleuren dan TN, maar niet zo goed als IPS. Wel is de responstijd beter dan IPS. Over het algemeen biedt VA een redelijke compromis tussen beeldkwaliteit en snelheid. Kortom: voor de beste kijkhoeken en kleuren ga je voor IPS. TN kies je voor snelheid. En VA is een goede allround middenweg. Kijk goed naar hoe je de laptop gaat gebruiken en laat dit de keuze tussen de panelen sturen.
De verversingssnelheid voor gaming
De verversingssnelheid van het scherm, uitgedrukt in Hertz (Hz), geeft aan hoe vaak het beeld per seconde ververst wordt. De standaard is 60Hz. Bij gaming laptops zie je vaak 144Hz schermen om ervoor te zorgen dat het beeld lekker vloeiend blijft tijdens het gamen. Een hogere verversingssnelheid vermindert motion blur en ghosting effecten die vaak storend zijn bij snelle games. Als je niet veel gamet maakt 60Hz niet veel uit, maar fanatieke gamers gaan voor minimaal 120Hz, of nog liever 144Hz.
Mat of glanzend?
Laptopschermen hebben een glanzende of matte coating. Glanzende schermen zien er levendiger uit en geven intensievere kleuren weer. Nadeel is dat ze gevoelig zijn voor reflecties bij fel licht, zoals zonlicht. Matte coatings voorkomen juist reflecties, maar kunnen de weergave iets doffer maken. Over het algemeen worden glanzende schermen gewaardeerd om hun mooie, vloeiende beelden. Alleen in zeer fel licht of buitenshuis kan de reflectiegevoeligheid een nadeel zijn. Kies glanzend voor de beste beeldkwaliteit, mat voor reflectievrij.
Touchscreen of niet?
Tot slot kun je kiezen voor een laptop met of zonder touchscreen. Touchscreens kunnen handig zijn voor sommige taken, zoals tekenen met een stylus pen. Maar er kleven ook nadelen aan. Ten eerste verbruiken touchscreens meer batterij. Ook maken ze het scherm glanzender, wat weer zorgt voor meer reflecties. En touchscreens zijn gevoeliger voor vingerafdrukken dan gewone schermen. Kies alleen voor touch als je het echt nodig hebt voor bepaalde toepassingen. Anders heb je er weinig aan.
©cac_tus
Schermhelderheid
De helderheid van het laptopscherm, uitgedrukt in nits, geeft aan hoeveel licht het scherm kan produceren. Dit is vooral belangrijk als je regelmatig in heldere omgevingen werkt, zoals buitenshuis of in fel zonlicht. Een helderder scherm is dan gemakkelijker af te lezen. Standaard hebben laptops een helderheid van ongeveer 250 tot 300 nits, wat voor de meeste situaties voldoende is. Kies een scherm van 300 nits of meer als je vaak buitenshuis werkt. Sommige high-end laptops gaan tot 500 nits of nog hoger zo kun je altijd alles op je scherm zien, ongeacht de helderheid van de omgeving.
Kleur-nauwkeurigheid
Voor foto- en videobewerking is een scherm met hoge kleur-nauwkeurigheid erg belangrijk. Dit wordt uitgedrukt in de kleurruimte die het scherm kan weergeven, zoals sRGB of het ruimere Adobe RGB. Hoe groter de kleurruimte, hoe meer kleurschakeringen nauwkeurig weergegeven kunnen worden. Professionele fotobewerkers kiezen bij voorkeur een laptopscherm dat minimaal 100% sRGB dekt. Voor het breedste kleurenspectrum kijk je naar een scherm met een zo hoog mogelijk Adobe RGB percentage. Dit garandeert de hoogste kleur-nauwkeurigheid.