ID.nl logo
Kies het juiste scherm voor je laptop
© Bending reality
Huis

Kies het juiste scherm voor je laptop

Ben je toe aan een nieuwe laptop? Natuurlijk kijk je naar de juiste processor en grafische kaart, maar vergeet ook het scherm van je laptop niet! Of je nu films kijkt, games speelt, of professioneel foto's bewerkt: het scherm van je laptop zorgt ervoor dat dat 👍 of 👎 voelt!

Laptop, goed scherm, belangrijk:

  • Schermresulutie (HD, Full HD, 4K)
  • Type paneel (IPS, TN, VA)
  • Verversingssnelheid
  • Mat of glanzend
  • Touchscreen of niet
  • Schermhelderheid
  • Kleur-nauwkeurigheid

Lees ook: Hoe kies ik het juiste formaat voor mijn laptop?

Er zijn grofweg drie veelvoorkomende laptop schermresoluties: HD (1280 bij 720 pixels), Full HD (1920 bij 1080 pixels) en 4K/Ultra HD (3840 bij 2160 pixels). HD is prima voor basisgebruik, Full HD biedt meer scherpte voor films en games, en 4K is het meest gedetailleerd voor foto- en videobewerking. Qua formaat variëren laptopschermen doorgaans van 13 tot 17 inch. Een formaat van 13 tot 15 inch is ideaal voor onderweg, 17 inch is beter voor thuisgebruik.

Om de juiste keuze te maken, moet je dus goed nadenken over je wensen. Speel je veel games of bewerk je video's en foto's professioneel? Dan is een 4K-scherm een must. Gaat het vooral om mailen en internetten? Dan volstaat een goedkoper Full HD of zelfs HD-model. Reis je veel met je laptop? Kies dan een compact 13 of 14 inch formaat. En pas het uiteindelijk gekozen scherm aan op je budget.

SchermtypeResolutieVoordelenNadelen
HD1280x720Goedkoop, voldoende voor basis takenNiet ideaal voor het bekijken van films of het spelen van games
Full HD1920x1080Scherper beeld dan HD, ideaal voor het bekijken van films of het spelen van gamesDuurder dan HD
4K3840x2160Het scherpste beeld, ideaal voor professionele foto- of videobewerkingDuurder dan HD en Full HD, eist meer van de batterij

Het type paneel: IPS, TN of VA

De meeste laptops gebruiken tegenwoordig IPS, TN of VA panelen. IPS, wat staat voor In-Plane Switching, wordt beschouwd als de beste paneeltechnologie. IPS-schermen bieden namelijk extreem goede kijkhoeken, wat betekent dat de kleuren en helderheid behouden blijven, ook als je schuin naar het scherm kijkt. Ook op het gebied van kleurweergave scoren IPS-panels erg goed. Ze produceren levendige, accurate kleuren die ideaal zijn voor foto- en videobewerking. Vanwege deze uitstekende beeldkwaliteit zijn IPS-schermen de eerste keus voor grafische professionals en enthousiaste hobbyfotografen. Een nadeel is wel dat IPS-panels iets duurder zijn dan andere technologieën. Ook is de responstijd iets trager, wat IPS minder geschikt maakt voor snelle gaming. Maar voor de meeste gebruikers is een IPS-scherm de beste keuze.

TN-panelen, wat staat voor Twisted Nematic, zie je vooral in goedkopere laptops en gaming laptops. Hun grote voordeel is de erg snelle responstijd, waardoor TN ideaal is voor gaming en video's kijken. De nadelen zijn echter de slechtere kijkhoeken en matige kleurweergave. De beeldkwaliteit gaat snel achteruit als je schuin kijkt.

VA, oftewel Vertical Alignment, zit qua voordelen en nadelen tussen IPS en TN in. VA biedt betere kijkhoeken en kleuren dan TN, maar niet zo goed als IPS. Wel is de responstijd beter dan IPS. Over het algemeen biedt VA een redelijke compromis tussen beeldkwaliteit en snelheid. Kortom: voor de beste kijkhoeken en kleuren ga je voor IPS. TN kies je voor snelheid. En VA is een goede allround middenweg. Kijk goed naar hoe je de laptop gaat gebruiken en laat dit de keuze tussen de panelen sturen.

PaneeltypePluspuntenMinpuntenPrijsklasse
TN (Twisted Nematic)Hoogste verversingssnelheid en laagste reactietijd, ideaal voor snelle games.Slechtere kleurweergave en kleinere kijkhoek dan IPS en VA.€€
VA (Vertical Alignment)Goede contrastverhouding en betere kleurweergave en kijkhoek dan TN.Reactietijd is over het algemeen hoger dan bij TN en IPS.€€€
IPS (In-Plane Switching)Beste kleurweergave en grote kijkhoeken, ideaal voor grafisch intensieve taken.Lagere verversingssnelheid en hogere reactietijd dan TN.€€€€

De verversingssnelheid voor gaming

De verversingssnelheid van het scherm, uitgedrukt in Hertz (Hz), geeft aan hoe vaak het beeld per seconde ververst wordt. De standaard is 60Hz. Bij gaming laptops zie je vaak 144Hz schermen om ervoor te zorgen dat het beeld lekker vloeiend blijft tijdens het gamen. Een hogere verversingssnelheid vermindert motion blur en ghosting effecten die vaak storend zijn bij snelle games. Als je niet veel gamet maakt 60Hz niet veel uit, maar fanatieke gamers gaan voor minimaal 120Hz, of nog liever 144Hz.

Mat of glanzend?

Laptopschermen hebben een glanzende of matte coating. Glanzende schermen zien er levendiger uit en geven intensievere kleuren weer. Nadeel is dat ze gevoelig zijn voor reflecties bij fel licht, zoals zonlicht. Matte coatings voorkomen juist reflecties, maar kunnen de weergave iets doffer maken. Over het algemeen worden glanzende schermen gewaardeerd om hun mooie, vloeiende beelden. Alleen in zeer fel licht of buitenshuis kan de reflectiegevoeligheid een nadeel zijn. Kies glanzend voor de beste beeldkwaliteit, mat voor reflectievrij.

Touchscreen of niet?

Tot slot kun je kiezen voor een laptop met of zonder touchscreen. Touchscreens kunnen handig zijn voor sommige taken, zoals tekenen met een stylus pen. Maar er kleven ook nadelen aan. Ten eerste verbruiken touchscreens meer batterij. Ook maken ze het scherm glanzender, wat weer zorgt voor meer reflecties. En touchscreens zijn gevoeliger voor vingerafdrukken dan gewone schermen. Kies alleen voor touch als je het echt nodig hebt voor bepaalde toepassingen. Anders heb je er weinig aan.

©cac_tus

Schermhelderheid

De helderheid van het laptopscherm, uitgedrukt in nits, geeft aan hoeveel licht het scherm kan produceren. Dit is vooral belangrijk als je regelmatig in heldere omgevingen werkt, zoals buitenshuis of in fel zonlicht. Een helderder scherm is dan gemakkelijker af te lezen. Standaard hebben laptops een helderheid van ongeveer 250 tot 300 nits, wat voor de meeste situaties voldoende is. Kies een scherm van 300 nits of meer als je vaak buitenshuis werkt. Sommige high-end laptops gaan tot 500 nits of nog hoger zo kun je altijd alles op je scherm zien, ongeacht de helderheid van de omgeving.

Kleur-nauwkeurigheid

Voor foto- en videobewerking is een scherm met hoge kleur-nauwkeurigheid erg belangrijk. Dit wordt uitgedrukt in de kleurruimte die het scherm kan weergeven, zoals sRGB of het ruimere Adobe RGB. Hoe groter de kleurruimte, hoe meer kleurschakeringen nauwkeurig weergegeven kunnen worden. Professionele fotobewerkers kiezen bij voorkeur een laptopscherm dat minimaal 100% sRGB dekt. Voor het breedste kleurenspectrum kijk je naar een scherm met een zo hoog mogelijk Adobe RGB percentage. Dit garandeert de hoogste kleur-nauwkeurigheid.


Drie laptops onder de 400 euro die minimaal een 8,5 scoren op Kieskeurig.nl:
▼ Volgende artikel
Windows 11 installeren zonder Microsoft-account? Zo omzeil je de blokkade
© MG | ID.nl
Huis

Windows 11 installeren zonder Microsoft-account? Zo omzeil je de blokkade

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Microsoft vraagt in Windows 11 standaard om een Microsoft-account.

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

Via een opdrachtprompt tijdens de installatieproductie van Windows 11 kunnen we de blokkade voor het aanmaken van een gewoon account omzeilen.

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Met behulp van de opdracht start ms-cxh:localonly kunnen we toch een normaal account.

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt iedere accountnaam gebruiken die je wenst, en een wachtwoord opgeven hoeft nu nog niet.

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Via het Startmenu vraag je de eigenschappen van je account op.

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Klik op het onderdeel Wachtwoord om een wachtwoord toe te voegen aan je account.

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Hier geef je je wachtwoord op. De wachtwoordhint (geheugensteun) mag niet ook je wachtwoord.

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

▼ Volgende artikel
Wat is doomscrolling en hoe kom je ervan af?
© AK | ID.nl
Huis

Wat is doomscrolling en hoe kom je ervan af?

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

In dit artikel lees je:

☠️ Wat doomscrolling is ☠️ Waarom je maar blijft scrollen ☠️ Hoe je weet of jij een doomscroller bent ☠️ Wat je tegen doomscrollen kunt doen

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.

📵 Verveel je je zonder smartphone?

📘 Door een boek kun je urenlang scrollen!