Ben je toe aan een nieuwe laptop? Natuurlijk kijk je naar de juiste processor en grafische kaart, maar vergeet ook het scherm van je laptop niet! Of je nu films kijkt, games speelt, of professioneel foto's bewerkt: het scherm van je laptop zorgt ervoor dat dat 👍 of 👎 voelt!

Er zijn grofweg drie veelvoorkomende laptop schermresoluties: HD (1280 bij 720 pixels), Full HD (1920 bij 1080 pixels) en 4K/Ultra HD (3840 bij 2160 pixels). HD is prima voor basisgebruik, Full HD biedt meer scherpte voor films en games, en 4K is het meest gedetailleerd voor foto- en videobewerking. Qua formaat variëren laptopschermen doorgaans van 13 tot 17 inch. Een formaat van 13 tot 15 inch is ideaal voor onderweg, 17 inch is beter voor thuisgebruik.

Om de juiste keuze te maken, moet je dus goed nadenken over je wensen. Speel je veel games of bewerk je video's en foto's professioneel? Dan is een 4K-scherm een must. Gaat het vooral om mailen en internetten? Dan volstaat een goedkoper Full HD of zelfs HD-model. Reis je veel met je laptop? Kies dan een compact 13 of 14 inch formaat. En pas het uiteindelijk gekozen scherm aan op je budget.

Het type paneel: IPS, TN of VA

De meeste laptops gebruiken tegenwoordig IPS, TN of VA panelen. IPS, wat staat voor In-Plane Switching, wordt beschouwd als de beste paneeltechnologie. IPS-schermen bieden namelijk extreem goede kijkhoeken, wat betekent dat de kleuren en helderheid behouden blijven, ook als je schuin naar het scherm kijkt. Ook op het gebied van kleurweergave scoren IPS-panels erg goed. Ze produceren levendige, accurate kleuren die ideaal zijn voor foto- en videobewerking. Vanwege deze uitstekende beeldkwaliteit zijn IPS-schermen de eerste keus voor grafische professionals en enthousiaste hobbyfotografen. Een nadeel is wel dat IPS-panels iets duurder zijn dan andere technologieën. Ook is de responstijd iets trager, wat IPS minder geschikt maakt voor snelle gaming. Maar voor de meeste gebruikers is een IPS-scherm de beste keuze.

TN-panelen, wat staat voor Twisted Nematic, zie je vooral in goedkopere laptops en gaming laptops. Hun grote voordeel is de erg snelle responstijd, waardoor TN ideaal is voor gaming en video's kijken. De nadelen zijn echter de slechtere kijkhoeken en matige kleurweergave. De beeldkwaliteit gaat snel achteruit als je schuin kijkt.

VA, oftewel Vertical Alignment, zit qua voordelen en nadelen tussen IPS en TN in. VA biedt betere kijkhoeken en kleuren dan TN, maar niet zo goed als IPS. Wel is de responstijd beter dan IPS. Over het algemeen biedt VA een redelijke compromis tussen beeldkwaliteit en snelheid. Kortom: voor de beste kijkhoeken en kleuren ga je voor IPS. TN kies je voor snelheid. En VA is een goede allround middenweg. Kijk goed naar hoe je de laptop gaat gebruiken en laat dit de keuze tussen de panelen sturen.

De verversingssnelheid voor gaming

De verversingssnelheid van het scherm, uitgedrukt in Hertz (Hz), geeft aan hoe vaak het beeld per seconde ververst wordt. De standaard is 60Hz. Bij gaming laptops zie je vaak 144Hz schermen om ervoor te zorgen dat het beeld lekker vloeiend blijft tijdens het gamen. Een hogere verversingssnelheid vermindert motion blur en ghosting effecten die vaak storend zijn bij snelle games. Als je niet veel gamet maakt 60Hz niet veel uit, maar fanatieke gamers gaan voor minimaal 120Hz, of nog liever 144Hz.

Mat of glanzend?

Laptopschermen hebben een glanzende of matte coating. Glanzende schermen zien er levendiger uit en geven intensievere kleuren weer. Nadeel is dat ze gevoelig zijn voor reflecties bij fel licht, zoals zonlicht. Matte coatings voorkomen juist reflecties, maar kunnen de weergave iets doffer maken. Over het algemeen worden glanzende schermen gewaardeerd om hun mooie, vloeiende beelden. Alleen in zeer fel licht of buitenshuis kan de reflectiegevoeligheid een nadeel zijn. Kies glanzend voor de beste beeldkwaliteit, mat voor reflectievrij.

Touchscreen of niet?

Tot slot kun je kiezen voor een laptop met of zonder touchscreen. Touchscreens kunnen handig zijn voor sommige taken, zoals tekenen met een stylus pen. Maar er kleven ook nadelen aan. Ten eerste verbruiken touchscreens meer batterij. Ook maken ze het scherm glanzender, wat weer zorgt voor meer reflecties. En touchscreens zijn gevoeliger voor vingerafdrukken dan gewone schermen. Kies alleen voor touch als je het echt nodig hebt voor bepaalde toepassingen. Anders heb je er weinig aan.

©cac_tus

Schermhelderheid

De helderheid van het laptopscherm, uitgedrukt in nits, geeft aan hoeveel licht het scherm kan produceren. Dit is vooral belangrijk als je regelmatig in heldere omgevingen werkt, zoals buitenshuis of in fel zonlicht. Een helderder scherm is dan gemakkelijker af te lezen. Standaard hebben laptops een helderheid van ongeveer 250 tot 300 nits, wat voor de meeste situaties voldoende is. Kies een scherm van 300 nits of meer als je vaak buitenshuis werkt. Sommige high-end laptops gaan tot 500 nits of nog hoger zo kun je altijd alles op je scherm zien, ongeacht de helderheid van de omgeving.

Kleur-nauwkeurigheid

Voor foto- en videobewerking is een scherm met hoge kleur-nauwkeurigheid erg belangrijk. Dit wordt uitgedrukt in de kleurruimte die het scherm kan weergeven, zoals sRGB of het ruimere Adobe RGB. Hoe groter de kleurruimte, hoe meer kleurschakeringen nauwkeurig weergegeven kunnen worden. Professionele fotobewerkers kiezen bij voorkeur een laptopscherm dat minimaal 100% sRGB dekt. Voor het breedste kleurenspectrum kijk je naar een scherm met een zo hoog mogelijk Adobe RGB percentage. Dit garandeert de hoogste kleur-nauwkeurigheid.

Drie laptops onder de 400 euro die minimaal een 8,5 scoren op Kieskeurig.nl:

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een groot computerscherm? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Iiyama ProLite XCB3494WQSN-B5

In plaats van twee schermen kun je natuurlijk ook gewoon één grote pc-monitor aansluiten. Met een riante beelddiagonaal van 34 inch open je op de Iiyama ProLite XCB3494WQSN-B5 moeiteloos twee programmavensters naast elkaar. Het licht gebogen scherm telt 3440 × 1440 pixels, zodat je in een hoge resolutie video's kunt streamen. Bovendien leent dit model zich wegens de snelle reactietijd van slechts 0,4 milliseconde goed voor games. Dankzij ondersteuning voor FreeSync werkt de monitor naadloos met de betere videokaarten samen.

Er is een zogeheten KVM-switch ingebakken. Hierdoor schakel je soepel tussen verschillende aangesloten pc's. Net zoals de meeste hedendaagse monitors heeft dit exemplaar een DisplayPort-, HDMI- en usb-c-ingang. Via de drie reguliere usb-poorten sluit je eventueel diverse randapparaten aan. Daarnaast is er een ethernetpoort beschikbaar. Kortom, de ProLite XCB3494WQSN-B5 is in feite een volwaardig dockingstation waarop je een laptop met een enkele kabel kunt aansluiten. De fabrikant besteedt ook aandacht aan een goede ergonomie, want het scherm is in hoogte verstelbaar.

LG 34WQ75C-B

Zoek je een betaalbare pc-monitor met een gebogen ips-paneel, dan is de LG 34WQ75C-B een goede keuze. Dit paneeltype staat garant voor levendige kleuren en goede kijkhoeken. Het 34inch-scherm heeft 3440 × 1440 pixels en is dus ideaal voor videostreaming. De ondersteuning voor HDR10 komt hierbij goed van pas. Films en series van de betere streamingdiensten hebben hierdoor een realistischer kleurverloop. Zet deze LG-monitor gerust in een (thuis)kantoor met veel licht, want het scherm heeft een anti-reflecterende coating.

Aan aansluitopties geen gebrek! Zo kies je voor de beeldoverdracht tussen usb-c, DisplayPort en tweemaal HDMI. Daarnaast zijn er ook nog eens vier usb-poorten en een ethernetaansluiting voorhanden. Nuttig voor wie zijn of haar laptop snel op de monitor inclusief alle randapparaten wil aansluiten. Denk onder meer aan een muis, toetsenbord en externe harde schijf. Via een enkele usb-c-kabel bereiken data en stroom de laptop, terwijl het beeldsignaal in tegengestelde richting naar het scherm wordt verzonden. Overige pluspunten zijn de geïntegreerde speakers en in hoogte verstelbare standaard.

Samsung LC32R500FHPXEN

De Samsung LC32R500FHPXEN is op het moment van schrijven een van de goedkoopste pc-monitors van 32 inch die je kunt kopen. Net zoals veel andere schermen van dit formaat heeft ook dit model een lichte kromming van 1500R. Het gebogen scherm verhoogt het kijkcomfort. De maximale resolutie bedraagt 1920 × 1080 pixels, zodat je films, series en/of tv-programma's in Full-HD-kwaliteit kunt streamen. Ondanks de relatief lage prijs heeft de LC32R500FHPXEN zeer dunne schermranden.

Een voordeel is dat je via de zogeheten Eye Saver Mode het blauwe licht kunt minimaliseren. Zo verklein je de kans op vermoeide ogen. Voor liefhebbers van videospellen is er een gamemodus ingebakken. Sluit via de HDMI-ingang dus gerust een game-pc aan. Bij aanwezigheid van een videokaart met FreeSync-ondersteuning wordt de vernieuwingsfrequentie geoptimaliseerd. Dat voorkomt haperende beelden. Je kunt na aanschaf van deze monitor trouwens meteen aan de slag, want er is een HDMI-kabel inbegrepen.

Lees ook: 🖥️ Nieuwe monitor kopen? 5 fouten die je niet moet maken

Samsung Odyssey G5 LC34G55TWWPXEN

Deze 34inch-monitor van Samsung is uitermate geschikt voor fanatieke gamers. Zo presteert het paneel op een maximale vernieuwingsfrequentie van 165 hertz. Hierdoor ervaar je uiterst vloeiende gameplay. Als je een pc met een geschikte grafische kaart aansluit, wordt de vernieuwingsfrequentie continu geoptimaliseerd. Dat werkt via de techniek FreeSync. Voor het spelen van multiplayergames is de rappe reactietijd van één milliseconde een groot voordeel. Zo reageer je razendsnel op (online) tegenstanders. Met een resolutie van 3440 × 1440 pixels verschijnen de animatiebeelden ook nog eens scherp in beeld.

Deze luxe monitor kan uit de voeten met HDR10, waardoor de beelden van games, films en series zeer realistisch ogen. Je sluit een computer of laptop op twee manieren aan, namelijk via DisplayPort of HDMI. Dankzij de lichte kromming neem je moeiteloos pal voor het scherm plaats. Het beeld sluit goed aan bij je gezichtsveld, waardoor je de monitor ook voor regulier kantoorwerk kunt gebruiken. Daarnaast leent de Odyssey G5 LC34G55TWWPXEN zich goed voor beeldbewerking. Het scherm is trouwens niet in hoogte verstelbaar; er is alleen een kantelfunctie beschikbaar.

Philips Evnia 34M2C6500/00

Voor oled-begrippen valt de vraagprijs van de Philips Evnia 34M2C6500/00 alleszins mee. Dit model bevat om precies te zijn een hoogwaardig qd-oled-paneel. Deze schermtechniek staat bekend om zijn inktzwarte contrasten, hoge helderheid en natuurgetrouwe kleuren. Aangezien iedere pixel individueel wordt aangestuurd, zie je volop details. Deze pc-monitor is geschikt voor wie games, video's en foto's in een hoge kwaliteit wil bewonderen. Voor nog fraaiere beelden schakel je tussen verschillende HDRI-modi. Je sluit met behulp van DisplayPort en HDMI (2×) één of meerdere computers aan. Verder telt de onderzijde van het scherm twee usb-poorten.

De Evnia 34M2C6500/00 ondersteunt een respectabele resolutie van 3440 × 1440 pixels. Daarnaast valt de riante vernieuwingsfrequentie van 175 hertz op. Snel bewegende beelden verschijnen dus scherp op het qd-oled-paneel. Dankzij het gebogen ontwerp volg je vanuit jouw zitpositie  alle activiteiten op het scherm. Gamers slaan hun persoonlijke voorkeuren optioneel in eigen profielen op. Switch zo bij ieder spel naar de juiste beeldinstellingen. Voor schiet-, race- en strategiegames zijn er overigens voorgekauwde instellingen beschikbaar. Tot slot heeft Philips ook aan een goede ergonomie gedacht. Je kunt de Evnia 34M2C6500/00 kantelen, zwenken én in hoogte verstellen.

Steeds meer mensen verlaten het socialemediaplatform X, veelal uit onvrede over de koers van eigenaar Elon Musk. In Nederland zijn er vorig jaar bijna een half miljoen gebruikers vertrokken. Veel van hen ruilen het voormalige Twitter daarom in voor een soortgelijk alternatief. In dit artikel bespreken we de drie populairste X-concurrenten.

Lees ook: Van Facebook tot TikTok: welk van deze acht diensten past bij jou?

Threads

Threads is momenteel het populairste X-alternatief, met dagelijks meer dan 100 miljoen actieve gebruikers, iets wat Bluesky en Mastodon verre van halen. Met naar schatting meer dan 1 miljoen Nederlandse gebruikers (waarvan 500.000 dagelijks actief) is het platform hier ook aardig populair. Overigens is X met zijn circa 240 miljoen dagelijkse gebruikers (waarvan 1,4 miljoen Nederlands) nog steeds groter dan alle concurrenten bij elkaar.

Deze populariteit heeft Threads hoogstwaarschijnlijk te danken aan de lage instapdrempel, mits je al gebruikmaakt van Instagram. Beide platformen zijn onderdeel van moederbedrijf Meta en diep met elkaar verbonden. Door met je Instagram-account in te loggen op de X-concurrent heb je meteen een Threads-account (inclusief je Instagram-profielfoto en -bio) en volg je automatisch dezelfde accounts als op de foto-app. Zo heb je al meteen een goedgevulde tijdlijn.

Aan de andere kant zijn Threads en Instagram misschien wat té verbonden. Je kunt namelijk alléén inloggen op Threads met een Instagram-account, waardoor je de foto-app verplicht moet downloaden. Ook is het niet mogelijk om privéberichten te sturen via Threads – Meta wil dat je daarvoor Instagram blijft gebruiken.

Er zijn nog geen advertenties, maar Meta heeft al wel laten weten die op korte termijn te willen invoeren (in de VS worden reclames al getest). Voor het tonen van gepersonaliseerde advertenties gebruikt het bedrijf zowel je Threads- als Instagram-activiteit.

Een DM sturen om te vragen waar je pakketje blijft is helaas niet mogelijk op Threads.

Bluesky

Bluesky lijkt als twee druppels water op X. Of eigenlijk: X voordat het X heette. De tekenlimiet is met 300 tekens ongeveer gelijk aan de originele limiet van Twitter (voordat dat werd opgehoogd naar 4000 voor betalende gebruikers) en Bluesky heeft ook een soort Tweetdeck. Dat was een populaire functie op het vroegere Twitter, waarmee je meerdere tijdlijnen schermvullend kunt weergeven. Musk heeft Tweetdeck (nu X Pro genoemd) achter een betaalmuur gezet, maar op Bluesky is deze functie nog gratis.

Er zijn wel een paar unieke opties aanwezig, zoals de mogelijkheid om je tijdlijnen naar smaak aan te passen. Als je net nieuw bent, begin je met twee feeds: een met posts van gevolgde accounts en een met aanbevolen posts op basis van je activiteit op het platform, zoals de berichten die je liket. Je kunt ze echter vervangen door tijdlijnen die door andere gebruikers zijn samengesteld, zoals een trendingfeed, een tijdlijn met alleen maar kattenfoto's of een met louter Nederlandstalige berichten. Een andere onderscheidende functie is Starter Packs. Daarmee kun je met één klik groepen gebruikers volgen die aansluiten bij je interesses, zoals Nederlandse politici, techjournalisten of voetbalvolgers.

Tegelijkertijd ontbreken er nog verschillende functies die al enige tijd een vaste waarde zijn op X. Zo kun je je accounts en posts niet op privé zetten, kun je maar één afbeelding of video aan een post toevoegen en is het ook niet mogelijk om groeps-chats te organiseren. Ook advertenties ontbreken, maar die zul je vast niet missen. Het platform werkt wel aan een betaald abonnement om de gemiste reclame-inkomsten op te vangen.

Op Bluesky kun je je eigen feeds samenstellen.

Mastodon

Mastodon is eigenlijk geen opzichzelfstaand platform. Het bestaat namelijk uit allerlei losstaande servers, die je een beetje kunt zien als losse e-maildiensten (zoals Gmail en Outlook). Je kunt zelf een server opstellen, maar je kunt je ook aansluiten bij een bestaande open server, waarvan mastodon.social het populairst is. Voor de meeste gebruikers maakt het weinig uit welke server je kiest. Je kunt namelijk ook posts zien en reacties ontvangen van gebruikers op andere servers. Wel is er een aparte tijdlijn waarop je alleen berichten ziet van gebruikers die op dezelfde server zitten. Goed om te weten: als je je account om welke reden dan ook naar een andere server wilt verhuizen, worden je posts níét overgedragen.

Voor een socialmediaplatform is de opzet vrij complex. Het is dan ook niet verrassend dat Mastodon van de drie X-alternatieven het minst populair is. In Nederland zijn er 'slechts' naar schatting 200.000 gebruikers actief.

Toch zitten er ook voordelen aan zo'n open, decentrale aanpak. Er is daardoor bijvoorbeeld niet één bedrijf of miljardair 'de baas' die kan bepalen wat er met het platform gebeurt en gegevens van gebruikers kan verzamelen voor zaken als gepersonaliseerde advertenties (sterker nog: er is helemaal geen algoritme aanwezig om posts aan te raden op basis van je activiteiten). Voor mensen die met lede ogen hebben aangezien hoe Elon Musk Twitter eigenhandig een richting op stuurde waar ze het stellig mee oneens waren, is dat een geruststellende gedachte.

Mastodon heeft geen aanbevelingsalgoritme; de feeds geven enkel de recentste posts weer.