Ben je benieuwd hoe goed je computer presteert? Wil je weten of je de nieuwste game of fonkelnieuwe software kunt draaien? Of wil je misschien in kaart brengen welke upgrades voor je pc de moeite waard zijn? Het begint met inzicht. Breng daarom je computerprestaties in kaart met deze slimme tools.

Prestatiemeter

Windows zelf biedt een aantal programma’s waarmee je de prestaties van het systeem in kaart brengt. Een belangrijke is Prestatiemeter. Dit onderdeel gaat al heel wat jaren mee en voldoet in veel situaties nog voldoende. Deze tool maakt een rapport van de status van de computer en meet de reactie van de computer en processen. Bovendien geeft het onderdeel suggesties om de prestaties te verbeteren.

We openen het programma en laten het meteen een rapportage maken. Druk op Windows-toets+R en typ de volgende opdracht perfmon /report. Klik op OK. Het rapport geeft je een overzicht van de computer en verdeelt dit onder in verschillende categorieën. Zo zie je een overzicht van waarschuwingen, maar ook een sectie met informatieve meldingen. Daaronder volgt het écht interessante gedeelte: een serie van systeemcontroles met de bijbehorende resultaten. Klik op het plusteken naast het onderdeel voor meer informatie. Controleer de resultaten: je ziet direct of er onderdelen voor verbetering vatbaar zijn.

Taakbeheer

Taakbeheer open je met de toetscombinatie Ctrl+Shift+Esc. Dit programma biedt je de tab Prestaties. Hier zie je voor belangrijker onderdelen, zoals de processor, het geheugen en de schijf, hoe goed Windows presteert. Hoe hoger de grafiek uitslaat, hoe meer beslag op het betreffende onderdeel wordt gelegd. Gebruik je Windows 11? Dan kun je ook aangeven dat Taakbeheer standaard met de sectie Prestaties moet openen: klik op Instellingen en kies voor Prestaties bij Standaard startpagina.

MiniTool Partition Wizard

De harde schijf vormt een belangrijk onderdeel van de computer en speelt een grote rol bij de prestaties. Wil je de prestaties inzien, dan kun je hiervoor gebruikmaken van MiniTool Partition Wizard. Let tijdens de installatie op dat je kiest voor de gratis editie.

Na installatie open je het programma en klik je op Disk Benchmark. Je vindt de knop boven in het venster. Bij Select a drive kies je de schijf die je wilt controleren. Bevestig met een klik op Start. In het onderste deel van het venster vind je grafieken die de verschillende prestaties in kaart brengen. Ernaast vind je de tab Partition Management. Hierop controleer je de schijf op slechte sectoren die de systeemprestaties negatief kunnen beïnvloeden. Klik op Surface Test en klik op Start Now. Klik op Surface Test Tutorial voor meer achtergrondinformatie over de testresultaten. Je kunt ook het bestandssysteem controleren. Kies dan voor Check File System en klik op Start. Voor deze controle moet de computer opnieuw worden opgestart. Het systeem wordt gecontroleerd voordat Windows wordt geladen.

Grafische kaart

Benieuwd naar de prestaties van de videokaart? Hiervoor zijn verschillende programma’s geschikt, maar sommige vallen extra op. Met Heaven Benchmark kun je de kaart goed controleren. De software is geschikt als je gebruikmaakt van een NVIDIA- ATI- of Intel-kaart, in combinatie met onder meer Windows 10 of Windows 11. Ook een MacOS-variant is beschikbaar.

In het hoofdvenster van het programma verschijnen de instellingen. Je hoeft hier niets aan te veranderen: de software kiest de geschiktste instellingen voor het systeem. Klik op Run. De software wordt geladen en je ziet verschillende beelden. Deze worden opgebouwd om de grafische kaart te testen. Geef de kaart voldoende tijd om te worden beoordeeld: je bepaalt zelf hoelang je de test uitvoert en hoeveel informatie wordt verzameld.

Nog meer testen

Ook 3DMark mag niet ontbreken in je lijst. De makers bieden verschillende programma’s waarmee je onderdelen van de videokaart kunt controleren. Voor de meeste programma’s vragen de makers een vergoeding. Zo betaal je voor de Advanced Edition voor Windows zo’n 35 euro.

Wacht even met je de portemonnee trekken, er is namelijk ook een Basic Edition beschikbaar en die mag je gratis gebruiken. Die versie bestaat uit drie onderdelen. Met Time Spy kun je de prestaties van DirectX 12 testen: een belangrijk onderdeel voor wie van games houdt. Ook heb je in de gratis versie toegang tot Night Raid, waarmee je de prestaties van DirectX 12 analyseert op systemen met ingebouwde graphics. Gebruik je DirectX 11, dan kun je gebruikmaken van Fire Strike om de prestaties te meten. Ook dit onderdeel vind je in de gratis versie.

Alles onder de loep

Met UserBenchmark neem je de verschillende onderdelen van je computer onder de loep. Het programma test de processor, grafische processor, vaste schijven (zowel mechanisch als solid state), je interne geheugen en eventueel usb-geheugen. Je mag UserBenchmark gratis gebruiken. Ook prettig is dat je de scores met anderen kunt vergelijken. Je krijgt hiermee een beter beeld van de relatieve prestaties.

Op www.userbenchmark.com vind je de nieuwste versie. In het hoofdvenster vind je aan de linkerzijde de verschillende analysegebieden, zoals Processor en Graphics. Ook kun je de algehele prestaties van de computer analyseren (via PC Status). Het programma geeft een score aan de computer, de zogeheten UBM-score. De score is afhankelijk van de doelen waarvoor je het systeem gebruikt. Een gamingdesktop presteert anders dan een desktopcomputer of laptop. Het onderscheid zit voornamelijk in de wegingsfactoren per onderdeel: zo wordt er tijdens de analyse van een gamingcomputer meer nadruk gelegd op de grafische kaart dan bij een desktop. Handig is dat je het programma kunt gebruiken zonder het te installeren: er is een portable variant beschikbaar. Klik in het hoofdvenster op Run om de test te starten. Een percentage toont uiteindelijk de score van je computer. Bekijk bij High Level Summary hoe de verschillende onderdelen presteren.

Interessant is natuurlijk om te zien hoe je de computerprestaties kunt verbeteren. Klik op Explore upgrades for this pc. Hier zie je per onderdeel wat het effect is op een eventuele upgrade. Aan de linkerzijde van het venster zie je je huidige computer, terwijl je rechts uit de verschillende systemen kunt kiezen en hiermee een potentiële configuratie opzet. Het uiteindelijke systeem geeft een goede indicatie van de prestaties die je uiteindelijk kunt verwachten.

HWiNFO

HWiNFO geeft je gedetailleerde informatie over de computer. Dit programma verdient dan ook een plek in onze digitale gereedschapskist. Er is een portable versie beschikbaar: deze hoef je dus niet te installeren. Je mag het programma voor thuisgebruik gratis inzetten. In het systeemoverzicht vind je de belangrijkste onderdelen van de computer, zoals de gebruikte processor, informatie over het moederbord en de grafische kaart. Ook lees je hier welke vaste schijven en partities actief zijn.

Interessanter is echter het hoofdvenster: klik daarom het systeemoverzicht weg. Het scherm is opgebouwd uit twee gedeelten: links vind je een overzicht van de onderdelen van de computer, zoals processor, geheugen en intern geheugen, maar ook onderdelen zoals het beeldscherm en de gebruikte accu. Klik op een onderdeel om rechts de details te zien. Je kunt van het systeem een rapport maken. Klik op Rapport bovenin het venster en bepaal in welk formaat het rapport moet worden gemaakt. Klik op Volgende en geef aan welke onderdelen je in het rapport wilt opnemen. Klik op Voltooien om het rapport te maken.

Bovenin het venster vind je ook de knop Sensor. Klik hierop voor een overzicht van de actuele waarden van onder meer de processor, het geheugen ne het netwerk. Je ziet bijvoorbeeld op welke actuele snelheid het netwerk draait (zie ook de paragraaf ‘Internetsnelheid’). De batterijstatus geeft bijvoorbeeld aan voor hoeveel procent de accu is opgeladen. Je kunt snel de betekenis van een onderdeel achterhalen, door de muisaanwijzer erop te plaatsen. Een pop-up met extra informatie verschijnt.

Broncontrole

Het in Windows ingebouwde Broncontrole geeft je ook interessante informatie over de prestaties van je computer. Open het Startmenu en typ broncontrole. Het programma is opgebouwd uit een aantal tabbladen. Op de tab Overzicht zie je hoe de verschillende onderdelen van de computer presteren: processor, schijf, netwerk en geheugen. Elke sectie kun je uitklappen om de details te zien. De bovenste regel is van belang: hier lees je de actuele waarde (bijvoorbeeld op welke snelheid gegevens worden geschreven) en het percentage (bijvoorbeeld hoeveel processorcapaciteit van het totaal wordt gebruikt). Uiterst rechts toont Broncontrole een aantal grafieken, waarin de prestaties worden gevisualiseerd.

Klik op een van de andere tabbladen om de details van het onderdeel te bekijken. Open je bijvoorbeeld de tab Geheugen, dan lees je hoeveel procent van het fysiek geheugen wordt gebruikt en hoeveel MB’s nog beschikbaar zijn. Een grafiek laat je zien met welk soort gegevens het geheugen wordt gevuld. De gegevens worden continu bijgewerkt. Wil je even pauzeren, om de gegevens beter te bekijken? Kies voor Controle / Controle stoppen. Op een later moment kun je de controle hervatten door te via Controle starten.

De Boox Go Color 7 Gen II moet de compacte kleur-e-reader naar een hoger niveau tillen. Met Android 13, stylus-ondersteuning en toegang tot talloze apps lijkt het een veelzijdige upgrade ten opzichte van de eerste generatie. Maar wie hoopt op een spectaculair verschil, ontdekt al snel dat de verbeteringen bescheiden zijn en dat oude minpunten nog steeds aanwezig zijn.

Qua uiterlijk heeft Onyx weinig aangepast. De Gen II is net zo licht en handzaam als zijn voorganger, weegt nog steeds rond de 190 gram en ligt dankzij de matte achterkant prettig in de hand. De brede rand rondom het scherm blijft een slimme keuze, zodat je het apparaat stevig kunt vasthouden zonder per ongeluk het scherm aan te raken. De bladerknoppen lijken iets beter geplaatst en klikken overtuigender dan bij de Gen I, maar het blijft een nuanceverschil. Het formaat is precies in balans: groot genoeg om comfortabel te lezen, maar compact genoeg om gemakkelijk mee te nemen. Dat maakt het een van de grootste troeven van deze serie.

Kleuren overtuigen nog steeds niet

Het 7-inch scherm gebruikt de Kaleido 3-technologie, met 4096 kleuren op 150 ppi en 300 ppi voor zwart-wit. In de praktijk oogt het kleurbeeld nog steeds erg zacht, flets en wollig, met een lichte gelige zweem die vooral opvalt bij bepaalde achtergrondkleuren. Voor strips en grafieken is het prima, maar het haalt het niet bij zelfs de goedkoopste tablets. Het contrast blijft lager dan bij een zwart-wit-e-reader en het lichte screendoor-effect (waarbij je het fijne raster van de pixels op een scherm kunt zien, alsof je door een hor of gaas kijkt) is goed zichtbaar. Ghosting, waarbij oude beeldresten kort blijven hangen, is iets minder storend dan bij zijn voorganger, maar nog altijd aanwezig.

©ER | ID.nl

©ER | ID.nl

Leuk voor stripverhalen, maar met beperkingen

Het kleurenscherm van de Boox Go Color 7 Gen II komt het best tot zijn recht bij het lezen van stripverhalen, manga of comics. Illustraties krijgen immers een subtiele kleurdiepte die prettiger is voor de ogen dan de felle gloed van een tablet, en het compacte 7-inch formaat voelt in de hand bijna als een klein stripboekje. Vooral bij traditionele manga werkt dat prima, zeker als je leest via een sideload-app als Tachiyomi of Perfect Viewer, die je zelf als .apk-bestand kunt installeren.

Bij webtoons of andere digitale strips met lange verticale pagina’s merk je echter dat het e-ink-scherm wat moeite heeft: het scrollen is niet altijd vloeiend en het beeld ververst uiteraard niet zo snel als op een lcd- of oled-scherm. Ook blijft de kleurweergave wat gedempt en mist het geheel de levendigheid van een tablet. Ghosting kan bij intensieve beeldwisselingen eveneens zichtbaar blijven, waardoor het apparaat beter presteert bij rustiger, pagina-gebaseerde content dan bij dynamische visuele media.

©ER | ID.nl

Flexibiliteit met een leercurve

De overstap naar Android 13 zorgt voor een stabielere en iets snellere ervaring dan bij de vorige generatie. Het grote voordeel is de vrijheid om via Google Play vrijwel elke lees-app te installeren, van Kindle tot Kobo en Storytel. Zo kun je vanuit één apparaat bij meerdere aanbieders terecht. Daarnaast kun je per app talloze leesinstellingen aanpassen, tot en met het installeren van specifieke lettertypes zoals een dyslexie­vriendelijk font.

Toch zit daar ook een keerzijde aan. Zowel de knoppen als het touchscreen reageren merkbaar trager dan bij conventionele e-readers, en bij complexe apps merk je dat de hardware het eigenlijk maar moeilijk kan bijbenen. Het apparaat voelt daardoor minder direct en soepel aan, zelfs bij simpele handelingen zoals het invoeren van een pincode.

©ER | ID.nl

Android is een kracht én een valkuil

Doordat het apparaat draait op Android 13 kun je zoals hierboven al genoemd via de Play Store vrijwel elke app installeren. Dat opent een deur naar een breed scala aan toepassingen: naast lees-apps zoals Kindle, Kobo en Storytel kun je er ook allerhande educatieve apps, productiviteitstools en zelfs games op zetten.

In theorie maakt dat van de Go Color 7 Gen II een soort mini-tablet met e-ink-scherm. In de praktijk loop je echter al snel tegen de grenzen van de technologie aan. Bewegende beelden, zoals video's, ogen traag en onscherp, en animaties in apps komen schokkerig over. Games werken technisch gezien, maar de reactiesnelheid van het scherm maakt ze eigenlijk onspeelbaar. Ook voelt de interface minder vloeiend aan dan op een echte tablet, waardoor het apparaat het meest tot zijn recht komt als veelzijdige e-reader, en niet als volwaardige vervanger van je iPad of Android-tablet. Houd dat dus in gedachten.

Kijk nou, een stylus!

De grootste vernieuwing is de ondersteuning voor een stylus. Met de Boox InkSense-pen kun je notities maken, documenten annoteren en zelfs illustraties maken (als je daar de juiste app voor installeert). Dat werkt, maar het schrijf-/tekengevoel is wisselend. Palm rejection is niet altijd betrouwbaar, waardoor er soms ongewenste strepen op het scherm verschijnen als je hand erop rust. Daarnaast verliest de pen soms kortstondig contact, waardoor lijnen of delen van letters ontbreken. Voor snelle krabbels of het markeren van tekst voldoet het, maar voor langdurig schrijf- of tekenwerk of precisie-aantekeningen is de Gen II minder geschikt.

Accessoires niet inbegrepen

Wie de Boox Go Color 7 Gen II optimaal wil gebruiken, moet rekening houden met extra kosten. De InkSense-stylus, die nodig is om notities te maken of te tekenen, wordt niet standaard meegeleverd en kost 54,95 euro. Ook de magnetische beschermhoes, geprijsd op 29,95 euro, moet je apart aanschaffen. Die hoes is handig voor bescherming en om de e-reader rechtop te zetten, maar de magneten zijn niet bijzonder krachtig, waardoor het apparaat er vrij gemakkelijk uit kan glijden. Voor wie het complete pakket wil, tikt de totaalprijs dus merkbaar hoger uit dan alleen de aanschaf van het apparaat zelf.

Conclusie: niche-ding voor specifieke gebruikers

De Boox Go Color 7 Gen II is een degelijk apparaat voor wie (een beetje) kleur nodig heeft in een compact formaat, meerdere leesplatforms wil combineren en bereid is tijd te investeren in het instellen van apps en instellingen. De stap vooruit ten opzichte van de Gen I is echter klein. De kleurweergave blijft erg zacht, ghosting is nog steeds aanwezig en de stylus-ervaring wordt beperkt door onnauwkeurigheid en vertraging. Als e-reader voor wie vooral in zwart-wit leest of lekker snel wil kunnen bladeren, zijn er gebruiksvriendelijker en goedkopere alternatieven. En wie denkt hiermee ook meteen een tabletvervanger in huis te halen, zal snel merken dat bewegend beeld en interactieve content (bijvoorbeeld bij het browsen) simpelweg niet prettig werken op e-ink.

Samsung heeft onlangs de Galaxy Buds3 FE uitgebracht, een set draadloze oordopjes met actieve ruisonderdrukking, AI-integratie en slimme bediening voor een scherpe prijs. Deze nieuwe Fan Edition biedt moderne eigenschappen en Galaxy-ecosysteemfunctionaliteit. Lees hieronder wat je zoal kunt verwachten van Samsungs nieuwste oordopjes.

De Buds3 FE onderscheiden zich met een zogenaamd 'blade design', een langgerekte vorm met een matte tweekleurige afwerking en semi-transparante accenten. De oordopjes wegen 5 gram per stuk en de case komt uit op 41,8 gram. Ze zijn verkrijgbaar in zwart en grijs, met IP54-classificatie voor stof- en spatwaterbestendigheid.

Slimme bediening en AI-integratie

Samsung zet met deze dopjes volop in op gebruiksgemak. De Buds3 FE zijn uitgerust met touch-, druk- en nabijheidssensoren, waarmee gebruikers onder meer het volume kunnen regelen, muziek pauzeren of gesprekken aannemen door te tikken of te knijpen. Dankzij Auto Switch kunnen de oordopjes automatisch overschakelen tussen verschillende Galaxy-apparaten. Voor Galaxy-gebruikers komt daar nog een extra laag aan functionaliteit bij in de vorm van Galaxy AI. Daarmee heb je onder meer spraakcommando's, realtime vertalingen en snelle toegang tot persoonlijke content zonder het scherm aan te raken tot je beschikking.

©Samsung

Geluidsfuncties, connectiviteit en accu

De Buds3 FE zijn voorzien van een dynamische 1-weg speaker en drie microfoons per oordopje. Ze ondersteunen actieve ruisonderdrukking (ANC), een ambient sound-modus en Crystal Clear Call-technologie. Die laatste maakt gebruik van een machine-learning-model om stemmen te isoleren tijdens gesprekken. De oordopjes zijn compatibel met bluetooth 5.4 en ondersteunen de codecs AAC, SBC en SSC (Samsung Seamless Codec).

©Samsung

Qua batterijduur belooft Samsung tot 6 uur luisterplezier met ANC ingeschakeld, oplopend tot 8,5 uur zonder. In combinatie met de oplaadcase loopt dat op tot respectievelijk 24 en 30 uur. Voor bellen geldt een maximale gesprekstijd van 4 uur, met een totaal van 18 uur inclusief case. De oplaadcase bevat een 515mAh-accu, de oordopjes zelf hebben elk 53 mAh aan capaciteit.

Beschikbaarheid

De Galaxy Buds3 FE zijn per direct verkrijgbaar in de Benelux voor een adviesprijs van 149 euro. Van 18 augustus tot en met 5 oktober 2025 geldt een lanceringsactie met 50 euro cashback, waarmee de prijs dus tijdelijk op 99 euro uitkomt.