Hoe goed zijn de prestaties van jouw computer? Je test het met deze tools
Ben je benieuwd hoe goed je computer presteert? Wil je weten of je de nieuwste game of fonkelnieuwe software kunt draaien? Of wil je misschien in kaart brengen welke upgrades voor je pc de moeite waard zijn? Het begint met inzicht. Breng daarom je computerprestaties in kaart met deze slimme tools.
Na het lezen van dit artikel weet jij welke tools je kunt gebruiken om te controleren of je pc voldoende presteert. Je checkt het bijvoorbeeld met:
- Prestatiemeter
- Taakbeheer
- MiniTool Partition Wizard
- Benchmarks
- HWiNFO
- Broncontrole
Wie weet kun je met de juiste energie-instellingen ook nog wel wat verbeteren: Energie-instellingen: zuinig of juist gericht op prestaties?
Prestatiemeter
Windows zelf biedt een aantal programma’s waarmee je de prestaties van het systeem in kaart brengt. Een belangrijke is Prestatiemeter. Dit onderdeel gaat al heel wat jaren mee en voldoet in veel situaties nog voldoende. Deze tool maakt een rapport van de status van de computer en meet de reactie van de computer en processen. Bovendien geeft het onderdeel suggesties om de prestaties te verbeteren.
We openen het programma en laten het meteen een rapportage maken. Druk op Windows-toets+R en typ de volgende opdracht perfmon /report. Klik op OK. Het rapport geeft je een overzicht van de computer en verdeelt dit onder in verschillende categorieën. Zo zie je een overzicht van waarschuwingen, maar ook een sectie met informatieve meldingen. Daaronder volgt het écht interessante gedeelte: een serie van systeemcontroles met de bijbehorende resultaten. Klik op het plusteken naast het onderdeel voor meer informatie. Controleer de resultaten: je ziet direct of er onderdelen voor verbetering vatbaar zijn.
Maak een systeemrapport via de opdrachtregel.
Dat kan beter! Ben je niet tevreden over de prestaties van je computer? Vermoed je dat er meer aan de hand is omdat programma’s en drivers niet optimaal werken? Werp dan eens een blik op de betrouwbaarheidsgeschiedenis van je pc. Open Start, typ betrouwbaarheid en klik op Betrouwbaarheidsgeschiedenis weergeven. Bekijk de grafiek en zoek naar Kritieke gebeurtenissen. Hier lees je bijvoorbeeld Hardwarefout. Dubbelklik op de melding om gedetailleerde informatie te zien.
De betrouwbaarheid van het system bepaalt de prestaties.
Taakbeheer
Taakbeheer open je met de toetscombinatie Ctrl+Shift+Esc. Dit programma biedt je de tab Prestaties. Hier zie je voor belangrijker onderdelen, zoals de processor, het geheugen en de schijf, hoe goed Windows presteert. Hoe hoger de grafiek uitslaat, hoe meer beslag op het betreffende onderdeel wordt gelegd. Gebruik je Windows 11? Dan kun je ook aangeven dat Taakbeheer standaard met de sectie Prestaties moet openen: klik op Instellingen en kies voor Prestaties bij Standaard startpagina.
Taakbeheer geeft ook informatie over de prestaties.
MiniTool Partition Wizard
De harde schijf vormt een belangrijk onderdeel van de computer en speelt een grote rol bij de prestaties. Wil je de prestaties inzien, dan kun je hiervoor gebruikmaken van MiniTool Partition Wizard. Let tijdens de installatie op dat je kiest voor de gratis editie.
Na installatie open je het programma en klik je op Disk Benchmark. Je vindt de knop boven in het venster. Bij Select a drive kies je de schijf die je wilt controleren. Bevestig met een klik op Start. In het onderste deel van het venster vind je grafieken die de verschillende prestaties in kaart brengen. Ernaast vind je de tab Partition Management. Hierop controleer je de schijf op slechte sectoren die de systeemprestaties negatief kunnen beïnvloeden. Klik op Surface Test en klik op Start Now. Klik op Surface Test Tutorial voor meer achtergrondinformatie over de testresultaten. Je kunt ook het bestandssysteem controleren. Kies dan voor Check File System en klik op Start. Voor deze controle moet de computer opnieuw worden opgestart. Het systeem wordt gecontroleerd voordat Windows wordt geladen.
Wat hulp van buitenaf: MiniTool Partition Wizard.
Blijkt dat je schijf er niet best aan toe is?
Dan is waarschijnlijk verstandig een nieuwe in je pc te stoppenGrafische kaart
Benieuwd naar de prestaties van de videokaart? Hiervoor zijn verschillende programma’s geschikt, maar sommige vallen extra op. Met Heaven Benchmark kun je de kaart goed controleren. De software is geschikt als je gebruikmaakt van een NVIDIA- ATI- of Intel-kaart, in combinatie met onder meer Windows 10 of Windows 11. Ook een MacOS-variant is beschikbaar.
In het hoofdvenster van het programma verschijnen de instellingen. Je hoeft hier niets aan te veranderen: de software kiest de geschiktste instellingen voor het systeem. Klik op Run. De software wordt geladen en je ziet verschillende beelden. Deze worden opgebouwd om de grafische kaart te testen. Geef de kaart voldoende tijd om te worden beoordeeld: je bepaalt zelf hoelang je de test uitvoert en hoeveel informatie wordt verzameld.
De prestaties van de videokaart meten.
Meetmethode Er zijn grofweg twee manieren om de prestaties van je computer te beoordelen: met behulp van een synthetische benchmark en met behulp van een ‘real world’-benchmark. Bij de eerste gebruikt het testprogramma een vooraf opgesteld testprogramma dat tijdens de analyse wordt afgedraaid. Bij de tweede worden echte programma’s gebruikt om de score uit af te leiden. Een goed voorbeeld op het gebied van het testen van een grafische kaart: bij een synthetische test worden de graphics door het testprogramma gegenereerd volgens een vooraf opgezet plan. Bij een ‘real world’-test wordt bijvoorbeeld een echte game gebruikt om de prestaties te meten.
Nog meer testen
Ook 3DMark mag niet ontbreken in je lijst. De makers bieden verschillende programma’s waarmee je onderdelen van de videokaart kunt controleren. Voor de meeste programma’s vragen de makers een vergoeding. Zo betaal je voor de Advanced Edition voor Windows zo’n 35 euro.
Wacht even met je de portemonnee trekken, er is namelijk ook een Basic Edition beschikbaar en die mag je gratis gebruiken. Die versie bestaat uit drie onderdelen. Met Time Spy kun je de prestaties van DirectX 12 testen: een belangrijk onderdeel voor wie van games houdt. Ook heb je in de gratis versie toegang tot Night Raid, waarmee je de prestaties van DirectX 12 analyseert op systemen met ingebouwde graphics. Gebruik je DirectX 11, dan kun je gebruikmaken van Fire Strike om de prestaties te meten. Ook dit onderdeel vind je in de gratis versie.
Gebruik je DirectX 11, dan kun je gratis gebruikmaken van Fire Strike om de prestaties te meten.
Internetsnelheid Wil je meer weten of de snelheid van je internetverbinding? Hiervoor zijn verschillende snelheidsmeters beschikbaar. Een betrouwbare test is die van Ookla. Klik op Ga om de test te starten. Er vindt een download- en een uploadtest plaats, waarna je de resultaten te zien krijgt. Je kunt deze ook bewaren: elke resultatenpagina heeft een eigen url, die kun je opslaan en later weer bekijken.
Zoek je een eenvoudigere test, dan kun je de Fast-test van Netflix gebruiken. Deze beperkt zich tot een compacte downloadtest.
Alles onder de loep
Met UserBenchmark neem je de verschillende onderdelen van je computer onder de loep. Het programma test de processor, grafische processor, vaste schijven (zowel mechanisch als solid state), je interne geheugen en eventueel usb-geheugen. Je mag UserBenchmark gratis gebruiken. Ook prettig is dat je de scores met anderen kunt vergelijken. Je krijgt hiermee een beter beeld van de relatieve prestaties.
Op www.userbenchmark.com vind je de nieuwste versie. In het hoofdvenster vind je aan de linkerzijde de verschillende analysegebieden, zoals Processor en Graphics. Ook kun je de algehele prestaties van de computer analyseren (via PC Status). Het programma geeft een score aan de computer, de zogeheten UBM-score. De score is afhankelijk van de doelen waarvoor je het systeem gebruikt. Een gamingdesktop presteert anders dan een desktopcomputer of laptop. Het onderscheid zit voornamelijk in de wegingsfactoren per onderdeel: zo wordt er tijdens de analyse van een gamingcomputer meer nadruk gelegd op de grafische kaart dan bij een desktop. Handig is dat je het programma kunt gebruiken zonder het te installeren: er is een portable variant beschikbaar. Klik in het hoofdvenster op Run om de test te starten. Een percentage toont uiteindelijk de score van je computer. Bekijk bij High Level Summary hoe de verschillende onderdelen presteren.
Interessant is natuurlijk om te zien hoe je de computerprestaties kunt verbeteren. Klik op Explore upgrades for this pc. Hier zie je per onderdeel wat het effect is op een eventuele upgrade. Aan de linkerzijde van het venster zie je je huidige computer, terwijl je rechts uit de verschillende systemen kunt kiezen en hiermee een potentiële configuratie opzet. Het uiteindelijke systeem geeft een goede indicatie van de prestaties die je uiteindelijk kunt verwachten.
Ook UserBenchmark mag je gratis gebruiken.
HWiNFO
HWiNFO geeft je gedetailleerde informatie over de computer. Dit programma verdient dan ook een plek in onze digitale gereedschapskist. Er is een portable versie beschikbaar: deze hoef je dus niet te installeren. Je mag het programma voor thuisgebruik gratis inzetten. In het systeemoverzicht vind je de belangrijkste onderdelen van de computer, zoals de gebruikte processor, informatie over het moederbord en de grafische kaart. Ook lees je hier welke vaste schijven en partities actief zijn.
Interessanter is echter het hoofdvenster: klik daarom het systeemoverzicht weg. Het scherm is opgebouwd uit twee gedeelten: links vind je een overzicht van de onderdelen van de computer, zoals processor, geheugen en intern geheugen, maar ook onderdelen zoals het beeldscherm en de gebruikte accu. Klik op een onderdeel om rechts de details te zien. Je kunt van het systeem een rapport maken. Klik op Rapport bovenin het venster en bepaal in welk formaat het rapport moet worden gemaakt. Klik op Volgende en geef aan welke onderdelen je in het rapport wilt opnemen. Klik op Voltooien om het rapport te maken.
Bovenin het venster vind je ook de knop Sensor. Klik hierop voor een overzicht van de actuele waarden van onder meer de processor, het geheugen ne het netwerk. Je ziet bijvoorbeeld op welke actuele snelheid het netwerk draait (zie ook de paragraaf ‘Internetsnelheid’). De batterijstatus geeft bijvoorbeeld aan voor hoeveel procent de accu is opgeladen. Je kunt snel de betekenis van een onderdeel achterhalen, door de muisaanwijzer erop te plaatsen. Een pop-up met extra informatie verschijnt.
Van HWiNFO is ook een portable versie beschikbaar.
Voor pro’s Ben je een gevorderde gebruiker, dan kun je gebruikmaken van het Hulpprogramma voor Windows System Assessment. Dit programma geeft een score aan de prestaties van je computer. Je opent het via de PowerShell van Windows 10 en Windows 11. Open het Startmenu en typ PowerShell. Op de opdrachtregel geef je de volgende opdracht: Winsat formal. Windows voert een flinke reeks analyses uit. Open hierna de map C:\Windows\Performance\WinSAT\DataStore. Hier vind je een aantal xml-bestanden. In het xml-bestand Formal.Assessment vind je de testresultaten. Bovenin lees je onder meer de scores per onderdeel, zoals geheugen en processor. Verderop vind je de details van de losse systeemonderdelen.
Broncontrole
Het in Windows ingebouwde Broncontrole geeft je ook interessante informatie over de prestaties van je computer. Open het Startmenu en typ broncontrole. Het programma is opgebouwd uit een aantal tabbladen. Op de tab Overzicht zie je hoe de verschillende onderdelen van de computer presteren: processor, schijf, netwerk en geheugen. Elke sectie kun je uitklappen om de details te zien. De bovenste regel is van belang: hier lees je de actuele waarde (bijvoorbeeld op welke snelheid gegevens worden geschreven) en het percentage (bijvoorbeeld hoeveel processorcapaciteit van het totaal wordt gebruikt). Uiterst rechts toont Broncontrole een aantal grafieken, waarin de prestaties worden gevisualiseerd.
Klik op een van de andere tabbladen om de details van het onderdeel te bekijken. Open je bijvoorbeeld de tab Geheugen, dan lees je hoeveel procent van het fysiek geheugen wordt gebruikt en hoeveel MB’s nog beschikbaar zijn. Een grafiek laat je zien met welk soort gegevens het geheugen wordt gevuld. De gegevens worden continu bijgewerkt. Wil je even pauzeren, om de gegevens beter te bekijken? Kies voor Controle / Controle stoppen. Op een later moment kun je de controle hervatten door te via Controle starten.
Broncontrole bestaat uit verschillende tabbladen.
