Energie-instellingen: zuinig of juist gericht op prestaties?
Langer werken met een volle accu, betere prestaties of een minder hoge energierekening: wist je dat je de energie-instellingen van Windows tot in detail naar je hand kunt zetten? Daar heb je uiteraard wel de nodige handigheid voor nodig.
Na het lezen van dit artikel weet jij welke instellingen je moet aanpassen om het energieverbruik van je laptop in Windows 11 aan jouw wensen aan te passen. Onder andere:
- Helderheid dimmen
- Achtergrond-apps uitschakelen
- Sluiten, slaapstand of sluimerstand bij sluiten laptop
- Batterijbesparing instellen
- Edge energiebewust maken
Lees ook: Windows 11: van stroperig naar supersnel
Windows 11 kent verschillende manieren om het energieverbruik te optimaliseren. Niet alle onderdelen zijn standaard optimaal ingesteld: daar brengen we verandering in. Je vindt de energie-instellingen in de Windows-instellingen. Open het onderdeel via het Startmenu of gebruik de toetscombinatie Windows-toets+I. Kies voor Systeem / Aan/uit en accu. Deze energiemodus van Windows 11 helpt je bij het optimaliseren van het energieverbruik en de prestaties en vormt een goed startpunt voor onze optimalisatieslag.
De energiemodus werkt op basis van profielen. In het venster Aan/uit en accu zoek je naar Energiemodus. Je kunt kiezen uit drie profielen. Het eerste profiel Beste energie-efficiëntie zorgt ervoor dat je lang kunt doorwerken op een acculading. De modus Gebalanceerd zoekt het midden tussen prestaties en energie-efficiëntie. Wil je geen concessies doen op het gebied van prestaties, dan kies je voor Beste prestaties.
Ben je een gevorderde gebruiker, dan kun je de beheerschema’s van Windows naar je hand zetten. Je bepaalt dan zelf de voorwaarden voor het uitschakelen van de computeronderdelen. Open het Startmenu en typ energie. Kies Energiebeheerschema bewerken. Kies nu Geavanceerde energie-instellingen wijzigen. Klap de verschillende secties uit, zoals Harde schijf en Batterij, en bepaal per component wanneer het moet worden uitgeschakeld.
Wist je dat je eigen beheerschema’s kunt maken?
Respect! Windows indexeert regelmatig de bestanden op de computer. Zodra je een zoekactie start, worden hierdoor de resultaten sneller getoond. Dat indexeren kost aardig wat energie. Maak je gebruik van een accu (bijvoorbeeld met je laptop), dan stel je het mogelijk niet op prijs als Windows ook op die momenten bestanden indexeert. Kies in het Windows-instellingenvenster voor Privacy en beveiliging / Zoeken in Windows. Zet de schuif op Aan bij Energie-instellingen respecteren bij het indexeren. Zo heb je langer plezier van je accu.
Indexeren tijdens het gebruik van de accu? Liever niet!
Dimmen maar!
Hoe feller het beeldscherm, hoe hoger het energieverbruik. Pas daarom de helderheid van je beeldscherm aan. In de Instellingen kies je voor Systeem / Beeldscherm. Zoek naar de optie Helderheid en gebruik de schuifregelaar om de helderheid te verminderen. Je kunt het ook aan Windows overlaten: plaats dan een schuifje bij de optie Helderheid automatisch aanpassen als het licht verandert.
Het scherm heeft een grote invloed op het energieverbruik. En dus is het verstandig het een en ander nog wat meer te optimaliseren. In het instellingenvenster kies je Systeem / Aan/uit en accu. Klap de sectie Scherm en slaapstand open. Geef nu aan na hoeveel minuten van inactiviteit het scherm moet worden uitgeschakeld. Windows maakt onderscheid tussen situaties met batterijstroom en netstroom. In hetzelfde onderdeel kun je bepalen na hoeveel minuten er moet worden overgeschakeld naar de slaapstand.
Na hoeveel minuten van inactiviteit moet het scherm worden uitgeschakeld?
Sneller via toetsenbord Als je een laptop gebruikt kun je de speciale toetsen op het toetsenbord gebruiken om snel de helderheid van het scherm aan te passen. Je vindt deze toetsen vaak op de bovenste rij.
Dat kan minder
Ook de vernieuwingsfrequentie (refresh rate) heeft invloed op het energieverbruik van je computer. Hoe hoger deze waarde, hoe meer energie er wordt opgeslurpt. Je vindt de huidige instellingen in het instellingenvenster via Systeem / Beeldscherm / Geavanceerd beeldscherm. Standaard is de vernieuwingsfrequentie 60 Hz. De hoogste stand is afhankelijk van je beeldschermmogelijkheden. Heb je een hogere stand ingesteld dan 60 Hz? Overweeg deze dan terug te brengen naar 60 Hz. Selecteer de gewenste waarde bij Een vernieuwingsfrequentie kiezen.
Speel je vaak games op je pc?
Dan heb je juist veel aan een monitor met een hoge verversingssnelheidOp de achtergrond
Apps die op de achtergrond van Windows draaien, verbruiken ook energie. Sommige apps zijn handig om op de achtergrond actief te hebben: denk aan bestandssynchronisatie (bijvoorbeeld OneDrive), waarbij je bestanden continu worden bijgewerkt op de server. Ook antivirusbeveiliging is een goed voorbeeld van een app die je graag actief houdt. Hoe meer achtergrondapps er draaien, hoe meer energie er verbruikt wordt. Schakel onnodige apps daarom uit. In de Instellingen kies je voor Apps / Geïnstalleerde apps. Zoek de app die je niet meer op de achtergrond wilt gebruiken en klik op de drie puntjes aan de rechterkant. Kies (indien mogelijk) Geavanceerde opties. Bij Laat deze app op de achtergrond draaien kies je Nooit. Ben je benieuwd naar de impact van de app op het energieverbruik? In hetzelfde venster vind je de optie Accuverbruik controleren. Over deze optie lees je meer onder het kopje ‘Welke apps?’ Schakel alle apps uit die je niet nodig hebt.
Welke apps hoeven niet op de achtergrond te draaien?
Usb-besparing
Usb-apparaten, zoals een scanner, verbruiken uiteraard ook energie. Je kunt deze apparaten automatisch laten stoppen wanneer het beeldscherm is uitgeschakeld. In het geval van een laptop bespaar je hiermee kostbare acculading. In het instellingenvenster kies je voor Bluetooth en apparaten. Kies USB en zet de schuif op Aan bij USB-batterijbesparing.
Weg met schermbeveiliging
Schermbeveiliging was in het verleden vaak noodzakelijk om het inbranden van het scherm bij inactiviteit te voorkomen. Die tijden zijn voor de meeste schermen voorbij. Bovendien verhindert een schermbeveiliging dat het beeldscherm kan worden uitgeschakeld en hiermee minder energie verbruikt. Daar brengen we verandering in. In het instellingenvenster kies je voor Persoonlijke instellingen. Kies voor Vergrendelingsscherm / Schermbeveiliging. Een ouderwets instellingenvenster verschijnt: zorg ervoor dat (Geen) geselecteerd is bij Schermbeveiliging.
Gedrag van knoppen
Wat gebeurt er op jouw computer wanneer je de aan/uit-knop indrukt of het deksel van de laptop sluit? Je hoeft geen genoegen te nemen met de standaard fabrieksinstellingen, maar kunt ook aangepast gedrag instellen. Bijvoorbeeld dat de laptop niet meer naar de slaapstand overschakelt bij het sluiten van het deksel, maar volledig wordt uitgeschakeld. Open het Startmenu en typ deksel. Kies De actie bij het sluiten van het deksel wijzigen. Windows maakt onderscheid tussen twee scenario’s: Op batterij en Netstroom. Je bepaalt het gedrag per scenario. Kies eerst wat er gebeurt met de aan/uit-knop, bij de optie Actie als ik op de aan/uit-knop druk. Kies tussen Geen actie ondernemen, Slaapstand, Sluimerstand of Het beeldscherm uitschakelen. Lees het kader ‘Sluimerstand versus slaapstand’ voor de verschillen tussen de modi.
Bepaal wat er gebeurt bij gebruik van de knoppen en het deksel.
Zelf ook lekker slapen?
Een goed hoofdkussen doet wonderenSluimerstand versus slaapstand Wist je dat de sluimerstand minder energie verbruikt dan de slaapstand? Bij de slaapstand wordt het grootste deel van de onderdelen uitgeschakeld, maar blijft de huidige inhoud van het werkgeheugen bewaard. Dat heeft z’n voordelen: zodra je de computer uit de slaapstand haalt, worden de onderdelen gewekt en is de inhoud van het werkgeheugen direct beschikbaar. De sluimerstand gaat rigoureuzer te werk: hierbij wordt ook het werkgeheugen in slaap gebracht. Voordat dit gebeurt, wordt de inhoud naar een bestand weggeschreven (Hiberfil.sys). Heb je de computer weer nodig, dan haalt Windows deze inhoud op en plaatst het deze terug in het werkgeheugen. Je ontwaakt de computer dus sneller uit de sluimerstand dan uit de slaapstand.
Energiebewust Startmenu
In het Startmenu vind je standaard de slaapstand. Maak je liever gebruik van de sluimerstand? Die optie wordt niet getoond onder de knop Aan/uit. Gelukkig hoeven we hiermee geen genoegen te nemen. In het eerder geopende onderdeel waarin je het gedrag van de knoppen bepaalt, klik je op Instellingen wijzigen die momenteel niet beschikbaar zijn. Nu komen alle opties onder Instellingen voor afsluiten beschikbaar. Plaats een vinkje bij Sluimerstand.
Welke opties voor energie moet het Startmenu tonen?
Besparen maar!
Windows 11 kent een ingebouwde batterijbesparing. Die optie helpt je bij het verlengen van de levensduur van de accu: onnodige processen op de achtergrond worden uitgeschakeld als de accu een bepaald niveau bereikt. Kies voor Systeem / Aan/uit en accu. In de sectie Batterij bekijk je het onderdeel Batterijbesparing. Standaard wordt de modus geactiveerd als de accu 20% of minder lading over heeft. Door deze waarde te verhogen, schakel je de modus eerder in en kun je nog langer met de accu doen. Kies het percentage bij Batterijbesparing automatisch inschakelen bij. Standaard wordt de helderheid van het scherm ook verlaagd. Gaat dat je iets te ver, zet die schuif dan op Uit.
Welke apps?
De ene app verbruikt meer energie dan de andere app. Deze informatie is handig als je wilt achterhalen welke apps minder van belang zijn en je eventueel kunt uitschakelen. In het onderdeel Systeem / Aan/uit en accu klap je de sectie Accuverbruik uit. Eerst bekijken we de grafiek bovenin. Hier zie je over de afgelopen 24 uur hoe lang het scherm ingeschakeld en uitgeschakeld is geweest en hoelang de computer in de slaapstand stond. Gebruik het lijstje rechts boven de grafiek om het verbruik van de afgelopen 7 dagen te zien.
De sectie eronder, Batterijverbruik per app, geeft aan hoeveel de apps van de computer vragen. Windows maakt onderscheid tussen de periode dat de app in gebruik was (in procenten én in minuten) en de periode dat een app op de achtergrond actief was. Je kunt sorteren op gebruik, op achtergrondgebruik en op naam. Gebruik het zoekvak als je snel het verbruik van een specifieke app wilt bekijken. Op basis van deze informatie kun je bepalen of je een app daadwerkelijk nodig hebt of dat je zo’n energieslurper kunt uitschakelen.
Het begint met inzicht: welke apps vreten energie?
Levensduur verlengen Veel hardwarefabrikanten brengen eigen apps voor hun accu’s uit, waarmee je nog meer controle hebt over het opladen. Zo kun je bij veel van deze apps het soort gebruik van je laptop aangeven: gebruik je de laptop voornamelijk met netstroom, dan past de app het laadgedrag aan en zorgt deze ervoor dat er niet onnodig wordt opgeladen. Goed voorbeeld hiervan is de Dell Power Manager, die een aparte modus voor netstroom biedt. Ook andere fabrikanten, zoals HP, Lenovo, ASUS en MSI bieden vergelijkbare apps. Bezoek de websites voor meer informatie.
Controleer of de hardwarefabrikant optimalisatie-apps biedt.
Extra hulp
Vooral de afgelopen jaren hebben de makers van Windows veel aandacht besteed aan de mogelijkheden om met Windows energie te besparen. Zo is er een relatief nieuwe optie: Aanbevelingen voor energie. Die bestaat uit vijf basisstappen waarmee je energie kunt besparen. Kies in de instellingen voor Systeem / Aan/uit en accu / Aanbevelingen voor energie. Bovenin zie je de status, op basis van het aantal adviezen dat je hebt uitgevoerd. Zo geeft Windows als suggestie om de zuinigste energiemodus in te stellen of de computer na een paar minuten in de slaapstand te zetten. Kun je je ergens in vinden, dan klik je achter die suggestie op de knop Toepassen.
Langer uithouden
Een voornamelijk donkere bureaubladomgeving in Windows zorgt ervoor dat je beeldscherm minder energie verbruikt. In Windows kun je snel schakelen naar een donkere omgeving. Daarvoor kies je in het instellingenvenster voor Persoonlijke instellingen / Kleuren. Bij Kies de modus selecteer je Donker. Uiteraard kun je ook de losse schermelementen donker maken. Je vindt ze onder Persoonlijke instellingen / Kleuren / Accentkleur.
Energiebewuste browser
Maak je gebruik van Edge? Deze browser is sinds enige versies energiebewust. In de browser klik je op de knop met de drie puntjes (…) en kies je Instellingen. Klik op Systeem en prestaties. In de sectie Prestaties optimaliseren kun je kiezen tussen twee modi: Gebalanceerde besparingen en Maximale besparingen. Bij elke modus vind je een uitgebreide beschrijving. De optimalisatie is niet alleen actief als je de accu gebruikt, maar kan ook bij netstroom gebruikt worden. Activeer daarvoor de optie De efficiëntiemodus inschakelen wanneer deze is aangesloten op netstroom. Standaard worden inactieve tabbladen na één uur inactiviteit in slaapstand gebracht, waardoor ze minder energie verbruiken. Je kunt deze periode inkorten, zodat het tabblad nog eerder wordt uitgeschakeld. Bij de optie Slaapstand inschakelen voor inactieve tabbladen na de opgegeven tijdsduur kies je een aangepaste periode. Tabbladen die je nooit in de slaapstand wilt plaatsen, geef je op via de knop Toevoegen bij de optie Deze sites nooit in slaapstand zetten. Stel je de slaapstand voor tabbladen helemaal niet op prijs, dan zet je de schuif op Uit bij Bronnengebruik beperken met sluimerstandtabbladen.
Edge houdt ook rekening met het energieverbruik van de computer.
