Langer werken met een volle accu, betere prestaties of een minder hoge energierekening: wist je dat je de energie-instellingen van Windows tot in detail naar je hand kunt zetten? Daar heb je uiteraard wel de nodige handigheid voor nodig.

Windows 11 kent verschillende manieren om het energieverbruik te optimaliseren. Niet alle onderdelen zijn standaard optimaal ingesteld: daar brengen we verandering in. Je vindt de energie-instellingen in de Windows-instellingen. Open het onderdeel via het Startmenu of gebruik de toetscombinatie Windows-toets+I. Kies voor Systeem / Aan/uit en accu. Deze energiemodus van Windows 11 helpt je bij het optimaliseren van het energieverbruik en de prestaties en vormt een goed startpunt voor onze optimalisatieslag.

De energiemodus werkt op basis van profielen. In het venster Aan/uit en accu zoek je naar Energiemodus. Je kunt kiezen uit drie profielen. Het eerste profiel Beste energie-efficiëntie zorgt ervoor dat je lang kunt doorwerken op een acculading. De modus Gebalanceerd zoekt het midden tussen prestaties en energie-efficiëntie. Wil je geen concessies doen op het gebied van prestaties, dan kies je voor Beste prestaties.

Ben je een gevorderde gebruiker, dan kun je de beheerschema’s van Windows naar je hand zetten. Je bepaalt dan zelf de voorwaarden voor het uitschakelen van de computeronderdelen. Open het Startmenu en typ energie. Kies Energiebeheerschema bewerken. Kies nu Geavanceerde energie-instellingen wijzigen. Klap de verschillende secties uit, zoals Harde schijf en Batterij, en bepaal per component wanneer het moet worden uitgeschakeld.

Dimmen maar!

Hoe feller het beeldscherm, hoe hoger het energieverbruik. Pas daarom de helderheid van je beeldscherm aan. In de Instellingen kies je voor Systeem / Beeldscherm. Zoek naar de optie Helderheid en gebruik de schuifregelaar om de helderheid te verminderen. Je kunt het ook aan Windows overlaten: plaats dan een schuifje bij de optie Helderheid automatisch aanpassen als het licht verandert.

Het scherm heeft een grote invloed op het energieverbruik. En dus is het verstandig het een en ander nog wat meer te optimaliseren. In het instellingenvenster kies je Systeem / Aan/uit en accu. Klap de sectie Scherm en slaapstand open. Geef nu aan na hoeveel minuten van inactiviteit het scherm moet worden uitgeschakeld. Windows maakt onderscheid tussen situaties met batterijstroom en netstroom. In hetzelfde onderdeel kun je bepalen na hoeveel minuten er moet worden overgeschakeld naar de slaapstand.

Dat kan minder

Ook de vernieuwingsfrequentie (refresh rate) heeft invloed op het energieverbruik van je computer. Hoe hoger deze waarde, hoe meer energie er wordt opgeslurpt. Je vindt de huidige instellingen in het instellingenvenster via Systeem /Beeldscherm / Geavanceerd beeldscherm. Standaard is de vernieuwingsfrequentie 60 Hz. De hoogste stand is afhankelijk van je beeldschermmogelijkheden. Heb je een hogere stand ingesteld dan 60 Hz? Overweeg deze dan terug te brengen naar 60 Hz. Selecteer de gewenste waarde bij Een vernieuwingsfrequentie kiezen.

Op de achtergrond

Apps die op de achtergrond van Windows draaien, verbruiken ook energie. Sommige apps zijn handig om op de achtergrond actief te hebben: denk aan bestandssynchronisatie (bijvoorbeeld OneDrive), waarbij je bestanden continu worden bijgewerkt op de server. Ook antivirusbeveiliging is een goed voorbeeld van een app die je graag actief houdt. Hoe meer achtergrondapps er draaien, hoe meer energie er verbruikt wordt. Schakel onnodige apps daarom uit. In de Instellingen kies je voor Apps / Geïnstalleerde apps. Zoek de app die je niet meer op de achtergrond wilt gebruiken en klik op de drie puntjes aan de rechterkant. Kies (indien mogelijk) Geavanceerde opties. Bij Laat deze app op de achtergrond draaien kies je Nooit. Ben je benieuwd naar de impact van de app op het energieverbruik? In hetzelfde venster vind je de optie Accuverbruik controleren. Over deze optie lees je meer onder het kopje ‘Welke apps?’ Schakel alle apps uit die je niet nodig hebt.

Usb-besparing

Usb-apparaten, zoals een scanner, verbruiken uiteraard ook energie. Je kunt deze apparaten automatisch laten stoppen wanneer het beeldscherm is uitgeschakeld. In het geval van een laptop bespaar je hiermee kostbare acculading. In het instellingenvenster kies je voor Bluetooth en apparaten. Kies USB en zet de schuif op Aan bij USB-batterijbesparing.

Weg met schermbeveiliging

Schermbeveiliging was in het verleden vaak noodzakelijk om het inbranden van het scherm bij inactiviteit te voorkomen. Die tijden zijn voor de meeste schermen voorbij. Bovendien verhindert een schermbeveiliging dat het beeldscherm kan worden uitgeschakeld en hiermee minder energie verbruikt. Daar brengen we verandering in. In het instellingenvenster kies je voor Persoonlijke instellingen. Kies voor Vergrendelingsscherm / Schermbeveiliging. Een ouderwets instellingenvenster verschijnt: zorg ervoor dat (Geen) geselecteerd is bij Schermbeveiliging.

Gedrag van knoppen

Wat gebeurt er op jouw computer wanneer je de aan/uit-knop indrukt of het deksel van de laptop sluit? Je hoeft geen genoegen te nemen met de standaard fabrieksinstellingen, maar kunt ook aangepast gedrag instellen. Bijvoorbeeld dat de laptop niet meer naar de slaapstand overschakelt bij het sluiten van het deksel, maar volledig wordt uitgeschakeld. Open het Startmenu en typ deksel. Kies De actie bij het sluiten van het deksel wijzigen. Windows maakt onderscheid tussen twee scenario’s: Op batterij en Netstroom. Je bepaalt het gedrag per scenario. Kies eerst wat er gebeurt met de aan/uit-knop, bij de optie Actie als ik op de aan/uit-knop druk. Kies tussen Geen actie ondernemen, Slaapstand, Sluimerstand of Het beeldscherm uitschakelen. Lees het kader ‘Sluimerstand versus slaapstand’ voor de verschillen tussen de modi.

Energiebewust Startmenu

In het Startmenu vind je standaard de slaapstand. Maak je liever gebruik van de sluimerstand? Die optie wordt niet getoond onder de knop Aan/uit. Gelukkig hoeven we hiermee geen genoegen te nemen. In het eerder geopende onderdeel waarin je het gedrag van de knoppen bepaalt, klik je op Instellingen wijzigen die momenteel niet beschikbaar zijn. Nu komen alle opties onder Instellingen voor afsluiten beschikbaar. Plaats een vinkje bij Sluimerstand.

Besparen maar!

Windows 11 kent een ingebouwde batterijbesparing. Die optie helpt je bij het verlengen van de levensduur van de accu: onnodige processen op de achtergrond worden uitgeschakeld als de accu een bepaald niveau bereikt. Kies voor Systeem / Aan/uit en accu. In de sectie Batterij bekijk je het onderdeel Batterijbesparing. Standaard wordt de modus geactiveerd als de accu 20% of minder lading over heeft. Door deze waarde te verhogen, schakel je de modus eerder in en kun je nog langer met de accu doen. Kies het percentage bij Batterijbesparing automatisch inschakelen bij. Standaard wordt de helderheid van het scherm ook verlaagd. Gaat dat je iets te ver, zet die schuif dan op Uit.

Welke apps?

De ene app verbruikt meer energie dan de andere app. Deze informatie is handig als je wilt achterhalen welke apps minder van belang zijn en je eventueel kunt uitschakelen. In het onderdeel Systeem /Aan/uit en accu klap je de sectie Accuverbruik uit. Eerst bekijken we de grafiek bovenin. Hier zie je over de afgelopen 24 uur hoe lang het scherm ingeschakeld en uitgeschakeld is geweest en hoelang de computer in de slaapstand stond. Gebruik het lijstje rechts boven de grafiek om het verbruik van de afgelopen 7 dagen te zien.

De sectie eronder, Batterijverbruik per app, geeft aan hoeveel de apps van de computer vragen. Windows maakt onderscheid tussen de periode dat de app in gebruik was (in procenten én in minuten) en de periode dat een app op de achtergrond actief was. Je kunt sorteren op gebruik, op achtergrondgebruik en op naam. Gebruik het zoekvak als je snel het verbruik van een specifieke app wilt bekijken. Op basis van deze informatie kun je bepalen of je een app daadwerkelijk nodig hebt of dat je zo’n energieslurper kunt uitschakelen.

Extra hulp

Vooral de afgelopen jaren hebben de makers van Windows veel aandacht besteed aan de mogelijkheden om met Windows energie te besparen. Zo is er een relatief nieuwe optie: Aanbevelingen voor energie. Die bestaat uit vijf basisstappen waarmee je energie kunt besparen. Kies in de instellingen voor Systeem / Aan/uit en accu / Aanbevelingen voor energie. Bovenin zie je de status, op basis van het aantal adviezen dat je hebt uitgevoerd. Zo geeft Windows als suggestie om de zuinigste energiemodus in te stellen of de computer na een paar minuten in de slaapstand te zetten. Kun je je ergens in vinden, dan klik je achter die suggestie op de knop Toepassen.

Langer uithouden

Een voornamelijk donkere bureaubladomgeving in Windows zorgt ervoor dat je beeldscherm minder energie verbruikt. In Windows kun je snel schakelen naar een donkere omgeving. Daarvoor kies je in het instellingenvenster voor Persoonlijke instellingen / Kleuren. Bij Kies de modus selecteer je Donker. Uiteraard kun je ook de losse schermelementen donker maken. Je vindt ze onder Persoonlijke instellingen / Kleuren / Accentkleur.

Energiebewuste browser

Maak je gebruik van Edge? Deze browser is sinds enige versies energiebewust. In de browser klik je op de knop met de drie puntjes (…) en kies je Instellingen. Klik op Systeem en prestaties. In de sectie Prestaties optimaliseren kun je kiezen tussen twee modi: Gebalanceerde besparingen en Maximale besparingen. Bij elke modus vind je een uitgebreide beschrijving. De optimalisatie is niet alleen actief als je de accu gebruikt, maar kan ook bij netstroom gebruikt worden. Activeer daarvoor de optie De efficiëntiemodus inschakelen wanneer deze is aangesloten op netstroom. Standaard worden inactieve tabbladen na één uur inactiviteit in slaapstand gebracht, waardoor ze minder energie verbruiken. Je kunt deze periode inkorten, zodat het tabblad nog eerder wordt uitgeschakeld. Bij de optie Slaapstand inschakelen voor inactieve tabbladen na de opgegeven tijdsduur kies je een aangepaste periode. Tabbladen die je nooit in de slaapstand wilt plaatsen, geef je op via de knop Toevoegen bij de optie Deze sites nooit in slaapstand zetten. Stel je de slaapstand voor tabbladen helemaal niet op prijs, dan zet je de schuif op Uit bij Bronnengebruik beperken met sluimerstandtabbladen.

De reguliere Rockster Cross 2 van Teufel kwam afgelopen zomer op de markt. Onlangs bracht de Duitse audiospecialist in samenwerking met Fender een speciale uitvoering uit. Het fraaie 'gitaarversterkerdesign' komt grotendeels uit de koker van het bekende instrumentenmerk. Wat heeft deze bluetooth-speaker nog meer te bieden?

Wie weleens een gitaarversterker van Fender heeft gezien, weet meteen waar de vormgeving van de Fender x Teufel Rockster Cross 2 op is gebaseerd. Zo bevat het zilverkleurige speakergaas linksboven het sierlijke logo van de Amerikaanse producent. Dat is precies hoe Fender veel van zijn gitaarversterkers vormgeeft.

©Maikel Dijkhuizen

Zwaar, maar toch mobiel

Met een gewicht van 2,4 kilo is deze bluetooth-speaker bepaald geen lichtgewicht. Toch neem je de Rockster Cross 2 vrij eenvoudig mee. De achterzijde bevat namelijk twee handgrepen, waardoor je voldoende grip hebt. Een andere optie is om door middel van twee karabijnhaken de bijgesloten verstelbare draagriem te bevestigen. Het uiterlijk van deze riem lijkt trouwens sprekend op een gitaarband van Fender. Handig, want je draagt dit apparaat dus met je schouder.

De behuizing is zeer sterk en kan dus absoluut een stootje hebben. Het product voldoet aan de IPx5-norm, zodat het wel een spatje regen kan verdragen. Staat de Rockster Cross 2 eenmaal op zijn plek, dan zal de speaker niet zo gauw verschuiven. Het apparaat rust namelijk op vier lange antislipvoetjes. Een interessante optie is dat je de luidspreker ietwat achterover kunt laten hellen. Zet de behuizing dan schuin neer.

©Maikel Dijkhuizen

Aansluitingen

Dankzij de aanwezige bluetooth5.3-adapter verbind je vlot een smartphone of tablet. Het is bovendien mogelijk om gelijktijdig twee mobiele toestellen te koppelen. Voor oplaaddoeleinden zit er aan de achterkant een usb-c-poort met powerbankfunctie. Kortom, je laadt onderweg zo nodig jouw smartphone of smartwatch op. Achter hetzelfde klepje vind je trouwens ook een 3,5mm-geluidsingang. Hierop kun je eventueel een bekabelde audiobron aansluiten. Verder is er een behoorlijke accu ingebouwd. Teufel belooft namelijk een luistertijd van 38 uur bij een gemiddeld volumeniveau van 70 decibel. In de beschikbare ecomodus is dat zelfs naar verluidt 46(!) uur, maar dat gaat dan wel ten koste van de audiokwaliteit.

©Maikel Dijkhuizen

Stevige beats

Voor een adviesprijs van maar liefst 299,99 euro mag je natuurlijk een goede audiokwaliteit verwachten. Gelukkig is dat ook het geval, want deze bluetooth-speaker levert een natuurgetrouw geluid. Twee tweeters en een behoorlijke woofer zijn verantwoordelijk voor de audioweergave. Vanwege deze verschillende actieve drivers is er een duidelijke scheiding tussen de hoge en lage tonen te horen. De muziek klinkt hierdoor erg levendig. Gebruik de Rockster Cross 2 ook gerust om een feestje te bouwen. Hij kan namelijk zeer luid spelen, waarbij de bas zich duidelijk laat gelden.

De bovenzijde telt enkele fysieke knoppen. Daarmee koppel je een nieuwe bluetooth-bron, wijzig je het volume en pauzeer je de muziek. Daarnaast kun je tussen drie geluidsmodi switchen en een tweede Rockster Cross 2 draadloos koppelen. Met laatstgenoemde opstelling luister je naar echt stereogeluid. Je gebruikt jouw smartphone optioneel als veredelde afstandsbediening. Installeer hiervoor de Teufel Go-app, waarna je diverse geluidsinstellingen naar eigen wens aanpast.

©Maikel Dijkhuizen

Fender x Teufel Rockster Cross 2 kopen?

Zoek je een goed klinkende bluetooth-speaker met een origineel design? Wanneer het stevige prijskaartje van zo'n driehonderd euro geen bezwaar is, schaf je met de Fender x Teufel Rockster Cross 2 een prima exemplaar aan. Andere pluspunten zijn de comfortabele draagriem, powerbankfunctie en stevige constructie.

Wie overstapt naar een andere computer denkt meestal meteen aan het overzetten van programma's en bestanden zoals documenten en foto's. De vele persoonlijke instellingen en voorkeuren die zorgvuldig zijn opgebouwd, raken helaas vaak verloren. Hoe zorg je ervoor dat je je ook op het andere systeem meteen weer helemaal thuis voelt?

Synchronisatie via Windows-account

Windows biedt veel instellingen die je werkomgeving persoonlijker maken, zoals visuele thema's, spellingsvoorkeuren en meer. Sommige vereisen handmatig werk of externe tools, maar een aantal laat zich automatisch synchroniseren via je Microsoft-account. Laten we hiermee beginnen. Zorg dat je met zo'n account bent aangemeld bij Windows. Dit regel je via Instellingen / Accounts / Uw info. Klik daar op In plaats daarvan aanmelden met een Microsoft-account en volg de instructies.

Open daarna Accounts / Windows-back-up en druk op Beheren. Bevestig met Ja, synchroniseren / Gereed. Herstart de module Instellingen en open opnieuw Windows back-up. Schakel Mijn apps onthouden in als je op een andere pc met hetzelfde account dezelfde apps uit de Microsoft Store wilt gebruiken. Open Mijnvoorkeuren onthouden om aan te geven of je ook de onderdelen Accounts, WiFi-netwerken en wachtwoorden, Taalvoorkeuren en woordenlijst en diverse instellingen wilt synchroniseren.

Handmatige sync Windows

Zo'n accountsynchronisatie is handig, maar niet alle personalisatie-instellingen worden meegenomen. Dat geldt bijvoorbeeld voor geluidsschema's of muisaanwijzers. Of misschien meld je je liever helemaal niet aan met een Microsoft-account, of vertrouw je deze cloudsynchronisatie niet, ook al is er sprake van dataversleuteling. Dan kun je de migratie ook handmatig doen.

We beginnen met het overzetten van een Windows-thema, aangezien dat meerdere onderdelen omvat, zoals lokaal opgeslagen achtergronden, accent- en vensterkleuren, een geluidsschema en de muiscursorstijl. Ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Thema's. Dubbelklik op de miniatuur van het gewenste thema, of klik op Bladeren door thema's om er een nieuw te kiezen in de Microsoft Store. Bovenaan kun je het thema aanpassen via de opties Achtergrond, Kleur, Geluiden en Muiscursor. Gebruik telkens het pijltje linksboven om terug te keren. Sla daarna je aangepaste thema op met Opslaan en geef het een naam. Klik vervolgens met rechts op de miniatuur van dit geselecteerde thema en kies Thema voor delen opslaan. Bewaar het als .deskthemepack-bestand (dat eigenlijk een zip-bestand is) op een extern of gedeeld medium. Dubbelklik je op dit bestand in Verkenner van je andere systeem, dan wordt het automatisch uitgepakt en als Windows-thema geïnstalleerd.

Lettertypes en screensavers

Misschien heb je ook zelf een of meer extra lettertypes en screensavers geïnstalleerd, en wil je deze overzetten. Dit kan handmatig als volgt. Voor lettertypes typ je %windir%\fonts in de adresbalk van Verkenner. Selecteer met ingedrukte Ctrl-toets alle gewenste lettertypebestanden, klik er met rechts op en kies Kopiëren naar. Sla deze bestanden op een extern of gedeeld medium op. Op de andere pc selecteer je de bestanden, klik je er met rechts op en kies je Installeren (voor alle gebruikers).

Het overzetten van screensavers verloopt op vergelijkbare wijze. Open de mappen %windir%\System32 en %windir%\SysWOW64, selecteer de gewenste scr-bestanden en kopieer ze naar een geschikt medium. Plak ze op de andere pc in %windir%\System32 en bevestig de kopieeractie als administrator. Je installeert een screensaver door er met rechts op te klikken en Installeren te kiezen, of via Instellingen / Persoonlijke instellingen / Vergrendelingsscherm / Schermbeveiliging.

We hebben een PowerShell-script gemaakt dat dit grotendeels automatiseert. Download het bestand exporteer-extrafonts-ss.ps1 (dit is de downloadlink) op je nieuwe pc, klik er met rechts op en kies Run with PowerShell (als administrator). Je vindt de screensavers en de meeste lettertypes nu op je bureaublad (behalve enkele standaardfonts die je in het script kunt aanpassen bij Fonts uitgezonderd), in submappen van FontScreenSaverBackup.

Profielen

De makkelijkste manier om je Windows-account naar een andere pc over te zetten is via een Microsoft-account (zie paragraaf 1, Synchronisatie via Windows-account). Toch wordt het gebruikersprofiel niet volledig meegenomen. Onder meer lokale bestanden, programmavoorkeuren buiten de Microsoft Store en appdata-mappen, zoals macro's, sjablonen en scripts, blijven achter.

In afwachting van een (vernieuwde) migratietool die Microsoft binnenkort belooft, kun je TransWiz gebruiken. Met de gratis versie kun je één account tegelijk overzetten, maar je kunt dit gewoon herhalen voor andere profielen. Dit werkt ook bij profielen die aan een Microsoft-account zijn gekoppeld. Schakel desnoods tijdelijk over naar een lokaal account. Na de migratie op de andere pc koppel je het profiel opnieuw aan hetzelfde Microsoft-account via Instellingen / Accounts.

Download TransWiz. Installeer het msi-bestand op beide pc's. Start het programma op je oude pc. Kies I want to transfer data to another computer, klik op Volgende en selecteer het gewenste, niet-actieve account (meld je eventueel tijdelijk aan met een ander account). Klik op Volgende en kies een opslaglocatie voor het zip-bestand. Beveilig dit eventueel met een wachtwoord.

Start TransWiz op het andere systeem, kies I have data I want to transfer to this computer en verwijs naar het zip-bestand. Geef eventueel een andere accountnaam op, kies of dit een standaard- of administratoraccount wordt en stel het wachtwoord in. Na afloop zijn de gegevens overgezet en kun je je aanmelden met het nieuwe profiel.

Taalinstellingen

Taal en spelling zijn vaak afgestemd op je voorkeuren, dus waarschijnlijk wil je die ook overzetten. De meeste taalinstellingen binnen Windows worden automatisch gesynchroniseerd via je Microsoft-account, maar desnoods doe je dit handmatig, door dezelfde taalpakketten te installeren. Ga hiervoor naar Instellingen / Tijd en taal / Taal en regio en kies Een taal toevoegen.

De toetsenbordindeling is gekoppeld aan de taal, maar je kunt ook handmatig extra indelingen toevoegen. Klik op de drie puntjes naast je voorkeurstaal en kies Taalopties. Scrol naar Geïnstalleerde toetsenborden en klik op Een toetsenbord toevoegen om de gewenste indeling te kiezen. Met Windows-toets+Spatiebalk schakel je vervolgens snel tussen indelingen. Je kunt trouwens ook per app-venster een andere invoermethode instellen via Instellingen / Tijd en taal / Typen / Geavanceerde toetsenbordinstellingen, met de optie Laat me een andere invoermethode instellen voor elk app-venster.

Wanneer je in apps met spellingcontrole, zoals Kladblok, met rechts klikt op een rood onderstreept woord en kiest voor Aan woordenboek toevoegen of Spelling / Aanwoordenlijst toevoegen, dan wordt het woord in Windows toegevoegd aan een gebruikerswoordenboek. Dit vind je in de map %appdata%\Microsoft\Spelling, wellicht in de submap \neutral of in een taal-submap zoals \nl-NL, in het bestand default.dic of custom.dic. Je kunt dit bestand bekijken met een teksteditor en kopiëren naar dezelfde map op je andere toestel om deze woordenlijst(en) over te zetten.

Applicaties

Geïnstalleerde applicaties zomaar overzetten lukt meestal niet, dus zit er weinig anders op dan ze opnieuw te installeren. Voor volledig portable apps volstaat het vaak om de map waarin je ze plaatste te kopiëren.

Er bestaan handige tools waarmee je veel populaire gratis apps met enkele muisklikken op je nieuwe pc installeert. Bijvoorbeeld Ninite en een pakketbeheerder zoals UniGetUI (klik op deze GitHub-pagina in de rechterkolom onder Releases op Latest).

In UniGetUI kies je Pakkettenbundels en klik je op Pakketten toevoegen aan bundel. Gebruik Pakketten ontdekken om apps op te zoeken. Vink de gewenste pakketten aan en klik op Selectie toevoegen aan bundel. Herhaal dit tot je bundel compleet is. Sla deze op via Bundel opslaan als, open de bundel daarna via Bestaande bundel openen, selecteer alle pakketten en bevestig met Selectie installeren.

App-configuraties

Zo installeer je snel veel apps op je nieuwe pc, maar daarmee neem je je persoonlijke instellingen of configuraties nog niet mee. De gratis app CloneApp was hier prima geschikt voor, maar de ontwikkeling is al enkele jaren stopgezet. Je kunt deze nog steeds downloaden en gebruiken, maar weet dat instellingen van nieuwere apps mogelijk niet volledig meer worden meegenomen. De ontwikkelaar biedt intussen een alternatief aan, Appcopier, maar deze tool is vooralsnog beperkt en minder gebruiksvriendelijk.

Je kunt het eventueel handmatig proberen met een tool als FreeFileSync door de belangrijkste configuratiebestanden naar dezelfde maplocaties op je nieuwe pc te kopiëren. Veel van die bestanden zitten in app-specifieke submappen van mappen zoals %AppData%, %LocalAppData% en %ProgramData%, typisch met extensies zoals ini, cfg, conf, config, json, xml, yaml of yml. Het is het proberen waard, maar overschrijf niet zomaar bestaande bestanden op je nieuwe pc.

Codes en licenties

Als je op je nieuwe pc programma's installeert die ook al op je oude pc stonden, wil je natuurlijk de softwarelicentie overnemen. Hoe je dat doet, hangt af van de toepassingen zelf. Bij software die aan een account is gekoppeld, hoef je meestal alleen met hetzelfde gebruikersaccount op je nieuwe pc aan te melden. Soms moet je de licentie eerst deactiveren op je oude pc via de instellingen of via een webportaal.

Voor software met een klassieke activatiecode noteer je de licentiecode van de oude installatie. Die vind je vaak in je account, op het doosje of in een mail. Bij de installatie op je nieuwe pc voer je deze opnieuw in. Tools zoals Magical Jelly Bean Keyfinder (gratis beperkte versie) en NirSoft Produkey (gratis) kunnen codes van veel geïnstalleerde programma's uitlezen. Omdat deze tools methoden gebruiken die ook door malware gebruikt wordt, is het normaal dat je virusscanner hierbij een melding geeft.

Sommige apps gebruiken een licentiebestand, met een extensie als lic, dat, key of ini, dat je moet exporteren of kopiëren naar dezelfde locatie op je nieuwe pc. Vaak is opnieuw activeren dan ook nodig.

Lees ook: Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Browsers

Je gebruikt waarschijnlijk een of meer browsers die gepersonaliseerd zijn met bijvoorbeeld eigen thema's, bladwijzers, geschiedenis, wachtwoorden en instellingen. De eenvoudigste manier om deze over te zetten, is door de ingebouwde synchronisatie te activeren.

We beginnen met Chrome. Log in met je Google-account (dat vind je rechtsboven), open Instellingen, klik op Jij en Google, ga naar Synchronisatie en Google-services en kies Synchronisatie aanzetten. Druk op de knop Instellingen, kies Beheren wat jesynchroniseert en vink de gewenste onderdelen aan via Synchronisatie aanpassen. Op je nieuwe pc meld je je aan met hetzelfde account en activeer je opnieuw de synchronisatie.

Voor Edge werkt dit op vrijwel dezelfde manier met je Microsoft-account, via Instellingen / Profielen / Synchroniseren. Bij Firefox kan het ook, als je een Mozilla-account hebt, via Instellingen / Synchronisatie.

Heb je geen account, dan wordt het iets omslachtiger. Wachtwoorden kun je exporteren en importeren via de ingebouwde wachtwoordmanager. Voor andere onderdelen gebruik je bijvoorbeeld een gratis tool zoals Hekasoft Backup & Restore (ook portable). Sluit je browsers, start de tool en selecteer de gewenste browser. De app ondersteunt circa 45 browsers. Je ziet meteen hoeveel data er geback-upt wordt. Zorg dat Backup is geselecteerd, klik op Start en kies een naam en locatie voor het back-upbestand (dat ook echt de extensie .backup heeft). Op je nieuwe pc installeer je dezelfde browser, sluit je deze en open je opnieuw de app. Kies Restore en verwijs naar het back-upbestand. Alles werkt netjes via lokale bestanden, zonder cloudverbinding.

Synchroniseren Office 365

De kans is groot dat je ook een kantoorpakket gebruikt, en wellicht is dit Microsoft 365 (voorheen Office 365). Persoonlijke instellingen worden dan automatisch gesynchroniseerd tussen systemen, op voorwaarde dat je een geldige licentie hebt en op elk apparaat met hetzelfde Microsoft-account bent aangemeld. Het gaat bijvoorbeeld om je Office-thema, aangepaste woordenlijst, Snelle toegang-werkbalk, Lint-aanpassingen, taalvoorkeuren en (via OneDrive) recente bestanden en persoonlijke sjablonen.

Controleer wel een paar instellingen. Meld je binnen de Office-apps aan met je Microsoft-account (klik desnoods op Aanmelden, rechtsboven). Ga in Windows naar Instellingen /Accounts / Windows-back-up, klik op Beheren bij Uw Microsoft-account synchroniseren met Windows en kies Ja, synchroniseren. Zet vervolgens de optie Mijn voorkeuren onthouden aan en vink bij voorkeur alle opties aan. Gebruik je een werk- of schoolaccount, dan kan je IT-beheerder wel bepaalde synchronisaties beperken (via groepsbeleid).

Handmatig overzetten Office 365

Je kunt ook specifieke Office-onderdelen handmatig overzetten. Voor sjablonen kopieer je bestanden met extensies als dotx, potx en xltx naar dezelfde map op je nieuwe pc. Deze staan normaal gesproken in C:\Users\<gebruikersnaam>\Documenten\Aangepaste Office-sjablonen. Ook eigen woordenboeken kun je meenemen. Het bestand Custom.dic staat in %AppData%\Microsoft\Uproof, default.dic of custom.dic in %AppData%\Microsoft\Spelling, in de submap \neutral of eventueel andere submappen.

Aanpassingen aan het Lint en werkbalken exporteer je via Bestand /Opties / Lint aanpassen. Klik rechtsonder op Importeren en Exporteren en kies Alle aanpassingen exporteren.

Wil je aangepaste stijlen, marges, regelafstand, macro's of eventueel extra opmaakelementen in Word overnemen, dan kopieer je ook het bestand Normal.dotm uit %AppData%\Microsoft\Templates. Extra macro's kun je ook los exporteren in de VBA-editor (Alt+F11), via Bestand / Bestand exporteren en later Bestand importeren.

Bepaalde Office-voorkeuren, zoals standaard bestandslocaties, zitten in het Windows-register. Een back-up maken kan via de Register-editor (druk op Windows-toets+R en voer regedit uit). Bij recente Word-versies zitten deze in de sleutel Computer\HKEY\_CURRENT\_USER\Software\Microsoft\Office\16.0\Word\Options. Klik met rechts op deze sleutel, kies Exporteren en bewaar het reg-bestand. Dubbelklik op dit bestand op je nieuwe systeem en bevestig tweemaal met Ja om de instellingen te importeren. Je maakt liefst eerst een systeemherstelpunt via Een herstelpunt maken in het Windows-startmenu.