De Meta Quest 3 is alweer enkele maanden op de markt. Op deze VR-bril kun je games spelen die op de bril zelf zijn geïnstalleerd, maar ook vanaf een pc – al dan niet draadloos. Bovendien kun je de headset inzetten als virtueel beeldscherm, bioscoopscherm of voor allerlei andere toepassingen. Meta zet met de Quest 3 nog meer in op het zogeheten mixed reality, waarin de werkelijkheid en virtuele wereld met elkaar samensmelten. We praten je bij over de mogelijkheden en zetten onze ervaringen uiteen.

Virtual reality is nog niet echt mainstream, maar er worden wel stappen gemaakt door grote bedrijven als Meta (beter bekend als Facebook), Sony en Apple. Ze proberen een breder publiek aan te trekken. Naast de nieuwe Meta Quest 3, die we hier uitlichten, zagen we bijvoorbeeld de introductie van de Sony PlayStation VR2 en toonde Apple de geavanceerde maar prijzige Vision Pro, die over enkele maanden op de markt wordt gebracht. We praten je bij over de leukste toepassingen voor de Quest 3 en zetten onze ervaringen voor je uiteen.

Standalone vr

De Quest 3 is een standalone VR-bril, en is daardoor niet afhankelijk van bijvoorbeeld een PlayStation of dure game-pc. Dat houdt het relatief gezien betaalbaar, al moet je voor de 128 GB-uitvoering wel 549 euro neertellen. Dat is naar onze mening wel gerechtvaardigd gezien de verbeterde hardware, en in het bijzonder de pancakelenzen. Ook heeft het apparaat een krachtiger processor, met ongeveer twee keer meer grafische rekenkracht, en een hogere schermresolutie. Twee handcontrollers zijn inbegrepen. De afgeprijsde Quest 2 blijft niettemin interessant als voordelig alternatief.

©Nate Webster

Bediening

Via het menu dat in de bril wordt geprojecteerd kun je alles bedienen en toepassingen installeren – met je handen of door de controllers als aanwijzer te gebruiken. Je kunt veel installeren, maar niet onbeperkt: grotere titels zijn namelijk al snel zo’n 15 GB, en het nieuwe Asgard’s Wrath 2 vraagt zelfs het dubbele. De bewuste titel is overigens gratis voor kopers van een Quest 3 en ontving reeds zeer lovende reviews.

Het toont aan dat standalone vr zich kan meten met titels voor de pc, terwijl het spel nog niet eens volledig is geoptimaliseerd voor de Quest 3. Bij ruimtegebrek kun je games overigens verwijderen en op een later moment weer opnieuw downloaden uit je catalogus. Een alternatief is de stap naar de 512GB-uitvoering (699 euro). Een tussenmodel is er helaas niet.

Accessoires

Meta levert diverse accessoires voor de Quest 3, maar tegen hoge prijzen. De standaarduitrusting is gelukkig meer dan toereikend om mee te starten. Het voornaamste minpunt is de standaard elastieken hoofdband, die zeker bij langere sessies wat kan irriteren. Gelukkig zijn er meerdere alternatieven; van Meta zelf, maar ook van andere fabrikanten. Wij hebben goede ervaringen met de hoofdband van Zybervr.

Door de relatief korte batterijduur van ongeveer twee uur kun je een externe batterij overwegen. Er zijn eventueel ook hoofdbanden waarin zo’n batterij is geïntegreerd. Hoewel de Quest 3 prima past voor brildragers, kun je ook speciale opzetlenzen overwegen, met de sterkte en cilinder van je bril.

Hoe te beginnen?

Heb je nog geen ervaring met VR, dan kan de start wat uitdagend zijn. Gelukkig helpen enkele vooraf geïnstalleerde toepassingen je goed op weg. De app First Steps helpt bij de interactie met de virtuele wereld, en in First Hand worden de mogelijkheden voor handtracking gedemonstreerd. Vervolg zeker je verkenningstocht met First Encounters, waarin je mixed reality kunt ervaren. Daarbij worden de camera’s op de VR-bril gebruikt, die het beeld opvangen, zodat de ruimte om je heen in de VR-bril kan worden getoond. Dit wordt ook wel passthrough genoemd.

Op dit camerabeeld worden vervolgens virtuele objecten getoond, waardoor het lijkt of die zich in je eigen woonkamer bevinden. Bij First Encounters stuiteren bijvoorbeeld buitenaardse wezens je eigen woonkamer binnen, waar je ze op speelse wijze met een pistool kunt bedwingen. Het is een heel leuke feature, en er zijn duidelijk stappen gemaakt ten opzichte van de Quest 2. Overigens werkt het wel het best in een goed verlichte ruimte. Een bijkomend voordeel van mixed reality is dat je minder afgesloten wordt van de wereld om je heen.

Toepassingen

Om meer uit je VR-bril te halen, zul je vrij snel op zoek gaan naar andere (gratis of betaalde) games en toepassingen. Het aanbod is groot, met stevige producties als het reeds genoemde Asgard’s Wrath 2 en Assassin's Creed Nexus VR, maar ook bekende klassiekers als Beat Saber, Pistol Whip en Superhot VR. Probeer de Quest 3 ook eens als levensecht bioscoopscherm met bijvoorbeeld Skybox.

Mixed reality wordt ook al vrij creatief benut. Zo kun je in Lego Bricktales objecten met Lego bouwen die daarna tot leven komen. Met Eleven Table Tennis speel je een opvallend realistisch potje tafeltennis in je eigen woonkamer. Ook PianoVision is een vermelding waard. Hiermee kun je op een virtuele piano spelen, maar óók met een echte piano verbinden via een midi-kabel. In je VR-bril zie je dan jouw piano, waarbij een projectie tijdens het spelen van een nummer exact laat zien welke toetsen je in moet drukken en met welke vinger.

Verbinden met de pc

De Quest 3 blijkt zeer geschikt voor het spelen van VR-titels vanaf de pc of zelfs voor ‘platte’ games, die je dan in het groot ziet. Dat kan behalve via een kabel ook draadloos. De vertraging blijkt minimaal als je een goed wifi-netwerk hebt. Je kunt Air Link gebruiken van Meta zelf, maar ook het alternatieve Virtual Desktop of het nieuwe Steam Link.

Die extra bewegingsvrijheid is een groot pluspunt, in vergelijking met pc-gebonden VR-brillen en ook de Sony PlayStation VR2. Daar ben je met een vaak stugge kabel aan de pc gesnoerd. De VR-bril blijkt overigens ook heel bruikbaar als virtuele desktop voor een pc, met meerdere schermen die je kunt indelen en verplaatsen.

Praktische tips

Het blijkt dat je met vrij weinig moeite vaak wel zo’n 25 procent op aankopen bij de Meta Store kunt besparen via kortingscodes. Houd er daarnaast rekening mee dat als een gekochte toepassing niet bevalt, je om een terugbetaling kunt vragen als je de titel minder dan twee weken terug hebt gekocht, en minder dan twee uur lang hebt gespeeld.

Mis je iets in het aanbod, dan kun je eens op SideQuest kijken, een populair platform met titels die niet in de officiële downloadwinkel zijn opgenomen. Wil je familieleden op weg helpen? Je kunt het beeld van de VR-bril handig streamen naar de Meta Quest-app op een smartphone. Je ziet dan wat iemand in de VR-bril ziet en kunt gemakkelijker aanwijzingen geven.

De Boox Go Color 7 Gen II moet de compacte kleur-e-reader naar een hoger niveau tillen. Met Android 13, stylus-ondersteuning en toegang tot talloze apps lijkt het een veelzijdige upgrade ten opzichte van de eerste generatie. Maar wie hoopt op een spectaculair verschil, ontdekt al snel dat de verbeteringen bescheiden zijn en dat oude minpunten nog steeds aanwezig zijn.

Qua uiterlijk heeft Onyx weinig aangepast. De Gen II is net zo licht en handzaam als zijn voorganger, weegt nog steeds rond de 190 gram en ligt dankzij de matte achterkant prettig in de hand. De brede rand rondom het scherm blijft een slimme keuze, zodat je het apparaat stevig kunt vasthouden zonder per ongeluk het scherm aan te raken. De bladerknoppen lijken iets beter geplaatst en klikken overtuigender dan bij de Gen I, maar het blijft een nuanceverschil. Het formaat is precies in balans: groot genoeg om comfortabel te lezen, maar compact genoeg om gemakkelijk mee te nemen. Dat maakt het een van de grootste troeven van deze serie.

Kleuren overtuigen nog steeds niet

Het 7-inch scherm gebruikt de Kaleido 3-technologie, met 4096 kleuren op 150 ppi en 300 ppi voor zwart-wit. In de praktijk oogt het kleurbeeld nog steeds erg zacht, flets en wollig, met een lichte gelige zweem die vooral opvalt bij bepaalde achtergrondkleuren. Voor strips en grafieken is het prima, maar het haalt het niet bij zelfs de goedkoopste tablets. Het contrast blijft lager dan bij een zwart-wit-e-reader en het lichte screendoor-effect (waarbij je het fijne raster van de pixels op een scherm kunt zien, alsof je door een hor of gaas kijkt) is goed zichtbaar. Ghosting, waarbij oude beeldresten kort blijven hangen, is iets minder storend dan bij zijn voorganger, maar nog altijd aanwezig.

©ER | ID.nl

©ER | ID.nl

Leuk voor stripverhalen, maar met beperkingen

Het kleurenscherm van de Boox Go Color 7 Gen II komt het best tot zijn recht bij het lezen van stripverhalen, manga of comics. Illustraties krijgen immers een subtiele kleurdiepte die prettiger is voor de ogen dan de felle gloed van een tablet, en het compacte 7-inch formaat voelt in de hand bijna als een klein stripboekje. Vooral bij traditionele manga werkt dat prima, zeker als je leest via een sideload-app als Tachiyomi of Perfect Viewer, die je zelf als .apk-bestand kunt installeren.

Bij webtoons of andere digitale strips met lange verticale pagina’s merk je echter dat het e-ink-scherm wat moeite heeft: het scrollen is niet altijd vloeiend en het beeld ververst uiteraard niet zo snel als op een lcd- of oled-scherm. Ook blijft de kleurweergave wat gedempt en mist het geheel de levendigheid van een tablet. Ghosting kan bij intensieve beeldwisselingen eveneens zichtbaar blijven, waardoor het apparaat beter presteert bij rustiger, pagina-gebaseerde content dan bij dynamische visuele media.

©ER | ID.nl

Flexibiliteit met een leercurve

De overstap naar Android 13 zorgt voor een stabielere en iets snellere ervaring dan bij de vorige generatie. Het grote voordeel is de vrijheid om via Google Play vrijwel elke lees-app te installeren, van Kindle tot Kobo en Storytel. Zo kun je vanuit één apparaat bij meerdere aanbieders terecht. Daarnaast kun je per app talloze leesinstellingen aanpassen, tot en met het installeren van specifieke lettertypes zoals een dyslexie­vriendelijk font.

Toch zit daar ook een keerzijde aan. Zowel de knoppen als het touchscreen reageren merkbaar trager dan bij conventionele e-readers, en bij complexe apps merk je dat de hardware het eigenlijk maar moeilijk kan bijbenen. Het apparaat voelt daardoor minder direct en soepel aan, zelfs bij simpele handelingen zoals het invoeren van een pincode.

©ER | ID.nl

Android is een kracht én een valkuil

Doordat het apparaat draait op Android 13 kun je zoals hierboven al genoemd via de Play Store vrijwel elke app installeren. Dat opent een deur naar een breed scala aan toepassingen: naast lees-apps zoals Kindle, Kobo en Storytel kun je er ook allerhande educatieve apps, productiviteitstools en zelfs games op zetten.

In theorie maakt dat van de Go Color 7 Gen II een soort mini-tablet met e-ink-scherm. In de praktijk loop je echter al snel tegen de grenzen van de technologie aan. Bewegende beelden, zoals video's, ogen traag en onscherp, en animaties in apps komen schokkerig over. Games werken technisch gezien, maar de reactiesnelheid van het scherm maakt ze eigenlijk onspeelbaar. Ook voelt de interface minder vloeiend aan dan op een echte tablet, waardoor het apparaat het meest tot zijn recht komt als veelzijdige e-reader, en niet als volwaardige vervanger van je iPad of Android-tablet. Houd dat dus in gedachten.

Kijk nou, een stylus!

De grootste vernieuwing is de ondersteuning voor een stylus. Met de Boox InkSense-pen kun je notities maken, documenten annoteren en zelfs illustraties maken (als je daar de juiste app voor installeert). Dat werkt, maar het schrijf-/tekengevoel is wisselend. Palm rejection is niet altijd betrouwbaar, waardoor er soms ongewenste strepen op het scherm verschijnen als je hand erop rust. Daarnaast verliest de pen soms kortstondig contact, waardoor lijnen of delen van letters ontbreken. Voor snelle krabbels of het markeren van tekst voldoet het, maar voor langdurig schrijf- of tekenwerk of precisie-aantekeningen is de Gen II minder geschikt.

Accessoires niet inbegrepen

Wie de Boox Go Color 7 Gen II optimaal wil gebruiken, moet rekening houden met extra kosten. De InkSense-stylus, die nodig is om notities te maken of te tekenen, wordt niet standaard meegeleverd en kost 54,95 euro. Ook de magnetische beschermhoes, geprijsd op 29,95 euro, moet je apart aanschaffen. Die hoes is handig voor bescherming en om de e-reader rechtop te zetten, maar de magneten zijn niet bijzonder krachtig, waardoor het apparaat er vrij gemakkelijk uit kan glijden. Voor wie het complete pakket wil, tikt de totaalprijs dus merkbaar hoger uit dan alleen de aanschaf van het apparaat zelf.

Conclusie: niche-ding voor specifieke gebruikers

De Boox Go Color 7 Gen II is een degelijk apparaat voor wie (een beetje) kleur nodig heeft in een compact formaat, meerdere leesplatforms wil combineren en bereid is tijd te investeren in het instellen van apps en instellingen. De stap vooruit ten opzichte van de Gen I is echter klein. De kleurweergave blijft erg zacht, ghosting is nog steeds aanwezig en de stylus-ervaring wordt beperkt door onnauwkeurigheid en vertraging. Als e-reader voor wie vooral in zwart-wit leest of lekker snel wil kunnen bladeren, zijn er gebruiksvriendelijker en goedkopere alternatieven. En wie denkt hiermee ook meteen een tabletvervanger in huis te halen, zal snel merken dat bewegend beeld en interactieve content (bijvoorbeeld bij het browsen) simpelweg niet prettig werken op e-ink.

Samsung heeft onlangs de Galaxy Buds3 FE uitgebracht, een set draadloze oordopjes met actieve ruisonderdrukking, AI-integratie en slimme bediening voor een scherpe prijs. Deze nieuwe Fan Edition biedt moderne eigenschappen en Galaxy-ecosysteemfunctionaliteit. Lees hieronder wat je zoal kunt verwachten van Samsungs nieuwste oordopjes.

De Buds3 FE onderscheiden zich met een zogenaamd 'blade design', een langgerekte vorm met een matte tweekleurige afwerking en semi-transparante accenten. De oordopjes wegen 5 gram per stuk en de case komt uit op 41,8 gram. Ze zijn verkrijgbaar in zwart en grijs, met IP54-classificatie voor stof- en spatwaterbestendigheid.

Slimme bediening en AI-integratie

Samsung zet met deze dopjes volop in op gebruiksgemak. De Buds3 FE zijn uitgerust met touch-, druk- en nabijheidssensoren, waarmee gebruikers onder meer het volume kunnen regelen, muziek pauzeren of gesprekken aannemen door te tikken of te knijpen. Dankzij Auto Switch kunnen de oordopjes automatisch overschakelen tussen verschillende Galaxy-apparaten. Voor Galaxy-gebruikers komt daar nog een extra laag aan functionaliteit bij in de vorm van Galaxy AI. Daarmee heb je onder meer spraakcommando's, realtime vertalingen en snelle toegang tot persoonlijke content zonder het scherm aan te raken tot je beschikking.

©Samsung

Geluidsfuncties, connectiviteit en accu

De Buds3 FE zijn voorzien van een dynamische 1-weg speaker en drie microfoons per oordopje. Ze ondersteunen actieve ruisonderdrukking (ANC), een ambient sound-modus en Crystal Clear Call-technologie. Die laatste maakt gebruik van een machine-learning-model om stemmen te isoleren tijdens gesprekken. De oordopjes zijn compatibel met bluetooth 5.4 en ondersteunen de codecs AAC, SBC en SSC (Samsung Seamless Codec).

©Samsung

Qua batterijduur belooft Samsung tot 6 uur luisterplezier met ANC ingeschakeld, oplopend tot 8,5 uur zonder. In combinatie met de oplaadcase loopt dat op tot respectievelijk 24 en 30 uur. Voor bellen geldt een maximale gesprekstijd van 4 uur, met een totaal van 18 uur inclusief case. De oplaadcase bevat een 515mAh-accu, de oordopjes zelf hebben elk 53 mAh aan capaciteit.

Beschikbaarheid

De Galaxy Buds3 FE zijn per direct verkrijgbaar in de Benelux voor een adviesprijs van 149 euro. Van 18 augustus tot en met 5 oktober 2025 geldt een lanceringsactie met 50 euro cashback, waarmee de prijs dus tijdelijk op 99 euro uitkomt.