ID.nl logo
Total War: Warhammer - Totale overwinning
© PXimport
Huis

Total War: Warhammer - Totale overwinning

Het is de combinatie waarvan je niet wist dat je hem wilde: Total War en Warhammer. De table-top strategiegame leent zich wonderwel voor de unieke mix van tactische veldslagen en Grand Strategy.

Als je kijkt naar de gevechten zelf, hoef je bij wijze van spreken alleen maar de schakelaar 'turn-based/real-time' om te zetten. Dat wil niet zeggen dat Total War: Warhammer een simpele 'reskin' is van de vorige Total War-games. Tenzij de schoolboeken ons voorliegen kent de geschiedenis teleurstellend weinig Arachnaroks die door de linies van gillende soldaten beuken, terwijl Goblins bovenop het spinachtige gevaarte met giftige pijlen om zich heen schieten. Lees ook: Uncharted 4: A Thief's End - Een passend einde.

De gebruikelijke Total War-logica van het plaatsen van rijen speerinfanterie voor je lijn van kanonnen gaat niet op als een paar dozijn lansdragers te vliegend paard op je artillerie induikt. De wereld van Warhammer zit vol met bizarre en reusachtige wezens die in hun eentje zonder pardon een heel regiment verorberen. Het levert fantastische scènes op, zelfs al sta je aan de ontvangende kant.

©PXimport

Aan wiens kant je ook staat, het ziet er altijd geweldig uit.

De formule op z'n kop

Minstens zo invloedrijk op het slagveld zijn de aanvoerders zelf. Als je Total War met schaken vergelijkt, is je generaal net als de koning. Zet hem alleen in als het echt moet, want je wilt hem niet kwijtraken. In Total War: Warhammer heeft de aanvoerder meer weg van de koningin, want de Lords aan het hoofd van je leger zijn geen gewone stervelingen. Honderd keer zo sterk dan de gemiddelde voetsoldaat, houden ze zich staande tegen een schijnbare overmacht. Na elke overwinning maak je kans om een magisch zwaard of schild om je Lords mee uit te rusten. De Legendary Lords, zoals je factieleiders in de game heten, krijgen de toegang tot meerdere ketens van missies om een speciaal voorwerp te vinden.

De ontwikkeling van je Lords is uitgebreider dan ooit. Met maximaal dertig Skill Points om te verdienen kun je Lords - net als de Heroes waarmee je op de strategische kaart allerlei taken uitvoert - verbeteren in drie verschillende aspecten: het aanvoeren van je leger, de rol die ze spelen in de overkoepelende strategische modus en hun kwaliteiten in het directe gevecht. Ook kun je ze vaker wel dan niet voorzien van een strijdros (of een griffioen, als de Lord in kwestie keizer Karl Franz heet).

Alsof de prachtig geanimeerde monsters en de oersterke Lords de vertrouwde Total War-formule nog niet genoeg opschudden, kan vernuftig gebruik van magie de grootste aanval tot stand brengen. Soms ook letterlijk, als een Light Wizard een Net of Amyntok tevoorschijn tovert en meerdere regimenten aan de grond vastnagelt, zodat je artillerie en schutters alle gelegenheid krijgen om de vijand te beschieten.

©PXimport

De aanvoerders spelen een belangrijke rol.

Ook al kan magie een doorslaggevende rol spelen tijdens het gevecht, het voelt nooit oneerlijk. Een belangrijke reden hiervoor is dat je reserves altijd beperkt zijn. Zelfs al waaien de Winds of Magic als een orkaan door de Old World, met elke spreuk die je sjamanen of dodenbezweerders uitspreken duurt het langer voor je de volgende mag prevelen. Voor een extra sterk effect kun je magie 'overcasten', maar dan loop je het risico dat de spreuk mislukt, je gebruikte mana verloren gaat en je eigen magiër als klap op de verdwaalde vuurpijl schade oploopt. Ook de Lords zijn, ondanks hun macht, altijd te verslaan met een gelijkwaardig leger. Een tip: gooi alles met de 'Armour Piercing'-eigenschap op de aanvoerder of laat z'n pantser wegroesten met magie.

©PXimport

Magie kan een doorslaggevende rol spelen.

Duizend bommen en granaten

Als je één keer Total War: Warhammer speelt, doe je het fout. De vier facties van de game verschillen zo sterk van elkaar, dat de game meer variatie biedt dan de vorige drie Total War-games bij elkaar. De Empire, onder leiding van de net verkozen keizer Karl Franz, speelt nog het meest vertrouwd voor oudgediende Total War-spelers. Geïnspireerd door het laatmiddeleeuwse Heilige Roomse Rijk maken de legers van de Empire dankbaar gebruik van hellebaarden, kruisbogen en een brede selectie aan cavalerie. Dankzij de hulp van elfen en dwergen, hebben de mensen zich echter ook meester gemaakt van respectievelijk magie en buskruit.

De Dwarfs zijn de technologisch meest ontwikkelde factie. Ze ontberen elke vorm van cavalerie, maar naar wie ze niet willen lopen om met een bijl het hoofd te splijten, vuren ze wel een kanonskogel of twintig. Vliegmachines die dienst doen als bommenwerpers en een onbreekbare muur van schilden maken het dwergenarsenaal af. Dwergen en mensen zijn een voor de hand liggende alliantie, maar ook de mensen moeten op hun tellen letten. Elke belediging, elke actie die als kwaadwillend uitgelegd kan worden, gaat in de Book of Grudges. En elke wrok die High King Thorgrim Grudgebearer koestert, moet in bloed worden voldaan, alvorens je een campagne met de dwergen kunt winnen.

©PXimport

Dankzij de verschillende facties moet je de game minimaal vier keer spelen.

Scheldnamen leren

Waar de Dwarf niks moeten hebben van magie, kunnen de Vampire Counts niet zonder. In de eindeloze rijen van zombies, skeletten en ander ondood gespuis vind je geen enkele boogschutter of kanonnier, maar dat gemis maken de Vampire Counts goed met een sterke beheersing van magie en een menagerie van bloeddorstige en veelal vliegende monsters. De zombies vormen het kanonnenvoer om de vijand mee op hun plaats te houden, zodat een uit de kluiten gewassen vleermuismonster de flanken kan verpletteren. De magie die hun legers bij elkaar houdt, werkt het beste in de gecorrumpeerde omgevingen van Sylvania, maar met behulp van je Heroes kan de Midnight Aristocracy deze Vampiric Corruption langzaam maar zeker verspreiden door de aangrenzende provincies.

De Greenskins zijn niet zo van het geduldig wachten en plunderen de hele Old World liever gisteren dan vandaag. Waar de overige facties een aardig aantal technologieën hebben om te ontdekken, vindt het verbond van Orcs en Goblins al dat denkwerk niet zo interessant. Bij hoge uitzondering zoeken ze naar nieuwe scheldnamen om de bang aangelegde Goblins - of 'dem nasty Gobbos', zoals de Orcs hen noemen - in het gareel te houden of proberen ze steeds grotere spinnen te temmen. Maar het liefst zou elke Greenskin de hele dag moorden en plunderen. Dat is ook gelijk waar de Greenskins het grootste deel van hun inkomen vandaan halen.

De beste Warboss is de Greenskin die elke beurt een gevecht wint en in dat geval laat een Waaagh! niet lang op zich wachten. Dan voegt zich een tweede, autonoom leger zich bij dat van de bloeddorstige aanvoerder, klaar om de wereld onder de voet te lopen. Op het veld wisselen de lompe, maar prijzige Orcs de laffe, maar goedkope Goblins af. Hun gebrek aan intellectuele finesse compenseren ze met een gezonde dosis creativiteit, zoals een catapult waarmee Goblins zich enthousiast op de vijand laten afvuren. Dolkomisch om te zien en nog effectief ook.

©PXimport

Iedere factie heeft z'n eigen eigenschappen.

Gork, Mork en de goden van Chaos

Niet alleen spelen de vier rassen significant anders, ze roepen elk een heel eigen sfeer op. Alle eenheden zijn gerepresenteerd met de zorg en toewijding die Warhammer-fans mogen verwachten. Elke factie staat bol van op maat gemaakte geluidseffecten, zoals het ijzingwekkende gegil bij het aanklikken van een Vampire Count-stad of de enthousiaste 'Khazukan kazakit-ha!' die klinkt na een overwinning met de Dwergen. De Greenskins zijn wat dat betreft de vrolijke noot in de verder uiterst serieuze wereld van Warhammer. Met een moddervet Cockney-accent en een stevige hooliganmentaliteit maken ze brullend (in geval van een Orc) en krijsend (in geval van een Gobbo, pardon, Goblin) de Badlands in het zuiden onveilig.

Het schrijfwerk draagt minstens net zoveel bij aan de presentatie van Total Warhammer als beeld en geluid. De game is doorspekt met Events die je eens in de zoveel beurten voor een keuze stellen en elk daarvan geven je een glimp van de verhalenrijke en soms hilarische Warhammer-wereld. De ene keer moet je voor de Greenskins de keuze maken tussen de 'brutally kunning' god Mork of de 'kunningly brutal' god Gork de andere keer stuur je een keizerlijke Witch Hunter een verdacht bleke vrouw achterna, die wegvluchtte op een paard dat, zo zweert de getuige, louter bestond uit botten.

De vertelling van Total War: Warhammer komt tot een climax met de invasie van Chaos. Of je huid nu groen of lijkwit is, iedereen moet branden in de ogen van Archaon the Everchosen en met de zegen van alle vier Chaos-goden trekt hij vanuit het hoge noorden naar de bewoonde wereld. In zijn kielzog volgt een weerzinwekkende horde van met schedels behangen krijgers, demonen en gemuteerde gedrochten. Je moet van goeden huize komen om Archaon te verslaan en zijn Warriors of Chaos terug naar de steppen te jagen.

©PXimport

Uiteindelijk moeten alle facties het samen opnemen tegen Archaon.

Maak die 21 GB maar alvast vrij op je ssd

Sinds Empire: Total War raden we je stellig aan om Total War-games pas een half jaar na uitgave te halen. Zo lang moest je minstens wachten voordat de bugs, crashes, tergend lange laadtijden en eindeloos durende beurten eindelijk zijn verholpen. Total War: Atilla deed het al beter, maar met Total War: Warhammer mag de regel de prullenbak in. De game draait volledig soepel, zonder onverklaarbare dips in de framerate en in vijftig uur spelen hebben we welgeteld één crash meegemaakt. De laadtijden beperken zich tot tien, misschien vijftien seconden, al hebben we dit alleen op een ssd getest. Ook de beurttijden zijn verademing voor wie zich de wachttijden van Rome 2 nog kan herinneren.

Als we streng zijn, vallen er nog wel foutjes te ontwaren tussen alles wat Total War: Warhammer goed doet. De traditionele eigenaardigheid dat veel animaties tussen de honderden vechtersbazen op het veld opvallend vaak langs elkaar heen gaan, maakt zijn terugkeer. Als je de camera inzoomt om de strijd van dichtbij te bewonderen, kan dat afleiden. Aan de andere kant hebben we dit liever dan hoe voorgangers dit oplosten, waar regelmatig vijf soldaten staan te wachten op Claudius Maximus Fatuus die zonodig een gelikte finishing move wilde uitvoeren.

©PXimport

De game draait volledig soepel, al zijn er wat eigenaardigheden.

We hebben de computertegenstander af en toe kunnen betrappen op rare manoeuvres tijdens het gevecht, zoals rustig alle troepen hergroeperen, terwijl ons leger hen bestookt met pijlen. Ook buiten het slagveld keken we gek op bij de voorkeur voor (boog)schutters te paard die de computer soms heeft. Zo zagen we een Empire-leger met een Lord, een speerregiment, zes keer de ruiters met pistolen en drie mortieren. Misschien is de AI de meta ver vooruit met deze onorthodoxe samenstelling, maar wij klikten hoofdschuddend op 'Autoresolve'. Deze voorbeelden zijn echter uitzonderingen die de regel bevestigt van een scherpe computertegenstander die genadeloos elk gat in de verdediging benut.

De torenhoge ambitie van The Creative Assembly had heel anders uit kunnen pakken. De balans had hopeloos scheef kunnen zijn, of de game een technisch wrak. Gelukkig zijn geen van deze nachtmerriescenario's uitgekomen en houden we de gedroomde strategietitel over. Veldslagen die van je scherm afknallen en een campagne die je vier keer een nieuwe ervaring biedt maken van Total War: Warhammer een triomf. Total War: Warhammer kan die 'beste strategiegame van het jaar' alvast in de zak steken.

©PXimport

Al met al is Total War: Warhammer een geweldige strategietitel.

Conclusie

Total War: Warhammer doet bijna alles perfect. Een uitzonderlijk hoge productiewaarde laat de Warhammer-wereld er prachtig uitzien en evenzogoed klinken. De balans is ondanks de introductie van magie en de grote rol van Lords piekfijn in orde en de game loopt als een zonnetje. Total War: Warhammer is een totale overwinning van vier facties die stuk voor stuk anders spelen en je urenlang vermaken.

Fantastisch
Conclusie

Total War: Warhammer -------------------- **Ontwikkelaar:** Creative Assembly **Prijs:** € 49,99 **Platform:** Windows, OS X, Linux **Website:** [www.totalwar.com](https://www.totalwar.com/product/total-war-warhammer)

Plus- en minpunten
  • Warhammer past perfect bij Total War
  • Vier zeer diverse facties
  • Uitzonderlijk goede presentatie
  • Gevechtsanimaties sluiten niet aan
  • De AI maakt soms rare sprongen
▼ Volgende artikel
Review Google Pixel 9a – Fijne smartphone voor een fijne prijs
© Rens Blom
Huis

Review Google Pixel 9a – Fijne smartphone voor een fijne prijs

De Google Pixel 9a is een prettige en complete smartphone die zeven jaar softwareupdates krijgt. Heel wat mensen zijn met dit toestel daarom jaren onder de pannen, denken we. In deze review lees je onze bevindingen met de Google Pixel 9a na twee weken intensief testen.

Uitstekend
Conclusie

De Google Pixel 9a is een midrange smartphone die een goede indruk achterlaat. De telefoon is degelijk gebouwd, heeft complete specificaties en krijgt zeven jaar updates. Je kunt dus lang met het toestel doen, zeker als je eenmalig meer betaalt voor de 256 GB-versie. Er zijn in dit prijssegment echter ook veel andere goede smartphones, dus het loont om te vergelijken of een ander toestel nog beter bij jouw wensen aansluit.

Plus- en minpunten
  • Zeven jaar updates
  • Heel compleet
  • Lange accuduur
  • Houdt minder lekker vast
  • Basismodel slechts 128 GB opslagcapaciteit

De Pixel 9a is het nieuwste model in de Pixel 9-serie, die in augustus is uitgebracht in de vorm van de 9, 9 Pro, 9 Pro XL en 9 Pro Fold. Toestellen van bijna duizend euro tot bijna tweeduizend euro voor de vouwbare 9 Pro Fold. Toptoestellen, zo bleek uit onze reviews. Maar er zijn ook genoegen redenen om géén hele dure telefoon te nemen. Als jij maximaal 550 euro wilt uitgeven aan je volgende nieuwe smartphone, is de Pixel 9a het overwegen waard.

Google's Pixel 9a verschijnt in vier kleuren, waaronder knalroze, het fraaie geteste lila en meer zakelijke zwart en wit. Wij zijn enthousiast over de lila kleur van de smartphone en vinden het toestel premium genoeg overkomen. De matte kunststof achterkant toont nauwelijks vingerafdrukken, waardoor de telefoon er netjes blijft uitzien. Al kunnen we ons ook goed voorstellen dat je een hoesje om de Pixel 9a stopt voor de nodige bescherming. Een hoesje kan ook helpen om de ergonomie van de telefoon te verbeteren. De Pixel 9a is namelijk nogal vlak en ligt daarom wat minder prettig in de hand dan telefoons die een meer gebold ontwerp hebben. Google weet in ieder geval hoe dat moet, want de Pixel 8a van een jaar geleden had zo'n boller ontwerp en lag daarom ook zonder hoesje lekker in de hand.

©Rens Blom

Als we het nog even over bescherming hebben: de Pixel 9a heeft een iP68-certificering en kan daarom tegen (zoet) water en stof.

Je kunt de Pixel 9a redelijk goed met één hand bedienen, doordat het scherm met 6,3 inch relatief compact is. De 186 gram wegende smartphone is even breed als de Samsung Galaxy S25 en Apple iPhone 16, en een fractie hoger. Het Full-HD-oledscherm ziet er erg mooi uit en heeft een hoge verversingssnelheid van 120 Hz. Op zonnige lentedagen is het beeldscherm prima af te lezen.

©Rens Blom

Complete specificaties

Van een smartphone die 550 euro kost, verwachten we tegenwoordig een complete en soepele gebruikservaring. Zo'n toestel moet in principe jaren meekunnen. De Pixel 9a lijkt aan die verwachtingen te voldoen. Hij draait op dezelfde snelle Tensor G4-processor als zijn duurdere Pixel 9-broers, heeft 8 GB werkgeheugen en een 5100 mAh-accu die zonder zorgen een lange dag meegaat. Opladen kan vlot genoeg via usb-c (je dient zelf een adapter te regelen) of langzamer bij draadloos opladen.

Minder blij zijn we met Google's keuze om het instapmodel van de Pixel 9a uit te rusten met 128 GB opslagcapaciteit. Daar kun je in de praktijk namelijk geen 128 GB van gebruiken en als je jaren met het toestel wilt doen, is 128 GB voor veel mensen op de langere termijn onvoldoende. De opslag uitbreiden via een microSD-kaartje is niet mogelijk. Het loont daarom waarschijnlijk om eenmalig meer te betalen voor de 256 GB-variant van de Pixel 9a. Die kun je langer met een gerust hart gebruiken. Veel concurrerende smartphones hebben overigens standaard 256 GB.

©Rens Blom

Camera's

Achterop de Pixel 9a zitten twee camera's. Die zijn goed, maar in de meeste situaties niet beter dan de camera's van de Pixel 8a. Dat geeft weinig en in het donker doet de Pixel 9a het wél beter dan zijn voorganger. Snel bewegende huisdieren blijven lastig om scherp vast te leggen. Dat zie je ook op onderstaande foto: de kat is nét niet lekker scherp.

©Rens Blom

Met de groothoekcamera leg je een wijder deel van de omgeving vast. De Pixel 9a kan ook inzoomen, via de hoofdcamera. Op onderstaande serie zie je de verschillen in de praktijk.

©Rens Blom

De hoofdcamera, groothoekcamera en 2x zoom.

7 jaar updates

Google's bezuiniging om de Pixel 9a van slechts 128 GB opslagcapaciteit te voorzien, maakt dat er op andere vlakken meer ruimte is voor een premium ervaring. Een goed voorbeeld is de softwareondersteuning. Google geeft de smartphone liefst zeven jaar Android-upgrades en beveiligingsupdates. Dat is even lang als de veel duurdere Pixel 9-toestellen en ook even lang als Samsungs Galaxy-topsmartphones en Apple iPhones. Veel concurrenten van de Pixel 9a krijgen vier tot zes jaar updates. De Pixel 9a kan dus langer mee. Of je daadwerkelijk zeven jaar met een smartphone doet, is een tweede.

Ook fijn is dat Google de software lekker schoon levert en allerlei eigen AI-functies toevoegt. Die worden steeds handiger en zijn gratis beschikbaar.

©Rens Blom

Conclusie: Google Pixel 9a kopen?

De Google Pixel 9a is een midrange smartphone die een goede indruk achterlaat. De telefoon is degelijk gebouwd, heeft complete specificaties en krijgt zeven jaar updates. Je kunt dus lang met het toestel doen, zeker als je eenmalig meer betaalt voor de 256 GB-versie. Er zijn in dit prijssegment echter ook veel andere goede smartphones, dus het loont om te vergelijken of een ander toestel nog beter bij jouw wensen aansluit.

▼ Volgende artikel
Samsung voorziet Galaxy S25 Edge van sterker Corning Gorilla Glass Ceramic 2
Huis

Samsung voorziet Galaxy S25 Edge van sterker Corning Gorilla Glass Ceramic 2

Samsung gaat de nieuwe Galaxy S25 Edge-telefoons voorzien van het nieuwere Coring Gorilla Glass Ceramic 2. De nieuwste variant van dit sterke keramische glas maakt de telefoon sterker en beter beschermd tegen beschadigingen.

De Gorilla Glass Ceramic 2-technologie bevat kristallen die fijn in de glasmatrix zijn ingebed, waardoor het display beter bestand is tegen barsten zonder dat dit ten koste gaat van de optische transparantie.

"De Galaxy S25 Edge zet een nieuwe standaard voor vakmanschap en prestaties als ons dunste toestel uit de Galaxy S-serie tot nu toe", zegt Kwangjin Bae, EVP en hoofd van het team Mechanical R&D van Mobile eXperience Business bij Samsung Electronics. "Ter ondersteuning van dit baanbrekende ontwerp was het essentieel om een displaymateriaal te ontwikkelen dat zowel uitzonderlijk dun als betrouwbaar sterk was - een uitdaging die Corning en Samsung heeft samengebracht, verenigd door een gedeelde visie van doelgerichte engineering en gebruikersgerichte innovatie. Die visie is verankerd in elk detail van de Galaxy S25 Edge."

Het ionenuitwisselingsproces van Corning speelt een belangrijke rol bij de verbeterde weerstand tegen schade. Deze techniek versterkt het glaskeramische materiaal en verbetert de duurzaamheid van het display. Andrew Beck, Vice President en General Manager bij Corning Gorilla Glass, licht toe: "Met Gorilla Glass Ceramic 2 hebben we een opmerkelijke combinatie van dunheid en sterkte bereikt, waardoor consumenten het beste van twee werelden krijgen - uitzonderlijke duurzaamheid in een modern, strak ontwerp."

Op 13 mei aanstaande zal Samsung tijdens een live-event meer onthullen over de nieuwe Samsung Galaxy S25 Edge-telefoon. Via de onderstaande link kun je je alvast abonneren op het YouTube-kanaal van Samsung, waar het live-evenement zal worden uitgezonden: