Veel Windows-gebruikers weten het niet, maar Windows 10 bevat een functie waarmee je een complete back-up van je Windows-partitie kunt maken. Zo stel je je besturingssysteem veilig en kun je deze weer eenvoudig herstellen als de computer niet meer wil starten. Zo maak je een systeemkopie in Windows 10.

Een systeemkopie bestaat uit de Windows 10-partitie en de opstartpartities die nodig zijn om het besturingssysteem te starten. Het is verstandig om daar regelmatig een back-up van te maken. Je hebt dan altijd een veilige kopie en het scheelt weer veel werk: je hoeft Windows 10 en al je programma’s, instellingen en andere zaken niet opnieuw te installeren – alles zit immers in de systeemkopie. Om weer een werkend systeem te krijgen, hoef je alleen maar de systeemkopie terug te zetten.

01 Systeemkopie maken

In Windows 10 zit het maken van een systeemkopie wat verstopt, net als de andere back-upopties. De snelste methode om de functie voor het maken van een systeemkopie te openen, is door in het startscherm de opdracht sdclt te typen gevolgd door Enter. Vervolgens zie je in het linkerdeel de optie Een systeemkopie maken staan. Klik erop om de procedure op te starten.

©PXimport

02 Locatie kiezen

Wanneer het scherm voor het maken van een systeemkopie wordt weergegeven, krijg je de keuze uit verschillende locaties waar je de back-up van de systeemkopie kunt opslaan: op een externe harde schijf, op dvd’s of op een netwerklocatie. Zowel een externe harde schijf als een netwerklocatie is hier een prima locatie voor, maar we raden je af om de back-up weg te schrijven naar dvd’s. De systeemkopie past namelijk sowieso nooit op één enkele dvd van 4,5 GB. Om een volledige back-up te maken, zou je weleens tientallen dvd’s nodig kunnen hebben voor alle partities. Kortom: dat is echt geen optie. Kies dus voor een externe harde schijf of een netwerklocatie, zoals een nas; dat gaat sneller en is minder foutgevoelig.

©PXimport

Hoe groot wordt je systeemkopie?

03 Opslaan op een nas

In dit voorbeeld maken we gebruik van een nas om de back-up van de systeemkopie op te slaan, maar de stappen voor het maken van een systeemkopie op een externe harde schijf (de eerste optie in de lijst) zijn vrijwel gelijk. We kiezen nu voor de optie Op een netwerklocatie. Via de knop Selecteren blader je vervolgens naar een netwerklocatie.

©PXimport

04 Locatie verifiëren

Nadat de locatie is geverifieerd – Windows 10 controleert eerst of de opgegeven locatie toegankelijk is met de opgegeven gebruikersnaam en het wachtwoord – klik je op de knop Volgende om de back-up te starten. Het maken van de systeemkopie kan enige tijd duren, afhankelijk van de grootte van de partitie(s), en van de snelheid van je computer en netwerkverbinding. Nadat de back-up klaar is, komt Windows 10 direct met de vraag of je ook meteen een systeemherstelschijf wilt maken. Uiteraard kun je hier voor Ja kiezen, maar let wel: je maakt hiermee alléén een opstart-dvd. Je moet dus wel over een dvd-station beschikken.

©PXimport

05 Systeemkopie terugzetten

Mocht je computer om wat voor reden niet meer opstarten, dan heb je nu een veilige en complete back-up en kun je in geval van nood de gemaakte systeemkopie herstellen via een opstartmedium van Windows 10. Dat kan bijvoorbeeld via de installatie-dvd of een usb-stick. Een groot voordeel van een systeemkopie ten opzichte van een schone installatie (vanaf een installatiemedium zoals de oorspronkelijke installatie-dvd of -usb-stick van Windows 10) is dat een systeemkopie de huidige status bevat van Windows 10, dus compleet met al je geïnstalleerde programma’s, accountinstellingen en andere zaken die je hebt aangepast in de loop der tijd. Je hoeft niet weer helemaal opnieuw te beginnen met het inrichten van je computer.

06 Systeemherstelstation

Om een systeemkopie te kunnen terugzetten, moet je beschikken over een systeemherstelstation. Met een systeemherstelstation start je de computer op en kies je de eerder gemaakte systeemkopie die hersteld moet worden naar je pc. Er is een aantal manieren waarop je aan een systeemherstelstation kunt komen. De eerste is de meest eenvoudige, dat is namelijk de installatie-dvd of -usb-stick van Windows 10 zelf. Die fungeert namelijk ook als herstelmedium. Heb je deze al? Sla dan de paragrafen 7 tot en met 9 over, en ga direct door naar paragraaf 10 ‘Computer starten vanaf dvd of usb’.

Alleen een herstelstick nodig?

©PXimport

07 Usb-opstartmedium maken

Beschik je niet (meer) over de Windows 10 installatie-dvd of -usb-stick? Geen nood: Microsoft biedt je de mogelijkheid om die opnieuw te downloaden. Daarvoor kun je onder meer gebruikmaken van de Media Creation Tool, die je hier kunt downloaden. Klik op die webpagina op de knop Hulpprogramma nu downloaden. Er wordt nu een programmaatje gedownload met de naam MediaCreationToolxxxx.exe, waarbij bij xxxx voor een bepaald versienummer staat. Dat nummer is voor de instructie verder niet van belang. Nadat de tool is gedownload, dubbelklik je erop om hem te starten. De Media Creation Tool treft wat voorbereidingen. Na enige tijd komt de licentieovereenkomst in beeld: lees die door en accepteer hem met de knop Akkoord. Vervolgens kom je in het deel waar je kunt aangeven wat je wilt doen: Deze pc nu bijwerken of Installatiemedia voor een andere pc maken. Kies de tweede optie.

©PXimport

08 Usb-stick plaatsen

Plaats een usb-stick van minimaal 8 GB in je computer en druk op de knop Volgende. Bij Taal, architectuur en versieselecteren laat je – als de computer waarop je de stick maakt ook de computer is waarvan je een systeemkopie wilt terugzetten – de optie staan op Gebruik de aanbevolen opties voor deze pc. Maak je de usb-stick op een andere computer dan degene die je wilt herstellen, haal dan het vinkje weg en kies bij Architectuur voor Beide, als je niet zeker weet welke versie van Windows 10 het is die je gaat herstellen.

©PXimport

09 Gegevens wegschrijven

Klik nu op Volgende. In ons voorbeeld gaan we een usb-stick maken. Wil je toch liever een dvd? Dan kun je dat hier nog aangeven. Qua herstelopties zit er geen verschil tussen een usb-stick en een dvd-schijf, behalve dan dat niet iedere computer beschikt over een dvd-speler en dat het gebruik van een usb-stick een stuk sneller is. Onze voorkeur gaat hier dus uit naar het maken van een usb-stick. In de volgende stap selecteer je het usb-station en druk je weer op Volgende. De tool gaat nu aan de slag met het binnenhalen van de bestanden die nodig zijn om de usb-stick gereed te maken.

©PXimport

10 Computer starten vanaf dvd of usb

De manier waarop de computer kan worden opgestart vanaf een usb-stick of dvd is per systeem verschillend. Vlak na het verschijnen van het BIOS druk je op de F10, F2 of F12-toets om het bootmenu te openen. Raadpleeg eventueel de handleiding van jouw merk en model computer om te achterhalen hoe je kunt booten vanaf een dvd-schijf of usb. Bij de meeste computers wordt een opstartbaar medium meestal automatisch herkend en zal het systeem direct daarvan opstarten. De opstartbare usb-stick (of dvd) die we hebben aangemaakt via de Media Creation Tool start eerst met een scherm waarin je de taal en toetsenbordinstellingen kunt opgeven. Op zich maakt het niet uit wat je hier invult – we gaan immers Windows 10 niet installeren, maar het opstartmedium straks gebruiken om een systeemkopie terug te zetten. Druk op de knop Volgende. In het scherm dat daarna verschijnt, zie je links onderin de optie Uw computer herstellen staan. Klik hierop om de herstelprocedure in gang te zetten. Na enkele ogenblikken verschijnt een nieuw scherm met meerdere opties. Klik hier op de tweede grote knop Problemen oplossen.

©PXimport

11 Herstellen met installatiekopie

Er verschijnt weer een nieuw scherm met allerlei opties. Als laatste optie zie je Herstellen met installatiekopie staan. Die optie kies je om een eerder gemaakte systeemkopie terug te zetten. Er verschijnt weer een nieuw venster. Dit geeft aan welk besturingssysteem je wilt gaan herstellen met de systeemkopie. Als je meerdere besturingssystemen naast elkaar hebt geïnstalleerd, bijvoorbeeld Windows 7 en Windows 10, dan kan het zijn dat je in dit venster twee besturingssystemen ziet staan. In dat geval kies je dan voor Windows 10, aangezien dat het besturingssysteem is waarvan je een systeemkopie wilt terugzetten.

©PXimport

12 Herstelconsole

Na het selecteren van Windows 10 start de herstelconsole. Afhankelijk van waar jij eerder de systeemkopie van Windows 10 hebt opgeslagen, kan de melding verschillen. Als je de systeemkopie eerder hebt opgeslagen op bijvoorbeeld een externe harde schijf, dan krijg je hier de mogelijkheid om die externe schijf aan te sluiten aan de computer. Is deze aangesloten, kies dan voor de knop Opnieuw.

Heb je geen externe harde schijf gebruikt maar een netwerklocatie, of kan Windows 10 de systeemkopie nog niet vinden, klik dan op Annuleren. Geen nood: de herstelconsole wordt hier niet mee afgesloten, maar je sluit alleen het bovenliggende venster. In het venster Selecteer een systeemkopieback-up kun je straks zelf bladeren naar de locatie van de gemaakte systeemkopie.

©PXimport

13 Systeemkopie zoeken in het thuisnetwerk

Als de hersteltool hier geen bestaande systeemkopie kan vinden, zijn de velden bij Locatie, Datum en tijd en Computer leeg. Via een druk op de knop Volgende komt er wederom een scherm waarin geen back-ups te zien zijn in het overzicht, maar je kunt hier nu wel via de knop Geavanceerd alsnog een locatie opgeven. Kies uit de twee keuzes die je krijgt voor de optie Een systeemkopie zoeken in het netwerk. Op die manier kun je bladeren naar bijvoorbeeld een nas of een map op een andere computer die gedeeld is in het thuisnetwerk.

©PXimport

14 Netwerkpad opgeven

Jammer genoeg is het niet zo dat je eenvoudig met een bladerknop door je netwerk kunt zoeken. Je moet namelijk het directe netwerkpad weten waar je de systeemkopie hebt opgeslagen. Een netwerkpad is een combinatie van een apparaatnaam (bijvoorbeeld een nas of een computer) en een map op dat apparaat. Een netwerkpad begint altijd met twee backslashes, gevolgd door de naam van het apparaat, vervolgens weer een backslash en dan de naam van de map. Bijvoorbeeld: \\mijn-netwerk-nas\backup.

Wanneer je een gedeelde map op een andere computer wilt benaderen, dan moet je ook weten op welke stationsletter de back-up staat. Voor het benaderen van een stationsletter moet je een dollarteken achter de stationsletter plaatsen. Dat is noodzakelijk omdat deze mappen standaard verborgen zijn en je deze niet zomaar kunt aanroepen. Met het dollarteken geef je aan dat je de map op afstand wilt benaderen. Het netwerkpad naar een gedeelde map op een andere computer is dan bijvoorbeeld: \\woonkamer-pc\f$\backup.

Hierbij is de F:\-schijf de locatie waar de back-up staat, hierachter plaats je het dollarteken. Dat teken hoeft alleen maar bij de stationsletter geplaatst te worden, niet bij de mapnaam waarin de back-up zelf staat.

15 Gebruikersnaam en wachtwoord opgeven

Zowel bij het benaderen van een nas als een gedeelde map op een andere computer kan het zijn dat je een gebruikersnaam en wachtwoord moet opgeven. Als dat zo is, geeft de herstelconsole je die mogelijkheid. Helaas loopt dat niet via een mooi inlogvenster. In plaats daarvan wordt er een apart commandoscherm geopend, waarin je de gebruikersnaam en het wachtwoord opgeeft.

©PXimport

16 Navigeren naar de back-up

Let op, het navigeren door de velden doe je in dit scherm via de pijltjestoetsen. Dus heb je een gebruikersnaam ingevuld, dan druk je op PijltjeOmlaag om in het wachtwoordveld te komen. Heb je je gebruikersnaam en wachtwoord ingevuld, dan ga je met PijltjeOmlaag naar OK en druk je op Enter. Heb je de juiste gegevens ingevuld en verbinding gemaakt met de netwerklocatie? Dan vindt de herstelconsole automatisch de back-ups van de systeemkopieën terug en worden ze weergegeven in het overzicht. Nu selecteer je de gewenste back-up en start je het herstel met de knop Volgende.

©PXimport

17 Herstelopties aanpassen

Voordat je de systeemkopie herstelt, kun je desgewenst wat opties aanpassen. Zo kun je – wanneer de back-up meerdere partities bevat – eventueel partities uitsluiten die je juist níet wilt herstellen. Dat doe je met de knop Schijven uitsluiten. Via de knop Geavanceerd geef je aan wat er moet gebeuren nadat de back-up is teruggezet: een schijfcontrole uitvoeren en de computer automatisch opnieuw opstarten nadat de systeemkopie is hersteld. We raden je aan om beide opties ingeschakeld te laten.

©PXimport

18 Back-up terugzetten

Alles goed ingesteld? Dan kan de back-up nu echt worden teruggezet. Je krijgt nog eenmaal de waarschuwing dat me het terugzetten van de systeemkopie je bestaande Windows-partitie wordt overschreven. Die vraag bevestig je met Ja. Nu wordt de systeemkopie teruggezet. Dat kan enige tijd duren; hoelang precies is afhankelijk van de grootte van de partitie. Na afloop wordt de computer nog eenmaal opnieuw opgestart en is je systeemkopie hersteld.

©PXimport

Inloggen met enkel een wachtwoord blijft riskant. Steeds vaker stappen diensten daarom over op tweestapsverificatie of op volledig wachtwoordloos inloggen. In combinatie met een fysieke beveiligingssleutel leveren beide een nog robuustere bescherming op. Hoe werkt dit precies en wat zijn enkele concrete mogelijkheden?

We hoeven je niet meer uit te leggen dat inloggen met alleen een wachtwoord niet veilig is, zeker niet als je hetzelfde eenvoudige wachtwoord bij meerdere diensten gebruikt. Een wachtwoordbeheerder als Bitwarden helpt je wel complexere en verschillende wachtwoorden te gebruiken, maar de zwakheden blijven: wachtwoorden kunnen via phishing worden onderschept, bij een datalek buitgemaakt of met brute-force achterhaald. Daarom winnen alternatieve loginmethodes aan populariteit. Denk aan tweestapsverificatie, waarbij je naast je wachtwoord nog een extra factor gebruikt, zoals een code of biometrie, en aan wachtwoordloos inloggen, een methode op basis van een cryptografisch sleutelpaar. Beide methoden verhogen de beveiliging, maar met een fysieke beveiligingssleutel kun je het nog veiliger maken.

Fysieke sleutel

Zo’n fysieke sleutel is een stukje hardware van doorgaans zo’n 4 cm lang en 2 cm breed, enkele mm dik en met een gewicht van circa 4 gram. Er bestaan ook wel kleinere sleutels in de vorm van een usb-c-dongel, die nauwelijks uitsteken uit de poort van een computer. Verderop bekijken we enkele concrete, uiteenlopende toepassingen, maar hoe werkt zo’n sleutel eigenlijk?

Wanneer je een sleutel voor het eerst koppelt aan een dienst of account, wordt er een cryptografisch sleutelpaar aangemaakt. De private sleutel blijft altijd veilig in een aparte chip van de beveiligingssleutel, terwijl de publieke sleutel naar de server van de betreffende dienst wordt doorgestuurd. Wanneer je vervolgens inlogt op de site, vraagt de server via je browser de sleutel om een cryptografische handtekening te zetten.

Veiligheid

De sleutel checkt daarbij welke domeinnaam in de browser actief is, bijvoorbeeld account.google.com, en zet de handtekening alleen als dit overeenkomt met het domein waarvoor je de sleutel eerder hebt geregistreerd. Daardoor is het systeem nagenoeg phishing-bestendig, in tegenstelling tot bijvoorbeeld sms- of OTP-codes. Zo’n code kun je immers ook op een valse site intypen, waarna een aanvaller deze meteen kan doorsturen naar de echte site. Bij wachtwoorden, sms en OTP bestaan bovendien gedeelde geheimen, zoals codes of hashes, die bij een datalek gestolen kunnen worden, terwijl er bij een fysieke sleutel zelfs bij een serverdatalek niets bruikbaars te halen valt. Een smartphone kan bovendien malware bevatten of gestolen worden, waardoor een aanvaller toegang kan forceren; een fysieke sleutel daarentegen bewaart de geheime sleutel veilig in een niet-uitleesbare chip.

Nadelen

Zo’n fysieke sleutel geldt dus als een van de veiligste methoden, al zijn er ook enkele praktische nadelen. Zo moet je de sleutel bij je hebben tijdens het inloggen en bij verlies of diefstal riskeer je buitengesloten te raken als je geen back-up hebt, bijvoorbeeld in de vorm van back-upcodes of een tweede, veilig bewaarde sleutel. Bovendien ondersteunen nog niet alle sites of diensten zo’n sleutel. Op onder meer www.kwikr.nl/f2sup en www.kwikr.nl/yubisup vind je wel lijsten met diensten die via een of ander protocol inloggen met een fysieke sleutel ondersteunen. Tot slot kost een sleutel ook wel iets: tussen de 30 en 80 euro, afhankelijk van de ondersteunde functies en standaarden.

Inloggen via 2FA

We weten nu hoe een sleutel eruitziet, hoe die werkt en waarom die zo veilig is. Dat volstaat om er zelf mee aan de slag te gaan, in verschillende scenario’s en met diverse protocollen. In dit artikel gebruiken we een YubiKey 5(C) NFC die ongeveer 65 euro kost, maar je kunt ook andere sleutels inzetten zolang ze de vereiste protocollen ondersteunen. Sleutels die enkel FIDO U2F en FIDO2 ondersteunen, zijn al verkrijgbaar vanaf 15 euro.

Laten we als voorbeeld starten met de sleutel als tweede factor bij een Facebook-account. Hiervoor volstaat een sleutel met FIDO U2F, al accepteren niet alle diensten U2F. Zo vereisen Apple en Microsoft in dit geval een FIDO2-sleutel.

Meld je aan bij je Facebook-account via https://accountscenter.facebook.com. Ga in Accountinstellingen naar Wachtwoord en beveiliging. Open Tweestapsverificatie en selecteer je Facebook-account. Na het invullen van een verificatiecode via mail kies je de gewenste methode. Klik op Beveiligingssleutels en bevestig met Doorgaan. Na de controle van de beveiligingscode klik je op Beveiligingssleutel registreren. Selecteer Beveiligingssleutel, druk op Volgende en OK. Plaats de sleutel, raak deze even aan en klik opnieuw op OK. Bevestig ten slotte met je wachtwoord zodat de sleutel als tweede factor wordt toegevoegd.

2FA in Bitwarden

Zolang je nog met wachtwoorden werkt, is een wachtwoordbeheerder sterk aan te raden. Een degelijke en gratis te gebruiken tool is Bitwarden. We gaan ervan uit dat je deze hebt gedownload en geïnstalleerd (via www.kwikr.nl/bwpers; beschikbaar voor Windows, macOS en Linux) en dat je een Bitwarden-account hebt aangemaakt. Handig is ook de Bitwarden-browserextensie, die automatisch invullen en opslaan van wachtwoorden in je browser veel eenvoudiger maakt, maar daar gaan we hier niet verder op in. We bekijken hier namelijk vooral het koppelen van je fysieke sleutel aan je Bitwarden-account.

Meld je aan op https://vault.bitwarden.com. Open Instellingen en kies Beveiliging. Ga naar het tabblad Tweestapsaanmelding en klik op Beheren bij FIDO2 WebAuthn. Vul je Bitwarden-hoofdwachtwoord in en voer bij Naam een korte beschrijving van de sleutel in. Plaats je sleutel (via usb of NFC) en klik op Sleutel lezen. Als de sleutel om een pincode vraagt, vul je die in en raak je de sleutel kort aan. Bevestig met OK en klik op Opslaan zodat de sleutel wordt toegevoegd. Op dezelfde manier kun je ook een andere sleutel als reserve koppelen (zie ook verderop ‘10 Voorzorgsmaatregelen’). Bij het inloggen, ook via de Bitwarden-app, moet je nu naast je wachtwoord ook je sleutel gebruiken.

Inloggen met passkey

Steeds meer diensten ondersteunen wachtwoordloze aanmeldingen via toegangssleutels, oftewel passkeys. Wil je hiervoor je fysieke sleutel gebruiken, dan moet deze FIDO2/WebAuthn ondersteunen, waarbij de private sleutel van het cryptografische sleutelpaar op de sleutel zelf wordt bewaard. Om in te loggen hoef je de sleutel enkel te plaatsen of via NFC op je smartphone te gebruiken, als dit wordt ondersteund, en daarna te bevestigen met pincode en aanraaksensor. Kortom, je sleutel wordt je loginmiddel. We tonen dit met een Google-account.

Log in via https://myaccount.google.com. Ga naar Beveiliging en klik bij Inloggen bij Google op Tweestapsverificatie. Klik indien nodig op Tweestapsverificatie aanzetten. Voeg desgewenst een telefoonnummer toe en klik bij Toegangssleutels en beveiligingssleutels op Beveiligingssleutel toevoegen. Klik vervolgens op + Toegangssleutel maken en kies Ander apparaat gebruiken. Selecteer in het pop-upvenster Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK. Plaats nu de sleutel en voer de pincode in, of maak een nieuwe aan als de sleutel nieuw of gereset is. Bevestig met OK en raak de sleutel kort aan. De sleutel staat nu in de lijst met toegangssleutels in je Google-account.

Wanneer je je daarna bij Google afmeldt en opnieuw aanmeldt, zul je merken dat je je wachtwoord – op ondersteunde browsers en platformen – niet meer hoeft in te geven en met de sleutel kunt aanmelden. Google acht deze methode namelijk veilig genoeg. Wil je dit toch niet, open dan opnieuw Beveiliging, klik bij Inloggen bij Google op Wachtwoord overslaan als dat mogelijk is en schakel deze optie uit. Je sleutel fungeert dan enkel nog als tweede factor, waarvoor in principe FIDO U2F volstaat.

Passkey bij Microsoft

Bij veel diensten werkt het koppelen vergelijkbaar als bij Google. We tonen je wel kort hoe je een beveiligingssleutel inzet in een wachtwoordloze oplossing bij Microsoft, die hiervoor een wat eigenzinnige werkwijze en terminologie hanteert.

Meld je aan via https://account.microsoft.comen open Beveiliging. Klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een methode voor aanmelden of verifiëren kiezen. Selecteer Gezicht, vingerafdruk, pincode of beveiligingssleutel en kies Beveiligingssleutel. Druk op Volgende en daarna tweemaal op OK, plaats de sleutel, voer desgevraagd de pincode in en raak de sleutel aan. Klik opnieuw op OK, geef de sleutel een naam en bevestig met Volgende en OK. De sleutel verschijnt nu in de lijst bij Een wachtwoordcode gebruiken (waar je hem ook kunt hernoemen of verwijderen). Je kunt de sleutel vanaf nu als tweede inlogfactor inzetten, ook op andere apparaten.

Wil je de sleutel volledig wachtwoordloos gebruiken, dan verplicht Microsoft je eerst de Microsoft Authenticator-app te installeren en hier via de plusknop je Microsoft-account toe te voegen. Klik daarna op je accountpagina in de rubriek Beveiliging op Inschakelen bij Account zonder wachtwoord en druk op Volgende. In de Authenticator-app verschijnt nu een melding die je bevestigt met Goedkeuren, waarna op de website wordt gemeld dat je wachtwoord is verwijderd. Voortaan kun je ook zonder wachtwoord inloggen, met je beveiligingssleutel.

Lokaal Windows-account

Het leek veelbelovend: open je in Windows de Instellingen en ga je naar Accounts / Aanmeldingsopties, dan zie je wellicht Beveiligingssleutel staan. Voor lokale of persoonlijke Microsoft-accounts werkt dit helaas niet. Dit blijkt enkel mogelijk bij zakelijke Active Directory- of Entra ID-accounts.

Heb je een compatibele Yubico-sleutel, zoals de YubiKey 5(C) NFC, dan kun je deze wel als tweede inlogfactor gebruiken voor een lokaal Windows-account. Hiervoor heb je de gratis tool Yubico Login for Windows nodig (www.kwikr.nl/yubilogin). Zorg wel dat je de gebruikersnaam en het wachtwoord van het lokale account kent. Installeer de tool en herstart Windows. Meld je daarna aan met je lokale account via de optie Yubico Login en start de app Login Configuration als administrator. Gemakshalve kun je Express configuration kiezen. Plaats de sleutel en volg de instructies (zie ook www.kwikr.nl/yubiwin). Bewaar de herstelcode zorgvuldig. Voor de gekozen gebruiker is voortaan naast gebruikersnaam en wachtwoord ook de beveiligingssleutel vereist.

Je kunt een YubiKey ook als tweede factor inzetten voor je Windows-login.

Inloggen met TOTP

Als je beveiligingssleutel ook OATH-TOTP ondersteunt (Initiative for Open AuTHentication - Time-based One-Time Password), kun je die gebruiken om een eenmalige code te genereren, net als met authenticator-apps van Google, Microsoft, Proton of Authy. Veel apps en diensten ondersteunen deze 2FA-methode.

We nemen Dropbox als voorbeeld. Meld je aan op www.dropbox.com, klik op je profielicoon rechtsboven, kies Instellingen en open het tabblad Beveiliging. Schakel Tweestapsverificatie in, selecteer Authenticatie-app en druk op Verzenden. Je ziet nu een QR-code en de bijbehorende geheime sleutel.

Download en installeer vervolgens de gratis app Yubico Authenticator (www.kwikr.nl/yubiauth). Start de app, plaats je beveiligingssleutel en open Accounts. Klik op Add account en kies Scan QR code als je een camera hebt, of voer de geheime code handmatig in bij Secret Key. Vul bij Issuer bijvoorbeeld Dropbox in en bij Account name het e-mailadres van je Dropbox-account. Bevestig met Save. In de app verschijnt een cijfercode die je op de Dropbox-site invult bij Bevestigingscode. Noteer de herstelcodes, bewaar ze goed en rond af met Voltooien.

Bij het aanmelden op Dropbox tik je eerst je wachtwoord in en daarna de actuele eenmalige code die je in Yubico Authenticator bij je Dropbox-account ziet.

Challenge/Response

Tot slot tonen we je nog de challenge-response-methode. Hierbij genereert een dienst of app een willekeurige wiskundige vraag (challenge) in de vorm van een bitreeks. Deze gaat naar je beveiligingssleutel, die de overeenkomstige cryptografische response berekent en terugstuurt. Als de codes overeenkomen, krijg je toegang. We lichten dit kort toe voor de gratis wachtwoordbeheerder KeePassXC (www.keepassxc.org; Windows, macOS, Linux) om een lokaal bewaarde wachtwoordkluis te openen.

Verschillende sleutels ondersteunen deze methode, waaronder de meeste YubiKeys. Download en installeer voor zo’n sleutel eerst de gratis YubiKey Manager (zie kader ‘Sleutelbeheer’). Start de app, ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response, klik op Generate voor de geheime sleutel, zet eventueel een vinkje bij Require touch voor extra veiligheid en sluit af met Finish.

Open vervolgens KeePassXC en laad je database. Ga naar Database / Database beveiliging, kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen, selecteer het juiste slot van je geplaatste sleutel en bevestig met OK. Voortaan is je wachtwoordkluis enkel toegankelijk met je wachtwoord en je beveiligingssleutel.

Sleutelbeheer

Beschik je over een beveiligingssleutel, dan zul je vroeg of laat de beheertool van de producent nodig hebben. Als voorbeeld nemen we de YubiKey Manager (www.kwikr.nl/yuman), die je het best als administrator opstart. Hiermee kun je functies of interfaces uitschakelen (OTP, FIDO U2F, FIDO2, OpenPGP, PIV en OATH), een pincode instellen of resetten voor FIDO2 of PIV, statische wachtwoorden of OTP-slots programmeren en certificaten beheren in PIV-modus (smartcardfunctie).

In de beheertool kun je ook specifieke protocollen uitschakelen, mocht je dat willen (hier: YubiKey Manager).

Voorzorgsmaatregelen

In het artikel hebben we al, ook tussen de regels door, enkele tips gegeven om (veiligheids)problemen te vermijden. We sommen ze kort nog even op.

Zo registreer je best altijd twee fysieke sleutels bij elke dienst, zodat je bij verlies of diefstal via de back-upsleutel toegang behoudt. Bewaar deze op een veilige plaats en test af en toe of de sleutel nog werkt. Activeer daarnaast bij elke dienst een alternatieve 2FA- of noodmethode, zoals TOTP-toegang via een authenticator-app, en druk back-upcodes af die je veilig bewaart. Zo kun je ook zonder sleutel nog aanmelden, al is dit wat minder robuust. Tot slot, ook al beschermt een beveiligingssleutel je technisch goed tegen phishing, blijf alert. Krijg je bijvoorbeeld een onverwachte vraag om de PIN-code van je sleutel in te voeren, wees dan op je hoede.

Tefal lanceert een compact model tosti-ijzer dat met allerlei extra platensets te gebruiken is voor allerlei gerechten: van panini's en wafels in allerlei vormen en maten tot aan donuts en madeleines. Is de Snack Collection echt zo veelzijdig? ID.nl ging ermee aan de slag.

Tafelgrills en tosti-apparaten zijn in bijna elk huishouden te vinden. Vaak gaat het om apparaten met een geribbelde grillplaat boven en onder, waar je je tosti tussen legt om die een paar minuten erna bruin en krokant uit te halen, met een lekker warme vulling. Het zijn eenvoudige apparaten die goed zijn in waarvoor ze ontwikkeld zijn. Meer dan je tosti erin maken kan vaak niet. Tefal komt nu met de compacte Snack Collection, een apparaat dat je koopt met twee bijgeleverde typen grillplaten en nog eens kunt uitbreiden door losse sets erbij te kopen.

©Saskia van Weert

Testexemplaar en meegeleverde platen

Ter review ontving de redactie een blauw testmodel, voorzien van twee grill/panini-platen (één boven, één onder in het apparaat) en twee platen om Brusselse wafels mee te maken. De Snack Collection is met zijn 28,5 centimeter breedte, 20,6 centimeter lengte en 34,5 centimeter hoogte een betrekkelijk klein apparaat dat makkelijk op te bergen is. Het snoer is aan de onderkant op te bergen, er zit een aan-uitknop aan de voorzijde, net als een vergrendeling om het ijzer op slot te zetten. Ook zit er een lampje aan de voorzijde dat groen oplicht als het apparaat is voorverwarmd. Hij heeft een vermogen van 700 watt en een maximale temperatuur van 230 graden. De temperatuur is niet handmatig in te stellen.

©Saskia van Weert

Inhoud van de doos en wisselen van platen

In de machine zit al een set grillplaten. Verder vind je in de doos twee verpakkingen die nog het meest doen denken aan videobandhoezen van vroeger. Ze zijn van harde kunststof en gaan wat lastig open. De ene doos is uiteraard leeg, want daar zaten de panini-platen in, maar we vinden er wel een receptenboekje in. In de andere doos zit de uitbreiding; in ons testexemplaar zijn dat de wafelplaten. De platen zijn los te halen uit de machine via een knopje boven en onder, en de platen kunnen er op maar één manier in vastklikken. Je kunt ze dus niet verkeerd bevestigen. Ze mogen in de vaatwasser; de machine zelf uiteraard niet.

©Saskia van Weert

Gebruik en bediening

Zoals wel vaker bij dit type apparaten is de werking enorm simpel. Je bevestigt de gewenste platen in de machine, doet de stekker in het stopcontact en zet hem aan. Dan wacht je tot het groene lampje aangaat, open je de machine, doe je je gerecht erin, sluit je alles weer netjes en wacht je tot je eten klaar is. Eet smakelijk!

©Saskia van Weert

Test: tosti's

De bijgeleverde grill/panini-plaat is net wat te klein voor een reguliere tosti van boterhammen uit de supermarkt; het korstje steekt net wat boven de plaat uit. Maar dat bleek voor het resultaat niet uit te maken: alle geteste tosti’s kwamen prima uit de Tefal. Opwarmen duurde wel wat lang, ongeveer 4 minuten.

Lees ook: Gezonde tosti’s om de hele middag op door te gaan

Test: panini

De test met een panini had wat voeten in de aarde. De supermarkten in onze woonplaats verkochten geen panini-broodjes, maar een XL-shop in een andere plaats wel. Panini-broodjes zijn hoger dan normale afbakbroodjes en standaard voorzien van grillstrepen. Het deksel van de Snack Collection moest wel wat worden aangedrukt om de machine te kunnen sluiten met de vergrendeling, maar ook dat verliep verder prima.

Schoonmaken en opbergen 

De platen komen weer brandschoon uit de vaatwasser en klikken makkelijk vast in het apparaat. Door de betrekkelijk kleine afmetingen van dit keukenapparaat is het makkelijk op te bergen.

©Tefal

Uitbreidingssets (assortiment)

Dan de uitbreidingssets. Deze hebben we niet kunnen testen, maar zijn uiteraard te bekijken via de site van Tefal. Er is een aantal platen voor tosti’s in bijzondere vormen, zoals een schelpvorm of juist meteen als driehoek. Verder zijn er onder meer vormen voor bagels te verkrijgen. Tefal mikt duidelijk op een internationaal publiek, want er is ook een vorm voor madeleines (Franse zoete cakejes) verkrijgbaar.

Conclusie

De Tefal Snack Collection is een compact tosti-apparaat met verwisselbare platen, bedoeld voor wie met één toestel meerdere snacks wil maken. In de test leverde het apparaat nette resultaten op: tosti's kwamen goed uit de grill en panini's lukten eveneens prima na het sluiten met de vergrendeling. De platen klikken stevig vast, zijn uitneembaar en kunnen in de vaatwasser. Dankzij het kleine formaat en het opbergsysteem voor het snoer is het toestel eenvoudig weg te zetten. Het apparaat heeft een vermogen van 700 watt, een maximale temperatuur van 230 graden en een indicatielampje dat aangeeft wanneer voorverwarmen is voltooid.

Aandachtspunten: het grillvlak is aan de krappe kant voor standaardboterhammen, de opwarmtijd ligt rond de 4 minuten en de temperatuur is niet handmatig regelbaar. De uitbreidingsmogelijkheden zijn groot (onder meer wafels, donuts, madeleines en bagels), maar deze extra platen zijn in deze test niet inhoudelijk beoordeeld.

Per saldo is de Snack Collection een praktisch en ruimtebesparend apparaat voor de liefhebbers van tosti's die ook graag eens experimenteren met andere bereidingen.