Een kennis zit in de knoei met een programma en via de telefoon lukt het je niet zo goed om hem op weg te helpen. Of je bent ergens onderweg en je had graag enkele documenten op je thuis-pc bekeken. In beide gevallen is er een prima uitweg: de computer op afstand overnemen. We bekijken hiervoor een paar tools met steeds meer mogelijkheden, die je gratis kunt gebruiken.

Heb je Windows Pro, dan hoef je voor een potje ‘computeren op afstand’ niet eens te gaan shoppen: er zit namelijk in een functie ingebouwd waarmee dat mogelijk wordt. Om je pc te laten overnemen, open je hiervoor Instellingen in Windows en kies je Systeem / Extern bureaublad. Schakel de functie in en klik vervolgens op Gebruikers selecteren die externe toegang kunnen krijgen tot deze pc. Via de knop Toevoegen selecteer je de accounts die je pc op afstand mogen benaderen.

Op de andere pc – dat kan er overigens ook eentje met Windows 10 Home erop zijn – kun je dan verbinding intikken in de zoekbalk van het startmenu en Verbinding maken met extern bureaublad kiezen. In het dialoogvenster kies je Opties weergeven en vul je het ip-adres of de naam van de andere computer in, evenals de Gebruikersnaam. Klik op Verbinden en vul het bijbehorende wachtwoord in. 

Je kunt eventueel ook een andere client voor zo’n verbinding inzetten (zie www.tiny.cc/remdesktop) en de andere pc overnemen. Althans, als het goed is. Niet zelden stribbelt een router tegen en vergt het opzetten nog enig configuratiewerk. Daarom maken we toch liever gebruik van andere tools die ook helemaal blij zijn met Windows 10 Home.

©PXimport

Quick Assist

Windows komt gelukkig ook met een lichtvoetiger oplossing, die eveneens in Windows 10 Home beschikbaar is. De standaard geïnstalleerde app luistert naar de naam Quick Assist en kun je zien als de opvolger van het vroegere programma Hulp op afstand.

De naam maakt meteen duidelijk wat het opzet van deze tool is: iemand heeft hulp nodig en iemand anders is bereid die hulp te bieden.

Beginnen we met de helpende partij. Die start Quick Assist op vanuit het startmenu en klikt op Iemand anders helpen. Even later verschijnt een beveiligingscode die gedurende 10 minuten geldig blijft. Deze code moet je dus op een veilige manier, bijvoorbeeld telefonisch, binnen dat tijdsbestek tot bij de andere partij krijgen. Die start dan op zijn beurt Quick Assist op en vult de code in bij Code van assistent. 

Hij klikt vervolgens op Scherm delen, waarna op het scherm van de hulpverlener de keuze verschijnt tussen Volledig beheer en Scherm bekijken. In het eerste geval kan hij de pc van de kennis daadwerkelijk overnemen en op afstand besturen. Nadat de kennis op de knop Toestaan drukt, krijgt de hulpverlener het beeldscherm van de andere partij te zien. In een knoppenbalk vindt hij tools als Aantekeningen maken en Beeldscherm selecteren (als er meerdere schermen zijn). Beide partijen kunnen de verbinding op elk moment onderbreken.

©PXimport

Supremo: hulpverlening

Quick Assist laat je helaas niet toe een onbeheerde pc over te nemen, zoals je thuis-pc wanneer je onderweg bent bijvoorbeeld of een pc die ergens anders in huis draait. Dat kan wel met een tool als Supremo Remote Desktop, gratis voor niet-professioneel gebruik. De client-app is bovendien beschikbaar voor Windows, macOS, Linux en als mobiele app voor Android en iOS.

Je hoeft de portable tool maar op te starten om al meteen Uw ID evenals een Wachtwoord te zien verschijnen, eventueel nadat je op Accepteren hebt geklikt. De hulpverlener start eveneens Supremo op. Bij Verbind met vult hij jouw ID in en hij bevestigt met Verbinden. Hij vult tevens je wachtwoord in en zodra hij met OK bevestigt, krijgt hij je scherm te zien en kan hij je pc overnemen. 

Via de knoppen bovenaan kan hij bovendien bestanden uitwisselen, chatten en (via het Controle-menu) onder meer de pc op afstand laten herstarten en het klembord delen. Via de mobiele client-app is het zelfs mogelijk op deze manier een Windows-pc te ‘besturen’.

©PXimport

Onbeheerd

Met Supremo is het ook mogelijk een onbeheerd toestel op afstand over te nemen. Dat kan door Supremo als een service op Windows te installeren. Start hiervoor Supremo op en kies Extra. Open hier de rubriek Beveiliging en geef een Secundair wachtwoord (2x) op. 

Vervolgens ga je naar Opties, waar je een vinkje zet bij Start Supremomet Windows (onbeheerde toegang). Bevestig met Opslaan. Je controleert dan of de Supremo-service wel degelijk actief is: druk op Windows-toets+R en voer services.msc uit: Supremo hoort erbij te zitten.

Om verbinding te maken, voer je opnieuw het ID van de pc in en na het invullen van het vaste (secundaire) wachtwoord kun je de onbeheerde pc overnemen. Op de overgenomen pc vind je Supremo terug in het systeemvak. Klik met rechts op het pictogram en kies Open sessie manager om na te gaan welke pc (computernaam en id) de pc heeft overgenomen.

©PXimport

TeamViewer: installatie

Biedt Supremo niet voldoende flexibiliteit, dan kun je nog terecht bij TeamViewer, een van de stabielste en populairste tools voor afstandscomputeren. Surf naar www.teamviewer.com en klik op Gratis downloaden om meteen de meest aangewezen versie voor je pc te downloaden (wellicht is dat Windows 64 bit). Houd er rekening mee dat TeamViewer alleen gratis is voor niet-commercieel gebruik. De commerciële prijzen zijn trouwens behoorlijk pittig, zoals je kunt lezen op de site.

Met een dubbelklik installeer je de tool. Je kunt uit drie installatietypes kiezen: Installeren met standaardinstellingen, Onbeheerde toegang op dit apparaat installerenen instellen en Alleen starten.

We gaan uit van een standaardinstallatie en kiezen dus de bovenste optie. Plaats een vinkje bij Geavanceerde instellingen tonen en bevestig met Accepteren / Volgende. In het volgende venster hoef je geen enkel vinkje te plaatsen (tenzij je op afstand wilt kunnen printen, een VPN wilt gebruiken of de meeting add-in voor Outlook wilt installeren). 

Druk op Volgende om de installatie van start te laten gaan. Na afloop selecteer je Ik wil de gratis versie gebruiken voor privégebruik – tenzij je ook interesse hebt in enkele commerciële functies en de 14-daagse proefversie liever gebruikt. Rond af met Voltooien.

©PXimport

Machtigingen

Bij de eerste keer starten, moet je wel even akkoord gaan met de licentieovereenkomst. Daarna duikt het hoofdvenster van TeamViewer op. Net als bij Supremo vind je hier Uw ID en Wachtwoord terug en kun je in het rechterpaneel het Partner-ID invullen. Dit moet die partner (alias hulpbehoevende) je dan natuurlijk wel eerst bezorgen. 

Standaard staat Afstandsbediening geselecteerd, waarmee je de andere pc dan kunt overnemen. Je kunt hier ook Bestandsoverdracht selecteren als het alleen je bedoeling is bestanden tussen beide pc uit te wisselen. Zodra je op Verbinden klikt, wordt om het wachtwoord van de andere pc gevraagd. Wanneer je hier op Geavanceerd klikt, kun je in het uitklapmenu bij Toegangsbeheer uit verschillende vooraf machtigingensets kiezen, waaronder Volledige toegang, Alles bevestigen, Weergeven en tonen en Aangepaste instellingen. 

Bij deze laatste optie kun je zelf bepalen welke machtigingen je precies wilt verlenen. Klik dan op Toegangsbeheer en kies bij elk van de negen machtigingen uit Toegestaan, Na bevestiging of Geweigerd.

©PXimport

Beeld en informatie

Na je bevestiging met Aanmelden verschijnt het bureaublad van de ander op je scherm, eventueel nadat die eerst zijn fiat heeft gegeven. Aan de knoppenbalk bovenaan merk je duidelijk dat TeamViewer meer mogelijkheden biedt dan Supremo. Zo bevat de knop Beeld verschillende opties om de beeldweergave aan te passen en te optimaliseren.

Als je op het zwarte pijltje klikt in de subrubriek Kwaliteit, kun je via schuifbalken het aantal Kleuren en de Kwaliteit instellen. Uiteraard geldt hier: hoe hoger, hoe meer bandbreedte er is vereist. Via de knop Schermresolutie kun je uit diverse (kleinere) resoluties kiezen. Zijn de resoluties tussen je eigen monitor en die van je partner verschillend, dan werkt de optie Best passend in de rubriek Schalen doorgaans het handigst.

Links op de knoppenbalk tref je de knop Home aan. De eerste keer dat je hierop klikt, kan het even duren, omdat TeamViewer allerlei systeeminformatie van de partner-pc bij elkaar sprokkelt, zoals de processen, cpu-, RAM- en schijfgebruik, ip-adres enzovoort. Je vindt hier ook verschillende links naar handige Windows-onderdelen als Taakbeheer openen en Netwerkcentrum openen.

©PXimport

Communicatie

Het kan natuurlijk handig zijn als je tijdens zo’n overnamesessie met de partner kunt communiceren. Dat kan weliswaar met een smartphone, maar TeamViewer zelf kent ook enkele communicatiemogelijkheden. Er is bijvoorbeeld een eenvoudige chatmodule, maar je kunt ook een videogesprek opzetten.

Ga naar Extra’s / Opties / Video en Audioconferenties om je webcam, microfoon en luidsprekers te selecteren en optimaal in te stellen. Eventueel moet je nog even op het microfoon- of camera-icoontje klikken om het geluid of beeld te activeren.

Erg handig is ook het ingebouwde whiteboard. Deze functie geeft je enkele tools in handen, zoals een pen, markeerstift, tekst en gom, waarmee je notities rechtstreeks op het scherm (van je partner) kunt maken, bijvoorbeeld om bepaalde onderdelen toe te lichten.

Bij Communicatie vind je ook nog de optie Van kant wisselen met partner – handig om je partner even een kijkje op jouw bureaublad te laten nemen. Helaas werkt deze functie niet in de gratis editie.

©PXimport

Bestandstransfer

TeamViewer laat zich ook gewillig inzetten om snel bestanden tussen twee pc’s uit te wisselen. Dat kon weliswaar door bij het opzetten van een verbinding de optie Bestandsoverdracht te selecteren, maar het kan ook wanneer je voor Afstandsbediening had gekozen (zie ook de paragraaf ‘Machtigingen’), vanuit de rubriek Bestanden en extra’s.

Je hebt hier twee mogelijkheden: Bestandsoverdracht openen en Delen via File Box. Bij de eerste optie verschijnt een tweedelig browservenster, waarin je links in je eigen pc en rechts in de partner-pc kunt navigeren en zo mappen en bestanden van het ene deel naar het andere kunt verplaatsen. Bij de tweede optie verschijnt een extra rubriek in het pop-upvenster van TeamViewer, waar je eenvoudigweg afzonderlijke bestanden naartoe sleept. Die verschijnen dan ook in het venster op de andere pc, waar een druk op de knop Download volstaat om zo’n bestand op het halen.

In dezelfde rubriek tref je ook een knop aan voor het maken van een schermafbeelding en van een heuse screencast (via Sessieopname starten). Druk op de rode opnameknop om de opname te onderbreken of te bewaren in een huiseigen TVS-videoformaat.

©PXimport

Onbeheerde overname

Om ook een onbeheerde pc op afstand te kunnen overnemen, kun je al tijdens de installatie van Teamviewer Onbeheerde toegang op dit apparaat installeren en instellen. Had je toch Installeren met standaardinstellingen geselecteerd, dan ga je in TeamViewer eerst naar Extra’s / Opties / Beveiliging en klik je bij Eenvoudige toegang verlenen op Configureren. Er verschijnt nu een dialoogvenster dat je automatisch ook te zien krijgt als je Onbeheerde toegang op dit apparaat installeren en instellen had gekozen.

Strikt genomen kun je dit venster ook negeren met Annuleren en een persoonlijk wachtwoord instellen, waarmee je de pc dan via TeamViewer kunt benaderen. In dit geval ga je naar Opties / Geavanceerd / Geavanceerde opties tonen en scrol je naar Persoonlijk wachtwoord, waar je een stevig wachtwoord invult (2x) en bevestigt met OK.

Een veiliger oplossing is niet op Annuleren te klikken, maar op Account aanmaken, waarna je een (computer)naam, e-mailadres en wachtwoord invult. Klik vervolgens op de link in de bevestigingsmail en bevestig daarna met de knop Toewijzen. Je kunt de pc nu eenvoudigweg bereiken door op een ander toestel TeamViewer op te starten, in het hoofdvenster Aanmelden te kiezen en je met hetzelfde account aan te melden.

©PXimport

Mobiele apps

We tonen ook nog even hoe je met de mobiele TeamViewer-app een verbinding kunt opzetten. We nemen Android als voorbeeld, met de app TeamViewer Remote Control. Ook hier hoef je maar het Partner-ID in te vullen en hetzij Afstandsbediening, hetzij Bestandsoverdracht te selecteren. Na het invullen van het wachtwoord krijg je een venster met tips voor muisbediening te zien en vervolgens duikt het bureaublad van de desktop-pc op je smartphone op. 

Via de knopjes onderaan kun je onder meer een ander beeldscherm selecteren (indien van toepassing), een speciaal toetsenbord oproepen (voor bijvoorbeeld Ctrl, Shift en Alt) en snelle acties als Computer Vergrendelen of Reboot computerop afstand selecteren.

Ook de omgekeerde richting is mogelijk. Selecteer hiervoor Open QuickSupport en verleen de gevraagde machtigingen aan QuickSupport. De apparaat-ID verschijnt en op een desktop-pc hoeft iemand nu maar te surfen naar https://start.teamviewer.com en de ID in te vullen. Zodra die dan op Verbinding maken met Partner / TeamVieweropenen klikt en de smartphone-gebruiker zijn toestemming heeft gegeven, krijgt hij het scherm van de smartphone op de pc te zien en kan hij het apparaat op afstand bedienen.

©PXimport

De Philips Hue Bridge Pro volgt de tien jaar oude Bridge op en doet dat met verve. Het apparaat biedt nieuwe functies en is toekomstbestendig, wat hem boeiend maakt voor bestaande én nieuwe Philips Hue-gebruikers. In deze review leggen we je uit waarom.

Als je thuis slimme verlichting van Philips Hue hebt, is de kans groot dat je gebruikmaakt van de witte Hue Bridge. Dit kleine kastje verbindt met je lampen en bijbehorende accessoires en stelt je in staat om de verlichting ook te bedienen als het internet even is uitgevallen. Na een decennium is er nu een Bridge Pro, goed te herkennen aan zijn zwarte ontwerp. De Bridge Pro kost 90 euro, waar de reguliere Bridge (versie 2.1) circa 50 euro kost. Ja, dat is een relatief forse meerprijs, maar als je het systeem tien jaar wilt gebruiken juist weer een kleine extra investering.

©Rens Blom

Veel meer lampen

De Bridge Pro biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de normale Bridge, zowel voor bestaande als nieuwe gebruikers. Zo kun je hem nog steeds via ethernet gebruiken, maar is dat niet verplicht. Er is namelijk ook - nieuw - wifi-ondersteuning. De voeding is bovendien geen specifieke stroomkabel meer, maar een usb-c-kabel. Die kun je eenvoudiger vervangen.

©Rens Blom

De belangrijkste vernieuwing? Een compleet nieuwe processor, meer werkgeheugen en meer opslagcapaciteit, waardoor de Hue Bridge Pro veel krachtiger is dan zijn voorganger. Dat is geen mooie marketingpraat, maar goed zichtbaar aan het totaal aantal gadgets dat de bridge kan aansturen. Bij de reguliere Bridge zijn dat 50 lampen en 12 accessoires (zoals draadloze afstandsbedieningen), waar de Bridge Pro 150 lampen en 50 accessoires ondersteunt. Heb je een huis (en misschien ook tuin) vol Hue-producten, dan loop je bij de normale Bridge waarschijnlijk (snel) tegen de limieten aan. Bij de Bridge Pro moet je daar echt je best voor doen.

Je kunt met de Bridge Pro ook veel meer scènes (500) opslaan in de Hue-app dan met de normale Bridge (200), wat voor sommigen handig zal zijn. De Bridge Pro biedt ook nieuwe optionele foefjes, zoals je lampen inzetten als bewegingssensoren om je te attenderen bij beweging in bepaalde kamers. Ook is de Bridge Pro standaard geschikt voor Matter, het nieuwe smarthomeprotocol waar veel merken ondersteuning voor bieden.

©Rens Blom

Overzetten is zo gebeurd

Van oude technologie naar nieuwe technologie overstappen kan soms frustrerend zijn, maar dat geldt zeker niet wanneer je de Bridge verruilt voor de Bridge Pro. De stappen in de Philips Hue-app zijn duidelijk en wij waren binnen tien minuten klaar, waarna de app op de achtergrond veertig minuten nodig had voor de echte migratie.

Al onze instellingen zijn behouden, de accessoires en lampen zijn overgezet en de reguliere Bridge mag na tien jaar met pensioen. Begin je pas met Philips Hue, dan stel je de Bridge Pro vanzelfsprekend in als je eerste bridge. Ook dat is een fluitje van een cent.

©Rens Blom

Conclusie: Philips Hue Bridge Pro kopen?

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

Een computer laat het vaak afweten op het slechtste moment. Of het nu gaat om een zwart scherm, geen internetverbinding of verdwenen bestanden: wie goed voorbereid is, bespaart tijd en ergernis. In dit artikel lees je welke hardware- en softwaretools je het best vooraf klaarzet, voor jezelf of om anderen te helpen – desnoods vanaf afstand.

Tip 1 - Gerichte aanpak

Een computer en zeker een (thuis)netwerk vormen een complex geheel van componenten, waardoor het lastig kan zijn om snel de juiste oorzaak van een probleem te achterhalen en het op te lossen. Het kan aan hardware liggen (zoals een defecte adapter of slechte kabel), maar ook aan software (zoals een configuratiefout, malware of een incompatibel stuurprogramma). Het is dus verstandig om op zowat alles voorbereid te zijn. Dit vraagt niet alleen kennis en ervaring, maar ook een doordachte aanpak.

Begin met een gerichte observatie van fout­meldingen of gedrag, en voer dan systematisch tests uit. Start bij de eenvoudigste oorzaken, zoals herstarten of bekabeling. Sluit stapsgewijs andere mogelijke oorzaken uit. Noteer wat je test en welk resultaat je krijgt. Bij netwerkproblemen werk je het best van buiten naar binnen: controleer eerst randapparatuur en verbindingen, daarna besturingssysteeminstellingen, en tot slot software of hardware.

Daarvoor heb je natuurlijk ook het juiste ­materiaal nodig, en dat is nu net onze focus. We bekijken eerst welke hardwaretools nuttig zijn, zowel vrij eenvoudige gereedschappen als meer geavanceerde tools. Je kiest uiteraard zelf hoe ver je hierin wilt gaan. Daarna bespreken we handige softwaretools voor diagnose, herstel en reparatie, gebundeld op een multibootstick. Tot slot bekijken we nog enkele opties voor hulp op afstand.

©Angela - stock.adobe.com

Tip 2 - Basisgereedschap

We starten met het basisgereedschap. Kleine dingen die je weleens over het hoofd kunt zien, maar die soms goed van pas komen! We denken bijvoorbeeld aan plakband of ducttape (bijvoorbeeld voor het (tijdelijke) herstel van een gescheurde kabel) en labeltape of markeerstickers om bepaalde (te verplaatsen) onderdelen duidelijk te identificeren. Enkele fijne permanente kleurmarkers kunnen hiervoor ook nuttig zijn. Zorg ook dat je een pincet of fijn tangetje bij de hand hebt, evenals een usb-lampje of een mini-zaklamp (eventueel gebruik je de led van je smartphone). Schroevendraaiers mogen uiteraard evenmin ontbreken: zowel kruiskopschroevendraaiers (Phillips PH0, PH1, PH2), als sleufschroevendraaiers, als torx-modellen (vooral T5 tot T10). Eventueel stop je er ook een paar drie- en zeskantige schroevendraaiers bij, evenals pentalobe-modellen (zoals voor Apple-laptops). Het is wel zo makkelijk als je schroevendraaiers magnetisch zijn om kleine schroefjes (in de systeemkast) niet te verliezen. Let wel op dat je hiermee geen elektronische onderdelen aanraakt. Een handige allround-oplossing is een precisie-schroevendraaierset met magnetische houder en verwisselbare bits.

Voor het schoonhouden van je apparatuur heb je ook altijd een spuitbus met perslucht in de buurt, evenals een luchtblazer (rubberen balgpompje), enkele watten- of schuimstaafjes en een paar micro­vezeldoekjes. Voor het reinigen van contactpunten, sockets, toetsenborden en behuizingen is een goed afsluitbare fles isopropyl-alcohol handig (liefst minimaal 99,9 procent). Zorg ook voor een anti­statische polsband of mat om elektrostatische schade te voorkomen. Denk verder ook aan een usb-stick, usb-hub (met eigen voeding) en een paar netwerk-patchkabels (bij voorkeur CAT 6). Bij elkaar kost dit hele setje basisgereedschap zo’n 160 euro.

©Nikolay - stock.adobe.com

Tip 3 - Extra gereedschap

Kant-en-klare netwerkkabels hebben onze voorkeur, maar soms is een zelfgemaakte kabel op maat handiger. Daarvoor heb je een krimptang nodig en wat handigheid om de connector goed te plaatsen. Op YouTube vind je genoeg instructievideo’s; na enige oefening lukt dat vlot. Zorg ook voor een RJ45-netwerktester. Er bestaan complete netwerksets met krimptang, stripper en tester.

Stop een paar lithium-knoopcellen (CR2032) in je kit, want het CMOS-geheugen van veel computers krijgt stroom van zo’n batterij en die dien je na enkele jaren te vervangen. Een batterijtester die ook geschikt is voor knoopcellen, is ook altijd handig (circa 10 euro). Voor het uitlezen van SD-kaarten gebruik je het liefst een externe SD-kaartlezer. Om problemen met draadloze muizen of toetsenborden te vermijden, zijn een usb-muis en -toetsenbord ­nuttig (samen vanaf zo’n 20 euro).

Ook enkele typische adapters zijn onmisbaar. Denk aan een usb-naar-wifi-adapter, usb-naar-ethernet-adapter (voor als de interne netwerkpoort niet werkt), usb-naar-SATA-adapter (om een interne schijf via usb op je eigen pc aan te sluiten), en een usb-c-multi-adapter. De geschatte totaalprijs van de spullen uit deze tip is zo’n 190 euro.

©kvladimirv - stock.adobe.com

Tip 4 - Voor de echte techneut

Ben je intussen de vaste computerreparateur geworden voor buren, kennissen en familie, dan is het misschien tijd om je reparatiekit verder te professionaliseren. Een psu-tester en een multimeter horen daar zeker bij. Met een psu-tester controleer je eenvoudig een pc-voeding (Power Supply Unit): sluit de ATX-stekker (van de desktop) en eventueel andere connectors (als cpu of PCIe) aan, waarna je per lijn de spanning uitleest (zoals 3,3V, 5V, 12V en andere). Een multimeter is veelzijdiger: je meet er spanning, stroom en weerstand mee (categorie 2 is geschikt tot 230V). Zo’n apparaat vergt wel enige ervaring, maar YouTube-video’s helpen je vast op weg.

Een (snelle) externe usb-ssd van bijvoorbeeld 2 TB komt ook van pas, bijvoorbeeld voor systeemback-ups. Bij schermproblemen is een klein reservescherm met voldoende resolutie (én HDMI en usb-c-aansluitingen) handig. Zorg eveneens voor een tubetje thermische pasta, voor als je cpu-koelers moet (ver)plaatsen of bij oververhittingsproblemen.

Eventueel kun je een diagnostische POST-kaart (Power-On Self Test) toevoegen, die je via PCIe (x1) op een (desktop)computer aansluit. Bij het opstarten voert het UEFI/BIOS een POST-routine uit, waarbij het systeem per stap een hex-code via de systeembus doorstuurt. Zo’n kaart vangt deze codes op en toont ze op een leddisplay. De betekenis lees je af in een POST-tabel (online of in de onderhoudshandleiding), zodat je gericht kunt testen. Eenvoudige modellen vind je al vanaf zo’n 10 euro. De geschatte totaalprijs van deze spullen is zo’n 280 euro.

©Mr.Norasit Kaewsai

Tip 5 - Programma's verzamelen

Je EHBO-kit is inmiddels goed gevuld met tools voor hardwareproblemen. Maar wat als de oorzaak bij software ligt? Zulke fouten los je doorgaans software­matig op, dus verzamel je het best vooraf alvast de meest geschikte programma’s voor diagnose en herstel. Deze tools kunnen sterk variëren, want ook de oorzaken van problemen verschillen. Denk aan corrupte drivers of systeembestanden, foutgelopen updates, conflicterende software, malware, ­verkeerde configuraties en beschadigde opstartitems. Je hebt dus tools nodig die malware kunnen opsporen en verwijderen, bootstructuren (tot op sectorniveau) kunnen controleren en herstellen, schijven kunnen herpartitioneren, data kunnen redden van nukkige systemen, wachtwoorden kunnen achterhalen of wissen en meer.

Daarnaast moet je de juiste manier vinden om de software te starten. Soms lukt dat via een koppeling van de interne schijf van het defecte systeem aan je eigen computer. In de praktijk werkt het meestal handiger als je de EHBO-software rechtstreeks op het probleemtoestel kunt draaien. Als een ­normale start niet lukt, zelfs niet in de veilige modus (Windows), biedt een bootstick uitkomst. Dit is een opstartbare usb-stick met een eigen besturingssysteem, zoals Windows of Linux. Idealiter kies je voor een multibootstick, met meerdere systemen of tools, zodat je vlot de meest geschikte diagnose- of herstelomgeving kunt selecteren. We behandelen in dit artikel twee uitstekende, gratis oplossingen.

Tip 6 - YUMI-stick maken

YUMI (Your Universal Multiboot Installer) is een tool waarmee je zo’n multibootstick kunt maken. Deze tool is handig omdat je uit tal van besturingssystemen kunt kiezen, zonder die zelf te hoeven zoeken. Surf naar www.kwikr.nl/yumi, scrol tot bij YUMI exFAT Download en klik op Download YUMI. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om de portable tool te starten. Klik op I Agree en plaats een (lege) usb-stick in je pc, bij voorkeur 3.x en met voldoende ruimte voor alle gewenste distributies. Klik indien nodig op Redetect Disks als het station niet zichtbaar is bij Step 1: You Chose. Selecteer de juiste stick en klik op Prepare this Device, zodat de stick correct geformatteerd wordt. Bevestig met Ja als je zeker weet dat de stick geen belangrijke gegevens bevat. Na afloop verschijnt een exFAT-partitie in Verkenner met de naam YUMI. Voor wie technisch geïnteresseerd is: via Schijfbeheer zie je ook een kleine FAT-partitie (VTOYEFI). Dit is de EFI-systeempartitie, maar daar hoef je je verder niet om te bekommeren.

Bij Step 2: Select a Distribution […] kies je vervolgens de gewenste distributie. Er zijn er meer dan 100, vooral Linux-distributies, maar ook systemen als back-uptools, partitiebeheerders, wachtwoordkrakers, geheugentesters, penetratietesters en allround-troubleshooters zoals Ultimate Boot cd, SystemRescue (Linux) en Hiren’s BootCD PE (Windows). Op enkele hiervan komen we straks nog even terug.

Tip 7 - YUMI-distributies

Selecteer de eerste gewenste distributie. De verwijzing naar het bijbehorende schijfkopiebestand kleurt oranje als YUMI dit in de YUMI-map detecteert, althans wanneer je het daar zelf al had geplaatst. Kleurt dit rood, dan kun je via Browse naar de juiste downloadmap navigeren. Staat het bestand nog niet op je schijf, klik dan op Download link om het te downloaden. Of klik op Visit the […] site om het zelf binnen te halen van de site van de producent. Bij sommige distributies, zoals Ubuntu, verschijnt een extra optie (Step 4) waarmee je optioneel opslagruimte reserveert voor persistente wijzigingen. Zodra de juiste distributie is geladen bij Step 3, klik je op Create en bevestig je met Ja. De voortgang volg je in het logvenster. Na afloop klik je op Next en op Ja om extra distributies toe te voegen aan het YUMI-bootmenu, op dezelfde manier als daarnet. Dat kan ook later nog, zolang je YUMI opnieuw start zonder de stick opnieuw te formatteren.

Wil je een toegevoegde distributie verwijderen, plaats dan een vinkje bij View or Remove Installed Distros, selecteer het ongewenste systeem en klik op Remove.

Tip 8 - Ventoy

Lukt het om een of andere reden niet met YUMI of wil je liever een andere tool gebruiken, dan is Ventoy een prima alternatief. Download de recentste versie van het portable programma via www.kwikr.nl/ventoy. Pak het zip-bestand uit en start de tool. In het Language-menu kies je eventueel voor Dutch (Nederlands).

Plug een geschikte (lege) usb-stick in en dubbelklik op het bestand Ventoy2Disk.exe. Klik op de ronde pijlknop zodat Ventoy de stick correct herkent. Open nu eerst even het menu Opties. Bij Partitietabel staat standaard MBR geselecteerd. In de meeste gevallen is dat de beste optie, tenzij je zeker weet dat je de stick enkel op moderne UEFI-systemen gebruikt; in dat geval kun je GPT selecteren. Laat ook de optie voor Secure Boot aangevinkt, behalve als je weet dat je de stick enkel op oudere systemen zonder secure boot gebruikt of bereid bent secure boot tijdelijk uit te schakelen (zonder de UEFI-bootmodus te wijzigen). In dit menu vind je ook de optie Ventoy verwijderen: hiermee maak je de stick leeg en verwijder je de partities als je dit wenst.

Tip 9 - Distributies plaatsen

Er rest nu nog maar één stap. Klik op Installeren (Bijwerken is bedoeld voor een update naar een recentere Ventoy-versie) en bevestig dit tweemaal met Ja. Alle data op de stick worden gewist en, net als bij YUMI, verschijnen er twee partities: een grote VENTOY-datapartitie en een kleine VTOYEFI-systeempartitie. Het hele proces duurt slechts enkele seconden.

Daarna mag je Ventoy sluiten: je stick is nu klaar om de eerste distributies te ontvangen. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar eigenlijk is het heel eenvoudig. Je hoeft enkel het schijfkopiebestand (meestal een iso-bestand) van een distributie naar de VENTOY-partitie te kopiëren, desgewenst in aparte mappen (zoals \allround, \antivirus, \backup, \dataherstel, \partitiebeheer enzovoort). Dit kan gewoon via Verkenner. Dit geldt trouwens ook voor een YUMI-stick, aangezien die onderliggend gebruikmaakt van Ventoy-technologie. In het tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’ vermelden we enkele uitstekende tools, inclusief hun downloadlocaties.

Tip 10 - Bootstick opstarten

Het is nu de bedoeling dat je je multibootstick opstart op een (problematisch) systeem. Daarbij maakt het weinig uit of je een YUMI- of een Ventoy-stick gebruikt. Tijdens het opstarten druk je enkele keren op een sneltoets, zoals ESC, F8 of F12, om het opstartmenu te openen. Op oudere toestellen moet je mogelijk eerst het BIOS-setupmenu oproepen via een sneltoets en daar bij Boot order (priority) de usb-stick als eerste opstartmedium instellen.

Gaat het om een moderner UEFI-systeem, dan staat secure boot waarschijnlijk ingeschakeld, wat kan verhinderen dat je bootstick opstart. Voor een YUMI-stick moet je deze functie wellicht eerst tijdelijk uitschakelen om te kunnen opstarten. Een Ventoy-stick start meestal wél op als je eerder de optie Secure Boot had aangevinkt (zie tip 8). In dit geval moet je bij de allereerste opstart wel nog een korte procedure doorlopen, zoals beschreven op www.kwikr.nl/vensec. Je kunt eventueel ook hier eerst secure boot tijdelijk uitschakelen.

Het startmenu van je bootstick verschijnt nu. Laten we Ventoy als voorbeeld nemen. Je ziet hier alle toegevoegde distributies als menu-opties. Met F3 kun je ook overschakelen naar een mapweergave, waarbij je eerst een map opent (zoals \allround, \antivirus enzovoort) en daarna de gewenste distributie start. Zo start je vanaf één stick moeiteloos allerlei distributies en tools, en kun je meteen gericht troubleshooten.

Tip 11 - Extra tools

De kans is groot dat je met de applicaties uit de kadertekst ‘Onmisbare reddingstools’ al vrijwel alle nodige tools hebt. Toch kun je gaandeweg nog programma’s ontdekken die je graag aan je bootstick toevoegt. Dat werkt zowel op een YUMI- als op een Ventoy-stick heel eenvoudig.

Op www.portableapps.com/apps kun je alvast terecht voor meer dan 1100 apps, waaronder zo’n 160 uiteenlopende hulpprogramma’s. Download het .paf.exe-bestand van de gewenste tool en voer dit uit in een tijdelijke map op je eigen systeem. Kopieer daarna de uitgepakte bestanden naar een aparte submap op je bootstick, bijvoorbeeld in \tools\<naam\_app>.

Daarna open je binnen een opgestarte distributie (zoals de Windows Verkenner in Hiren’s BootCD PE: zie tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’) gewoon deze map en start je de portable exe-app van daaruit. Zo stem je je bootstick volledig af op je eigen voorkeuren en behoeften (zie ook tekstkader ‘AIO-pakketten’).

Tip 12 - Quick Assist

Tot nu toe gingen we ervan uit dat je als troubleshooter fysiek aanwezig bent om het probleem op te lossen. Maar er zal vast weleens iemand vanaf afstand je hulp inroepen. We veronderstellen dan wel dat die persoon zijn systeem nog kan opstarten, eventueel in de veilige modus, en zo een tool voor afstandsbeheer kan openen.

Eerst stellen we kort een app voor die standaard met Windows wordt meegeleverd: Quick Assist. Begin aan de helperszijde door de app te starten, klik op Iemand helpen en meld je aan met je Microsoft-account. Noteer de beveiligingscode en geeft die door aan de hulpvrager, bijvoorbeeld via telefoon of bericht. Deze persoon start daarna ook Quick Assist en vult de beveiligingscode in bij Beveiligingscode van assistent. Na een klik op Verzenden verschijnt een bevestigingsvraag: hij plaatst een vinkje en klikt op Toestaan. Zijn bureaublad zou nu zichtbaar moeten zijn in een schaalbaar venster op jouw systeem.

Om het systeem over te nemen klik je bovenaan op Besturing aanvragen. Na een bevestiging van de hulpvrager via Toestaan krijg je toegang tot zijn pc. Boven in het venster vind je knoppen als Laserpointer, Aantekening en Chat (voor communicatie via een apart venster). Als er meerdere schermen zijn aangesloten, kun je via Scherm selecteren het gewenste scherm kiezen. Je kunt de overname stopzetten met Stop best. of Besturing annuleren, en met Verlaten sluit je de sessie volledig af.

Tip 13 - AnyDesk

Quick Assist werkt uitsluitend op Windows, maar er bestaan ook tools als AnyDesk die meerdere platformen ondersteunen, waaronder Windows, macOS en mobiele systemen (www.anydesk.com; gratis voor persoonlijk gebruik). Hier gaan we uit van de Windows-versie.

Start de app op, zowel aan jouw kant als aan die van de hulpvrager. Vraag hem vervolgens via telefoon of bericht om de identificatiecode van zijn werkplek: dit is een 10-cijferige code bovenaan in het venster. Vul deze code in op je eigen app, bij Voer remote adres in. Druk op Enter en geef je firewall desgevraagd toestemming.

De hulpvrager klikt nu op de knop Accepteren met het schildicoon om een sessie met beheerrechten toe te staan. Even later verschijnt zijn bureaublad op jouw scherm en kun je zijn pc op afstand bedienen.

AnyDesk biedt meer opties dan Quick Assist. Zo is er een chatfunctie, een schermopnamefunctie, een whiteboard en een handige datatransferfunctie om snel bestanden tussen beide systemen te verplaatsen. Je kunt de schermweergave aanpassen en via de knop Acties bijvoorbeeld een screenshot maken of de toegangsrichting omkeren. Uiteraard kunnen ook hier beide partijen de verbinding op elk moment stopzetten.