Al sinds de introductie van brillen als de Oculus Rift en de HTC Vive is er één afdeling waar fans wild enthousiast van worden: de racerij. En die wordt mondjesmaat realistischer. Ook voor fans van de motorsport is virtual reality een grote droom. Terecht, want stel je voor dat je Max Verstappen niet alleen op een platte tv kunt volgen, maar zijn inhaalacties vanuit zíjn oogpunt zou kunnen zien.

Virtual reality is inmiddels alweer een klein beetje over de hype heen die het twee of drie jaar geleden was. Gelukkig betekent dat niet dat er niets meer mee gedaan wordt. Er zijn veel start-ups en mediabedrijven die de potentie van autosport en vr zien.

Het is vrij eenvoudig om beelden te maken van een racewedstrijd. Een camera boven op de auto die 360 graden rond kan kijken zou al genoeg moeten zijn. Veel fans hopen echter op méér. Je wilt immers niet alleen kijken naar de baan en welke route de auto daarover aflegt, je wilt mee kunnen kijken met de coureur zelf. Maar dát blijkt nog best lastig te realiseren.

Op zich zou het geen probleem moeten zijn; het produceren van virtual reality-streams is zelfs vrij eenvoudig dankzij de ruime keuze wat betreft 360graden-camera’s. Die kun je als consument al voor een paar honderd euro aanschaffen, maar er zijn uiteraard ook veel duurdere camera’s in omloop die meer én scherpere beelden kunnen opnemen. Niettemin is het nog nauwelijks mogelijk om een racewedstrijd live mee te kijken met een vr-bril op je neus. Daarvoor zijn er net iets te veel technische obstakels.

Nascar VR

Toch zijn er wel experimenten waarbij virtual reality of andere tracking wordt ingezet in de autosport. Een paar jaar geleden plaatste Subaru een aantal GoPro’s boven op een rally-auto, zodat je via vr kon meekijken met de race. Ook konden kijkers via een camera meekijken in de cockpit.

Vorig jaar werd dat ook gedaan in de NASCAR-wereld, al was dat vooral bedoeld om fans van de oer-Amerikaanse sport kennis te laten maken met een nieuw circuit. Een coureur reed toen meerdere rondes over de nieuwe baan met een 360 graden-camera ín de auto, zodat je als het ware als bijrijder meerijdt. Hoewel het om een eenmalig experiment ging, zet de organisatie van NASCAR wel vaker in op virtual reality. Zo wordt er bij de meeste races een vr-camera naast het circuit geplaatst, zodat je in elk geval als toeschouwer in virtual reality naar de race kunt kijken. In plaats van naar een statisch beeld te kijken, kun je dan om je heen kijken – wel zo leuk bij een race die alleen maar in de rondte gaat.

Uitdagingen

Natuurlijk zijn er nog de nodige obstakels te overwinnen om zulke vr-beelden overal toe te passen. Om te beginnen zijn er nog maar weinig consumenten met een high-end vr-bril, en smartphones zijn nog lang niet toereikend voor vr. Bovendien zorgen de hoge snelheden tijdens het racen vaak voor hevig trillende beelden, wat de kijkervaring nóg misselijkmakender maakt.

Daarnaast is het nog best ingewikkeld om een goede stream te fabriceren. Virtual reality zorgt voor behoorlijk veel dataverkeer (bij streamen) of opslagruimte. Daarom koos het Subaru-team ervoor om het beeld naar onder en boven niet te streamen, en alleen horizontaal draaibare beelden aan te bieden. Idealiter wil je namelijk dat de beelden ook via Facebook of Periscope te volgen zijn, en niet alleen via high-end-brillen als de Vive of Rift.

Ondanks dappere pogingen van sommige start-ups of raceorganisaties is het met name die enorme hoeveelheid data die organisatoren ervan weerhoudt om een echte een-op-een livestream van een autorace aan te bieden. In sommige gevallen wordt er daarom gekozen voor een tussenoplossing. Dat gebeurde bij de Formule E, een racecompetitie met alleen elektrische voertuigen.

In 2016 begon de organisatie met het uitzenden van de wedstrijden in vr, maar dat waren geen authentieke beelden. Het waren computer-gegenereerde graphics op basis van racedata – geen GoPro’s, geen 360graden-camera’s, maar noest programmeerwerk. Daar zijn wel wat interactieve elementen aan toegevoegd. Je kunt bijvoorbeeld halverwege de race switchen naar camera’s langs het circuit, en je hebt een HUD met informatie over de coureur en de auto. Inmiddels worden er meerdere ‘highlights’ van Formule E-races aangeboden, allemaal van zo’n vijf minuten per stuk.

Grand Prix vanuit thuis

Ook in de Formule 1 wordt voorzichtig met virtual reality geëxperimenteerd, al staat het proces daar nog in de kinderschoenen. In 2016 was het tijdens de Grand Prix van Singapore mogelijk om in 360 graden mee te kijken in de pitlane en op de baan. Maar wat de fans écht willen, is live meekijken met de coureur – en dat is dus lastig. Teams en rijders waren al niet happig op het livestreamen van gewone first-personbeelden, laat staan ingewikkelde constructies zoals virtual reality. Daarom is het ook in de Formule 1 nog het makkelijkst om vr alleen aan te bieden als toevoeging op de normale uitzending. Je volgt de race dan op televisie, maar zodra een coureur de pitlane in komt, kun je in virtual reality meekijken.

Het gaat nog even duren voordat de technologie zover is dat je een race écht volledig kunt volgen met een vr-bril op. Maar misschien moet je dat ook wel niet willen. “Een hele race volgen in vr is alleen leuk voor de diehardfans”, zei Brad Allen, organisator van de beroemde NASCAR Daytona 500 in een interview met Fortune. “Virtual reality is juist interessant om de thuisblijvers te laten meemaken hoe het is om een race in het echt bij te wonen.”

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!