Al sinds de introductie van brillen als de Oculus Rift en de HTC Vive is er één afdeling waar fans wild enthousiast van worden: de racerij. En die wordt mondjesmaat realistischer. Ook voor fans van de motorsport is virtual reality een grote droom. Terecht, want stel je voor dat je Max Verstappen niet alleen op een platte tv kunt volgen, maar zijn inhaalacties vanuit zíjn oogpunt zou kunnen zien.

Virtual reality is inmiddels alweer een klein beetje over de hype heen die het twee of drie jaar geleden was. Gelukkig betekent dat niet dat er niets meer mee gedaan wordt. Er zijn veel start-ups en mediabedrijven die de potentie van autosport en vr zien.

Het is vrij eenvoudig om beelden te maken van een racewedstrijd. Een camera boven op de auto die 360 graden rond kan kijken zou al genoeg moeten zijn. Veel fans hopen echter op méér. Je wilt immers niet alleen kijken naar de baan en welke route de auto daarover aflegt, je wilt mee kunnen kijken met de coureur zelf. Maar dát blijkt nog best lastig te realiseren.

Op zich zou het geen probleem moeten zijn; het produceren van virtual reality-streams is zelfs vrij eenvoudig dankzij de ruime keuze wat betreft 360graden-camera’s. Die kun je als consument al voor een paar honderd euro aanschaffen, maar er zijn uiteraard ook veel duurdere camera’s in omloop die meer én scherpere beelden kunnen opnemen. Niettemin is het nog nauwelijks mogelijk om een racewedstrijd live mee te kijken met een vr-bril op je neus. Daarvoor zijn er net iets te veel technische obstakels.

Nascar VR

Toch zijn er wel experimenten waarbij virtual reality of andere tracking wordt ingezet in de autosport. Een paar jaar geleden plaatste Subaru een aantal GoPro’s boven op een rally-auto, zodat je via vr kon meekijken met de race. Ook konden kijkers via een camera meekijken in de cockpit.

Vorig jaar werd dat ook gedaan in de NASCAR-wereld, al was dat vooral bedoeld om fans van de oer-Amerikaanse sport kennis te laten maken met een nieuw circuit. Een coureur reed toen meerdere rondes over de nieuwe baan met een 360 graden-camera ín de auto, zodat je als het ware als bijrijder meerijdt. Hoewel het om een eenmalig experiment ging, zet de organisatie van NASCAR wel vaker in op virtual reality. Zo wordt er bij de meeste races een vr-camera naast het circuit geplaatst, zodat je in elk geval als toeschouwer in virtual reality naar de race kunt kijken. In plaats van naar een statisch beeld te kijken, kun je dan om je heen kijken – wel zo leuk bij een race die alleen maar in de rondte gaat.

Uitdagingen

Natuurlijk zijn er nog de nodige obstakels te overwinnen om zulke vr-beelden overal toe te passen. Om te beginnen zijn er nog maar weinig consumenten met een high-end vr-bril, en smartphones zijn nog lang niet toereikend voor vr. Bovendien zorgen de hoge snelheden tijdens het racen vaak voor hevig trillende beelden, wat de kijkervaring nóg misselijkmakender maakt.

Daarnaast is het nog best ingewikkeld om een goede stream te fabriceren. Virtual reality zorgt voor behoorlijk veel dataverkeer (bij streamen) of opslagruimte. Daarom koos het Subaru-team ervoor om het beeld naar onder en boven niet te streamen, en alleen horizontaal draaibare beelden aan te bieden. Idealiter wil je namelijk dat de beelden ook via Facebook of Periscope te volgen zijn, en niet alleen via high-end-brillen als de Vive of Rift.

Ondanks dappere pogingen van sommige start-ups of raceorganisaties is het met name die enorme hoeveelheid data die organisatoren ervan weerhoudt om een echte een-op-een livestream van een autorace aan te bieden. In sommige gevallen wordt er daarom gekozen voor een tussenoplossing. Dat gebeurde bij de Formule E, een racecompetitie met alleen elektrische voertuigen.

In 2016 begon de organisatie met het uitzenden van de wedstrijden in vr, maar dat waren geen authentieke beelden. Het waren computer-gegenereerde graphics op basis van racedata – geen GoPro’s, geen 360graden-camera’s, maar noest programmeerwerk. Daar zijn wel wat interactieve elementen aan toegevoegd. Je kunt bijvoorbeeld halverwege de race switchen naar camera’s langs het circuit, en je hebt een HUD met informatie over de coureur en de auto. Inmiddels worden er meerdere ‘highlights’ van Formule E-races aangeboden, allemaal van zo’n vijf minuten per stuk.

Grand Prix vanuit thuis

Ook in de Formule 1 wordt voorzichtig met virtual reality geëxperimenteerd, al staat het proces daar nog in de kinderschoenen. In 2016 was het tijdens de Grand Prix van Singapore mogelijk om in 360 graden mee te kijken in de pitlane en op de baan. Maar wat de fans écht willen, is live meekijken met de coureur – en dat is dus lastig. Teams en rijders waren al niet happig op het livestreamen van gewone first-personbeelden, laat staan ingewikkelde constructies zoals virtual reality. Daarom is het ook in de Formule 1 nog het makkelijkst om vr alleen aan te bieden als toevoeging op de normale uitzending. Je volgt de race dan op televisie, maar zodra een coureur de pitlane in komt, kun je in virtual reality meekijken.

Het gaat nog even duren voordat de technologie zover is dat je een race écht volledig kunt volgen met een vr-bril op. Maar misschien moet je dat ook wel niet willen. “Een hele race volgen in vr is alleen leuk voor de diehardfans”, zei Brad Allen, organisator van de beroemde NASCAR Daytona 500 in een interview met Fortune. “Virtual reality is juist interessant om de thuisblijvers te laten meemaken hoe het is om een race in het echt bij te wonen.”

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.