ID.nl logo
Zekerheid & gemak

Slimme meter uitlezen met Raspberry Pi

Tegenwoordig heeft bijna iedereen een slimme meter in de meterkast. Met een Raspberry Pi, een kabeltje en software kun je gemakkelijk de gegevens uit de slimme meter ophalen, zodat je het stroom- en gasverbruik gedetailleerd in kaart kunt brengen. In deze workshop laten we zien hoe je dit kunt doen met de software P1 monitor en Domoticz. Je slimme meter uitlezen doe je zo.

Al ruim drie miljoen huishoudens hebben tegenwoordig een slimme meter. Die meet je stroomverbruik en geeft dit samen met de standen van de gasmeter door via het mobiele netwerk. Handig voor de energieleverancier en netbeheerder, die verbruiksgegevens kunnen uitlezen en inzicht krijgen in pieken of storingen op het energienet. Maar ook handig voor jou, omdat je ook zelf meer inzicht kunt krijgen in je verbruik en bijvoorbeeld de teruggave van zonnepanelen.

Je energieleverancier geeft je misschien al inzicht in je verbruik, maar doorgaans is dat hooguit eens per maand. Wil je vaker updates en het eenvoudig houden, dan kun je bijvoorbeeld de gratis dienst van Slimme Portal gebruiken. Na verificatie van je adres kun je via je account inzicht krijgen in je verbruik aan de hand van grafieken. Een leuke bonus is dat je je verbruik kunt vergelijken met mensen in je omgeving of met dezelfde woonsituatie.

Erg gedetailleerd zijn de verbruiksgegevens niet, zeker voor die ouder dan twee maanden, en het is niet realtime. Ook geef je een derde partij de beschikking over je verbruiksgegevens. Daarom gaan we zelf aan de slag met software om het verbruik bij te houden. Hiervoor lezen we data uit via de datapoort op de slimme meter, de zogenaamde P1-poort. Deze poort is uitgevoerd als een RJ11-aansluiting die we ook kennen van telefonie.

©PXimport

Benodigdheden voor slimme meter uitlezen

Voor de P1-poort is uitleesapparatuur te koop en ook een slimme thermostaat als de Eneco Toon maakt gebruik van de P1-poort om realtime gegevens te tonen. Je kunt ook eigen apparatuur op de P1-poort aansluiten. Wie zelf zijn slimme meter wil uitlezen, heeft daarvoor alleen een Raspberry Pi 3 nodig, een kabeltje voor de P1-poort van de slimme meter en geschikte software op een micro-sd-kaart.

We bekijken twee softwareopties. De eerste is P1 monitor dat specifiek is ontwikkeld voor het uitlezen van de slimme meter. P1 monitor werkt het beste op een Raspberry Pi 3 model B. De nieuwe Pi 3 model B+ wordt sinds de laatste versie ook ondersteund en zou nog wat vlotter moeten werken. Hoewel het ook op een Raspberry Pi 2 werkt, wordt dit afgeraden vanwege de wat langzamere processor.

Het uitlezen van de slimme meter is verder vooral het domein van huisautomatiserings-software. We bekijken in dit artikel ook Domoticz, dat de belangrijkste opties voor het uitlezen van de slimme meter biedt. Domoticz werkt goed op zowel de Pi 2 als 3, maar kun je bovendien ook prima op bijvoorbeeld een Linux-server of nas installeren, bijvoorbeeld van Synology.

Zowel P1 monitor als Domoticz kan het actuele elektriciteit- en gasverbruik laten zien en tevens, aan de hand van grafieken, het historische verbruik. Door je energietarieven op te geven, kun je tevens de bijbehorende kosten inzichtelijk maken. Het actuele verbruik is vrijwel realtime: dit wordt iedere tien seconden door de slimme meter doorgegeven. Je kunt dus de invloed zien van een apparaat dat je inschakelt. De gegevens voor gasverbruik ontvang je wat minder vaak, die worden meestal per uur door de slimme meter doorgegeven.

Raspberry Pi aansluiten op slimme meter

Om je slimme meter te koppelen met de Raspberry Pi heb je een geschikte kabel nodig. De P1-poort maakt gebruik van een serieel protocol waarbij er verschillende protocollen voor de communicatie met de slimme meter en ook verschillende communicatie-instellingen. Je leest hier meer over in het kader ‘Slimme-meterprotocollen’.

De Raspberry Pi is voorzien van usb-poorten en je hebt daarom een kabel nodig die de signalen geschikt maakt voor usb. Heel veel verschillende kabeltjes zijn er gelukkig niet, al is het verstandig om vooraf te controleren of een kabel ook echt geschikt is voor jouw slimme meter. Het kabeltje dat wij bij SOS Solutions kochten (19,95 euro) is voor de meeste meters geschikt. Deze kabel is voorzien van een chip die de seriële signalen omzet naar usb.

Je kunt dergelijke kabeltjes ook goedkoper vinden (bijvoorbeeld bij Chinese webshops) of zelf bouwen, maar dan heb je minder garantie dat het werkt. Het aansluiten van de kabel is eenvoudig: je steekt de RJ11-stekker in de P1-poort en steekt de usb-stekker in de Pi. De software waarmee de data wordt uitgelezen is voorzien van het juiste stuurprogramma voor de gebruikte chip.

©PXimport

Uitlezen met P1 monitor

De P1 monitor-software voor de Raspberry Pi wordt aangeboden als een image op de website van de ontwikkelaar. Aangeraden wordt de 8GB-image te gebruiken. Je gebruikt de USB Image Tool om het image op een micro-sd-kaartje te zetten. Plaats een micro-sd-kaart in de kaartlezer van je pc, selecteer in USB Image Tool de kaartlezer en kies Restore. Wijs het image-bestand aan en zet het op de micro-sd-kaart. Het kan mislukken als er nog data op de micro-sd-kaart staat. Dat kun je vaak oplossen met de optie Reset in USB Image Tool of met de tool SD Formatter. Deze maakt je kaart helemaal leeg en klaar voor gebruik.

Plaats het micro-sd-kaartje in de Pi. Sluit netwerkkabel, voedingskabel en de slimme-meterkabel aan en start de Pi. Daarna staat P1 monitor voor je klaar in de browser via de link http://p1mon. Controleer via Informatie / P1 poort status of data van de slimme meter wordt ontvangen. Als dat niet zo is, moet je de seriële instellingen aanpassen via Instellingen / P1 poort. Gebruik de standaard inloggegevens (gebruikersnaam root, wachtwoord toor). Komen na het aanpassen van de instellingen de eerste gegevens binnen (dit kan tot tien seconden duren), dan verandert de status naar groen.

P1 monitor instellen en gebruiken

Voordat je met P1 monitor aan de slag gaat, is het handig om de instellingen na te lopen via Instellingen. Het is bijvoorbeeld handig om je gebruiksgegevens te vertalen naar kosten. Onder Tarieven kun je aangeven wat jouw tarieven voor elektriciteit en gas zijn. Ook kun je een grenswaarde instellen. Dat is het streefbedrag voor je kosten per maand. In het overzicht met kosten zie je dit als grenslijn terug, zodat je direct ziet of je over of onder het gewenste maandbedrag blijft.

Via Instellingen kun je onder Weer een API-sleutel invullen die je gratis via OpenWeatherMap kunt aanmaken na het registreren van een profiel. Let er op dat het zo’n tien minuten duurt voordat een aangemaakte API-sleutel actief is. In P1 monitor voer je de API-sleutel in en de gewenste locatie, bij voorkeur voorzien van het land, bijvoorbeeld Amsterdam,nl. Kies ten slotte Opslaan en ga via Exit terug naar het overzichtsscherm. P1 monitor zal nu in de grafiek met het gasverbruik via een pop-up laten zien wat de minimale, gemiddelde en maximale temperatuur op dat moment was.

©PXimport

Nu kun je P1 monitor gaan gebruiken. Onder het Home-icoontje vind je vier icoontjes voor overzichten van het actuele of historische verbruik. Het eerste icoontje toont het actuele elektriciteitsverbruik, met aan de rechterkant het totaal voor vandaag en aan de onderkant een grafiek met het verbruik van de laatste vier uur. Geef je ook elektriciteit terug aan het energienet, dan kun je dit onder het kopje Levering bekijken.

Het tweede icoontje laat het historische elektriciteitsverbruik in grafieken zien (per uur, dag, maand of jaar). Ook kun je hier nog verder op inzoomen als je dat wilt. Op vergelijkbare wijze bekijk je in het volgende overzicht grafieken voor het gasverbruik. Het laatste overzicht toont de gemaakte kosten.

Het is belangrijk om af en toe een back-up van alle metingen te maken. Hiervoor ga je naar Instellingen / in-export. Door op export te drukken wordt een zip-bestand aangemaakt met alle historische data, in de vorm van sql-statements. Daarmee kan op een later moment de database opnieuw gevuld worden, via de optie import.

Wil je upgraden naar een nieuwere versie van P1 monitor? Dan kun je het best eerst alle data exporteren, daarna een nieuw image op de micro-sd-kaart schrijven en ten slotte weer de oude data importeren.

©PXimport

Domoticz instellen en gebruiken

P1 monitor is speciaal gemaakt voor het uitlezen van de data van je slimme meter, je kunt uiteraard ook andere software gebruiken. Het is bijvoorbeeld interessant om de data van je slimme meter te combineren met andere data in je slimme huis. Domoticz is geschikt voor het verwerken van de data uit je slimme meter.

Domoticz laat het actuele verbruik zien en presenteert ook mooie grafieken en rapporten met het historische verbruik, waarbij je gegevens desgewenst kunt exporteren. Hoewel Domoticz op dit punt iets minder uitgebreid is dan P1 monitor, biedt het wel alle belangrijke functies, en natuurlijk heel veel extra opties voor automatisering in en om het huis. Bovendien kun je in Domoticz flexibel gebruik maken van notificaties of de verbruiksgegevens op andere manieren gebruiken, bijvoorbeeld in zelfgeschreven scripts.

Domoticz kun je op verschillende manieren instellen en werkt op veel apparaten. Deze installatie-instructies vormen een goed startpunt. Wil je Domoticz op een nas van Synology installeren, dan kun je hier kijken voor actuele pakketten. Maar wellicht heb je Domoticz al draaien op een Raspberry Pi. Om Domoticz te verbinden met je slimme meter sluit je de slimme-meterkabel aan.

Ondersteuning voor deze kabel en de slimme meter is al ingebouwd in Domoticz. Ga hiervoor naar Instellingen / Hardware en voeg het apparaat genaamd P1 Smart Meter USB toe. Daarna kies je in de lijst bij Seriële poort de usb-poort waarop je het kabeltje hebt aangesloten. Je kunt dit achterhalen via de shell, maar ook gewoon uitproberen. Stel ook de andere details in, zoals de baudrate die afhankelijk van je meter 9600 of 115200 bit per seconde kan zijn.

©PXimport

In Domoticz kun je onder het tabje Overige zien wat het actuele verbruik van elektriciteit is en hoeveel gas je vandaag in totaal hebt verstookt. Druk op Log om grafieken te zien voor vandaag en voor de afgelopen week, maand en het afgelopen jaar. De grafiek per maand is vooral handig om piekdagen eruit te pikken, de jaargrafiek is nuttig om lange-termijn-trends in je verbruik te ontdekken. Grafieken kun je eventueel exporteren als afbeelding of databasebestand, en de optie Rapport toont verbruiksgegevens als lijst.

Naast het monitoren van het verbruik via de gebruikersinterface van Domoticz kun je ook notificaties instellen, zodat je gewaarschuwd wordt als het verbruik bijvoorbeeld over een bepaalde drempel komt. Hiervoor gebruik je de optie Notificaties die in het blokje voor elektriciteit en gas wordt getoond. Je kunt hier kiezen via welke systemen een notificatie verstuurd moet worden.

Dat kan bijvoorbeeld per e-mail, maar ook met een notificatie direct op je smartphone. Als je een Android-smartphone hebt is Pushbullet daarvoor een mooie optie. Je moet de notificaties nog wel zelf configureren via de instellingen van Domoticz.

▼ Volgende artikel
Je tuin zomerklaar maken? Mei is hét moment!
© Olga Gorevan
Huis

Je tuin zomerklaar maken? Mei is hét moment!

Zodra de zon zich vaker laat zien, is het heerlijk om buiten te zijn. Mei is dan ook hét moment om je tuin zomerklaar te maken. Door nu de handen uit de mouwen te steken, zorg je dat alles er straks fris en verzorgd bij staat. Nieuwe planten, gesnoeide hagen, een opgeruimde border – dit is de maand om je tuin die welverdiende opfrisbeurt te geven.

Dit doe je deze maand in de tuin:

  • Zaaien en hagen planten
  • Extra aandacht geven aan nieuwe planten
  • Snoeien
  • Je gazon maaien en bemesten

Het jaar rond lekker bezig zijn in de tuin? Kijk dan op onze tuinkalender.

Zaaien en hagen planten

Hoewel de lente volop bezig is, is het slim om het vliesdoek nog even paraat te houden. Vooral in de eerste helft van mei kan het 's nachts nog flink afkoelen. Na IJsheiligen, op 14 mei, kunnen de kuipplanten en eenjarigen definitief naar buiten. Dan is de kans op nachtvorst vrijwel voorbij. Ook met zaaien kun je nu los. Klaprozen, leeuwenbekjes, korenbloemen, zonnebloemen, madeliefjes of duizendschoon – die mogen allemaal direct de volle grond in. Zomerbollen kun je alvast in potten zetten, dan zijn ze straks makkelijk over te planten naar de border. Heb je plannen voor een nieuwe haag? Wacht daar niet te lang mee. Tot half mei kun je nog heesters en coniferen planten.

Extra aandacht geven aan nieuwe planten

Nieuwe planten hebben in deze periode extra water nodig. Gebruik bij voorkeur water uit de regenton – dat is al op temperatuur en beter voor de wortels. Sproei je met leidingwater? Laat het dan als een fijne nevel op de planten vallen, in plaats van er met harde stralen op te richten. Zo voorkom je schade aan jonge scheuten. Een laag mulch helpt de bodem vochtig te houden en voorkomt dat de aarde uitdroogt. Slakken op pad? Strooi wat zaagsel of fijngemalen eierschalen rond de jonge planten, dat houdt ze op afstand. En vergeet de klimplanten niet: die groeien nu razendsnel en kun je het best op tijd aanbinden.

Lees ook: Slakken in de tuin? 8 tips om ervan af te komen

©Zoiakostina | Zoja

Snoeien

Na IJsheiligen kun je de buxus snoeien. Kies bij voorkeur een bewolkte dag, zodat de jonge snoeipunten niet verbranden in de zon. Ook de liguster, laurier, hulst en haagbeuk kun je nu bijwerken. Controleer wel even of er geen vogelnestje in de haag zit voor je aan de slag gaat. Rozen op stam en perkrozen mag je nu drie tot vijf ogen terugsnoeien. Bij vroegbloeiende struiken zoals ranonkelstruik en spirea knip je de uitgebloeide bloemen weg. Zo steekt de plant zijn energie in nieuwe bloemknoppen. Ook voorjaarsbloeiers zoals tulpen, narcissen, hyacinten, rododendrons en de kerstroos kun je nu ontdoen van oude bloemen. En de fuchsia? Die top je juist, zodat hij mooi vertakt.

Lees ook: Welke snoeischaar voor welke snoeiklus?

©SKT Studio - stock.adobe.com

Je gazon maaien en bemesten

Het is al volop lente, maar een flinke regenbui kan nog steeds voor wateroverlast zorgen. Blijft het water op plekken in de tuin staan of voelt de grond te nat aan? Prik dan met een mestvork in de bodem en beweeg deze voorzichtig heen en weer. Zo kan het regenwater beter wegzakken. En als er toch regen wordt voorspeld: dat is hét moment om je gazon te bemesten. Herhaal dit na een maand om het gras sterk en gezond te houden.

In mei maakt het gras een groeispurt. Je kunt het gazon dan één tot twee keer per week maaien – of je doet mee aan Maai Mei Niet. Door een maand niet te maaien, geef je bijen, vlinders en andere insecten meer bloeiende planten om van te leven. Vind je een hoog grasveld geen gezicht? Maai dan alleen een deel en laat de rest staan.

Niet alleen het gras groeit hard, ook het onkruid laat zich volop zien. Trek het eruit op droge dagen, dan komt het niet makkelijk terug. Schoffelen kan ook, maar wees voorzichtig: de wortels van andere planten kunnen daarbij beschadigd raken. Door bodembedekkers te planten maak je het onkruid bovendien lastiger om terrein te winnen.

Lees ook: Grasmaaien: fluitje van een cent met deze tips

▼ Volgende artikel
Bowers & Wilkins brengt nieuwe draadloze hoofdtelefoon Px7 S3 uit
Huis

Bowers & Wilkins brengt nieuwe draadloze hoofdtelefoon Px7 S3 uit

Bowers & Wilkins heeft de nieuwe Px7 S3 draadloze hoofdtelefoon aangekondigd. Deze nieuwe hoofdtelefoon is de opvolger van de Px7 S2e en biedt volgens het Britse audiomerk diverse verbeteringen op het gebied van geluidskwaliteit, comfort en functionaliteit.

De Px7 S3 is uitgerust met nieuw ontworpen 40mm biocellulose drivers waarbij bijna alle componenten zijn vernieuwd, waaronder het chassis, de spreekspoel, ophanging en magneet. Door de zorgvuldige positionering van de drivers ten opzichte van de oren krijgt de luisteraar een beter geluidsbeeld en een meer ruimtelijk stereogeluid. Voor het eerst in een over-ear hoofdtelefoon van Bowers & Wilkins worden de drivers aangedreven door een speciaal ontworpen hoofdtelefoonversterker voor meer dynamiek en energie in het geluid.

De draadloze hoofdtelefoon ondersteunt zowel aptX Adaptive 24/96 als het nieuwe aptX Lossless voor optimale draadloze muziekoverdracht vanaf compatibele apparaten. Ook beschikt de hoofdtelefoon over een 3,5mm aansluiting en USB-C voor bedrade verbindingen.

Ruisonderdrukking

De actieve ruisonderdrukking is volgens Bowers & Wilkins krachtiger dan ooit tevoren. De Px7 S3 is hiervoor voorzien van acht microfoons die strategisch zijn geplaatst om zowel omgevingsgeluid te monitoren als voor heldere telefoongesprekken te zorgen. De hoofdtelefoon gebruikt ADI Pure Voice technologie voor effectieve ruisonderdrukking tijdens gesprekken.

Qua design heeft de Px7 S3 een slanker profiel dan zijn voorganger met een verbeterde pasvorm en optimaal comfort dankzij de oorschelpen met traagschuim. Ook de bijbehorende draagtas is compacter geworden.

De batterijduur bedraagt 30 uur bij ingeschakelde ruisonderdrukking en een snelle oplaadbeurt van 15 minuten levert tot zeven uur extra luistertijd op. Via de Bowers & Wilkins Music-app kan de gebruiker diverse instellingen aanpassen, waaronder een nieuw toegevoegde vijfbands EQ met geheugenposities voor voorkeursinstellingen.

Spatial audio

De Px7 S3 is de eerste hoofdtelefoon van het merk met ondersteuning voor spatial audio, wat later dit jaar via een update beschikbaar komt. Ook zal de hoofdtelefoon ondersteuning krijgen voor Bluetooth LE Audio met Auracast functionaliteit via een toekomstige update.

"Het was een hele uitdaging voor Bowers & Wilkins om een nieuwe hoofdtelefoon te ontwikkelen die de uitzonderlijke prestaties en de lovende kritieken voor ons bestaande assortiment kan overtreffen," aldus Giles Pocock, VP Brand Marketing. "Ik ben ontzettend blij dat het team met de nieuwe Px7 S3 niet alleen die uitdaging heeft aangepakt, maar ook een nieuwe benchmark voor uitmuntendheid in de hoofdtelefooncategorie heeft neergezet."

Beschikbaarheid en prijzen

De Bowers & Wilkins Px7 S3 is nu verkrijgbaar en komt beschikbaar in drie kleuren: Anthracite Black, Indigo Blue en Canvas White. De adviesprijs bedraagt 429 euro.

Bekijk hier andere Bowers & Wilkins-producten op Kieskeurig.nl: