Met de Kobo Sage laat de e-readerfabrikant zien dat een e-reader veelzijdiger is dan je zou denken. Niet alleen is het apparaat geschikt om e-books van te lezen, ook kun je audioboeken lezen en notities maken. Maar wel met een figuurlijke kanttekening.

Kobo is druk bezig om de e-readermarkt nieuw leven in te blazen. Dat mag ook wel, want de gebruikersgroep blijft vrij klein omdat veel mensen toch geneigd lijken te kiezen voor een tablet, die een stuk veelzijdiger is… Maar niet over een comfortabel scherm beschikt om ontspannen van af te lezen. Een paar maanden voor de introductie van de Kobo Sage verscheen de Kobo Elipsa op de markt, een e-reader met een groot scherm waarbij je met een stylus aantekeningen aanbrengt aan je leesmateriaal of zelf aan de slag kunt met krabbels en notities die je maakt in een aantekeningsveld.

Helaas blijkt de stylus niet echt een gouden combinatie met een e-readerscherm. Zo’n scherm heeft een langzame responsesnelheid, waardoor het erg onnatuurlijk aanvoelt. Ook ben je beperkt door het ontbreken van kleur en slechts de mogelijkheid van het maken van krabbels en markeringen. Ook bij deze Kobo Sage kun je een stylus kopen. Maar de vernieuwing die de e-reader bijvoorbeeld de vergaderzaal of klaslokaal in trekt is dit helaas niet.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Luisterboeken

Met de Kobo Sage vernieuwt Kobo op nóg een manier: audioboeken. Een slimme zet, want ook audioboeken zijn in opmars. Al eerder presenteerde Storytel een e-reader die luisterboeken afspeelt. Ook zijn er meerdere diensten luisterboekdiensten beschikbaar, zoals Storytel, de online bibliotheek en Kobo zelf. Ook lijkt het een kwestie van tijd voordat Audible officieel in Nederland van start gaat.

Kortom, dat Kobo ook het afspelen van audioboeken ondersteunt met de Kobo Sage (en de eveneens nieuwe Kobo Libra 2) is enorm toe te juichen. De implementatie hiervan laat helaas te wensen over. Het is logisch dat de Kobo Sage de eigen luisterboeken van Kobo ondersteunt. Ook kun je de boeken downloaden, zodat je op vakantie niet afhankelijk bent van een internetverbinding om je boeken te beluisteren. Een gemis is echter dat je geen luisterboeken van andere diensten af kunt spelen of eigen luisterboeken op het apparaat te zetten, zoals dat wel kan met gewone boeken waarvan je epub, mobi, pdf en andere bestanden gewoon op het apparaat kopieert.

De beperkte afspeelmogelijkheden valt vanuit het perspectief van Kobo nog te verklaren. Maar waar het onbegrijpelijk wordt is het feit dat je alleen je luisterboeken kunt beluisteren met een bluetooth-apparaat: er is geen audio-aansluiting. Ik kan m’n hoofd erover breken. Hoe moet het overleg in de boardroom van Kobo er aan toe zijn gegaan voordat dit bizarre besluit is genomen? Hoe dan ook, wanneer je een audioboek afspeelt, wat je wellicht graag langere tijd doet, kun je zo lang luisteren als je bluetooth-koptelefoon, speaker of oortjes meegaan. Terwijl het apparaat gemakkelijk zowel bluetooth als bekabeld had kunnen ondersteunen en op zijn accu heel wat afspeeluren meer beschikbaar heeft. Zelfs met behoud van zijn waterdichte ip-rating is dat mogelijk. Er zijn immers waterdichte apparaten, zoals Xperia-smartphones, die over een audiopoort en ip-rating beschikking.

Kortom, voor luisterboeken biedt de Kobo Sage vooralsnog geen meerwaarde ten opzichte van bijvoorbeeld de luisterboek-app op je telefoon.

Leesboeken

Oké, de nieuwe functies rammelen een beetje, maar op het gebied van boeken lezen ben je bij deze e-reader wel heel goed af. Maar echt. Allereerst de bouw. De Kobo Sage is dus waterbestendig, wat een mooi pluspunt is. Ook houdt deze comfortabel vast aan de randen rondom het scherm. Er zit een kromming in de rand waaraan je de reader vasthoudt, wat vooral prettig is als je het apparaat een kwartslag draait en de rand aan de onderkant vasthoudt. De knoppen om de pagina’s om te slaan lijnen dan ook perfect uit.

Het e-inkscherm leest ook uitstekend af. Het scherm heeft een diameter van 8 inch (ca. 20 centimeter) en is dankzij de hoge resolutie scherp zat om goed vanaf te kunnen lezen. Van een e-inkscherm komt geen licht, wat het comfortabel houdt voor de ogen. Dankzij een ingebouwd lampje, dat op het scherm schijnt, kun je alsnog in het donker lezen alsof je een gewoon boek met een nachtlampje lees. In praktijk is een minimale verlichting al voldoende om in het donker prettig te kunnen lezen.

Uiteraard kun je e-books van de Kobo-dienst lezen op de Kobo Sage, de grote kracht is echter dat de reader zich ook uitstekend leent voor andere e-books. Hoewel het niet mogelijk is om aan te melden voor andere leesdiensten zoals de digitale bibliotheek, kun je wel je reader koppelen aan je pc om zo eigen e-bookbestanden over te zetten. Waaronder PDF’s. Dankzij 32GB aan opslag heb je genoeg om een hele bibliotheek op je e-reader te laden en kun je ook aardig wat luisterboeken van Kobo zelf kwijt (deze zijn doorgaans een paar honderd MB, een e-book neemt slechts enkele MB’s in beslag).

Je kunt gerust weken door zonder de accu op te hoeven laden. Natuurlijk is dat afhankelijk van je gebruik. Een luisterboek kost relatief veel accu vanwege het afspelen en de actieve verbinding. Ook het nachtlampje doet iets af van de accuduur. Wil je zo onafgebroken mogelijk kunnen lezen, zet dan de slaapstand uit en de wifi-verbinding. Omdat het scherm alleen ververst wanneer je de pagina omslaat, is de accuduur gek genoeg ook afhankelijk van hoe snel je leest.

©PXimport

Alternatieven voor de Kobo Sage

Als e-reader is de Kobo Sage zeer indrukwekkend. Het scherm leest heerlijk weg dankzij het formaat, nachtlampje, bovendien zijn het lichte gewicht en accuduur ook sterke pluspunten voor het leescomfort. De prijs van 289 euro is wel wat fors. Voor honderd euro minder heb je de Kobo Libra 2 in huis, die vrijwel gelijkwaardig is op stylus-ondersteuning na. Die stylus weet echter zijn meerwaarde nog niet te bewijzen.

Ben je op zoek naar een apparaat dat je audioboeken afspeelt, dan is het wellicht beter om even de kat uit de boom te kijken of vooralsnog je smartphone of tablet te blijven gebruiken. De Kobo Sage en Kobo Libra 2 laten wel zien meer geschikt te zijn voor luisterboeken dan de Stoytel Reader. Hoewel alle drie de genoemde readers beperkt zijn tot eigen audioboekdiensten, beschikken de Kobo e-readers over genoeg opslaggeheugen, waar de Storytel Reader in tekortschiet. De Storytel Reader biedt echter wel gewoon de mogelijkheid je koptelefoon bedraad aan te sluiten.

Als het aankomt op het lezen zelf, blijft Kobo een waardige concurrent voor Amazon’s Kindle. De Kindle mag misschien een iets luxere uitstraling hebben. Kobo reader’s zijn net even veelzijdiger, bijvoorbeeld door de ondersteuning van meerdere bestandsformaten en nu ook audioboeken.

Conclusie: Kobo Sage kopen?

Kobo schiet met de Kobo Sage nog tekort op de vlakken waarop het probeert te vernieuwen: luisterboeken en stylus-ondersteuning. Als e-reader zelf is de Kobo Sage zeer comfortabel in gebruik, dankzij het goede scherm met nachtlampje en handzame ontwerp. De prijs is wel wat hoog, mocht je dat een probleem vinden, dan biedt Kobo zelf met de Kobo Libra 2 een kleiner en betaalbaarder alternatief.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.