Veel apparaten zijn tegenwoordig DLNA-gecertificeerd, maar wat houdt dat nou precies in? Dankzij deze standaard laat u televisies, mediaspelers, gameconsoles en computers van verschillende merken vlekkeloos met elkaar communiceren. Het voordeel hiervan is dat u muziek en films op allerlei apparaten afspeelt, terwijl het niet uitmaakt waar deze mediabestanden binnen uw thuisnetwerk staan opgeslagen.

Anno 2012 telt een gemiddeld huishouden vele apparaten die muziek en films kunnen afspelen. Omdat we media tegenwoordig voornamelijk digitaal opslaan, is onderlinge communicatie wel zo handig. Om die reden besloot een aantal elektronicabedrijven in 2003 een algemene standaard te ontwikkelen. DLNA (Digital Living Network Alliance) werd geboren.

Kortgezegd maakt deze standaard het mogelijk om muziek en films tussen diverse apparaten te streamen. Hierbij is het niet nodig om ingewikkelde instellingen te wijzigen, want de apparaten zien elkaar vanzelf. Een voorwaarde is wel dat alles op hetzelfde (draadloze) thuisnetwerk is aangesloten.

DLNA maakt gebruik van zogeheten clients en servers. Op de server staat bijvoorbeeld uw volledige muziekcollectie opgeslagen. Meestal is dat een computer, NAS of mediaspeler. Een client maakt via het thuisnetwerk contact met de server en speelt de gewenste audiobestanden vervolgens af. Voorbeelden van clients zijn een televisie, spelcomputer, blu-ray-speler, smartphone, mediastreamer, tablet en receiver.

De mogelijkheden van DLNA zijn enorm. Stel dat u muziek op uw computer hebt staan, dan benadert u met bijvoorbeeld een PlayStation 3 deze bestanden. Op die manier streamt u mp3'tjes naar een aangesloten installatie, zonder dat u de bestanden hoeft te verplaatsen of te branden.

DLNA-apparatuur

Steeds meer fabrikanten begrijpen het nut van een algemene standaard voor de uitwisseling van mediabestanden. De meeste grote merken hebben zich dan ook aangesloten bij de DLNA-organisatie. Momenteel zijn dat er meer dan 230, waaronder Sony, Dell, LG, HTC, Philips, Samsung, Synology en Nokia.

Toch zijn lang niet alle apparaten momenteel voorzien van een DLNA-certificaat. Als u met deze standaard aan de slag wilt, is het natuurlijk handig om te weten welke apparaten u hiervoor kunt gebruiken. Controleer daarom op de originele productdoos of daar het logo 'dlna CERTIFIED' op staat vermeld. Als u de doos niet meer hebt, kunt u ook even op de website van de fabrikant kijken. Verder vindt u op www.dlna.org een compleet overzicht van producten die de standaard ondersteunen.

Zeker bij mediaspelers dient u goed op te letten, want vaak zijn ze niet gecertificeerd. Het gevolg is dat u de afspeelkastjes niet kunt inzetten als DLNA-server. Gelukkig werken ze dankzij UPnP-ondersteuning meestal wel als client. UPnP- en DLNA-apparaten kunnen met elkaar communiceren. De reden hiervoor is dat deze standaarden technisch gezien erg op elkaar lijken.

©PXimport

De WD TV Live Hub is één van de weinige mediaspelers die u kunt gebruiken als DLNA-server.

Server instellen

Als u muziek door uw volledige woning wil streamen, hebt u om te beginnen een DLNA-server nodig. U kunt uw computer of notebook hiervoor gebruiken. Daarnaast hebt u ook een geschikt programma nodig die muziek (en films) aan clients kan aanbieden. Hiervoor doet u een beroep op Windows Media Player.

In versie 12 van dit programma zet u de serverfunctie aan door achtereenvolgens te klikken op Streamen / Mediastreaming inschakelen. Vervolgens bevestigt u met Mediastreaming inschakelen en geeft u de server een toepasselijke naam. Klik daarna op Alles toestaan / Alle computers en media-apparaten toestaan. Mappen met audio en video die u aan Windows Media Player hebt toegevoegd, zijn nu ook beschikbaar op andere apparaten.

Een alternatief programma dat u als DLNA-server kunt inzetten, is TVersity (www.tversity.com). In tegenstelling tot Windows Media Player is deze applicatie in staat om mediabestanden zo nodig naar een ander formaat om te zetten (transcoderen). Mocht een client geen ondersteuning bieden aan een bepaalde codec, dan is het bestand dankzij deze technologie alsnog afspeelbaar op het apparaat. Een slimme oplossing, want niet iedere DLNA-client heeft namelijk een brede bestandscompatibiliteit aan boord.

©PXimport

Windows Media Player zet u simpel in als DLNA-server.

NAS als DLNA-server

Een DLNA-server zal in de praktijk vaak aanstaan. Vanwege het lage energieverbruik is een NAS met veel opslagruimte daarom beter geschikt als DLNA-server, vergeleken met een pc. Afhankelijk van de fabrikant is er binnen het besturingssysteem van het opslagapparaat speciale software beschikbaar. De bekende NAS-fabrikant Synology heeft bijvoorbeeld een eigen mediaserver ontwikkeld.

Nadat u die hebt ingeschakeld, verschijnen er gedeelde mappen op de NAS. U kunt hierin muziek en video's bewaren, zodat de bestanden ook op pakweg uw blu-ray-speler, receiver en tablet beschikbaar zijn. Kijk vooral ook naar de transcoder-instellingen. Hiermee breidt u de bestandscompatibiliteit eventueel uit. Op deze wijze speelt u bijvoorbeeld alsnog flac-bestanden af op een PlayStation 3, terwijl de spelcomputer dit audioformaat van zichzelf niet ondersteunt.

©PXimport

Op de meeste NAS-apparaten activeert u een mediaserver die overweg kan met DLNA. Let ook op de transcoder-instellingen!

PS3 Media Server

Een voorbeeld van een populaire DLNA-server is het programma PS3 Media Server (www.ps3mediaserver.org). Zoals de naam al doet vermoeden, streamt u hiermee mediabestanden vanaf een pc naar de PlayStation 3. Een voordeel is dat het programma muziek en video's kan transcoderen naar een ander formaat, zodat u alsnog mkv- en flac-bestanden afspeelt op de console. Een brede bestandscompatibiliteit is dus gegarandeerd! Het werkt simpel. U installeert de freeware, waarna het automatisch uw PlayStation 3 detecteert. Vervolgens geeft u aan welke mediamappen u wilt delen. Overigens gebruikt u PS3 Media Server ook voor andere clients, zoals een televisie of mediaspeler.

Client

Veel consumentenelektronica functioneert tegenwoordig probleemloos als DLNA-client. Een mooi voorbeeld hiervan is een blu-ray-speler met netwerkaansluiting. Als u dit apparaat op een receiver hebt aangesloten, luistert u naar muziek vanaf een pc of NAS op uw stereo-speakers in de woonkamer. Hiervoor is het niet nodig dat de receiver een DLNA-certificaat bevat, want de blu-ray-speler zorgt voor contact met de server.

Ook veel televisies hebben tegenwoordig een netwerkaansluiting. In de bronlijst kiest u de juiste mediaserver. Daarna bladert u op uw televisietoestel door de bestanden van een NAS of pc. Iedere beeldbuis gebruikt hiervoor een eigen menu. Handig is dat u op deze manier afspeellijsten met mp3'tjes weergeeft. Meestal zijn de bestanden onderverdeeld in de categorieën video's, foto's en muziek. Met de afstandsbediening bladert u door de liedjes en pauzeert u de weergave.

Ook een PlayStation 3 vervult prima de rol van DLNA-client. Bij deze spelcomputer vindt u in het hoofdmenu een overzicht van de bestanden. Kies uit Foto, Muziek of Video en selecteer de servernaam van bijvoorbeeld een pc of NAS. Zorg er wel voor dat bij het onderdeel Netwerkinstellingen de optie Mediaserver verbinding is ingeschakeld. Via een mediaspeler benadert u de bestanden van een DLNA-server in de meeste gevallen door UPnP als netwerkbron te selecteren.

Hoewel in de praktijk een pc of notebook meestal als DLNA-server wordt gebruikt, kunt u de rollen ook omdraaien. Door een pc als client in te zetten, streamt u muziek vanaf een NAS, notebook of geschikte mediaspeler naar uw desktop. In Windows Media Player zijn gedeelde mediabestanden van een DLNA-server in het linkerdeelvenster zichtbaar. De freeware XBMC (www.xbmc.org) functioneert eveneens uitstekend als client.

©PXimport

Het programma XBMC herkent gedeelde mappen op een DLNA-server.

Apps

Ook tablets en smartphones gebruikt u als DLNA-server of -client. Hebt u een Android-apparaat, dan kiest u uit verschillende apps. Probeer bijvoorbeeld MediaHouse eens uit (http://ct.link.ctw.nl/mh). Deze app pikt DLNA-servers in uw thuisnetwerk op en speelt de bestanden af. Wanneer u het Android-toestel liever als server inzet om media te delen, installeert u de app Media Server (http://ct.link.ctw.nl/ms).

Verder zijn er ook toepassingen die als tussenstation fungeren. Met BubbleUPnP (http://ct.link.ctw.nl/bb) selecteert u bijvoorbeeld muziek op een DLNA-server, waarna u de gewenste client selecteert om de nummers op af te spelen. Uw smartphone vervult dan de rol van 'controller'. U gebruikt de smartphone in dat geval min of meer als afstandsbediening om bestanden op uw televisie of mediaspeler af te spelen. Ook voor iOS-apparaten bestaan er handige apps. Probeer vooral media:connect eens uit (http://ct.link.ctw.nl/mn). Deze app werkt zonder problemen als server, client en controller.

Spotify en DLNA

Spotify heeft geen geïntegreerde DLNA-server. Jammer, want anders luistert u naar online muziek op allerlei apparaten binnen uw huis. Gelukkig streamt u via een omweg alsnog uw Spotify-bibliotheek naar DLNA-clients. U hebt hiervoor de software Jamcast nodig. U mag de testversie gratis veertien dagen gebruiken. Daarna betaalt u voor dit programma eenmalig 29,99 dollar (zo'n 24 euro). U moet een account aanmaken, voordat u de software kunt downloaden. Vervolgens start u Jamcast op en typt u de juiste inloggegevens. Schakel uw blu-ray-speler, PlayStation 3, receiver of mediaspeler in. Controleer onder tabblad Devices met Find of de software het apparaat herkent. Open Spotify en speel een willekeurige afspeellijst af. Zoek in het menu van uw DLNA-client de mediaserver van Jamcast op. Kies ten slotte voor Virtual Soundcard en wacht enkele seconden. Jamcast stuurt het audiosignaal naar de gewenste DLNA-client. Overigens past u dit trucje ook probleemloos toe bij andere streamingsdiensten, zoals Grooveshark, Deezer en Sony Music Unlimited.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!