Nederlandse steden zijn de afgelopen jaren steeds slimmer geworden, maar er is nog veel meer mogelijk. Bestaande technieken worden steeds beter en nieuwe innovaties als 5G en zelfrijdende auto’s staan voor de deur. Tegelijkertijd neemt de kritiek van burgers en de Autoriteit Persoonsgegevens toe: gaan de smart city en privacy wel samen?

De afgelopen jaren was er flink wat ophef over het tracken, ofwel volgen, van mensen via wifi-trackingsystemen. Die registreren het mac-adres van je smartphone, een uniek identificatienummer. Zo krijgen gemeentes, winkeliers en andere betalende partijen inzicht in hoeveel unieke personen er door een binnenstad lopen en wanneer ze dat doen. De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) oordeelde eind 2018 dat je zelf vooraf toestemming moet geven voordat een partij je mac-adres mag registreren. Dat gebeurde niet en daarom stopten een aantal gemeentes met wifi-tracking.

In mei 2019 bleek uit navraag van De Volkskrant echter dat zeker zestig gemeentes nog steeds gebruikmaakten van wifi-tracking. Trackingbedrijven lieten begin dat jaar al weten te werken aan een landelijk ‘wifi-me-niet-register’ waarin mensen zich kunnen afmelden voor wifitracking. Dat register liep vertraging op maar is inmiddels operationeel. De vraag is echter of het register wel rechtsgeldig is. De privacywet AVG staat geen opt-out-methode toe, alleen een opt-in. Toezichthouder AP heeft zich er nog niet over uitgelaten.

Overal camera's

Wie aan een slimme stad denkt, kan niet om cameratoezicht heen. In vrijwel elke Nederlandse gemeente, klein of groot, hangen al camera’s. Hoewel concrete cijfers ontbreken, lijken het er steeds meer te worden. Van treinstations en uitgaansgelegenheden tot in de bus, winkel en ‘gewoon voor de zekerheid’ op openbare plekken; onbespied buiten de deur bewegen is moeilijk. Camera’s worden bovendien steeds slimmer. Ze filmen in een hogere resolutie, waardoor ingezoomde beelden duidelijker zijn, ze zien steeds beter in het donker en kunnen gekoppeld worden aan een database met andere camera’s.

Dat laatste maakt het mogelijk om burgers buiten te volgen, zeker in combinatie met de alsmaar betere gezichtsherkenning waar overheden en bedrijven aan werken. Een groeiend aantal steden in onder meer China en Zuid-Korea gebruikt een slim cameranetwerk al om burgers te monitoren. Wie in zo’n stad door rood loopt of rijdt, krijgt automatisch een boete en een minnetje in het sociale kredietsysteem. Nederlandse en Europese wetgeving verbieden dit soort praktijken (nog).

©PXimport

Opkomst 5G en zelfrijdende auto's

Dit jaar hield de Nederlandse overheid de eerste 5G-frequentieveiling, waarna providers hun 5G-netwerken mogen activeren. Die zijn nog lang niet compleet (de belangrijkste 5G-frequenties worden pas over een paar jaar geveild), maar bedrijven en gemeenten kunnen de eerste stappen zetten. Zo’n 5G-netwerk kan bijvoorbeeld heel veel internet-der-dingen-apparaten verbinden, van slimme parkeersensoren en verkeerslichten tot beveiligingscamera’s en auto’s (waarover zo meteen meer). Experts noemen 5G essentieel om een echte smart city te creëren.

Een zelfrijdende auto klinkt als toekomstmuziek en eerlijk is eerlijk: het duurt nog wel even voordat hij zonder ongelukken door een chaotische binnenstad kan rijden. Fabrikanten maken hun auto’s steeds slimmer met sensoren, lasers en camera’s en verbeteren de software via algoritmen en testritten, maar het verkeer is erg onvoorspelbaar.

©PXimport

Het 5G-netwerk kan de zelfrijdende auto een duwtje in de rug geven. Door de veel lagere reactietijd kan een auto sneller communiceren met andere zelfrijdende auto’s en de cloud, die inkomende en uitgaande datastromen verwerkt en in feite de ogen en oren van de auto vormt. Daarom moet het 5G-netwerk heel betrouwbaar zijn en dat is het naar verwachting de komende jaren nog niet. Bovendien is de Nederlandse wetgeving nog niet klaar voor de zelfrijdende auto en moeten fabrikanten dergelijke voertuigen nog commercieel geschikt maken. Naar verwachting worden de eerste echt zelfrijdende auto’s ook erg prijzig.

Toezicht

De toenemende slimheid van Nederlandse steden is ook op het bord beland bij de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). De onafhankelijke privacywaakhond is in oktober een verkennend onderzoek gestart naar smart city’s om uit te zoeken of gemeentes genoeg rekening houden met de privacy van hun inwoners. De AP heeft de Data Protection Impact Assessments (DPIA’s) van ‘een specifieke groep gemeentes’ opgevraagd. Een DPIA is verplicht door de privacywet AVG en bestaat uit een rapport waarin de verantwoordelijke partij uitlegt welke data hij verzamelt, waarom dit gebeurt en hoe de data beschermd wordt.

De AP bestudeert waarom en op welke manieren gemeentes data van hun burgers verwerken. Op een later moment wil de toezichthouder de DPIA’s van een ‘bredere groep’ gemeentes opvragen. Aleid Wolfsen, voorzitter van de AP, laat zich in een schriftelijke reactie positief uit over de opmars van de slimme stad. Hij plaatst wel een kanttekening: “Daarbij moet de privacy van burgers wel voldoende zijn gewaarborgd. Het is een groot goed om je in het openbaar vrij te kunnen bewegen en je onbespied te wanen.”

Denk jij erover na om van zorgverzekering te wisselen? Dat moet je nu in actie komen! Wil je niet alleen een lagere premie, maar ook nog eens een cashback? Stap dan over via CashbackXL. Je bespaart dan namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. Je hebt dus nog een paar dagen de tijd. Redenen genoeg om dat te doen: veel mensen vinden de premie bij hun huidige verzekeraar te hoog, of ze houden hun aanvullende verzekeringen eens goed tegen het licht en besluiten dat het wel wat minder kan. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.