Ga je echt voor een thuisbioscoop of heb je je zinnen gezet op een beamer omdat je beeld mee wil nemen naar verschillende plaatsen? Hoe maak je dan de beste keuze? Want projectoren kunnen bijzonder sterk van elkaar verschillen.

In dit artikel lees je meer over de verschillende aspecten van projectors om op te letten als je er eentje gaat uitzoeken. Denk aan zaken als de helderheid, de afstand van projector tot de muur of het scherm en de verschillende soorten projectors.

Ook interessant: Een beamer of televisie: wat is beste keuze?

Algemene richtlijnen

Bij de keuze van een projector is het essentieel om rekening te houden met jouw specifieke behoeften. Is de ruimte waarin je de projector gebruikt verduisterd of niet. Wil je de projector verplaatsen? Gebruik je hem voor tv-kijken of ook voor gaming of pc-gebruik? En er is natuurlijk je budget. Hou bij dat laatste ook rekening met extra’s zoals een scherm en eventueel een audio-opstelling.

Helderheid

Anders dan bij een televisie moet je bij een projector veel meer rekening houden met het omgevingslicht. Zelfs bij een bewolkte hemel kan het omgevingslicht het beeld van een projector sterk verwateren. Daarom is de helderheid van de projector, uitgedrukt in ANSI-lumen, een van de belangrijkste eigenschappen. Voor een 120 inch beelddiagonaal moet je in een verduisterde kamer ongeveer 700 lumen gebruiken. Bij matig omgevingslicht heb je al snel het dubbel nodig, 1400 lumen. De helderheidswaardes in de specificaties zijn vaak vrij optimistisch, zeker voor DLP-projectors. We adviseren daarom, gebaseerd op de specificaties eerder naar 1000 tot 1500 lumen te kijken voor een echte thuisbioscoop die je goed kan verduisteren en 2500 of meer lumen als je in woonkamer wil kijken bij omgevingslicht.

Contrast

Een hogere contrastverhouding levert betere, lees donkerdere, zwartweergave. Dat is belangrijk om beelden een zekere diepte te geven kleuren levendig te tonen. Hoe zwakker het contrast, hoe fletser het beeld. Zoek naar een projector met een goede contrastverhouding voor een betere beeldkwaliteit. En vermijd zoveel mogelijk omgevingslicht, dat heeft een rechtstreekse impact op contrast.

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

Resolutie

Resolutie bepaalt hoe gedetailleerd het beeld is. Voor de meeste projectoren is Full HD (1080p, 1920x1080) een uitstekende keuze. Wil je de projector veel onderweg gebruiken dan is HD (720p, 1280x720) ook nog prima. Lagere resoluties vermijd je beter, tenzij budget echt bepalend is. Voor een echte thuisbioscoop is een 4K-projector te overwegen. De meeste 4K-projectoren gebruiken een pixelshift techniek. Ze leveren detail dat beter is dan Full HD, maar net iets minder dan echte 4K-projectors. Die laatsten zijn echter erg duur.

Types projectors

Er zijn verschillende projectietechnologieën in gebruik, lcd, DLP en LCoS.

Projectieafstand en schermgrootte

Een projector levert verschillende schermgroottes afhankelijk van hoe ver hij van het scherm staat. Dat wordt bepaald door de projectieverhouding (of throw ratio) van de lens, dat is de afstand tussen lens en scherm gedeeld door de schermbreedte. Bijvoorbeeld, een projector met projectieverhouding 2 projecteert op 4 meter van het scherm een beeld van 2 meter breed. Projectors met een zoomlens duiden hun projectieverhouding aan als een bereik, bijvoorbeeld 1,2-2. Noteer welke schermgrootte je wenst en kijk na op welke afstand je de projector daarvoor dient te plaatsen. Twijfel je, zoek dan online de handleiding van de projector, die bevat bijna altijd een gemakkelijke tabel. Sommige projectors hebben lenzen met een zeer kleine projectieverhouding, de zogenaamde Ultra Short Throw projectors. Die kan je soms op slechts 10-30 centimeter van het scherm plaatsen en toch een enorm beeld projecteren.

Leestip: Movie time! 8 tips voor het inrichten van een thuisbioscoop

©nuzza11 - stock.adobe.com

Keystone-correctie en lensverschuiving

De lens van de projector moet horizontaal in het midden van het beeld staan. Bij sommige projectors moet de lens ook verticaal in het midden staan, bij andere moet die bovenaan of onderaan het beeld staan. Als je de projector niet zo kunt opstellen, dan zijn lensverschuiving of keystone-correctie een grote hulp. Lensverschuiving maakt het mogelijk om het beeld letterlijk te verschuiven, horizontaal en/of verticaal. Keystone-correctie corrigeert het trapeziumvormige beeld dat je krijgt wanneer de projector schuin naar het scherm georiënteerd staat. Voor optimale beeldkwaliteit gebruik je beter lensverschuiving dan keystone-correctie.

Draadloze en slimme projectors

Sommige projectoren hebben ingebouwde wifi (al dan niet via een dongel) en smart tv-functies, waardoor het gebruik van streamingapps of andere smart tv-apps mogelijk is. Vaak zijn die platforms gebaseerd op Android TV, maar let op ze zijn niet altijd even gebruiksvriendelijk als wat je terugvindt op een smart tv omdat ze soms gebruik maken van alternatieve appstores. Kijk na of de streamingdiensten die je wenst te gebruiken ook echt aanwezig zijn en goed werken.

Wil je 3D?

Het tijdperk van 3D-tv ligt alweer achter ons, maar een aantal projectors ondersteunt het nog. Als je heel wat 3D-content in huis hebt, wil je misschien een projector die met 3D overweg kan. De nodige 3D-brillen zijn een extra aankoop, en op nieuwe 3D-content hoef je niet meer te hopen.

Levensduur van de lamp

Projectoren hebben een lichtbron, daarvoor zijn er drie types. De bekendste zijn UHP-lampen. Die hebben een beperkte levensduur waarbij de helderheid gestaag afneemt. De typische levensduur varieert wat rond de 4000 uur. De twee andere zijn led en laser, die laatste soms ook in combinatie met led. Die lichtbronnen hebben een veel langere levensduur, vaak 20.000 uur of meer. Projectoren hebben vaak ook een eco-modus die minder licht geeft, maar de levensduur van de lamp verlengt. Dat is vooral voor UHP-lampen nuttig. De lamp van een projector heeft vaak ook eigen garantievoorwaarden.

©(c) IvanStupa

Lawaai van de koeling

Projectors vereisen koeling, zeker de versies met een UHP-lamp. Daarvoor worden koelventilators gebruikt. Voor een projector die je onderweg gebruikt, is dat misschien minder belangrijk, maar voor een thuisbioscoop wil je een stil model. Zeker als de projector vlak bij de zitplaatsen staat of hangt. Projectoren die 20 dB(A) of minder produceren zijn erg stil. Boven de 35 dB(A) kunnen ze echt storen.

Ingebouwde luidsprekers

Voor een thuisbioscoop raden we aan om een extern audiosysteem te gebruiken, een AV-receiver en luidsprekers, of eventueel een soundbar. Voor een projector die je wenst te verplaatsen kijk je best na of hij over ingebouwde luidsprekers beschikt.

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.