Deze Panasonic is het goedkoopste 55 inch-model in de OLED-line-up van de Japanse fabrikant. Het voornaamste verschil met de duurdere modellen is het type OLED-paneel, deze moet het zonder Master OLED stellen. Maar verder krijg je wel alle beeldkwaliteit die je ook bij de hogere modellen vindt. Maakt hem dat een goede keuze?

Panasonic-designs zijn van zichzelf al erg eenvoudig, dus op dat gebied doe je geen concessies wanneer je voor een goedkoper model kiest. De LZW984 is dan ook de eenvoud zelve, al krijg je wel dezelfde uitstekende bouwkwaliteit. Het opvallendste verschil is dat het slanke scherm niet op een draaivoet staat. De voetplaat is wat dikker, en daardoor wat minder elegant. Het scherm staat net hoog genoeg om nog een soundbar te kunnenplaatsen zonder dat ze het beeld hindert.

De selectie aansluitingen bevat twee HDMI 2.0-aansluitingen en twee HDMI 2.1-aansluitingen (40 Gbps bandbreedte). Die laatste zijn geschikt voor 4K120 en ondersteunen ALLM en VRR. Naast HDMI VRR kennen ze AMD Freesync, en al staat het niet in de specificaties, in de menu’s vinden we een NVIDIA Auto Game Mode instelling, dus is er vermoedelijk ook compatibiliteit met NVIDIA Gsync. Enkel de combinatie van 4K120 en Dolby Vision is uitgesloten, in 4K60 kan je wel in Dolby Vision gamen. Er is met andere woorden flink wat ondersteuning voor gamers. De input-lag is dan ook nog eens erg laag, 6,4 ms in 2K120 en 10,4 ms in 4K60 en via het Game Control Board kan je een aantal instellingen eenvoudig aanpassen.

De resterende aansluitingen zijn drie USB-slots, een composiet video met stereo cinch audio ingang (via verloopstekker) en een optische digitale audio-uitgang. De minijack hoofdtelefoonaansluiting dubbelt als subwoofer uitgang. Omschakelen tussen beide functies doe je via de menu’s. Voor de smart tv-functies is er ethernet en WiFi. En via Bluetooth sluit je een draadloze hoofdtelefoon aan of stuur je audio van je smartphone naar de tv.

My Home Screen 7.0

Het smart-gedeelte wordt ingevuld door My Home Screen 7, de Panasonic spin-off van het ter ziele gegane Firefox TV. Als dat een ding geërfd heeft van zijn illustere voorganger is het wel snelheid. De interface navigeert erg vlot, vermoedelijk ook omdat hij erg eenvoudig is. Maar dat is geen minpunt, alle andere smart tv-systemen overstelpen je met aanbevelingen, niet zo bij Panasonic. Een balk iconen onderaan het scherm bevat niet alleen apps, maar ook externe bronnen of zelfs tv-kanalen. Wat er verschijnt en in welke volgorde bepaal je volledig zelf. Je ziet alleen aanbevelingen als je een van de iconen selecteert, uiteraard alleen als die dienst dat ook ondersteunt. Het app-aanbod is goed, maar loopt toch wat achter op de concurrenten. HBO Max ontbreekt bijvoorbeeld, en ook wat lokale content betreft is de lijst niet volledig. Maar de meest populaire diensten zijn er. YouTube en Netflix kan je casten, en de tv ondersteunt het spiegelen van je smartphone scherm. De dubbele tv-tuner is een mooi extraatje, dat laten sommige andere merken achterwege, maar vooral de twee CI Plus-slots springen in het oog. Wie geen settopbox meer wilt voor live tv kan met externe USB-opslag live tv pauzeren, en kijken en tegelijk een ander kanaal opnemen.

Panasonic My Home Screen (afgebeelde tv is een ander model)

De afstandsbediening heeft dezelfde vorm en layout als die van de topmodellen, alleen is ze uitgevoerd in zwart in plaats van zilver. Het is een erg grote afstandsbediening, met aangename toetsen, maar een moderner design zou toch op zijn plaats zijn. Goede punten zijn er voor de ‘My App’ toets, die je koppelt aan jouw favoriete app, en de ‘Picture’ toets waarmee je snel van beeldmode verandert.

Beeldkwaliteit met topambities

De LZW984 moet het stellen zonder het Master OLED-paneel dat we op hogere modellen vinden. Geen extra koelingslaag dus, en vrijwel zeker minder helder. Het paneel vertoonde een heel vage lichtroze rand onderaan het beeld, maar dat was zelden of nooit zichtbaar. De uniformiteit is verder uitstekend, zowel in donkere als heldere beelden. De piekhelderheid op een 10% venster is 724 nits, dat is prima, en op het volledig witte testscherm daalt dat naar 130 nits. Dat is niet slecht, maar met die prestaties zit hij op het niveau van de Hisense 55A85H, en toch duidelijk onder de LG C2 en Philips OLED807. Het kleurbereik, 98% P3, is wel uitstekend. Maar de Panasonic kan wel degelijk een verschil maken, en dat is te danken aan de bijna referentieniveau kalibratie. De Filmmaker Mode scoort in HDR én SDR topresultaten. De kleurweergave is zeer nauwkeurig, wat voor erg natuurlijke beelden zorgt. In HDR10 respecteert hij de metadata, waardoor er veel, maar weliswaar niet alle lichtnuances zichtbaar blijven. De tonemapping geeft een klein beetje kleurintensiteit prijs in zeer heldere beelden. En in sommige donkere HDR-content ontbreekt een minimum aan zwartdetail. Maar geen van die opmerkingen was van die aard dat ze het kijkplezier aantastten. De tv ondersteunt Dolby Vision en HDR10+, een garantie voor de best mogelijke HDR-beeldkwaliteit.

Beeldverwerking

Op dit vlak hoef je absoluut niets te vrezen. De HCX Pro AI processor is identiek aan die van het topmodel, dus je geniet van dezelfde uitstekende deinterlacing, ruisonderdrukking en upscaling. De lichtsensor is in staat om de helderheid en kleurtemperatuur aan te passen.  Een van de zaken die we echt appreciëren is dat Panasonic subtiel te werk gaat met beeldverwerking. Dat maakt het interessant om eens naar andere beeldmodes te kijken dan de Filmmaker Mode. Wil je de processor gewoon zijn ding laten doen, kies dan de ‘Auto AI’ beeldmode, waarbij de processor volledig zelfstandig beslist wat te doen op basis van wat je aan het kijken bent. Je kan zelfs de sterkte van het effect nog bijstellen. Voor sport of games krijg je bovendien uitstekende bewegingsscherpte. De beeldverwerking is dus erg goed, maar er zijn wel nog twee minpunten die we willen aanstippen. Kleurstroken die zichtbaar zijn in zachte gradiënten, daar heeft de processor geen antwoord op. Dat kan in sommige gevallen erg zichtbaar zijn, bijvoorbeeld in erg donkere scènes. En wie voor motion interpolation opteert om panbeelden vloeiend te maken, zal zien dat in snelle pans de processor soms nog een steek laat vallen.

Middelmatige audio

De 2x 15 Watt configuratie laat al uitschijnen dat je de verwachtingen best niet te hoog legt. Na een uitgebreide luistersessie stellen we vast dat dat een goede inschatting was. De klank is degelijk, maar echt onder de indruk zijn we niet. Er is voldoende volume voor doorsnee gebruik, dan is de geluidskwaliteit ok met een relatief warme klank. Maar als we wat muziek opzetten en de volumeknop nog wat extra opendraaien, horen we de processor hard ingrijpen en zitten de luidsprekers echt aan de rand van vervorming. De Panasonic ondersteunt Dolby Atmos, maar de beperkte configuratie kan daar niet veel extra uit halen. Met de indrukwekkende prestaties van de TX-55LZW2004 in gedachte lijkt deze ons wat te zuinig uitgerust. Ook een concurrent zoals de Philips 55OLED807 doet het beduidend beter.

Conclusie

Deze OLED-tv van Panasonic erft flink wat kwaliteiten van het topmodel. De processor levert top beeldverwerking, en er is maar een misser die we echt jammer vinden, hij kan geen kleurstroken verwijderen uit zachte gradiënten. Het OLED-paneel is niet van hetzelfde niveau als in het topmodel, en dus geeft hij op vlak van helderheid wat terrein prijs. Hij ondersteunt wel alle HDR-formaten, en de kalibratie in Filmmaker Mode is uitmuntend, zelfs van  referentieniveau. Zo kan je op uitstekende beeldkwaliteit rekenen. Enkel in zeer heldere HDR10-beelden merken we dat kleuren wat aan intensiteit verliezen. De audio komt niet boven het gemiddelde uit. De prijs lijkt ons ook iets te hoog om echt concurrentieel te zijn.

Vind je dat Chrome af en toe traag presteert en ervaar je zelfs vastlopers? De efficiëntiemodus van Windows 11 is mogelijk de boosdoener. Gelukkig kun je die uitschakelen. We geven je een plan van aanpak waarmee Chrome een heel stuk sneller werkt en reageert.

De efficiëntiemodus is bedoeld om langer te kunnen werken met een volle accu, om minder ventilatorgeluid te produceren en betere prestaties te halen. De functie werd geïntroduceerd in Windows 11. Het is een systeemfunctie die automatisch het brongebruik van apps aanpast op basis van hun gebruik en prioriteit. Deze modus staat standaard ingeschakeld voor bepaalde applicaties zoals Chrome.

Wanneer je bijvoorbeeld meerdere tabbladen in Chrome hebt geopend, terwijl je er slechts één gebruikt, dan kan de efficiëntiemodus een aantal tabbladen in rust zetten. Hierdoor komen die in een energiebesparende stand te staan. Nadeel is dat deze tabbladen mogelijk niet langer worden bijgewerkt, of zelfs helemaal niet meer reageren wanneer je ernaar overschakelt. Wat aanvankelijk bedoeld is als een voordeel, pakt hierdoor soms uit als hinderlijk. Extra geheugen dat wordt vrijgemaakt lijkt op het eerste gezicht interessant, maar als hierdoor browsertabbladen niet laden of websites crashen dan is dit behoorlijk irritant. Tijd om hier wat aan te gaan doen.

Eerst controleren

We gaan eerst controleren of de efficiëntiemodus inderdaad is ingeschakeld en of die zijn werk doet. Heb je Windows 11 geüpdatet naar versie 22H2 of hoger, dan is de kans groot dat de efficiëntiemodus in Google Chrome al actief is. Controleer dit met Taakbeheer. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en selecteer Taakbeheer.

In de app die opent, zoek je nu het proces Google Chrome. Klik op het pijltje ernaast om deze groep uit te vouwen. In de kolom Status staat Efficiëntiemodus naast alle processen waarvoor deze functie is ingeschakeld. Wanneer je dit label aantreft, weet je dat deze modus over het algemeen actief is voor Google Chrome. De efficiëntiemodus is ook herkenbaar aan een pictogram van een groen blaadje.

Het groene blaadje geeft aan dat bij deze processen de efficiëntiemodus actief is.

Efficiëntiemodus uit

Je kunt de efficiëntiemodus voor Google Chrome in Windows 11 tijdelijk uitschakelen in Taakbeheer. Klik met de rechtermuisknop op een van de subprocessen waar de waarde Efficiëntiemodus in de kolom Status te zien is. Klik daarna met de rechtermuisknop op het label Efficiëntiemodus om het vinkje weg te halen. Herhaal deze stap bij alle Chrome-subprocessen waar de efficiëntiemodus actief is, tot in de groep Google Chrome geen enkel groen blaadje meer staat. Hierdoor wordt de efficiëntiemodus voor deze subprocessen tijdelijk uitgeschakeld.

De proceslijst verandert en wordt continu bijgewerkt wanneer je nieuwe tabbladen opent en sluit. Het is dus mogelijk dat je deze stappen meerdere keren moet herhalen om ervoor te zorgen dat de wijzigingen van kracht blijven. Ook als je Chrome later sluit en opnieuw start, wordt de modus opnieuw ingeschakeld. Hetzelfde geldt wanneer je de pc opnieuw opstart.

Haal het vinkje weg bij Efficiëntiemodus.

Twee versies

Als je de vorige methode niet elke keer opnieuw wilt herhalen nadat je Google Chrome hebt gestart, dan kun je werken met Chrome-snelkoppelingen. In dit voorbeeld gebruik je een snelkoppeling om Chrome in de standaardinstelling (met de efficiëntiemodus actief) te gebruiken en daarnaast maak je een snelkoppeling om Chrome te gebruiken zónder de efficiëntiemodus.

Begin met het plaatsen van een snelkoppeling voor Chrome op het bureaublad. Binnen Windows 11 verloopt dat anders dan in Windows 10. Klik op Start en selecteer rechtsboven de optie Alles. Hiermee verschijnt er een alfabetische lijst met alle apps. Zoek Google Chrome en sleep dit pictogram naar het bureaublad. Daar is de eerste snelkoppeling. Klik met rechts op deze snelkoppeling en kies Kopiëren. Daarna klik je op het bureaublad met rechts en je selecteert Plakken.

Sleep een snelkoppeling op het bureaublad vanuit Alle apps.

Zonder efficiëntiemodus

Zo, vanaf nu heb je twee snelkoppelingen voor Chrome op het bureaublad. Bij de tweede verander je de naam bijvoorbeeld in Google Chrome zonder efficiëntiemodus. Klik met de rechtermuisknop op deze tweede snelkoppeling en kies Eigenschappen in het contextmenu. Klik in het venster Eigenschappen / Snelkoppeling op het veld Doel. Daar zie je het pad: C:\Program Files\Google\Chrome\Application\chrome.exe. Voeg daar de volgende opdracht aan toe. Zet de cursor achter chrome.exe, plaats een spatie en daarachter typ of plak je --disable-features=UseEcoQoSForBackgroundProcess. Het totale pad ziet er dus als volgt uit:

Klik op Toepassen in de rechterbenedenhoek van het venster. Door deze toevoeging schakel je de Eco QoS (Eco Quality of Service) voor achtergrondprocessen uit. Hierdoor gebruikt Chrome niet langer de functie die is ontworpen om het energieverbruik te optimaliseren. Windows vraagt je in sommige gevallen om de beheerrechten te verlenen om door te kunnen gaan. Klik dan gewoon op Doorgaan. Sluit het venster Eigenschappen van Google Chrome als je klaar bent. Start nu Google Chrome opnieuw op.

Wijzig de gegevens in het veld Doel.

Controle

Om te controleren of de functie is uitgeschakeld open je de snelkoppeling zonder efficiëntiemodus. Typ in het adresvak chrome://version en druk op Enter. Hierdoor zullen de details van Chrome op je pc in beeld komen. En daar zul je de opdrachtparameters lezen die je zojuist hebt toegevoegd. Als je Chrome opent vanaf de eerste snelkoppeling (met efficiëntiemodus) en je typt chrome://version, dan zul je deze parameters niet terugvinden. Ook wanneer je het oorspronkelijke Chrome-uitvoerbare bestand start vanuit de map C:\Program Files\Google\Chrome\Application zul je ontdekken dat de efficiëntiemodus nog steeds aan staat.

Deze aanpassing schakelt de efficiëntiemodus alleen uit als je Chrome start vanuit de bewerkte snelkoppeling.

Geheugenbesparing uitzetten

Behalve de efficiëntiemodus gebruikt Chrome ook functies voor geheugen- en energiebesparing. Beide verminderen het stroomverbruik van de browser door bepaalde functies en mogelijkheden te beperken, maar ze kunnen ook de browserprestaties vertragen. Om ze uit te schakelen, tik je op de drie puntjes in de rechterbovenhoek en ga je via Instellingen naar Prestaties. Je kunt ook in het adresvak chrome://settings/performance typen en dan op Enter drukken. Hiermee kom je op het tabblad Prestaties. In dit tabblad kun je de schuifjes bij Geheugen / Geheugenbesparing en Voeding / Energiebesparing uitschakelen.

Deze laatste optie is alleen beschikbaar op Chrome die op een laptop draait. Een van de bekende problemen van Geheugenbesparing is dat het tabblad automatisch bevriest of opnieuw gaat laden wanneer je ernaar teruggaat. Energiebesparing kan ook de oorzaak zijn dat de visuele effecten in de browser worden beperkt. Hierdoor zal bijvoorbeeld smooth scrolling niet meer werken en ook videoframerates kunnen hierdoor vertragen.

Probeer Geheugenbesparing uit te zetten en kijk of het probleem hiermee is opgelost.

Sluit ongebruikte tabs

Chrome opent voor elk tabblad zijn eigen proces. Als er veel tabbladen openstaan, dan verbruiken die veel geheugen, wat kan leiden tot vertraging. Om te weten hoeveel systeembronnen Chrome aanspreekt, ga je naar Taakbeheer en bekijk je het lopende verbruik. De oplossing is simpel: sluit onnodige tabbladen om te zien of Chrome hierdoor sneller wordt.

Alle open tabbladen spreken gezamenlijk veel geheugen aan.

Cache en cookies wissen

Wanneer je de Chrome-browser lang gebruikt, verzamel je heel wat gegevens in de browsercache en ook veel cookies, wat de browser kan vertragen. Je kunt dit probleem oplossen door de browsegegevens te wissen. Klik op de drie puntjes in de rechterbovenhoek van de browser. Selecteer Browsegegevens wissen. Vervolgens selecteer je de vakjes Cache en Cookies en je klikt op Gegevens wissen. Als dat is gebeurd, start je Chrome opnieuw op en kijk je of het programma nog steeds traag is.

De gecachte afbeeldingen en bestanden nemen 320 MB in beslag.

Een 'gewoon prima' smartphone hoeft echt geen vele honderden euro's te kosten, weten we inmiddels. De nieuwe Motorola Edge 60 Fusion is daar een mooi voorbeeld van, lees je in deze review. Voor een adviesprijs van 329 euro krijg je een telefoon die luxe oogt, fijne specificaties heeft en zes jaar updates ontvangt.

De Edge 60 Fusion is het goedkoopste model in Motorola's Edge 60-serie en verkrijgbaar in drie kleuren: blauw, roze en het geteste turquoise. Niet de meeste alledaagse kleuren voor een smartphone, en het veilige grijs, zwart en wit ontbreken. Wij kunnen dat wel waarderen.

Opvallend ontwerp

De Edge 60 Fusion valt lekker op in de saaie massa. Een hoesje kan handig zijn om de telefoon beter te beschermen, maar is niet nodig voor grip. De nepleren achterkant biedt namelijk veel grip. Motorola schermt bovendien met een MIL-STD-810H-certificering, die aangeeft dat de Edge 60 Fusion niet stuk zou moeten gaan door een val van maximaal 1,2 meter hoogte.

©Rens Blom

De Edge 60 Fusion valt lekker op.

De gebruikservaring van de Motorola-smartphone is uitstekend. Met 178 gram is het toestel relatief licht, door de gekromde randen aan de zijkanten heb je het idee dat je een hele dure telefoon in handen hebt en het 6,67 inch-oledscherm ziet ook heel goed uit. De verversingssnelheid is 120 Hz en de resolutie wat hoger dan Full-HD, waardoor het scherm scherp oogt.

Complete smartphone

We zijn ook blij dat Motorola de scherp geprijsde smartphone zo compleet heeft gemaakt. De Edge 60 Fusion is bijvoorbeeld waterbestendig, ondersteunt een e-sim en heeft lekker veel (256 GB) opslagcapaciteit. Ook het werkgeheugen is van gebruikelijke grootte (8 GB) en de gangbare accucapaciteit van 5200 mAh levert een meer dan prima accuduur op. Wij kunnen de smartphone bij redelijk intensief gebruik, ook buiten de deur, zeker een lange dag gebruiken. 's Avonds opladen kan, maar de volgende ochtend redt het toestel ook.

©Rens Blom

Het grote scherm ziet er goed uit

Je dient wel zelf een oplaadadapter te regelen, en het liefst een krachtige. Motorola levert – vanwege nieuwe EU-wetgeving – namelijk alleen een usb-c-kabel in de doos van de Edge 60 Fusion mee. Met de juiste adapter kan de smartphone overigens lekker rap opladen, namelijk met 68 watt. Wat dat zegt? Dat het drie kwartier duurt om de telefoon van 0 naar 100 procent te brengen.

Is de Edge 60 Fusion zonder compromissen? Nee. De gebruikte MediaTek-processor is niet zo snel, waardoor de telefoon ons af en toe niet kan bijhouden. Geen ramp, maar wel een aandachtspunt. Toestellen worden door de jaren heen namelijk wat trager door alle apps en bestanden die je erop hebt gezet, en de Edge 60 Fusion is dus vanaf dag één al niet de snelste in zijn segment.

©Rens Blom

Camera's

De camera's van de smartphone zijn wat verwarrend. Achterop lijken drie cameralenzen te zitten, aangevuld met een flitser. Er zijn echter maar twee camera's: een hoofdcamera en een groothoekcamera. De Edge 60 Fusion kan ook inzoomen, maar gebruikt daar zijn hoofdcamera voor. Hoewel de camera's prima zijn gelet op de prijs, merken we duidelijk dat duurdere smartphones betere kiekjes schieten. Een begrijpelijk compromis, en we zijn blij dat Motorola de groothoeklens voorzien heeft van een macrofunctie, om van heel dichtbij te fotograferen. Dat kunnen lang niet alle telefoons in dit prijssegment.

Hieronder zie je twee fotoseries met van links naar rechts de hoofdcamera, groothoekcamera en zoomfunctie (2x) aan het werk.

©Rens Blom

©Rens Blom

Zes jaar updates

Prettig aan de Motorola Edge 60 Fusion is dat de telefoon drie Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates krijgt. Je kunt het toestel dus heel lang veilig gebruiken. Motorola installeert ook heel wat AI-functies op het toestel. Sommige functies zijn nuttig, andere niet. Vertrouwd prettig blijven de gebaren om de smartphone efficiënt te bedienen. Motorola's tijdlijn met artikelen in allerlei categorieën toont ons om onduidelijke redenen alleen Engelstalige content, aangevuld met advertenties. Google's nieuwsfeed blijft dus relevanter.

©Rens Blom

Sommige onderdelen van Motorola's software bevallen goed, andere delen minder.

Conclusie: Motorola Edge 60 Fusion kopen?

De Motorola Edge 60 Fusion is niet de snelste smartphone in zijn prijsklasse, maar scoort op alle andere belangrijke punten wel (erg) goed. We zijn ook blij met het updatebeleid van zes jaar. Voor iets meer dan 300 euro koop je zo een telefoon waar je veel plezier aan kunt beleven.