Streaming audio is in ongeveer tien jaar tijd van een niche naar een massaproduct gegroeid. Had je voorheen ongekend veel technische kennis nodig: nu kan iedereen een multiroomsysteem installeren en bedienen. We bekijken het aanbod van de zeven grootste merken die audiosystemen bouwen, zoals Sonos, Denon en Samsung.

Wie ‘multiroom audio’ hoort, denkt vrijwel automatisch aan Sonos. Het merk uit Californië heeft ongeveer twaalf jaar geleden de eerste ZonePlayers geïntroduceerd. Door het robuuste eigen draadloze netwerk en het – destijds – ongeëvenaarde installatiegemak van de spelers, was streaming audio ineens heel bereikbaar. Ook voor de niet zo technisch onderlegde gebruikers. Nu zijn we ruim een decennium verder en heeft ook de gevestigde orde in de audiowereld het licht gezien. Denk aan NAD die met Bluesound is gekomen. Of Denon die met HEOS een directe concurrent van Sonos heeft neergezet. En wat te denken van Yamaha? Of het Duitse Teufel, dat een paar jaar terug is gefuseerd met Raumfeld. En Bose? En Samsung … kortom: keuze genoeg inmiddels.

Verschillen

De grote verschillen tussen de diverse systemen zijn te vinden op een paar vlakken. Allereerst natuurlijk het uiterlijk. Wat mooi is, is een kwestie van smaak, dus daar gaan we niet zoveel over zeggen. Daarnaast is het assortiment per merk verschillend. Sonos, HEOS, Bose en Samsung richten zich vooral op alles-in-één-speakers. Bluesound, Raumfeld en Yamaha hebben de focus ook op andersoortige oplossingen. Denk aan losse streamers, rip-systemen of actieve systemen waar je alleen nog luidsprekers aan hoeft te koppelen. Yamaha, Denon en in zekere zin NAD (Bluesound) hebben tevens versterkers waar hun streamingsysteem in verwerkt zit.

Nog een opvallend – en belangrijk – verschil is te vinden in de netwerktechnologie. Waar Bluesound en Sonos een eigen systeem gebruiken, maakt de rest gebruik van upnp. Voor beide keuzes is wat te zeggen. Door een eigen systeem te maken, beperkt een fabrikant de mogelijkheden van de consument. Het apparaat kan niet zomaar vanaf een nas spelen en is niet met generieke apps te bedienen. Een eigen systeem is echter in veel gevallen wel stabieler, omdat de fabrikant alles op elkaar kan afstemmen: de prestaties zijn niet afhankelijk van de prestaties van bijvoorbeeld het netwerk of de nas van de gebruiker. Upnp biedt echter meer flexibiliteit. En dat vinden veel consumenten wel zo prettig.

©PXimport

Sonos

We trappen af met de bekendste van het rijtje: Sonos. Sonos heeft echt een trend gezet met zijn line-up. En we moeten ook wel bekennen: het is overzichtelijk en doordacht. Er is een aantal speakers: van klein naar groot zijn dat de Play:1, Play:3 en Play:5. Recent is de Play:5 compleet vernieuwd: deze klinkt anders, beschikt over meer eigenschappen (aanraaktoetsen en sensors om te bepalen hoe hij staat) en oogt een stuk moderner dan zijn voorganger. Daarnaast is er de soundbar Playbar en een bijpassende subwoofer. De soundbar speelt overigens in 3.0-kanalen. Wil je surround (Dolby 5.1 is ondersteund), dan zijn twee achterspeakers (bijvoorbeeld de Play:1 of Play:3, maar de ‘5’ kan ook) en een subwoofer een must.

Voor wie al een goed hifisysteem heeft, is de Sonos Connect een optie: dat is een losse streamer die je op een bestaand systeem kunt aansluiten. Wil je een compact systeem, dan is de Connect:amp een optie. Daar zit een versterker in (55 watt per kanaal) zodat je alleen nog maar speakers hoeft aan te sluiten.

De kracht van Sonos zit hem in de eenvoudige installatie, de ondersteuning van talloze streamingdiensten én de uitstekende app. We durven te stellen dat iedereen Sonos-producten kan installeren en de app kan bedienen. Het geheel voelt ontzettend intuïtief. Er is echter wel een punt van kritiek: de geluidskwaliteit is niet meer dan gemiddeld. We hebben in deze test systemen gehoord die Sonos ruimschoots voorbijgaan op gebied van geluidskwaliteit. Denk aan Raumfeld, HEOS en zeker Bluesound. Ook ontbreekt ondersteuning van high-res audiobestanden en bluetooth, en missen we ingangen op de apparaten. Met name digitale ingangen mogen vandaag de dag niet ontbreken. Behalve de Playbar heeft geen enkel Sonos-apparaat een digitale ingang. Kortom: we missen flexibiliteit bij Sonos.

©PXimport

Sonos

Prijs
Vanaf € 229,-

Website
www.sonos.com

8Score80

High-res audio?

Raumfeld

Het Duitse merk Raumfeld valt onder de Teufel-groep. Het productgamma is vrij uitgebreid en toch wel wat anders dan bijvoorbeeld Sonos, HEOS of Bluesound. Dat is met name te zien in de ‘Stereo’-lijn. Dat zijn gewoonweg speakers – een vloerstaander en een boekenplank-model – met daarin een streamer en versterker. En waarom ook niet? Ze klinken ronduit goed. En voor wie een grootse, volle sound zoekt: zoek niet verder!

Dan zijn er nog de kleinere all-in-one-modellen: de One M en de kleine variant One S. Er is ook nog een Cube: een beetje een vreemde eend in de bijt, omdat het meer een design-speaker is. Hij klinkt ook niet geweldig. Ten slotte heeft Raumfeld nog een Cinebar en Sounddeck voor bij de tv. Raumfeld heeft ook nog een los streamingapparaat: de Connector 2. En een Expand: een controller-unit met een wifi-toegangspunt erin.

Alle Raumfeld-streamingapparaten ondersteunen high-res audio. Wij zijn erg gecharmeerd van de geluidsweergave van Raumfeld. De Stereo L en M klinken gewoon goed. De One M idem, dat is één van onze favorieten als het gaat om alles-in-één-oplossingen gaat. De Cinebar kost wat tweaken met de subwoofer, maar ook die verrast positief.

De installatie is een duidelijk tien-stappenplan. Het kan niet echt fout gaan, maar vergt dus wel meer moeite dan bij Sonos of bijvoorbeeld Bluesound en HEOS. De app is duidelijk, maar kan her en der nog wel verbeterd worden. Het mist de intuïtieve bediening, waar het precies in zit, is lastig te zeggen. Wellicht komt het doordat er heel veel op één scherm staat.

©PXimport

Raumfeld

Prijs
Vanaf € 399.-

Website
http://nl.raumfeld.com

9Score90

Bose SoundTouch

Bose is één van de bekendste audiomerken ter wereld. Het merk is doorgebroken met geluidsonderdrukking en natuurlijk de beroemde witte ‘melkpakjes’. Uiteraard is Bose niet in de jaren 90 blijven hangen. Ook dit merk heeft een multiroom-audiosysteem: de SoundTouch. Het systeem bestaat uit een aantal speakers, de SoundTouch SA-5-versterker en de Wave SoundTouch IV (een soort draadloze receiver).

Bose geeft nooit specificaties vrij over de producten. We hebben dus zelf moeten uitvogelen of het systeem high-res audio ondersteunt, wat voor wifi-technologie Bose gebruikt en wat voor versterkers erin zitten. We zien dat Bose de SoundTouch 10, 20 en 30 voorzien heeft van 2,4 GHz wifi-n. De Wave heeft nog wifi-g, wat niet handig is, want het kan in theorie het hele draadloze netwerk vertragen. Gelukkig zit er ook bekabeld ethernet op, waardoor wifi niet gebruikt hoeft te worden.

De focus van Bose ligt op bedieningsgemak. De app is zeer helder in opzet, en de bediening op de apparaten zit logisch in elkaar. Echter, daar houden de voordelen van het Bose-systeem wel op. Allereerst moeten we verplicht registreren voordat we het systeem kunnen gebruiken. Daar houden we niet van. Daarnaast klinkt het geheel gewoon niet goed. De 10 komt zeer kaal over. De 20 mist finesse en de 30 is weer te vol en wat lomp van klank. De Wave en de SA-5-versterker hebben we niet in handen gehad.

©PXimport

Bose

Prijs
Vanaf € 229,-

Website
www.bose.nl

5Score50

Yamaha MusicCast

Niet veel mensen zullen weten dat Yamaha als eerste op de markt is gekomen met een multiroom-systeem via een netwerk (met een draadloze optie). Destijds – 2003 – was het bedrijf gewoonweg te vroeg. Maar nu moet de markt er wel klaar voor zijn. Yamaha MusicCast is een beetje een geval apart. We hebben het in feite over een netwerk-streamingmodule die overal ingebouwd kan worden. Dus of het nu in een kleine alles-in-één-speaker is of een hypergeavanceerde, high-end av-receiver: dat maakt niet uit. Met dat in het achterhoofd zul je begrijpen dat het nagenoeg onmogelijk is de productlijn van Yamaha’s MusicCast uiteen te zetten. We hebben het dus even gehouden bij de MusicCast Trio: een pakket dat bestaat uit de YSP-1600-soundbar, de WX-030-speaker en de ISX-80 (een soort wandklok met ingebouwde speaker).

De installatie van Yamaha verloopt heel eenvoudig. Na het installeren van de app kun je de luidprekers zoeken en opnemen in het systeem. Zelfs het draadloze deel verloopt zonder problemen of complexe handelingen. Het is gewoon een kwestie van op de connect-knop drukken. Wel een punt van aandacht: de ISX-80 heeft geen ethernetaansluiting en dat kan toch voor problemen zorgen. Ook beschikt deze luidspreker over een behoorlijk forse adapter. Zie die maar even weg te werken. De app is trouwens opvallend goed. Het is heel visueel ingestoken: ruimtes hebben allemaal een foto, en die kun je ook zelf kiezen. Koppelen gaat een beetje anders dan anders: wij tikten meestal op de zone om deze vervolgens te koppelen, maar het werkt door op het koppelteken te tikken en dan zones te kiezen. Dat is even wennen.

©PXimport

Een mooie extra van MusicCast is dat het zowel upnp- als AirPlay-bronnen ziet en kan weergeven. Tevens is het mogelijk om via bluetooth te verbinden en deze stream door te zetten naar andere speakers. Een beetje vergelijkbaar met het Omni ReStream-idee van Harman.

Dan de geluidskwaliteit. Daar valt niet zoveel over te zeggen, omdat er zo ontzettend veel producten zijn. Wat we over het Trio-Pack kunnen zeggen, is dat de soundbar en ISX-80 prima klinken. De WX-030-speaker doet een beetje uit balans aan.

Yamaha MusicCast

Prijs
Vanaf € 299,-

Website
http://nl.yamaha.com/nl/products/audio-visual/musiccast

8Score80

Alles aan de wifi?

HEOS

HEOS is een submerk van Denon en het heeft de productlijn van Sonos bijna letterlijk gekopieerd. Er is een HEOS 1, 3, 5 en een nog wat grotere: de HEOS 7. Dan is er de Link die enkel kan streamen en de Amp voor wie een alles-in-één-oplossing met versterker zoekt. Zoek je een soundbar, dan kun je voor de HEOS HomeCinema gaan. Wat HEOS goed doet, is zorgen dat de gebruiker geen tekort heeft aan in- en uitgangen. Elke nieuwe generatie HEOS heeft bijvoorbeeld bluetooth en de Link en Amp beschikken ook over digitale en analoge ingangen. Wel zo handig voor wie andere zaken wil koppelen. Op gebied van geluid doet HEOS het naar onze mening net wat beter dan Sonos. Met name de Link en Amp (2x 100 watt) spelen toch een slag mooier en krachtiger dan Sonos. Tel daar meerdere verbindingsmogelijkheden bij op en in feite zet HEOS een beter product neer.

De installatie is een fluitje van een cent, ook draadloos. Het is een kwestie van stekker erin en een paar stappen in de app volgen. Het inregelen van de bibliotheek is niet nodig, omdat HEOS met upnp werkt. Feit is wel: je bent afhankelijk van hoe goed de nas alles indexeert, hoe snel deze is en hoe deze de data doorstuurt naar de HEOS. De app zelf is een beetje een verhaal apart. Vooral het koppelen van diverse zones verloopt niet heel intuïtief. Dat gaat met ‘drag and drop’, maar welke zone is nu master? Daarnaast vinden we het vervelend dat we een account moeten aanmaken om alle functies te kunnen gebruiken.

©PXimport

HEOS

Prijs
Vanaf € 249,-

Website
www.denon-hifi.nl/nl/heos

9Score90

Bluesound

Bluesound is in 2013 in de markt gezet en kwam toen met een serie wat vreemde, kubusvormige streamingapparaten. Hoewel het geheel prima in elkaar stak, sloeg het ontwerp niet echt aan. Kortom: de tweede generatie is wat conventioneler vormgegeven.

Het productgamma van Bluesound lijkt in zekere zin op Sonos. Er is een aantal speakers (Pulse Flex, Pulse Mini, PulseBar en Pulse) en een drietal streamingapparaten zonder ingebouwde speakers (de Node, de PowerNode (2x 60 watt) en de Vault). Bij de tweede generatie hoort er officieel nog een ‘2’ achter de typenummers. Behalve bij de Flex en de Pulse Mini, omdat die nieuw zijn. Het doel van Bluesound is eenvoudig: de best mogelijke geluidskwaliteit brengen binnen het prijssegment. En dat is naar onze mening gelukt. Bluesound klinkt het beste van alle geteste apparaten. Overigens is het ook duurste systeem binnen deze test, met een vrij ruime marge. Maar ja: wie wat moois wil … Over de app van Bluesound zijn de meningen verdeeld. Sinds de nieuwe versie zijn wel veel nukken verdwenen. Echter: sommige zaken kunnen wat logischer en wat rustiger. Het menu met de bronnen ziet er bijvoorbeeld vrij druk uit. Ook kost het soms te veel tikjes om terug te komen naar een hoofdscherm. Dat went wel, maar is toch niet heel handig.

Bluesound

Prijs
Vanaf € 599,-

Website
www.bluesound.com/nl

10Score100

Samsung Wireless Audio

De huidige productlijn van Samsung is niet de eerste poging van dit merk op de multiroom-audiomarkt. Een tijd terug heeft het de M-lijn gehad. Een complete mislukking, omdat het systeem niet goed klonk én vol met bugs zat. Nu dus een nieuwe poging en eerlijk is eerlijk: het is heel degelijk! De lijn bestaat uit een vijftal streaming-speakers: R1, R3, R5, R6 en R7. Alle speakers zijn omnidirectioneel; het geluid gaat alle kanten op. De R1, R3 en R5 ogen gelijk aan elkaar, in verschillende groottes. De R6 en R7 zijn iets anders vormgegeven: meer eivormig. Het ziet er zeker netjes uit. Samsung heeft ervoor gekozen alleen een draadloze koppeling aan te bieden. Een beetje jammer, want als je wifi niet in orde is, kan dat voor problemen zorgen en dan wil je een netwerkkabel kunnen aansluiten.

De installatie is gelukkig een fluitje van een cent. De app vindt zonder moeite de speakers en na het invoeren van het wachtwoord kunnen we afspelen. Via upnp vinden we direct onze mediaservers. Het navigeren door de app gaat vrij prettig en intuïtief. We kunnen alles gewoon vinden, al is het wel allemaal heel erg kleurrijk, wat afleidt. Een stereopaar maken kan met elke speaker, wat wel grappig is, maar het is audiotechnisch niet helemaal verantwoord: het geeft een scheel klank- en stereobeeld. De weergave is heel prettig, mede vanwege het omnidirectionele karakter van deze luidsprekers. Het punt met normale speakers is namelijk dat ze in ‘mono’ vaak wat kaal klinken. Pas bij een stereo-paar begint het wat substantiëler te klinken. Deze Samsungs hebben daar veel minder last van.

©PXimport

Samsung Wireless Audio

Prijs
Vanaf € 199,-

Website
www.samsung.com/nl

8Score80

Conclusie

De zeven systemen die we hebben getest, hebben alle zeven een andere insteek … soms zelfs een compleet andere doelgroep. Sonos gaat voor gemak en niet zozeer voor optimale geluidskwaliteit, dat is meer waar Bluesound mee bezig is. En bijvoorbeeld Yamaha gaat voor een gigantisch ecosysteem waarbij de consument heel veel keuze heeft. HEOS gaat weer voor een betaalbaar systeem dat prima klinkt. Raumfeld pakt het volgens de Duitse manier aan: een degelijke speaker als basis en daarin wordt een streamingapparaat ingebakken. Kortom: voor iedereen wel wat wils. Hoewel er zeker nuances zijn qua bedieningsgemak qua apps, groeien alle fabrikanten qua gebruiksvriendelijkheid wel naar elkaar toe.

Kijken we naar het totaalplaatje, dan heeft Bluesound het beste systeem dat we belonen met het keurmerk Best getest. Bluesound is echter erg prijzig, waardoor onze Redactietip Denon HEOS, die ook uitstekend klinkt, wellicht interessanter is. Hoewel we twee keurmerken toekennen, is het uiteindelijk aan om jou te bepalen wat doorslaggevend is. Houd er daarbij ook rekening mee dat multiroom-audio verslavend is en je wellicht luidsprekers in meerdere kamers wilt hebben, waardoor je uitgave flink oploopt. Denk dus goed na over je aankoop en ga zelf daadwerkelijk wat verschillende systemen beluisteren en proberen om te ervaren of de geluidskwaliteit en de bediening aan je wensen voldoen.

In de tabel (pdf) vind je de testresultaten van de 7 geteste multiroom-audiosystemen.

©PXimport

©CIDimport

Wordt je smartphone steeds trager? Geen paniek, je hoeft echt niet meteen een nieuw toestel te kopen. Vooral bij Android kun je met een paar simpele aanpassingen je telefoon weer merkbaar sneller maken, gewoon via de instellingen die al op je toestel staan. Door opslagruimte vrij te maken en het energieverbruik te verlagen, werkt je telefoon weer als een zonnetje. In dit artikel lees je wat echt werkt.

Lees ook: 8 smartphones getest: veel kwaliteit tussen 300 en 500 euro

Tip 1: Ruim overbodige apps en bestanden op

Veel smartphones worden trager omdat het geheugen langzaam volloopt. Dat begint vaak bij apps die je allang niet meer gebruikt. Verwijder ze: ze nemen opslagruimte in, draaien soms op de achtergrond mee en hebben vaak nog toegang tot je gegevens. Kijk daarna meteen even in je Downloads-map. In de app 'Bestanden' (op Samsung-toestellen heet die 'Mijn bestanden') zie je snel wat de grootste ruimtevreters zijn. Grote video's, pdf-bestanden of oude screenshots? Verwijder ze of zet ze over naar de cloud.

Tip 2: Check de automatische helderheid

De automatische helderheid (adaptive brightness) past het scherm aan op je omgeving en werkt meestal prima. Maar soms wordt het scherm onnodig fel, bijvoorbeeld in de zon of als je toestel je gebruik niet goed inschat. Dat vraagt extra energie en kan je telefoon wat langzamer maken, vooral als de accu bijna leeg is. Merk je dat je scherm vaak onnodig fel staat, zet dan de helderheid handmatig iets lager.

Tip 3: Schakel donkere modus in

Heb je een telefoon met een oled-scherm, dan loont het om de donkere modus te gebruiken. Bij deze schermtechniek betekent zwart letterlijk 'uit', wat batterij bespaart en warmteontwikkeling tegengaat. Bovendien ziet het er voor veel mensen rustiger uit.

©ID.nl

Tip 4: Activeer batterijoptimalisatie en Adaptive Battery

Android biedt slimme energiebesparingsopties waarmee apps die je weinig gebruikt automatisch worden begrensd. In het instellingenmenu vind je onder 'Batterij' of 'Energiebeheer' de functie 'Adaptive Battery'. Ook kun je per app instellen of Android achtergrondactiviteit mag beperken. Zo voorkom je dat apps die je niet meer gebruikt ongemerkt op de achtergrond blijven draaien en je telefoon onnodig vertragen.

©ID.nl

Tip 5: Gebruik de onderhoudsfunctie van je toestel

Op veel Android-smartphones, vooral van Samsung, zit een optie als 'Apparaatonderhoud' of 'Device Care'. Hiermee kun je geheugen vrijmaken, overtollige processen sluiten en tijdelijke bestanden verwijderen. Je kunt instellen dat je toestel dit automatisch doet, bijvoorbeeld dagelijks of bij een herstart.

©ID.nl

Tip 6: Herstart je telefoon regelmatig

Zeg eens eerlijk: zet jij je telefoon weleens helemaal uit? Grote kans van niet. De meeste mensen laten hun toestel continu aanstaan, waardoor tijdelijke bestanden zich langzaam opstapelen. Na een tijdje merk je dat aan de snelheid. Door je telefoon af en toe automatisch te laten herstarten (bijvoorbeeld dagelijks of wekelijks) geef je het systeem de kans om zichzelf op te ruimen. Je vindt die optie bij de geavanceerde instellingen van de onderhoudsapp.

Tip 7: Verlaag de schermverversing of resolutie

Veel moderne toestellen gebruiken een adaptieve verversingssnelheid die zichzelf automatisch aanpast aan wat er op je scherm gebeurt. Toch loont het soms om handmatig naar 60 Hz terug te schakelen,  bijvoorbeeld als het toestel snel warm wordt of als de batterij opvallend snel leegloopt. Van zo'n lagere verversingssnelheid merk je zelf nauwelijks iets, maar het kan wel gunstig zijn voor de prestaties en de accuduur. Kun je dit aanpassen op jouw toestel? Kijk dan bij Instellingen → Beeldscherm → Verversingssnelheid of Schermresolutie.

©ID.nl

Tip 8: Zet onnodige verbindingen uit

Bluetooth en NFC zijn handig voor het koppelen van apparaten of contactloos betalen, maar vaak heb je ze helemaal niet nodig. Hetzelfde geldt voor functies zoals locatieservices of automatische app-updates op mobiele data. Bij moderne telefoons is het energieverbruik van deze verbindingen normaal gesproken minimaal, maar bij slecht bereik of veel achtergrondactiviteit kunnen ze toch voor extra belasting zorgen. Door overbodige functies uit te schakelen bespaar je niet alleen wat batterij, maar verminder je ook de kans op thermal throttling.

Tip 9: Installeer updates voor Android en je apps

Een simpele maar belangrijke stap: updates bevatten bugfixes, beveiligingspatches en prestatieverbeteringen. Als je apps een tijd niet zijn geüpdatet, kunnen ze trager reageren of vastlopen. Dat geldt ook voor Android zelf: zorg dat je ook je systeemversie up-to-date houdt. Regelmatig updaten zorgt dat je telefoon goed blijft draaien.

Tip 10: Laatste redmiddel: je telefoon volledig resetten

Helpen alle tips hierboven niet voldoende? Dan is een fabrieksreset het proberen waard. Daarmee verwijder je alles wat ooit traagheid heeft veroorzaakt – van corrupte bestanden tot fout geïnstalleerde apps. Vergeet niet een back-up te maken voordat je begint. Daarna voelt je toestel vaak weer als nieuw.

Zo simpel kan het zijn!

Met deze aanpassingen – van opruimen tot slimme instellingen – geef je je Android-telefoon een flinke oppepper. Je verlengt niet alleen de levensduur van je toestel, maar kunt ook die aanschaf van een nieuwe telefoon nog even uitstellen.

Heb je zonnepanelen, dan is je energierekening lager dan huishoudens zónder. Maar dankzij de almaar dalende terugleververgoeding en de stijgende terugleverkosten wordt dat verschil wel steeds kleiner. Wat je kunt doen om er nog wél iets aan te verdienen, lees je hier.

Lees ook: Stroomvreters: deze apparaten in huis verbruiken meer energie dan je denkt

Dat zonnepanelen steeds minder rendabel zijn, daar is al veel over geschreven. Natuurlijk, de energierekening van huishoudens met zonnepanelen zijn nog altijd lager dan die van huishoudens zonder. Om hoeveel euro het gaat, is vaak lastig in te schatten, maar Energievergelijk.nl heeft er een analyse op losgelaten. Daarbij zijn ze uitgegaan van een huishouden met een stroomverbruik van 3.000 kWh per jaar en zonnepanelen van 400 Wp per paneel.

Minder voordeel bij meer panelen

Een huishouden met acht zonnepanelen bespaart gemiddeld 34,81 euro per maand op de energierekening ten opzichte van een huishouden zonder. Is hierbij gekozen voor het goedkoopste energiecontract van dit moment, dan loopt dit op tot maximaal 43,30 euro per maand. Maar zou je in plaats acht panelen er twintig plaatsen (dus x 2,5), dan heb je níet ook 2,5 keer zoveel voordeel. Bij twintig panelen ligt het maximale voordeel op slechts 47,76 euro per maand. Dat is een verschil van slechts 4,46 euro per maand…

Dat komt vooral door twee dingen: de terugleververgoeding (wat je krijgt) en de terugleverkosten (wat je betaalt). Waar die vergoeding vooral steeds lager en lager wordt, worden de kosten steeds hoger. Die zijn namelijk sterk afhankelijk van hoeveel stroom je aan het net teruggeeft. Bij acht panelen wordt in het voorbeeld van Energievergelijk.nl gemiddeld 1.904 kWh teruggeleverd. Bij het goedkoopste energiecontract wordt daarvoor gemiddeld 17,25 euro per maand aan terugleverkosten berekend. Wie twintig zonnepanelen heeft, levert veel meer terug, gemiddeld zo'n 5.440 kWh. En daar betaal je bij het goedkoopste energiecontract 63,50 euro per maand voor. In de grafiek hieronder zie je duidelijk dat investeren in meer zonnepanelen dus niet de oplossing is om er nog redelijk wat aan over te houden – helemaal al niet omdat in 2027 de salderingsregeling verdwijnt én de terugleververgoeding helemáal miniem wordt.

©Data Energievergelijk.nl | Visualisatie BS ID.nl

Hoe kun je dan wél nog verdienen met je zonnepanelen?

Het antwoord is eigenlijk heel simpel. Zorg dat je zoveel mogelijk van je zelf opgewekte stroom verbruikt. Energievergelijk.nl heeft becijferd dat wie zonnepanelen heeft, gemiddeld zo'n 30 procent van de opgewekte stroom meteen zelf in huis verbruikt. Dat scheelt, want die stroom hoef je niet zelf in te kopen. Wanneer je erin slaagt om nog meer zelf opgewekte stroom te verbruiken, maak je zelfs dubbele winst: je hoeft minder stroom in te kopen en omdat je minder teruglevert, heb je ook minder terugleverkosten. Maar hoe doe je dat?

Tip 1: Zet elektrische apparaten overdag aan

Zet stroomvreters zoals de wasmachine, vaatwasser of airco op het moment dat je panelen de meeste stroom opwekken. Dat kun je handmatig doen, maar je kunt ook een timer instellen. Er zijn zelfs apparaten die automatisch kunnen starten op het moment dat je zonnepanelen veel stroom opwekken. Heb je de mogelijkheid om je elektrische auto overdag thuis op te laden? Dat is ook een prima manier om je eigen zonnestroom te gebruiken.

Tip 2: Krijg inzicht in je energiegebruik

Er zijn allerlei apps die bijhouden hoeveel stroom je zonnepanelen opwekken, maar waarop je ook kunt zien ook hoeveel energie je op dit moment van de dag gebruikt. Ook zijn er slimme stekkers waarmee je het stroomgebruik van een elektrisch apparaat kunt meten. Dit inzicht kun je twee kanten op gebruiken: wordt er veel stroom opgewekt, dan kun je bijvoorbeeld meer apparaten aanzetten. Is het een dag met weinig opbrengst, dan zou je ervoor kiezen om sommige apparaten juist níet aan te zetten. Hoe erg is het bijvoorbeeld om de was een dag later te doen?

Tip 3: Verspreid je zonnestroom-verbruik over de dag

In plaats van energieslurpers allemaal tegelijk in te schakelen — denk aan wasmachine, droger en vaatwasser — verdeel je hun gebruik over de dag. Zet één apparaat in de ochtend aan, een ander in de middag. Zo vermijd je dat je panelen onvoldoende leveren op een moment dat meerdere apparaten draaien en voorkom je dat je netstroom moet afnemen terwijl dat met een betere planning niet nodig zou zijn.

Tip 4: Vervang apparaten door elektrische varianten

Stap over op elektrische alternatieven: een robotgrasmaaier in plaats van een benzinegrasmaaier, inductiekoken in plaats van gas, een warmtepomp of elektrische verwarming in plaats van een traditionele cv-installatie. Daarmee bespaar je op kosten voor gas én je zorgt ervoor dat je meer van je zelf opgewekte stroom verbruikt. Waarmee je weer bespaart op netstroom die je zelf moet afnemen. Een win-win-win-situatie dus.

Tip 5: Oost, west …

Veel mensen kiezen voor zonnepanelen op het zuiden, omdat die op een zonnige dag de hoogste opbrengst geven. Toch kan het juist slim zijn om panelen te verdelen over oost en west. Zo sluit de stroomopwekking beter aan op het dagelijkse energiegebruik. Panelen op het oosten leveren vooral in de ochtend stroom, terwijl panelen op het westen juist aan het einde van de middag meer opwekken. Je voorkomt daarmee dat je alleen rond het middaguur een piek aan zonne-energie hebt. De totale opbrengst ligt iets lager dan wanneer je alleen maar zonnepanelen op het zuiden hebt, maar doordat je de stroom meer verspreid gebruikt, haal je er in de praktijk vaak meer voordeel uit

Tip 6: Gebruik een energiemanagementsysteem (EMS)

Een energiemanagementsysteem (EMS) is een slim kastje in je meterkast dat je zonnepanelen, laadpaal, warmtepomp en andere elektrische apparaten met elkaar verbindt en aanstuurt. Via software houdt het systeem continu in de gaten hoeveel stroom je opwekt, wat je verbruikt en – als je een dynamisch energiecontract hebt – wat de actuele stroomprijzen zijn. Ook weersvoorspellingen worden meegenomen, zodat het systeem vooruit kan plannen.

Op basis van al die informatie zorgt een EMS ervoor dat je elektrische auto of thuisaccu automatisch wordt geladen wanneer er veel zon is of als de stroom goedkoop is. Dreigt terugleveren juist nadelig te worden door lage prijzen of hoge terugleverkosten? Dan schakelt het systeem teruglevering uit en kiest voor direct verbruik of opslag. Ook apparaten zoals een warmtepomp of boiler worden slim aangestuurd, zodat ze draaien op de momenten dat het qua energieverbruik en financieel het gunstigst is.

Tip 7: Vergelijk leveranciers op terugleververgoeding en -kosten

Het netto bedrag dat je overhoudt bij terugleveren (vergoeding min kosten) kan sterk schelen per leverancier. Zo zul je vanaf 1 januari 2027 bij Vattenfall bijvoorbeeld per teruggeleverde kWh netto 0,00230 euro krijgen (minder dan een kwart cent) en bij Eneco en Greenchoice 0,00250 euro (een kwart cent), terwijl bijvoorbeeld Innova Energie een tarief van 0,00968 euro (bijna een cent) hanteert. Wanneer je precies weet hoeveel jouw panelen opwekken en wat je verbruikt (zie Tip 2), weet je ook hoeveel kWh je teruglevert. Door voor het aflopen van je huidige energiecontract goed te vergelijken en een berekening te maken, kun je zien bij welke energieleverancier je het beste af bent bij het afsluiten van je nieuwe contract.