Getest: de 7 beste multiroom-audiosystemen
Streaming audio is in ongeveer tien jaar tijd van een niche naar een massaproduct gegroeid. Had je voorheen ongekend veel technische kennis nodig: nu kan iedereen een multiroomsysteem installeren en bedienen. We bekijken het aanbod van de zeven grootste merken die audiosystemen bouwen, zoals Sonos, Denon en Samsung.
Wie ‘multiroom audio’ hoort, denkt vrijwel automatisch aan Sonos. Het merk uit Californië heeft ongeveer twaalf jaar geleden de eerste ZonePlayers geïntroduceerd. Door het robuuste eigen draadloze netwerk en het – destijds – ongeëvenaarde installatiegemak van de spelers, was streaming audio ineens heel bereikbaar. Ook voor de niet zo technisch onderlegde gebruikers. Nu zijn we ruim een decennium verder en heeft ook de gevestigde orde in de audiowereld het licht gezien. Denk aan NAD die met Bluesound is gekomen. Of Denon die met HEOS een directe concurrent van Sonos heeft neergezet. En wat te denken van Yamaha? Of het Duitse Teufel, dat een paar jaar terug is gefuseerd met Raumfeld. En Bose? En Samsung … kortom: keuze genoeg inmiddels.
Verschillen
De grote verschillen tussen de diverse systemen zijn te vinden op een paar vlakken. Allereerst natuurlijk het uiterlijk. Wat mooi is, is een kwestie van smaak, dus daar gaan we niet zoveel over zeggen. Daarnaast is het assortiment per merk verschillend. Sonos, HEOS, Bose en Samsung richten zich vooral op alles-in-één-speakers. Bluesound, Raumfeld en Yamaha hebben de focus ook op andersoortige oplossingen. Denk aan losse streamers, rip-systemen of actieve systemen waar je alleen nog luidsprekers aan hoeft te koppelen. Yamaha, Denon en in zekere zin NAD (Bluesound) hebben tevens versterkers waar hun streamingsysteem in verwerkt zit.
Nog een opvallend – en belangrijk – verschil is te vinden in de netwerktechnologie. Waar Bluesound en Sonos een eigen systeem gebruiken, maakt de rest gebruik van upnp. Voor beide keuzes is wat te zeggen. Door een eigen systeem te maken, beperkt een fabrikant de mogelijkheden van de consument. Het apparaat kan niet zomaar vanaf een nas spelen en is niet met generieke apps te bedienen. Een eigen systeem is echter in veel gevallen wel stabieler, omdat de fabrikant alles op elkaar kan afstemmen: de prestaties zijn niet afhankelijk van de prestaties van bijvoorbeeld het netwerk of de nas van de gebruiker. Upnp biedt echter meer flexibiliteit. En dat vinden veel consumenten wel zo prettig.
©PXimport
Sonos
We trappen af met de bekendste van het rijtje: Sonos. Sonos heeft echt een trend gezet met zijn line-up. En we moeten ook wel bekennen: het is overzichtelijk en doordacht. Er is een aantal speakers: van klein naar groot zijn dat de Play:1, Play:3 en Play:5. Recent is de Play:5 compleet vernieuwd: deze klinkt anders, beschikt over meer eigenschappen (aanraaktoetsen en sensors om te bepalen hoe hij staat) en oogt een stuk moderner dan zijn voorganger. Daarnaast is er de soundbar Playbar en een bijpassende subwoofer. De soundbar speelt overigens in 3.0-kanalen. Wil je surround (Dolby 5.1 is ondersteund), dan zijn twee achterspeakers (bijvoorbeeld de Play:1 of Play:3, maar de ‘5’ kan ook) en een subwoofer een must.
Voor wie al een goed hifisysteem heeft, is de Sonos Connect een optie: dat is een losse streamer die je op een bestaand systeem kunt aansluiten. Wil je een compact systeem, dan is de Connect:amp een optie. Daar zit een versterker in (55 watt per kanaal) zodat je alleen nog maar speakers hoeft aan te sluiten.
De kracht van Sonos zit hem in de eenvoudige installatie, de ondersteuning van talloze streamingdiensten én de uitstekende app. We durven te stellen dat iedereen Sonos-producten kan installeren en de app kan bedienen. Het geheel voelt ontzettend intuïtief. Er is echter wel een punt van kritiek: de geluidskwaliteit is niet meer dan gemiddeld. We hebben in deze test systemen gehoord die Sonos ruimschoots voorbijgaan op gebied van geluidskwaliteit. Denk aan Raumfeld, HEOS en zeker Bluesound. Ook ontbreekt ondersteuning van high-res audiobestanden en bluetooth, en missen we ingangen op de apparaten. Met name digitale ingangen mogen vandaag de dag niet ontbreken. Behalve de Playbar heeft geen enkel Sonos-apparaat een digitale ingang. Kortom: we missen flexibiliteit bij Sonos.
©PXimport
Sonos
Prijs
Vanaf € 229,-
Website
www.sonos.com
8Score80
Pluspunten
Heel fijne app
Gemakkelijke installatie
Alle streamingdiensten zijn ondersteund
Minpunten
Klankmatig is Sonos ingehaald
Connectiviteit is ondermaats
High-res audio?
We hebben in de bespreking van het Sonos-systeem high-res audio genoemd. Maar wat is dat eigenlijk? Bij een opname van muziek wordt een analoog signaal – het directe, elektrische muzieksignaal – door een analoog-naar-digitaal-omzetter opgehakt in samples. Dat gaat in veel gevallen 96.000 keer per seconde. De zogenaamde samplingfrequentie is dan 96 kHz. Hoe meer samples per seconde, hoe preciezer de omzetting gebeurt. Dan is er nog een factor: de bitgrootte. Deze bepaalt het dynamisch bereik. In studio’s werkt men met 24bit-samples. Dat geeft een (theoretisch) dynamisch bereik van 144 dB. Dat is handig bij de bewerking van audio. Een cd kan een digitaal signaal met een bitgrootte van 16 bit en een samplingfrequentie van 44.100 samples per seconde verwerken. Dat is vastgelegd in de redbook-standaard. Streamers hebben die beperking niet en kunnen tegenwoordig vaak ook high-res verwerken, dus 24bit-audio met een samplingfrequentie van 48 kHz of hoger. Denk aan 24 bit/96 kHz of 24 bit/192 kHz of zelfs meer. En dat is in veel gevallen goed hoorbaar.
Raumfeld
Het Duitse merk Raumfeld valt onder de Teufel-groep. Het productgamma is vrij uitgebreid en toch wel wat anders dan bijvoorbeeld Sonos, HEOS of Bluesound. Dat is met name te zien in de ‘Stereo’-lijn. Dat zijn gewoonweg speakers – een vloerstaander en een boekenplank-model – met daarin een streamer en versterker. En waarom ook niet? Ze klinken ronduit goed. En voor wie een grootse, volle sound zoekt: zoek niet verder!
Dan zijn er nog de kleinere all-in-one-modellen: de One M en de kleine variant One S. Er is ook nog een Cube: een beetje een vreemde eend in de bijt, omdat het meer een design-speaker is. Hij klinkt ook niet geweldig. Ten slotte heeft Raumfeld nog een Cinebar en Sounddeck voor bij de tv. Raumfeld heeft ook nog een los streamingapparaat: de Connector 2. En een Expand: een controller-unit met een wifi-toegangspunt erin.
Alle Raumfeld-streamingapparaten ondersteunen high-res audio. Wij zijn erg gecharmeerd van de geluidsweergave van Raumfeld. De Stereo L en M klinken gewoon goed. De One M idem, dat is één van onze favorieten als het gaat om alles-in-één-oplossingen gaat. De Cinebar kost wat tweaken met de subwoofer, maar ook die verrast positief.
De installatie is een duidelijk tien-stappenplan. Het kan niet echt fout gaan, maar vergt dus wel meer moeite dan bij Sonos of bijvoorbeeld Bluesound en HEOS. De app is duidelijk, maar kan her en der nog wel verbeterd worden. Het mist de intuïtieve bediening, waar het precies in zit, is lastig te zeggen. Wellicht komt het doordat er heel veel op één scherm staat.
©PXimport
Raumfeld
Prijs
Vanaf € 399.-
Website
http://nl.raumfeld.com
9Score90
Pluspunten
Klinkt erg degelijk
Prijs is scherp
Gemakkelijke installatie
Minpunten
Stereo L en M zijn fors
De app is wat druk
Bose SoundTouch
Bose is één van de bekendste audiomerken ter wereld. Het merk is doorgebroken met geluidsonderdrukking en natuurlijk de beroemde witte ‘melkpakjes’. Uiteraard is Bose niet in de jaren 90 blijven hangen. Ook dit merk heeft een multiroom-audiosysteem: de SoundTouch. Het systeem bestaat uit een aantal speakers, de SoundTouch SA-5-versterker en de Wave SoundTouch IV (een soort draadloze receiver).
Bose geeft nooit specificaties vrij over de producten. We hebben dus zelf moeten uitvogelen of het systeem high-res audio ondersteunt, wat voor wifi-technologie Bose gebruikt en wat voor versterkers erin zitten. We zien dat Bose de SoundTouch 10, 20 en 30 voorzien heeft van 2,4 GHz wifi-n. De Wave heeft nog wifi-g, wat niet handig is, want het kan in theorie het hele draadloze netwerk vertragen. Gelukkig zit er ook bekabeld ethernet op, waardoor wifi niet gebruikt hoeft te worden.
De focus van Bose ligt op bedieningsgemak. De app is zeer helder in opzet, en de bediening op de apparaten zit logisch in elkaar. Echter, daar houden de voordelen van het Bose-systeem wel op. Allereerst moeten we verplicht registreren voordat we het systeem kunnen gebruiken. Daar houden we niet van. Daarnaast klinkt het geheel gewoon niet goed. De 10 komt zeer kaal over. De 20 mist finesse en de 30 is weer te vol en wat lomp van klank. De Wave en de SA-5-versterker hebben we niet in handen gehad.
©PXimport
Bose
Prijs
Vanaf € 229,-
Website
www.bose.nl
5Score50
Pluspunten
Afstandsbediening
Knoppen op de apparaten
Minpunten
Klinkt matig
Prijs
Registratie in de app noodzakelijk
Yamaha MusicCast
Niet veel mensen zullen weten dat Yamaha als eerste op de markt is gekomen met een multiroom-systeem via een netwerk (met een draadloze optie). Destijds – 2003 – was het bedrijf gewoonweg te vroeg. Maar nu moet de markt er wel klaar voor zijn. Yamaha MusicCast is een beetje een geval apart. We hebben het in feite over een netwerk-streamingmodule die overal ingebouwd kan worden. Dus of het nu in een kleine alles-in-één-speaker is of een hypergeavanceerde, high-end av-receiver: dat maakt niet uit. Met dat in het achterhoofd zul je begrijpen dat het nagenoeg onmogelijk is de productlijn van Yamaha’s MusicCast uiteen te zetten. We hebben het dus even gehouden bij de MusicCast Trio: een pakket dat bestaat uit de YSP-1600-soundbar, de WX-030-speaker en de ISX-80 (een soort wandklok met ingebouwde speaker).
De installatie van Yamaha verloopt heel eenvoudig. Na het installeren van de app kun je de luidprekers zoeken en opnemen in het systeem. Zelfs het draadloze deel verloopt zonder problemen of complexe handelingen. Het is gewoon een kwestie van op de connect-knop drukken. Wel een punt van aandacht: de ISX-80 heeft geen ethernetaansluiting en dat kan toch voor problemen zorgen. Ook beschikt deze luidspreker over een behoorlijk forse adapter. Zie die maar even weg te werken. De app is trouwens opvallend goed. Het is heel visueel ingestoken: ruimtes hebben allemaal een foto, en die kun je ook zelf kiezen. Koppelen gaat een beetje anders dan anders: wij tikten meestal op de zone om deze vervolgens te koppelen, maar het werkt door op het koppelteken te tikken en dan zones te kiezen. Dat is even wennen.
©PXimport
Een mooie extra van MusicCast is dat het zowel upnp- als AirPlay-bronnen ziet en kan weergeven. Tevens is het mogelijk om via bluetooth te verbinden en deze stream door te zetten naar andere speakers. Een beetje vergelijkbaar met het Omni ReStream-idee van Harman.
Dan de geluidskwaliteit. Daar valt niet zoveel over te zeggen, omdat er zo ontzettend veel producten zijn. Wat we over het Trio-Pack kunnen zeggen, is dat de soundbar en ISX-80 prima klinken. De WX-030-speaker doet een beetje uit balans aan.
Yamaha MusicCast
Prijs
Vanaf € 299,-
Website
http://nl.yamaha.com/nl/products/audio-visual/musiccast
8Score80
Pluspunten
Zeer veel keuze
Mooie app
Goede installatie
Minpunten
Grote adapter bij ISX-80
Ondersteunt nog niet heel veel diensten
Alles aan de wifi?
Nagenoeg alle systemen die we hebben getest, beschikken over wifi. Nu is het natuurlijk heerlijk om geen kabels te hoeven trekken, maar besef dat een draadloos systeem lang niet altijd over de stabiliteit en bandbreedte beschikt die nodig is om goed te kunnen streamen. Daarnaast is het verstandig om vaste apparaten in een netwerk aan een kabel te koppelen. Niet alleen voor de bedrijfszekerheid, maar ook om het draadloze netwerk vrij te houden voor apparaten die het nodig hebben. Zo blijft je wifi-netwerk snel en de audiostream stabiel.
HEOS
HEOS is een submerk van Denon en het heeft de productlijn van Sonos bijna letterlijk gekopieerd. Er is een HEOS 1, 3, 5 en een nog wat grotere: de HEOS 7. Dan is er de Link die enkel kan streamen en de Amp voor wie een alles-in-één-oplossing met versterker zoekt. Zoek je een soundbar, dan kun je voor de HEOS HomeCinema gaan. Wat HEOS goed doet, is zorgen dat de gebruiker geen tekort heeft aan in- en uitgangen. Elke nieuwe generatie HEOS heeft bijvoorbeeld bluetooth en de Link en Amp beschikken ook over digitale en analoge ingangen. Wel zo handig voor wie andere zaken wil koppelen. Op gebied van geluid doet HEOS het naar onze mening net wat beter dan Sonos. Met name de Link en Amp (2x 100 watt) spelen toch een slag mooier en krachtiger dan Sonos. Tel daar meerdere verbindingsmogelijkheden bij op en in feite zet HEOS een beter product neer.
De installatie is een fluitje van een cent, ook draadloos. Het is een kwestie van stekker erin en een paar stappen in de app volgen. Het inregelen van de bibliotheek is niet nodig, omdat HEOS met upnp werkt. Feit is wel: je bent afhankelijk van hoe goed de nas alles indexeert, hoe snel deze is en hoe deze de data doorstuurt naar de HEOS. De app zelf is een beetje een verhaal apart. Vooral het koppelen van diverse zones verloopt niet heel intuïtief. Dat gaat met ‘drag and drop’, maar welke zone is nu master? Daarnaast vinden we het vervelend dat we een account moeten aanmaken om alle functies te kunnen gebruiken.
©PXimport
HEOS
Prijs
Vanaf € 249,-
Website
www.denon-hifi.nl/nl/heos
9Score90
Pluspunten
Klinkt lekker
Degelijk assortiment
Connectiviteit
Minpunten
App kan beter
Bluesound
Bluesound is in 2013 in de markt gezet en kwam toen met een serie wat vreemde, kubusvormige streamingapparaten. Hoewel het geheel prima in elkaar stak, sloeg het ontwerp niet echt aan. Kortom: de tweede generatie is wat conventioneler vormgegeven.
Het productgamma van Bluesound lijkt in zekere zin op Sonos. Er is een aantal speakers (Pulse Flex, Pulse Mini, PulseBar en Pulse) en een drietal streamingapparaten zonder ingebouwde speakers (de Node, de PowerNode (2x 60 watt) en de Vault). Bij de tweede generatie hoort er officieel nog een ‘2’ achter de typenummers. Behalve bij de Flex en de Pulse Mini, omdat die nieuw zijn. Het doel van Bluesound is eenvoudig: de best mogelijke geluidskwaliteit brengen binnen het prijssegment. En dat is naar onze mening gelukt. Bluesound klinkt het beste van alle geteste apparaten. Overigens is het ook duurste systeem binnen deze test, met een vrij ruime marge. Maar ja: wie wat moois wil … Over de app van Bluesound zijn de meningen verdeeld. Sinds de nieuwe versie zijn wel veel nukken verdwenen. Echter: sommige zaken kunnen wat logischer en wat rustiger. Het menu met de bronnen ziet er bijvoorbeeld vrij druk uit. Ook kost het soms te veel tikjes om terug te komen naar een hoofdscherm. Dat went wel, maar is toch niet heel handig.
Bluesound
Prijs
Vanaf € 599,-
Website
www.bluesound.com/nl
10Score100
Pluspunten
Klinkt erg goed
Doorgroeimogelijkheden
Prima app
Minpunten
Prijs kan drempel zijn
Samsung Wireless Audio
De huidige productlijn van Samsung is niet de eerste poging van dit merk op de multiroom-audiomarkt. Een tijd terug heeft het de M-lijn gehad. Een complete mislukking, omdat het systeem niet goed klonk én vol met bugs zat. Nu dus een nieuwe poging en eerlijk is eerlijk: het is heel degelijk! De lijn bestaat uit een vijftal streaming-speakers: R1, R3, R5, R6 en R7. Alle speakers zijn omnidirectioneel; het geluid gaat alle kanten op. De R1, R3 en R5 ogen gelijk aan elkaar, in verschillende groottes. De R6 en R7 zijn iets anders vormgegeven: meer eivormig. Het ziet er zeker netjes uit. Samsung heeft ervoor gekozen alleen een draadloze koppeling aan te bieden. Een beetje jammer, want als je wifi niet in orde is, kan dat voor problemen zorgen en dan wil je een netwerkkabel kunnen aansluiten.
De installatie is gelukkig een fluitje van een cent. De app vindt zonder moeite de speakers en na het invoeren van het wachtwoord kunnen we afspelen. Via upnp vinden we direct onze mediaservers. Het navigeren door de app gaat vrij prettig en intuïtief. We kunnen alles gewoon vinden, al is het wel allemaal heel erg kleurrijk, wat afleidt. Een stereopaar maken kan met elke speaker, wat wel grappig is, maar het is audiotechnisch niet helemaal verantwoord: het geeft een scheel klank- en stereobeeld. De weergave is heel prettig, mede vanwege het omnidirectionele karakter van deze luidsprekers. Het punt met normale speakers is namelijk dat ze in ‘mono’ vaak wat kaal klinken. Pas bij een stereo-paar begint het wat substantiëler te klinken. Deze Samsungs hebben daar veel minder last van.
©PXimport
Samsung Wireless Audio
Prijs
Vanaf € 199,-
Website
www.samsung.com/nl
8Score80
Pluspunten
Klinkt prettig
Flexibel te koppelen
Oogt leuk
Minpunten
App is wel erg kleurrijk
Externe adapters
Alleen draadloos
Conclusie
De zeven systemen die we hebben getest, hebben alle zeven een andere insteek … soms zelfs een compleet andere doelgroep. Sonos gaat voor gemak en niet zozeer voor optimale geluidskwaliteit, dat is meer waar Bluesound mee bezig is. En bijvoorbeeld Yamaha gaat voor een gigantisch ecosysteem waarbij de consument heel veel keuze heeft. HEOS gaat weer voor een betaalbaar systeem dat prima klinkt. Raumfeld pakt het volgens de Duitse manier aan: een degelijke speaker als basis en daarin wordt een streamingapparaat ingebakken. Kortom: voor iedereen wel wat wils. Hoewel er zeker nuances zijn qua bedieningsgemak qua apps, groeien alle fabrikanten qua gebruiksvriendelijkheid wel naar elkaar toe.
Kijken we naar het totaalplaatje, dan heeft Bluesound het beste systeem dat we belonen met het keurmerk Best getest. Bluesound is echter erg prijzig, waardoor onze Redactietip Denon HEOS, die ook uitstekend klinkt, wellicht interessanter is. Hoewel we twee keurmerken toekennen, is het uiteindelijk aan om jou te bepalen wat doorslaggevend is. Houd er daarbij ook rekening mee dat multiroom-audio verslavend is en je wellicht luidsprekers in meerdere kamers wilt hebben, waardoor je uitgave flink oploopt. Denk dus goed na over je aankoop en ga zelf daadwerkelijk wat verschillende systemen beluisteren en proberen om te ervaren of de geluidskwaliteit en de bediening aan je wensen voldoen.
In de tabel (pdf) vind je de testresultaten van de 7 geteste multiroom-audiosystemen.
©PXimport
©CIDimport