Bijna iedereen streamt audio via Spotify, Apple Music, Deezer of een andere online muziekdienst. Vanwege de relatief hoge concurrentie zijn er op de achtergrond in streamingland vrijwel continu ontwikkelingen gaande. Zo overweegt Spotify om een budget-abonnement in te voeren, terwijl steeds meer aanbieders heil zien in het leveren van lossless- of zelfs hi-res-streams. Een update over de actuele ontwikkelingen rondom audiostreaming.

Muziekliefhebbers kunnen miljoenen nummers voor nop streamen. Zo bestaan er met Deezer Free en Spotify Free twee abonnementen om gratis naar online muziek te luisteren. Houd wel rekening met gesproken reclame en het ontbreken van functies. Zo kun je bijvoorbeeld niet onbeperkt nummers overslaan en offline muziek bewaren.

Vind je de stap naar een betaald abonnement van zo’n tien euro per maand te groot? Goed nieuws, want Spotify wil op termijn een budget-abonnement introduceren. Momenteel test de Zweedse muziekdienst de nieuwe abonnementsvorm bij een klein groepje gebruikers. Dit zogeheten Plus-abonnement kost ongeveer een dollar. Hierbij zijn er nog altijd reclameboodschappen te horen, maar abonnees krijgen wel toegang tot de meeste functies uit het reguliere Premium-abonnement.

Lossless en hi-res

Nog altijd leveren de meeste aanbieders bij het reguliere abonnement gecomprimeerde audiostreams aan hun luisteraars. Zo gebruikt Spotify bijvoorbeeld de Ogg Vorbis-codec in een maximale bitrate van 320 Kbit/s, terwijl Deezer hiervoor een beroep doet op de mp3-indeling. Voor de meeste draadloze hoofdtelefoons, soundbars, smart-tv’s, draadloze speakers en autoradio’s voldoen de gecomprimeerde streams prima. Hoewel er informatie uit de oorspronkelijke opnames is gehaald, kunnen luisteraars dat op de genoemde apparatuur over het algemeen niet of nauwelijks horen.

Bezitters van een audiosysteem met losse speakers hebben wél baat bij een hogere kwaliteit van audiostreams. Dergelijke systemen bevatten vaak ruime luidsprekers met meerdere audiodrivers. Die zijn in staat om meer details uit de opname weer te geven, zodat de muziek bijvoorbeeld dynamischer en voller klinkt. Aangezien steeds meer versterkers en receivers een (draadloze) netwerkaansluiting aan boord hebben, neemt daarmee de behoefte aan hoogwaardige audiostreams toe.

Tegen een meerprijs bieden Deezer en Tidal al enige tijd muziek in een kwaliteit van 16 bit/44,1 kHz aan. Deze lossless-streams zijn vergelijkbaar met de kwaliteit van cd’s. Tidal doet daar met een maximale hi-res-resolutie van 24 bit/192 kHz desgewenst nog een schepje bovenop, al zijn deze streams niet voor alle albums beschikbaar. Verder bieden Qobuz en Primephonic eveneens abonnementen met hi-res-audiostreams aan.

Apple Music Lossless

©PXimport

Aanbieders als Deezer en Tidal hanteren duurdere abonnementen voor het leveren van lossless- of hi-res-audiostreams. Apple Music gooit het over een andere boeg. Sinds afgelopen voorjaar hebben abonnees met een standaardabonnement van 9,99 euro per maand toegang tot zo’n 75 miljoen nummers in lossless- en hi-res-kwaliteit. Daarmee is Apple momenteel de goedkoopste aanbieder van hoogwaardige audiostreams. Hiervoor gebruikt de Amerikaanse multinational zijn eigen Apple Lossless Audio Codec (ALAC). De beschikbare geluidskwaliteit varieert van 16 bit/44,1 kHz tot maximaal 24 bit/192 kHz.

Naar verluidt introduceert marktleider Spotify in het najaar lossless-audiostreams in een kwaliteit van 16 bit/44,1 kHz. De vraag is of de Zweedse muziekdienst hiervoor een duurder hifi-abonnement in het leven roept of het lossless-aanbod beschikbaar maakt voor Premium-abonnees.

Dolby Atmos-ondersteuning

Steeds meer audiovisuele apparatuur ondersteunt de weergave van Dolby Atmos. Via surround- en hoogtekanalen genieten luisteraars daarmee van een ruimtelijker geluid. Tidal speelde eind 2019 als eerste in op deze trend door bepaalde albums in een Dolby Atmos-audiospoor aan te bieden. Vorig jaar volgde nog een extra update, waardoor de functie inmiddels op een behoorlijk aantal apparaten werkt, zoals geschikte smart-tv’s, soundbars en de Apple TV 4K. Overigens is deze luisterfunctie alleen beschikbaar voor leden met een Tidal HiFi-abonnement van 19,99 euro per maand.

In navolging van Tidal voegde ook Apple Music afgelopen voorjaar ondersteuning voor Dolby Atmos toe. Een belangrijk verschil is dat abonnees hiervoor geen duurder abonnement nodig hebben. Een minpunt is dat de luisterfunctie niet breed beschikbaar is, want hij werkt alleen op bepaalde apparaten van Apple en Beats. Daarnaast kun je er ook op geschikte Android-toestellen mee uit de voeten.

©PXimport

Compressie via bluetooth

Veel luisteraars zweren bij hun bluetooth-hoofdtelefoon. Begrijpelijk, want via draadloze overdracht luister je comfortabel naar afspeellijsten van je favoriete muziekdienst. Je hebt geen last van bungelende snoertjes, terwijl de betere draadloze koptelefoons omgevingsgeluiden dempen via actieve ruisonderdrukking.

Voor audiopuristen die lossless- of hi-res-streams afspelen, kent bluetooth helaas een groot nadeel. Het bronmateriaal is misschien wel van een hoge kwaliteit, maar bluetooth past naderhand evengoed compressie toe om de bandbreedte te reduceren. Hierbij is er dus sprake van audioverlies. Weliswaar komen er geregeld nieuwe bluetooth-codecs (bijvoorbeeld aptX) uit die de oorspronkelijke opnames minder aantasten, maar desondanks belanden er altijd audiogegevens in de prullenbak. 

Luister daarom bij voorkeur via een bekabelde verbinding naar lossless- of hi-res-audiostreams. Overigens vereist de weergave van hi-res-muziek specifieke geluidsapparatuur, zoals een externe DAC of hoofdtelefoonversterker.

Onderscheid zoeken

Naast een breed muziekaanbod proberen streamingdiensten zich met andere audiovormen van concurrenten te onderscheiden. Spotify heeft bijvoorbeeld een groot aanbod met Nederlandstalige podcasts, terwijl Apple Music met Beats 1 een eigen radiostation beheert. Deezer heeft een apart kanaal met Nederlandse luisterboeken en Tidal zendt geregeld livestreams uit. Kortom, er valt bij elke online muziekdienst genoeg te ontdekken. Vergelijk hier muziekstreamingdiensten met elkaar.

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.

Een apparaat op afstand bedienen hoeft geen geld te kosten en is verrassend eenvoudig. Of je nu bestanden wilt openen, technische problemen wilt oplossen of meerdere toestellen wilt beheren: met Chrome Remote Desktop kan het allemaal, gratis en zonder gedoe.

De helper begint

Een groot voordeel van Chrome Remote Desktop is de brede compatibiliteit: het werkt met Windows, macOS, Linux en ChromeOS. Bovendien is het veilig – verbindingen worden versleuteld – en je hebt alleen een Chrome-browser nodig. We beginnen aan de kant van degene die op afstand toegang wilt tot een andere computer, degene die ondersteuning biedt vanaf computer A. Op computer A opent de gebruiker Chrome en surft naar https://remotedesktop.google.com. Daar verschijnen twee opties: Dit scherm delen en Verbinding maken met een andere computer. Omdat computer A support wil geven aan een extern apparaat, kiest de gebruiker voor de tweede optie. In dat scherm verschijnt een veld om een toegangscode in te geven, de code volgt zo meteen.

Acties voor de hulpvrager

Op computer B, de computer die toegang zal verlenen, moet de gebruiker ook in Chrome surfen naar dezelfde website. Daar kiest hij voor de optie Dit scherm delen. Voordat dat mogelijk is, moet Chrome Remote Desktop eerst worden gedownload en geïnstalleerd. De gebruiker klikt daarvoor op de ronde blauwe knop met het witte downloadpijltje. Hiermee wordt een Chrome-extensie geïnstalleerd. Na de installatie verschijnt in het vak Dit scherm delen een blauwe knop met de tekst Code genereren. Wanneer de gebruiker daarop klikt, wordt een toegangscode van 12 cijfers aangemaakt. Die code geeft hij of zij door aan gebruiker A.

Scherm delen

Op computer A geeft de gebruiker de code op in Chrome Remote Desktop. Vervolgens wacht hij tot gebruiker B bevestigt dat A toegang mag krijgen tot zijn scherm. Zodra dat is gebeurd, verschijnt het volledige bureaublad van computer B in een nieuw Chrome-venster op computer A. Door dit venster schermvullend weer te geven, kan A probleemloos handelingen uitvoeren op de pc van B. Voor de veiligheid beschikken beide gebruikers over een knop om de sessie op elk moment te beëindigen. Uiteraard is een stabiele internetverbinding noodzakelijk. Daarnaast krijgen beide partijen de melding dat ze klembordsynchronisatie kunnen inschakelen. Hiermee wordt het mogelijk om eenvoudig tekst of bestanden te kopiëren en te plakken tussen beide apparaten.