ID.nl logo
Beste streamingdiensten voor muziek vergeleken
© Reshift Digital
Huis

Beste streamingdiensten voor muziek vergeleken

Spotify is alweer ruim elf jaar in Nederland actief en van enige slijtage lijkt nog altijd geen sprake. Toch kloppen diverse concurrenten nadrukkelijk op de deur en valt er voor muziekliefhebbers momenteel echt iets te kiezen. Wat zijn de beste streamingdiensten van het moment en waarin verschillen ze?

De enorme populariteit van Spotify laat zich eenvoudig verklaren. Het Zweedse bedrijf was nu eenmaal de eerste aanbieder die een omvangrijke catalogus via de digitale snelweg beschikbaar stelde (in 2006). Gerenommeerde artiesten als Metallica, Led Zeppelin, Pink Floyd, Adele, AC/DC en The Beatles sputterden in de begindagen nog tegen, maar inmiddels beseft vrijwel iedere act dat online muziekdiensten binnen een sterk gedigitaliseerde samenleving niet meer zijn af te stoppen. 

Niet voor niets is het verschil in aanbod tussen online muziekdiensten inmiddels te verwaarlozen en doen artiesten aan vrijwel ieder (nieuw) streaminginitiatief mee. Vraag is dus waar de verschillen dan wel zitten en daar staan we in dit vergelijkingsartikel bij stil. 

Spotify

©PXimport

Spotify heeft zijn zaakjes goed voor elkaar. Aan de hand van gebruiksvriendelijke (desktop-)apps kunnen abonnees gemakkelijk hun favoriete podcasts, albums en afspeellijsten vinden. Bovendien werkt de dienst op de meeste mobiele apparaten, smart-tv’s, gameconsoles, draadloze speakers en netwerkreceivers. Iedere vrijdag verschijnt er een afspeellijst en albumoverzicht met nieuwe releases, zodat je binnen het muzikale landschap eenvoudig op de hoogte blijft.

Spotify leent zich er ook prima voor om nieuwe muziek te ontdekken. Op basis van je luistergedrag doet de dienst aanbevelingen en stelt het iedere maandag een automatische afspeellijst samen. Interessant is de functie Duo Mix. Heb je samen met je partner een Spotify Duo-abonnement? Dan kun je een gezamenlijke afspeellijst samenstellen en elkaar verrassen met bijzondere liedjes. Naast het Duo-abonnement is Spotify ook voor individuen, studenten en families beschikbaar. De gratis versie bevat nogal veel gesproken reclame.

Op het gebied van audiokwaliteit laat Spotify, vergeleken met diverse concurrenten, helaas wat steken vallen. De dienst gebruikt nog altijd sterk gecomprimeerde audiostreams in een maximale bitrate van 320 kbit/s. Als streamingpionier zou een abonnement met kwalitatief hoogwaardigere audiostreams inmiddels wel op zijn plaats zijn. Overigens lijkt dat slechts een kwestie van tijd, want naar verluidt introduceert de Zweedse muziekdienst later Spotify HiFi.

Amazon Music Unlimited

©PXimport

Onder de noemer Amazon Music Prime geeft het Amerikaanse concern Prime-leden naar eigen zeggen toegang tot zo’n twee miljoen nummers. Jammer genoeg is deze catalogus niet toegankelijk met een Nederlands account. Gelukkig werkt de dienst Amazon Music Unlimited wel voor Nederlandse gebruikers. 

Geïnteresseerden kunnen deze muziekdienst dertig dagen vrijblijvend uitproberen, al dien je hiervoor wel alvast je creditcardgegevens op te geven. Een andere betaalmethode is niet mogelijk. Na activatie van het abonnement geeft de dienst nieuwe leden de gelegenheid om een app voor een pc, Mac of mobiel apparaat te downloaden. Vanzelfsprekend kun je ook liedjes vanuit de web-omgeving streamen.

Een minpunt is dat je Amazon Music Unlimited niet in het Nederlands kunt gebruiken. Het aanbod is met ruim 75 miljoen nummers in orde, al ontbreekt er wel een aantal vaderlandse artiesten. Opvallend genoeg verschijnt de discografie niet in chronologische volgorde. Hierdoor is doorklikken soms noodzakelijk om het meest recente album van een band of zanger(es) op te vragen. 

Amazon Music Unlimited is beschikbaar vanaf 9,99 euro per maand. Er bestaat met Amazon Music HD ook een dienst met een hogere audiokwaliteit, maar bezoekers uit Nederland kunnen zich daarvoor niet aanmelden.

Apple Music

©PXimport

Na Spotify heeft Apple Music het grootste ledenaantal. Een knappe prestatie, want deze dienst zag pas zes jaar geleden het levenslicht. Een belangrijke reden voor het succes is dat Apple Music standaard al op zo’n beetje ieder Apple-apparaat beschikbaar is. Verder stream je net zo gemakkelijk liedjes naar Windows-pc’s (iTunes) en Android-toestellen. Tot slot werkt Apple Music ook vanuit de browser. Nieuwe leden kunnen de muziekdienst negentig dagen uitproberen, daarna betaal je een tientje per maand.

De lichte gebruikersomgeving oogt op elk apparaat overzichtelijk, waarbij de makers je niet meteen vermoeien met allerlei opties. Toch bevat Apple Music wel degelijk interessante snufjes, zoals het offline bewaren van muziek, aanbevelingen, videoclips en songteksten. Daarnaast heeft deze streamingaanbieder met Beats 1 zijn eigen radiostation, waarop onder meer interviews met bekende artiesten te horen zijn. Verder kun je bekijken naar welke muziek personen uit je contactenlijst luisteren.

Normaliter comprimeert Apple audiobestanden via de aac-codec, waarna de streams beschikbaar zijn in een bitrate van 256 kbit/s. Bij gebruik van de juiste (Apple-)apparatuur zijn er sinds kort ook lossless- en hi-res-streams beschikbaar. De audiokwaliteit hiervan bedraagt respectievelijk 16 bit/44,1 kHz en 24 bit/192 kHz. Heel fijn is dat Apple voor deze streams geen meerprijs rekent.

Deezer

©PXimport

Een jaar na Spotify opende Deezer zijn deuren in Nederland en daarmee is deze aanbieder inmiddels een oudgediende binnen de streamingwereld. Het internetbedrijf trekt met diverse abonnementen alles uit de kast om muziekliefhebbers zo veel mogelijk maatwerk te leveren. Wie liever geen geld uitgeeft, kan Deezer Free gebruiken. Hiermee heb je toegang tot de volledige catalogus van zo’n 73 miljoen liedjes. Je moet dan wel rekening houden met een lagere audiokwaliteit van slechts 128 kbit/s en reclameblokken.

Voor een tientje per maand koop je deze beperkingen af, waarbij je nummers ook offline kunt opslaan. Net als bij de meeste andere aanbieders gelden er voor gezinnen en studenten aangepaste tarieven.

Naast gecomprimeerde streams biedt het Franse bedrijf tegen een meerprijs ook muziek in lossless-kwaliteit aan. Dit zogeheten Deezer HiFi-abonnement kost maandelijks 14,99 euro. Hiermee stream je nummers in een geluidskwaliteit van 16 bit/44,1 kHz. Gunstig is dat Deezer met veel audiomerken samenwerkt, zodat de flac-streams op een geschikte hifi-installatie van onder meer Bang & Olufsen, Bluesound, Onkyo, Sony en Sonos goed uit de verf komen. 

De gelikte gebruikersinterface bevat veel functies en bevalt in de praktijk uitstekend. Deze online muziekdienst bestookt abonnees wel met allerlei notificaties, maar die kun je uitzetten.

Napster

©PXimport

Napster stond in de jaren 90 bekend als illegaal platform waarvan je kosteloos mp3’tjes kon downloaden. Tegenwoordig is er onder dezelfde naam een Nederlandstalige online muziekdienst actief. Na een proefperiode van dertig dagen vraagt deze aanbieder 9,95 euro per maand. Meer smaken zijn er niet, dus verwacht geen aangepaste tarieven voor gezinnen en studenten.

Gebruikers kunnen de webomgeving openen of een app op een Windows-, iOS- of Android-apparaat installeren. Een desktopapplicatie voor macOS ontbreekt. De gebruikersomgeving oogt vanwege een overdaad aan opties en aanbevelingen nogal rommelig. Voor nieuwe gebruikers duurt het om die reden even voordat Napster vertrouwd aanvoelt. Een nuttige optie is dat luisteraars de startpagina aan de hand van hun favoriete muziekgenres kunnen aanpassen. Helaas reageert de online muziekdienst af en toe traag.

Over het aanbod valt weinig te klagen, want de catalogus telt albums van vrijwel alle bekende artiesten uit binnen- en buitenland. Voor het streamen van muziek gebruikt Napster de aac-codec met een maximale bitrate van 320 kbit/s. Deze muziekdienst blinkt helaas nergens in uit, dus kijk vooral naar de overige online muziekdiensten in dit overzicht.

Qobuz

©PXimport

Qobuz verkeerde meermaals in zwaar weer, maar na een doorstart gaat het vooralsnog beter met het Franse bedrijf. Luisteraars hebben keuze uit twee abonnementen. Voor 14,99 euro per maand heb je toegang tot meer dan zeventig miljoen flac-streams in lossless- of hi-res-kwaliteit van maximaal 24 bit/192 kHz. Verzamel je hi-res-bestanden van muziekalbums? Voor 20,83 euro per maand kun je als Studio Sublime-abonnee deze albums met korting aanschaffen. Uiteraard heb je met dit account ook toegang tot het streamingaanbod.

Qobuz werkt samen met bekende audiomerken als Bang & Olufsen, Arcam, Bluesound, Mark Levinson, NAD, Onkyo en Naim. Een logische keuze, want op audiosystemen van deze kwalitatieve audiomerken komen de hi-res-streams goed tot hun recht. Dankzij het Hi-Res Audio-logo is meteen duidelijk welke albums er in de hoogste kwaliteit beschikbaar zijn. Deze streams klinken op een paar kwalitatief goede speakers prachtig.

Overigens is deze dienst ook via diverse (desktop-)apps en de browser beschikbaar. Na een iDEAL-betaling van één cent probeer je de streamingdienst eerst een maand uit. De Engelstalige gebruikersomgeving oogt vergeleken met andere aanbieders minder sprankelend. Wel is het aanbod erg compleet, al zijn Nederlandse albums veelal niet in studiokwaliteit beschikbaar.

SoundCloud

©PXimport

SoundCloud is van oudsher een platform waar (beginnende) muzikanten en producers hun materiaal op kwijt kunnen. Om die reden is er veel werk van onbekende artiesten beschikbaar. Wie bijvoorbeeld zin heeft in een avondvullende mix van een dj heeft keuze uit honderdduizenden streams. Daarnaast weten ook podcastmakers hun weg naar SoundCloud te vinden. Volgens de dienst gaat het in totaal om ruim 150 miljoen audiobestanden. 

Er zijn weliswaar ook liedjes van bekende artiesten aanwezig, maar hiervan is het aanbod niet zo overzichtelijk gerangschikt als we van Spotify en consorten gewend zijn. SoundCloud is dan ook meer geschikt om beginnende bandjes te spotten, naar een podcast te luisteren of een dj-set van een paar uur op te zetten.

Een abonnement op SoundCloud GO+ met volledige toegang zonder advertenties kost een tientje. Studenten betalen de helft. Er bestaat daarnaast ook nog een goedkoper abonnement van 5,99 euro per maand, maar daarmee hebben luisteraars geen toegang tot de volledige catalogus. Bij gebruik van SoundCloud GO+ bedraagt de maximale bitrate van de aac-streams 256 kbit/s. Open hiervoor wel eerst even de instellingen, want standaard hanteert deze dienst een lagere bitrate.

Tidal

©PXimport

Naast Apple Music, Deezer en Qobuz is Tidal de vierde bekende streamingaanbieder die audiostreams in lossless-kwaliteit aanbiedt. Met een zogeheten HiFi-account hebben leden toegang tot ruim zeventig miljoen flac-streams in een audiokwaliteit van 16 bit/44,1 kHz. Maar de Amerikaanse dienst gaat met dit HiFi-abonnement nog een stapje verder. Zo doet Tidal een beroep op de relatief recente mqa-codec om tienduizenden albums in de nog hogere kwaliteit van maximaal 24 bit/96 kHz beschikbaar te stellen. 

Dankzij deze codec blijft de bestandsomvang relatief beperkt, waardoor het gemakkelijker is om de streams op (mobiele) apparatuur te laden. Bij gebruik van een capabel audiosysteem profiteer je van dynamische opnames met een zeer hoge detaillering. Prettig is bovendien dat er Tidal-ondersteuning in allerlei audiosystemen van bekende merken is ingebouwd.

Voor een HiFi-abonnement betalen gebruikers 19,99 euro per maand. Wie geen behoefte heeft aan lossless- of hi-res-streams kan ook naar gecomprimeerde muziek luisteren. Dat kost maandelijks 9,99 euro. Verder zijn er abonnementen voor families en studenten beschikbaar. 

Tidal onderscheidt zich van de concurrenten door naast muziek ook video’s beschikbaar te stellen, zoals interviews, clips, concerten en live-events. De gebruikersomgeving van de (desktop-)apps is overzichtelijk, al is de voertaal wel Engels.

YouTube Music

©PXimport

Onder de naam Google Play Music kreeg Google geen voet aan de grond, maar met YouTube Music probeert de internetgigant het doodleuk opnieuw. Het betreft een relatief jonge dienst, want het platform is pas sinds drie jaar in Nederland actief. Je kunt de dienst gratis gebruiken, maar Google bestookt je dan wel om de haverklap met advertenties. Voor een Premium-account zonder advertenties vragen de makers een tientje per maand. Studenten en gezinnen betalen respectievelijk 4,99 en 14,99 euro.

De gebruikersomgeving reageert opvallend snel en oogt erg rustig. Je hebt rechtstreeks toegang tot onder meer favorieten, populaire afspeellijsten en nieuwe releases. Al met al voelt YouTube Music al na enkele minuten vertrouwd aan. Geef aan welke artiesten je goed vindt en laat je verrassen door nieuwe aanbevelingen.

Duik voor de eerste luistersessie wel even in de instellingen en selecteer de hoogste audiokwaliteit zodat YouTube Music de aac-codec op een bitrate van 256 kbit/s gebruikt. Logischerwijs bevat YouTube Music een rechtstreekse koppeling met zijn grote broer, zodat je relevante video’s kunt afspelen. Dit betreffen voornamelijk muziekclips en concerten.

Conclusie

Spotify heeft de grootste naamsbekendheid, en dat werkt duidelijk in het voordeel van de Zweedse online muziekdienst. Veel abonnees zijn er al vanaf het prille begin bij en zijn het gebruiksvriendelijke platform al die jaren trouw gebleven. Maar is het daarmee ook de beste keuze in het overvolle streaminglandschap? Verschillen in aanbod, platformondersteuning en functionaliteit zijn er eigenlijk nauwelijks meer.

Wanneer we puur kijken naar de kwaliteit van de audiostreams loopt Spotify achter de feiten aan. Apple Music levert sinds kort zonder meerprijs zijn streams in lossless- en hi-res-kwaliteit. Helaas profiteren eigenlijk alleen bezitters van Apple-apparatuur van deze mogelijkheid. Ook Deezer, Qobuz en Tidal geven hun luisteraars de kans om streams in een betere kwaliteit op te halen, al vereist dat wel een duurder abonnement. 

Het verschil in geluidskwaliteit ten opzichte van de sterk gecomprimeerde Spotify-streams is met een goede hoofdtelefoon of een paar kwalitatief hoogwaardige speakers duidelijk te horen. Kortom, de komst van Spotify HiFi zou voor kritische luisteraars een welkome aanvulling zijn.

▼ Volgende artikel
AOC komt met breed aanbod nieuwe gaming-monitoren voor Black Friday
Huis

AOC komt met breed aanbod nieuwe gaming-monitoren voor Black Friday

AOC en AGON by AOC introduceren een nieuwe reeks monitoren die uiteenloopt van snelle esports-panelen tot ultrawide-schermen en 4K-modellen voor gamers die beeldkwaliteit vooropstellen. Daarmee richt het merk zich niet op één type gebruiker, maar op verschillende speelstijlen en budgetten.

Black Friday is bij uitstek het moment waarop veel gamers kijken naar een upgrade van hun setup. Monitoren verouderen namelijk niet zo snel als andere pc-componenten: een goed scherm kan jaren meegaan en is vaak de belangrijkste kwaliteitsboost die je kunt maken, zowel voor games als voor dagelijks gebruik. Een hogere verversingssnelheid maakt beweging vloeiender, een betere contrastverhouding haalt details naar voren, en een groter scherm kan letterlijk het verschil maken tussen een spel spelen en er middenin zitten. Dat maakt deze periode ideaal om iets te kiezen dat past bij hoe je speelt, werkt of kijkt, zonder dat je meteen het duurste model hoeft te nemen.

Oled voor wie beeld én snelheid belangrijk zijn

Aan de top van de line-up introduceert AOC twee QD-oledmonitoren. De AGON PRO AG276QZD2 heeft een 27-inch QHD-paneel met een verversingssnelheid van 240 Hz en een extreem lage responstijd van 0,03 ms. Dat maakt het scherm vooral geschikt voor competitieve shooters en snelle arena-games, waarbij vloeiende bewegingen en diepe contrasten belangrijk zijn. De adviesprijs is 449 euro.

Wie een groter beeldoppervlak wil, komt uit bij de AGON PRO AG326UD. Dit model biedt een 31,5-inch UHD-paneel met dezelfde QD-oledbeeldkwaliteit, maar dan met meer schermruimte voor RPG's en openwereldspellen. Dankzij PiP- en PbP-ondersteuning leent het scherm zich ook goed voor creatief werk of multitasken. De adviesprijs van dit scherm bedraagt 649 euro.

Snelle QHD-schermen voor het middensegment

Onder de oledtoplaag brengt AOC verschillende QHD-modellen die snelheid combineren met een vriendelijker prijskaartje. De Q27G4ZR is een 27-inch Fast IPS-monitor met een verversingssnelheid tot 260 Hz, bedoeld voor gamers die een competitief voordeel zoeken zonder meteen de hoofdprijs te betalen. Wie liever een betere HDR-ervaring heeft, kan terecht bij de Q27G3XMN/BK met miniLED-achtergrondverlichting en DisplayHDR 1000-ondersteuning. Voor wie vooral een degelijke allround QHD-monitor wil, is er de Q27G4XF met 180 Hz en een ergonomische standaard.

De AOC Q27G3XMN/BK met miniLED-scherm.

welke monitor past bij jouw manier van spelen?

Je speelt snelle shooters en competitieve titels
Kies een model met hoge verversingssnelheid, zoals de Q27G4ZR of de U27G4R in 320Hz-modus.

Je geniet van verhaalgedreven spellen en open werelden
Oled of ultrawide geeft daarin het meeste sfeer: AGON PRO AG326UD of CU34G4.

Je gebruikt je scherm ook voor werk of contentcreatie
Kijk naar 4K of multitasking-mogelijkheden: U27G4R of opnieuw de AG326UD.

Je zoekt vooral een goede prijs-prestatieverhouding
Dan kom je uit bij Q27G4XF of zelfs de betaalbare 27G4HRE.

Ultrawide en curved voor meer immersie

Voor spelers die het liefst worden ondergedompeld in hun gamewereld, introduceert AOC twee curved-modellen die je blik letterlijk verbreden. De CU34G4 beschikt over een 34-inch ultrawide-paneel met UWQHD-resolutie en een gebogen 1500R-vorm, waardoor het beeld licht om je heen krult. Dat geeft een natuurlijker kijkhoek en maakt het makkelijker om details in je perifere zicht op te pikken; handig in simulators, openwereldgames en story-driven gameplay waarin overzicht en sfeer veel toevoegen.

De CQ32G4VE doet iets vergelijkbaars, maar dan in een traditionelere beeldverhouding: 31,5 inch met QHD-resolutie en eveneens 180 Hz. Daarmee is het een toegankelijke optie voor wie wel de gebogen kijkervaring wil, maar niet per se ultrawide hoeft. In beide gevallen ligt de nadruk minder op pure reactietijd en meer op beleving.

De AOC CU34G4 beschikt over een 34-inch ultrawide-paneel.

4K met flexibiliteit voor zowel scherpte als reactietijd

Tussen alle nieuwe modellen valt de U27G4R vooral op door zijn flexibiliteit. Dit 27-inch scherm toont 4K-games met een verversingssnelheid van 160 Hz, wat zorgt voor scherpe details zonder aan snelheid in te boeten. Maar het meest bijzondere is de Dual Mode: met één instelling kan de gebruiker schakelen naar Full HD bij 320 Hz. Daarmee biedt het scherm twee speelstijlen in één apparaat: één voor wanneer je beeldkwaliteit en detail wilt, en één voor wanneer elke milliseconde telt in competitieve matches. HDMI 2.1-ondersteuning maakt 'm bovendien geschikt voor PS5 en Xbox Series X, zonder kunstgrepen of compatibiliteitsgedoe.

De flexibele AOC U27G4R.

Betaalbaar instappen met hoge verversingssnelheid

Onder aan de line-up bevinden zich twee modellen die vooral gericht zijn op toegankelijkheid zonder dat de speelervaring eronder lijdt. De 27G4HRE (27 inch) en 24G4HRE (24 inch) bieden allebei een verversingssnelheid van 200 Hz, waardoor bewegingen soepel en responsief blijven, ook bij competitieve titels of snelle camerabewegingen. De beeldkwaliteit is eenvoudiger en de resolutie lager dan bij de duurdere modellen, maar dat is precies het idee: zoveel mogelijk hertzen per euro. Met adviesprijzen van 109 euro en 89 euro openen deze schermen de deur voor gamers die hun eerste gamingmonitor willen kopen of voor wie een tweede scherm zoekt voor een slaapkamer, werkkamer of LAN-omgeving.

▼ Volgende artikel
Het oog wil ook wat: Betere schermkwaliteit in Windows 11 voor een rustiger beeld
© ID.nl
Huis

Het oog wil ook wat: Betere schermkwaliteit in Windows 11 voor een rustiger beeld

Niemand ontkomt aan ouder wordende ogen. Kleine letters, fel wit licht en drukke schermen maken het werken op de pc steeds vermoeiender. Windows 11 biedt gelukkig een schat aan verborgen opties om de tekst te vergroten, het contrast te verhogen en je vermoeide ogen rust te geven.

In Windows 11 pas je zonder extra software de beeldkwaliteit eenvoudig en snel aan, zodat alles weer prettig leest. Het type monitor of het tijdstip van de dag maakt daarbij niet uit. Bovendien profiteer je van nieuwe hulptechnologieën zoals live-ondertiteling en de Verteller met helder geluid.

Eerst pak je de algehele schaalinstelling aan, want die bepaalt hoe leesbaar alle vensters, apps en pictogrammen zijn. Klik op Start, ga naar Instellingen /Systeem /Beeldscherm. Onder het kopje Schaal stel je met het keuzemenu een percentage in, bijvoorbeeld 125 of 150. Gebruik daarna de optie Aangepaste schaal, via het pijltje rechts van het keuzemenu, als de standaardpercentages niet bevallen: typ bijvoorbeeld 138 en kies Toepassen.

Scrol in het menu Beeldscherm iets omlaag naar Resolutie; kies altijd de aanbevolen waarde om te voorkomen dat de letters korrelig worden. Zodra schaal en resolutie kloppen, vormt dit de basis voor verdere verfijning, daarmee bespaar je jezelf voortaan eindeloos turen en inzoomen.

Hier kun je het algehele zoomniveau van je systeem instellen.

Rustiger beeld

Fel wit licht werkt als een spotlight op vermoeide netvliezen, daarom verdient de ingebouwde donkere modus je aandacht. Ga naar Instellingen /Persoonlijke instellingen /Kleuren. Selecteer in het vervolgkeuzemenu Donker; Windows past zowel de taakbalk als systeemvensters onmiddellijk aan, zodat grote witte vlakken verdwijnen.

Vind je dat nog niet uitgesproken genoeg? Activeer dan een contrastrijk thema. Scrol omlaag naar Contrastthema’s en druk op Bewerken. Kies bijvoorbeeld Woestijn voor zachte beige tinten of Schemering voor hoog contrast met paarse accenten. Klik op Opslaan als en vervolgens Toepassen zodat je altijd kunt terugkeren naar het standaardthema zonder instellingen kwijt te raken. Controleer tot slot of de websites zich aanpassen door in Edge het instellingenvenster te openen, naar Vormgeving te gaan en Donker als standaardthema te kiezen. Zo genieten je ogen overal van een rustiger beeld, terwijl kleuren toch voldoende onderscheid blijven bieden voor tabellen, grafieken en programmeervensters, zelfs tijdens een lange avond achter het scherm.

Contrastthema’s zorgen voor een scherpere verdeling tussen licht en donker.

Haarscherpe letters

Zelfs met de juiste schaal kan tekst nog wazig lijken, vooral op oudere monitoren. Windows 11 bevat daarom de ClearType-tuner waarmee je de pixelweergave precies op je beeldscherm afstemt. Typ ClearType in het zoekvak op de taakbalk en selecteer ClearType-tekst aanpassen. Vink ClearType inschakelen aan, klik op Volgende en doorloop de vijf testpagina’s. Lees steeds aandachtig welk tekstblok het scherpst oogt en bevestig na elke keuze met Volgende. Zodra je op Voltooien klikt, slaat Windows de subpixelmatrix permanent op, zodat letterranden niet meer rafelen.

Wil je daarnaast een groter basislettertype? Open dan Instellingen / Toegankelijkheid /Tekstgrootte. Schuif de balk naar rechts, controleer het voorbeeld en druk op Toepassen. Deze instelling schaalt alleen letters op, niet het volledige venster, zodat lay-outs intact blijven.

Maak ook gebruik van het nieuwe variabele systeemlettertype Segoe Fluent. Schakel naar Persoonlijke instellingen, open Lettertypen en klik op de downloadlink voor Segoe UI Variable als die nog ontbreekt. Dankzij het variabel gewicht en de breedte blijft de tekst leesbaar bij elke resolutie en zoomfactor. Dat is vooral nuttig voor programmeeromgevingen en uitgebreide spreadsheets, ook tijdens presentaties op grote projectieschermen.

ClearType-lettertypes zijn speciaal gemaakt om zo duidelijk zichtbaar mogelijk te zijn.

Nachtlamp optimaal afstellen

Blauw licht verstoort niet alleen de slaapcyclus, maar prikkelt ook vermoeide ogen. Windows 11 beschikt over de instelbare functie Nachtlamp die de kleurtemperatuur automatisch naar warm oranje verschuift.

Open Instellingen /Systeem /Beeldscherm. Schakel de schuifregelaar Nachtlamp in. Klik vervolgens op het pijltje ernaast om het vervolgmenu te openen; hier bepaal je met een eenvoudige schuif hoe warm het scherm wordt. Een waarde rond 45 maakt het beeld zachter zonder dat foto- en videokleuren onherkenbaar worden.

Schakel Nachtlamp instellen in en zet daarna Schema op Zonsondergang tot zonsopgang als je pc locatiegegevens mag gebruiken. Werk je op een geïsoleerd netwerk, kies dan Aangepast schema en vul je gebruikelijke werktijden in. Windows onthoudt de laatste handmatige wijziging, dus als je incidenteel een kleurkritische taak uitvoert, kun je de nachtlamp vanuit het Actiecentrum tijdelijk uitschakelen door op de tegel Nachtlamp te klikken. Vergeet niet dat de functie per monitor instelbaar is; bij een multi-monitoropstelling profiteer je optimaal door alle schermen dezelfde temperatuur te geven. Dan hoef je nooit meer handmatig te schuiven tijdens een laat avondje.

 Sneltoetsen voor moeiteloos comfort

Sneltoetsen voorkomen onnodig zoeken in menu’s, zeker als letters al te klein ogen. De belangrijkste combinaties voor leescomfort beginnen met de Windows-toets.

Zo vergroot je het scherm direct met Windows-toets+Plus en verklein je met Windows-toets+Min.

Spring naar de instellingenapp met Windows-toets+I.

Schakel de schermlezer in of uit met Ctrl+Windows-toets+Enter, terwijl Ctrl+Windows-toets+L Live Captions aanzet.

Wil je snel contrast wisselen tijdens een presentatie, druk dan op Alt+Shift+Prtsc; bevestig het dialoogvenster met Enter en het hoogcontrastthema staat aan.

Vergeet niet Windows-toets+Esc om Vergrootglas af te sluiten voor je een zware game start.

Door deze toetscombinaties te onthouden, werk je vloeiend door, zonder gedoe met muisroutes of vermoeide ogen. Zelfs op laptops met krappe touchpads en fletse schermen.

Nooit meer zoeken

Het muispijltje kwijtraken kost frustratie én tijd. Ga daarom naar Instellingen, open Bluetooth en apparaten en kies Muis. Klik op Aanvullende muisinstellingen, selecteer het tabblad Aanwijzers en wijzig het schema naar Windows Zwart (extra groot)(systeemschema) voor maximale zichtbaarheid. Bevestig met OK. De aanwijzer ligt nu duidelijk boven drukke achtergronden.

Ga vervolgens naar Tekstcursor in het menu Toegankelijkheid in de hoofdinstellingen van Windows 11. Zet de schakelaar Tekstcursorindicator aan, kies een opvallende kleur en vergroot de indicatorbreedte tot twee pixels. Wanneer je nu een Word-document bewerkt, verschijnt naast de dunne verticale streep een helder blokje dat direct opvalt. Met deze instellingen zie je veel sneller waar je typt. Bovendien spaar je je ogen doordat minder heen-en-weerbeweging nodig is tijdens intensief bureaubladwerk.

Raak je vaak je cursor kwijt? Geef deze een fel kleurtje en je ziet hem altijd staan.

Snel inzoomen

Wanneer zelfs vergrote fonts tijdelijk onvoldoende zijn, biedt de Vergrootglas-tool soelaas. Druk op Windows-toets+Plus om het hulpmiddel direct te starten. Een zwevende balk verschijnt; hier stel je met Plus en Min het zoomniveau per stap van tien procent in. Voor volledige schermvullende vergroting selecteer je Volledig scherm; beweeg de muis dan om desoriëntatie te voorkomen.

Heb je snel een getal in Excel nodig, typ dan Ctrl+Alt+I voor de Inverted-weergave; de kleuren keren om, waardoor hoog contrast ontstaat zonder de rest van Windows te beïnvloeden. Sluit het Vergrootglas met Windows-toets+Esc om resources vrij te maken. Door deze sneltoetsen in het geheugen te prenten, schakel je binnen seconden tussen normaal en ingezoomd beeld zonder losse hulpmiddelen of browserplug-ins.

Met het vergrootglas kun je tijdelijk inzoomen, ook als de app zelf dat niet meteen toelaat.

Verteller en ondertitels

Zelf lezen is niet altijd de snelste optie; af en toe laten voorlezen ontlast bovendien je ogen. Windows 11 levert daarom Verteller mee. Druk op Ctrl+Windows-toets+Enter om de schermlezer te starten. Een blauwe rand markeert het actieve element. Gebruik Ctrl+Caps Lock+K om de huidige paragraaf te laten voorlezen en pauzeer met Ctrl. Stel het spreektempo in door Caps Lock+Plus of Caps Lock+Min te drukken totdat de stem comfortabel klinkt. Ga naar Instellingen /Toegankelijkheid en klik op Verteller voor meer instellingen. Denk aan het automatisch aanzetten van de Verteller voordat je bent ingelogd en de knop die je gebruikt om het te bedienen.

Als je liever zelf leest maar wel ondertiteling wilt in vergaderingen, activeer dan de functie Live bijschriften via Ctrl+Windows-toets+L. Windows toont boven in beeld realtime tekst van elk audiosignaal, ook offline. Binnen het Ondertitels-venster klik je op Instellingen, en vervolgens op Voorkeuren / Bijschriftstijl voor extra opties voor lettergrootte en uiterlijk. Combineer beide tools door Verteller het ondertitelingsvenster te laten voorlezen. Zo krijg je tegelijk visuele en auditieve feedback en verminder je vermoeidheid na lange Teams-sessies op elke werkdag.

De Verteller en ondertiteling komen goed van pas als je even niet of juist wel je ogen wilt gebruiken.

Fris beeld in tien minuten

Met enkele gerichte aanpassingen transformeer je Windows 11 dus in een omgeving die je ogen ontziet. Door eerst de schaal, de resolutie en het ClearType juist te zetten, creëer je een stabiele basis. Donkere of contrastrijke thema’s verminderen fel licht, terwijl grotere cursors en tekstindicatoren voorkomen dat je de aanwijzer kwijtraakt.

Het Vergrootglas springt bij voor detailwerk en Verteller of Live Captions leveren auditieve rustmomenten. Voeg Nachtlamp en handige sneltoetsen toe en je beschikt over een compleet arsenaal dat zonder extra software werkt. Zo blijft computeren comfortabel, ongeacht leeftijd, monitor of werkritme, zelfs bij lange dagelijkse lees- of intensieve programmeersessies.