Haast niets is irritanter dan oordopjes die tijdens het vaste hardlooprondje continu uitvallen. Om over die bloedhete oorschelpen van hoofdtelefoons nog maar te zwijgen. Om dergelijke ergernissen te voorkomen, ontwikkelen hoofdtelefoonfabrikanten slimme producten voor sportievelingen. Deze in-ears blijven tijdens intensieve trainingen keurig op hun plek zitten, terwijl je je onderweg laat meeslepen door opzwepende muziek. We testen tien recente in-ears met bluetooth.

Een blik in de sportschool of een wandelrondje in het nabijgelegen recreatiegebied en je weet al genoeg: sporten en muziek luisteren gaan tegenwoordig hand in hand. Audiofabrikanten spelen handig in op deze behoefte door volop in-ears voor sporters te ontwikkelen. Die vallen bij lichamelijke beweging niet zomaar uit en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien zijn ze bestendig tegen zweet en diverse weersomstandigheden. Er zijn zelfs merken die zich specifiek op sportievelingen toeleggen, zoals AfterShokz en Jaybird. Daarnaast zitten de gerenommeerde fabrikanten van in-ears natuurlijk ook niet stil, want merken als Sony, Sennheiser en Bose ontwikkelen eveneens allerlei sportoordopjes. Computer!Totaal doet een rondje langs de velden en probeert tien in-ears uit, ze kosten tussen de 79,99 en 219,99 euro.

True wireless

Wie zich verdiept in de wereld van bluetooth-sportoordopjes heeft grofweg keuze uit twee types. De duurdere modellen zijn volledig draadloos. Fabrikanten gebruiken hiervoor veelal de term ‘true wireless’. De twee oordopjes hebben elk een eigen accu, waardoor ze voor de energievoorziening niet onderling verbonden hoeven zijn. Vanwege deze accu zijn volledig draadloze in-ears wel iets forser en steken ze wat verder uit dan reguliere oordopjes. Bovendien raak je ze gemakkelijker kwijt. Voor de bediening hebben deze in-ears aan de buitenkant minuscule drukknopjes. De fabrikant levert een speciaal laadstation mee, dat tegelijkertijd dient als opbergdoosje. Vaak bevat het oplaadstation een ingebouwde accu, zodat je de draadloze oordopjes zonder netvoeding kunt opladen. Dit werkt exact hetzelfde als een powerbank. True wireless-oordopjes zijn over het algemeen stevig aan de prijs.

Fabrikanten kunnen er ook voor kiezen om de oordopjes onderling met elkaar te vinden via een korte kabel. Deze kabel rust dan ergens in je nek, zodat je er tijdens het sporten weinig hinder van ondervindt. Dergelijke in-ears zijn iets compacter dan de true wireless-producten, aangezien de accu samen met de afstandsbediening in het snoer is verwerkt.

©PXimport

Pasvorm

Voor fabrikanten is het een hele uitdaging om comfortabele sportoordopjes te ontwikkelen. Ieder menselijk oor is tenslotte verschillend en bovendien is het materiaal van in-ears overwegend hard. Hierdoor treden er al snel irritaties op. Om dat te voorkomen, leveren de meeste fabrikanten verschillende maten oortips mee. Die zijn meestal van siliconen of traagschuim. Je bevestigt de oortip bovenop de audiodriver, waarna je de in-ear in het oor stopt. Doorgaans is hiervoor een draaibeweging nodig, zodat je het luisterapparaat in de gehoorgang klemt. Voor extra versteviging bevindt zich aan de bovenzijde van de in-ear vaak een boogje of vleugel waarmee je het apparaat achter het binnenste deel van de oorschelp klemt. Overigens zijn er ook nog modellen met een traditionele haak die je achter de oorschelp bevestigt, zoals de twee besproken producten van Plantronics.

©PXimport

IP-certificaat

Tijdens outdoor-sportactiviteiten is het natuurlijk een vereiste dat de sportoordopjes weersbestendig zijn. De besproken producten zijn dat allemaal, waardoor we er in de testbesprekingen verder geen aandacht aan schenken. Wel zijn er diverse gradaties. Zo kunnen veel producten alleen tegen een spatje regen, terwijl je sommige in-ears probleemloos een meter onder water kunt dompelen. Het IP-certificaat (International Protection Rating) geeft aan in hoeverre het product bestand is tegen ‘vijandige omgevingen’. We hebben de IP-certificaten aan de tabel toegevoegd.

Testprocedure

AfterShokz Trekz Air

De AfterShokz Trekz Air is een ietwat afwijkend product in dit deelnemersveld. Waar je de overige besproken in-ears in de gehoorgang draagt, werkt dit luisterapparaat via beengeleiding. Je klemt deze hoofdtelefoon bovenop het uiterste deel van het jukbeen pal voor je oor. Beide audio-units zijn via een dunne hoofdband met elkaar verbonden. Zeker voor buitenactiviteiten is het fijn wanneer je oren ‘vrij’ zijn, zodat je met sportmaatjes kunt kletsen en het verkeer duidelijk hoort. De Trekz Air zit erg comfortabel, blijft vanwege een prettige klemdruk prima zitten en is ook nog eens zeer licht. Van irritatie is zelfs tijdens urenlange sportsessies geen sprake.

Via trillingen bereiken de klanken je gehoororgaan. Dat is aan het begin wel even wennen, want de muziek lijkt in eerste instantie wat ‘hol’ te klinken. Na even luisteren ben je eraan gewend, al bieden reguliere in-ears wel een sprankelendere muziekweergave met meer laag. We krijgen regelmatig het idee dat er bepaalde details in de nummers ontbreken. De volumeregeling werkt eenvoudig, want in de hoofdband zitten hiervoor toetsen verwerkt. Door beide volumetoetsen tegelijkertijd ingedrukt te houden, wijzig je de equalizerinstellingen. Daarnaast beschikt de hoofdtelefoon over een multifunctionele knop om onder meer inkomende gesprekken aan te nemen en nummers te skippen. Opladen gebeurt via een usb-kabel, waarna de hoofdtelefoon het zo’n zes uur volhoudt. AfterShokz levert een setje oorpluggen mee om je oren eventueel voor omgevingsgeluid af te sluiten.

©PXimport

AfterShokz Trekz Air

Prijs
€ 169,99
Websitewww.aftershokz.com6Score60

Bose SoundSport Free

Ook traditionele audiomerken begeven zich in de drukbezette markt van sportieve in-ears. Zo ontwikkelde Bose met de SoundSport Free volledig draadloze oordopjes. Dat betekent dat beide in-ears over een eigen accu beschikken. Voor het opladen gebruik je een compact oplaadstation, dat tegelijkertijd dient als opbergdoosje. Aan de hand van de magnetische contactpunten leg je de oordopjes soepel in de houder, waarna je de accu’s via een enkele usb-kabel oplaadt. Het oplaadstation heeft zelf ook een batterij, zodat je dit onderdeel als powerbank inzet om de in-ears onderweg te voeden.

De buitenzijde van de oordopjes is fraai afgewerkt met een glimmende laklaag waarbinnen het bekende Bose-logo pronkt. Helaas zijn er hierop wel snel vingerafdrukken zichtbaar. Iedere in-ear heeft een siliconen vleugel, waarmee je het apparaatje met een draaibeweging aan de binnenkant van de oorschelp bevestigt. Tijdens het hardlopen blijft alles keurig op zijn plek zitten. Wel steken ze behoorlijk ver uit.

Via fysieke knopjes aan de bovenzijde van de rechter oortelefoon regel je het volume en pauzeer je de muziekweergave. De knopjes zijn behoorlijk stug en dien je stevig in te drukken. Over de geluidskwaliteit kunnen we kort zijn, want die is weergaloos. De SoundSport Free produceert een diepe laagweergave, die geen enkel ander product in deze test weet te overtreffen. Daarnaast blinken de oordopjes ook nog eens uit in het hoog, waardoor sporters genieten van sprankelende muziek met een prima detaillering. Het product is helaas wel stevig aan de prijs. Geïnteresseerden kiezen tussen de kleuren zwart, blauw en oranje.

©PXimport

Bose SoundSport Free

Prijs
€ 199,95
Websitewww.bose.nl9Score90

Jabra Elite Active 65t

De Jabra Elite Active 65t beschikt, net als de Bose SoundSport Free uit deze test, over een oplaadstation inclusief powerbankfunctie. Volgens Jabra kun je deze draadloze oordopjes zonder netvoeding tweemaal volledig opladen. Opvallend is dat dit product geen oorhaakjes, vleugels of boogjes bevat. De bedoeling is dat je de in-ear in het gehoorkaneel draait, waarna het apparaatje behoorlijk stevig blijft zitten. Belangrijk is dat je wel de juiste maat siliconen oordopjes kiest, want anders gaan de apparaatjes irriteren. Zitten ze eenmaal goed, dan geniet je van een uitgebalanceerde audioweergave met een behoorlijk diepe laag. Het geluid is niet zo dynamisch als van het Bose-setje, maar voor de gemiddelde sporter zeker goed genoeg. Middels een mobiele app kun je nog wat aan de equalizerinstellingen sleutelen, door bijvoorbeeld Bass boost of Energize te selecteren. Het verschil hoor je direct!

Het linkeroordopje bevat twee knopjes om onder andere het volume te regelen en nummers te skippen. Het rechteroordopje gebruik je om te telefoneren en spraakopdrachten door te geven. De Elite Active 65t ondersteunt namelijk spraakassistenten als Google Assistent en Siri. Op die manier vraag je tijdens je hardlooprondje bijvoorbeeld eenvoudig een gesproken weerbericht op. Doe je een in-ear uit, dan pauzeert de muziekweergave automatisch. Zoals we van Jabra gewend zijn, is de afwerking netjes verzorgd. De hoge prijs is daar dan ook naar. Deze in-ears zijn in het zwart, blauw en rood verkrijgbaar.

©PXimport

Jabra Elite Active 65t

Prijs
€ 189,99
Websitewww.jabra.nl8Score80

Jabra Elite Sport

De Elite Sport is het vlaggenschip van Jabra’s lijn met sportoordopjes en het betreft tegelijkertijd het duurste product in dit deelnemersveld. Vergeleken met de Elite Active 65t is het ontwerp iets anders, want dit exemplaar heeft een bescheiden boogje waarmee je het luisterapparaat in de gehooringang klemt. De Deense fabrikant levert maar liefst zes paar oortips mee, waarbij je keuze hebt tussen dopjes van siliconen en traagschuim. Ondanks de ruime keuze met oortips vinden we het goedkopere broertje comfortabeler zitten. De oordopjes van de Elite Sport gaan na enige tijd irriteren. Jabra levert een luxe oplaadstation met powerbankfunctie mee.

De audiokwaliteit is prima in orde, want de Elite Sport klinkt erg energiek met voldoende laag en detaillering. Iedere in-ear bevat twee fysieke knopjes om bijvoorbeeld muziek te bedienen en de spraakfunctie te gebruiken. Nadat er een bluetoothverbinding tot stand is gebracht, adviseert Jabra om zijn Sport Life-app te installeren. Via een aparte sensor in de rechter in-ear detecteert de app je hartslag. Daarnaast houdt Sport Life tijdens sportsessies allerlei gegevens bij, zoals de afgelegde afstand, de actuele snelheid en het aantal verbrande calorieën. Zeker voor fanatieke sporters kan deze app van toegevoegde waarde zijn. Nuttig is dat je tijdens sportactiviteiten gesproken updates ontvangt, zoals de afstand, tijdsduur en gemiddelde hartslag. De Elite Sport is verkrijgbaar in een zwarte en grijs/groene uitvoering.

©PXimport

Jabra Elite Sport

Prijs
€ 219,99
Websitewww.jabra.nl7Score70

Jaybird X4

Het Amerikaanse merk Jaybird is gespecialiseerd in het ontwikkelen van draagbare audioproducten voor sporters. Hoewel de X4 via bluetooth verbinding maakt met een smartphone, gaat het niet om een volledig snoerloos ontwerp. Beide oordopjes zijn namelijk met elkaar verbonden via een kabel, waarin ook een eenvoudige afstandsbediening is verwerkt. Tijdens het rennen voel je deze afstandsbediening wel op en neer bewegen, al kun je het snoertje met de kabelclip wel aan een T-shirt vastmaken.

Door de contactpunten van de afstandsbediening op de meegeleverde usb-lader te leggen, laad je de accu op. Deze usb-lader heeft overigens een zeer korte kabel. Eenmaal opgeladen belooft Jaybird een speeltijd van ongeveer acht uur. Ieder oordopje beschikt over een siliconen vleugel, waarmee je de in-ear aan de binnenkant van je oorschelp bevestigt. Fijn is dat de fabrikant drie verschillende maten van deze vleugels meelevert, waardoor de X4 in de meeste oren prima blijft zitten. De standaard oortips zijn vrij hard, maar gelukkig kun je als alternatief de oortips van traagschuim gebruiken. Na het koppelen via bluetooth vertelt een vrouwelijke stem de resterende accucapaciteit en wijst ze je op de Jaybird-app. Hierin zit een uitgebreide handleiding, zodat je weet hoe je de X4 correct draagt. Verder wijzig je diverse geluidsinstellingen en gebruik je zo nodig een zoekfunctie om kwijtgeraakte oordopjes terug te vinden.

De audioweergave is prima in balans, waarbij we in tegenstelling tot veel andere in-ears basloopjes gemakkelijk oppikken. Bij hoogwaardige opnames missen we wel wat detaillering. De X4 is verkrijgbaar in de kleurstellingen zwart/geel, grijs/blauw en groen.

©PXimport

Jaybird X4

Prijs
€ 129,-
Websitewww.jaybirdsport.com8Score80

Plantronics BackBeat FIT 350

Veel sportoordopjes laten bewust wat achtergrondgeluid toe om buitenshuis veilig te sporten, maar dat is bij deze BackBeat Fit 350 niet het geval. Plantronics levert namelijk verschillende maten oortips mee om de gehoorgang volledig af te sluiten. Via haakjes en vleugels bevestig je het luisterapparaat stevig in het oor. De in-ears zitten als gegoten en blijven bij iedere beweging prima op hun plek zitten. Via een reflecterende kabel met geïntegreerde afstandsbediening zijn beide oordopjes met elkaar verbonden. Deze afstandsbediening heeft aan de achterzijde een clip, zodat je hem aan een T-shirt kunt bevestigen.

Hoewel er geen sprake is van actieve ruisonderdrukking, weet de BackBeat FIT 350 omgevingsgeluiden prima ‘buiten’ te houden. Voor een hardlooprondje in de wijk levert dat wellicht eerder onveilige situaties op, maar in een drukke sportschool is blokkade van achtergrondgeluiden wel zo prettig. Twee audiodrivers van zes millimeter verzorgen een heldere muziekweergave die prettig in het gehoor ligt. Net als bij de eveneens geteste BackBeat FIT 3100 zou de laagweergave iets pittiger mogen.

De aanwezige accu houdt het op een normaal volumeniveau ongeveer zes uur vol. De afstandsbediening beschikt over een micro-usb-poort, zodat je de batterij via de meegeleverde usb-kabel kunt opladen. Geïnteresseerden hebben keuze tussen een zwarte, grijze en blauwe uitvoering. Een groot pluspunt is de prijs van nog geen acht tientjes.

©PXimport

Plantronics BackBeat FIT 350

Prijs
€ 79,99
Websitewww.plantronics.com8Score80

Sennheiser CX Sport

Het topmodel van Sennheiser voor sportdoeleinden is de CX Sport. Het Duitse merk koos voor een blitse uitstraling met gele oorvleugels en een zilverkleurige buitenkant. In de kabel zit een eenvoudige afstandsbediening verwerkt met gele toetsen, zodat je tijdens fysieke inspanning het volume aanpast en telefoneert. Deze afstandsbediening bungelt onder je rechteroor. Opvallend is dat het audiomerk in het snoer onder het linkeroor een kunststof dummy heeft geïntegreerd, zodat het gewicht evenredig wordt verdeeld. Met de meegeleverde clip maak je het snoer desgewenst vast aan een T-shirt. Sennheiser levert drie verschillende maten oortips en -vleugels mee, zodat er voor iedere luisteraar een goede pasvorm mogelijk is. De oordopjes van de CX Sport zijn compact en zitten prettig, al voel je de afstandsbediening en dummy tijdens hardloopsessies wel een beetje ‘dansen’.

Zoals we van een gerenommeerd hoofdtelefoonmerk als Sennheiser mogen verwachten, is de audiokwaliteit van een erg hoog niveau met een groot frequentiebereik. De geluidsweergave is dynamisch en ontzettend open, waardoor het een feest is om met deze hoofdtelefoon naar goede muziek te luisteren. Vanwege aptx-ondersteuning ligt de audiokwaliteit dankzij een gunstige compressie nog iets hoger, mits je kwalitatieve audiobestanden vanaf een geschikte smartphone afspeelt. Verwacht verder geen mobiele app, spraakbediening of een snoerloos ontwerp. De CX Sport doet wat hij moet doen en dat is een hoog draagcomfort met een uitstekende muziekweergave combineren. Kortom, een aanrader!

©PXimport

Sennheiser CX Sport

Prijs
€ 129,-
Websitewww.sennheiser.com9Score90

Sony WI-SP600N

De WI-SP600N is op papier zowel voor hardlooprondjes als een luidruchtige sportschool geschikt. Via een fysieke knop in de afstandsbediening schakel je namelijk actieve geluidsonderdrukking in of uit. In het eerste geval vangt een microfoon omgevingsgeluid op, waarna een speciale chip tegenovergestelde frequenties genereert. In de praktijk doet deze functie zijn werk minder goed vergeleken met de recente over-ear-hoofdtelefoons van Sony. Wanneer actieve geluidsonderdrukking is ingeschakeld, zijn veel achtergrondgeluiden namelijk nog prima hoorbaar.

De in-ears hebben een klein boogje waarmee je het apparaatje binnen de oorschelp klemt. Tijdens fysieke inspanning blijven de oordopjes keurig zitten. De afstandsbediening in het snoer heeft behoorlijk wat knopjes, dus blindelings bedienen vereist enige oefening. Een nadeel is dat deze afstandsbediening niet is voorzien van een bevestigingsclip, waardoor dit onderdeel tijdens het sporten ergens onder je linkeroor bungelt. Op de productdoos staat de term ‘Extra bas’ en Sony maakt deze belofte waar. Het laag gaat voor in-ear-begrippen diep, zonder het midden en hoog tekort te doen. De geluidskwaliteit is prima, al klinken de besproken producten van Bose en Sennheiser nog iets beter. Via de Headphones-app kies je uit één van de voorgekauwde equalizerinstellingen, waarmee je bijvoorbeeld het basniveau nog verder omhoog krikt. Voor oordopjes met een kabel is de WI-SP600N wat aan de prijzige kant. Sony verkoopt dit model in een roze, gele, witte en zwarte uitvoering.

©PXimport

Sony WI-SP600N

Prijs
€ 160,-
Websitewww.sony.com7Score70

JVC HA-ET90BT-B

JVC levert bij zijn HA-ET90BT-B een handig opbergdoosje mee waarin je de in-ears kwijt kunt. Dankzij de aanwezige contactpunten fungeert dit opbergdoosje tegelijkertijd als oplaadstation. De opgegeven speeltijd bedraagt slechts drie uur, maar je kunt de oordopjes onderweg nog opladen. Dankzij een aanwezige accu van 360 mAh zet je het oplaadstation namelijk in als veredelde powerbank. Een minpunt is dat je soms aan de oordopjes moet ‘wrikken’ om contact te maken, dus dat vereist enige gewenning.

Iedere in-ear beschikt over een klein siliconen boogje, waarmee je het luisterapparaat in de gehooringang klemt. Heel erg stevig zitten apparaatjes niet, al blijven ze tijdens sportsessies wel op hun plek zitten. De HA-ET90BT-B voelt comfortabel en gaat tijdens lange sportsessies niet zo snel irriteren. De bediening is simpel, want beide oordopjes hebben een enkele drukknop. Druk eenmaal om de muziek te pauzeren en tweemaal om het volume te reguleren. Verder is er een eenvoudige mobiele app, waarmee je de batterijstatus controleert, audio-instellingen wijzigt en verloren oordopjes via een alarmgeluid terugvindt. Voor in-ears in deze prijsklasse is de audiokwaliteit helaas ondermaats. De nummers klinken blikkerig, oppervlakkig en bij vlagen zelfs schel, waardoor de HA-ET90BT-B bepaald geen recht doet aan je favoriete muziekalbums. Dit product is in een zwarte en gele uitvoering verkrijgbaar.

©PXimport

JVC HA-ET90BT-B

Prijs
€ 179,-
Websitewww.jvc.com5Score50

Plantronics BackBeat FIT 3100

De snoerloze BackBeat FIT 3100 springt direct in het oog. De buitenkant van de oordopjes hebben namelijk een glimmend laklaagje, waarop vingerafdrukken helaas duidelijk zichtbaar zijn. De bevestiging op het oor gebeurt op twee manieren. Zo heeft ieder exemplaar een grijs of zwart haakje die je achter de oorschelp bevestigt. Daarnaast is er ook een bescheiden oranje vleugel om het oordopje in de gehoorgang te klemmen. Deze combinatie zorgt ervoor dat de BackBeat FIT 3100 uitermate stevig zit, waardoor dit product prima geschikt is voor de wildste sportavonturen.

Deze in-ears zitten niet diep in het oor, waardoor je omgevingsgeluiden goed kunt opvangen. Plantronics gebruikt relatief grote audiodrivers van 13,5 millimeter en dat komt de geluidskwaliteit ten goede. Muziek klinkt loepzuiver, waarbij vooral het midden en hoog netjes vertegenwoordigd zijn. Veel sporters wensen een extra diepe laagweergave, maar helaas voorziet de BackBeat FIT 3100 niet in deze behoefte. Voor de volumeregeling heeft het linkeroordopje een handig aanraakpaneel. Met behulp van de mobiele app koppel je desgewenst andere functies aan de aanraaktoetsen, zoals het starten van een stopwatch of specifieke afspeellijst. Daarnaast hebben de in-ears drukknoppen om de muziekweergave te pauzeren, nummers te skippen en inkomende gesprekken aan te nemen. Plantronics levert een stevig oplaadstation met geïntegreerde batterij mee.

©PXimport

Plantronics BackBeat FIT 3100

Prijs
€ 149,99
Websitewww.plantronics.com8Score80

Conclusie

Wat betreft de geluidskwaliteit hebben de producten van de traditionele audiomerken Bose en Sennheiser net een streepje voor. Beide modellen bieden een dynamische en detailrijke muziekweergave, zodat sporters optimaal genieten van opzwepende muziek. Het betreffen overigens wel twee verschillende modellen. De Bose SoundSport Free is namelijk ‘true wireless’ en bevat geen enkele kabel. Een nadeel is dat snoerloze modellen vanwege de ingebouwde accu relatief ver uitsteken en dat je ze dus gemakkelijk kunt verliezen. De in-ears van de Sennheiser CX Sport zijn onderling met een kabel verbonden, waarbij de afstandsbediening in de kabel is verwerkt. Dit model is ook nog eens zeventig euro goedkoper dan het product van Bose (waarbij de meerprijs vooral zit in het snoerloze ontwerp). Vanwege de lagere prijs geven we Sennheiser het keurmerk Best getest, maar Bose is een uitstekende keuze als je op zoek bent naar true wireless. Als redactietip bevelen we de zeer betaalbare Plantronics BackBeat FIT 350 aan. Voor amper tachtig euro haal je hiermee een prima klinkende en comfortabel setje oordopjes in huis.

©PXimport

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Deze keer kijken we naar draadloze over-ear hoofdtelefoons met actieve ruisonderdrukking voor onder de 125 euro.

Met een koptelefoon met ruisonderdrukking zorg je ervoor dat geluiden van buiten, zoals bijvoorbeeld verkeer, openbaar vervoer of vliegtuiggeluiden worden weggefilterd. De draadloze modellen die we hier bespreken hebben daarnaast ook een lange accuduur zodat je er gedurende langere periode muziek mee kunt luisteren.

Wel kost ruisonderdrukking beduidend meer energie dan wanneer je die functie niet gebruikt, dus de accu van je hoofdtelefoon gaat dan sneller leeg. Per koptelefoon zie je dan ook hoe lang de accu volgens de fabrikant mee gaat wanner de ruisonderdrukking (acive noise cancelling, ANC) is in- en uitgeschakeld. Niet alle fabrikanten hebben de accuduur zonder ANC opgegeven, maar die is altijd langer dan wanneer ANC wel is ingeschakeld.

Sony WH-CH720N

Deze koptelefoon van Sony is ideaal voor wie op zoek is naar een lichte en comfortabele optie zonder in te leveren op de basisfunctionaliteiten. Hij weegt slechts 192 gram, wat hem tot een van de lichtste koptelefoons maakt die voorzien is van actieve ruisonderdrukking. De batterijduur is een ander sterk punt; met een volle accu kun je tot 35 uur onafgebroken muziek afspelen met de ruisonderdrukking ingeschakeld. Zonder deze functie gaat de batterij tot 50 uur mee. Bovendien is er een snellaadfunctie aanwezig, waardoor je na slechts zo'n tien minuten laden al een uur extra luistertijd hebt. De geluidskwaliteit is helder en evenwichtig, met een goede weergave van zowel lage als hoge tonen.

Afspeelduur (met / zonder ANC): 35 uur / 50 uur
Oplaadtijd: 10 min voor 1 uur muziek / 3,5 uur volledig

Sennheiser Accentum Wireless

De Sennheiser Accentum Wireless richt zich op de essentie: goed geluid en een lange batterijduur. Waar andere koptelefoons veel extra's bieden, focust deze zich op een perfecte audioweergave. Dit model levert een rijk en gedetailleerd geluid, zoals je dat van Sennheiser gewend bent. De ruisonderdrukking doet zijn werk en minimaliseert omgevingsgeluid, terwijl je met de transparantiemodus juist het geluid van buiten door kunt laten. Met de snellaadfunctie kun je binnen tien minuten voor 5 uur muziek weer bijladen, handig als je onderweg bent.

Afspeelduur (met / zonder ANC): 50 uur / onbekend
Oplaadtijd: 10 min voor 5 uur muziek / 3,5 uur volledig

JBL Live 770NC

Deze koptelefoon van JBL is ontworpen voor een brede doelgroep. De Live 770NC beschikt over True Adaptive Noise Cancelling, wat betekent dat de mate van ruisonderdrukking zich automatisch aanpast aan de omgeving. Zo kun je je concentreren op je muziek of podcast, of je nu in de trein of op kantoor zit. De koptelefoon heeft een 'Smart Ambient'-modus waarmee je het geluid van buiten juist kunt horen, zodat je bijvoorbeeld gesprekken kunt voeren zonder hem af te zetten. De batterijduur is ook een groot pluspunt, met tot wel 50 uur afspeeltijd. Dankzij de nieuwste Bluetooth 5.3-techniek is er ondersteuning voor de LE Audio-technologie, wat een lagere latency en een stabielere verbinding mogelijk maakt.

Afspeelduur (met / zonder ANC): 50 uur / 65 uur
Oplaadtijd: 3 uur volledig

Urbanista Los Angeles

Wat deze koptelefoon zo bijzonder maakt, is zijn unieke functie: opladen via zonne-energie. De Urbanista Los Angeles is uitgerust met een speciaal Powerfoyle-materiaal op de hoofdband dat licht omzet in energie. Dit betekent dat de koptelefoon continu oplaadt zolang hij aan licht wordt blootgesteld. Ontzettend handig als je vaak buiten bent. Maar ook zonder deze functie is de batterij met 80 uur indrukwekkend. Het geluid is helder en evenwichtig, met een goede weergave van details. De koptelefoon is bovendien eenvoudig in gebruik, met bedieningselementen op de oorschelp en een ingebouwde microfoon voor telefoongesprekken. Deze koptelefoon kan alleen via de zonnecel worden opgeladen, er zit geen laadkabeltje bij. Het opladen gaat echter relatief snel.

Afspeelduur (met / zonder ANC): 80 uur / onbekend
Oplaadtijd (alleen via zonnecel): 3 uur luistertijd per uur in zon, binnen bij diffuus licht: 2 uur

JBL Quantum 810

De JBL Quantum 810 Wireless is vooral gericht op gaming, maar is ook prima te gebruiken voor dagelijks gebruik. Het meest opvallende kenmerk is de dubbele draadloze connectiviteit: je kunt hem via de 2,4 GHz-dongle verbinden met je pc of console voor een lage latency, terwijl de Bluetooth-functie het mogelijk maakt om tegelijkertijd verbinding te maken met je telefoon. De headset is uitgerust met JBL's QuantumSOUND Signature en ondersteunt DTS Headphone:X 2.0, wat zorgt voor een realistische en meeslepende ruimtelijke geluidsweergave. Zo hoor je precies waar je tegenstanders vandaan komen. De microfoon (die je kunt wegklappen als je 'm niet gebruikt) zorgt ervoor dat je stem helder wordt overgebracht, terwijl de bedieningselementen op de oorschelp je de volledige controle geven over het volume en de balans tussen game-audio en chatgeluid.

Afspeelduur (met / zonder ANC): 43 uur / onbekend
Oplaadtijd: 3,5 uur

Er zijn veel (gratis) e-boeken te vinden op het internet, maar misschien luister je liever dan dat je leest. Met de juiste tools zet je een e-book om naar een luisterboek. Of je maakt zelf een audioverhaal, met een stem en taal naar keuze, en helemaal gratis. In dit artikel lees je hoe je dat doet.

Je kunt een e-book natuurlijk zelf hardop voorlezen en je stem opnemen, maar dat is erg tijdrovend en weinig zinvol. Het ligt anders als je (e-)boeken of tijdschriften inspreekt voor mensen met een leesbeperking, bijvoorbeeld in samenwerking met organisaties als Dedicon (https://www.dedicon.nl) en Transkript (https://www.transkript.be). Er bestaan zelfs heuse stemmenbureaus waar mensen met een goede stem ingehuurd worden om teksten in te spreken.

Zulke initiatieven zijn zeker waardevol, maar de insteek hier is anders. Stel: je hebt een paar leuke e-boeken gevonden, maar lezen is niet je ding. Je luistert liever naar verhalen, bijvoorbeeld in de auto of met koptelefoon op de bank. Of je wilt eigen verhalen, eventueel door AI gegenereerd, laten voorlezen door een professionele stem, zelfs in meerdere talen. Denk aan sprookjes voor kinderen voor het slapengaan of een verhaaltje tijdens lange autoritten. Een interessant project, dat vooral de iets gevorderde lezer zal aanspreken.

E-boeken vinden

De tool waarmee we straks e-boeken naar luisterboeken converteren, kan – zoals de meeste legale software – in principe niet overweg met DRM-beschermde exemplaren (Digital Rights Management). Gelukkig zijn er voldoende niet-beschermde en gratis e-boeken beschikbaar. Een van de oudste publieke domeinprojecten is Project Gutenberg (https://www.gutenberg.org), met meer dan 75.000 titels, vooral klassiekers. Andere bronnen zijn onder meer ManyBooks.net (https://www.manybooks.net), Standard Ebooks (https://www.standardebooks.org) en FreeEbooks.net (https://www.free-ebooks.net). De focus ligt doorgaans op Angelsaksische werken, maar je kunt vaak filteren op taal en andere criteria. Specifiek voor Nederlandstalige titels is https://www.dbnl.org een goed vertrekpunt.

Afhankelijk van de bron kun je e-boeken vaak in meerdere formaten downloaden, zoals epub, mobi, azw3, pdf en txt. Het open en gestandaardiseerde epub-formaat is een van de populairste en meest geschikte, zeker ook voor conversie naar luisterboeken. Epub ondersteunt tevens interne navigatie, zoals inhoudsopgaven, die tools als ebook2audiobook kunnen gebruiken om hoofdstukken te scheiden. De belangrijkste versies zijn epub 2.x en 3.x, waarbij deze laatste technologieën als html5 en css3 ondersteunt, bruikbaar voor nieuwe e-readers en apps.

Beheren en omzetten

Onze focus ligt op het converteren naar audioboeken, maar we laten je eerst kort kennismaken met de gratis opensource-tool Calibre (https://www.calibre-ebook.com; beschikbaar voor meerdere platformen). Hiermee beheer je niet alleen je e-boeken, je kunt ze ook naar een ander, beter formaat omzetten.

Installeer de tool, start deze op en stel de taal, een geschikte locatie voor je boeken en je favoriete e-reader in (kies eventueel Generisch / Smartphone).

Om e-boeken aan je bibliotheek toe te voegen, klik je op het pijlknopje bij Boeken toevoegen en kies je bijvoorbeeld Boeken toevoegen uit een enkele map. Deze verschijnen in het midden, waar je ze op kolom naar keuze sorteert. Dubbelklik op een voorbeeld om meer details te zien, zoals het formaat. Met een dubbelklik op de titel kun je het boek lezen met de ingebouwde leesmodule.

Je kunt ook e-boeken uit e-readers ophalen en uitwisselen door deze met je pc te verbinden en via de knop Toestel op te halen, maar daar gaan we hier niet verder op in.

Converteren

Calibre converteert normaal automatisch boekformaten voor specifieke apparaten, maar je kunt ook handmatig converteren. Selecteer een of meer boeken in de bibliotheek en klik op het pijlknopje bij Boeken converteren. Kies Individueel converteren of Een groep converteren, waarbij de instellingen dan voor alle geselecteerde boeken gelden.

In het dialoogvenster pas je indien gewenst onderdelen aan, zoals Metagegevens (inclusief omslagafbeelding), Inhoudsopgave en meer. Je kunt deze ook gewoon laten zoals ze zijn en direct klikken op het pijlknopje rechtsboven.

Bij Uitvoerformaat kies je uit allerlei formaten, waaronder het prima geschikte EPUB. Zodra je een formaat selecteert, kun je via het linker paneel <formaat->uitvoer nog extra opties instellen.

Bevestig met OK. Rechtsonder in het Calibre-hoofdvenster volg je het conversieproces via de knop Taken. Zo'n conversie duurt meestal maar enkele seconden.

Ebook2audiobook

We zijn nu klaar om ons eerste e-boek om te zetten in een luisterboek. Dat doen we met het gratis ebook2audiobook. Deze tool gebruikt AI-gestuurde TTS-technologie (text-to-speech), wat zorgt voor natuurlijk klinkende stemmen.

We beginnen met een installatie onder Windows. Dit duurt even, maar verloopt grotendeels automatisch. Je hebt wel Python nodig om scripts te kunnen uitvoeren.

Ga naar de site via https://www.kwikr.nl/pydl, download de Windows-installer en start deze met een dubbelklik. Vink in het startvenster zowel Use admin privileges when installing py.exe als Add python.exe to PATH aan. Klik op Install Now.

Test na installatie of alles goed is verlopen door op de Opdrachtprompt het commando python --version uit te voeren. Je zou nu het versienummer van Python moeten zien.

Surf daarna naar https://www.kwikr.nl/ebook2. Klik op de groene Code-knop en kies Download ZIP. Pak dit archief uit naar een lege map, een proces dat wel even kan duren.

Installeren

Open de submap ebook2audiobook-main in de uitgepakte map via de Opdrachtprompt, bijvoorbeeld met het commando

In deze map zie je onder meer het tekstbestand requirements.txt. Als je dit opent in een teksteditor als Kladblok, zie je dat het een lijst bevat met dertig vereiste Python-onderdelen. Je installeert ze vanuit deze map met het commando

Start vervolgens het batchbestand ebook2audiobook.cmd vanuit dezelfde map door dit als commando in te voeren en met de Enter-toets te bevestigen. Je kunt dit bestand gerust vooraf bekijken met Kladblok. Het script installeert extra Python-pakketten en start het programma in een eigen (gevirtualiseerde) omgeving om potentiële conflicten met andere Python-pakketten te vermijden.

Bij de start verschijnen normaal meldingen dat onderdelen als onder andere ffmpeg, nodejs en sox ontbreken, maar het batchbestand zorgt gelukkig zelf voor de installatie.

Neem gerust de tijd voor een kopje koffie, want de installatie duurt behoorlijk lang. Er worden namelijk duizenden kleine bestanden in de map geplaatst, goed voor meer dan 4 GB.

Waarschijnlijk vraagt je Windows-firewall op het einde nog toestemming en verschijnt onderaan de melding http://0.0.0.0:7860. Laat het opdrachtpromptvenster gewoon geopend.

Webinterface

Tik nu het adres localhost:7860 in de adresbalk van je browser. Krijg je een melding als 'Deze site is niet bereikbaar', dan is het opdrachtprompt-venster waarschijnlijk afgesloten. Je kunt trouwens het lopende proces in dit venster indien gewenst ook altijd zelf afsluiten met Ctrl+C.

Om het script weer op te starten en de webinterface beschikbaar te maken, voer je gewoon opnieuw het batchbestand ebook2audiobook.cmd uit. Het script merkt dat alles al is geïnstalleerd, dus je kunt vrijwel meteen verder. Ververs de webpagina indien nodig.

Ebook2audiobook is in essentie een opdrachtregelscript en de webinterface is weinig meer dan een grafische schil. In dit artikel beperken we ons tot het gebruik van die interface. Wil je verder graven, dan moet je je verdiepen in de opdrachtregelparameters.

Conversie-uitvoer

Selecteer linksboven File en klik op Click to upload. Selecteer een geschikt e-boek of ander tekstbestand. Geef bij Language aan wat de brontaal is; scrol eventueel tot bij More languages (A-Z). Je kunt ook handmatig een taal ingeven, zoals Dutch – Nederlands.

Bij Optional kies je een bestaande stem, waaronder die van bekende personen als David Attenborough of Morgan Freeman. Via de pijlknop beluister je een voorbeeld.

Wil je niet alleen de stem, maar ook toon en stijl laten nabootsen, selecteer deze persoon dan ook (indien beschikbaar) bij Fine Tuned Models in plaats van de standaardoptie Internal.

Standaard staat bij TTS Base de engine xtts geselecteerd, die meestal de beste resultaten geeft. Je kunt ook met de andere beschikbare engines experimenteren (het beste gaat dat met een korte tekst ter test).

Heb je een ondersteunde gpu, vink dan GPU aan bij Processor Unit om de conversie aanzienlijk te versnellen. Kies tot slot een geschikt uitvoerformaat. Meestal stelt de tool m4b voor, omdat dit hoofdstukken ondersteunt, je leespositie bewaart en bij hoge compressie toch goede kwaliteit levert. Andere opties zijn onder meer flac, m4a, mp3 en ogg.

Tot slot kun je op het tabblad Fine Tuned Parameters nog enkele technische aspecten bijsturen, zoals Temperature (hoe hoger, hoe creatiever, maar ook hoe minder accuraat) en Speed (de spreeksnelheid).

Is alles ingesteld, klik dan onderaan op de gele balk om de conversie te starten. Houd er rekening mee dat het omzetten naar natuurlijke stem veel rekenkracht vergt. Bij een doorsnee e-boek is het programma al snel een dag of nacht bezig, al kun je natuurlijk ook eigen, korte verhalen importeren. Dit kan eventueel ook in pdf, txt, docx of html.

Eigen stem

Na afloop kun je het resultaat vanuit de webinterface beluisteren. Gebruik de pijlknop linksonder om het bestand (vanuit de tijdelijke submap \tmp) op te slaan op een gewenste locatie. Je speelt het daarna af in je favoriete app, bijvoorbeeld met een mediaspeler als de gratis mediaspeler VLC media player (https://www.videolan.org).

Je kunt ook een andere stem gebruiken, bijvoorbeeld je eigen stem. Hiervoor heb je een stemopname nodig van maximaal zes minuten, liefst in mono, met een sample rate van 16K en opgeslagen als wav-bestand.

Heb je een opname in een ander formaat, dan converteer je die eenvoudig met een gratis tool als het uitstekende Shutter Encoder (https://www.shutterencoder.com). Open het opnamebestand, kies WAV bij Functie selecteren, stel bij Audio-instellingen in op Mix audiobestanden naar: Mono en Bemonsteringsfrequentie wijzigen naar: 16k. Bevestig op Functie starten.

In de webinterface van ebook2audiobook klik je bij Cloning Voice Audio File op Klik om te uploaden en verwijs je vervolgens naar het wav-bestand. De opname wordt meteen verwerkt en automatisch geselecteerd. Je kunt de stem hier ook beluisteren.

Metadata

Ook luisterboeken kun je voorzien van een omslagfoto, titel, auteur, trefwoorden en andere metadata. Wil je dit vóór de conversie regelen, dan doe je dat het makkelijkst in Calibre: klik met rechts op de titel van het e-boek (epub) en kies Metagegevens bewerken.

Hoewel je bepaalde metadata ook via ebook2audiobook kunt meegeven, is dat minder eenvoudig. Achteraf aanpassen is dan praktischer, bijvoorbeeld met een gratis tag-editor als Mp3tag (https://www.mp3tag.de/en), geschikt voor onder meer mp3, mp4, m4a en m4b.

AI-creatie

Met behulp van AI laat je ook heel eenvoudig eigen teksten of verhalen maken, zoals sprookjes voor het slapengaan, inclusief een mooie omslagafbeelding. We tonen kort hoe je dat doet in ChatGPT (https://www.chatgpt.com).

Meld je aan bij de app en geef een uitvoerige prompt in waarin je precies beschrijft welk type verhaal je wilt: het onderwerp, de personages, de setting, de stijl en de gewenste lengte. Je kunt het resultaat naderhand met extra prompts verder bijsturen.

Is het verhaal klaar, kopieer de tekst naar het klembord en plak het in een Word-document. Dat kun je eventueel via Calibre omzetten naar een epub-bestand.

Vraag de chatbot ook om een passende tekening bij het verhaal, bijvoorbeeld met de hoofdpersonages. Via de plusknop kun je optioneel één of meer foto's uploaden als model en vragen om de illustratie daarop te baseren.

Je voegt de afbeelding vervolgens samen met andere metadata toe aan je epub-bestand in Calibre. Ebook2audiobook maakt er dan een spannend luisterverhaal van. Voor elke dag eentje, misschien wel met je eigen stem om het helemaal echt (of echt nep) te maken.