ID.nl logo
Dit zijn de beste fitnesstrackers van nu
© PXimport
Gezond leven

Dit zijn de beste fitnesstrackers van nu

Waar fabrikanten van smartwatches nog een beetje zoekende zijn naar het echte nut van hun horloges, is het doel van een sportarmbandje duidelijk: het bandje coacht je om gezonder en actiever te leven. Door het dragen van een fitnessarmbandje worden gegevens verzameld die je inzicht geven over de belasting van je activiteiten, slaap, hartslag en of je genoeg beweegt. Welk fitnesstracker de beste polscoach voor jou is, vertellen we je in deze test.

Veel fitnesstrackers en sporthorloges belanden al na enkele weken (samen met de sportieve ambities) in de kast, en dat willen we graag voorkomen. Dus voordat je een fitnessarmbandje koopt, is het goed om na te gaan op wat voor manier je meer wilt bewegen of op welke manier je gezonder wilt leven. Dat hoeven namelijk niet per se sportieve ambities te zijn. Zo’n bandje kan je namelijk ook helpen om een betere nachtrust te krijgen, je eraan herinneren dat je niet te lang stil moet zitten, dat het tijd is voor ademhalingsoefeningen en veel meer. Voor wie van cijfertjes houdt, kan de verzamelde data natuurlijk ook een motivator zijn. Desondanks is het bepalen van je bewegingsdoelen hét item waar de armband zich op richt.

Het ligt voor de hand; maar om écht wat aan je armbandje te hebben, is het noodzakelijk om deze continu te dragen. Alleen op die manier krijg je een goede indruk van de invloed die een inspanning op je lichaam heeft. Hierbij is de hartslagmeting van groot belang: je wilt weten hoe snel deze opbouwt en hoe hoog deze piekt tijdens een inspanning. De hartslagmeters van alle geteste bandjes tonen je dit nauwkeurig. Maar even belangrijk is om in te zien hoe deze afbouwt en in rust is: iets waar veel fitnesstrackers minder aandacht aan besteden. Als de hartslag tot ver na de inspanning verhoogd blijft, dan ben je mogelijk erg (te) diep gegaan en het kan tevens een teken zijn dat je conditie niet optimaal is.

Verder kan een bandje dankzij z’n metingen nagaan of je frequent genoeg beweegt, of je gestrest bent, of je genoeg (nacht)rust pakt enzovoort. Eventueel kun je handmatig ingeven wat je zoal eet en drinkt, om zo een indruk te krijgen hoeveel je verbrandt ten opzichte van de hoeveelheid calorieën die binnenkomen en of je voldoende vocht binnenkrijgt.

Bewegingsdoelen

Wat voor soort beweging wil je doen? Of wil je gewoon een dagelijks stappendoel behalen? Eigenlijk is een fitnesstracker voor alle activiteiten handig. Ze worden ook automatisch herkend dankzij gemeten bewegingspatronen. Hierdoor ben je niet genoodzaakt je activiteitregistratie handmatig te starten op je apparaatje. Ben je een type dat graag wandelt, fietst, wielrent of hardloopt, dan is gps een leuke toevoeging om je routes vast te leggen.

Ga dus van tevoren goed na wat je wilt bereiken en hoe een armbandje je hiermee kan helpen, voordat je een aankoop doet die binnen no-time in de kast belandt.

Geteste modellen

Het bekendste fitnessarmbandje is dat van Fitbit, dat met de Charge aan de wieg heeft gestaan van deze productgroep. In onze test komt het meest recente exemplaar aan bod. In deze test vergelijken wij de Fitbit Charge 4, de Garmin VivoSmart 4, de Huawei Band 4 Pro, de Samsung Gear Fit 2 en de Xiaomi Mi Smart Band 5.

De sportbandjes zijn getest door ze meerdere dagen (en nachten) te dragen, naast een andere stappenteller en hartslagmeter. Ook hebben we de ingebouwde stappenteller van de telefoon ernaast gehouden ter referentie. Met ieder bandje zijn we een wandel- en fietstocht gestart om te kijken hoe de automatische bewegingsdetectie werkt en hebben we een hardlooprondje van vijf kilometer (plus een kilometer uitloop) handmatig gestart. Op deze manier hebben we vergelijkbare data verzameld over de metingen van de stappentellers, hartslag, slaapanalyse, locatiebepaling en natuurlijk de accuduur. Waar mogelijk hebben we de hartslagmeting op doorlopend ingesteld, dit is ook aan te bevelen als je zelf met een fitnessarmbandje aan de slag gaat.

Gezondheidsdata

Je fitnesstracker verzamelt 24 uur per dag gegevens om jou te helpen gezonder en actiever te leven. Dit zijn zeer waardevolle en zeer persoonlijke gegevens, waar natuurlijk wel goed mee omgegaan dient te worden. Wat dat betreft hebben Huawei en Fitbit een slechte naam. Huawei vanwege de beschuldigingen van nauwe banden met de Chinese overheid, die het niet zo nauw neemt met privacy. Fitbit is overgenomen door Google, maar er loopt nog een Europees onderzoek om deze overname goed te keuren vanwege de angst dat Google de via Fitbit verkregen gegevens misbruikt voor advertentiedoeleinden. Ook zijn het jouw eigen gezondheidsgegevens, dus moet je de vrijheid hebben om die gegevens te downloaden of te koppelen aan andere sport- en gezondheidsapps, zoals Strava en Apple Health. Helaas zijn het hier Samsung en (wederom) Fitbit die tekortschieten en je gegevens gijzelen in hun eigen diensten, om zo koppelingen met andere apps (in sommige gevallen) onmogelijk te maken.

Fitbit Charge 4

Fitbit stond in 2015 aan de wieg van de fitnesarmbandjes met de Charge-serie. Intussen is de vierde generatie van de Charge dit voorjaar verschenen.

Fysiek is er weinig veranderd ten opzichte van de vorige twee generaties. Het kleurloze scherm is overzichtelijk en laat zich makkelijk bedienen. Fitbit heeft het voor elkaar gekregen om het bandje zelfstandiger dan ooit te maken, zo kun je dankzij ingebouwde gps, routes op kaart vastleggen zonder dat je je smartphone bij je hoeft te hebben. ABN AMRO- en Rabobank-klanten kunnen dankzij Fitbit Pay ook hun portemonnee thuislaten. De accuduur van een week is hierbij een niet te onderschatten factor.

©PXimport

De stappenteller is behoorlijk accuraat, alleen is het gek dat er ook stappen worden gerekend (of beloond?) voor activiteiten waarbij je niet loopt, zoals fietsen. De hartslagmeter werkt erg goed en meet regelmatig, wat belangrijk is om een goede indruk te krijgen van je hartslaggezondheid.

Ook de app verdient een positieve vermelding; alle verzamelde gegevens worden overzichtelijk weergegeven, waaronder de slaapmeting. Minpunt is wel dat Fitbit je gegevens gijzelt, de mogelijkheden om je gezondheids- of sportgegevens te koppelen of te exporteren naar andere apps is zeer beperkt. Desondanks is de Fitbit Charge 4 de beste keuze voor wie een toegankelijk en goed fitnessarmbandje zoekt.

Fitbit Charge 4

Prijs
€ 119,-
Website
www.fitbit.com9Score90

  • Pluspunten

  • Veel functies

  • Hartslagmeting

  • Toegankelijke app

  • Accuduur

  • Minpunten

  • Exporteermogelijkheden te beperkt

  • Activiteiten leveren stappen op

Garmin VivoSmart 4

Waar de Fitbit vooral mikt op toegankelijkheid, spreekt Garmin juist de mensen aan die al wat sportiever zijn ingesteld en gemotiveerd door de verzamelde data nog een stapje beter willen worden. De bijbehorende app is namelijk toegespitst op data, die door het bandje dan ook uiterst nauwkeurig verzameld worden, of het nu hartslag of stappen zijn. Door nauwkeurige slaapmeting en conditiemeting wordt bijgehouden of je genoeg uitrust in relatie tot je activiteiten. Ook de stressmeting geeft aan of je buiten je activiteiten genoeg ontspant.

©PXimport


Met uitdagingen en badges word je op een leuke manier uitgedaagd om gezonder te leven, maar de app kan soms wat ontoegankelijk zijn, waardoor je door alle data het bos niet meer ziet. Er is geen gps aanwezig, maar als je je route wilt vastleggen, kun je daar wel je smartphone bij gebruiken.

Het bandje zelf heeft een accuduur van ongeveer een dag of vijf. Voor een bandje dat fysiek een slagje kleiner is dan de andere geteste exemplaren is dat best indrukwekkend. De bediening van het aanraakschermpje op het bandje gaat soms wat onhandig; aanrakingen worden niet altijd goed geregistreerd of menu’s zitten wat onlogisch in elkaar.

Garmin VivoSmart 4

Prijs
€ 99,-
Website
www.garmin.com9Score90

  • Pluspunten

  • Nauwkeurige metingen

  • Compact formaat

  • Stressmeting

  • Minpunten

  • App wat overweldigend

  • Bediening bandje

Huawei Band 4 Pro

De Band 4 Pro van Huawei lijkt erg veel op de Fitbit Charge 4, maar dan ietsje smaller en met een mooi kleurenscherm. Het bandje laat zich eenvoudig bedienen, evenals de bijbehorende Huawei Health-app. Toch krijg je al snel een ‘is dit alles?’-gevoel. De functionaliteit is namelijk behoorlijk beperkt.

Je kunt je meldingen lezen en muziek bedienen via het bandje, je nachtrust monitoren en dat is het wel zo’n beetje. Natuurlijk kun je op sportief gebied je trainingen bijhouden, waarbij je ook de routes kunt vastleggen via ingebouwde gps. De hartslagmeter werkt standaard alleen op oproep of tijdens activiteiten. Ergens diep in de app-instellingen zit de mogelijkheid verstopt om doorlopend de hartslag te meten, maar helaas gebeurt dat dan nog altijd niet erg frequent. Dat haalt ook de functie om het zuurstofgehalte in het bloed te meten onderuit, hoewel we niet goed hebben kunnen achterhalen hoe accuraat dit gemeten wordt. De hartslagmeting zelf is goed, de stappenteller is erg enthousiast en meet steevast meer stappen dan andere bandjes.

Wanneer je door de app bladert om de verzamelde data door te nemen, krijg je het gevoel dat er eigenlijk niet zoveel gemeten wordt en mogelijk is. Dat is wel zonde; hierdoor ben je wellicht beter af met een van de andere geteste bandjes.

©PXimport

Huawei Band 4 Pro

Prijs
€ 59,-
Website
https://consumer.huawei.com6Score60

  • Pluspunten

  • Kleurenscherm

  • Bediening bandje

  • Minpunten

  • Beperkte functionaliteit

  • Nauwkeurige hartslagmeting diep verscholen

Samsung Gear Fit2 Pro

De Samsung Gear Fit2 Pro is al een tijdje op de markt. Het lijkt erop dat Samsung geen opvolger meer gaat uitbrengen en zich specifiek op smartwatches wil gaan richten. 

Van alle geteste sportarmbandjes heeft de Gear Fit2 Pro het allermooiste scherm (amoled), dat zich eenvoudig laat bedienen. 

©PXimport

Zoals Samsung wel vaker doet, wil het merk zoveel mogelijk functionaliteit in het bandje proppen. Het bandje kan nauw samenwerken met de smartphone; zo is het mogelijk om meldingen uitgebreid terug te lezen, gesprekken te ontvangen en muziek te bedienen. Via apps kun je de functionaliteit en wijzerplaten verder afstellen.

De Samsung Gear Fit2 Pro is al een tijdje op de markt. Het lijkt erop dat Samsung geen opvolger meer gaat uitbrengen en zich specifiek op smartwatches wil gaan richten.

Van alle geteste sportarmbandjes heeft de Gear Fit2 Pro het allermooiste scherm (amoled), dat zich eenvoudig laat bedienen. Zoals Samsung wel vaker doet, wil het merk zoveel mogelijk functionaliteit in het bandje proppen. Het bandje kan nauw samenwerken met de smartphone; zo is het mogelijk om meldingen uitgebreid terug te lezen, gesprekken te ontvangen en muziek te bedienen. Via apps kun je de functionaliteit en wijzerplaten verder afstellen.

Op sportief gebied heb je de beschikking over ingebouwde gps, maar er zijn op dit vlak verder wel wat concessies gedaan. Zo is de stappenteller niet zo nauwkeurig en schat het de stappen steevast veel lager dan de andere bandjes. Ook staat de hartslagmeting standaard op automatisch afgesteld, in plaats van doorlopend. Dat ontziet weliswaar de accu, maar levert metingen op waar je weinig aan hebt. Helaas meet de doorlopende meting ook niet frequent genoeg, vooral wanneer je geen activiteiten doet. De accu ontzien is overigens geen overbodige luxe, aangezien deze volgeladen slechts twee tot maximaal drie dagen meegaat.

Voor de Gear Fit2 Pro heb je twee apps nodig: de Galaxy Wear App en de Samsung Health app. De eerste is vooral voor het koppelen van het bandje, de Samsung Health app toont de verzamelde gegevens. Overzichtelijk en fraai weergegeven, maar de app is wel iets beperkter.

Samsung Gear Fit2 Pro

Prijs
€ 209,-
Website
www.samsung.com6Score60

  • Pluspunten

  • Scherm

  • Functionaliteit

  • Minpunten

  • Metingen onnauwkeurig

  • Accuduur

Xiaomi Mi Smart Band 5

De betaalbaarste uit de test, koopjesjagers kunnen het bandje soms wel al voor drie tientjes op de kop tikken, is ook meteen een van de interessantste. De Mi Smart Band 5 doet eigenlijk nauwelijks onder voor de duurdere bandjes en heeft nog een fraai kleurenschermpje ook. Het bandje en het schermpje zijn een tikje compacter, wat juist prettig is voor het dragen. Alleen probeert Xiaomi vaak net even te veel info op het kleine schermpje te zetten. Ook is de sluiting van het bandje tamelijk onhandig, tijdens het testen schoot deze af en toe los.

De sensoren op het bandje zijn wat minder nauwkeurig dan die van Garmin en Fitbit, qua stappen en hartslag wil dit wel eens fluctueren. Maar alsnog krijg je een goede indruk van je activiteiten. Het bandje heeft een accuduur van zo’n vijf dagen en beschikt niet over gps, maar kan wel de gps van je smartphone gebruiken om je routes vast te leggen.

De app heeft hier en daar een spelfoutje en wil nog weleens vaag zijn, bijvoorbeeld over stressniveau (wat ze PAI noemen). Desondanks krijg je alle gegevens overzichtelijk voorgeschoteld in handige grafiekjes, waar ook gevorderde sporters mee uit de voeten kunnen. De Mi Smart Band 5 doet nauwelijks onder voor zijn concurrenten, en is vanwege zijn aantrekkelijke prijs ook zeer geschikt voor iedereen die nieuwsgierig (of nog niet helemaal overtuigd) is.

Xiaomi Mi Smart Band 5

Prijs
€ 45,-
Website
www.mi.com8Score80

  • Pluspunten

  • Kleurenschermpje

  • Mooie app

  • Prijs

  • Minpunten

  • Metingen fluctueren

  • Sommige functies wat onduidelijk

Conclusie

Sportwearables (en hun bijbehorende apps) hebben de afgelopen jaren flinke vooruitgang geboekt. Hierdoor scoren alle geteste exemplaren meer dan voldoende. Qua functionaliteit zijn en blijven ze echter beperkt tot één doel: data verzamelen om je gezondheid en sportprestaties te verbeteren.

Sta je nog aan het begin van die ambities, dan is de Xiaomi Mi Smart Band 5 vanwege zijn prijs een slimme instapper. De Fitbit Charge 4 is net even een slagje veelzijdiger en beter, en in z’n totaliteit uiteindelijk het beste armbandje. Ben je al sportief, en wil je jezelf net even wat verder pushen, dan is de Garmin VivoSmart 4 een uitstekende keuze.

©PXimport

Nieuwe bandjes?

De meeste van de besproken sportarmbandjes hebben verwisselbare bandjes. Een ander bandje kan leuk zijn om van stijl te wisselen, maar is ook praktisch. De rubberen standaardbandjes kunnen na verloop van tijd huidirritatie veroorzaken, waardoor je graag even overschakelt naar een nylon of metalen bandje. Helaas zijn de winstmarges op de bandjes van de officiële merken vaak erg hoog, maar op sites als Alia expres of eBay kun je goed terecht voor betaalbare reservebandjes. Je kunt hier eveneens prima terecht voor opladers, aangezien geen van de geteste bandjes een universele oplader gebruikt.

Contactsporten

Een wearable is praktisch bij bijvoorbeeld (hard)lopen en fietsen. Maar doe je aan contactsporten, zoals voetbal en hockey, dan kan zo’n sportarmbandje je tegenstander flink bezeren. Sterker nog, een oplettende scheidsrechter zal je voor de wedstrijd vragen deze af te doen. Wil je toch graag je wedstrijd vastleggen, dan kun je je armbandje onder een zweetbandje dragen. Hoewel je het bandje dan tijdens de wedstrijd niet kunt raadplegen, zorg je er wel voor dat je je tegenstander er niet mee verwondt.

▼ Volgende artikel
De lente komt eraan! Dit doe je in februari in de tuin
© Olga Seyfutdinova
Huis

De lente komt eraan! Dit doe je in februari in de tuin

De winter loopt op zijn eind, ook al voelt dat niet altijd zo aan de temperatuur. Maar kijk om je heen: het eerste groen verschijnt weer in de tuin. Winterklokjes en krokussen laten zich zien en aan sommige bomen en struiken zie je al de eerste knoppen verschijnen. Tijd dus om de handen uit de mouwen te steken – de tuin roept!

Dit doe je in februari is het tijd om: 🪻 Eenjarige zomerbloemen voorzaaien 🪻 Kale plekken in het gazon inzaaien 🪻 Groene aanslag van de bestratingverwijderen 🪻 Bepaalde (fruit)bomen snoeien

Weten wat je de rest van het jaar in de tuin kunt doen? Kijk dan op onze jaarkalender!

Voorzaaien, planten en verpotten

Zaai eenjarige zomerbloemen alvast binnen voor, zodat je later in het seizoen sterke planten hebt. Buiten kun je bomen en struiken verplaatsen, zolang het niet vriest. Kuipplanten die in de garage of schuur overwinteren, hebben nu wat meer water nodig. Ook potplanten buiten kunnen wel een scheut gebruiken als ze lange tijd droog staan.

Omdat de nachten nog koud kunnen zijn, is het verstandig om bloeiende bollen in potten en bakken te beschermen met vliesdoek. Een camelia kun je 's nachts afdekken met noppenfolie, maar haal die er overdag weer af zodra de temperatuur boven nul komt.

Wil je wat extra kleur in de tuin? Zet viooltjes en primula's neer. Ze kunnen goed tegen de kou en zorgen meteen voor een lente-achtig gevoel.

©MaÅgosia Karniewska

Aandacht voor je gazon

Strooi in de eerste twee weken van februari kalk over het gazon en de borders. Wil je een nieuw gazon aanleggen? Dan is het tijd om aan de slag te gaan. Spit en egaliseer de grond, zodat die klaar is voor het inzaaien of leggen van gras. Als je gazon vol molshopen ligt, kun je de aarde met een bezem over het gras verspreiden. Is het droog en vorstvrij? Dan kun je de graskanten bijwerken en kale plekken opnieuw inzaaien. Vermijd lopen over het gazon tijdens de vorst, want dat kan het gras beschadigen.

Onkruid wieden en groene aanslag wegvegen

Laat de schoffel voorlopig nog even staan, want daarmee kun je vaste planten beschadigen die nog onder de grond zitten. Pluk het onkruid liever met de hand, zodat je de jonge planten niet verstoort. Een groen laagje op het terras veeg je weg met zand en een bezem. Wil je het grondiger aanpakken? Er zijn verschillende manieren om groene aanslag te verwijderen. Zeg maar dag tegen die gladde laag met deze tips 🢱

Zo verwijder je groene aanslag van je terras en tegels

©Vely

Snoeien (maar niet alles en met mate)

In februari kun je bepaalde bomen en struiken snoeien, zolang het niet vriest en er geen vorstperiode wordt voorspeld. Is dat wel het geval, wacht dan op een warmere periode. Begin bij de dakplataan en snoei de takken die recht omhoog groeien. Heb je de leilinde nog niet gesnoeid? Knip de takken dan nu terug tot een paar centimeter vanaf de hoofdtakken. Ook heesters kunnen een snoeibeurt gebruiken. Ontstaan er grote wonden bij bomen? Dek ze af met wondbalsem om infecties te voorkomen.

Haal bij klimplanten, zoals klimop, wilde wingerd en trompetklimmer, het oude blad weg. Verwijder ook de ranken op plekken waar ze niet moeten groeien, zoals onder de dakrand en rondom kozijnen.

Februari is daarnaast een goede maand om fruitbomen te snoeien. Wacht wel met het snoeien van fruitbomen met steenvruchten, zoals de kersenboom of perzikboom. De druif en kiwi moeten nu wél gesnoeid worden, want zodra de sapstromen op gang komen, ben je te laat.

▼ Volgende artikel
Digitale veiligheid in 2025: hoe en waar ben je kwetsbaar?
© ryanking999 - stock.adobe.com
Zekerheid & gemak

Digitale veiligheid in 2025: hoe en waar ben je kwetsbaar?

Dat het internet niet veilig is en je bijvoorbeeld accountgegevens en je computer moet beveiligen, weet iedereen wel. Maar waartegen je ze moet beveiligen, dat is steeds minder duidelijk. Weten wat precies de dreiging is en welk risico je loopt, is een belangrijke stap in het kiezen van de juiste beveiligingsmaatregel. Wij gingen in gesprek met experts op dit vlak. Tegen welke dreiging moeten we ons eigenlijk beveiligen?

In dit artikel vertellen we je over de online dreigingen anno 2025: • Ransomware • Phishing • Deepfakes • IoT-aanvallen Lees hierna zeker ook: Veilig downloaden: hier moet je op letten

In een donkere kamer vol beeldschermen, zit een jongeman achter een computer. De capuchon van zijn hoodie is zo ver over zijn hoofd getrokken dat zijn gezicht onzichtbaar is . Een hacker! Hoewel maar weinigen van ons er een in het wild zijn tegengekomen, weten we allemaal hoe een hacker eruitziet. Althans, dat denken we. Maar hoe realistisch is dit beeld? En zijn we veilig genoeg als we deze hacker buiten onze computer houden? Niet volgens de experts.

Dreiging en risico

Door het gebruik van computers, smartphones en online diensten stellen we ons dagelijks bloot aan diverse digitale dreigingen. Welke dat precies zijn, verandert door de tijd – evenals het gevaar dat we erdoor lopen en het risico dat we ermee nemen. Overheden, maar ook bedrijven en organisaties werken veelal met dreigingsbeelden. Dat zijn analyses waarin ze de dreigingen zo concreet mogelijk maken en het risico ervan inschatten. Behalve dat het een goede manier is om de dreigingen helder te krijgen, is het vooral nuttig bij de keuze voor te nemen maatregelen.

Volgens het Cybersecurity Woordenboek is een dreiging: ‘iets, een gebeurtenis, wat gevaar of schade kan opleveren’. Bij elke dreiging hoort een risico. Dit is de ‘kans dat het ook echt gebeurt gecombineerd met de gevolgen van die de schade’. Bedoeld wordt dat wanneer bijvoorbeeld de financiële schade van een dreiging een bedrijf failliet kan laten gaan, het risico van de dreiging groter is dan alleen de kosten van de oplossing.

Lekken van persoonlijke gegevens

De schade hoeft ook lang niet altijd financieel te zijn. Het lekken van gevoelige persoonlijke gegevens heeft al snel veel meer impact en betekenis voor die persoon en vaak ook zijn omgeving, dan alleen het bedrag dat ermee gemoeid is. En dat geldt ook wanneer ransomware digitale foto’s vernietigt of je enkele weken werk kwijtraakt en daardoor een belangrijke opdracht te laat inlevert bij een opdrachtgever.

Experts stellen dat het risico het slachtoffer te worden van cybercrime, voor mensen niet lager is geworden. Cybercriminelen gaan steeds slimmer te werk, omdat er veel geld met hun activiteiten te verdienen valt. Voorkomen blijft het doel. Weten welke dreigingen er zijn, is daar een belangrijke stap bij.

Cybersecurity Woordenboek

Cybersecurity is net als de hele tech-sector, gek op afkortingen en moeilijke woorden. Op www.cyberveilignederland.nl/woordenboek vind je het Cybersecurity Woordenboek dat zo’n 650 cybersecurity-termen in begrijpelijke taal uitlegt. Het woordenboek is een samenwerking van ruim 70 organisaties en Nederlandse cybersecurity-professionals in samenwerking met de Cybersecurity Alliantie. De actuele online versie is de derde druk en behalve online te raadplegen ook als pdf te downloaden.

Het Cybersecurity Woordenboek verduidelijkt cybersecuritytermen en -begrippen.

Ransomware blijft schadelijk

Ransomware of gijzelsoftware is al enkele jaren de meest voorkomende en meest lucratieve vorm van cybercrime. Het is malware die de bestanden op een apparaat versleutelt en losgeld eist in ruil voor de decoderingssleutels. Betaal je niet, dan zijn de gegevens voor altijd verloren.

Bogdan Botezatu, directeur Threat Research bij Bitdefender, ziet de verzoeken om hulp dagelijks op zijn bureau landen. “En dat zijn maar al te vaak ook gewoon burgers”, zegt hij om het beeld te ontkrachten dat ransomware vooral bedrijven raakt. “De criminelen richten zich zelden op een specifiek doel, ze schieten vooral met hagel.”

Vele kleintjes leveren volgens hem genoeg geld op en ze lopen minder risico op ongewenste aandacht van pers en politie dan wanneer ze een hele grote vis vangen. Wel wordt bij het aanvallen van bedrijven steeds vaker ingezet ook op extractie, het naar buiten kopiëren van informatie en dan dreigen die te publiceren. Voor consumenten is dit volgens Botezatu in elk geval nu nog een minder voor de hand liggend scenario. “Contact maken met individuele slachtoffers is lastig en het zijn er ook veel te veel. Dan is het eenvoudiger om losgeld te vragen in ruil voor de sleutels.”

Bogdan Botezatu ontvangt dagelijks verzoeken om hulp bij ransomware.

Bronnen van besmetting

Belangrijke bronnen van een ransomwarebesmetting zijn volgens Botezatu phishingberichten, gebruik van onveilige netwerkprotocollen en kwetsbaarheden in software. Expliciet noemt hij nog besmette downloads van cracks om software zonder geldige licentie te gebruiken, en gekraakte films en e-books. “Vaak krijgt men wel een prompt van een beschermingsprogramma maar schakelt die tijdelijk uit. ‘Snel de crack draaien en daarna de beveiliging weer aan’ denk men, maar helaas werkt het niet zo. Dan ben je al besmet.”

Nederland bedreigd

Ook landen denken na over dreigingen en risico’s. Voor Nederland doen de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD), Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) dit. Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC), dat onderdeel is van het NCTV, richt zich specifiek op digitale dreigingen. Zij publiceert bijvoorbeeld het Cybersecuritybeeld Nederland. CSBN 2023 is de meest recente versie. De overheid voorziet burgers niet specifiek van digitale dreigingsinformatie, wel kun je op sites als Alert Online en Veiliginternetten.nl algemene tips voor digitale veiligheid lezen.

De overheid publiceert regelmatig rapporten over de digitale bedreigingen voor Nederland.

Broddelwerk met desastreuze uitkomst

De ransomware zelf wordt ook steeds verder ontwikkeld. “Niet allemaal zijn ze even kundig”, oordeelt Botezatu over de programmeurs. Soms maken ze volgens hem hele basic fouten, waardoor het onmogelijk is de bestanden te ontsleutelen – zelfs als je betaalt en de sleutels zou krijgen. Volgens het Jaarbeeld Ransomware van Projectgroep Melissa, een samenwerkingsverband van de Nederlandse overheid en diverse private partijen uit de cybersecuritysector, kwamen er in 2023 in Nederland 29 typen ransomware voor. Volgens Botezatu maakt momenteel vooral de ransomware-variant STOP Djvu veel slachtoffers. Deze ransomware richt zich vooral op Windows-computers en wordt vooral via software-cracks verspreid en via berichten op het Discord-chatplatform.

De top 10 van Peter Stelzhammer

Wij vroegen Peter Stelzhammer, oprichter en malware-onderzoeker bij antivirus-lab AV-Comparatives, naar zijn top 10 van verwachte bedreigingen voor 2025.

  • Phishing: mensen verleiden gevoelige informatie te verstrekken.
  • Deepfakes en desinformatie: mensen manipuleren en oplichten met AI-nep-video’s en audio.
  • Ransomware: bestanden versleutelen en alleen tegen betaling ontsleutelen.
  • Malvertising: malware verspreiden via besmette advertenties.
  • Identiteitsdiefstal: gestolen persoonsgegevens misbruiken voor fraude.
  • Fakeshops: frauduleuze webshops die persoonlijke en betalingsgegevens verzamelen of namaakgoederen verkopen.
  • IoT-aanvallen: IoT-apparatuur hacken voor toegang tot diensten, of gecoördineerde criminele aanvallen.
  • Man-in-the-Middle (MitM)-aanvallen: (bank)communicatie onderscheppen en misbruiken.
  • Cryptojacking: ongeautoriseerd gebruik van computers maken om crypto te minen.
  • Zero-day-exploits: kwetsbaarheden in software misbruiken voordat er een patch is.

Overige malware

Door alle aandacht voor ransomware lijkt het bijna of er geen ‘gewone’ malware meer is. Die is er nog genoeg. Het Duitse antivirus-certificeringslab AV-Test ziet ze allemaal voorbijkomen. Erik Heyland, manager van het Test en Research Lab bij AV-Test somt de enorme aantallen varianten trojans, backdoors, webscripts, miners, worms, PUA’s, droppers en nog veel meer op. De aantallen nieuwe varianten lopen in de miljoenen per jaar. AV-Test heeft op https://portal.av-atlas.org een online dashboard staan met informatie over actuele dreigingen, zoals virussen, spamberichten en aanvallen op IoT-apparaten.

AV-Test heeft een online dashboard met dreigingsinformatie.

Gehackt

In 2021 was het Brabantse bedrijf Hoppenbrouwers slachtoffer van een ransomwareaanval door de beruchte REvil-cybercrimegroep. Het bedrijf wil graag dat anderen ervan leren en heeft een e-book gepubliceerd van de gebeurtenissen voor, tijdens en na de hack. Het e-book is gratis te downloaden.

Het ransomware-verhaal van het Brabantse Hoppenbrouwers maakt de impact van een ransomware-incident invoelbaar.

Jij bent geld waard

Phishing, smishing, infostealers; het zijn allemaal manieren waarop criminelen proberen persoonlijke gegevens zoals wachtwoorden en creditcardnummers in handen te krijgen. Ze doen dit via e-mails en sms-berichten die verwijzen naar nep-websites of door met een infostealer-programma informatie op de pc of Mac te verzamelen door login-/sessie-cookies en credentials die je in browsers bewaart, te stelen.

De verschillende vormen om informatie te verzamelen, worden volgens de experts steeds geavanceerder en daarmee gevaarlijker. Niet alleen investeren de criminelen meer tijd en middelen in hun aanvallen, kunstmatige intelligentie biedt hun ongekende nieuwe mogelijkheden. Daarbij is de opbrengst van een aanval door de manier waarop wij met wachtwoorden omgaan vaak veel groter dan het op eerste hand lijkt. Botezatu noemt dit een van zijn grootste frustraties. “Hackers hebben talloze manieren om deze informatie te oogsten. Voor de meeste accounts is het ook geen kwestie van hoe, maar alleen wanneer de gegevens worden gestolen. Hergebruik je inloggegevens, dan verlies je meer dan alleen dat account.”

Oplichting even gevaarlijk

Volgens Marc Vos, senior-manager bij McAfee, is internetoplichting inmiddels net zo gevaarlijk als malware en ransomware. Daarbij zijn volgens hem juist deze vormen van online criminaliteit steeds lucratiever voor de criminelen. “De meeste mensen begrijpen wel dat een pc beveiligd moet worden, maar dat ze zelf eigenlijk een veel ‘interessanter’ doelwit zijn wordt vaak vergeten.” Of zoals Botezatu aanvult: “Mensen denken dat hun informatie niet waardevol is. Maar eigenlijk is elk onderdeel van een online identiteit te misbruiken en te verkopen. Overal hangt een prijskaartje aan.”

De top 10 van Marc Vos

Ook Marc Vos, senior PR-manager bij McAfee, leverde zijn belangrijkste bedreigingen voor 2025:

  • Dating-fraude (pig butchering): iemand verleiden en het vertrouwen misbruiken voor crypto-scams.
  • Beleggingsfraude: advertenties met bekende personen voor malafide investeringen.
  • WhatsApp-fraude (“Hoi mam”) nep-gezinslid in nood vraagt via WhatsApp om geld.
  • Recovery-fraude: slachtoffer van fraude wordt door nep bank-/helpdeskmedewerker nogmaals oplicht.
  • E-mail-/sms-phishing: nep-mail lokt je naar site die gegevens steelt.
  • Nepberichten van pakketbezorgers: mail of app over invoerkosten om gegevens te stelen.
  • Nepwebshop of ticketsites: site verkoopt goederen of tickets maar levert niet en steelt betalingsgegevens.
  • Deepfakes: met AI gemaakte video’s/foto’s ingezet voor misinformatie, cyberpesten, oplichting.
  • Vishing/voicephishing: via de telefoon inlog- of betaalgegevens bemachtigen. AI maakt deze voiceberichten superrealistisch.
  • Quishing: QR-code aanbieden die naar phishingwebsite leidt.

Hackers en IoT

Volgens Botezatu is er niet één groep of soort hackers. Hij gebruikt dan ook liever scenario’s om enkele groepen te duiden. Voor consumenten zeker relevant is de ‘opportunistische hacker’ die het internet scant met kant-en-klare tools op zoek naar kwetsbaarheden. Ze hebben vooral succes bij smart-apparatuur zoals slimme deurbellen, IP-camera’s, smart speakers, maar ook printers en babyfoons. Ze vormen hier botnets mee die ze gebruiken om DDOS-aanvallen uit te voeren. Een tweede scenario is dat gekaapte apparatuur wordt gebruikt om internetverkeer te routeren en te verbergen, bijvoorbeeld om toegang te geven tot strafbare content. Volgens Botezatu ziet niet iedereen van wie de apparatuur gekaapt is zichzelf direct als slachtoffer. “Wordt jouw IP-adres gebruikt om vitale infrastructuur aan te vallen, dan kan dat serieus repercussies hebben”, waarschuwt hij.

Bij IoT-apparaten is ook al snel de privacy in het gedrang. “Wereldwijd gaat het om 22 miljard verbonden apparaten en dat aantal neemt alleen maar toe. IP-camera’s en babymonitors slaan vaak beelden op in de cloud. Hack je die, dan kun je direct bij mensen in huis kijken. Er blijft dan geen privacy over, maar het wordt dan ook een fysiek risico. Criminelen kunnen meekijken en zien waar je belangrijke zaken bewaart, maar ook wanneer je thuis bent of juist niet. Opnieuw relevante informatie die geld waard is.”

Social media

Steeds vaker zijn ook hackers geïnteresseerd in accounts van social media, YouTube en e-mail. Ze gebruiken deze accounts om als jou andere accounts ‘te liken’ en een boost te geven, om fake-nieuws en fake-succesverhalen te verspreiden. Populair is ook advertising-fraude. Hierbij maakt men een account aan bij een advertentieverkoper om daarna met gestolen accounts eindeloos op deze advertenties te klikken. “Per klik is het een minimaal bedrag, maar aangestuurd met een botnet en veel gestolen accounts is het al snel een leuke inkomstenbron.”

Mobiele dreigingen

Aangezien er ontzettend veel data op mobiele apparaten staan, zoals wachtwoorden en apps die je gebruikt bij multifactor-inloggen, is er volgens Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET, alle reden de beveiliging van mobiele apparaten serieus te nemen. Smartphones zijn veiliger dan pc's en Macs, maar waterdicht is die veiligheid niet. “Dat geldt voor Android maar ook iOS. Apples mobiele OS is meer afgeschermd, maar het is niet zo dat je mobiele devices onschendbaar zijn.”

Mobiele apparaten worden veel aangevallen voor phishing en vishing (spraak-phishing). Een groot risico is de installatie van apps buiten de standaard Android- of Apple-appstore om. Apps in die stores worden door Apple en Google op kwaliteit en ook beveiliging gecontroleerd, maar dat geldt niet voor apps uit andere bronnen. Lang had ook alleen Android de optie om alternatieve stores te gebruiken, maar inmiddels moet ook Apple andere appwinkels toelaten.

“Het risico van het downloaden van malware is hierdoor groter geworden”, aldus Hendriks. Botezatu van Bitdefender onderschrijft dit: “Op iOS zijn attacks zeldzaam, maar voor Android zien we zeker twintig tot dertig reports van frauduleuze apps per maand.” Bitdefender onderzoekt op dit moment een Android-app die in de Google Playstore wordt aangeboden en die de smartphone gebruikt als proxy voor crimineel netwerkverkeer. “Het grote voordeel van smartphones is dat ze eigenlijk altijd ingeschakeld zijn én verbonden zijn met het internet”, aldus Botezatu. Dit maakt smartphones volgens hem extra interessant. Daarbij is ook de bandbreedte steeds minder een beperking. Bovendien bevatten mobiele apparaten veel informatie over de gebruiker.

De top 10 van Peter Hendriks

Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET is duidelijk. “Awareness is altijd belangrijk, maar goed nadenken over risico’s ook.”

  • Phishing/smishing: oplichting via mail en WhatsApp.
  • Vishing/Voicephishing: criminelen die zich via AI voordoen als iemand anders om gegevens of geld los te maken.
  • Malware: vooral infostealers en andere malware, onverminderd een groot probleem.
  • Social engineering: alles van een “Hoi mama” tot deepfake-video bedoeld om je om de tuin te leiden. Kan zeker bij offline stalking veel impact hebben op een slachtoffer.
  • Identiteitsfraude via datalekken: criminelen die gelekte data met accountgegevens kopen en misbruiken.
  • IoT-apparaten: slecht beveiligde slimme apparaten die verbonden met het internet je aanvalsoppervlak enorm vergroten.
  • Nepwebshop: een shop beginnen is steeds makkelijker, ook als die malafide is.
  • Sextortion: chantage met naaktbeelden van het slachtoffer. Soms met gemanipuleerde beelden.
  • Ransomware: onverminderd een groot probleem.
  • Besmette downloads: onofficiële software die malware bevat.

Conclusie

Als gebruiker kun je er niet omheen: het internet is niet veilig en daarmee ook alle apparaten die we met het internet verbinden niet. Dat geldt voor de computer, de smartphone, maar ook voor alle andere apparaten die we steeds meer toelaten in ons huis en in ons leven. En juist omdat we er zo vertrouwd mee zijn en ze ook willen vertrouwen, is het belangrijk de risico’s goed in ogenschouw te nemen. De experts en rapporten van de overheid laten zien dat de dreiging groot genoeg is om beveiliging ruim aandacht te geven.

De wereld achter ransomware

Bij Project Melissa werken enkele overheden en security-organisaties, onder wie het NCSC, Fox IT en de politie, samen tegen ransomware. De samenwerking heeft enkele succesvolle acties tegen ransomwarebendes opgeleverd, maar ook twee lezenswaardige whitepapers. Eén geeft inzicht in de werking van ransomware en de criminelen erachter, de tweede gaat dieper in op de afpersingsmethode van data-exfiltratie. Beide documenten zijn te downloaden via deze webpagina van het Nationaal Cyber Security Centrum.

De ransomware-whitepapers van Project Melissa geven veel inzicht in de werking van ransomware en de criminele groepen erachter.