Wearables met bloeddrukmeting

Normaal gesproken kom ik in de conclusie van mijn artikelen tot een antwoord die in het intro gesteld wordt. Op de vraag of er binnenkort wearables met bloeddrukmeting op de markt verschijnen, ligt het antwoord meer voor de hand. Er zijn namelijk al smartwatches met bloeddrukmeting verkrijgbaar. Je hoeft er niet eens voor uit te wijken naar grijze import of dubieuze Chinese webshops. Samsungs Galaxy Watch3 en Galaxy Watch Active2 zijn in staat je bloeddruk te meten, en ook heeft ASUS (jawel, de Taiwanese pc-fabrikant) ook een bloeddrukmetende smartwatch: de Asus VivoWatch SP.

Waarom bloeddruk meten?

Innovatief werkveld

Het is niet verwonderlijk dat fabrikanten kijken naar de mogelijkheden om de bloeddruk te kunnen meten middels een smartwatch. Een groot deel van het bestaansrecht van de smartwatches en activitytrackers komt voort uit beweging en gezondheid. Sensoren in de draagbare apparatuur zorgen ervoor dat je stappen geteld worden, je hartslag (bij goede wearables) doorlopend gemeten wordt, je nachtrust onder de loep ligt en je activiteiten nauwkeurig vastgelegd worden, wanneer mogelijk zelfs met gps, zodat je je (hard)loop- of fietsroute op kaart hebt. Vrij recent is daar ook de mogelijkheid bijgekomen om een hartfilmpje (ecg) te maken met een smartwatch van Fitbit, Samsung of Apple. Deze metingen zijn opvallend nauwkeurig, ze hebben zelfs een medische keuring doorstaan. Ook leerde ik al eerder dat cardiologen deze hartslagmetingen daadwerkelijk gebruiken bij het vaststellen van bijvoorbeeld hartritmestoornissen. Overigens zijn deze toepassingen niet geschikt voor zelfdiagnose. Sterker nog, ook een cardioloog heeft meer metingen en onderzoeken nodig voor een gedegen medische conclusie. Over hoe waardevol deze hartslagmetingen zijn lees je hier meer.

Overigens zijn deze toepassingen niet geschikt voor zelfdiagnose. Sterker nog, ook een cardioloog heeft meer metingen en onderzoeken nodig voor een gedegen medische conclusie. Over hoe waardevol deze hartslagmetingen zijn lees je hier meer.

Voor het waarmaken van dergelijke claims is een medische keuring nodig

Volgende stap: bloeddruk

Niet alleen is zo’n horloge in staat je hartslag te meten, ook kunnen waardes als de bloedsaturatie (de hoeveelheid zuurstof in je bloed) bijgehouden worden. Dit soort medische claims kun je niet zomaar maken. Daar is een medische keuring voor nodig. Ook om bijvoorbeeld enige aansprakelijkheid van foutieve metingen te omzeilen. Mocht je je afvragen waarom je waarschijnlijk niet eerder gehoord had van ASUS’ smartwatch met bloeddrukmeter, dan kan het aan het keurmerk liggen. Anna Oroschin, marketingspecialist bij ASUS legt uit: “Er is een verzoek ingediend bij de FDA voor de ecg, we hopen FDA-gecertificeerd zijn in het derde kwartaal van dit jaar. Wat betreft de bloeddruk- en ecg-app voor CE, moeten we eerst de ISO13485 voor Quality Management System krijgen, en ons doel is om de CE in te dienen in het derde kwartaal van dit jaar.”

De smartwatches van Samsung hebben wel een Europees CE-keurmerk voor de bloeddrukmeting. Maar echt gebruiksvriendelijk wordt de functie er niet van. Om je Samsung-smartwatch te koppelen heb je de Galaxy Wear-app op je smartphone nodig. Om vervolgens de activiteitsmeting te synchroniseren heb je de Galaxy Fit-app nodig. Je zou verwachten dat je hier ook de gezondheidsfuncties, zoals de bloeddrukmeting terugvindt. Maar nee, hiervoor heb je nóg een app nodig: de Galaxy Health Monitor-app. Deze app werkt alleen op een smartphone met een Nederlandse simkaart, om zo te waarborgen dat de bloeddrukmeting met z’n Europese keurmerk ook daadwerkelijk in Nederland wordt gebruikt. “Op basis van de simkaart, kan worden vastgesteld of de functie wordt gebruikt in een van de 28 goedgekeurde landen zodat de functie kan worden geactiveerd”, aldus een woordvoerder van Samsung. In praktijk maakt het de ervaring met de bloeddrukmeter behoorlijk gebruiksonvriendelijk. Terwijl je als fabrikant van een wearable deze gezondheidsfunctie zou willen aanmoedigen: hoe frequenter er gemeten wordt, hoe meer je kunt met de data. Op de vraag waarom de gebruiker wordt opgezadeld met een wirwar aan verschillende apps heeft Samsung geen verhelderend antwoord: “In Europa heeft de Samsung Health Monitor-app een CE-keurmerk ontvangen. De Samsung Health-app is een fitness- en wellness-app zonder deze keuring”. Een gemiste kans, die vooral onzekerheid over de bloeddrukmeter lijkt uit te stralen.

Kansen

Zo’n smartwatch draag je continu op je lichaam, waardoor je doorlopend waardes kunt meten als de hartslagfrequentie en het aantal gezette stappen. De bloeddruk zo continu mogelijk meten klinkt als een waardevolle aanvulling. Bijvoorbeeld voor het vaststellen van aandoeningen door artsen of voor handige gezondheidsaanbevelingen door de gezondheids-app van de smartwatch. Huidige bloeddrukmetingen gaan via een band om je arm (manchet). Door het manchet op te pompen worden de slagaders even afgesloten. Met een stethoscoop wordt geluisterd wanneer het bloed weer door de slagaders stroomt wanneer de lucht uit het manchet wordt gehaald. Door de druk van het manchet verder te verlagen en te blijven luisteren met de stethoscoop kan de onderdruk worden bepaald. Zo’n meting is echter een momentopname. De waardes zijn veranderlijk en beïnvloedbaar door externe factoren als voeding, emoties, stress of activiteiten.

Moderne bloeddrukmeters werken anders en gebruiken de zogeheten oscillometrische methode. Maar in principe verschilt de werking niet veel. Het opblazen en leeg laten lopen van het manchet gebeurt automatisch, evenals de drukmeting.

Uitdagingen

Zo’n manchet laat zich dus opblazen om de bloeddruk te meten, maar dat kan een smartwatch of fitnessbandje niet. Om toch betrouwbare metingen te krijgen, moeten er dus andere methodes worden uitgevonden. Zoals bij ASUS’ smartwatch: “De Asus VivoWatch SP heeft een uniek ontwerp met twee soorten sensoren die zijn gewijd aan de nauwkeurige meting van zowel de directe bloeddruk als de bloeddruk na verloop van tijd. Ten eerste luistert de ecg-sensor naar het bonzen van het hart, ook wel bekend als de elektrocardiografische golf. Terwijl het bloed naar de pols stroomt, detecteert de ppg-sensor vervolgens de polsslag van de drager. Dit geeft ons de Pulse Transmission Time (PTT) van het hart naar de meetplaats, de vinger. Met behulp van ons speciaal ontwikkelde algoritme kunnen wij de gegevens vervolgens omzetten in een bloeddrukmeting.”

Om een lang verhaal kort te maken: het zijn dus metingen op basis van ingewikkelde formules en algoritmes, op basis van drie sensoren op het horloge. Eén daarvan kennen we, dat zijn de groene en soms rode lampjes aan de onderkant van het horloge die de hartslagmeting doen. De andere waardes voor de ingewikkelde formule worden gemeten door twee sensoren aan de zijkant van het uurwerk waar je je duim en wijsvinger tijdens de meting op legt. Dit houdt natuurlijk wel in dat je bloeddruk niet continu gemeten kan worden, maar alsnog handmatig gestart moet worden en daarmee een momentopname blijft.

Samsung lijkt vooral erg onzeker over de prestaties van de bloeddrukmeter

Meting met één sensor

Samsung heeft dus wél een CE-keurmerk en de meting heeft geen tweede sensor nodig. Deze smartwatches kennen naast het app-doolhof een ander struikelblok: de bloeddrukmeter moet voor betrouwbare resultaten eens per maand gekalibreerd worden met een echte bloeddrukmeter. Of je dat nu thuis doet met je eigen bloeddrukmeter of bij de huisarts: het is een flinke horde waarbij je je afvraagt of zo’n meting wel echt van meerwaarde is. Bovendien is ook bij de Samsung-horloges zo’n meting een momentopname, omdat deze handmatig gestart dient te worden.

Alles moet worden gemeten

Bloeddrukmeting in praktijk

Dat het meten van de bloeddruk iets is wat op de radar staat van smartwatchfabrikanten is wel duidelijk. Maar in de praktijk blijkt dat dus een aardige opgave, en je merkt aan alles dat de fabrikanten die er wel mee op de markt durven, alles behalve zelfverzekerd zijn. ASUS’ smartwatch is maar mondjesmaat verkrijgbaar en Samsung werpt bijna krampachtig app-hordes en maandelijkse kalibratie op. Ook wordt er maar weinig marketing-aandacht aan geschonken.

Dat is ook niet helemaal onterecht. In praktijk bleken beide horloges nog niet vlekkeloos te meten. Bij Samsung willen de waardes nog weleens schommelen of is de smartwatch niet in staat een bloeddrukwaarde te meten, waarna een volgende poging nodig bleek. Met de smartwatch van ASUS lukte het me helemaal niet om mijn bloeddruk te meten. Deze ervaringen zijn natuurlijk persoonlijk en kunnen per pols verschillen.

Dat de fabrikanten er onzeker over zijn is niet zo gek, want de bloeddruk-meetmethode moet bij smartwatches compleet opnieuw worden uitgevonden. Algoritmes en formules moeten een opblaasbaar manchet met een metertje vervangen. Dat zijn hoofdbrekens waar Samsung en ASUS zich al aan durven te wagen. Het is nog wachten tot bedrijven als Fitbit en Apple hun eigen bloedruk-meetmethodes ontwikkelen, die bij voorkeur accuraat en doorlopend zijn.