De meeste seksspeeltjes worden gemaakt van siliconen. Het is - als je de goede variant gebruikt - een enorm veilig product dat je makkelijk kunt schoonmaken en dat bovendien tegen water kan. Vroeger werden speeltjes echter van heel andere materialen gemaakt. Welke dat waren en wat tegenwoordig gangbaar is bij sekstoys, lees je in dit artikel.

Ook interessant voor jou: Van butterfly-vibrator tot opblaasbare buttplug: 10 sextoys waar je nog nooit van hebt gehoord

Een soepstengel is natuurlijk heel lekker om te eten, maar wist je dat mensen in de Romeinse tijd ook broodstengels bakten voor heel andere doelen? Volgens het boek The Joy of Sexus zouden mensen tweeduizend jaar geleden een soort biologisch afbreekbare dildo’s gebruiken, gemaakt van brood, die vooral gebruikt werden door vrouwen. Ze hadden daar zelfs een naam voor: olisbokollikes (ὀλισβοκόλλιξ). Er zijn anno 2023 ongetwijfeld nog steeds mensen die hun seksleven interessanter maken met broodstengels, maar je zult dit type speeltjes in de seksshop niet vinden.

©angintaravichian - stock.adobe.com

Siltstenen dildo

De broodstengels waren niet de eerste dildo’s die werden gebruikt. Dat was waarschijnlijk een fallusvormige dildo gemaakt van siltsteen van 20 centimeter lang en 3 centimeter breed. Deze werd in Duitsland gevonden en zou zo’n 28.000 jaar oud zijn. Hij werd gevonden in de Hohle Fels-grot in Ulm. In Engeland is het eerste boek waarin een dildo werd beschreven er eentje van de 16e-eeuwse dichter Thomas Nashe (nog steeds te koop trouwens). Hij beschrijft hoe een man voor het eerst seks heeft in een bordeel en daarbij een glazen dildo gebruikt. Nu klinkt dat erg gevaarlijk, maar er worden nu nog steeds glazen dildo’s gemaakt en verkocht. Erg fijn voor mensen die snel allergisch zijn voor andere materiaal. Bovendien zijn glazen dildo's heel massief, waardoor je er veilig gebruik van kunt maken. 

Afhankelijk van hoe ver je teruggaat in de tijd, worden seksspeeltjes gemaakt van allerlei materialen. Kalksteen en botten bijvoorbeeld: dat is waar de oudere seksspeeltjes uit de geschiedenis van zijn gemaakt. Er zijn echter ook gekkere dingen voorbijgekomen in de historie van de mens: een cockring gemaakt van het ooglid van een geit bijvoorbeeld (in Azië). Maar ook bepaalde wortels zijn veelvuldig ingezet als seksspeeltjes. Koper en goud waren in China heel populair, wat op zich niet gek klinkt, tot je hoort dat er zogenaamd sperma inzat van een mythische vogel uit Birma, die een nogal grote seksdrive zou hebben gehad. Deze koperen balletjes waren vrij klein en werden gebruikt ín de penis van de man.

Botten, steen en hout

Kijken we naar wat een beetje gangbaar was in de oudere tijden, dan zijn botten en steen wel het meest populair. Daarnaast zijn er in het Romeinse rijk ook speeltjes gevonden gemaakt van hout, al is niet voor de volle 100 procent zeker of die speeltjes daadwerkelijk gebruikt werden voor seksueel genot, of om elkaar te martelen of anderzijds pijn te doen. Hout, steen en metalen werden dus vroeger veel gebruikt, zo bewijst ook een bronzen dildo van tweeduizend jaar oud die in een tombe van een edele uit China werd gevonden. De sekstoys die we nu hebben mogen er dan heel modern en redelijk anders uitzien: vergis je vooral niet, wij mensen hebben al tienduizenden jaren seks met hulpmiddelen.

©reshoot - stock.adobe.com

Veilige keuze

Niet alleen vroeger, maar ook nu zijn er heel veel verschillende materialen waarvan seksspeeltjes gemaakt worden. Die zijn niet allemaal veilig om te gebruiken. Verderop leggen we uit welke materialen je beter links kunt laten liggen. We beginnen hier met de materialen die wél een veilige keuze zijn: glas, siliconen en roestvrij staal.

Sextoys van glas

Tegenwoordig zijn seksspeeltjes dus onder andere van (borosilicaat) glas gemaakt, wat vooral prettig is als je een allergie hebt voor rubber. Glas is door zijn gladde oppervlak ook beter schoon te maken, zodat bacteriën zich niet ophopen.

©MyArtKD - stock.adobe.com

Sextoys van siliconen

Het meest gebruikte materiaal is waarschijnlijk siliconen, wat net als glas erg goed is om bacteriën tegen te gaan, vooral als er weinig randjes en kiertjes te bespeuren zijn. Het kan tegen hitte, het is waterdicht en voelt tegelijkertijd zacht aan, terwijl glas wel erg hard en soms zelfs koud kan zijn (wat echter ook weer voor andere seksuele sensaties kan zorgen). Waar je wel op moet passen bij siliconen, dat is welk glijmiddel er wordt gebruikt. Eigenlijk is het devies bij glijmiddel altijd: kies een variant op waterbasis, want die kan met allerlei typen en materialen sextoys worden gebruikt.

©Nataliia - stock.adobe.com

Sextoys van roestvrij staal

Een derde veelgebruikt materiaal voor sekstoys is roestvrij staal. Ook dit is door zijn gladheid zeer makkelijk schoon en bacterievrij te maken en kan vaak zelfs in de vaatwasser, al is een gewone doek met zeep en water ook vaak voldoende om speeltjes van dit materiaal hygiënisch schoon te houden.

©luda311 - stock.adobe.com

Onveilige materialen voor seksspeeltjes

Er zijn ook veel plastic sextoys op de markt, maar die hebben grote nadelen. Soms worden hier weekmakers in gebruikt die gevaarlijk kunnen zijn, en sowieso wordt aangeraden om speeltjes met phthalate (ftalaat) links te laten liggen. Veel goedkopere toys worden hiermee gemaakt en het is geen goedje dat je op een gevoelige plek als je genitaliën wilt hebben. Ftalaat wordt zelfs in verband gebracht met onvruchtbaarheid, kanker en dysgenesie van de testikels. PVC is ook een materiaal om vooral te mijden. Het is een tijdje heel populair geweest, maar blijkt zó veel chemicaliën en metalen te bevatten die je kunnen schaden, dat je het beter ver van je lijf kunt houden. Het wordt echter nog steeds wel ingezet in sekstoys, dus lees voor gebruik goed de verpakking.

Glijmiddel op waterbasis

Maar welke je ook kiest: zorg dat je al je toys na elke persoon en na elk gebruik goed schoonmaakt met water en zeep. Als glijmiddel is een middel op waterbasis het beste, omdat dit het minste schade kan berokkenen aan je sekstoys, maar bijvoorbeeld ook aan condooms. Gebruik je sekstoys in combinatie met condooms, pas dan ook op voor materialen zoals PVC en rubber, want deze zorgen ervoor dat de werking van het condoom nadelig kan worden beïnvloed: het condoom kan helemaal uitlubberen en soms zelfs zelfs uit elkaar vallen. 

©gutaper Andrei Yurevich Solovev

Je wilt de oude badkamer slopen en volledig opnieuw inrichten, of je droomt van een paleis van een badkamer in je nieuwbouw. Terwijl je in je plannen helemaal losgaat, rijst de vraag of vloerverwarming in de badkamer überhaupt een goed idee is?

Vooral in de badkamer wil je het comfortabel warm hebben wanneer je in bad gaat of een douche neemt. Daarbij komt dat je in de badkamer vaak op blote voeten loopt en dan is een verwarmd vloer een luxe. Er zijn twee soorten vloerverwarming die vaak worden gebruikt in de badkamer: de traditionele vloerverwarming die gebaseerd is op water, oftewel een hydronisch systeem, en er is de elektrische vloerverwarming. 

Traditionele vloerverwarming

Het hydronische type wordt het meest toegepast. Kunststof leidingen onder de vloer transporteren warm water om warmte in de badkamer te creëren. Het water wordt op temperatuur gebracht door de cv-ketel of door een warmtepomp. Beton is een fantastische warmtegeleider en verdeelt de warmte gelijkmatig over het gehele oppervlak van de vloer. Dit systeem is misschien wel duurder om te laten aanleggen, maar op lange termijn spaar je energiekosten. Hoe meer kamers in de woning worden verwarmd door vloerverwarming, hoe kostenefficiënter de installatie wordt.

© Kadmy - stock.adobe.com

De hydronische vloerverwarming bestaat uit leidingen die warm water transporteren. 

Elektrische vloerverwarming

Elektrische vloerverwarming gebruikt geleidende kunststofmatten onder de vloer die de warmte produceren. Elektrische vloerverwarming werkt net zo goed als het hydronische systeem, maar stroom is nog steeds duurder dan bijvoorbeeld gas. Nadeel is dat dit systeem in grote ruimtes hoge energiekosten met zich meebrengt.

Een voordeel van een elektrische vloerverwarming is dat hij onafhankelijk van de cv werkt. Deze bijverwarming wordt alleen aangezet wanneer nodig en werkt dus zelfs wanneer de cv uitstaat, bijvoorbeeld op een koude zomerdag. De rest van de woning hoeft niet onnodig verwarmd te worden als je bijvoorbeeld wilt douchen.

Bovendien heeft het elektrische systeem een veel kortere opwarmtijd dan de traditionele vloerverwarming. De gewenste temperatuur wordt al bereikt in slechts 30 tot  60 minuten. De dunne matten zijn verbonden met een thermostaatregelaar, zodat je eenvoudig de ideale vloerwarmte kunt instellen. En als je voldoende warmte hebt gehad, kun je  de elektrisch verwarmde badkamertegels uitschakelen met de afstandsbediening.

©ELIZAVETA GALITCKAIA

De elektrische vloerverwarming is een veel dunner systeem.  

Dun of dik

Belangrijk is dat de opbouwhoogte van elektrische vloerverwarming veel lager is dan bij een hydronisch systeem. Dit is een dunne vloerverwarming. Je kunt zowel de matten als de folies zelfs rechtstreeks op de bestaande vloer aanleggen. En je moet rekening houden met een opbouwhoogte vanaf 2,5 centimeter. Bij een hydronisch systeem wordt er eerst een isolatieplaat aangebracht, dan komen de leidingen voor het cv-water in een zand-cement-ondergrond  en daarop wordt de eindvloer geplaatst. Reken op een opbouwhoogte van 13 cm. 

Vloerverwarming en badkamerradiator combineren

Kies je ervoor om de vloerverwarming te gebruiken als hoofdverwarming, dan zal de vloerverwarming de volledige ruimte moeten verwarmen. Er is dan geen andere warmtebron in de badkamer aanwezig. In dat geval moet je er rekening mee houden dat de vloerverwarming voldoende capaciteit heeft.

Een voordeel is dat er geen radiatoren nodig zijn. Een badkamer is een lastige ruimte om alleen door middel van vloerverwarming op 21- 24 graden te krijgen. De vloeroppervlakte van de badkamer wordt grotendeels ingenomen door de douche, het bad, het badkamerkastje, het toilet en eventuele andere meubels. Bovendien is het totale oppervlak meestal te klein om voldoende warmte af te geven. Om dit tekort aan te vullen, kun je een handdoekdroger of badkamerradiator plaatsen. Dit is vaak ook nog een esthetische oplossing. De vloerverwarming en radiator vullen elkaar en de capaciteit van de vloerverwarming hoeft dan niet zo hoog te zijn.

©Mike Higginson - stock.adobe.com

Combineer vloerverwarming met een badkamerradiator of handdoekdroger om een snellere reactietijd te garanderen. 

Voordelen en nadelen van vloerverwarming in de badkamer

Welke type je ook kiest, elektrisch of hydronisch, we noemen nog even de voordelen en de aandachtspunten van vloerverwarming in de badkamer op.

 Voordelen

🌡Leestip: Je woning verwarmen met lage temperaturen? Dat kan ook zonder vloerverwarming

Aandachtspunten

De OnePlus 13R is een goedkopere en minder complete smartphone dan topmodel OnePlus 13. Is deze telefoon met een adviesprijs van 749 euro een slimme keuze of ben je beter af met een ander toestel? Je leest het in deze review van de OnePlus 13R.

Je koopt de OnePlus 13R voor een adviesprijs van 750 euro, waarmee hij 250 euro goedkoper is dan de OnePlus 13. Verwar het toestel overigens niet met de OnePlus 12 en 12R, die in 2024 zijn uitgebracht.

Grote smartphone mist functies

De OnePlus 13R is te koop in het zwart en in het wit, en ziet er modern en premium uit. Dat is het uiterlijk, want over de ergonomie zijn we minder enthousiast. De smartphone heeft een groot 6,78inch-scherm en gebruikt een erg rechthoekig ontwerp, zonder afgeronde schermranden en zonder afgeronde achterkant. In de praktijk vinden wij het toestel daarom niet heel prettig vasthouden. Zeker met één hand is het onmogelijk om het bovenste deel van het scherm te bedienen.

©Rens Blom

Het is ook jammer dat de OnePlus 13R qua ontwerp minder compleet is dan de 13 én veel vergelijkbaar geprijsde smartphones. Zo kan het toestel niet draadloos opladen en is de behuizing alleen stof- en waterbestendig – niet waterdicht.

Het grote oledscherm laat een goede indruk achter: lekker scherp dankzij de resolutie van 2780 x 1264 pixels, fel genoeg om altijd prima afleesbaar te zijn en het weet mooie kleuren weer te geven. Handig is dat het scherm je vingers nauwkeurig blijft registreren tijdens een regenbui. Dat kunnen maar weinig andere telefoons. Die raken namelijk in de war en registreren ook regendruppels als aanrakingen. Daar heeft de OnePlus 13R geen last van.

©Rens Blom

Krachtige specificaties

Over de specificaties van de OnePlus 13R zijn we enthousiast. Het toestel is voorzien van veel werkgeheugen (12 GB) en opslagcapaciteit (256 GB), inmiddels een gangbare combinatie in dit prijssegment. De gebruikte Qualcomm Snapdragon 8 Gen 3-processor is van vorig jaar en zat toen in de duurste smartphones, waaronder de OnePlus 12. Tegenwoordig is deze betrouwbare en hartstikke snelle processor goedkoper in te kopen, dus zijn we blij met deze logische keuze van OnePlus.

©Rens Blom

Van de accuduur hadden we stiekem meer gehoopt. Begrijp ons niet verkeerd: je kunt de OnePlus 13R zonder problemen een lange dag gebruiken zonder je zorgen te hoeven maken over de batterij. Maar daar houdt het op, lezen we ook in andere reviews terug. Dat is best gek, want ten opzichte van andere smartphones heeft de 13R een grotere accucapaciteit (totaal 6000 mAh). En de Snapdragon 8 Gen 3-processor is energiezuinig, weten we van smartphones van vorig jaar. Waar het dan 'misgaat', weten we niet, maar de enorme accu vertaalt zich dus niet in een enorme accuduur.

Opladen doet de OnePlus 13R alleen via usb-c. Dat kan met maximaal 80 watt als je een OnePlus-snellaadadapter hebt of koopt voor 50 euro. Die adapter is niet bij de smartphone inbegrepen. Met een andere adapter laadt de 13R veel langzamer op. Jammer, maar geen probleem als je het toestel 's nachts oplaadt.

Camera's

De smartphone is voorzien van een prima selfiecamera en drie camera's op de achterkant. Dat zijn een 50megapixel-hoofdcamera, een 8megapixel-groothoekcamera en een 50megapixel-telelens voor een paar keer zoom. Na een week met de OnePlus 13R zijn we niet bijster enthousiast over de camera's. De hoofdcamera scoort een ruime voldoende, ook in het donker. De groothoekcamera daarentegen presteert ondergemiddeld in dit prijssegment en de zoomcamera biedt slechts 2x zoom. Sommige vergelijkbare telefoons komen tot 5x zoom.

©Rens Blom

Updatebeleid had beter gekund

Op de OnePlus 13R is Android 15 geïnstalleerd, waar OnePlus zijn OxygenOS-schil overheen legt. Die schil lijkt sprekend op ColorOS van Oppo, wat verklaarbaar is omdat het zusterbedrijven zijn. ColorOS werkt prima, maar is wel erg druk. Niet alle functies lijken ons even nodig en andere functies lijken wel erg veel op die van Apples iOS. OnePlus mag bovendien best stoppen met games en apps aanraden. Die weten we heus wel zelf te vinden.

©Rens Blom

We zien liever dat het merk focust op een beter updatebeleid. De OnePlus 13R krijgt namelijk vier Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. Dat is korter dan concurrerende smartphones van Motorola (zes jaar complete updates), Google, Samsung en Apple (allemaal zeven jaar). En best gek: de OnePlus 13R krijgt even lang updates als de OnePlus Nord 4, die honderden euro's minder kost.

Conclusie: OnePlus 13R kopen?

De OnePlus 13R is een smartphone die over het algemeen goed bevalt: hij heeft een mooi scherm, krachtige hardware en software waar je jaren mee vooruit kunt. Toch kunnen we deze 749 euro kostende telefoon lastig aanraden. Concurrerende toestellen bieden meer functies én krijgen langer software-updates. De OnePlus 13R lijkt ons daarom een interessante koop als hij in prijs gaat zakken. Voor nu zijn de Google Pixel 9, Motorola Edge 50 Neo en Samsung Galaxy S24 boeiender alternatieven.