De meeste seksspeeltjes worden gemaakt van siliconen. Het is - als je de goede variant gebruikt - een enorm veilig product dat je makkelijk kunt schoonmaken en dat bovendien tegen water kan. Vroeger werden speeltjes echter van heel andere materialen gemaakt. Welke dat waren en wat tegenwoordig gangbaar is bij sekstoys, lees je in dit artikel.

Ook interessant voor jou: Van butterfly-vibrator tot opblaasbare buttplug: 10 sextoys waar je nog nooit van hebt gehoord

Een soepstengel is natuurlijk heel lekker om te eten, maar wist je dat mensen in de Romeinse tijd ook broodstengels bakten voor heel andere doelen? Volgens het boek The Joy of Sexus zouden mensen tweeduizend jaar geleden een soort biologisch afbreekbare dildo’s gebruiken, gemaakt van brood, die vooral gebruikt werden door vrouwen. Ze hadden daar zelfs een naam voor: olisbokollikes (ὀλισβοκόλλιξ). Er zijn anno 2023 ongetwijfeld nog steeds mensen die hun seksleven interessanter maken met broodstengels, maar je zult dit type speeltjes in de seksshop niet vinden.

©angintaravichian - stock.adobe.com

Siltstenen dildo

De broodstengels waren niet de eerste dildo’s die werden gebruikt. Dat was waarschijnlijk een fallusvormige dildo gemaakt van siltsteen van 20 centimeter lang en 3 centimeter breed. Deze werd in Duitsland gevonden en zou zo’n 28.000 jaar oud zijn. Hij werd gevonden in de Hohle Fels-grot in Ulm. In Engeland is het eerste boek waarin een dildo werd beschreven er eentje van de 16e-eeuwse dichter Thomas Nashe (nog steeds te koop trouwens). Hij beschrijft hoe een man voor het eerst seks heeft in een bordeel en daarbij een glazen dildo gebruikt. Nu klinkt dat erg gevaarlijk, maar er worden nu nog steeds glazen dildo’s gemaakt en verkocht. Erg fijn voor mensen die snel allergisch zijn voor andere materiaal. Bovendien zijn glazen dildo's heel massief, waardoor je er veilig gebruik van kunt maken. 

Afhankelijk van hoe ver je teruggaat in de tijd, worden seksspeeltjes gemaakt van allerlei materialen. Kalksteen en botten bijvoorbeeld: dat is waar de oudere seksspeeltjes uit de geschiedenis van zijn gemaakt. Er zijn echter ook gekkere dingen voorbijgekomen in de historie van de mens: een cockring gemaakt van het ooglid van een geit bijvoorbeeld (in Azië). Maar ook bepaalde wortels zijn veelvuldig ingezet als seksspeeltjes. Koper en goud waren in China heel populair, wat op zich niet gek klinkt, tot je hoort dat er zogenaamd sperma inzat van een mythische vogel uit Birma, die een nogal grote seksdrive zou hebben gehad. Deze koperen balletjes waren vrij klein en werden gebruikt ín de penis van de man.

Botten, steen en hout

Kijken we naar wat een beetje gangbaar was in de oudere tijden, dan zijn botten en steen wel het meest populair. Daarnaast zijn er in het Romeinse rijk ook speeltjes gevonden gemaakt van hout, al is niet voor de volle 100 procent zeker of die speeltjes daadwerkelijk gebruikt werden voor seksueel genot, of om elkaar te martelen of anderzijds pijn te doen. Hout, steen en metalen werden dus vroeger veel gebruikt, zo bewijst ook een bronzen dildo van tweeduizend jaar oud die in een tombe van een edele uit China werd gevonden. De sekstoys die we nu hebben mogen er dan heel modern en redelijk anders uitzien: vergis je vooral niet, wij mensen hebben al tienduizenden jaren seks met hulpmiddelen.

©reshoot - stock.adobe.com

Veilige keuze

Niet alleen vroeger, maar ook nu zijn er heel veel verschillende materialen waarvan seksspeeltjes gemaakt worden. Die zijn niet allemaal veilig om te gebruiken. Verderop leggen we uit welke materialen je beter links kunt laten liggen. We beginnen hier met de materialen die wél een veilige keuze zijn: glas, siliconen en roestvrij staal.

Sextoys van glas

Tegenwoordig zijn seksspeeltjes dus onder andere van (borosilicaat) glas gemaakt, wat vooral prettig is als je een allergie hebt voor rubber. Glas is door zijn gladde oppervlak ook beter schoon te maken, zodat bacteriën zich niet ophopen.

©MyArtKD - stock.adobe.com

Sextoys van siliconen

Het meest gebruikte materiaal is waarschijnlijk siliconen, wat net als glas erg goed is om bacteriën tegen te gaan, vooral als er weinig randjes en kiertjes te bespeuren zijn. Het kan tegen hitte, het is waterdicht en voelt tegelijkertijd zacht aan, terwijl glas wel erg hard en soms zelfs koud kan zijn (wat echter ook weer voor andere seksuele sensaties kan zorgen). Waar je wel op moet passen bij siliconen, dat is welk glijmiddel er wordt gebruikt. Eigenlijk is het devies bij glijmiddel altijd: kies een variant op waterbasis, want die kan met allerlei typen en materialen sextoys worden gebruikt.

©Nataliia - stock.adobe.com

Sextoys van roestvrij staal

Een derde veelgebruikt materiaal voor sekstoys is roestvrij staal. Ook dit is door zijn gladheid zeer makkelijk schoon en bacterievrij te maken en kan vaak zelfs in de vaatwasser, al is een gewone doek met zeep en water ook vaak voldoende om speeltjes van dit materiaal hygiënisch schoon te houden.

©luda311 - stock.adobe.com

Onveilige materialen voor seksspeeltjes

Er zijn ook veel plastic sextoys op de markt, maar die hebben grote nadelen. Soms worden hier weekmakers in gebruikt die gevaarlijk kunnen zijn, en sowieso wordt aangeraden om speeltjes met phthalate (ftalaat) links te laten liggen. Veel goedkopere toys worden hiermee gemaakt en het is geen goedje dat je op een gevoelige plek als je genitaliën wilt hebben. Ftalaat wordt zelfs in verband gebracht met onvruchtbaarheid, kanker en dysgenesie van de testikels. PVC is ook een materiaal om vooral te mijden. Het is een tijdje heel populair geweest, maar blijkt zó veel chemicaliën en metalen te bevatten die je kunnen schaden, dat je het beter ver van je lijf kunt houden. Het wordt echter nog steeds wel ingezet in sekstoys, dus lees voor gebruik goed de verpakking.

Glijmiddel op waterbasis

Maar welke je ook kiest: zorg dat je al je toys na elke persoon en na elk gebruik goed schoonmaakt met water en zeep. Als glijmiddel is een middel op waterbasis het beste, omdat dit het minste schade kan berokkenen aan je sekstoys, maar bijvoorbeeld ook aan condooms. Gebruik je sekstoys in combinatie met condooms, pas dan ook op voor materialen zoals PVC en rubber, want deze zorgen ervoor dat de werking van het condoom nadelig kan worden beïnvloed: het condoom kan helemaal uitlubberen en soms zelfs zelfs uit elkaar vallen. 

©gutaper Andrei Yurevich Solovev

Hoewel koken op gas voorlopig nog mag, is duidelijk dat de toekomst elektrisch is. Veel mensen stappen nu al over op elektrisch koken – vaak in combinatie met inductie. Ben jij toe aan een nieuwe kookplaat of wil je van het gas af? Dan is het goed om te weten hoe je zo’n elektrische kookplaat aansluit, waar je op moet letten en wanneer je beter een professional kunt inschakelen.

Eén, twee of drie fasen: wat betekent dat?

In tegenstelling tot een gaskookplaat, die je simpelweg aan een gasaansluiting koppelt, is een elektrische kookplaat net iets technischer. Zo'n kookplaat kan worden aangesloten op één, twee of drie elektrische fasen. Welke van de drie je nodig hebt, hangt af van het vermogen van je kookplaat én van de aansluiting in je keuken.

Een 1-fase kookplaat is het eenvoudigst. Die werkt op een gewone stekker met twee pinnen, precies zoals je gewend bent van andere apparaten in huis. Deze modellen hebben een beperkt vermogen – maximaal 3680 watt – maar zijn vaak krachtig genoeg voor wie niet al te fanatiek kookt. Aansluiten is simpel: stekker erin en je kunt aan de slag.

Voor een 2-fase kookplaat heb je een zogenoemde perilex-stekker nodig, met vijf pinnen. Die zie je vooral bij iets krachtigere inductiekookplaten. Meestal worden dit soort kookplaten zonder stekker geleverd, en is het slim om een elektricien in te schakelen voor de installatie. Het benodigde vermogen ligt tussen de 3681 en 7360 watt.

Een 3-fase kookplaat vraagt nog meer stroom en werkt op krachtstroom. Ook hier gebruik je een perilex-stekker met vijf pinnen, maar je moet wel eerst controleren of je meterkast daar op is voorbereid. De aansluitwaarde ligt boven de 7360 watt en het is belangrijk dat de aansluiting klopt – anders werkt de kookplaat niet of loop je zelfs risico op overbelasting. Laat dit daarom bij voorkeur aan een vakman over.

©vectorizer88 - stock.adobe.com

Hoe weet je welke kookplaat bij je keuken past?

Wat je kunt aansluiten, hangt af van het type stopcontact in je keuken. Heb je een standaard wandcontactdoos met twee gaten? Dan past daar alleen een 1-fase kookplaat op. Die worden meestal geleverd met stekker en snoer, zodat je hem meteen kunt gebruiken.

Zie je een perilex-stopcontact (met vijf gaten)? Dan is je keuken in principe geschikt voor een 2- of 3-fase kookplaat. Alleen weet je dan nog niet of je meterkast daadwerkelijk drie fasen aankan. Dat kun je op twee manieren controleren: met een multimeter of door in je meterkast te kijken.

Zo check je de aansluiting met een multimeter

Heb je een multimeter in huis? Dan kun je precies meten hoeveel fasen je aansluiting ondersteunt. Teken op een papier het patroon van het perilex-stopcontact en noteer per gat wat je meet. Prik met één pin in het middelste gat (de aarde) en meet met de andere pin de overige vier. Krijg je twee keer 230 volt en twee keer 0? Dan heb je een 2-fase aansluiting. Meet je drie keer 230 volt en één keer 0? Dan is het een 3-fase aansluiting. Label de gaten met ‘L’ voor stroom en ‘N’ voor nul, zodat je straks precies weet wat waar hoort.

©Dmitriy

Geen multimeter? Kijk in de meterkast

Heb je geen meetapparatuur? Dan kun je in de meterkast zien hoeveel fasen er beschikbaar zijn. Bij een 2-fase aansluiting zie je twee gekoppelde groepen met een hendel ertussen. Zie je vier gekoppelde groepen? Dan is er krachtstroom aanwezig en kun je dus ook een 3-fase kookplaat aansluiten – mits het stopcontact daar geschikt voor is.

©auremar

Zelf een kookplaat aansluiten

Ga je zelf aan de slag? Dan is het belangrijk dat je weet wat je doet. Elektriciteit is geen speelgoed, dus bij twijfel: bel een vakman. Heb je een 1-fase kookplaat met powermanagement die je op een normaal stopcontact wilt aansluiten? Dan moet je deze eerst correct instellen.

Leg om te beginnen een stuk piepschuim onder de kookplaat, zodat je hem veilig kunt omdraaien zonder krassen of barsten. Plak daarna de afdichtband rondom het apparaat, bij voorkeur zo dicht mogelijk bij de glasrand. Begin aan de achterkant, zodat de naad niet in het zicht valt.

Open het aansluitcompartiment onder de kookplaat en controleer het aansluitschema dat daar staat. Gebruik de bijgeleverde bruggetjes om de juiste verbindingen te maken. Sluit het snoer aan: bruin op L, blauw op N en geelgroen op aarde. Zet het snoer vast met trekontlasting en sluit het klepje.

Draai nu de kookplaat weer om en steek de stekker in het stopcontact. Leg de kookplaat op z’n plek in het aanrechtblad. Houd de pauzeknop vijf seconden ingedrukt om het menu te openen. Zoek via de plusknop naar het onderdeel ‘PO’ (power) en stel het vermogen in op 3.7 in plaats van 7.4. Bevestig dit door de pauzeknop nog eens vijf seconden ingedrukt te houden. Je kookplaat is nu geschikt voor een standaard aansluiting.

Een 2-fase kookplaat aansluiten: zo werkt het

Heb je een 2-fase kookplaat? Dan moet je eerst bepalen welke kleur draad bij welk contact hoort. Meet het snoer door met een multimeter, op de piepstand of op de Ohm-stand. Noteer welke draad bij welke stekkerpin hoort en gebruik die info bij het aansluiten.

Open vervolgens het aansluitvak onder de kookplaat en kijk welk aansluitschema je moet gebruiken. L1 en L2 koppel je aan de juiste stroomdraden, 01 en 02 aan de juiste nuldraad. Maak de trekontlasting los, sluit de draden aan zoals je eerder hebt gemeten, en zet alles weer stevig vast.

Steek daarna de stekker in het stopcontact en plaats de kookplaat netjes in het blad. Dankzij de afdichtband blijft alles goed op z'n plek. Zet vervolgens de kookplaat aan en test of alle kookzones werken. Krijg je een foutmelding? Dan is er waarschijnlijk iets misgegaan bij het aansluiten. Geen foutmelding? Dan is je kookplaat klaar voor gebruik.

©S.Engels

Vooral in de zomer is het vaak raak: code geel of code oranje wegens onweer. Weet jij wat je wél en juist níet moet doen als er een onweersbui nadert? Thuis kun je veel risico's beperken, maar juist buitenshuis – en zeker op de camping – is het opletten geblazen. In dit artikel lees je hoe je jezelf en anderen beschermt, of je nu binnen, buiten of aan het kamperen bent.

Lees ook: Regen, regen en nog eens regen … zo voorkom je wateroverlast

Thuis tijdens onweer: veilig, maar niet zonder risico's

In huis ben je relatief goed beschermd tegen blikseminslag, zeker als het gebouw voorzien is van een goede bliksemafleider. Toch zijn er een paar voorzorgsmaatregelen die je serieus moet nemen. Gebruik bij onweer liever geen apparaten die verbonden zijn met het stroomnet of met leidingen. Denk aan de wasmachine, een vaste telefoon of een bedrade computer. Bliksem kiest daarbij meestal de makkelijkste route naar de grond, en dat zijn vaak metalen onderdelen in huis zoals koperdraden of waterleidingen.

Trek bij voorkeur de stekkers uit het stopcontact van kwetsbare apparatuur zoals computers, tv's of de router. Een stekkerdoos met overspanningsbeveiliging biedt wel wat bescherming, maar niet bij een directe inslag. Ga liever ook niet douchen of in bad, want waterleidingen kunnen de elektrische spanning van een blikseminslag geleiden.

Ramen kun je gewoon dicht houden, en als je wilt kijken naar het natuurgeweld, doe dat dan vanaf een veilige plek binnenshuis. Zorg dat huisdieren binnen zijn en zet het alarmsysteem even uit als dat storingsgevoelig is bij blikseminslag.

Buiten bij onweer: voorkom dat je zelf bliksemafleider bent

Ben je onderweg of buiten als het begint te donderen, dan is het zaak om snel te handelen.

Onthoud: als je de bliksem ziet en binnen 10 seconden de donder hoort, zit je binnen de gevarenzone. Zoek dan zo snel mogelijk een veilige schuilplek.

De veiligste plek is een gebouw met muren en een dak – bijvoorbeeld een winkel, huis of station. Een auto met metalen carrosserie is ook een prima optie. Die werkt als een kooi van Faraday en geleidt de stroom om je heen in plaats van door je heen.

Vermijd tijdens onweer open velden zoals weilanden of sportterreinen, want daar ben je letterlijk het hoogste punt. Ook hooggelegen plekken zoals duinen of heuveltoppen vormen een risico. Zoek geen beschutting onder een boom die in z'n eentje op een veld staat – dat is juist een bliksemmagneet. Blijf verder uit de buurt van metalen objecten zoals hekken, masten of fietsen, en houd afstand van water – of dat nu een meer, sloot of zwembad is.

Kun je nergens heen? Maak jezelf dan zo klein mogelijk: hurk neer op je voetzolen, houd je voeten tegen elkaar en wikkel je armen om je knieën. Ga niet liggen; zo vergroot je je contactoppervlak met de grond, wat het risico op aardstroom vergroot.

©ID.nl

Kamperen met onweer: extra opletten in tent of caravan

Kamperen geeft een gevoel van vrijheid, maar bij onweer ben je juist extra kwetsbaar. Een tent biedt geen enkele bescherming tegen bliksem, hoe stevig het doek ook is. Het metalen frame vergroot het risico juist, vooral als je op een open veld kampeert of vlak bij een losse boom staat.

Als er onweer op komst is, zoek dan zo snel mogelijk een veilig onderkomen. Een stenen sanitairgebouw, de receptie of je auto bieden veel meer bescherming dan een tent. Zit je in een camper of caravan met een metalen buitenkant? Dan ben je redelijk veilig, mits je ramen en deuren gesloten houdt en geen contact maakt met metalen delen. Stacaravans met een houten of kunststof omhulsel bieden die bescherming niet: het klopt dat ze geen stroom geleiden, maar ze voeren die ook niet af. Daardoor kan een blikseminslag via leidingen of metalen onderdelen binnen alsnog gevaarlijk uitpakken. Tijdens onweer blijf je dus beter uit de buurt van dat soort constructies.

Laat ook je elektronische spullen niet in de tent of aan opladers zitten. Berg ze los op, zonder kabels of contact met de grond.

Staan er bomen op de camping? Zorg dat je tent daar niet direct onder staat. Bij inslag kunnen takken afbreken of kan de bliksem via de wortels naar de grond doorslaan. Ook op campings in de bergen of aan open water is het risico op blikseminslag extra hoog – check bij aankomst wat de aanbevolen schuilplaatsen zijn.

Tot slot: een goede voorbereiding helpt

Kijk altijd naar de weersvoorspelling voordat je op pad gaat. Veel weerapps geven een melding bij onweerskansen, vaak met een tijdsindicatie en locatie. Op de camping is het handig om bij aankomst al te weten waar je naartoe kunt bij slecht weer.

Zorg ook dat je zaklamp, powerbank en radio of noodaccu paraat hebt als je kampeert, voor het geval de stroom uitvalt. En vooral: blijf rustig. Onweer is gevaarlijk, maar met de juiste kennis en voorzorgsmaatregelen voorkom je ongelukken.