Het zou een vraag uit de quiz De Slimste Mens kunnen zijn: wat weet jíj over föhns? Er blijken namelijk de nodige misverstanden de ronde te doen over de haardroger. Wij zetten de bekendste feiten en fabels op een rijtje en ontkrachten meteen het allergrootste misverstand: föhnen is niet (we herhalen: níet) schadelijk voor je haar!

Is de föhn veel veranderd sinds hij ruim een eeuw geleden werd geïntroduceerd? Kun je een föhn die oververhit raakt beter maar meteen weggooien? Is föhnen slecht voor je haar? Kun je beter een handdoek gebruiken dan een föhn? Lees dit artikel en je weet het! Meteen naar het allergrootste misverstand? Klik dan hier!

Ook interessant voor jou: Van diffuser tot concentrator: de populairste opzetstukken voor je föhn (óók voor je Dyson!)

©Terence Mendoza - stock.adobe.com

✅ Feit: De föhn is veel veranderd
❌ Fabel: De föhn is veel veranderd

De eerste, handzame föhns verschenen in het jaar 1920 en wogen destijds zo’n negenhonderd gram. Dat is behoorlijk zwaar. Een smartphone weegt meestal niet meer dan tweehonderd gram, terwijl een laptop al gauw meer dan zeshonderd gram weegt. Zo heb je een beetje een referentiekader qua gewicht. Ook opvallend: het eerste model gebruikte slechts honderd watt, waardoor het alsnog heel lang duurde voordat je haar droog werd. Tegenwoordig hebben föhns een vermogen tot wel tot tweeduizend watt, waardoor je veel sneller kunt drogen én stijlen.

Sinds het eerste model van de föhn is er zowel veel als weinig veranderd. Het interne design is grotendeels hetzelfde gebleven. De veranderingen zitten hem juist in de gebruikte materialen, de buitenkant en de wattage. Het gebruik van plastic is doorslaggevend geweest voor het succes van het apparaat, omdat föhns daardoor veel lichter werden. Natuurlijk heb je tegenwoordig heel veel soorten föhns, die intern andere onderdelen hebben. Maar over het algemeen gebruik je hem nog altijd op dezelfde manier.

❌Fabel: Als een föhn te warm wordt, gaat hij kapot

Föhns kunnen oververhit raken. Wanneer dat gebeurt, hoef je niet meteen in paniek te raken - zeker niet wanneer je een föhn voor het eerst gebruikt. Dan kan het zijn dat je iets ruikt dat verbrand is. Heb je een oudere föhn en wordt deze wel erg warm of ruik je een schroeilicht? Controleer dan of het filter verstopt zit met haar of stof. Dat gebeurt vaker dan je denkt. Meestal is het een kwestie van even uitkloppen en schoonmaken en het probleem is opgelost. Verder doe je er goed aan om de stroomkabel niet te strak op te rollen, zeker niet wanneer de föhn nog warm is. Doe je dat wel, dan kan het gebeuren dat het apparaat tijdens het gebruik uitvalt.

©Surachetsh - stock.adobe.com

❌ Fabel: Je moet een föhn om de paar jaar vervangen

Een goede föhn kan soms tot jaren meegaan. Dat is afhankelijk van de kwaliteit en (dus) van de hoeveel geld die je eraan uitgeeft (zie ook ons artikel Wat zijn de verschillen tussen een goedkope en dure föhn?). Goedkopere föhns gaan bij dagelijks gebruik sneller kapot, omdat ze in vergelijking met duurdere modellen minder goed hun warmte kwijt kunnen .

©Micha Klootwijk Photography

En dan nu: het áller-, allergrootste misverstand over föhnen!

❌Fabel: Föhnen is slecht voor je haar

Soms wordt nog wel eens gedacht dat je haar drogen met een föhn ongezond haar oplevert. Hoewel het kán zijn dat je je haar beschadigt wanneer je de föhn niet goed of te vaak gebruikt (of geen hittebestendige producten in je haar doet), betekent dat niet dat je haar er altijd slecht vanaf komt wanneer je met je föhn aan de slag gaat. Sterker nog: föhnen is vaak een betere optie dan je haar ruw droogwrijven met een handdoek of wachten totdat de zon het werk afmaakt. Elke manier van drogen heeft zijn eigen voor- en nadelen, maar weet dat föhnen in de basis echt niet slechts is voor je haar.

✅ Feit: Je haar met een föhn drogen is beter dan drogen met een handdoek

Dat zo’n fabel de wereld in komt, is niet vreemd. Want vroeger gebruikten we ook geen haardrogers, toch? Hoe deden de mensen dat dan vroeger? Die gebruikten dus handdoeken (of iets wat daar heel lang geleden op leek). Maar uit onderzoek blijkt nu dat je haar rigoureus droogmaken met een handdoek juist schadelijk kan zijn. Het haar kan namelijk bros en breekbaar worden - helemáál wanneer je je haar tussen een handdoeksandwich propt en dan gaat draaien en trekken. Geloof ons: dat is hét recept voor gespleten haarpunten en dof en dor haar!

©denisval

🚨 P.S. Hoe je een föhn dan wél veilig gebruikt? Nou, zó!

Zoals gezegd: een föhn gebruiken kan echt geen kwaad. Ja, als je de temperatuur te hoog instelt wel, en ook wanneer je het apparaat de dicht op het hoofd gebruikt. Het beste is om altijd je tijd te nemen voor het drogen van je haar. Dat doe je door eerst met een handdoek voorzichtig het overschot aan water te absorberen en daarna door met een föhn, het liefst op een lage stand, de boel netjes droog te maken. Houd afstand, zo’n vijftien centimeter, en dan kan het helemaal niets misgaan. Ben je klaar? Zet de föhn dan nog even op de koudestand ( tip: bij Kieskeurig.nl kun je föhns filteren op de aanwezigheid van zo'n stand). Je haarschubben gaan namelijk openstaan door de warme lucht, waardoor je haar kan pluizen. Ook kan het haar z’n glans verliezen. Door even snel nog koude lucht door je haren te blazen, sluiten de schubben zich weer.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.