Je bent eruit: je gaat een warmtepomp kopen. Maar waar moet je op letten bij het kiezen van een warmtepompinstallateur? En is het mogelijk om de plaatsing zelf uit te voeren? Ben je dan de overheidssubsidie kwijt?

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland verwacht dat het totaal aantal subsidieaanvragen voor isolatie, warmtepompen en zonneboilers dit jaar zal verdubbelen ten opzichte van 2021 en zal uitkomen op 80.000. De vraag naar warmtepompen explodeert. Helaas stijgt hierdoor ook de gemiddelde levertijd voor wie vandaag een bestelling plaatst. Wachttijden van zes maanden tot achttien maanden zijn geen uitzonderingen. En toch wil je een betrouwbare installateur vinden die je vakkundig bijstaat bij je keuze en op wie je kunt rekenen voor de plaatsing en onderhoud. Maar als je twee rechterhanden en technisch inzicht hebt, dan is zelf installeren ook een optie. In dit artikel kijken we naar installatie door een professionele installateur (waarmee je jezelf in ieder geval heel wat werk – én kopzorgen bespaart) en naar zelf aan de slag gaan.

Warmtepomp laten installeren door een installateur

Voorbereiding

Het plaatsen van een warmtepomp duurt gemiddeld 2 dagen. Voor aarde-water- en water-waterwarmtepompen moet je rekening houden met boringen die door een gespecialiseerd bedrijf gebeuren. In de voorbereidingsfase bespreek je uiteraard waar de units zullen geïnstalleerd worden. De buiten-unit moet op een veilige en een gemakkelijk bereikbare plaats staan en op een stevige ondergrond. Zo’n unit is zwaar en de ondergrond moet ook trillingen weerstaan. Plaats de buiten-unit niet onder een raam of te dicht bij de buren. Net als jij willen ze niet gestoord worden door het geluid.

Lees ook ons artikel over het geluid van een warmtepomp.

Voordelen van de vakman

Het heeft weinig zin een warmtepomp te installeren als het pand onvoldoende geïsoleerd is. Een goede installateur zal om te beginnen een warmteverliesberekening doen. Op die manier weet je of de warmtepomp rendabel zal zijn. Hij zal ook helpen om het juiste type te kiezen: de lucht-waterwarmtepomp, de lucht-luchtwarmtepomp, de water-waterwarmtepomp, de grond-waterwarmtepomp of de hybride warmtepomp. En hij berekent het nodige vermogen van de warmtepomp. De vakman beheerst niet alleen de techniek van het installeren, hij kent ook de vereisten waaraan een warmtepomp moet voldoen voor jouw huishouden. De meeste installateurs werken samen met een vaste leverancier van warmtepompen. Op die manier ga je dus eigenlijk met een combinatie in zee: een bepaald merk en een technicus die het product door en door kent. Om een subsidie te ontvangen, dient de installatie uitgevoerd te worden door een erkend vakman.

Lees ook ons artikel over verschillende typen warmtepompen.

Check de vakbekwaamheid

Een verwarmingsinstallateur is niet hetzelfde als een warmtepompinstallateur. Veel installateurs hebben alleen ervaring met cv-installaties en zijn niet of onvoldoende op de hoogte van de warmtepomptechnologie. De laatste jaren hebben veel installateurs hiervoor toch een scholing gevolgd. Installateur is een vrij beroep. Iedereen die installatiewerkzaamheden kan uitvoeren, mag zich installateur noemen zolang hij/zij zich houdt aan de wettelijke eisen zoals het Bouwbesluit en de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen. Wanneer de installatie ondeskundig wordt uitgevoerd of er gebeuren ongelukken door toedoen van de installateur, dan wordt die juridisch aansprakelijk gesteld. Beunhazen kunnen op die manier wel degelijk worden aangepakt, maar liever wil je toch op voorhand zeker zijn dat je een vakbekwaam technicus over de vloer krijgt. Daarom eisen verzekeraars en netbeheerders een erkenning.

Erkende verwarmingsinstallateur

Door zo’n erkenning is de installateur ook vindbaar in het register Centraal Register Techniek (https://centraalregistertechniek.nl) en op Echteinstallateur.nl (https://echteinstallateur.nl/). Op https://centraalregistertechniek.nl/kwaliteitsregister kun je het vakbedrijf en de vakspecialist checken. Vraag dus altijd naar de certificering van de installateur. Die erkenning is niet verplicht, want installateurs laten zich soms niet registreren omdat ze hiervoor contributie moeten betalen. Als de installateur de erkenning niet heeft, betekent dit niet dat hij slecht is, maar het geeft je wel minder zekerheid over zijn bekwaamheid.

Installatiekosten van een warmtepomp

Mensen onderschatten soms de kosten van de installatie van de warmtepomp, omdat men snel denkt aan de gangbare kosten die cv-ketel-installateur maakt. Die is doorgaans een halve dag met het installeren van de cv-ketel bezig. De installateur van de warmtepomp heeft veel meer werk en je mag rekenen dat de kosten van de installatie ongeveer overeen komen met de helft van de aanschaf van de warmtepomp zelf. Trouwens, elk type warmtepomp heeft een andere soort installatie. Hou met dit kostenplaatje rekening in je budget. Uiteraard ga je bij verschillende bedrijven te rade zodat je kunt vergelijken.

Warmtepomp zelf installeren

Zelf installeren in Nederland

Kun je een warmtepomp zelf plaatsen? Ja, dat kan, als het gaat om een lucht-watersysteem, als je een beetje technisch bent aangelegd en als je bedrijf vindt dat deze zelfbouw coacht. We gingen op zoek naar bedrijven die gespecialiseerd zijn in deze doelgroep en kwamen tot de vaststelling dat er meer keuze is in België dan in Nederland. In Nederland vonden we één bedrijf gespecialiseerd in lucht-waterwarmtepompen die je als consument zelf installeert: Durocan (https://www.durocan.com). Het gaat om het type monoblock. We spraken met de bedrijfsleider die ons verzekerde dat dit booming business is en dat hij handen tekort komt om aan de vraag te voldoen. Durocan verkoopt lucht-waterwarmtepompen die zowel all-electric als hybride kunnen worden gebruikt. Volgens de zaakvoerder is de plaatsing van zo’n warmtepomp helemaal niet zo moeilijk mits de nodige ondersteuning wordt geboden. “Bij de installatie kan de klant rekenen op support op afstand en een helder stappenplan. Bovendien komt er een professionele technicus bij de klant thuis de installatie opstarten en afregelen. Een hybride installatie laten uitvoeren door een installateur zal doorgaans tussen de 750 en 1250 euro aan uurloon kosten, dat spaar je dus uit als zelfplaatser.”

Eén van de producten van dit huis is de hoge temperatuur warmtepomp die kan ingezet worden op gewone radiatoren. Deze warmtepompen werken met CO2 als koudemiddel, waardoor een hogere temperatuur (60°C tot 63°C) kan gehaald worden.

Zelf installeren in België

In België spraken we bijvoorbeeld met Sack Zelfbouw (https://www.sackzelfbouw.be/verwarming), dat onder meer pakketten voor warmtepompen verkoopt. Zij zorgen voor de nodige technische info, een digitale handleiding en instructievideo’s. Hier vertelde een woordvoerder dat er momenteel veel zelfbouwpakketten over de toonbank gaan. Deels omdat de vraag naar warmtepompen groot is, maar ook omdat de gespecialiseerde installateurs overstelpt worden met aanvragen. Bij Sack Zelfbouw gaat het om Vaillant-toestellen die niet zomaar worden afgeleverd door een koerier, maar door een technicus die de nodige uitleg geeft en coacht. Bovendien kun je een Vaillant-technicus of een specialist van het bedrijf vragen om de installatie af te regelen en in werking te stellen. Ook Eco-star (https://www.eco-star.be) levert doe-het-zelf warmtepompen via een webshop (https://www.warmtepomp-shop.be).

Odido schudt de markt van vast internet voor thuis op met Klik&Klaar, een dienst van 25 euro per maand die 5G-signaal omzet naar wifi voor al je apparaten. Klik&Klaar is zo een alternatief voor internet via de kabel of glasvezel, en waarschijnlijk ook goedkoper dan wat je nu betaalt voor bekabeld internet. Wij hebben Klik&Klaar een maand getest in een appartement en delen de plus- en minpunten van de dienst met je.

De eerste plus is de prijs. Met 25 euro per maand is Klik&Klaar lekker betaalbaar. Heb je al een geselecteerd mobiel abonnement van Odido, dan betaal je slechts 20 euro per maand voor Klik&Klaar. De dienst is maandelijks opzegbaar, waardoor je lekker flexibel bent.

Het bestellen via de Odido-website is eenvoudig en we ontvingen het pakket na twee werkdagen thuis, in ons appartement in Castricum. In de doos vind je een Zyxel 5G-modem en een 5G-simkaart, die je in de router stopt om internet te ontvangen. Het blijft fascinerend hoe je al je apparaten van wifi kunt voorzien dankzij een simkaartje ter grootte van je nagel.

©Rens Blom

Het simkaartje dat je bij de router krijgt.

Installatie

Om Klik&Klaar te installeren, download je de gratis Klik&Klaar-app op je iPhone of Android-smartphone. Die loodst je binnen het beloofde kwartiertje door de installatie heen. De app laat duidelijk zien waar je de router het beste kunt neerzetten. Neem die instructies serieus, want weggestopt in een hoek ontvangt de router geen goed internetsignaal en heb je dus ook weinig aan de dienst. Na de eenvoudige installatie geef je je wifinetwerk een naam en verbind je je apparaten. Vervolgens zijn je smartphone, computer, tablet, smart-tv en andere gadgets online. Je hebt onbeperkt internet op de hoogst mogelijke snelheid, zoals je gewend bent van internet voor thuis.

©Rens Blom

De installatie van Klik&Klaar is eenvoudig.

Ervaringen

Na ruim een maand gebruik zijn we over het algemeen erg tevreden over Odido Klik&Klaar, maar sturen we de router toch terug. Dat ligt niet aan de internetsnelheden. Odido belooft via deze dekkingskaart dat de router op ons adres een snelheid van 300 Mbit/s of meer biedt en dat klopt. In de woonkamer – waar de router voor het raam staat – halen we tussen de 300 en 600 Mbps download en 70 tot 200 Mbps upload. Dat zijn uitstekende snelheden. In andere kamers, verder weg van de router, halen we nog steeds meer dan 100/50 Mbps. Netjes.

Ons probleem met Odido Klik&Klaar is de betrouwbaarheid. Niet alleen viel de router in een maand twee keer uit (om na een herstart weer te functioneren), tijdens flinke regenbuien en een najaarsstorm had de router grote moeite om een stabiel thuisnetwerk te bieden. Dipjes in het wifisignaal verstoorden onze videobelvergaderingen, onderbraken de muziek uit de Sonos-speakers en lieten onze telefoons af en toe automatisch overschakelen naar het mobiele netwerk. Ongemakken die we tijdens slecht weer niet ervaren via een vaste internetverbinding, en ongemakken waar we niet op zitten te wachten in het gure Nederland.

©Rens Blom

De Klik&Klaar-router uit de doos.

Goed om te weten: de router heeft twee 2,5Gbit/s-ethernetpoorten om apparaten bekabeld aan te sluiten. Wij hebben de smart-tv rechtstreeks aangesloten en de andere poort verbonden met een switch. De smart-tv heeft tijdens het kijken van Videoland, YouTube en NPO Plus nooit problemen met zijn internetverbinding gehad, ook niet tijdens slecht weer.  

Wifirepeaters

Voor een volledige test hebben we ook twee wifirepeaters van Odido Klik&Klaar besteld. Die heten Wifipunten, zijn optioneel en kosten 2,50 euro per stuk per maand. Je huurt ze en moet ze als ze niet bevallen of bij het stoppen van Klik&Klaar dus terugsturen.

©Rens Blom

©Rens Blom

De installatie van de Wifipunten.

Onze ervaringen met de kleine repeaters, die je neerzet in de vensterbank of op je bureau, zijn gemengd. Enerzijds verbeteren ze het wifisignaal in ons appartement duidelijk. Op onze werkplek, een vide boven de keuken/woonkamer en net buiten de directe zichtlijn van de router in de woonkamer, haalden we via router een downloadsnelheid van 270 Mbps en een uploadsnelheid van 120 Mbps. Na het installeren van een wifirepeater op de wifi, met bijna een zichtlijn op de router, schoot de downloadsnelheid omhoog naar 425 tot 616 Mbps – op basis van vier tests verspreid over een uur. De uploadsnelheid bedroeg bij deze tests 107 tot 110 Mbps en verbeterde dus niet ten opzichte van de oude situatie.

©Rens Blom

Een snelheidstest na het koppelen van een wifirepeater.

Een Wifipunt-wifirepeater heeft twee 2,5Gbit/s-lanpoorten om apparatuur bekabeld aan te sluiten. Onze computer op de werkplek tikte bekabeld op de repeater vrijwel dezelfde snelheden aan als via de wifi.

©Rens Blom

De wifirepeater is handzaam en daarom op veel plekken neer te zetten.

Opmerkelijk is dat heel wat van onze apparaten in de war raakten van de Wifipunten. Smartphones, laptops en tablets leken soms niet meer te weten met welk wifipunt (router, wifipunt één of wifipunt twee) ze het beste konden verbinden, wat leidde tot verbindingsproblemen. Dat terwijl we de repeaters geïnstalleerd hebben volgens de instructies van deKlik&Klaar-app, die in de weken erna steevast aangaf dat ons wifinetwerk er keurig uitzag. Na het verwijderen van de Wifipunten waren de verbindingsproblemen ook opgelost.

©Rens Blom

Conclusie

Odido Klik&Klaar is kinderlijk eenvoudig te installeren, is – afhankelijk van je locatie – razendsnel en werkt over het algemeen goed. De verbindingsproblemen tijdens slecht weer zijn ons wel tegengevallen. Dit is voor ons reden om te blijven bij de stabielere vaste internetaansluiting in onze woning. Klik&Klaar lijkt ons wel ideaal voor een campingstandplaats, vakantiehuisje of andere plek zonder (betaalbare) vaste internetaansluiting.

Met iOS 18 krijg je toegang tot functies die eerder niet mogelijk waren, waardoor je je smartphone nog persoonlijker kunt maken. Ook de Notities-app heeft een update gekregen, zodat je teksten nu veel makkelijker kunt organiseren.

Lees ook: Personaliseer je iPhone: zo pas je in iOS 18 het beginscherm aan

De Notities-app van iOS 18 is onder handen genomen. Daardoor moet het ook gemakkelijker worden om bepaalde informatie terug te vinden. Als je een lange tekst in de app hebt geschreven, dan kan het lastig zijn om een specifieke passage op te zoeken, zelfs wanneer je al koppen en tussenkopjes hebt gebruikt om je tekst te structureren. Maar met iOS 18 is dat makkelijker geworden. Je kunt nu namelijk de kopjes – en daarmee de tekst die daarbij hoort – inklappen en uitvouwen wanneer je wilt.

Zodoende moet je veel sneller door je eigen werk heen kunnen. Wanneer je zo'n kop inklapt, verdwijnt de alinea die daarmee geassocieerd wordt. In beeld verschijnt dan een kleine pijl naast de betreffende kop. Als je daar op tikt, dan komt de alinea tevoorschijn. In dit artikel leggen we uit hoe je de koppen inklapbaar maakt en hoe je ze daarna ook weer kunt uitklappen. Heel moeilijk is het niet, maar je moet wel even weten waar het staat.

Inklapbare koppen voor Notities

Open de Notities-app op je iPhone, zodra je die hebt geüpdatet naar iOS 18. Je kunt nu een notitie selecteren en openen (eventueel vanuit een map), of een nieuwe aanmaken. Dat laatste doe je door rechts onderin op het knopje te drukken dat lijkt op een potlood in een vierkant. Maak de tekst op zoals je dat altijd zou doen en voeg de koppen toe die je wilt gebruiken. Koppen maak je aan door een regel te selecteren en onderin, op de balk met opties, op Aa te klikken. Zie je deze balk niet? Klik dan op het plusicoon.

Aa is de opmaakknop. Daarmee bepaal je wat voor type tekst het is: een titel, koptekst, subkop of hoofdtekst. Selecteer nu Koptekst of Subkop. Links van de (sub)kop zie je nu een pijltje staan, dat naar beneden gericht is. Dat betekent dat deze sectie uitgeklapt is. Als je op het pijltje tikt, kun je de alinea inklappen, zodat deze uit beeld verdwijnt. Klik je er nogmaals op, dan komt de alinea weer tevoorschijn.

Tot slot is het mogelijk de tekst, in welke opmaakvorm dan ook, van kleurtjes te voorzien. Selecteer dan wederom een regel of alinea, tik als dat nodig is op plus, dan op Aa en tik rechts op de kleurknop (bij ons staat die standaard op paars).