Je bent eruit: je gaat een warmtepomp kopen. Maar waar moet je op letten bij het kiezen van een warmtepompinstallateur? En is het mogelijk om de plaatsing zelf uit te voeren? Ben je dan de overheidssubsidie kwijt?

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland verwacht dat het totaal aantal subsidieaanvragen voor isolatie, warmtepompen en zonneboilers dit jaar zal verdubbelen ten opzichte van 2021 en zal uitkomen op 80.000. De vraag naar warmtepompen explodeert. Helaas stijgt hierdoor ook de gemiddelde levertijd voor wie vandaag een bestelling plaatst. Wachttijden van zes maanden tot achttien maanden zijn geen uitzonderingen. En toch wil je een betrouwbare installateur vinden die je vakkundig bijstaat bij je keuze en op wie je kunt rekenen voor de plaatsing en onderhoud. Maar als je twee rechterhanden en technisch inzicht hebt, dan is zelf installeren ook een optie. In dit artikel kijken we naar installatie door een professionele installateur (waarmee je jezelf in ieder geval heel wat werk – én kopzorgen bespaart) en naar zelf aan de slag gaan.

Warmtepomp laten installeren door een installateur

Voorbereiding

Het plaatsen van een warmtepomp duurt gemiddeld 2 dagen. Voor aarde-water- en water-waterwarmtepompen moet je rekening houden met boringen die door een gespecialiseerd bedrijf gebeuren. In de voorbereidingsfase bespreek je uiteraard waar de units zullen geïnstalleerd worden. De buiten-unit moet op een veilige en een gemakkelijk bereikbare plaats staan en op een stevige ondergrond. Zo’n unit is zwaar en de ondergrond moet ook trillingen weerstaan. Plaats de buiten-unit niet onder een raam of te dicht bij de buren. Net als jij willen ze niet gestoord worden door het geluid.

Lees ook ons artikel over het geluid van een warmtepomp.

Voordelen van de vakman

Het heeft weinig zin een warmtepomp te installeren als het pand onvoldoende geïsoleerd is. Een goede installateur zal om te beginnen een warmteverliesberekening doen. Op die manier weet je of de warmtepomp rendabel zal zijn. Hij zal ook helpen om het juiste type te kiezen: de lucht-waterwarmtepomp, de lucht-luchtwarmtepomp, de water-waterwarmtepomp, de grond-waterwarmtepomp of de hybride warmtepomp. En hij berekent het nodige vermogen van de warmtepomp. De vakman beheerst niet alleen de techniek van het installeren, hij kent ook de vereisten waaraan een warmtepomp moet voldoen voor jouw huishouden. De meeste installateurs werken samen met een vaste leverancier van warmtepompen. Op die manier ga je dus eigenlijk met een combinatie in zee: een bepaald merk en een technicus die het product door en door kent. Om een subsidie te ontvangen, dient de installatie uitgevoerd te worden door een erkend vakman.

Lees ook ons artikel over verschillende typen warmtepompen.

Check de vakbekwaamheid

Een verwarmingsinstallateur is niet hetzelfde als een warmtepompinstallateur. Veel installateurs hebben alleen ervaring met cv-installaties en zijn niet of onvoldoende op de hoogte van de warmtepomptechnologie. De laatste jaren hebben veel installateurs hiervoor toch een scholing gevolgd. Installateur is een vrij beroep. Iedereen die installatiewerkzaamheden kan uitvoeren, mag zich installateur noemen zolang hij/zij zich houdt aan de wettelijke eisen zoals het Bouwbesluit en de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen. Wanneer de installatie ondeskundig wordt uitgevoerd of er gebeuren ongelukken door toedoen van de installateur, dan wordt die juridisch aansprakelijk gesteld. Beunhazen kunnen op die manier wel degelijk worden aangepakt, maar liever wil je toch op voorhand zeker zijn dat je een vakbekwaam technicus over de vloer krijgt. Daarom eisen verzekeraars en netbeheerders een erkenning.

Erkende verwarmingsinstallateur

Door zo’n erkenning is de installateur ook vindbaar in het register Centraal Register Techniek (https://centraalregistertechniek.nl) en op Echteinstallateur.nl (https://echteinstallateur.nl/). Op https://centraalregistertechniek.nl/kwaliteitsregister kun je het vakbedrijf en de vakspecialist checken. Vraag dus altijd naar de certificering van de installateur. Die erkenning is niet verplicht, want installateurs laten zich soms niet registreren omdat ze hiervoor contributie moeten betalen. Als de installateur de erkenning niet heeft, betekent dit niet dat hij slecht is, maar het geeft je wel minder zekerheid over zijn bekwaamheid.

Installatiekosten van een warmtepomp

Mensen onderschatten soms de kosten van de installatie van de warmtepomp, omdat men snel denkt aan de gangbare kosten die cv-ketel-installateur maakt. Die is doorgaans een halve dag met het installeren van de cv-ketel bezig. De installateur van de warmtepomp heeft veel meer werk en je mag rekenen dat de kosten van de installatie ongeveer overeen komen met de helft van de aanschaf van de warmtepomp zelf. Trouwens, elk type warmtepomp heeft een andere soort installatie. Hou met dit kostenplaatje rekening in je budget. Uiteraard ga je bij verschillende bedrijven te rade zodat je kunt vergelijken.

Warmtepomp zelf installeren

Zelf installeren in Nederland

Kun je een warmtepomp zelf plaatsen? Ja, dat kan, als het gaat om een lucht-watersysteem, als je een beetje technisch bent aangelegd en als je bedrijf vindt dat deze zelfbouw coacht. We gingen op zoek naar bedrijven die gespecialiseerd zijn in deze doelgroep en kwamen tot de vaststelling dat er meer keuze is in België dan in Nederland. In Nederland vonden we één bedrijf gespecialiseerd in lucht-waterwarmtepompen die je als consument zelf installeert: Durocan (https://www.durocan.com). Het gaat om het type monoblock. We spraken met de bedrijfsleider die ons verzekerde dat dit booming business is en dat hij handen tekort komt om aan de vraag te voldoen. Durocan verkoopt lucht-waterwarmtepompen die zowel all-electric als hybride kunnen worden gebruikt. Volgens de zaakvoerder is de plaatsing van zo’n warmtepomp helemaal niet zo moeilijk mits de nodige ondersteuning wordt geboden. “Bij de installatie kan de klant rekenen op support op afstand en een helder stappenplan. Bovendien komt er een professionele technicus bij de klant thuis de installatie opstarten en afregelen. Een hybride installatie laten uitvoeren door een installateur zal doorgaans tussen de 750 en 1250 euro aan uurloon kosten, dat spaar je dus uit als zelfplaatser.”

Eén van de producten van dit huis is de hoge temperatuur warmtepomp die kan ingezet worden op gewone radiatoren. Deze warmtepompen werken met CO2 als koudemiddel, waardoor een hogere temperatuur (60°C tot 63°C) kan gehaald worden.

Zelf installeren in België

In België spraken we bijvoorbeeld met Sack Zelfbouw (https://www.sackzelfbouw.be/verwarming), dat onder meer pakketten voor warmtepompen verkoopt. Zij zorgen voor de nodige technische info, een digitale handleiding en instructievideo’s. Hier vertelde een woordvoerder dat er momenteel veel zelfbouwpakketten over de toonbank gaan. Deels omdat de vraag naar warmtepompen groot is, maar ook omdat de gespecialiseerde installateurs overstelpt worden met aanvragen. Bij Sack Zelfbouw gaat het om Vaillant-toestellen die niet zomaar worden afgeleverd door een koerier, maar door een technicus die de nodige uitleg geeft en coacht. Bovendien kun je een Vaillant-technicus of een specialist van het bedrijf vragen om de installatie af te regelen en in werking te stellen. Ook Eco-star (https://www.eco-star.be) levert doe-het-zelf warmtepompen via een webshop (https://www.warmtepomp-shop.be).

Philips introduceert de Baristina Plus Stainless Steel, een semi-automatische koffiemachine met een roestvrijstalen design en iced coffee-functie. Dit derde apparaat in de Baristina-lijn combineert een robuuste uitstraling met veel gebruiksgemak. Kan er echt niks verkeerd gaan? ID.nl testte het uit.

Ontwerp & specificaties

De Baristina Plus Stainless Steel is een matte, zilverkleurige koffiemachine waarmee je espresso, lungo en cold brew kunt maken van je eigen gewenste soort koffiebonen. In het apparaat zit een grinder die de bonen maalt, de gemalen koffie komt in het portafilter terecht en daarmee zet de Baristina een kop koffie in de gewenste sterkte. De machine is met zijn 5,8 kilo makkelijk te verplaatsen en niet overdreven groot: 35 centimeter hoog, 38 centimeter diep en 15 centimeter breed. De buitenzijde is uitgevoerd in RVS. Smaakvol, maar wel gevoelig voor vingerafdrukken (zoals alle apparaten van roestvrij staal).

©Versuni

Plaats in de Baristina-lijn & techniek

Deze machine is de derde variant in de Baristina-lijn. De eerste, de Baristina, bood in vergelijking met dit apparaat geen ice koffie en was eenvoudiger uitgevoerd. De tweede, de Baristina met Bean swap, bood de gebruikers de keuze om bij elke bak koffie te kiezen tussen twee soorten bonen, of een mix van beide. Dit derde, nieuwe apparaat is een premium-machine die naast een luxe uitstraling de kwaliteit van versgemalen koffie combineert met gebruiksgemak. Als extraatje vergeleken met het instapmodel is er dus de ice coffee-optie. Voor het koffiezetten zet de machine 16 bar pompdruk in voor optimale extractie.

Uitpakken & installatie

De machine zit deugdelijk verpakt in een grote doos met kartonnen bescherming. Er zit geen handleiding bij, alleen een sticker met iconen die aangeven wat er ongeveer moet gebeuren. We vinden dat echt een minpunt; wie nieuw is 'in de koffie' heeft toch wat meer informatie nodig over wat de machine precies kan.

Monteren is een groot woord voor wat je zelf nog moet doen om je eerste kop koffie te zetten. Je pakt het portafilter uit, spoelt het goed om en vult het waterreservoir van 1,2 liter. Dat kan door het reservoir los te halen uit de machine en onder de kraan te vullen. Handiger is het om het klepje bovenaan even open te doen en dan met een kan of maatbeker het water aan te vullen. Bovenin zit een reservoir voor koffiebonen. Ook dit open je met een klepje en vul je tot de rand. Dat is alles!

Bediening & functies

Dit apparaat is duidelijk ontwikkeld voor de koffieliefhebber die houdt van gemak en kwaliteit. De kwaliteit heb je natuurlijk deels zelf in de hand door het type koffiebonen dat je gebruikt. Het gemak uit zich in de bediening van de machine. Aan de bovenzijde zitten verschillende knoppen: een voor espresso, een voor lungo, een voor koffie waar je een ijskoffiedrank mee wilt maken, en een knop voor extra sterke koffie, voor als de standaardinstelling niet voldoende voor je is. Voor de ice coffee wordt de koffie eerst warm gebouwen waarna het doorstroomproces traag verloopt zodat de koffie langzaam afkoelt tijdens het zetten.

De instelling van de molen is niet aanpasbaar, het volume van de koffie in het kopje wel. Hier uit zich het gemis aan een handleiding, deze functie ontdekten we pas toen we op het YouTube-kanaal van Philips wat filmpjes bekeken over de bediening en functies. HIER vind je de betreffende video.

©Versuni

Workflow: van boon tot kop

Je duwt het portafilter in de gleuf links tot deze vastklikt. Dan kies je de gewenste drank, en beweegt (swipet) het portafilter helemaal naar rechts, waar de grinder zit. Het filter zit dan vast en de machine maalt de koffiebonen. Dat maakt uiteraard geluid, vergelijkbaar met andere koffiezetapparaten. Het filter spring terug naar de beginpositie, en de machine zet de gewenste hoeveelheid koffie. Stopt de keuzeknop met knipperen, dan is je 'bakkie' klaar. Het portafilter kun je dan loshalen, ondersteboven boven de vuilnisbak houden en met een druk op de knop de koffiedrab eruit werpen. Dat is alles.

Hier zie je in een Duitstalige video precies hoe dit werkt:

Praktijktest

Koffiemachines moeten natuurlijk getest worden en het liefst door veel verschillende mensen. Ons testexemplaar beleefde de vuurdoop tijdens een drukke verjaardagsvisite, waarbij alle koffiedrinkende bezoekers een kopje Baristina kregen. De vraag was of de machine snel genoeg zou zijn om mensen niet nodeloos lang te laten wachten, en of het geluid van het malen de gesprekken niet zou overstemmen. Voor beide aspecten slaagde de machine met vlag en wimpel. Iedereen was erg te spreken over de smaak van de koffie. Het waterreservoir van 1,2 liter is natuurlijk na enige tijd leeg, dus moet tijdens zulke bijeenkomsten tussentijds wel worden bijgevuld.

Aandachtspunt

Wel dook er een klein aandachtspunt op. Na enige tijd kwam er nogal waterige koffie met een raar kleurtje uit de machine en klonk het malen ook een beetje gek. De koffiebonen bleken op te zijn. Daar komt verder geen signaal of melding van, maar is iets om in de gaten te houden. Het deksel van het koffiebonen-reservoir is semi-transparant, dus normaliter zou je dat wellicht snel zien. Echter, de machine wordt niet geleverd met een handleiding, maar... met een paarse sticker precies op die plek! Als je die er niet afhaalt, zie je dus niet hoe het gesteld is met de voorraad koffiebonen.

Onderhoud & schoonmaak

De machine heeft verder weinig nodig aan energie van de gebruiker. Het lekbakje is afneembaar en kun je periodiek schoonmaken. Als je zorgt voor voldoende water en bonen en het portafilter elke keer leegmaakt na het zetten van een kopje koffie, kun je een tijd vooruit. Overigens: als je vergeet de drab weg te gooien en aan een nieuwe bak koffie wilt beginnen, kun je het portafilter niet naar de grinder bewegen, dan zit 'ie vast. Je kunt dus nooit verse koffie gemaald krijgen over de drab van een eerdere sessie.

©Versuni

Eindoordeel & alternatieven

Deze machine blinkt uit in gebruiksgemak en het robuuste design zal zeker een grote groep koffiedrinkers aanspreken. Het reservoir bevat genoeg water om de dag door te komen, en er kan eigenlijk niets misgaan tijdens het gebruik. De prijs is stevig vergeleken met de eerder uitgebrachte Baristina Bean Swap, die geen optie heeft voor ice koffie, maar wel weer de keuze biedt uit twee soorten koffiebonen. Ben je erg prijsbewust en wil je wel de genoemde functies voor espresso, lungo en ice koffie, maar geef je niks om verse bonen, dan is de L'OR Barista Absolu zeker een optie. Die werkt met cups maar is in functionaliteit identiek. Kies je voor je eigen bonen, stijl en gebruiksgemak, dat is de Baristina Plus Stainless Steel een goede keuze.

☕ Bekijk alle koffieapparaten van Philips op Kieskeurig.nl

Met de huidige energieprijzen letten we allemaal extra op ons stroomverbruik. Zuinig aandoen klinkt logisch, maar is best lastig als je niet weet waar de echte energieslurpers zitten. Soms zitten de kosten in een onverwachte hoek. We zetten vijf apparaten op een rij die meer stroom verbruiken dan je waarschijnlijk denkt.

Altijd doen: energielabel checken of instellingen aanpassen

Als je iets in huis moet vervangen, kijk in de winkel dan altijd eerst naar het energielabel. Dat geeft een duidelijk beeld van het stroomverbruik. Blijf je liever nog even bij je huidige toestel, dan helpt het om zuiniger met de instellingen om te gaan. Denk aan het aanpassen van de standby-stand of het apparaat alleen gebruiken op momenten waarop de stroomprijs lager ligt. Dat levert al snel tientallen euro's voordeel op.

©EPREL

1. Kokendwaterkraan: 133 euro per jaar

Meteen kokend water uit de kraan: wie eenmaal een Quooker heeft, wil niet meer zonder. Maar realiseer je wel dat zo'n kraan het water doorlopend op temperatuur moet houden. En dat zie je terug op je energierekening. Een voorbeeld: een gezin van drie personen gebruikt gemiddeld zo'n 10 liter kokend water per dag via een Quooker. Om dit water te verwarmen, is jaarlijks ongeveer 423 kWh aan energie nodig (bron: ANWB Energie) . Daarnaast kost het op temperatuur houden van het water nog eens 87,5 kWh per jaar. Dit komt neer op een totaal energieverbruik van 511 kWh per jaar. Stel dat je een energiecontract hebt waarbij je gemiddeld 0,26 euro per kWh betaalt, dan kost de kraan je 133 euro per jaar. Je moet dus zelf de afweging maken of je het extra comfort vindt opwegen tegen de extra kosten.

2. Wifi-versterker: 23 euro per jaar

Overal goede wifi in huis: we kunnen niet meer zonder. Zeker wanneer je veel thuis werkt, graag streamt of kids hebt die niet achter hun gameconsole zijn weg te slaan, is een must. Grote kans dus dat je een of meerdere wifi-versterkers of repeaters gebruikt. Omdat die 24/7 hun werk doen, kost dat meer dan je misschien denkt. De gemiddelde wifi-versterker – je hebt ze met verschillende wattages – verbruikt jaarlijks 88 kWh. Dat kost je per jaar dus ongeveer 23 euro per repeater.

3. Televisie: afhankelijk van grootte en schermresolutie

Niet verrassend: het stroomverbruik van een televisie is afhankelijk van het formaat van het scherm. Een 65inch-televisie verbruikt bijvoorbeeld twee keer zo veel stroom als een 43inch-exemplaar met hetzelfde energielabel. Vooral de resolutie van het scherm maakt veel uit voor het verbruik. Grotere beeldschermen hebben een hogere resolutie om een scherp beeld te krijgen, zoals een 4K- of zelfs 8K-resolutie. 8K-televisies verbruiken flink meer energie dan een 4K-televisie die net zo groot is. Bij televisies wordt daarom ook vaak het stroomverbruik apart vermeld voor zowel de SDR- als de HDR-video. In dit geval staat SDR voor Standard Dynamic Range met een resolutie van 1080p en HDR voor 4K-content.

Doordat er hier zo veel variabelen een rol spelen, kunnen we geen richtbedrag berekenen. Met deze gegevens en de uitleg over verbruik uitrekenen in het kader hierboven kun je dit het beste zelf doen.
Lees ook: Dit zijn de 11 best geteste televisies van 2025

4. Extra koelkast - tussen de 30 en 36 euro

Wanneer ze een nieuwe koelkast kopen, zetten veel mensen hun oude koelkast in de schuur of garage. Handig, maar houd er rekening mee dat oude koelkasten wel een stuk minder zuinig zijn dan nieuwe. Stel dat je een simpele, eendeurs oude koelkast als extra koelruimte gaat gebruiken. Grote kans dat zo'n koelkast dan energielabel D, E of zelfs F heeft. Daarvan is het gemiddelde jaarverbruik respectievelijk 113, 130 en 139 kWh. Dat kost je op jaarbasis al snel tussen de 30 en 36 euro op jaarbasis extra.

Het kan dus slimmer zijn om in plaats daarvan één grotere koelkast in de keuken neer te zetten. Neem een energiezuinig model als de Samsung RB38C607AB1: die heeft een koelinhoud van 273 liter en een vriesinhoud van 114. Verbruik op jaarbasis? 108 kWh, dus ongeveer 28 euro. Dat is dus lager dan die simpele, oude eendeurs koelkasten die we hierboven hebben aangehaald!

Weet je niet zeker of je aan één koelkast genoeg hebt? Veel mensen leggen uit gewoonte alles in de koelkast, maar dat is zonde van de ruimte én de energie. Sommige producten horen er zelfs liever niet in: tomaten, komkommers, avocado's en aubergines verliezen door de kou hun smaak. Daarnaast zijn harde groenten zoals pompoen, knolselderij en winterpeen op een koele plek in huis wekenlang houdbaar zonder koeling. En waarom zou je zes flessen frisdrank tegelijk koelen? Er pas een nieuwe fles in zetten wanneer de oude bijna leeg is werkt net zo goed.

Wil je de tweede koelkast toch houden, zet hem dan alleen aan wanneer je hem echt nodig hebt, bijvoorbeeld wanneer je je hele familie hebt uitgenodigd voor het kerstdiner of wanneer je je verjaardag viert.

5. Consoles en gaming-pc's - tussen de 45 en 365 euro

Ben je een fervent gamer of heb je kinderen die dat zijn? Afhankelijk van het apparaat waarmee er gegamed wordt, kunnen de kosten flink oplopen. Gebeurt dat op een Xbox of PlayStation, dan verbruikt deze tussen de 150 en 160 watt per uur. Game je 3 uur per dag, dan zit je per jaar zo aan de 45 euro.

Maar pas écht in de papieren loopt het met een game-pc: het verbruik zo'n machine komt gemiddeld per jaar – inclusief monitor – uit op ongeveer 1.400 kWh. Je hebt het dan, bij een tarief van 0,26 euro/kWh, over zo'n 365 euro. En dat staat gelijk aan het energieverbruik van drie koelkasten. Wil je echt besparen, dan is een gameconsole dus de betere keuze. En door hem echt uit te zetten in plaats van op stand-by wanneer je hem niet gebruikt, ben je nog voordeliger uit.