Overstappen naar een warmtepomp: wat is het beste moment?
Je bent geïnteresseerd in de verduurzaming van je woning, maar vraagt je af of dit het moment is voor de overstap naar een warmtepomp. Is jouw huis eigenlijk wel geschikt of moet de woning altijd eerst geïsoleerd worden? Is er voldoende ruimte voor een warmtepomp? En weegt de besparing eigenlijk wel op tegen de investering? In dit artikel nemen we je mee in de belangrijkste vragen en antwoorden.
Krijg ik mijn huis wel warm?
Laten we beginnen met het wegnemen van een misverstand. De overgang naar een warmtepomp wordt vaak in één adem genoemd met betere woningisolatie. Je leest vaak: eerst isoleren, dan pas een warmtepomp. Dat is meestal helemaal niet nodig.
Relatief nieuwe huizen van ná 2000 met energielabel A of B zijn meestal direct geschikt voor een warmtepomp. En ook voor oudere woningen, met een energielabel C of slechter, is niet altijd betere woningisolatie nodig. Vaak wordt bij oudere woningen eerst gekeken naar een hybride warmtepomp als haalbare tussenstap. Met de LG Therma V Split Hoge Temperatuur kunnen óók deze oudere woningen met een lager energielabel volledig van het gas af.
Samengevat: waarschijnlijk is er qua verwarmingsbehoefte een warmtepomp-oplossing die past bij jouw situatie, ook als je niet woont in een nieuwbouwwoning uit 2020 met vloerverwarming.
©LG Therma
Heb ik genoeg ruimte?
Binnen
Behalve dat de warmtepomp het huis warm moet krijgen, moet het apparaat ook ergens kunnen staan. Ook daar zijn verschillende opties, met elk hun eigen ruimtevraag, zowel in je woning als in de tuin. Binnenshuis zijn er volgende opties:
· Een warmtepomp die je volledig van het aardgas af haalt (all-electric of full-electric), moet ook warm douchewater kunnen leveren. Omdat een warmtepomp alleen geleidelijk water opwarmt, slaat hij dit water op in een warmwaterboiler. Deze boiler is ongeveer zo groot als een gemiddelde koelkast.
· Maak je echter de keuze voor een hybride opstelling, dan blijft de cv-ketel onveranderd het warme water leveren en lijkt de binnenunit van de warmtepomp qua omvang op een cv-ketel. Met een monoblock-warmtepomp heb je binnen alleen een kastje hangen ter grootte van een thermostaat.
Buiten
En dan de buitenruimte, doorgaans je tuin. Om te beginnen: een bodemwarmtepomp en ventilatieluchtwarmtepomp hebben allebei geen buitenunit. Een luchtwaterwarmtepomp meestal wel. Het is dus belangrijk om de verschillen tussen de systemen te kennen:
· Een bodemwarmtepomp haalt warmte uit de bodem. In je tuin komen leidingen te liggen. Doordat dit hele systeem zich ondergronds bevindt, heb je geen buitenruimte nodig.
· Luchtwarmtepompen halen warmte uit ofwel de buitenlucht, ofwel de ventilatielucht in jouw woning. Bij de eerste optie is in de meeste gevallen wel sprake van een buitenunit. Deze buitenunit lijkt bij kleinere vermogens qua afmetingen vaak op een airco-buitenunit. Hij wordt in de regel geplaatst op je garagedak of in de tuin, of hij wordt aan je gevel gehangen.
· Bij ventilatieluchtwarmtepompen werkt dit anders. Een ventilatieluchtwarmtepomp is vaak relatief compact en vervangt dan jouw mechanische ventilatiebox. Qua omvang zijn ze ook redelijk vergelijkbaar. Er zijn ventilatiewarmtepompen die voldoende capaciteit hebben om je woning volledig van het gas te halen. Je moet dan binnenshuis wel ruimte hebben voor een warmwaterboiler.
Hoeveel geld kan ik besparen?
De besparing die je kunt realiseren met een warmtepomp hangt van veel factoren af en is op voorhand lastig te voorspellen. Simpel gezegd wordt het stroomverbruik van de warmtepomp bepaald door het verschil in temperatuur dat de warmtepomp moet overbruggen. Buitenlucht van 2 graden opwarmen naar 55 graden verwarmingswater vraagt meer energie (en verbruikt meer stroom) dan van 7 naar 35 graden.
Dit is ook waarom een warmtepomp het meest efficiënt werkt in een goed geïsoleerd huis met vloerverwarming. Vloerverwarming werkt namelijk op een lage watertemperatuur. Je bespaart het meest op de energierekening, omdat de warmtepomp een minimale hoeveelheid stroom gebruikt om je huis te verwarmen. Voor woningen die radiatoren hebben of geen A-label hebben, zal de energiebesparing lager zijn. Toch kan een warmtepomp nog steeds interessant zijn.
Hoe zuinig is mijn warmtepomp?
Warmtepompen kun je met elkaar vergelijken op hoe efficiënt ze met energie omgaan, uitgedrukt in (S)COP. SCOP geeft je een indruk van de besparing die je kunt behalen met een warmtepomp. COP vind je in iedere brochure en staat voor Coëfficiënt of Performance. COP geeft de verhouding weer tussen de afgegeven hoeveelheid warmte en het elektriciteitsverbruik van een warmtepomp. De COP vertelt je dus hoe zuinig de warmtepomp is.
Heeft de warmtepomp een COP van 5? Dan zet de warmtepomp 1 eenheid stroom om naar 5 eenheden warmte. Hoe hoger de COP van de warmtepomp, hoe lager het stroomverbruik. Op jaarbasis kun je de prestaties van een warmtepomp schatten door de Seasonal COP; daarin wordt de wisselende buitentemperatuur meegerekend.
Warmtepompen zijn er dus in verschillende soorten en maten, met elk hun eigen voor- en nadelen. De grote range aan mogelijkheden betekent wel dat de beste warmtepomp niet bestaat. Er is niet één warmtepomp voor elke situatie de beste. De beste warmtepomp voor jou hangt af van jouw woonsituatie, jouw budget en de doelen die jij met de warmtepomp wilt bereiken (naast een warm huis). De indeling en mate van isolatie van je woning zijn bepalend voor de keuze van de warmtepomp en de besparing die je kunt behalen.