ID.nl logo
Kiezen voor een CO2-arme toekomst - veelbelovende oplossingen
© Nefit Bosch
Energie

Kiezen voor een CO2-arme toekomst - veelbelovende oplossingen

Om de wereldwijde temperatuurstijging onder de 2 graden Celsius te houden, moeten we naar koolstofarme verwarming. Dit betekent dat een nieuwe cv-ketel vanaf 2026 niet meer zonder duurzame component mag worden geïnstalleerd. We zullen steeds meer gaan verwarmen met warmtepompen die draaien op duurzaam opgewekte elektriciteit. Hoe je het ook wendt of keert, de tijd dringt. Is het niet omdat de gasprijzen de pan uit rijzen, dan is het omdat Europa en de lokale regeringen moeten verduurzamen.

In samenwerking met Nefit Bosch.

Driekwart aan de warmtepomp

Experts verwachten dat in 2030 amper een kwart van alle huizen aangesloten zullen zijn op een centraal warmtenet. Een warmtenet is een ondergrondse circulatieleiding, aangesloten op een warmtebron, bijvoorbeeld een warmtecentrale, een verbrandingsoven of een grote fabriek met veel restwarmte. Het warmtenet voorziet alle gebouwen in de buurt van warm water en verwarming. Uiteraard zullen ook die warmtenetten gebruikmaken van duurzame energiebronnen.

De overige driekwart van de eigenaren zal zelf op zoek moeten gaan naar de juiste warmtepomp voor zijn woning. Je hebt er dus belang bij om je goed te informeren over deze technologie, over de mogelijkheden, de verschillende typen en het realistische rendement, nog voor je met een installateur gaat praten.

©Pawel Pajor - photobboy

De Tekniska Verken Linköping-centrale in Zweden voorziet een volledig district van duurzame warmte.

Het moment van de beslissing Veel woningbezitters staan voor een dilemma. “Wanneer stappen we over? Zo snel mogelijk, of wachten we verder af tot de warmtepomp goedkoper en nog beter wordt?” Op technisch vlak zal de warmtepomp ongetwijfeld verder evolueren, maar baanbrekende innovaties worden voorlopig niet voorzien. Veel goedkoper worden de warmtepompen evenmin gezien de enorme marktvraag in Europa. Wachttijden van een half jaar tot een jaar zijn op dit moment geen uitzondering. Bovendien loop je met de huidige energieprijzen in de tussentijd besparingen mis. Daarnaast is de ondersteuning van de overheid in de vorm van subsidie nog nooit zo groot geweest.

Geen revolutie maar evolutie

Voor veel Nederlanders is het een relatief nieuw fenomeen, maar warmtepomptechnologie bestaat al lang. In veel landen, zoals Zweden en andere Scandinavische landen, maar ook Duitsland en Oostenrijk worden warmtepompen al decennia toegepast om woningen te verwarmen. In korte tijd zijn de warmtepompen geëvolueerd op verschillende vlakken. De geluidsproductie is niet meer vergelijkbaar met de vroegere generaties. De ventilatoren van de buitenunits maken minder geluid en de snelheid van de ventilatoren is aanpasbaar. De compressoren zijn akoestisch ingekapseld. En ook op vlak van koudemiddelen gebeurt er veel. Europa legt zowel op vlak van geluidsoverlast als op vlak van koudemiddelen steeds strengere normen op. De koudemiddelen kun je ruwweg in twee categorieën indelen: de natuurlijke koudemiddelen en de synthetische. De komende jaren worden de synthetische koudemiddelen geleidelijk afgeschaft en blijven alleen de natuurlijke over, die hebben eenveel lager Global Warming Potential, dus veel minder impact op het klimaat. Ondertussen lopen steeds meer experimenten met warmtepompen zonder koudemiddel.

Drie uitzonderlijke oplossingen

Dit is niet het moment om rustig te filosoferen over wat er op lange termijn misschien nog in de pijplijn zit. Laten we moderne warmtepompen van Nefit Bosch bekijken die recent op de markt zijn gekomen of die komend jaar worden verwacht. Het gaat om warmtepompen – die (met uitzondering van de Compress 7800i) leverbaar zijn in all-electric, maar ook in hybride varianten – met een hoge prestatiecoëfficiënt die zelfs oplossingen bieden voor woningen zonder vloerverwarming en panden die nog niet optimaal geïsoleerd zijn:

Compress 7800i LW(M)F – bodemwarmtepomp met hoge uitvoertemperatuur

Tot 71°C

Uniek aan Compress 7800i LW(M)F is dat hij een uitzonderlijk hoge watertemperatuur produceert van 71°. Hierdoor kan hij perfect via een afgiftesysteem met gewone radiatoren de woning toch energie-efficiënt en comfortabel verwarmen. De Compress 7800i LW(M)F is een bodemwarmtepomp, wat betekent dat hij de energie door middel van een diepe verticale sonde in de tuin uit de aarde onttrekt, maar het is ook mogelijk om een horizontale bodemcollector op 1,5 meter diep in de tuin te graven. Dat is een zigzag-systeem van kunststof leidingen die de aanwezige warmte uit de grond opnemen. De subsidie voor deze warmtepomp loopt op tot 5.100 euro.

De Compress 7800i LW(M)F haalt zijn energie uit een diepe verticale bodemcollector of uit een ondiepe verticale horizontale collector.

Fluisterstil

En de energie-efficiënt, de SCOP die we eerder hebben toegelicht, bedraagt maar liefst 5,55. Deze warmtepomp is waarschijnlijk de stilste op de markt. Hij produceert net meer dan 28 tot 37 dB(A), dat is het geluid dat een stille koelkast maakt. Deze warmtepomp heeft een modulerende regeling. Dat betekent dat de warmtepomp niet simpelweg aan gaat als er warmte wordt gevraagd en uit wanneer de temperatuur is bereikt. Een modulerende warmtepomp past voortdurend haar vermogen aan en stelt de capaciteit continu af op de warmtebehoefte. Dat maakt het toestel extra zuinig. Bovendien kun je hem eenvoudig zoals alle Nefit Bosch-warmtepompen vanop afstand bedienen met een app.

Zomer en winter werkt de Compress 7800i LW(M)F fluisterstil.

Passieve koeling

Er bestaan twee varianten, de Compress 7800i LWF zonder boiler van 6 kW en de Compress 7800i LWMF met boiler. De laatste is beschikbaar in vier verschillende vermogens van 6, 8, 12 en 16 kW. Het koelstation is optioneel. Het voordeel daarvan is dat je de woning passief kunt koelen vrijwel zonder energie te gebruiken. Bij passieve koeling – soms ook natuurlijke koeling genoemd - werken alleen de circulatiepompen en blijft de compressor uit. Dan stuurt de warmtepomp koelwater van 16°C tot 18°C door de vloerverwarming zodat je binnen een aangenaam leefklimaat blijft behouden.

Compress 3400i AWS - interessante prijs-kwaliteit luchtwarmtepompen

Hoge prestatiecoëfficiënt

Ook de nieuwe serie luchtwarmtepompen die recent werd geïntroduceerd, levert hogere  aanvoertemperaturen. Dan hebben we het over het type Compress 3400i AWS. Dit zijn op vlak van prijs-kwaliteitverhouding interessante toestellen met een vermogensbereik van 4 tot 14 kW. Voor iedere kWh die dit toestel verbruikt, produceert hij 4,75 kWh aan energie. De COP ligt dus bijzonder hoog en dat merk je ook aan de warmwaterproductie.

De reeks Compress 3400i AWS heeft een bijzonder hoge COP.

All-electric en hybride

Je kunt de Compress 3400i inzetten als all-electric en als hybride-oplossing. Heeft je woning een hoge warmtevraag en verwarm je een met afgiftesysteem dat werkt met hoge temperaturen, bijvoorbeeld conventionele radiatoren, dan moet je weten dat dat de Compress 3400i AWS een aanvoertemperatuur levert van 60°C en dus ook zonder vloerverwarming efficient kan verwarmen.

Compact

Heb je vloerverwarming, dan kun je deze warmtepomp ook inzetten om je woning bij warm weer te koelen. Een extra pluspunt is de compacte opstelling, want een buffervat is meestal niet nodig. De Compress 3400i AWS bespaart niet alleen ruimte, maar ook tijd en dus kosten bij de installatie.

Er bestaat van de Compress 3400i AWS ook een compacte hybride-uitvoering.

Buffer Vaak adviseert men een buffervat te plaatsen bij een warmtepomp. Dat is niet bestemd voor sanitair warm water. De buffer is een voorraadvat dat tussen de warmtepomp en het verwarmingssysteem wordt geïnstalleerd. Hierin wordt het teveel aan energie opgeslagen in de vorm van warm water. Op het moment dat je opnieuw warmte nodig hebt, spreekt het systeem eerst de energie van dit buffervat aan. Zo’n buffervat is goed geïsoleerd en kan gemakkelijk 2 tot 3 dagen de warmte vasthouden.

Compress 5800i AWR – de dakoplossing

Geen buitenunit in de tuin

Soms zijn er obstakels die de keuze voor de warmtepomp in de weg staan. Er is bijvoorbeeld geen geschikte plaats in de tuin voor de buitenunit. Of deze unit zal te dicht bij de buren of bij de eigen ramen komen te staan. Soms beschikt de woning niet over een warmteafgiftesysteem op lage temperatuur zoals vloerverwarming. Sommige woningen hebben prachtige tegelvloeren of parket waar je niet zomaar vloerverwarming kunt installeren. Een nieuwkomer onder de warmtepompen die een oplossing biedt voor deze bezwaren is de dakoplossing onder de warmtepompen. Hij zal begin 2024 op de markt komen.

Monoblock op het dak

De Compress 5800i AWR springt in het oog op vlak van design. De afkorting AWR staat voor Air Water Rooftop, want deze warmtepomp is speciaal ontwikkeld om gemonteerd te worden op een schuin dak. Het gaat om een all-electric monoblock luchtwarmtepomp. Bij  een monoblock zit de eigenlijke warmtepomp in de buitenunit. De buitenunit is stiller en heeft een hoger rendement. De buitenkant kan worden gewrapped, zodat hij past bij de uitstraling van het huis. De buitenunit is 63 bij 63 cm breed en 137 cm hoog, heeft een vermogen van 6 kW en kan ook ingezet worden om te koelen. Wat ook een bijkomend voordeel is, is dat het systeem binnen een dag is te installeren en het ontwerp zeer onderhoudsarm is. Vergelijkbaar met het onderhoud van een airco.

Sinterklaas moet zich volgend jaar niet vergissen: dit is geen schoorsteen, maar een warmtepomp.

Verticale uitblaasrichting

Het unieke ontwerp zorgt dat deze buiten-unit relatief eenvoudig op alle daken gemonteerd kan worden die een hellingshoek hebben van 25° tot 55°. Door de dakopstelling is er is de kans op geluidshinder vrijwel nihil en verlies je geen ruimte in de tuin. Uniek is ook dat de ventilator een verticale uitblaasrichting heeft. Er is dus aan de voor-, achterkant of zijkanten geen vrije uitblaasruimte nodig, waardoor het gevaar op geluidsoverlast eigenlijk nihil is. Bovendien zorgt dit concept ervoor dat de unit goed bestand is tegen Nederlandse stormwind en andere weersinvloeden. Een belangrijk pluspunt is dat voor deze warmtepomp geen gat in het dak gezaagd hoeft te worden. Er worden alleen enkele doorvoeringen gemaakt voor de leidingen die de buitenunit verbinden met de binnenunit.

Renovatie van minder goed geïsoleerde woningen

Bijzonder is ook dat de Compress 5800i AWR hogere aanvoertemperaturen kan leveren dan vergelijkbare oplossingen tot 70° C. Hierdoor is deze oplossing ook geschikt bij renovatie van minder goed geïsoleerde woningen die hun conventionele radiatoren behouden. Dat komt onder meer omdat dit toestel met het koudemiddel propaan (R290) werkt. R290 is bovendien een milieuvriendelijk natuurlijk koudemiddel.

Met back-up

De binnenunit kan op iedere gewenste plek in de woning geplaatst worden binnen 30 meter afstand van de buitenunit. In de meeste gevallen bevindt de cv-installatie zich op zolder en daar is de installatie dus nog eenvoudiger. Bovendien beschikt de warmtepomp over een elektrisch verwarmingselement dat dienst doet als back-up-verwarming. Mocht de warmtepomp ooit uitvallen, dan neemt het elektrische verwarmingselement automatisch over. Op die manier zit je als verbruiker nooit in de kou of zonder warm water.

▼ Volgende artikel
5 redenen waarom citroen een wondermiddel is voor je was én je wasmachine
© africaimages.com (Olga Yastremska, Africa Images)
Huis

5 redenen waarom citroen een wondermiddel is voor je was én je wasmachine

Dat een wasmachine zonder moeite vuile was schoon krijgt, spreekt voor zich. Toch kan een kleine natuurlijke hulp extra verschil maken. Geen chemisch middel, maar iets wat je waarschijnlijk al in huis hebt: citroensap. Dat zorgt voor een frissere was, een schonere trommel en een beter onderhouden machine.

In dit artikel

Citroensap blijkt niet alleen handig in de keuken, maar ook tijdens het wassen. Het natuurlijke zuur (citroenzuur, inderdaad) helpt zeepresten verwijderen, voorkomt geurtjes en houdt wit echt wit. Daarnaast verzacht het hard water en maakt het wasverzachters overbodig. In dit artikel lees je hoe en waarom citroen zo'n krachtig hulpmiddel is voor zowel je kleding als je wasmachine.

Lees ook: Vetluis in je wasmachine? Zo kom je er vanaf!

Hoewel de meeste wasmachines hun werk prima doen, kun je ze met een beetje citroensap een handje helpen. Dit natuurlijke zuur werkt verrassend effectief tegen vuil, kalk en bacteriën. Hieronder lees je vijf manieren waarop citroen je was én je machine schoner, frisser en duurzamer maakt.

1. Verwijdert zeepresten

Na het wassen blijft er vaak wat wasmiddel of wasverzachter achter in de trommel of in je kleding. Het gevolg? Je wasmachine kan muf gaan stinken, net zoals de was die uit zo'n machine komt. Een scheutje citroensap in het bakje voor de wasverzachter helpt om die resten los te weken. Zo blijft je wasmachine schoon en ruikt je was écht fris.

2. Neutraliseert nare geuren

Citroensap werkt licht antibacterieel en neutraliseert geuren. Dat is vooral handig bij sportkleding, handdoeken of keukenlinnen dat snel minder fris ruikt. Citroen maakt je was dus niet alleen schoner, maar ook frisser.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy)

3. Werkt tegen hard water

Woon je in een gebied met hard water, dan merk je dat wasmiddel minder goed schuimt en kleding stugger aanvoelt. Citroenzuur bindt kalkdeeltjes, waardoor het water zachter wordt en het wasmiddel beter zijn werk doet. Zo bescherm je zowel je kleding als de binnenkant van je machine tegen kalkaanslag.

🍋 Onderhoudstip: laat eens per maand een lege wasmachine draaien op 60 graden met een scheut citroensap. Zo voorkom je kalkaanslag en blijft de binnenkant fris.

4. Houdt wit écht wit

Citroensap heeft een mild blekend effect dat witte kleding helderder maakt zonder het risico van verkleuring. Vooral fijn voor lakens, T-shirts en handdoeken. Anders dan chloor is citroensap veilig voor de meeste stoffen* en vriendelijker voor je huid én het milieu.

*Maar niet voor alle stoffen

Citroensap is een zuur en daardoor minder geschikt voor zijde, wol en linnen. Deze natuurlijke vezels reageren gevoelig op zuren en kunnen door herhaald contact hun glans of structuur verliezen. Ook bij kleding met metalen details (zoals ritsen of knopen) is voorzichtigheid geboden, omdat zuur oxidatie kan versnellen.

5. Zorgt voor zachtere kleding

Heb je snel last van wasverzachter of vind je de geur te sterk? Citroensap verzacht het water op een natuurlijke manier, zonder kunstmatige toevoegingen. Zo blijft je kleding soepel en zacht, ook zonder de synthetische stoffen die in veel wasverzachters zitten. Dat is prettiger voor gevoelige huid én beter voor het milieu, omdat er minder chemische resten in het afvalwater terechtkomen.

Zo gebruik je het: voorbeeldwas

Wil je het zelf proberen? Zo doe je dat veilig:

Voor een volle trommel witte of lichte was giet je een half kopje citroensap (ongeveer 120 ml) in het vakje van de wasverzachter. Gebruik je gewone wasmiddel, maar sla extra bleek of wasverzachter over. Was op 40 graden en haal je was direct uit de machine zodra het programma klaar is.

Tot aan de laatste druppel uitgeperst...

.. dat lukt alleen met een goede juicer (ook voor sinaasappels!)

▼ Volgende artikel
Nieuwe Samsung Galaxy Z TriFold vouwt niet één, maar twee keer open
© Samsung
Huis

Nieuwe Samsung Galaxy Z TriFold vouwt niet één, maar twee keer open

Samsung breidt zijn reeks opvouwbare toestellen uit met de Galaxy Z TriFold, een smartphone die twee keer openklapt tot een 10-inch scherm. Het toestel combineert de draagbaarheid van een telefoon met het gebruiksgemak van een tablet en richt zich op gebruikers die onderweg willen werken of kijken op een groot scherm.

Wanneer hij is dichtgevouwen, is de TriFold nauwelijks dikker dan een gewone telefoon, met 3,9 millimeter op het dunste punt. Geopend ontvouwt zich een scherm zo groot als drie 6,5-inch smartphones naast elkaar. Daarmee is er ruimte voor meerdere apps tegelijk, bijvoorbeeld voor tekstverwerking, videobellen of browsen. De taakbalk onderin het scherm brengt recente apps snel terug in beeld, en Samsung heeft eigen apps zoals Mijn bestanden en Health aangepast voor het grote formaat.

De Galaxy Z TriFold draait op een aangepaste Snapdragon 8 Elite-chip en beschikt over een 200-megapixelcamera. De batterij van 5.600 mAh is in elk paneel geplaatst voor een betere balans en ondersteunt snelladen tot 45 watt. Samsung gebruikt voor dit model nieuwe scharnieren met een dubbele railstructuur, die het openen soepeler maken en de ruimte tussen de schermdelen verkleinen. Het frame bestaat uit versterkt aluminium en een titanium behuizing rond de scharnieren voor extra stevigheid zonder extra gewicht.

Voor werken en multitasken is DeX voortaan rechtstreeks op het toestel beschikbaar, zonder externe monitor. Gebruikers kunnen tot vier werkruimten tegelijk openen en apps tussen schermen slepen, eventueel met een aangesloten muis en toetsenbord. In combinatie met Galaxy AI-functies zoals Photo Assist en Browsing Assist kunnen bewerkingen, samenvattingen en vertalingen direct op het scherm worden uitgevoerd.

©Samsung

Het toestel is niet alleen bedoeld om mee te werken, maar ook voor ontspanning. Het hoofdscherm biedt een helderheid tot 1.600 nits, het coverscherm tot 2.600 nits, beide met een verversingssnelheid tot 120 Hz. Dankzij het Dynamic AMOLED 2X-paneel en de minimale vouwlijn moet beeldweergave vloeiend en scherp blijven.

De Galaxy Z TriFold verschijnt op 5 december 2025 in Zuid-Korea en later in onder meer China, Taiwan, Singapore, de Verenigde Arabische Emiraten en de Verenigde Staten. een prijs is nog niet bekend. Ook is helaas nog niet bekend wanneer de Samsung Galaxy Z TriFold in Nederland op de markt komt.

Samsung DeX

Met DeX verandert een Galaxy-telefoon in een soort desktopomgeving. Op de Z TriFold draait DeX zelfstandig, zonder monitor of pc. Gebruikers kunnen meerdere vensters openen, bestanden beheren en apps naast elkaar gebruiken – vergelijkbaar met een laptop.

©Samsung

Specs Samsung Galaxy Z TriFold

OnderdeelSpecificatie
Hoofdscherm10.0-inch QXGA+ Dynamic AMOLED 2X (2160x1584), 269 ppi, 1600 nits, 120 Hz adaptief (1–120 Hz)
Coverscherm6.5-inch FHD+ Dynamic AMOLED 2X (2520x1080, 21:9), 422 ppi, 2600 nits, 120 Hz adaptief (1–120 Hz)
Afmetingen gevouwen159.2 × 75.0 × 12.9 mm
Afmetingen open159.2 × 214.1 × 3,9 mm (scherm met simlade) / 4,2 mm (midden van het scherm) / 4,0 mm (scherm met zijknop)
Gewicht309 g
Camera achter – ultragroothoek12 MP, Dual Pixel AF, f/2.2, 1.4 μm, 120°
Camera achter – groothoek200 MP, Quad Pixel AF, OIS, f/1.7, 0.6 μm, 85°, 2x optical quality zoom
Camera achter – tele10 MP, PDAF, OIS, f/2.4, 1.0 μm, 36°, 3x optische zoom, 30x Space Zoom
Selfiecamera coverscherm10 MP, f/2.2, 1.12 μm, 85°
Selfiecamera hoofdscherm10 MP, f/2.2, 1.12 μm, 100°
ChipsetSnapdragon 8 Elite for Galaxy (3 nm)
Geheugen/opslag16 GB RAM | 512 GB of 1 TB opslag
MicroSDNiet ondersteund
Batterij5600 mAh (3-cels)
Bedraad laden45 W, ~50% in 30 min
Draadloos laden15 W Fast Wireless Charging 2.0
Wireless PowerShareJa
WaterbestendigheidIP48
Glas/metaalGorilla Glass Ceramic 2 (voor), keramisch-glas achter, titanium frame
BesturingssysteemAndroid 16 met One UI 8
Netwerk5G, LTE, Wi-Fi 7, Bluetooth 5.4
SensorenVingerafdruk (zijkant), accelerometer, barometer, gyro, geomagnetisch, hall, nabijheid, licht
BeveiligingSamsung Knox & Knox Vault
SIMTot twee nano‑SIM + multi‑eSIM
KleurCrafted Black