ID.nl logo
Kiezen voor een CO2-arme toekomst - veelbelovende oplossingen
© Nefit Bosch
Energie

Kiezen voor een CO2-arme toekomst - veelbelovende oplossingen

Om de wereldwijde temperatuurstijging onder de 2 graden Celsius te houden, moeten we naar koolstofarme verwarming. Dit betekent dat een nieuwe cv-ketel vanaf 2026 niet meer zonder duurzame component mag worden geïnstalleerd. We zullen steeds meer gaan verwarmen met warmtepompen die draaien op duurzaam opgewekte elektriciteit. Hoe je het ook wendt of keert, de tijd dringt. Is het niet omdat de gasprijzen de pan uit rijzen, dan is het omdat Europa en de lokale regeringen moeten verduurzamen.

In samenwerking met Nefit Bosch.

Driekwart aan de warmtepomp

Experts verwachten dat in 2030 amper een kwart van alle huizen aangesloten zullen zijn op een centraal warmtenet. Een warmtenet is een ondergrondse circulatieleiding, aangesloten op een warmtebron, bijvoorbeeld een warmtecentrale, een verbrandingsoven of een grote fabriek met veel restwarmte. Het warmtenet voorziet alle gebouwen in de buurt van warm water en verwarming. Uiteraard zullen ook die warmtenetten gebruikmaken van duurzame energiebronnen.

De overige driekwart van de eigenaren zal zelf op zoek moeten gaan naar de juiste warmtepomp voor zijn woning. Je hebt er dus belang bij om je goed te informeren over deze technologie, over de mogelijkheden, de verschillende typen en het realistische rendement, nog voor je met een installateur gaat praten.

©Pawel Pajor - photobboy

De Tekniska Verken Linköping-centrale in Zweden voorziet een volledig district van duurzame warmte.

Het moment van de beslissing Veel woningbezitters staan voor een dilemma. “Wanneer stappen we over? Zo snel mogelijk, of wachten we verder af tot de warmtepomp goedkoper en nog beter wordt?” Op technisch vlak zal de warmtepomp ongetwijfeld verder evolueren, maar baanbrekende innovaties worden voorlopig niet voorzien. Veel goedkoper worden de warmtepompen evenmin gezien de enorme marktvraag in Europa. Wachttijden van een half jaar tot een jaar zijn op dit moment geen uitzondering. Bovendien loop je met de huidige energieprijzen in de tussentijd besparingen mis. Daarnaast is de ondersteuning van de overheid in de vorm van subsidie nog nooit zo groot geweest.

Geen revolutie maar evolutie

Voor veel Nederlanders is het een relatief nieuw fenomeen, maar warmtepomptechnologie bestaat al lang. In veel landen, zoals Zweden en andere Scandinavische landen, maar ook Duitsland en Oostenrijk worden warmtepompen al decennia toegepast om woningen te verwarmen. In korte tijd zijn de warmtepompen geëvolueerd op verschillende vlakken. De geluidsproductie is niet meer vergelijkbaar met de vroegere generaties. De ventilatoren van de buitenunits maken minder geluid en de snelheid van de ventilatoren is aanpasbaar. De compressoren zijn akoestisch ingekapseld. En ook op vlak van koudemiddelen gebeurt er veel. Europa legt zowel op vlak van geluidsoverlast als op vlak van koudemiddelen steeds strengere normen op. De koudemiddelen kun je ruwweg in twee categorieën indelen: de natuurlijke koudemiddelen en de synthetische. De komende jaren worden de synthetische koudemiddelen geleidelijk afgeschaft en blijven alleen de natuurlijke over, die hebben eenveel lager Global Warming Potential, dus veel minder impact op het klimaat. Ondertussen lopen steeds meer experimenten met warmtepompen zonder koudemiddel.

Drie uitzonderlijke oplossingen

Dit is niet het moment om rustig te filosoferen over wat er op lange termijn misschien nog in de pijplijn zit. Laten we moderne warmtepompen van Nefit Bosch bekijken die recent op de markt zijn gekomen of die komend jaar worden verwacht. Het gaat om warmtepompen – die (met uitzondering van de Compress 7800i) leverbaar zijn in all-electric, maar ook in hybride varianten – met een hoge prestatiecoëfficiënt die zelfs oplossingen bieden voor woningen zonder vloerverwarming en panden die nog niet optimaal geïsoleerd zijn:

Compress 7800i LW(M)F – bodemwarmtepomp met hoge uitvoertemperatuur

Tot 71°C

Uniek aan Compress 7800i LW(M)F is dat hij een uitzonderlijk hoge watertemperatuur produceert van 71°. Hierdoor kan hij perfect via een afgiftesysteem met gewone radiatoren de woning toch energie-efficiënt en comfortabel verwarmen. De Compress 7800i LW(M)F is een bodemwarmtepomp, wat betekent dat hij de energie door middel van een diepe verticale sonde in de tuin uit de aarde onttrekt, maar het is ook mogelijk om een horizontale bodemcollector op 1,5 meter diep in de tuin te graven. Dat is een zigzag-systeem van kunststof leidingen die de aanwezige warmte uit de grond opnemen. De subsidie voor deze warmtepomp loopt op tot 5.100 euro.

De Compress 7800i LW(M)F haalt zijn energie uit een diepe verticale bodemcollector of uit een ondiepe verticale horizontale collector.

Fluisterstil

En de energie-efficiënt, de SCOP die we eerder hebben toegelicht, bedraagt maar liefst 5,55. Deze warmtepomp is waarschijnlijk de stilste op de markt. Hij produceert net meer dan 28 tot 37 dB(A), dat is het geluid dat een stille koelkast maakt. Deze warmtepomp heeft een modulerende regeling. Dat betekent dat de warmtepomp niet simpelweg aan gaat als er warmte wordt gevraagd en uit wanneer de temperatuur is bereikt. Een modulerende warmtepomp past voortdurend haar vermogen aan en stelt de capaciteit continu af op de warmtebehoefte. Dat maakt het toestel extra zuinig. Bovendien kun je hem eenvoudig zoals alle Nefit Bosch-warmtepompen vanop afstand bedienen met een app.

Zomer en winter werkt de Compress 7800i LW(M)F fluisterstil.

Passieve koeling

Er bestaan twee varianten, de Compress 7800i LWF zonder boiler van 6 kW en de Compress 7800i LWMF met boiler. De laatste is beschikbaar in vier verschillende vermogens van 6, 8, 12 en 16 kW. Het koelstation is optioneel. Het voordeel daarvan is dat je de woning passief kunt koelen vrijwel zonder energie te gebruiken. Bij passieve koeling – soms ook natuurlijke koeling genoemd - werken alleen de circulatiepompen en blijft de compressor uit. Dan stuurt de warmtepomp koelwater van 16°C tot 18°C door de vloerverwarming zodat je binnen een aangenaam leefklimaat blijft behouden.

Compress 3400i AWS - interessante prijs-kwaliteit luchtwarmtepompen

Hoge prestatiecoëfficiënt

Ook de nieuwe serie luchtwarmtepompen die recent werd geïntroduceerd, levert hogere  aanvoertemperaturen. Dan hebben we het over het type Compress 3400i AWS. Dit zijn op vlak van prijs-kwaliteitverhouding interessante toestellen met een vermogensbereik van 4 tot 14 kW. Voor iedere kWh die dit toestel verbruikt, produceert hij 4,75 kWh aan energie. De COP ligt dus bijzonder hoog en dat merk je ook aan de warmwaterproductie.

De reeks Compress 3400i AWS heeft een bijzonder hoge COP.

All-electric en hybride

Je kunt de Compress 3400i inzetten als all-electric en als hybride-oplossing. Heeft je woning een hoge warmtevraag en verwarm je een met afgiftesysteem dat werkt met hoge temperaturen, bijvoorbeeld conventionele radiatoren, dan moet je weten dat dat de Compress 3400i AWS een aanvoertemperatuur levert van 60°C en dus ook zonder vloerverwarming efficient kan verwarmen.

Compact

Heb je vloerverwarming, dan kun je deze warmtepomp ook inzetten om je woning bij warm weer te koelen. Een extra pluspunt is de compacte opstelling, want een buffervat is meestal niet nodig. De Compress 3400i AWS bespaart niet alleen ruimte, maar ook tijd en dus kosten bij de installatie.

Er bestaat van de Compress 3400i AWS ook een compacte hybride-uitvoering.

Buffer Vaak adviseert men een buffervat te plaatsen bij een warmtepomp. Dat is niet bestemd voor sanitair warm water. De buffer is een voorraadvat dat tussen de warmtepomp en het verwarmingssysteem wordt geïnstalleerd. Hierin wordt het teveel aan energie opgeslagen in de vorm van warm water. Op het moment dat je opnieuw warmte nodig hebt, spreekt het systeem eerst de energie van dit buffervat aan. Zo’n buffervat is goed geïsoleerd en kan gemakkelijk 2 tot 3 dagen de warmte vasthouden.

Compress 5800i AWR – de dakoplossing

Geen buitenunit in de tuin

Soms zijn er obstakels die de keuze voor de warmtepomp in de weg staan. Er is bijvoorbeeld geen geschikte plaats in de tuin voor de buitenunit. Of deze unit zal te dicht bij de buren of bij de eigen ramen komen te staan. Soms beschikt de woning niet over een warmteafgiftesysteem op lage temperatuur zoals vloerverwarming. Sommige woningen hebben prachtige tegelvloeren of parket waar je niet zomaar vloerverwarming kunt installeren. Een nieuwkomer onder de warmtepompen die een oplossing biedt voor deze bezwaren is de dakoplossing onder de warmtepompen. Hij zal begin 2024 op de markt komen.

Monoblock op het dak

De Compress 5800i AWR springt in het oog op vlak van design. De afkorting AWR staat voor Air Water Rooftop, want deze warmtepomp is speciaal ontwikkeld om gemonteerd te worden op een schuin dak. Het gaat om een all-electric monoblock luchtwarmtepomp. Bij  een monoblock zit de eigenlijke warmtepomp in de buitenunit. De buitenunit is stiller en heeft een hoger rendement. De buitenkant kan worden gewrapped, zodat hij past bij de uitstraling van het huis. De buitenunit is 63 bij 63 cm breed en 137 cm hoog, heeft een vermogen van 6 kW en kan ook ingezet worden om te koelen. Wat ook een bijkomend voordeel is, is dat het systeem binnen een dag is te installeren en het ontwerp zeer onderhoudsarm is. Vergelijkbaar met het onderhoud van een airco.

Sinterklaas moet zich volgend jaar niet vergissen: dit is geen schoorsteen, maar een warmtepomp.

Verticale uitblaasrichting

Het unieke ontwerp zorgt dat deze buiten-unit relatief eenvoudig op alle daken gemonteerd kan worden die een hellingshoek hebben van 25° tot 55°. Door de dakopstelling is er is de kans op geluidshinder vrijwel nihil en verlies je geen ruimte in de tuin. Uniek is ook dat de ventilator een verticale uitblaasrichting heeft. Er is dus aan de voor-, achterkant of zijkanten geen vrije uitblaasruimte nodig, waardoor het gevaar op geluidsoverlast eigenlijk nihil is. Bovendien zorgt dit concept ervoor dat de unit goed bestand is tegen Nederlandse stormwind en andere weersinvloeden. Een belangrijk pluspunt is dat voor deze warmtepomp geen gat in het dak gezaagd hoeft te worden. Er worden alleen enkele doorvoeringen gemaakt voor de leidingen die de buitenunit verbinden met de binnenunit.

Renovatie van minder goed geïsoleerde woningen

Bijzonder is ook dat de Compress 5800i AWR hogere aanvoertemperaturen kan leveren dan vergelijkbare oplossingen tot 70° C. Hierdoor is deze oplossing ook geschikt bij renovatie van minder goed geïsoleerde woningen die hun conventionele radiatoren behouden. Dat komt onder meer omdat dit toestel met het koudemiddel propaan (R290) werkt. R290 is bovendien een milieuvriendelijk natuurlijk koudemiddel.

Met back-up

De binnenunit kan op iedere gewenste plek in de woning geplaatst worden binnen 30 meter afstand van de buitenunit. In de meeste gevallen bevindt de cv-installatie zich op zolder en daar is de installatie dus nog eenvoudiger. Bovendien beschikt de warmtepomp over een elektrisch verwarmingselement dat dienst doet als back-up-verwarming. Mocht de warmtepomp ooit uitvallen, dan neemt het elektrische verwarmingselement automatisch over. Op die manier zit je als verbruiker nooit in de kou of zonder warm water.

▼ Volgende artikel
Review Oppo Find X9 Pro – Dure smartphone met veel plussen
© Rens Blom
Huis

Review Oppo Find X9 Pro – Dure smartphone met veel plussen

De Oppo Find X9 Pro is een van de duurste smartphones die je kunt kopen. Het is ook het toestel met de langste accuduur, althans in onze gebruikstests. Wat kun je nog meer verwachten? Je leest het in deze Oppo Find X9 Pro-review.

Uitstekend
Conclusie

De Oppo Find X9 Pro is een premium smartphone met fantastische hardware, een heel goede zoomcamera en de beste accuduur die je kunt vinden. De software is nog wat voor verbetering vatbaar en de adviesprijs kan een terecht struikelblok zijn. Wel nemen we ons petje af voor wat de Find X9 Pro allemaal te bieden heeft.

Plus- en minpunten
  • Uitmuntende accuduur
  • Erg geavanceerde camera's
  • Op alle vlakken zeer premium
  • Updatebeleid en softwareschil kunnen beter
  • Erg hoge adviesprijs

De beste accuduur

Een van de speerpunten van de Oppo Find X9 Pro is zijn reusachtige batterij. Een 7500mAh-accu voorziet de telefoon van stroom en verpulvert hiermee de accu's van de Apple iPhone 17 Pro Max (nog geen 5000 mAh), Samsung Galaxy S25 Ultra (5000 mAh) en Google Pixel 10 Pro XL (5200 mAh). Eigenlijk komt alleen de OnePlus 15 in de buurt, met zijn 7300mAh-accu. Oppo en OnePlus zijn zustermerken. In onze test met de OnePlus 15 concludeerden wij dat we het toestel probleemloos twee dagen kunnen gebruiken bij regulier gebruik. Goed nieuws: voor de Oppo Find X9 Pro geldt hetzelfde. Het lukt ons echt niet om de accu op één dag leeg te trekken en ook bij intensiever gebruik kunnen we de twee dagen aantikken.

©Rens Blom

Een Oppo-medewerker haalt een Find X9 Pro uit elkaar om de grote accu te tonen.

De Oppo Find X9 Pro hoef je dus maar om de nacht op te laden. Of ergens in de ochtend, dat kan ook. Het toestel ondersteunt namelijk erg snel opladen via de meegeleverde usb-c-kabel, al dien je dan wel zelf de benodigde adapter te kopen. Met een andere adapter gaat het laden een stuk minder snel. Voor draadloos opladen geldt hetzelfde. Het kan heel snel via een optionele Oppo-oplader of langzamer via een draadloze oplader van een ander merk.

©Rens Blom

Goed scherm

Gelukkig heeft de Oppo Find X9 Pro meer te bieden dan een fantastische accuduur. Dat mag ook wel voor die adviesprijs van 1299 euro. Het toestel beschikt over een premium ontwerp dat lekker in de hand ligt en een vingerafdrukscanner in het scherm die eigenlijk nooit dienst weigert. Het beeldscherm zelf is ook van heel hoge kwaliteit en meet 6,78 inch. Dat is fors, maar wel prettig bij het kijken van video's, gamen en typen met twee handen. Door de resolutie van 2772 x 1272 pixels is het scherm lekker scherp en de 120Hz-verversingssnelheid maakt het beeld soepel.

©Rens Blom

Hardware

Onder de motorkap zoemt – geruisloos natuurlijk – een MediaTek-processor. De dagen dat MediaTek bekendstond als een minder goede chipfabrikant zijn echt voorbij. De Dimensity 9500-chip in de Find X9 Pro is razendsnel, energiezuinig en heeft ook geen enkele moeite met games. En ja, gelet op de hoge adviesprijs van de smartphone is het niet verrassend dat Oppo er 16 GB werkgeheugen en 512 GB opslagcapaciteit in zet. Een welkome combinatie die de Find X9 Pro klaarmaakt voor jaren gebruik.

Heel ver zoomen

Een ander sterk punt van de Find X9 Pro zijn de camera's. Het camera-eiland op de achterkant is groot en steekt best uit, wat komt omdat er serieuze (zoom)camera's in de behuizing zitten. Oppo werkt – al jaren – samen met fotografiemerk Hasselblad om de kwaliteit van zijn premium smartphonecamera's te verbeteren en dat is bij de Find X9 Pro niet anders. In de praktijk zijn wij bijzonder tevreden over de fotografie- en video-prestaties van de smartphone. Plaatjes ogen haarscherp, hebben realistische kleuren en zijn een genot om te bekijken op het smartphonescherm óf een groter scherm.

©Rens Blom

Interessant is de geavanceerde zoomcamera, waarmee je het beeld héél veel keren dichterbij haalt. We hebben de Find X9 Pro meegenomen naar China, waar we fabrieken van Oppo bezochten, en fotografeerden een en ander vanuit onze hotelkamer. Zoals je hieronder ziet, kun je vanaf de 21ste verdieping zó ver en goed inzoomen dat je een autobestuurder prima in beeld krijgt én de kentekenplaat kunt lezen. Of je ziet de tekst op het scherm van het reuzenrad, dat honderden meters verderop staat. Bij dat maximaal inzoomen zet de camerasoftware AI in om het beeld te verduidelijken. Daar wordt het beeld inderdaad duidelijker van, niet mooier.

©Rens Blom

©Rens Blom

Prima software vol apps

De Oppo Find X9 Pro draait op Android 16 en krijgt vijf jaar Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. Dat is goed, maar minder lang dan de zeven jaar complete updates die Google, Samsung en Apple uitrollen voor hun toptelefoons. De ColorOS-schil van Oppo werkt prima en bevat veel handige functies, maar ook ongevraagde commerciële apps als TikTok. Wij vinden het raar dat we op een peperdure smartphone lastiggevallen worden door meldingen van apps waar wij niets mee te maken willen hebben.

©Rens Blom

Conclusie: Oppo Find X9 Pro kopen?

De Oppo Find X9 Pro is een premium smartphone met fantastische hardware, een heel goede zoomcamera en de beste accuduur die je kunt vinden. De software is nog wat voor verbetering vatbaar en de adviesprijs kan een terecht struikelblok zijn. Wel nemen we ons petje af voor wat de Find X9 Pro allemaal te bieden heeft.

▼ Volgende artikel
Black Friday premium soundbar-deals: dit zijn de 5 beste aanbiedingen van 2025
Huis

Black Friday premium soundbar-deals: dit zijn de 5 beste aanbiedingen van 2025

Wie deze Black Friday zijn woonkamer wil omtoveren tot een thuisbioscoop, treft het: 2025 is een ongekend sterk jaar voor soundbar-deals. Topmodellen van JBL, LG, Sonos, Samsung én Sony zijn tot de laagste prijs ooit gedaald en behoren bovendien tot de beste systemen van dit moment.

In dit artikel lees je precies welke vijf soundbars er écht bovenuit steken en waarom deze aanbiedingen zo interessant zijn. Je krijgt per model een uitgebreid beeld van de mogelijkheden, de geluidskwaliteit en natuurlijk de actuele Black Friday-prijs. Zo kies je gegarandeerd de soundbar die perfect past bij jouw ruimte, tv en luisterstijl.

LET OP: PRIJZEN KUNNEN DE KOMENDE DAGEN SCHOMMELEN (EN NÓG LAGER UITPAKKEN)!

©JBL

JBL Bar 800 MK2: krachtige surround, afneembare speakers

De JBL Bar 800 MK2 is afgeprijsd tot de laagste prijs ooit en dat maakt de soundbar meteen een van de spannendste Black Friday-aanbiedingen. Deze 7.1-opstelling combineert veelzijdigheid met brute kracht: in totaal 780 watt, een 10-inch subwoofer en twee volledig draadloze, afneembare surroundspeakers. Dankzij Virtual Dolby Atmos en MultiBeam 3.0 vult het systeem de hele kamer met hoogte-effecten en breed uitgespreide details. De soundbar detecteert en versterkt subtiele elementen zoals voetstappen of het ritselen van kleding, terwijl PureVoice 2.0 ervoor zorgt dat dialogen helder blijven, zelfs in actiescènes. Je sluit de bar met één HDMI-kabel aan op je tv en streamt via wifi, AirPlay 2 of Google Cast. De JBL ONE-app helpt bij de installatie en kamerkalibratie, waardoor je in een paar minuten een perfect gebalanceerde set hebt. Voor ongeveer 798 euro is dit een van de meest complete systemen in zijn prijsklasse.

©LG

LG DSC9S: premium-upgrade voor de OLED C-serie

De LG DSC9S maakt deze Black Friday vooral indruk dankzij zijn scherpe prijs van rond de 399 euro, zeker gezien het feit dat deze soundbar is ontworpen als perfecte match met LG’s OLED C-serie. De 3.1.3-configuratie levert drie opwaarts gerichte speakers, waardoor Dolby Atmos-effecten realistisch boven je worden geplaatst. De soundbar werkt naadloos samen met compatible LG-tv’s via WOW Orchestra, waarbij de tv-speakers én soundbar volledig synchroon worden aangestuurd. De draadloze subwoofer zorgt voor stevige baslagen en wie later wil uitbreiden, kan een rear-kit koppelen voor nóg meer surround. Dankzij wifi, AI-Sound Pro, uitgebreide instellingen in het tv-menu en een strakke Synergy-bracket is dit pakket zowel technisch als visueel een prachtige aanvulling op een moderne woonkamer.

©Sonos

Sonos Arc Ultra: premium 9.1.4-geluid voor een scherpe prijs

Dat Sonos dit jaar een Black Friday-knaller neerzet, is bijzonder. De Arc Ultra is een ultramoderne soundbar die voor zo'n 799 euro een verrassend complete 9.1.4-ervaring biedt. Met 14 afzonderlijke drivers, een dual-membraan woofer en slim geplaatste side- en upfiring-speakers creëert de Arc Ultra een meeslepend Atmos-geluid dat je van alle kanten omringt. De nieuwe Sound Motion-technologie zorgt voor diepere bassen dan eerdere modellen, terwijl Trueplay automatisch de akoestiek van je kamer optimaliseert. Je streamt muziek via AirPlay 2, de Sonos-app of talloze andere diensten en kunt moeiteloos uitbreiden met extra subs of rear-speakers. Voor wie audiofiel niveau wil zonder losse versterker of complexe bekabeling, is dit waarschijnlijk de smaakmaker van dit jaar.

©Samsung

Samsung HW-Q990D: de absolute surround-koning

De Samsung HW-Q990D blijft een van de meest indrukwekkende all-in-one-surroundsystemen die je kunt kopen. De 11.1.4-opstelling met 22 speakers vult de kamer met een gigantische geluidskoepel, compleet met draadloze rear-speakers en een subwoofer die je letterlijk voelt. Samsung’s Q-Symphony werkt perfect samen met nieuwe Samsung-tv’s, waarbij tv-speakers en soundbar een hybride systeem vormen dat nog voller klinkt. De automatische kalibratie via SpaceFit Sound zorgt ervoor dat het systeem precies wordt afgestemd op jouw ruimte, terwijl draadloze Dolby Atmos het kabelgeweld beperkt. Met een Black Friday-prijs van ongeveer 712 euro blijft dit systeem de onbetwiste keuze voor mensen die zonder moeite een complete bioscoopervaring willen.

©Sony

Sony Bravia Theatre System 6: eenvoud met écht 5.1.2-geluid

Het Sony Bravia Theatre System 6 is een ideale keuze voor wie wél surround wil, maar geen losse componenten of ingewikkelde installatie. De 5.1.2-set levert 1000 watt vermogen, echte rear-speakers en een draadloze subwoofer, waardoor je een stevige, dynamische bas en een overtuigend geluidsbeeld krijgt. Sony’s Vertical Surround Engine en S-Force Pro zorgen voor hoogte-effecten en breed uitgesmeerd geluid, zelfs zonder extra speakers aan het plafond. De dialogen blijven helder door de geïntegreerde centerspeaker, terwijl je alles bedient via de Sony Bravia-app. Voor zo'n 479 euro is dit een heel complete set voor films en series, die qua prijs-kwaliteitverhouding deze Black Friday bijzonder goed scoort.