ID.nl logo
Kiezen voor een CO2-arme toekomst - veelbelovende oplossingen
© Nefit Bosch
Energie

Kiezen voor een CO2-arme toekomst - veelbelovende oplossingen

Om de wereldwijde temperatuurstijging onder de 2 graden Celsius te houden, moeten we naar koolstofarme verwarming. Dit betekent dat een nieuwe cv-ketel vanaf 2026 niet meer zonder duurzame component mag worden geĂŻnstalleerd. We zullen steeds meer gaan verwarmen met warmtepompen die draaien op duurzaam opgewekte elektriciteit. Hoe je het ook wendt of keert, de tijd dringt. Is het niet omdat de gasprijzen de pan uit rijzen, dan is het omdat Europa en de lokale regeringen moeten verduurzamen.

In samenwerking met Nefit Bosch.

Driekwart aan de warmtepomp

Experts verwachten dat in 2030 amper een kwart van alle huizen aangesloten zullen zijn op een centraal warmtenet. Een warmtenet is een ondergrondse circulatieleiding, aangesloten op een warmtebron, bijvoorbeeld een warmtecentrale, een verbrandingsoven of een grote fabriek met veel restwarmte. Het warmtenet voorziet alle gebouwen in de buurt van warm water en verwarming. Uiteraard zullen ook die warmtenetten gebruikmaken van duurzame energiebronnen.

De overige driekwart van de eigenaren zal zelf op zoek moeten gaan naar de juiste warmtepomp voor zijn woning. Je hebt er dus belang bij om je goed te informeren over deze technologie, over de mogelijkheden, de verschillende typen en het realistische rendement, nog voor je met een installateur gaat praten.

©Pawel Pajor - photobboy

De Tekniska Verken Linköping-centrale in Zweden voorziet een volledig district van duurzame warmte.

Het moment van de beslissing Veel woningbezitters staan voor een dilemma. “Wanneer stappen we over? Zo snel mogelijk, of wachten we verder af tot de warmtepomp goedkoper en nog beter wordt?” Op technisch vlak zal de warmtepomp ongetwijfeld verder evolueren, maar baanbrekende innovaties worden voorlopig niet voorzien. Veel goedkoper worden de warmtepompen evenmin gezien de enorme marktvraag in Europa. Wachttijden van een half jaar tot een jaar zijn op dit moment geen uitzondering. Bovendien loop je met de huidige energieprijzen in de tussentijd besparingen mis. Daarnaast is de ondersteuning van de overheid in de vorm van subsidie nog nooit zo groot geweest.

Geen revolutie maar evolutie

Voor veel Nederlanders is het een relatief nieuw fenomeen, maar warmtepomptechnologie bestaat al lang. In veel landen, zoals Zweden en andere Scandinavische landen, maar ook Duitsland en Oostenrijk worden warmtepompen al decennia toegepast om woningen te verwarmen. In korte tijd zijn de warmtepompen geëvolueerd op verschillende vlakken. De geluidsproductie is niet meer vergelijkbaar met de vroegere generaties. De ventilatoren van de buitenunits maken minder geluid en de snelheid van de ventilatoren is aanpasbaar. De compressoren zijn akoestisch ingekapseld. En ook op vlak van koudemiddelen gebeurt er veel. Europa legt zowel op vlak van geluidsoverlast als op vlak van koudemiddelen steeds strengere normen op. De koudemiddelen kun je ruwweg in twee categorieën indelen: de natuurlijke koudemiddelen en de synthetische. De komende jaren worden de synthetische koudemiddelen geleidelijk afgeschaft en blijven alleen de natuurlijke over, die hebben eenveel lager Global Warming Potential, dus veel minder impact op het klimaat. Ondertussen lopen steeds meer experimenten met warmtepompen zonder koudemiddel.

Drie uitzonderlijke oplossingen

Dit is niet het moment om rustig te filosoferen over wat er op lange termijn misschien nog in de pijplijn zit. Laten we moderne warmtepompen van Nefit Bosch bekijken die recent op de markt zijn gekomen of die komend jaar worden verwacht. Het gaat om warmtepompen – die (met uitzondering van de Compress 7800i) leverbaar zijn in all-electric, maar ook in hybride varianten – met een hoge prestatiecoëfficiënt die zelfs oplossingen bieden voor woningen zonder vloerverwarming en panden die nog niet optimaal geïsoleerd zijn:

Compress 7800i LW(M)F – bodemwarmtepomp met hoge uitvoertemperatuur

Tot 71°C

Uniek aan Compress 7800i LW(M)F is dat hij een uitzonderlijk hoge watertemperatuur produceert van 71°. Hierdoor kan hij perfect via een afgiftesysteem met gewone radiatoren de woning toch energie-efficiënt en comfortabel verwarmen. De Compress 7800i LW(M)F is een bodemwarmtepomp, wat betekent dat hij de energie door middel van een diepe verticale sonde in de tuin uit de aarde onttrekt, maar het is ook mogelijk om een horizontale bodemcollector op 1,5 meter diep in de tuin te graven. Dat is een zigzag-systeem van kunststof leidingen die de aanwezige warmte uit de grond opnemen. De subsidie voor deze warmtepomp loopt op tot 5.100 euro.

De Compress 7800i LW(M)F haalt zijn energie uit een diepe verticale bodemcollector of uit een ondiepe verticale horizontale collector.

Fluisterstil

En de energie-efficiënt, de SCOP die we eerder hebben toegelicht, bedraagt maar liefst 5,55. Deze warmtepomp is waarschijnlijk de stilste op de markt. Hij produceert net meer dan 28 tot 37 dB(A), dat is het geluid dat een stille koelkast maakt. Deze warmtepomp heeft een modulerende regeling. Dat betekent dat de warmtepomp niet simpelweg aan gaat als er warmte wordt gevraagd en uit wanneer de temperatuur is bereikt. Een modulerende warmtepomp past voortdurend haar vermogen aan en stelt de capaciteit continu af op de warmtebehoefte. Dat maakt het toestel extra zuinig. Bovendien kun je hem eenvoudig zoals alle Nefit Bosch-warmtepompen vanop afstand bedienen met een app.

Zomer en winter werkt de Compress 7800i LW(M)F fluisterstil.

Passieve koeling

Er bestaan twee varianten, de Compress 7800i LWF zonder boiler van 6 kW en de Compress 7800i LWMF met boiler. De laatste is beschikbaar in vier verschillende vermogens van 6, 8, 12 en 16 kW. Het koelstation is optioneel. Het voordeel daarvan is dat je de woning passief kunt koelen vrijwel zonder energie te gebruiken. Bij passieve koeling – soms ook natuurlijke koeling genoemd - werken alleen de circulatiepompen en blijft de compressor uit. Dan stuurt de warmtepomp koelwater van 16°C tot 18°C door de vloerverwarming zodat je binnen een aangenaam leefklimaat blijft behouden.

Compress 3400i AWS - interessante prijs-kwaliteit luchtwarmtepompen

Hoge prestatiecoëfficiënt

Ook de nieuwe serie luchtwarmtepompen die recent werd geïntroduceerd, levert hogere  aanvoertemperaturen. Dan hebben we het over het type Compress 3400i AWS. Dit zijn op vlak van prijs-kwaliteitverhouding interessante toestellen met een vermogensbereik van 4 tot 14 kW. Voor iedere kWh die dit toestel verbruikt, produceert hij 4,75 kWh aan energie. De COP ligt dus bijzonder hoog en dat merk je ook aan de warmwaterproductie.

De reeks Compress 3400i AWS heeft een bijzonder hoge COP.

All-electric en hybride

Je kunt de Compress 3400i inzetten als all-electric en als hybride-oplossing. Heeft je woning een hoge warmtevraag en verwarm je een met afgiftesysteem dat werkt met hoge temperaturen, bijvoorbeeld conventionele radiatoren, dan moet je weten dat dat de Compress 3400i AWS een aanvoertemperatuur levert van 60°C en dus ook zonder vloerverwarming efficient kan verwarmen.

Compact

Heb je vloerverwarming, dan kun je deze warmtepomp ook inzetten om je woning bij warm weer te koelen. Een extra pluspunt is de compacte opstelling, want een buffervat is meestal niet nodig. De Compress 3400i AWS bespaart niet alleen ruimte, maar ook tijd en dus kosten bij de installatie.

Er bestaat van de Compress 3400i AWS ook een compacte hybride-uitvoering.

Buffer Vaak adviseert men een buffervat te plaatsen bij een warmtepomp. Dat is niet bestemd voor sanitair warm water. De buffer is een voorraadvat dat tussen de warmtepomp en het verwarmingssysteem wordt geïnstalleerd. Hierin wordt het teveel aan energie opgeslagen in de vorm van warm water. Op het moment dat je opnieuw warmte nodig hebt, spreekt het systeem eerst de energie van dit buffervat aan. Zo’n buffervat is goed geïsoleerd en kan gemakkelijk 2 tot 3 dagen de warmte vasthouden.

Compress 5800i AWR – de dakoplossing

Geen buitenunit in de tuin

Soms zijn er obstakels die de keuze voor de warmtepomp in de weg staan. Er is bijvoorbeeld geen geschikte plaats in de tuin voor de buitenunit. Of deze unit zal te dicht bij de buren of bij de eigen ramen komen te staan. Soms beschikt de woning niet over een warmteafgiftesysteem op lage temperatuur zoals vloerverwarming. Sommige woningen hebben prachtige tegelvloeren of parket waar je niet zomaar vloerverwarming kunt installeren. Een nieuwkomer onder de warmtepompen die een oplossing biedt voor deze bezwaren is de dakoplossing onder de warmtepompen. Hij zal begin 2024 op de markt komen.

Monoblock op het dak

De Compress 5800i AWR springt in het oog op vlak van design. De afkorting AWR staat voor Air Water Rooftop, want deze warmtepomp is speciaal ontwikkeld om gemonteerd te worden op een schuin dak. Het gaat om een all-electric monoblock luchtwarmtepomp. Bij  een monoblock zit de eigenlijke warmtepomp in de buitenunit. De buitenunit is stiller en heeft een hoger rendement. De buitenkant kan worden gewrapped, zodat hij past bij de uitstraling van het huis. De buitenunit is 63 bij 63 cm breed en 137 cm hoog, heeft een vermogen van 6 kW en kan ook ingezet worden om te koelen. Wat ook een bijkomend voordeel is, is dat het systeem binnen een dag is te installeren en het ontwerp zeer onderhoudsarm is. Vergelijkbaar met het onderhoud van een airco.

Sinterklaas moet zich volgend jaar niet vergissen: dit is geen schoorsteen, maar een warmtepomp.

Verticale uitblaasrichting

Het unieke ontwerp zorgt dat deze buiten-unit relatief eenvoudig op alle daken gemonteerd kan worden die een hellingshoek hebben van 25° tot 55°. Door de dakopstelling is er is de kans op geluidshinder vrijwel nihil en verlies je geen ruimte in de tuin. Uniek is ook dat de ventilator een verticale uitblaasrichting heeft. Er is dus aan de voor-, achterkant of zijkanten geen vrije uitblaasruimte nodig, waardoor het gevaar op geluidsoverlast eigenlijk nihil is. Bovendien zorgt dit concept ervoor dat de unit goed bestand is tegen Nederlandse stormwind en andere weersinvloeden. Een belangrijk pluspunt is dat voor deze warmtepomp geen gat in het dak gezaagd hoeft te worden. Er worden alleen enkele doorvoeringen gemaakt voor de leidingen die de buitenunit verbinden met de binnenunit.

Renovatie van minder goed geĂŻsoleerde woningen

Bijzonder is ook dat de Compress 5800i AWR hogere aanvoertemperaturen kan leveren dan vergelijkbare oplossingen tot 70° C. Hierdoor is deze oplossing ook geschikt bij renovatie van minder goed geïsoleerde woningen die hun conventionele radiatoren behouden. Dat komt onder meer omdat dit toestel met het koudemiddel propaan (R290) werkt. R290 is bovendien een milieuvriendelijk natuurlijk koudemiddel.

Met back-up

De binnenunit kan op iedere gewenste plek in de woning geplaatst worden binnen 30 meter afstand van de buitenunit. In de meeste gevallen bevindt de cv-installatie zich op zolder en daar is de installatie dus nog eenvoudiger. Bovendien beschikt de warmtepomp over een elektrisch verwarmingselement dat dienst doet als back-up-verwarming. Mocht de warmtepomp ooit uitvallen, dan neemt het elektrische verwarmingselement automatisch over. Op die manier zit je als verbruiker nooit in de kou of zonder warm water.

â–Ľ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 e-readers met kleurenscherm voor minder dan 250 euro
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 e-readers met kleurenscherm voor minder dan 250 euro

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

â–Ľ Volgende artikel
Kan je iPhone ook virussen krijgen?
© ID.nl
Huis

Kan je iPhone ook virussen krijgen?

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Dit artikel in het kort

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onkwetsbaar. Toch richten de meeste aanvallen zich niet op iOS zelf, maar op de zwakste schakel. En dat is jouw gedrag: dat ene moment dat je klikt, scant of downloadt zonder nadenken. In dit artikel lees je hoe criminelen te werk gaan, waaraan je kunt merken dat er iets mis is met je iPhone en hoe je je telefoon kunt beschermen tegen malware, phishing en andere digitale risico's.

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Let op met AirDrop

Als AirDrop is ingesteld op Iedereen gedurende 10 minuten, kunnen onbekenden jouw toestel zien en je iets sturen, maar er wordt niets automatisch ontvangen. Je krijgt altijd eerst een melding met een voorbeeld van wat iemand wil delen, bijvoorbeeld een foto of document. Pas wanneer je op Accepteren tikt, wordt het bestand opgeslagen.

Het gevaar zit in de verleiding om tĂłch te klikken. Aanvallers sturen soms misleidende of schokkende beelden met een naam die je nieuwsgierig maakt. Accepteer je zo'n bestand en open je het daarna, dan kan het een link of document bevatten dat je naar een phishingpagina leidt of schadelijke code uitvoert.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.