ID.nl logo
Geen plek voor een buitenunit? Deze warmtepompen kunnen zonder
© bart lukkien.bv
Energie

Geen plek voor een buitenunit? Deze warmtepompen kunnen zonder

Nu we stap voor stap moeten overstappen op duurzame energie, is de warmtepomp op termijn voor veel gezinnen de enige oplossing voor verwarming. Is het om een of andere reden niet mogelijk of wenselijk om een buitenunit te plaatsen, dan bestaan er toch warmtepompen die zonder zo’n buitenkast werken.

Voor veel mensen die een warmtepomp overwegen, is de buitenunit een bezwaar. Er zijn gelukkig ook warmtepompen die speciaal zijn ontworpen voor de typische Nederlandse rijtjeswoningen, en die werken zonder buitenunit.

Een buitenunit ontsiert vaak de tuin en er is altijd een risico dat het geluid de buren of jezelf zal storen. In onze zoektocht naar warmtepompen zonder buitenkast hebben we het al gehad over systemen die gekoppeld zijn aan een mechanisch ventilatiesysteem, de zogenaamde ventilatiewarmtepomp, en de warmtepomp die zijn energie haalt uit dakpanelen: de PVT-warmtepomp. In onze zoektocht stuitten we op nog twee opvallend compacte systemen die zonder buitenunit hun energie uit de buitenlucht halen: de Vincent van Itho Daalderop en de Nav5Ai van Envazu.

Tsjechisch of Nederlands?

Beide toestellen worden volledig binnenshuis opgesteld en hebben alleen een dakdoorvoer nodig. De Nav5Ai werkt trouwens ook met een muurdoorvoer. Importeur Enzavu brengt de Oost-Europese warmtepomp Nav5Ai naar Nederland. Enzavu geeft de naam van de fabrikant zelf om strategische reden niet prijs. Wij weten ondertussen dat het om een Tsjechisch product gaat van fabrikant Hotjet.

De Vincent-warmtepomp van Itho Daalderop is niet alleen een product van Nederlandse bodem, hij is ook afgestemd op de typisch Nederlandse (rijtjes)woningen.

©Ithodaalderop.nl

Twee luchtkanalen van Vincent zorgen voor de luchtaanvoer en -afvoer.

Twee luchtkanalen

De Nav5Ai is een compacte warmtepomp waarbij het luchtaanzuig en -afblaasproces verloopt door twee luchtkanalen van elk 250 mm, die door het dak of de gevel worden geplaatst. Vincent werkt op basis van primaire en secundaire energie. De primaire energie haalt dit apparaat uit de buitenlucht. De omgevingslucht komt via het ene luchtkanaal tot bij de warmtepomp, en via een tweede luchtkanaal vertrekt de koude lucht weer naar buiten. Daarnaast kunnen woningen die over een mechanisch ventilatiesysteem beschikken de afgevoerde ventilatielucht ook naar de warmtepomp leiden voor extra rendement. Dat is de secundaire energie.

Warmtepomp binnenshuis

Verder werken beide toestellen zoals elke andere warmtepomp. In het gesloten systeem zit een circuit met koudemiddel dat al bij heel lage temperaturen verdampt. Deze damp passeert een compressor waar door de drukverhoging de temperatuur van de damp toeneemt. In de condensor draagt het koudemiddel zijn energie over aan het cv-water.

Als het koudemiddel weer vloeibaar is, vertrekt het opnieuw richting de verdamper en zo is de cirkel rond. De warmtepomp geeft zijn energie via een warmtewisselaar af aan het cv-water, zodat de vloerverwarming, radiatoren of convectoren de woning op temperatuur kunnen brengen.

Vermogen en koelen

De Nav5Ai heeft een modulerend vermogen van tussen de 1,8 en 6,2 kW. Dat betekent dat het vermogen zich aanpast aan de buitentemperatuur. Bij -7 graden Celsius draait hij op 6,2 kW afgegeven vermogen voor verwarming, tapwater en koeling.

De Vincent (met een vermogen van 4,5 kW hybride) is beschikbaar in twee varianten. De V45 Combi zorgt voor verwarming, koeling en warm water. De V45 kan alleen verwarmen. Om de woning af te koelen moet het afgiftesysteem wel geschikt zijn om te koelen. Bij vloerverwarming en radiatoren lukt dat, maar convectoren zijn niet geschikt om de ruimte te koelen.

Op dit moment zit er bij Itho Daalderop nog geen uitvoering van 6 kW in de pijplijn; voor de 4,5kW-uitvoering zijn de luchtkanalen nu al fors. 

Kostprijs

Bij de Nav5Ai lezen we dat de warmtepomp inclusief geïntegreerde boiler én montage verkocht wordt vanaf 44,49 euro per maand. De totale verkoopprijs van dit toestel is alleen op aanvraag beschikbaar.

De verkoopadviesprijs van de Vincent V45 Hybride (alleen woningverwarming) bedraagt 3.975 euro exclusief btw. De Vincent V45 Combi (woningverwarming/-koeling en warm water) kost 4.450 euro, eveneens exclusief btw. Hierbij hebben we geen rekening gehouden met de installatiekosten en materiaalkosten. Er is wel een ISDE-subsidie van 2.325 euro inclusief btw mogelijk. Die subsidie ontvang je op basis van de factuur van een geregistreerd installateur.

Hybride en all-electric

Beide warmtepompen kunnen worden ingezet als hybride en als all-electric warmtepomp. In de hybride-opstelling werkt hij samen met elke verwarmingsketel. Dat betekent dat Vincent  of Nav5Ai het grootste deel van het jaar de verwarming voor zijn rekening neemt, maar als de warmtevraag te hoog wordt of als er plotseling veel warm water wordt gevraagd, dan komt de gas- of stookolieketel in actie.

In een all-electric-opstelling is er geen verwarmingsketel meer. In beide opstellingen zijn er nog wel elektrische verwarmingselementen die kunnen bijspringen, mocht dat nodig zijn: één voor verwarming en één voor warm water. 

©Enzavu.nl

De Nav5Ai kan ook worden geïnstalleerd met een muurdoorvoer.

Doe de check

Beide toestellen wordt ingezet voor nieuwbouw en renovatie. Toch is niet elke woning geschikt voor dit type warmtepomp. Een all-electric-opstelling is geschikt voor woningen die een warmteverlies hebben van maximaal 4,5 kW. Voor de hybride-opstelling mag het warmteverlies hooguit 12 kW zijn.

Omdat je waarschijnlijk niet weet hoe hoog het warmteverlies van jouw woning is, kun je door stapsgewijs enkele vragen te beantwoorden op de Vincent check-pagina nagaan of dit een oplossing biedt voor jouw woning. Bij oudere woningen betekent dat vaak dat je nog stevig moet na-isoleren. 

Klein formaat

Het gaat om relatief kleine apparaten. De Vincent is 72 cm hoog, 60 cm breed en 45 cm diep, de Nav5Ai is 80 cm hoog, 52 cm breed en 65 cm diep. Daardoor zijn ze gemakkelijk inpasbaar in de stookruimte, op een kleine zolder of onder een schuin dak.

De Vincent in all-electric-opstelling is beschikbaar met een apart voorraadvat voor warm water, verkrijgbaar in 90, 120, 150, 200, 240 en 270 liter. Deze combinatie is ook beschikbaar in torenopstelling, waarbij de warmtepomp boven op het vat wordt gemonteerd. Dat scheelt in vloeroppervlak.

De Nav5Ai heeft een bijbehorende hydromodule. Dat is de naam die de fabrikant geeft aan de combinatie van een buffer, boiler, expansievat, pomp en regeling, met een opslag van 200 of 300 liter. 

©Ithodaalderop.nl

Vincent is een compacte warmtepomp.

Propaan

De twee toestellen gebruiken een verschillend koudemiddel. De Tsjechische warmtepomp werkt met R410, een synthetisch mengsel waarvan we verwachten dat Europa het op  termijn zal uitfaseren. Het koudemiddel van de Nederlandse concurrent is R290, zeg maar propaan. In tegenstelling tot R410 is propaan een natuurlijk koudemiddel. De huidige propaan-warmtepompen zijn in staat om hoge temperaturen te leveren. Hierdoor kunnen de bestaande afgiftesystemen (vloerverwarming, radiatoren, convectoren) behouden blijven.

Door de thermodynamische eigenschappen van propaan kan met de compressor ook warm water worden geproduceerd zonder dat een extra elektrisch element nodig is. Is propaan niet erg brandbaar? Jawel, daarom zit dit koudemiddel in een hermetisch afgesloten circuit. De warmtepomp wordt in de fabriek in een gecontroleerde omgeving gevuld met R290.

En ook aan het eind van de levensduur van de warmtepomp gebeurt het leegpompen onder strikte voorwaarden. Het Nederlandse bedrijf Itho Daalderop onderzoekt om deze redenen de mogelijkheden om al haar warmtepompen tegen 2027 uit te rusten met R290.

De voordelen van dit type warmtepomp

  • Geen buitenunit

  • Je bespaart op gas en CO₂

  • Eenvoudige installatie en onderhoud

  • Werkt in de hybride-opstelling samen met elke cv-ketel

  • Klein van formaat en dus flexibele opstellingsmogelijkheden 

  • Modulerende compressor (het vermogen van de compressor past zich aan de warmtevraag aan) 

Het geluid

De techniek, dus ook de compressor, zit in het binnendeel verwerkt. Dat betekent dat de buren in elk geval nooit last kunnen hebben van het geluid, maar binnen hoor je wel het gebrom. Vincent produceert 54 dB aan geluid. Deze warmtepomp klinkt als een afzuigkap in werking. De documentatie van de Nav5Ai belooft een geluid van 38 dB. Hoe dan ook, beide warmtepompen moet je in een afgesloten ruimte hangen.

▼ Volgende artikel
Waarom je tv-beeld onnatuurlijk oogt (en hoe je dat oplost)
© DC Studio
Huis

Waarom je tv-beeld onnatuurlijk oogt (en hoe je dat oplost)

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check
Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.

▼ Volgende artikel
Chrome Remote Desktop: ideaal voor ondersteuning op afstand
© ER | ID.nl
Huis

Chrome Remote Desktop: ideaal voor ondersteuning op afstand

Een apparaat op afstand bedienen hoeft geen geld te kosten en is verrassend eenvoudig. Of je nu bestanden wilt openen, technische problemen wilt oplossen of meerdere toestellen wilt beheren: met Chrome Remote Desktop kan het allemaal, gratis en zonder gedoe.

De helper begint

Een groot voordeel van Chrome Remote Desktop is de brede compatibiliteit: het werkt met Windows, macOS, Linux en ChromeOS. Bovendien is het veilig – verbindingen worden versleuteld – en je hebt alleen een Chrome-browser nodig. We beginnen aan de kant van degene die op afstand toegang wilt tot een andere computer, degene die ondersteuning biedt vanaf computer A. Op computer A opent de gebruiker Chrome en surft naar https://remotedesktop.google.com. Daar verschijnen twee opties: Dit scherm delen en Verbinding maken met een andere computer. Omdat computer A support wil geven aan een extern apparaat, kiest de gebruiker voor de tweede optie. In dat scherm verschijnt een veld om een toegangscode in te geven, de code volgt zo meteen.

Degene die support geeft, gebruikt het onderste vak.

Acties voor de hulpvrager

Op computer B, de computer die toegang zal verlenen, moet de gebruiker ook in Chrome surfen naar dezelfde website. Daar kiest hij voor de optie Dit scherm delen. Voordat dat mogelijk is, moet Chrome Remote Desktop eerst worden gedownload en geïnstalleerd. De gebruiker klikt daarvoor op de ronde blauwe knop met het witte downloadpijltje. Hiermee wordt een Chrome-extensie geïnstalleerd. Na de installatie verschijnt in het vak Dit scherm delen een blauwe knop met de tekst Code genereren. Wanneer de gebruiker daarop klikt, wordt een toegangscode van 12 cijfers aangemaakt. Die code geeft hij of zij door aan gebruiker A.

Wie support krijgt, moet de code via een berichtje of telefoontje doorgeven.

Scherm delen

Op computer A geeft de gebruiker de code op in Chrome Remote Desktop. Vervolgens wacht hij tot gebruiker B bevestigt dat A toegang mag krijgen tot zijn scherm. Zodra dat is gebeurd, verschijnt het volledige bureaublad van computer B in een nieuw Chrome-venster op computer A. Door dit venster schermvullend weer te geven, kan A probleemloos handelingen uitvoeren op de pc van B. Voor de veiligheid beschikken beide gebruikers over een knop om de sessie op elk moment te beëindigen. Uiteraard is een stabiele internetverbinding noodzakelijk. Daarnaast krijgen beide partijen de melding dat ze klembordsynchronisatie kunnen inschakelen. Hiermee wordt het mogelijk om eenvoudig tekst of bestanden te kopiëren en te plakken tussen beide apparaten.

Gebruiker A krijgt het volledige scherm van B in een Chrome-venster te zien.