Nu we stap voor stap moeten overstappen op duurzame energie, is de warmtepomp op termijn voor veel gezinnen de enige oplossing voor verwarming. Is het om een of andere reden niet mogelijk of wenselijk om een buitenunit te plaatsen, dan bestaan er toch warmtepompen die zonder zo’n buitenkast werken.

Een buitenunit ontsiert vaak de tuin en er is altijd een risico dat het geluid de buren of jezelf zal storen. In onze zoektocht naar warmtepompen zonder buitenkast hebben we het al gehad over systemen die gekoppeld zijn aan een mechanisch ventilatiesysteem, de zogenaamde ventilatiewarmtepomp, en de warmtepomp die zijn energie haalt uit dakpanelen: de PVT-warmtepomp. In onze zoektocht stuitten we op nog twee opvallend compacte systemen die zonder buitenunit hun energie uit de buitenlucht halen: de Vincent van Itho Daalderop en de Nav5Ai van Envazu.

Tsjechisch of Nederlands?

Beide toestellen worden volledig binnenshuis opgesteld en hebben alleen een dakdoorvoer nodig. De Nav5Ai werkt trouwens ook met een muurdoorvoer. Importeur Enzavu brengt de Oost-Europese warmtepomp Nav5Ai naar Nederland. Enzavu geeft de naam van de fabrikant zelf om strategische reden niet prijs. Wij weten ondertussen dat het om een Tsjechisch product gaat van fabrikant Hotjet.

De Vincent-warmtepomp van Itho Daalderop is niet alleen een product van Nederlandse bodem, hij is ook afgestemd op de typisch Nederlandse (rijtjes)woningen.

©Ithodaalderop.nl

Twee luchtkanalen van Vincent zorgen voor de luchtaanvoer en -afvoer.

Twee luchtkanalen

De Nav5Ai is een compacte warmtepomp waarbij het luchtaanzuig en -afblaasproces verloopt door twee luchtkanalen van elk 250 mm, die door het dak of de gevel worden geplaatst. Vincent werkt op basis van primaire en secundaire energie. De primaire energie haalt dit apparaat uit de buitenlucht. De omgevingslucht komt via het ene luchtkanaal tot bij de warmtepomp, en via een tweede luchtkanaal vertrekt de koude lucht weer naar buiten. Daarnaast kunnen woningen die over een mechanisch ventilatiesysteem beschikken de afgevoerde ventilatielucht ook naar de warmtepomp leiden voor extra rendement. Dat is de secundaire energie.

Warmtepomp binnenshuis

Verder werken beide toestellen zoals elke andere warmtepomp. In het gesloten systeem zit een circuit met koudemiddel dat al bij heel lage temperaturen verdampt. Deze damp passeert een compressor waar door de drukverhoging de temperatuur van de damp toeneemt. In de condensor draagt het koudemiddel zijn energie over aan het cv-water.

Als het koudemiddel weer vloeibaar is, vertrekt het opnieuw richting de verdamper en zo is de cirkel rond. De warmtepomp geeft zijn energie via een warmtewisselaar af aan het cv-water, zodat de vloerverwarming, radiatoren of convectoren de woning op temperatuur kunnen brengen.

Vermogen en koelen

De Nav5Ai heeft een modulerend vermogen van tussen de 1,8 en 6,2 kW. Dat betekent dat het vermogen zich aanpast aan de buitentemperatuur. Bij -7 graden Celsius draait hij op 6,2 kW afgegeven vermogen voor verwarming, tapwater en koeling.

De Vincent (met een vermogen van 4,5 kW hybride) is beschikbaar in twee varianten. De V45 Combi zorgt voor verwarming, koeling en warm water. De V45 kan alleen verwarmen. Om de woning af te koelen moet het afgiftesysteem wel geschikt zijn om te koelen. Bij vloerverwarming en radiatoren lukt dat, maar convectoren zijn niet geschikt om de ruimte te koelen.

Op dit moment zit er bij Itho Daalderop nog geen uitvoering van 6 kW in de pijplijn; voor de 4,5kW-uitvoering zijn de luchtkanalen nu al fors. 

Kostprijs

Bij de Nav5Ai lezen we dat de warmtepomp inclusief geïntegreerde boiler én montage verkocht wordt vanaf 44,49 euro per maand. De totale verkoopprijs van dit toestel is alleen op aanvraag beschikbaar.

De verkoopadviesprijs van de Vincent V45 Hybride (alleen woningverwarming) bedraagt 3.975 euro exclusief btw. De Vincent V45 Combi (woningverwarming/-koeling en warm water) kost 4.450 euro, eveneens exclusief btw. Hierbij hebben we geen rekening gehouden met de installatiekosten en materiaalkosten. Er is wel een ISDE-subsidie van 2.325 euro inclusief btw mogelijk. Die subsidie ontvang je op basis van de factuur van een geregistreerd installateur.

Hybride en all-electric

Beide warmtepompen kunnen worden ingezet als hybride en als all-electric warmtepomp. In de hybride-opstelling werkt hij samen met elke verwarmingsketel. Dat betekent dat Vincent  of Nav5Ai het grootste deel van het jaar de verwarming voor zijn rekening neemt, maar als de warmtevraag te hoog wordt of als er plotseling veel warm water wordt gevraagd, dan komt de gas- of stookolieketel in actie.

In een all-electric-opstelling is er geen verwarmingsketel meer. In beide opstellingen zijn er nog wel elektrische verwarmingselementen die kunnen bijspringen, mocht dat nodig zijn: één voor verwarming en één voor warm water. 

©Enzavu.nl

De Nav5Ai kan ook worden geïnstalleerd met een muurdoorvoer.

Doe de check

Beide toestellen wordt ingezet voor nieuwbouw en renovatie. Toch is niet elke woning geschikt voor dit type warmtepomp. Een all-electric-opstelling is geschikt voor woningen die een warmteverlies hebben van maximaal 4,5 kW. Voor de hybride-opstelling mag het warmteverlies hooguit 12 kW zijn.

Omdat je waarschijnlijk niet weet hoe hoog het warmteverlies van jouw woning is, kun je door stapsgewijs enkele vragen te beantwoorden op de Vincent check-pagina nagaan of dit een oplossing biedt voor jouw woning. Bij oudere woningen betekent dat vaak dat je nog stevig moet na-isoleren. 

Klein formaat

Het gaat om relatief kleine apparaten. De Vincent is 72 cm hoog, 60 cm breed en 45 cm diep, de Nav5Ai is 80 cm hoog, 52 cm breed en 65 cm diep. Daardoor zijn ze gemakkelijk inpasbaar in de stookruimte, op een kleine zolder of onder een schuin dak.

De Vincent in all-electric-opstelling is beschikbaar met een apart voorraadvat voor warm water, verkrijgbaar in 90, 120, 150, 200, 240 en 270 liter. Deze combinatie is ook beschikbaar in torenopstelling, waarbij de warmtepomp boven op het vat wordt gemonteerd. Dat scheelt in vloeroppervlak.

De Nav5Ai heeft een bijbehorende hydromodule. Dat is de naam die de fabrikant geeft aan de combinatie van een buffer, boiler, expansievat, pomp en regeling, met een opslag van 200 of 300 liter. 

©Ithodaalderop.nl

Vincent is een compacte warmtepomp.

Propaan

De twee toestellen gebruiken een verschillend koudemiddel. De Tsjechische warmtepomp werkt met R410, een synthetisch mengsel waarvan we verwachten dat Europa het op  termijn zal uitfaseren. Het koudemiddel van de Nederlandse concurrent is R290, zeg maar propaan. In tegenstelling tot R410 is propaan een natuurlijk koudemiddel. De huidige propaan-warmtepompen zijn in staat om hoge temperaturen te leveren. Hierdoor kunnen de bestaande afgiftesystemen (vloerverwarming, radiatoren, convectoren) behouden blijven.

Door de thermodynamische eigenschappen van propaan kan met de compressor ook warm water worden geproduceerd zonder dat een extra elektrisch element nodig is. Is propaan niet erg brandbaar? Jawel, daarom zit dit koudemiddel in een hermetisch afgesloten circuit. De warmtepomp wordt in de fabriek in een gecontroleerde omgeving gevuld met R290.

En ook aan het eind van de levensduur van de warmtepomp gebeurt het leegpompen onder strikte voorwaarden. Het Nederlandse bedrijf Itho Daalderop onderzoekt om deze redenen de mogelijkheden om al haar warmtepompen tegen 2027 uit te rusten met R290.

De voordelen van dit type warmtepomp

• Geen buitenunit

• Je bespaart op gas en CO₂

• Eenvoudige installatie en onderhoud

• Werkt in de hybride-opstelling samen met elke cv-ketel

• Klein van formaat en dus flexibele opstellingsmogelijkheden 

• Modulerende compressor (het vermogen van de compressor past zich aan de warmtevraag aan) 

Het geluid

De techniek, dus ook de compressor, zit in het binnendeel verwerkt. Dat betekent dat de buren in elk geval nooit last kunnen hebben van het geluid, maar binnen hoor je wel het gebrom. Vincent produceert 54 dB aan geluid. Deze warmtepomp klinkt als een afzuigkap in werking. De documentatie van de Nav5Ai belooft een geluid van 38 dB. Hoe dan ook, beide warmtepompen moet je in een afgesloten ruimte hangen.

De winter loopt op zijn eind, ook al voelt dat niet altijd zo aan de temperatuur. Maar kijk om je heen: het eerste groen verschijnt weer in de tuin. Winterklokjes en krokussen laten zich zien en aan sommige bomen en struiken zie je al de eerste knoppen verschijnen. Tijd dus om de handen uit de mouwen te steken – de tuin roept!

Weten wat je de rest van het jaar in de tuin kunt doen? Kijk dan op onze jaarkalender!

Voorzaaien, planten en verpotten

Zaai eenjarige zomerbloemen alvast binnen voor, zodat je later in het seizoen sterke planten hebt. Buiten kun je bomen en struiken verplaatsen, zolang het niet vriest. Kuipplanten die in de garage of schuur overwinteren, hebben nu wat meer water nodig. Ook potplanten buiten kunnen wel een scheut gebruiken als ze lange tijd droog staan.

Omdat de nachten nog koud kunnen zijn, is het verstandig om bloeiende bollen in potten en bakken te beschermen met vliesdoek. Een camelia kun je 's nachts afdekken met noppenfolie, maar haal die er overdag weer af zodra de temperatuur boven nul komt.

Wil je wat extra kleur in de tuin? Zet viooltjes en primula's neer. Ze kunnen goed tegen de kou en zorgen meteen voor een lente-achtig gevoel.

©MaÅgosia Karniewska

Aandacht voor je gazon

Strooi in de eerste twee weken van februari kalk over het gazon en de borders. Wil je een nieuw gazon aanleggen? Dan is het tijd om aan de slag te gaan. Spit en egaliseer de grond, zodat die klaar is voor het inzaaien of leggen van gras. Als je gazon vol molshopen ligt, kun je de aarde met een bezem over het gras verspreiden. Is het droog en vorstvrij? Dan kun je de graskanten bijwerken en kale plekken opnieuw inzaaien. Vermijd lopen over het gazon tijdens de vorst, want dat kan het gras beschadigen.

Onkruid wieden en groene aanslag wegvegen

Laat de schoffel voorlopig nog even staan, want daarmee kun je vaste planten beschadigen die nog onder de grond zitten. Pluk het onkruid liever met de hand, zodat je de jonge planten niet verstoort. Een groen laagje op het terras veeg je weg met zand en een bezem. Wil je het grondiger aanpakken? Er zijn verschillende manieren om groene aanslag te verwijderen. Zeg maar dag tegen die gladde laag met deze tips 🢱

Zo verwijder je groene aanslag van je terras en tegels

©Vely

Snoeien (maar niet alles en met mate)

In februari kun je bepaalde bomen en struiken snoeien, zolang het niet vriest en er geen vorstperiode wordt voorspeld. Is dat wel het geval, wacht dan op een warmere periode. Begin bij de dakplataan en snoei de takken die recht omhoog groeien. Heb je de leilinde nog niet gesnoeid? Knip de takken dan nu terug tot een paar centimeter vanaf de hoofdtakken. Ook heesters kunnen een snoeibeurt gebruiken. Ontstaan er grote wonden bij bomen? Dek ze af met wondbalsem om infecties te voorkomen.

Haal bij klimplanten, zoals klimop, wilde wingerd en trompetklimmer, het oude blad weg. Verwijder ook de ranken op plekken waar ze niet moeten groeien, zoals onder de dakrand en rondom kozijnen.

Februari is daarnaast een goede maand om fruitbomen te snoeien. Wacht wel met het snoeien van fruitbomen met steenvruchten, zoals de kersenboom of perzikboom. De druif en kiwi moeten nu wél gesnoeid worden, want zodra de sapstromen op gang komen, ben je te laat.

Dat het internet niet veilig is en je bijvoorbeeld accountgegevens en je computer moet beveiligen, weet iedereen wel. Maar waartegen je ze moet beveiligen, dat is steeds minder duidelijk. Weten wat precies de dreiging is en welk risico je loopt, is een belangrijke stap in het kiezen van de juiste beveiligingsmaatregel. Wij gingen in gesprek met experts op dit vlak. Tegen welke dreiging moeten we ons eigenlijk beveiligen?

In een donkere kamer vol beeldschermen, zit een jongeman achter een computer. De capuchon van zijn hoodie is zo ver over zijn hoofd getrokken dat zijn gezicht onzichtbaar is . Een hacker! Hoewel maar weinigen van ons er een in het wild zijn tegengekomen, weten we allemaal hoe een hacker eruitziet. Althans, dat denken we. Maar hoe realistisch is dit beeld? En zijn we veilig genoeg als we deze hacker buiten onze computer houden? Niet volgens de experts.

Dreiging en risico

Door het gebruik van computers, smartphones en online diensten stellen we ons dagelijks bloot aan diverse digitale dreigingen. Welke dat precies zijn, verandert door de tijd – evenals het gevaar dat we erdoor lopen en het risico dat we ermee nemen. Overheden, maar ook bedrijven en organisaties werken veelal met dreigingsbeelden. Dat zijn analyses waarin ze de dreigingen zo concreet mogelijk maken en het risico ervan inschatten. Behalve dat het een goede manier is om de dreigingen helder te krijgen, is het vooral nuttig bij de keuze voor te nemen maatregelen.

Volgens het Cybersecurity Woordenboek is een dreiging: ‘iets, een gebeurtenis, wat gevaar of schade kan opleveren’. Bij elke dreiging hoort een risico. Dit is de ‘kans dat het ook echt gebeurt gecombineerd met de gevolgen van die de schade’. Bedoeld wordt dat wanneer bijvoorbeeld de financiële schade van een dreiging een bedrijf failliet kan laten gaan, het risico van de dreiging groter is dan alleen de kosten van de oplossing.

Lekken van persoonlijke gegevens

De schade hoeft ook lang niet altijd financieel te zijn. Het lekken van gevoelige persoonlijke gegevens heeft al snel veel meer impact en betekenis voor die persoon en vaak ook zijn omgeving, dan alleen het bedrag dat ermee gemoeid is. En dat geldt ook wanneer ransomware digitale foto’s vernietigt of je enkele weken werk kwijtraakt en daardoor een belangrijke opdracht te laat inlevert bij een opdrachtgever.

Experts stellen dat het risico het slachtoffer te worden van cybercrime, voor mensen niet lager is geworden. Cybercriminelen gaan steeds slimmer te werk, omdat er veel geld met hun activiteiten te verdienen valt. Voorkomen blijft het doel. Weten welke dreigingen er zijn, is daar een belangrijke stap bij.

Ransomware blijft schadelijk

Ransomware of gijzelsoftware is al enkele jaren de meest voorkomende en meest lucratieve vorm van cybercrime. Het is malware die de bestanden op een apparaat versleutelt en losgeld eist in ruil voor de decoderingssleutels. Betaal je niet, dan zijn de gegevens voor altijd verloren.

Bogdan Botezatu, directeur Threat Research bij Bitdefender, ziet de verzoeken om hulp dagelijks op zijn bureau landen. “En dat zijn maar al te vaak ook gewoon burgers”, zegt hij om het beeld te ontkrachten dat ransomware vooral bedrijven raakt. “De criminelen richten zich zelden op een specifiek doel, ze schieten vooral met hagel.”

Vele kleintjes leveren volgens hem genoeg geld op en ze lopen minder risico op ongewenste aandacht van pers en politie dan wanneer ze een hele grote vis vangen. Wel wordt bij het aanvallen van bedrijven steeds vaker ingezet ook op extractie, het naar buiten kopiëren van informatie en dan dreigen die te publiceren. Voor consumenten is dit volgens Botezatu in elk geval nu nog een minder voor de hand liggend scenario. “Contact maken met individuele slachtoffers is lastig en het zijn er ook veel te veel. Dan is het eenvoudiger om losgeld te vragen in ruil voor de sleutels.”

Bogdan Botezatu ontvangt dagelijks verzoeken om hulp bij ransomware.

Bronnen van besmetting

Belangrijke bronnen van een ransomwarebesmetting zijn volgens Botezatu phishingberichten, gebruik van onveilige netwerkprotocollen en kwetsbaarheden in software. Expliciet noemt hij nog besmette downloads van cracks om software zonder geldige licentie te gebruiken, en gekraakte films en e-books. “Vaak krijgt men wel een prompt van een beschermingsprogramma maar schakelt die tijdelijk uit. ‘Snel de crack draaien en daarna de beveiliging weer aan’ denk men, maar helaas werkt het niet zo. Dan ben je al besmet.”

Broddelwerk met desastreuze uitkomst

De ransomware zelf wordt ook steeds verder ontwikkeld. “Niet allemaal zijn ze even kundig”, oordeelt Botezatu over de programmeurs. Soms maken ze volgens hem hele basic fouten, waardoor het onmogelijk is de bestanden te ontsleutelen – zelfs als je betaalt en de sleutels zou krijgen. Volgens het Jaarbeeld Ransomware van Projectgroep Melissa, een samenwerkingsverband van de Nederlandse overheid en diverse private partijen uit de cybersecuritysector, kwamen er in 2023 in Nederland 29 typen ransomware voor. Volgens Botezatu maakt momenteel vooral de ransomware-variant STOP Djvu veel slachtoffers. Deze ransomware richt zich vooral op Windows-computers en wordt vooral via software-cracks verspreid en via berichten op het Discord-chatplatform.

Overige malware

Door alle aandacht voor ransomware lijkt het bijna of er geen ‘gewone’ malware meer is. Die is er nog genoeg. Het Duitse antivirus-certificeringslab AV-Test ziet ze allemaal voorbijkomen. Erik Heyland, manager van het Test en Research Lab bij AV-Test somt de enorme aantallen varianten trojans, backdoors, webscripts, miners, worms, PUA’s, droppers en nog veel meer op. De aantallen nieuwe varianten lopen in de miljoenen per jaar. AV-Test heeft op https://portal.av-atlas.org een online dashboard staan met informatie over actuele dreigingen, zoals virussen, spamberichten en aanvallen op IoT-apparaten.

AV-Test heeft een online dashboard met dreigingsinformatie.

Jij bent geld waard

Phishing, smishing, infostealers; het zijn allemaal manieren waarop criminelen proberen persoonlijke gegevens zoals wachtwoorden en creditcardnummers in handen te krijgen. Ze doen dit via e-mails en sms-berichten die verwijzen naar nep-websites of door met een infostealer-programma informatie op de pc of Mac te verzamelen door login-/sessie-cookies en credentials die je in browsers bewaart, te stelen.

De verschillende vormen om informatie te verzamelen, worden volgens de experts steeds geavanceerder en daarmee gevaarlijker. Niet alleen investeren de criminelen meer tijd en middelen in hun aanvallen, kunstmatige intelligentie biedt hun ongekende nieuwe mogelijkheden. Daarbij is de opbrengst van een aanval door de manier waarop wij met wachtwoorden omgaan vaak veel groter dan het op eerste hand lijkt. Botezatu noemt dit een van zijn grootste frustraties. “Hackers hebben talloze manieren om deze informatie te oogsten. Voor de meeste accounts is het ook geen kwestie van hoe, maar alleen wanneer de gegevens worden gestolen. Hergebruik je inloggegevens, dan verlies je meer dan alleen dat account.”

Oplichting even gevaarlijk

Volgens Marc Vos, senior-manager bij McAfee, is internetoplichting inmiddels net zo gevaarlijk als malware en ransomware. Daarbij zijn volgens hem juist deze vormen van online criminaliteit steeds lucratiever voor de criminelen. “De meeste mensen begrijpen wel dat een pc beveiligd moet worden, maar dat ze zelf eigenlijk een veel ‘interessanter’ doelwit zijn wordt vaak vergeten.” Of zoals Botezatu aanvult: “Mensen denken dat hun informatie niet waardevol is. Maar eigenlijk is elk onderdeel van een online identiteit te misbruiken en te verkopen. Overal hangt een prijskaartje aan.”

Hackers en IoT

Volgens Botezatu is er niet één groep of soort hackers. Hij gebruikt dan ook liever scenario’s om enkele groepen te duiden. Voor consumenten zeker relevant is de ‘opportunistische hacker’ die het internet scant met kant-en-klare tools op zoek naar kwetsbaarheden. Ze hebben vooral succes bij smart-apparatuur zoals slimme deurbellen, IP-camera’s, smart speakers, maar ook printers en babyfoons. Ze vormen hier botnets mee die ze gebruiken om DDOS-aanvallen uit te voeren. Een tweede scenario is dat gekaapte apparatuur wordt gebruikt om internetverkeer te routeren en te verbergen, bijvoorbeeld om toegang te geven tot strafbare content. Volgens Botezatu ziet niet iedereen van wie de apparatuur gekaapt is zichzelf direct als slachtoffer. “Wordt jouw IP-adres gebruikt om vitale infrastructuur aan te vallen, dan kan dat serieus repercussies hebben”, waarschuwt hij.

Bij IoT-apparaten is ook al snel de privacy in het gedrang. “Wereldwijd gaat het om 22 miljard verbonden apparaten en dat aantal neemt alleen maar toe. IP-camera’s en babymonitors slaan vaak beelden op in de cloud. Hack je die, dan kun je direct bij mensen in huis kijken. Er blijft dan geen privacy over, maar het wordt dan ook een fysiek risico. Criminelen kunnen meekijken en zien waar je belangrijke zaken bewaart, maar ook wanneer je thuis bent of juist niet. Opnieuw relevante informatie die geld waard is.”

Social media

Steeds vaker zijn ook hackers geïnteresseerd in accounts van social media, YouTube en e-mail. Ze gebruiken deze accounts om als jou andere accounts ‘te liken’ en een boost te geven, om fake-nieuws en fake-succesverhalen te verspreiden. Populair is ook advertising-fraude. Hierbij maakt men een account aan bij een advertentieverkoper om daarna met gestolen accounts eindeloos op deze advertenties te klikken. “Per klik is het een minimaal bedrag, maar aangestuurd met een botnet en veel gestolen accounts is het al snel een leuke inkomstenbron.”

Mobiele dreigingen

Aangezien er ontzettend veel data op mobiele apparaten staan, zoals wachtwoorden en apps die je gebruikt bij multifactor-inloggen, is er volgens Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET, alle reden de beveiliging van mobiele apparaten serieus te nemen. Smartphones zijn veiliger dan pc's en Macs, maar waterdicht is die veiligheid niet. “Dat geldt voor Android maar ook iOS. Apples mobiele OS is meer afgeschermd, maar het is niet zo dat je mobiele devices onschendbaar zijn.”

Mobiele apparaten worden veel aangevallen voor phishing en vishing (spraak-phishing). Een groot risico is de installatie van apps buiten de standaard Android- of Apple-appstore om. Apps in die stores worden door Apple en Google op kwaliteit en ook beveiliging gecontroleerd, maar dat geldt niet voor apps uit andere bronnen. Lang had ook alleen Android de optie om alternatieve stores te gebruiken, maar inmiddels moet ook Apple andere appwinkels toelaten.

“Het risico van het downloaden van malware is hierdoor groter geworden”, aldus Hendriks. Botezatu van Bitdefender onderschrijft dit: “Op iOS zijn attacks zeldzaam, maar voor Android zien we zeker twintig tot dertig reports van frauduleuze apps per maand.” Bitdefender onderzoekt op dit moment een Android-app die in de Google Playstore wordt aangeboden en die de smartphone gebruikt als proxy voor crimineel netwerkverkeer. “Het grote voordeel van smartphones is dat ze eigenlijk altijd ingeschakeld zijn én verbonden zijn met het internet”, aldus Botezatu. Dit maakt smartphones volgens hem extra interessant. Daarbij is ook de bandbreedte steeds minder een beperking. Bovendien bevatten mobiele apparaten veel informatie over de gebruiker.

Conclusie

Als gebruiker kun je er niet omheen: het internet is niet veilig en daarmee ook alle apparaten die we met het internet verbinden niet. Dat geldt voor de computer, de smartphone, maar ook voor alle andere apparaten die we steeds meer toelaten in ons huis en in ons leven. En juist omdat we er zo vertrouwd mee zijn en ze ook willen vertrouwen, is het belangrijk de risico’s goed in ogenschouw te nemen. De experts en rapporten van de overheid laten zien dat de dreiging groot genoeg is om beveiliging ruim aandacht te geven.