De meeste mensen denken bij het woord ‘warmtepomp’ aan een grote buitenkast of een dure grondboring. Bij een ventilatiewarmtepomp speelt dit allemaal niet. Wanneer je woning voorzien is van een mechanisch ventilatiesysteem is het zelfs heel gemakkelijk om zo’n pomp te plaatsen.

Beschikt je woning of appartement over een mechanisch ventilatiesysteem zonder warmterecuperatie? In veel huizen die tussen 1976 en 2000 werden gebouwd, zorgt zo’n systeem voor frisse lucht. Het transporteert de warme binnenlucht van ongeveer 20 graden naar buiten en door kleine roosters komt er weer koude buitenlucht naar binnen. Dat is zonde van de energie die verloren gaat. Je kunt die warmte beter benutten door middel van een ventilatiewarmtepomp. 

Compact onderdeel van de ventilatieketen

De ventilatiewarmtepomp is een kleine warmtepomp die deel uitmaakt van een mechanisch ventilatiesysteem. Deze warmtepomp wordt gemonteerd op de plaats waar normaal de ventilatiebox zit. Hierdoor blijft de mechanische ventilatie gewoon verder werken, maar de warmte uit de ventilatielucht gaat nu naar de ventilatiewarmtepomp. De pomp voegt frisse lucht toe aan de warme ventilatielucht en tegelijk brengt de pomp de verse lucht op temperatuur om de woning te verwarmen.

Geen buitenunit en geen lawaai

De ventilatiewarmtepomp gebruikt dus de energie uit de ventilatielucht die anders in de buitenlucht zou verdwijnen. Hierdoor kun je een energiebesparing realiseren, want op die manier hoeft de centrale verwarming niet zo sterk te verwarmen. Dit systeem kan gecombineerd worden met een lagetemperatuurverwarming (LT-verwarming) zoals vloerverwarming. Het feit dat dit type warmtepomp geen buitenunit nodig heeft, betekent niet alleen dat je je geen zorgen hoeft te maken over waar je zo’n buitenkast kunt neerplanten. Je hebt evenmin last van het geluid die zo’n unit maakt. Het enige dat je hoort, is het normale geluid van de mechanische ventilatie. 

Het hybride-model

In de meeste gevallen gaat het om een hybride warmtepomp die drie functies combineert. Als eerste zorgt dit systeem voor de ventilatie. Bovendien wordt de afgevoerde ventilatielucht gebruikt als warmtebron voor de verwarming en voor warm tapwater. Hybride betekent dat dit systeem samenwerkt met een andere warmtebron, in de meeste gevallen een cv-ketel. De hoeveelheid warmte die ventilatiewarmtepomp kan produceren is beperkt en daarom zal de cv-ketel regelmatig moeten bijspringen.

Met de ventilatiewarmtepomp ben je dus niet meteen van de fossiele brandstof af. Maar omdat deze warmtepomp een deel van het werk van de cv-ketel overneemt, moet deze minder hard werken en zal die dus ook minder energie verbruiken. Hierdoor wordt de cv-ketel minder intensief gebruikt en zal die langer meegaan. De besparing bij LT-verwarming (bijvoorbeeld vloerverwarming) zal groter zijn dan bij HT-verwarming. Reken op een energiebesparing van 30 procent. De extra elektriciteit die de warmtepomp verbruikt, blijft beperkt. 

Voorwaarden

Er zijn wel enkele voorwaarden. Zo zal de installateur onderzoeken of er voldoende lucht uit de woning kan gehaald worden om het interieur op die manier te verwarmen. Bovendien kan dit systeem alleen worden toegepast op woningen die mechanisch verwarmd worden volgens het zogenaamde ventilatietype C. Dat betekent een ventilatie met een natuurlijke toevoer en een mechanische afvoer van de binnenlucht.

Lees ook: In 2023 recordaantal warmtepompen verwacht

Buffervat 

Zo’n ventilatiewarmtepomp kan de luchttemperatuur binnen opwarmen tot ongeveer 35 graden. Deze energie wordt opgeslagen in een buffervat of een boiler. Omdat de temperatuur binnen in de woning ongeveer constante is, heeft de ventilatiewarmtepomp een stabiele aanvoertemperatuur en daardoor verhoogt het rendement. Dat is een verschil met een lucht-waterwarmtepomp die werkt met een buitenunit en waarbij de temperatuur van de buitenlucht sterk kan variëren. 

Besparing

Dit type warmtepomp kost tussen de 2500 en 5000 euro. Hou er rekening mee dat je voor het plaatsen van deze warmtepomp, onder bepaalde voorwaarden, subsidie kunt krijgen van de overheid. Zo wordt de investering nóg interessanter. Een klassieke ventilatorbox verbruikt over het algemeen veel stroom en dat alleen al is een goede reden om deze door een ventilatorwarmtepomp te vervangen.

Heb je thuis nog een ventilatorbox die werkt op wisselstroom in plaats van gelijkstroom, dan verbruikt die veel energie. Door hem te vervangen door een ventilatiewarmtepomp, bespaar je op de energierekening. Het heeft trouwens geen zin om sterker te gaan ventileren om nog meer warme lucht naar de warmtepomp te sturen. Je verbruikt hierdoor alleen maar extra stroom en er komt meer koude lucht in huis die je dan weer moet opwarmen. 

Lees ook: Wat voor typen warmtepompen zijn er? 

Gezond en milieuvriendelijk

Bovendien zorgt dit systeem behalve voor verwarming ook voor voldoende ventilatie van de woning. De verontreinigde lucht verdwijnt uit het huis en wordt vervangen door frisse en schone lucht. De lucht die in jouw woning circuleert, is gemiddeld dubbel zo vervuild als de buitenlucht. Met een ventilatiewarmtepomp bespaar je ook 15 procent op de CO₂-uitstoot voor je verwarming. 

Ook all-electric 

Hierboven hadden we het over hybride-systemen, maar er bestaan ook all-electric ventilatiewarmtepompen voor appartementen en gezinswoningen. Dit is dus een individueel verwarmingssysteem waarbij je geen cv-brander meer nodig hebt. Het Zweedse NIBE heeft zulke toestellen met een vermogen van 1,5 kW, 3kW, 5 kW en zelfs 7kW. Deze toestellen ventileren niet alleen de woning, ze leveren ook centrale verwarming en zijn voorzien van een ingebouwde boiler van 170 liter voor warm water.

Hij kan worden aangesloten op elk distributiesysteem voor – bij voorkeur – lage temperaturen, zoals vloerverwarming, convectoren en radiatoren. De NIBE ventilatiewarmtepompen halen de warmte niet alleen uit de ventilatielucht, maar ook uit de condensatie van de ventilatielucht. Door al die warmte te benutten, behalen ze een hoog rendement. 

De jaarwisseling 2025/2026 is het laatste keer dat we zelf vuurwerk mogen afsteken. Reken maar dat er dus heel wat siervuurwerk de lucht in gaat op oudejaarsavond! Natuurlijk wil je daar foto's van maken, maar het blijft lastig om dit spektakel goed vast te leggen met een telefoon. Vaak eindig je met bewogen strepen of een overbelichte waas op je scherm. Met de juiste voorbereiding en instellingen maak je dit jaar foto's die wél de moeite waard zijn om te bewaren.

Begin met een schone lens door er even een microvezeldoekje overheen te halen. Vette vingers veroorzaken namelijk vlekken waardoor het felle licht van het vuurwerk minder goed wordt vastgelegd. Controleer daarnaast of je nog voldoende opslagruimte vrij hebt op je toestel. Omdat je waarschijnlijk veel beelden achter elkaar schiet, loopt je geheugen sneller vol dan je denkt. Vergeet ook niet om je batterij volledig op te laden, want als het koud is, gaat de accu van je smartphone sneller leeg.  

Stabiliteit voor scherpe beelden

Lichtflitsen in het donker fotograferen vraagt om een langere sluitertijd. Hierdoor is elke kleine beweging van je handen direct zichtbaar als een onscherpe vlek. Gebruik bij voorkeur een klein statief of een smartphonehouder om je toestel stil te houden. Heb je die niet bij de hand? Leun dan tegen een muur of lantaarnpaal en houd je smartphone met beide handen stevig vast. Gebruik in geen geval de digitale zoom. Dit verlaagt de kwaliteit van je foto aanzienlijk en maakt de korreligheid alleen maar erger.

©ID.nl

Lichtsporen vastleggen met iPhone

Heb je een iPhone, dan is de functie Live Photos je beste vriend tijdens de jaarwisseling. Zorg dat het ronde icoontje voor Live Photos bovenin je camera-app geel gekleurd is. Nadat je de foto hebt gemaakt, open je deze in de Foto's-app. Tik linksboven op het woordje 'Live' en kies uit het menu voor 'Lange belichting'. Je telefoon voegt dan alle beelden uit de opname samen tot één foto. Hierdoor veranderen de losse lichtpuntjes in vloeiende, lichtgevende banen tegen een donkere lucht. Gebruik hierbij bij voorkeur een statief of zet je iPhone ergens stabiel neer. Wanneer je namelijk los uit de hand fotografeert, worden de bewegingen die je zelf maakt ook meegenomen, en dat kan zorgen voor een wazig eindresultaat.

De Pro-modus op Android gebruiken

Veel Android-telefoons hebben een Pro-modus waarmee je handmatig de sluitertijd aanpast. Open deze stand in je camera-app en zoek naar de letter 'S' (Sluitertijd). Voor vuurwerk werkt een sluitertijd tussen de twee en vier seconden vaak het best. Houd de ISO-waarde laag, bijvoorbeeld op 100, om ruis in de donkere delen te voorkomen. Omdat de sluiter nu langer openstaat, is een statief echt een vereiste. Je krijgt dan de bekende foto's waarbij je de hele weg van de vuurpijl als een lichtspoor ziet.

Timing en compositie bepalen

Het moment waarop je afdrukt is bepalend voor het eindresultaat. Werk je met een normale sluitertijd, dan is de burst-modus handig: houd de ontspanknop ingedrukt wanneer een pijl de lucht in gaat. Zo leg je de hele explosie vast en kies je achteraf de mooiste foto uit de reeks. Denk ook na over de compositie van je beeld. Een foto van alleen de lucht is vaak wat kaal. Probeer elementen uit de omgeving mee te nemen, zoals silhouetten van gebouwen of bomen. Dit geeft context en maakt het plaatje een stuk interessanter.

🎆 Snelle checklist 🎆

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇