ID.nl logo
Alternatieve bodemwarmtepomp: niet diep, maar breed!
Energie

Alternatieve bodemwarmtepomp: niet diep, maar breed!

Bij een bodemwarmtepomp denken de meeste mensen aan een installatie die de gratis warmte diep onder de grond ophaalt. Daarvoor voert een gespecialiseerd bedrijf een (prijzige) boring uit tot 90 tot 150 meter diepte. De temperatuur daar is redelijk constant tussen 7 en 13 graden. Er bestaan ook alternatieven waarbij de warmtepomp de energie niet haalt uit de diepte, maar uit een breed ondiep oppervlak in de bodem.

In het kort… In plaats van dat een bodemwarmtepomp de warmte diep in de grond haalt, is het ook mogelijk om de energie uit een breed ondiep leidingennetwerk te halen. Dit captatienet dat onder de vorstgrens ligt, levert zelfs in hartje winter voldoende energie voor de warmtepomp. En van dit principe zijn er verschillende uitvoeringen mogelijk.

Lees ook: Verschillende soorten warmtepompen – wat past bij jou?

Om energie uit bodem te halen, moet er een buizennetwerk worden aangelegd. Dat kan via een verticaal systeem of een horizontaal systeem. Beide hebben hun voor- en nadelen en ook het prijskaartje verschilt. Het verticaal systeem is het duurste. Bij de horizontale bron moet je rekening houden met de tuin rondom het pand, die moet worden afgegraven. Bovendien is dit een gesloten systeem waarbij de koelvloeistof in de leidingen circuleert. Een nadeel is dat door de ondiepe ligging het rendement lager is dan een verticaal systeem. 

Horizontale bodemwarmtewisselaar 

©RVO Nederland

De bodemcollector wordt op een diepte van 1 tot 1,50 meter ingegraven.

Kunststof lussen op anderhalve meter diepte

Bij de horizontale bodemwarmtewisselaar worden honderden meters kunststofleiding in lussen op een diepte van 1 tot 1,50 meter ingegraven. Deze grondlagen worden al vroeg in de lente opgewarmd door de zon en het doorsijpelende regenwater. De horizontale bodemcollector neemt de warmte op van de grond. Er is dus geen verlies aan vermogen door de jaren heen en er komt geen gespecialiseerd boorbedrijf aan te pas, alleen een gewone graafmachine.

Ook interessant: Duurzaam verwarmen met geothermische energie

Liever lokaal wat meer warmte?

Elektrische kachels zijn een goed alternatief voor de cv

Voldoende groot perceel

Wel moet je over een groot perceel beschikken dat afgegraven kan worden om de kunststof lussen in te plaatsen. Deze techniek is dus niet overal toepasbaar. Hij is geschikt voor huizen in een buitengebied waar voldoende grond beschikbaar is. Dan denken we aan een weiland of een groot gazon. De afgegraven oppervlakte moet minimaal overeenkomen met de vloeroppervlakte die je binnenshuis die je wilt verwarmen. Dus niet alleen de oppervlakte van de benedenverdieping, maar ook de vloeroppervlakte van de kamers boven die op de verwarming zijn aangesloten. De oppervlakte kan beter te groot zijn dan te klein. Wanneer de graafoppervlakte te klein is, zal het systeem te veel warmte aan de grond onttrekken, waardoor die mettertijd zelfs kan bevriezen en dan verliest deze warmtebron zijn efficiëntie. 

Aandachtspunten 

Bovendien moeten de lussen kunststofleiding zo horizontaal mogelijk worden gelegd om eventuele luchtzakken in de leidingen te voorkomen. Het perceel mag in de schaduw liggen, maar het mag niet bebouwd of bestraat zijn. Ook mag het perceel liever niet in de schaduw liggen. In tegenstelling tot de bodemwarmtepomp die met diepteboringen werkt, kan dit type met de bodemwarmtewisselaar de woning niet koelen, tenzij de collector op ongeveer 1,8 diep ligt. Daarvoor is de bodemtemperatuur op die geringe diepte te hoog in de zomer. In de winter herken je waar zo’n bodemwarmtewisselaar is ingegraven, want de energie die de warmtepomp uit de bodem haalt, is aanzienlijk. Hierdoor zal bijvoorbeeld de sneeuw op deze plek langer blijven liggen en ook het gras zal iets later beginnen te groeien. De horizontale warmtewisselaar is door zijn concept 10 tot 30 procent goedkoper dan de verticale warmtewisselaar. 

Aardwarmtekorven

Een compromis tussen de horizontale en verticale warmtewisselaar is de aardwarmtekorf. Eerst wordt er een breed gat gegraven van vier meter diep. Daarin plaatst men een korf die bestaat uit kunststof leidingen die in een spiraal zijn gewikkeld. Met dit systeem is dus een minder groot oppervlak nodig en ook geen dure boring. De capaciteit van zo’n aardwarmtekorf is beperkt. Daarom plaatst men meerdere korven als er voldoende ruimte is. 

Leestip: 24 uur per dag schone stroom: dit moet je weten over geothermische energie

©RVO Nederland

De aardwarmtekorf wordt vier meter diep ingegraven.

Bodemwarmtewisselaar met glycol of onmiddellijk verdampend koelmiddel

Er bestaan ook horizontale bodemwarmtewisselaars zoals die van Heliotherm die beschikbaar zijn met glycol of met onmiddellijk verdampend koelmiddel. In de eerste optie worden er kunststofslangen (tyleen) van 4 cm diameter in lussen of in een ring op een diepte van ongeveer 1,2 m diepte geplaatst. Deze lussen komen bijeen bij een verdeler en de glycol die de grondwarmte transporteert, gaat vandaar naar de technische ruimte waar de warmtepomp zich bevindt. 

©Deltherma.com

De kunststofslangen worden soms in een ring geplaatst.

Daarnaast is het mogelijk om leidingen met koudemiddel horizontaal in de bodem te plaatsen. Dan hebben we het in dit geval niet over kunststof leidingen, maar over koperen leidingen van 1 cm diameter die beschermd worden met een HDPE-mantel (high density polyetheen, of hogedruk-polyethyleen). De koperen lussen zijn 75 meter lang en komen op een punt terug.

Het aantal lussen dat men nodig heeft, is afhankelijk van het vermogen van de warmtepomp. Voor een 12 kW warmtepomp zijn bijvoorbeeld 11 koperen lussen nodig, voor een 20 kW-toestel 18 lussen. In deze leidingen wordt daarna koudemiddel gecomprimeerd zoals propaan (R290 of R410A). Propaan verdampt bij -42 graden, dat betekent dat dit koudemiddel door de grondtemperatuur onmiddellijk verdampt. Omdat het toch over ongeveer 3,5 kilogram propaan gaat, moet er voldoende afstand zijn tot de woning. Dit koudemiddel transporteert de grondwarmte naar de compressor van de warmtepomp. Ook hier is er dus geen buitenunit nodig. De direct verdampers op R410A staan binnen en de afstand tot de collector mag niet te groot zijn. De direct verdampers met propaan staan altijd buiten omdat propaan zwaarder is dan lucht en driemaal zo explosief is dan aardgas.

©Deltherma.com

De koperen lussen worden gevuld met koudemiddel.

REGENERATIE In tegenstelling tot de verticale bodemwarmtepomp profiteert de horizontale bodemwarmtewisselaar van regeneratie. Omdat de warmtepomp warmte onttrekt uit de bodem, koelt de bodem af tot de lente. Als die genoeg is afgekoeld, kan de koude gebruikt worden om de woning te koelen. De leveranciers van een systeem met geolussen geven in tegenstelling tot de leveranciers van een breed horizontaal captatienet aan dat het bij hen wel mogelijk is om passief te koelen. In de zomer wordt de bron opnieuw opgeladen met nieuwe warmte door de zonne-energie en de regen. Dit is het regeneratieproces. De regeneratie kun je ook versnellen met behulp van zonnecollectoren. Hierdoor neemt het rendement van de warmtepomp verder toe.

Geolussen

De laatste optie die we bekijken zijn geolussen. Ook dit is een toepassing van de gesloten horizontale geothermische warmtepomp. Een graafmachine graaft eerst sleuven van minimaal 1,20 meter breed. In de praktijk is de graafbak van zo’n machine zelfs breder, 1,80 meter, maar dat maakt het afrollen van de lussen nog makkelijker. De sleuf moet een diepte hebben tussen 1,20 en 1,50 meter. Vervolgens worden de geolussen afgerold in de sleuf. Dat verloopt gemakkelijk, omdat de PE-leidingen vooraf op een handige manier zijn opgerold. Eigenlijk gaat het om een manshoge spoel die een persoon in de sleuf kan afrollen.  

©Geotherma.be

De geolussen zijn op een ingenieuze manier opgerold.

Door deze geolussen stroomt ook een glycol-watermengsel om de aardetemperatuur naar de warmtepomp over te brengen. Het grote voordeel van dit systeem is de snelheid waarmee je de geolussen aanbrengt. Een gewone graafmachine in combinatie met een persoon die de geolussen uitrolt, kan dit uitvoeren in een halve dag. Door meerdere geolussen te combineren, kun je alle mogelijke vermogens bereiken. De geolussen halen de energie uit de bodem tot op 2,50 meter aan weerszijden van de gleuf en ontrekken 100 W per meter.  

©Geotherma.be

De geolussen worden in de sleuf afgerold.


▼ Volgende artikel
Geen toetsenbord meer nodig: laat je stem het werk doen
© tete_escape - stock.adobe.com
Huis

Geen toetsenbord meer nodig: laat je stem het werk doen

Je mag je virtuele of fysieke toetsenbord nog zo snel kunnen bedienen, het gaat toch sneller wanneer je tekst of commando’s inspreekt in plaats van typt. We bekijken enkele mogelijkheden, zowel op Windows-computers als op Android-smartphones.

In dit artikel laten we zien hoe je spraakbesturing gebruikt om apparaten en applicaties efficiënter te bedienen:

  • Gebruik spraaktoegang in Windows 11 om programma’s te openen en commando’s te geven
  • Dicteer en transcribeer je teksten in Microsoft 365-apps
  • Bedien Google Assistent, en op termijn Gemini, om snelle acties en je dagelijkse routines automatisch uit te laten voeren
  • Spreek tegen AI-chatbots als Copilot en ChatGPT om er interactief mee te communiceren

Lees ook: Meer dan muziek: kies jouw ideale slimme luidspreker

Er zijn natuurlijk apparaten met ingebouwde spraakassistenten die geschikt zijn om handsfree op gesproken opdrachten te reageren. Deze slimme apparaten kunnen onder meer informatie opzoeken, muziek afspelen of smarthome-apparaten bedienen. Denk aan smartspeakers, zoals Apple HomePod Mini, Google Nest en Amazon Echo. Ook smart displays, zoals Google Nest Hub of Amazon Echo Show, zijn handig. Daarnaast staan smarthome-hubs, zoals Amazon Echo Plus of Aeotec Smart Home Hub (met SmartThings-platform), en wearables als Apple Watch of Galaxy Watch voor je klaar. Deze apparaten gebruiken de bekende spraakgestuurde systemen: Google Assistent, Amazon Alexa, Apple Siri of Samsung Bixby.

Maar ook voor software kan spraakinvoer jou kostbare tijd besparen. Open applicaties, zoek informatie op het web of stel e-mails op: je stem is alles wat je nodig hebt. 

Windows

We zien dat veel powerusers graag de microfoon gebruiken. Ze typen niet alleen met hun stem, ze spreken ook hardop opdrachten uit. Als het je alleen om de dicteerfunctie gaat, dan is er de app Spraakinvoer. Wil je ook besturingsopdrachten inspreken? Gebruik dan Spraaktoegang.

Tekst dicteren

Het meest eenvoudig is de app Spraakinvoer, die overigens uitstekend in het Nederlands werkt. Hiermee gebruik je de stem als supersnel toetsenbord. In Windows 11 is deze dicteerfunctie verder verbeterd. Je hoeft hem niet eens aan te zetten en de functie werkt standaard in de taal waarop Windows is ingesteld.

Bij Vlaamse lezers werkt deze functie niet werkt als het systeem op Nederlands (België) staat. Je moet hiervoor eerst de taalinstelling wijzigen in Nederlands (Nederland). Probeer het eens in het programma Kladblok. Spraakinvoer werkt op elke plaats waar je kunt typen. Dat doe je door Windows-toets+H in te drukken. Er volgt een geluidssignaal en daarna begin je te spreken. Alles wat je zegt, wordt getypt. Als je een tablet of een touchscreen gebruikt, tik je op de knop Microfoon op het schermtoetsenbord om met dicteren te beginnen.

Met Windows-toets+H verschijnt Spraakinvoer.

Houd je liever je mond?

Ook een toetsenbord vertaalt wat jij denkt

Interpunctie

Op het scherm verschijnt een klein venster met een microfoon waarmee je ziet dat Spraakinvoer actief is. Links van het microfoonpictogram staat een tandwieltje om de instellingen aan te passen. Je kunt zo onder meer een andere microfoon selecteren. Standaard plaatst deze tool de leestekens op basis van je intonatie. Je kunt ook interpunctie dicteren zoals: punt, enkel aanhalingsteken open, enkel aanhalingsteken sluiten, komma, beletselteken en dubbele punt.

Als je op het vraagteken naast het microfoonpictogram klikt, kom je op een ondersteuningspagina waar alle interpunctiecommando’s staan. Deze commando’s werken het beste als je even pauze houdt voordat je uitroepteken, vraagteken of een ander leesteken dicteert.

Als je problemen ondervindt om je spraak betrouwbaar te laten verstaan, overweeg dan een betere microfoon aan te schaffen. De geluidskwaliteit is vaak niet optimaal met de ingebouwde microfoon van een laptop. Met een goede headset of een behoorlijke desktopmicrofoon gaat het waarschijnlijk veel beter.

Alle interpuncties uit de lijst van de ondersteuningspagina kun je dicteren.

Opdrachten geven

Om mondelinge besturingsopdrachten te geven is er de app Spraaktoegang. Je start de app met de zoekfunctie. Als je de tool regelmatig wilt gebruiken, dan voeg je hem via de rechtermuisknop toe aan de taakbalk.

Een grote beperking van deze app is dat hij nog steeds alleen Engelse taalvarianten ondersteunt, zelfs in Windows 11. Wanneer je de app activeert, zie je bovenaan het beeldscherm een horizontale balk. In deze balk lees je dat Voice access nog in de slaapmodus is. Om de functie wakker te maken zeg je Voice access wake up of klik je op de microfoonknop.

In slaapstand voert Windows geen commando’s uit, maar het systeem kan wel meeluisteren. Als je dat niet wilt, schakel je de microfoon uit door de microfoonknop in de balk lang in te drukken, of je zegt het commando Turn off microphone. Om de app af te sluiten, klik je met de rechtermuisknop op de functiebalk of je zegt Close voice access.

In het midden van de balk lees je de opdrachten die je hebt uitgesproken. Rechts staat nog een tandwieltje voor de instellingen en onder het vraagteken zit wederom een overzicht van alle mogelijke commando’s. In het midden van het scherm open je de Voice access guide. Hier kun je eventueel een nieuwe microfoon selecteren. Hier verschijnt ook de waarschuwing dat de app in het Engels wordt geopend.

Spraaktoegang moet je nog wel even in de bovenste balk wakker maken.

Mogelijke opdrachten

Via het vraagteken leer je dat je met Voice access programma’s kunt openen en sluiten (Open Word, Quit Word), maar ook in de applicaties zelf kun je allerlei dingen doen (Maximize windows, Stop scrolling, Go to desktop). Tegelijk is het mogelijk om tekst in te voeren en vorm te geven. Je kunt tekst kopiëren en plakken (Copy that, Copy previous paragraph, Paste here).

Heb je een venster met verschillende keuzemogelijkheden? Gebruik dan het commando Show numbers. Hiermee verschijnt er bij elk aanklikbaar element een nummer. Op die manier hoef je alleen nog maar het nummer van je keuze uit te spreken. Om te navigeren op een pagina gebruik je Page Down, Page up, Scroll down en Scroll up. Met die laatste worden slechts enkele regels omlaag of omhoog geschoven. Het is uiteraard wennen aan deze manier van werken, maar de Engelse commando’s kennen de meeste computergebruikers wel.

Zeg het nummer van de keuze op het scherm dat je wilt aanklikken.

Voorlezen

We hebben het vooral over gesproken communicatie van mens naar machine, maar het omgekeerde is ook mogelijk. Windows en enkele applicaties kunnen tekst namelijk voorlezen. In Windows kun je bij Instellingen / Toegankelijkheid de Verteller inschakelen (met Windows-toets+Ctrl+Enter als schakeltoets), die als schermlezer fungeert. Dat is misschien vooral nuttig voor mensen met een visuele beperking. Tijdens een sessie kun je met CapsLock+F1 een commandolijst oproepen.

Microsoft Word en Outlook kunnen ook teksten voorlezen. In Word doe je dit via het menu Controleren, waar je bij Spraak op Voorlezen klikt (Alt+Ctrl+spatiebalk is de sneltoets).

Ook sommige browsers hebben een voorleesfunctie. In Edge start je deze met Ctrl+Shift+U of via Instellingen en meer / Meer hulpprogramma’s. Of je activeert de functie Insluitende lezer met F9. Voor Firefox en Chromium-browsers kun je een extensie als Read Aloud installeren, beschikbaar in de officiële webstores.

Edge heeft eveneens een ingebouwde voorleesfunctie.

Microsoft 365

Dicteren

In Microsoft 365-apps, zoals Word en Outlook, kun je zowel in de desktop- als online versies tekst dicteren. Onder meer het Nederlands wordt ondersteund.

In Word ga je naar Start, dan selecteer je Dicteren in de rubriek Spraak en klik je op de microfoon. Via het tandwielpictogram kun je automatische interpunctie instellen. Een vergelijkbare optie vind je in Outlook (de klassieke editie) bij het opstellen van een nieuw bericht.

Hier staat ook een optie om de automatische interpunctie uit te schakelen. Word heeft zelfs een vorm van censuur. Wanneer de optie Gevoelige woordgroepen filteren aan staat, worden scheldwoorden automatisch door sterretjes vervangen.

Met deze instelling worden scheldwoorden en schuttingtaal bedekt met sterretjes.

Audio omzetten

Een andere bijzondere manier van spraakinvoer die we terugvinden in Word is de optie om gesproken tekst netjes te transcriberen. Word tovert dan de audio om in getypte tekst, met tijdcodes. Bovendien maakt de transcriptie onderscheid tussen de verschillende sprekers. Deze optie werkt in de Windows-versie, maar niet in de macOS-variant. Die laatste groep kan wel de online versie van Microsoft 365 gebruiken, want daar functioneert de transcriptiefunctie zelfs beter.

In het tabblad Start moet je op het pijltje Dicteren klikken, dan vind je de opdracht Transcriberen. Hierdoor gaat er rechts een zijbalk open waar je eerst de taal selecteert die je gebruikt. De lijst met talen is alfabetisch gerangschikt, maar Nederlands staat in de keuzelijst net onder Deens.

Wil je audio inladen of wil je rechtstreeks een opname beginnen?

Lezen en beluisteren

Daarna zijn er twee mogelijkheden. Of je maakt meteen een opname, of je importeert een bestaand geluidsbestand. In het eerste geval klik je op de knop Audio starten. Zorg dat het rechterdeelvenster open blijft tijdens de opname. Je kunt de opname onderbreken via de pauzeknop. Ben je klaar, dan gebruik je de functie Nu opslaan en transcriptie maken. De opname wordt altijd opgeslagen in OneDrive. Het resultaat kun je dan lezen én beluisteren.

De opgenomen of ingesproken tekst wordt netjes uitgetypt en bewaard.

Met de knop Toevoegen aan document plaats je de tekst in het geopende Word-venster. Heb je bijvoorbeeld met het programma Geluidsrecorder een monoloog of een dialoog opgenomen, dan gebruik je de knop Audio uploaden om het geluidsbestand naar de Microsoft-servers sturen. Opnieuw verdeelt Word de tekst per spreker en plaatst het programma tijdstempels. Waarschijnlijk staan er toch onvolmaaktheden in de tekst, maar je krijgt toch een goed idee van wat er is gezegd.

Alle transcripties kun je lezen en beluisteren, bovendien zie je ook de tijdcodes.

AI-chatbots

Desktop

AI wordt steeds prominenter, ook in Windows en Microsoft 365. Het gaat hier specifiek om Copilot, een AI-assistent gebaseerd op de GPT-technologie van OpenAI. Een volledige Copilot-ervaring in de Nederlandstalige Windows 11-versies laat nog even op zich wachten, maar je kunt de functies nu al verkennen in de Edge-browser, aangemeld met je Microsoft-account.

Druk op de knop Copilot of gebruik Ctrl+Shift+. om het zijvenster te openen. Klik op het microfoonpictogram onderaan en spreek een prompt in om de chatbot te activeren.

Lees ook: Productiever en creatiever: dit kan Copilot voor jou betekenen

Voor thuisgebruik in Microsoft 365-applicaties, zoals Word, PowerPoint, Excel en Outlook (met Microsoft-e-mailadres), heb je een Microsoft 365 Personal- of Familie-abonnement nodig, gecombineerd met een Copilot Pro-account. Je kunt Copilot Pro een maand gratis proberen. Daarna betaal je ongeveer 22 euro per gebruiker per maand. Hiermee krijg je ook de Pro-versie in Edge. De verschillen tussen de gratis en betaalde versie vind je op de zojuist vermelde site.

Naast Copilot kun je ook de AI-chatbot Gemini gebruiken om prompts in te spreken. Dit werkt eveneens vanuit andere browsers, zoals Chrome.

Ook in Edge kun je met je stem een prompt sturen naar AI-chatbot Copilot.

Mobiel

Op mobiele apparaten, zowel Android als iOS, kun je AI-chatbots als apps installeren en prompts via je stem sturen. Dit geldt voor apps als Copilot (Microsoft), ChatGPT (OpenAI) en Gemini (Google).

Let bij deze laatste wel op: Gemini wil Google Assistent namelijk vervangen als standaardspraakassistent. Om Google Assistent opnieuw als primaire assistent in te stellen, open je de Gemini-app, tik je op je profielfoto en kies je Switch to Google Assistant.

Vermeldenswaardig is nog dat de ChatGPT-app, naast een microfoonknop, ook een koptelefoonpictogram bevat. Hiermee kun je volledige gesprekken voeren met de chatbot. Na afloop wordt het transcript van je gesprek automatisch weergegeven in het promptvenster van de chatbot.

De app Gemini wil zich opdringen als de nieuwe spraakassistent.

Google Assistent

Starten

Het lijkt erop dat Google op termijn de oude Google Assistent – trouwens ook beschikbaar op iOS, op speakers en smart-displays als Google Nest (Hub) en JBL Authentics – volledig gaat integreren in de nieuwe Gemini-app. Toch kan het nuttig zijn om voorlopig de oude assistent te behouden. Met Google Assistent kun je namelijk je apparaat op verschillende manieren aansturen, iets wat met Gemini nog niet mogelijk is.

We tonen eerst kort hoe je de app configureert. Je kun je Google Assistent openen met ingedrukte startknop of door ‘Hey Google’ of ‘OK Google’ te zeggen, mits je deze optie hebt ingeschakeld. Start de app, zeg ‘Assistent instellingen’, open Voice Match en schakel Hey Google in. Spreek enkele opdrachten in, zodat de app je stem herkent. Na afloop is de functie gereed.

In de instellingen kun je bij Languages ondersteunde talen als Nederlands (Nederland), Nederlands (België) en/of English (United States) selecteren. Indien gewenst kun je ook (Assistent responses on) Lock screen activeren; test dan wel even of de app alleen op jouw stem reageert.

De assistent is nu klaar voor gebruik. Experimenteer gerust met gesproken instructies als OK, Google, Speel muziek, Lager volume, Start WhatsApp, Bel contactpersoon, Start een stopwatch, Maak een afspraak in mijn agenda of Ik ga slapen. Met de laatste instructie kan een wekker worden ingesteld of zijn kalmerende sfeergeluiden te horen.

De Hey Google-functie moet je wellicht eerst nog even activeren en instellen.

Snelle acties

Google Assistant ondersteunt ook shortcuts, oftewel snelle acties, waarmee je veelgebruikte acties kunt vereenvoudigen via een spraakcommando. Open Google Assistent en ga naar de instellingen door bijvoorbeeld op je profielfoto rechtsboven te tikken. Scrol naar beneden tot je Shortcuts ziet en tik daarop. In het venster Snelle acties ga je naar het tabblad Ontdekken en kies je Alles bekijken. Hier vind je diverse snelle acties voor geïnstalleerde apps.

Tik op het plusknopje naast een gewenste actie om deze toe te voegen. Door bijvoorbeeld Nieuw document te activeren, kun je voortaan simpelweg ‘OK Google, Nieuw document’ zeggen om een nieuw document in Google Documenten te openen. De toegevoegde acties vind je op het tabblad Je snelle acties, waar je de spraakcommando’s kunt aanpassen en ongewenste shortcuts ook kunt verwijderen.

Kies zelf de spraakopdracht voor het uitvoeren van een actie.

Routines

Je kunt nog verder gaan door zelf een routine te maken, waarbij je meerdere acties combineert in één spraakopdracht, die vervolgens in de opgegeven volgorde worden uitgevoerd. Scrol in de instellingen naar Routines en bekijk enkele standaardroutines zoals Bedtijd of Goedemorgen, ter lering en vermaak.

Via de knop Nieuw kun je zelf routines aanmaken. Kies bijvoorbeeld Persoonlijk, tik op Starter toevoegen en selecteer Als ik het de Google Assistent vraag. Voer je spraakopdracht in en bevestig met Starter toevoegen. Tik daarna op Actie toevoegen, selecteer een categorie zoals Informatie en herinneringen krijgen of Smarthome-apparaten aanpassen, en stel een actie in. Bevestig met Klaar en voeg eventueel extra acties toe. Controleer de Configuratie en klik op Opslaan: je routine is nu klaar voor gebruik.

Meerdere acties met één spraakopdracht? Creëer een routine!

Voor gevorderden: Nooit meer afgeluisterd: aan de slag met lokale stembediening

▼ Volgende artikel
Welke soorten cirkelzagen zijn er?
© Anna Bizon | Gpoint Studio
Huis

Welke soorten cirkelzagen zijn er?

De ene cirkelzaag is de andere niet: er zijn verschillende types die elk hun eigen toepassingen en voordelen hebben. In dit artikel vind je een overzicht van de meest gebruikte soorten cirkelzagen en waarvoor ze geschikt zijn.

In dit artikel lees je over

  • Handcirkelzaag
  • Tafelcirkelzaag
  • Afkortcirkelzaag
  • Invalcirkelzaag
  • Accu-cirkelzaag
  • Mini-cirkelzaag
  • Industriële cirkelzaag

Lees ook: De juiste zaag voor iedere klus

Handcirkelzaag

De handcirkelzaag is een van de meest gebruikte varianten. Dit draagbare gereedschap heeft een ronddraaiend zaagblad en is geschikt voor rechte sneden in hout en andere materialen. Met of zonder geleiderail kun je nauwkeurig werken. Een belangrijk detail is de variatie in zaagdieptes. Standaard zaagbladen van 165 mm hebben een zaagdiepte van ongeveer 55 tot 65 mm, maar grotere bladen kunnen nog dieper zagen. Dit bepaalt welke materialen je ermee kunt bewerken.

Tafelcirkelzaag

Een tafelcirkelzaag is een stationair model waarbij het zaagblad uit een tafel steekt. Het werkstuk wordt over de tafel geleid, wat zorgt voor precieze en herhaalbare zaagsneden. Deze zagen worden vaak gebruikt in werkplaatsen voor grotere werkstukken en lange planken. Naast standaard zaagsneden kun je er ook groeven en sponningen mee zagen, mits het zaagblad in hoogte verstelbaar is. Voor de veiligheid is een spouwmes essentieel om te voorkomen dat het materiaal klem komt te zitten en terugslag veroorzaakt. Daarnaast zijn hulpmiddelen zoals een parallelgeleider en een duwhout onmisbaar voor veilig en nauwkeurig werken.

Afkortcirkelzaag

De afkortcirkelzaag, ook bekend als een verstekzaag, is gemonteerd op een geleider en wordt van boven naar beneden bewogen om planken en balken haaks of in verstek af te korten. Er is een verschil tussen standaard afkortzagen en radiaalzagen. Radiaalzagen hebben een verschuifbare arm waarmee bredere werkstukken kunnen worden gezaagd. De zaagbreedte wordt bovendien bepaald door de trekfunctie. Sommige modellen bieden dubbelverstek, wat betekent dat je zowel horizontaal als verticaal in verstek kunt zagen, ideaal voor meer ingewikkelde houtbewerkingen.

©Jan Havlicek

Invalcirkelzaag

Een invalcirkelzaag lijkt op een handcirkelzaag maar heeft een mechanisme waarmee je het zaagblad gecontroleerd in het materiaal kunt laten zakken. Dit maakt het mogelijk om midden in een plaatmateriaal te beginnen met zagen. Vaak wordt deze zaag gebruikt in combinatie met een geleiderailsysteem voor kaarsrechte sneden. De zaagdiepte is nauwkeurig instelbaar, wat het gereedschap bijzonder geschikt maakt voor maatwerk in meubels en keukens.

Accu-cirkelzaag

De accu-cirkelzaag is de draadloze variant van de handcirkelzaag en werkt op een oplaadbare batterij. Het voltage is bepalend voor de kracht van de zaag. Modellen van 18V zijn geschikt voor lichte tot middelzware klussen, terwijl 36V-versies meer vermogen bieden voor zwaarder werk. De accuduur varieert afhankelijk van de belasting, en accu-cirkelzagen zijn doorgaans lichter dan hun tegenhangers met snoer.

Mini-cirkelzaag

De mini-cirkelzaag is een compacte versie van de handcirkelzaag en bedoeld voor gedetailleerd zaagwerk. Ze zijn geschikt voor dunner materiaal en precieze sneden in hout en kunststof, maar niet voor precisiewerk in tegels. Voor dat soort klussen zijn tegelzagen met waterkoeling een betere keuze.

Industriële cirkelzaag

Voor het zware werk zijn er industriële cirkelzagen met krachtige motoren en speciale zaagbladen waarmee je materialen zoals metaal, beton en steen kunt zagen. Vaak zijn ze voorzien van een waterkoelsysteem om oververhitting te voorkomen en de levensduur van het zaagblad te verlengen. Dit type zaag wordt gebruikt voor professionele en industriële toepassingen waarbij hoge precisie en kracht vereist zijn.

©Andrey Radchenko | nordroden

Welke cirkelzaag heb jij nodig?

De keuze voor een cirkelzaag hangt af van het soort werk dat je ermee wilt doen. Voor precisiewerk in houtbewerking en maatwerk zijn inval- en tafelcirkelzagen ideaal. Wie vooral planken en balken op lengte wil zagen, heeft meer aan een afkortcirkelzaag. Voor mobiel gebruik is een accu-cirkelzaag handig, terwijl een industriële cirkelzaag geschikt is voor zware toepassingen zoals beton en metaal.


Zagen, zagen...

...Veiligheidsbril dragen!