De combinatie van de terugleverheffing en de afbouw van de saldering maakt zonnepanelen op den duur fors minder rendabel. Is het hebben van zonnepanelen nog wel de moeite en het geld waard?

Een aantal jaar geleden werd iedereen aangemoedigd om zonnepanelen te nemen, maar als je daar nu nog over nadenkt schijnt de zon ineens niet meer zo helder. De nieuwe terugleverheffing waarbij eigenaren van zonnepanelen een extra bedrag per maand moeten aftikken bij de energierekening en het steeds verder afbouwen van de salderingsregeling maakt dat het aanschaffen van zonnepanelen minder interessant wordt.

Terugverdientijd neemt toe

Waar een gemiddeld huishouden nog had berekend op een terugverdientijd van zo'n 4 a 6 jaar, is die periode door onder meer de terugleverheffing en het afbouwen van de salderingsregeling uitgerekt tot maar liefst 25 jaar, heeft Milieu Centraal berekend. In juni schreven we nog over de mogelijkheden en opbrengst van zonnepanelen.

Hoelang het duurt voordat je je zonnepanelen hebt terugverdiend, is ook afhankelijk van andere aspecten. Het begint bij de aanschafprijs en de installatiekosten van de panelen en de omvormer(s). Hoe meer geld je daaraan kwijt bent, hoe meer er terugverdiend moet worden. 

Ook de prijs van elektriciteit is een belangrijke maatstaf om te weten hoe snel je de zonnepanelen terugverdient. Hoe hoger de kosten zijn om elektriciteit van het net af te nemen, hoe sneller de zonnepanelen zichzelf zullen terugverdienen. Je hoeft immers minder stroom af te nemen van het net en daardoor niet voor deze hoge kosten te betalen.

Door de terugleverheffing die energieleverancier Vandebron eerder aangekondigde en waarbij andere leveranciers snel zullen volgen wordt die terugverdientijd alleen maar langer, zeker wanneer de afbouw van de salderingsregeling wordt ingecalculeerd.

Onrust voorkomen: stop met eigen heffingen

“De optelsom van de twee regelingen pakt slecht uit voor mensen met zonnepanelen”, vertelt Mariken Stolk, expert duurzame energie bij Milieu Centraal. “We hebben oog voor de oplopende kosten van het salderen, nu zoveel mensen zonnepanelen hebben."

"Maar Milieu Centraal ziet liever de geleidelijke afbouw van de saldering als landelijke regeling, dan dat ieder energiebedrijf zijn eigen heffing gaat invoeren. Dat laatste geeft veel meer onrust en onduidelijkheid. Dat leidt tot een afwachtende houding bij mensen die overwegen zonnepanelen te kopen. Bovendien is de afbouw van de salderingsregeling een betere prikkel voor meer gebruik van eigen zonnestroom.”

Nederland juist koploper

Van alle EU-landen had Nederland het hoogste opgestelde zonnestroomvermogen per inwoner in 2022. Ook was Nederland binnen de EU het land dat relatief het meeste stroom opwekte via zonnestroom (14 procent in 2022), iets meer dan Spanje. En juist doordat in Nederland zoveel energie wordt opgewekt uit zonnepanelen, moet daar nu de prijs voor worden betaald.

Lastige berekeningen

Om nu de exacte terugverdientijd uit te rekenen is lastig, omdat veel van de benodigde cijfers gestoeld zijn op aannames. Exacte getallen zijn er niet, want het is nog niet bekend of andere energiemaatschappijen gaan volgen met een terugleveringsheffing. Eerder maakte Eneco al bekend te stoppen met het aanbieden van meerjarige contracten met vaste prijzen voor eigenaren van zonnepanelen. Tel daarbij op de afbouw van de salderingsregeling en je zou zo kunnen uitkomen om een terugverdientijd van 25 jaar, aldus Milieu Centraal. Zij berekende het als volgt:

Milieu Centraal rekent met een prijs van 7.500 euro voor 10 panelen, gekocht begin 2023. De opbrengst hiervan is per jaar 3.500 kWh, waarvan 1.000 kWh meteen zelf wordt gebruikt, 2.000 kWh wordt gesaldeerd en 500 kWh op het net wordt gezet tegen een terugleververgoeding.

De aannames voor de stroomprijs zijn 35 en 33 cent per kWh in 2023 en 2024 (de stroomprijs bij Vandebron) en vanaf 2025 geldt een stroomprijs van 30 cent per kWh, die stapsgewijs wordt afgebouwd naar een prijs van 25 cent per kWh in2030 en daarna constant blijft.

Ook gaat Milieu Centraal er van uit dat de salderingsregeling vanaf 2025 wordt afgebouwd. De terugleververgoeding is in 2023 13 cent, en loopt af naar 9 cent in 2030. Daarnaast rekent Milieu Centraal met een terugleverheffing van 250 euro per jaar bij 10 panelen en gemiddeld stroomverbruik (3.255 h/jaar). Milieu Centraal gaat ervan uit dat deze heffing gedurende de levensduur van de zonnepanelen blijft gelden.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.