De Nederlandse overheid en netbeheerders slaan de handen ineen om het groeiende probleem van een overbelast elektriciteitsnet aan te pakken. Deze ontwikkeling heeft directe implicaties voor huishoudens, bedrijven en de algehele verduurzaming van Nederland. In dit artikel gaan we dieper in op de aangekondigde maatregelen en wat dit concreet betekent voor jou als consument.

De noodzaak van nieuwe maatregelen

Nederland is in een rap tempo aan het verduurzamen. Dat is uiteraard positief nieuws voor het klimaat, maar het legt ook een behoorlijke druk op het elektriciteitsnet. De vraag naar elektriciteit is zo explosief gestegen dat het net in veel regio's bijna zijn maximale capaciteit heeft bereikt. Dat kan leiden tot wachtlijsten voor nieuwe aansluitingen en in bepaalde gebieden zoals Utrecht, Gelderland en Flevoland zelfs tot overbelasting van het net. Daarom zijn er dringend nieuwe maatregelen nodig om te zorgen dat er voldoende ruimte op het net blijft voor zowel bestaande als nieuwe gebruikers.

©yangphoto

Kernpunten van de nieuwe maatregelen

De overheid en netbeheerders hebben een drietal kernpunten geïdentificeerd om het elektriciteitsnet toekomstbestendig te maken. Ten eerste is er een versnelling in de uitbreiding van het stroomnet gepland. De jaarlijkse investeringen worden zelfs verdubbeld naar 8 miljard euro vanaf 2025.

Ten tweede wordt er ingezet op een betere benutting van het huidige net. Dat houdt in dat er contracten worden afgesloten met grootverbruikers om tijdens piekmomenten minder elektriciteit te gebruiken. Ten derde wordt er 166 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de ontwikkeling van zogenaamde energiehubs en het stimuleren van flexibel energiegebruik bij zowel bedrijven als huishoudens.

De impact op huishoudens

Als je als huishouden overweegt om te investeren in zonnepanelen, een warmtepomp of een elektrische auto, zijn deze maatregelen relevant. De overheid is actief bezig om te zorgen dat er voldoende capaciteit op het net is om deze vormen van verduurzaming te ondersteunen.

Bovendien wordt er ingezet op de ontwikkeling van slimme, aanstuurbare apparaten zoals warmtepompen en laadpalen. Deze apparaten kunnen het elektriciteitsverbruik beter over de dag verspreiden, waardoor het net efficiënter wordt gebruikt.

©Wellnhofer Designs

Wat betekent dit voor bedrijven?

Voor bedrijven die een nieuwe of zwaardere aansluiting willen, is het goed om te weten dat de overheid en netbeheerders actief maatregelen nemen om wachtlijsten te verkorten. Daarnaast worden bedrijven gestimuleerd om flexibeler om te gaan met hun energieverbruik. Dat kan bijvoorbeeld door deel te nemen aan energiehubs, waarbij elektriciteitsvraag en -aanbod lokaal op elkaar worden afgestemd.

De nieuwe maatregelen zijn een belangrijke stap in de richting van een duurzamer en betrouwbaarder elektriciteitsnet. Zowel huishoudens als bedrijven kunnen hiervan profiteren, mits ze zich bewust zijn van de veranderingen en hier slim op inspelen.

Hoe doen ze dat in de rest van Europa?

De aanpak van Nederland om het elektriciteitsnet toekomstbestendig te maken, is in veel opzichten vergelijkbaar met initiatieven in andere Europese landen, maar er zijn ook enkele unieke aspecten. Net als Nederland investeren landen zoals Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk fors in de uitbreiding en modernisering van hun elektriciteitsnetwerken. In Duitsland is er bijvoorbeeld een sterke focus op de integratie van hernieuwbare energiebronnen zoals wind- en zonne-energie. Dat heeft geleid tot vergelijkbare uitdagingen met betrekking tot netcapaciteit en piekbelasting.

Frankrijk zet daarentegen sterk in op nucleaire energie en heeft daardoor een ander soort druk op het net. De flexibiliteit in energieverbruik, een punt waar Nederland nadruk op legt, is daar minder een issue. Het Verenigd Koninkrijk focust zich op een mix van verschillende energiebronnen en is ook bezig met het stimuleren van lokale energieopwekking, vergelijkbaar met de energiehubs in Nederland.

Wat Nederland uniek maakt, is de snelle en grootschalige adoptie van elektrische voertuigen en de daarbij behorende laadinfrastructuur. Dit legt een specifiek soort druk op het net, die vraagt om innovatieve oplossingen zoals slimme laadpalen die het verbruik beter over de dag kunnen spreiden.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.