Met de winter voor de deur zorg je dat je woning in topconditie is, want de vrieskou, ijsvorming en winterstormen kunnen flink wat schade aanrichten. Bovendien vormen de wintermaanden een aanslag op je energierekening, en zonnepanelen halen dan nauwelijks rendement. Met een paar simpele maar doeltreffende ingrepen kun je geld besparen en toch comfortabel leven, zelfs als de temperatuur daalt.

Ga voor ledverlichting

Begin met een ronde door het huis en bekijk de verlichting in elke kamer. Nu de donkere dagen er aan komen, is dit het moment om de laatste gloeilampen te vervangen door ultrazuinige ledlampen, die nog geen 10 procent van de elektriciteit verbruiken om dezelfde hoeveelheid licht te produceren. Vaak halen mensen de wattage en de hoeveelheid licht door elkaar. Watt geeft aan hoeveel energie een lamp verbruikt, de lichtopbrengst wordt uitgedrukt in lumen.

Een gloeilamp van 75 watt kan al worden vervangen door een ledlamp van 5 tot 8 watt. Let daarbij wel op de kleurtemperatuur. In de beginjaren van ledverlichting brachten die lampen allemaal koud, blauw licht. Vandaag zijn ledlampen beschikbaar in warm, extra warm licht of zelfs daglicht. De lichtkleur wordt weergegeven in kelvin. Hoe lager het getal, hoe warmer de kleur. Elke gloeilamp kun je dimmen, maar niet elke ledlamp ondersteunt een dimmer. Je leest op de verpakking of de ledlamp geschikt is voor dimmers.

©Jan | adobe.stock.com

Ontlucht de radiatoren 

Komen er borrelende geluiden uit de radiatoren? Daar zit gegarandeerd lucht in, want het geluid dat je hoort, is afkomstig van luchtbellen. Die luchtbellen moeten er uit, en niet alleen omwille van het irritante geluid. De lucht belet dat het warme water in de leidingen vlot kan circuleren, en dat verhoogt het energieverbruik. Ook wanneer de bovenkant van de radiator koud blijft en de onderkant warm, dan weet je dat een grote hoeveelheid lucht de boosdoener is. Ontluchten doe je stapsgewijs.

©TOMASZ MAJCHROWICZ

Controleer de werkdruk van de installatie

De druk van de cv-ketel moet tussen de 1,5 en 2 bar liggen. Als de druk onder 1 bar zakt, werkt de ketel niet meer zoals het hoort. Je kunt de druk op het schermpje van de cv-ketel aflezen of op de manometer die in de buurt van het expansievat staat. Is de druk te laag, dan moet je water bijvullen. Bij oude installaties moet je een vulslang gebruiken, maar meestal heeft de installateur twee vulkranen naast elkaar geplaatst. In dat geval is er geen vulslang nodig.

©Evgen - stock.adobe.com

Deblokkeer de thermostatische kranen

Het gebeurt regelmatig dat een radiator die is voorzien van een thermostatische kraan niet meer warm wordt. Vaak is de oorzaak dat het pennetje van thermostatische kraan vastzit. Het is gelukkig niet heel ingewikkeld om dat te deblokkeren.

©Dirk Schoofs | ID.nl

Laat de verwarmingsketel onderhouden

Als je verwarmingsketel het hartje winter begeeft, moet je in allerijl beroep doen op een (dure) monteur. Houd je dus stipt aan de verplichte tweejaarlijkse onderhoudsbeurt voor de verwarmingsketel. Dat is een routine die je zeker niet mag vergeten en waarvoor je een erkend technicus inschakelt. 

Controleer de rookmelders

Niets is 's winters zo gezellig als kaarsen, het vlammenspel van de openhaard en de houtkachel. Daarom controleer je of de rookmelders naar behoren werken. Een lampje of een geluidssignaal waarschuwt wanneer de batterij bijna leeg is. Maar er bestaan ook slimme rookmelders die meldingen naar je telefoon sturen, die zichzelf testen en die koolstofmonoxide kunnen detecteren. 

Ramen en deuren goed afdichten

Langs ramen en deuren ontsnapt veel warmte. Maak ramen en deuren tochtvrij. Je kunt indien nodig deurtochtlatten en tochtstrips aanbrengen. Ze dichten de kamers goed af en zorgen voor thermische en akoestische isolatie. En ja, zelfs een ouderwetse tochthond werkt wel degelijk. 

©Olga Yastremska

Buitenkranen beschermen

Sluit de buitenkranen op tijd af. Doe dat voordat de eerste vrieskou ze laat bevriezen en barsten. Om te vermijden dat de buitenkraantjes bevriezen, sluit je ze af gedurende de wintermaanden. Het best draai je de stopkraan dicht en de buitenkraan draai je open tot het resterende water uit de leiding is gelopen. Als je de buitenkraan niet kunt afsluiten, bescherm je 'm door er isolatiemateriaal rond te wikkelen. Daaroverheen maak je dan een plastic zakje vast. Wil je zo’n kraan op een elegantere manier beschermen, dan bestaan goedkope kant-en-klare beschermhoezen die water- en winddicht zijn en waarin waterdichte isolatie zit. 

©Dirk Schoofs | ID.nl

Laat je schoorsteen vegen

De meest voorkomende brand is een schoorsteenbrand. Laat je schoorsteen tijdig reinigen door een erkend vakman, anders kunnen opgebouwde creosoot en roet ontbranden. Iedereen die verwarmt met hout, kolen of stookolie kan hiermee te maken krijgen. Reinigen kun je het best nét voor de winter doen. Stook alleen met droog, natuurlijk en onbehandeld hout. Gebruik liever geen geverfd hout, spaanplaat en multiplex. Witte kleurloze rook wijst op een goede verbranding. 

Schoonmaakbeurt dakgoten

Een minder aangename klus is het schoonmaken van de dakgoten. Wanneer de dakgoten verstopt zitten met bladeren, kan de smurrie bevriezen tot een grote, ijskoude massa, die de dakrand kan beschadigen. Verwijder de dode bladeren en takjes. Op die manier vermijd je schade aan de dakgoten, wat kan leiden tot schade en mosvorming. Tegelijkertijd kun je de lasnaden van de dakgoot inspecteren om te voorkomen dat er barstjes en scheurtjes ontstaan door de vrieskou. 

©Елена Гурова - stock.adobe.com

Voorkom bevriezing van sloten

Vroeger las je dat je in elk slot waar een sleutel in past een beetje grafietpoeder moest spuiten. Wij zijn hier geen voorstander van, gewoon omdat dit grafiet aan je sleutels blijft hangen, en die stop je achteraf in je zak of tas. Gebruik ook geen kruipolie. Het cilinderslot zal tijdelijk goed werken, maar die olie trekt na verloop van tijd alleen maar extra viezigheid aan. Gebruik liever siliconenspray of slotspray. Siliconenspray is op basis van water en trekt geen vuil aan. Bovendien maakt dat nauwelijks vlekken als je ermee knoeit.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!