De komende winter moeten we allemaal op ons energieverbruik letten. Maar betekent dat ook dat we moeten inleveren op gezellige kerstdagen, bijvoorbeeld door feestverlichting achterwege te laten? Of valt de impact van al die gezellige lampjes best mee? Lees hier hoe je een duurzame kerst kunt vieren!

Elk jaar rond kerst worden gevels enthousiast volgehangen met lampjes, verschijnen er knipperende rendieren in tuinen en worden coniferen en magnolia's omgetoverd tot hevig flikkerende kerstbomen. Er is technisch steeds meer mogelijk en het aanbod is enorm. Niet alleen online en in de winkelstraat, maar ook in tuincentra, die deze periode tot enorme kerststallen worden omgebouwd.

Terwijl iedereen steeds meer in een kerststemming komt, zijn er ook zorgen over de overdaad aan verlichting. Vooral gelet op de hoge stroomprijzen, waardoor veel mensen moeite hebben hun energierekening te betalen. In veel winkelstraten is de kerstverlichting daarom al een stuk soberder dan voorgaande jaren. Ook worden vaak het aantal dagen en het aantal uren per dag dat de verlichting aan staat verkort. Maar moet je zelf ook op het verbruik van je feestverlichting letten, of valt het allemaal best mee...?

Ook lezen: Vervang halogeenspots en bespaar honderden euro’s aan energiekosten

Welke lampjes?

Wil je wat besparen op het verbruik van je kerstverlichting? Dan zou je in de eerste plaats op het stroomverbruik moeten letten van de lampjes die je gebruikt of nog gaat kopen. Hiervoor kijk je naar het wattage, soms ook vermogen genoemd. Vaak vermelden de specificaties ook de lichtopbrengst in lumen. Om te zien hoe efficiënt een bepaalde lichtbron is, zou je naar de lichtopbrengst per watt kunnen kijken, ofwel de lumen/watt-verhouding. We weten echter al dat een ledlamp veel efficiënter is dan een gloeilamp. Het stroomverbruik ligt ongeveer acht keer lager. Daarom zul je vooral op zoek moeten naar kerstverlichting op basis van leds (en dat is anno 2022 gelukkig de meest gangbare variant).

Uitstraling ledverlichting

Ook ledverlichting geeft tegenwoordig een mooie en gezellige uitstraling. Probeer dan wel de koelere kleuren wel te vermijden. Meestal heeft warm-wit voor een ‘gezellige’ uitstraling de voorkeur. Pas wel op als je lichtsnoeren van verschillende fabrikanten combineert, want er kan wel verschil in de kleurtemperatuur zitten. Uiteraard kun je ledverlichting ook in allerlei kleuren krijgen, of zelfs in een instelbare kleur. Of je dat mooi vindt, is vooral een kwestie van smaak.

Pas op voor onzuinige verlichting

Hoewel gloeilampen en halogeenlampen vanwege strengere regelgeving uit de winkels zijn verdwenen, gelden die regels niet voor kerstverlichting. Er is ook geen verplicht energielabel. Daarom zul je nog weleens onzuinige kerstverlichting in de winkel tegen kunnen komen. Je moet er dus zelf goed op letten dat de kersverlichting is voorzien van ledlampjes. Je kunt ook naar het wattage kijken; dat zou voor de meeste kerstverlichting minder dan 10 watt moeten zijn. Helaas vermelden webshops het verbruik niet altijd in de beschrijving of specificaties. Gelukkig heb je wel het recht om goederen die je online koopt terug te sturen.

Verbruik kerstboomverlichting

Gebruik je voor een kerstboom een lichtsnoer met ledlampjes, dan ligt het verbruik veelal rond de 6 watt. Ouderwetse gloeilampen verbruiken veel meer: ongeveer 38 watt bij een vergelijkbaar aantal lampjes. We gaan dan uit van een gemiddelde kerstboom. Zet je de verlichting een maand lang gedurende zes uur per dag aan ? Dan kom je bij led op een verbruik van 1,08 kWh. Bij een stroomprijs van 0,70 euro per kWh betaal je dan 75 cent voor de hele kerstperiode. Bij een lichtsnoer met gloeilampen ligt dat verbruik op ongeveer 6,84 kWh of 4,79 euro. Ook dat is te overzien, maar het verschil tussen beide soorten verlichting valt wel op. Gezien de aanschafprijs loont het vervangen van oude verlichting niet direct. Maar dat ligt anders als je het berekent over meerdere gebruiksjaren én meerdere lichtsnoeren.

Buitenverlichting

Voor je buitenverlichting geldt eigenlijk hetzelfde als de binnenverlichting. Ook hier is het vooral belangrijk dat je led gebruikt. We zien online bijvoorbeeld verlichte rendieren met een verbruik van ongeveer 10 watt, maar ook exemplaren met ouderwetse lampjes die bijna 150 watt verbruiken. Die zal over een hele kerstperiode ongeveer 19 euro aan stroom verbruiken. Dat begint dan al aardig op te tellen. Hier moet je dus wel op letten bij aanschaf. Mogelijk zou je buiten ook het aantal lichtjes wat kunnen beperken. Veel licht heb je immers niet nodig als het buiten donker is.

Ook lezen: Dit doet een energiecoach – en zo kun je een energiecoach vinden!

Aantal gebruiksuren beperken

De makkelijkste manier om te besparen? Zet de sfeerverlichting alleen aan als dat nodig is! Zeker 's nachts zal waarschijnlijk toch niemand van je verlichting genieten. En als het buiten helder en licht is, heb je er ook weinig aan als het aan staat. Je kunt zoiets met een schakelklok gemakkelijk voor elkaar krijgen. Dan programmeer je wanneer de verlichting moet branden. Deze komen eigenlijk altijd tussen je stopcontact en de transformator. Dat is belangrijk, want zo wordt ook de transformator zelf uitgeschakeld en voorkom je sluipverbruik. De vraag naar zulke schakelklokken is flink toegenomen, maar ze zullen niet lastig te verkrijgen zijn. Als je niet thuis bent, kan de verlichting wellicht ook gewoon uit. Dat is trouwens ook een stuk veiliger.

©PXimport

💡Wil jij zelf groene stroom opwekken? Overweeg zonnepanelen!

Wordt je smartphone steeds trager? Geen paniek, je hoeft echt niet meteen een nieuw toestel te kopen. Vooral bij Android kun je met een paar simpele aanpassingen je telefoon weer merkbaar sneller maken, gewoon via de instellingen die al op je toestel staan. Door opslagruimte vrij te maken en het energieverbruik te verlagen, werkt je telefoon weer als een zonnetje. In dit artikel lees je wat echt werkt.

Lees ook: 8 smartphones getest: veel kwaliteit tussen 300 en 500 euro

Tip 1: Ruim overbodige apps en bestanden op

Veel smartphones worden trager omdat het geheugen langzaam volloopt. Dat begint vaak bij apps die je allang niet meer gebruikt. Verwijder ze: ze nemen opslagruimte in, draaien soms op de achtergrond mee en hebben vaak nog toegang tot je gegevens. Kijk daarna meteen even in je Downloads-map. In de app 'Bestanden' (op Samsung-toestellen heet die 'Mijn bestanden') zie je snel wat de grootste ruimtevreters zijn. Grote video's, pdf-bestanden of oude screenshots? Verwijder ze of zet ze over naar de cloud.

Tip 2: Check de automatische helderheid

De automatische helderheid (adaptive brightness) past het scherm aan op je omgeving en werkt meestal prima. Maar soms wordt het scherm onnodig fel, bijvoorbeeld in de zon of als je toestel je gebruik niet goed inschat. Dat vraagt extra energie en kan je telefoon wat langzamer maken, vooral als de accu bijna leeg is. Merk je dat je scherm vaak onnodig fel staat, zet dan de helderheid handmatig iets lager.

Tip 3: Schakel donkere modus in

Heb je een telefoon met een oled-scherm, dan loont het om de donkere modus te gebruiken. Bij deze schermtechniek betekent zwart letterlijk 'uit', wat batterij bespaart en warmteontwikkeling tegengaat. Bovendien ziet het er voor veel mensen rustiger uit.

©ID.nl

Tip 4: Activeer batterijoptimalisatie en Adaptive Battery

Android biedt slimme energiebesparingsopties waarmee apps die je weinig gebruikt automatisch worden begrensd. In het instellingenmenu vind je onder 'Batterij' of 'Energiebeheer' de functie 'Adaptive Battery'. Ook kun je per app instellen of Android achtergrondactiviteit mag beperken. Zo voorkom je dat apps die je niet meer gebruikt ongemerkt op de achtergrond blijven draaien en je telefoon onnodig vertragen.

©ID.nl

Tip 5: Gebruik de onderhoudsfunctie van je toestel

Op veel Android-smartphones, vooral van Samsung, zit een optie als 'Apparaatonderhoud' of 'Device Care'. Hiermee kun je geheugen vrijmaken, overtollige processen sluiten en tijdelijke bestanden verwijderen. Je kunt instellen dat je toestel dit automatisch doet, bijvoorbeeld dagelijks of bij een herstart.

©ID.nl

Tip 6: Herstart je telefoon regelmatig

Zeg eens eerlijk: zet jij je telefoon weleens helemaal uit? Grote kans van niet. De meeste mensen laten hun toestel continu aanstaan, waardoor tijdelijke bestanden zich langzaam opstapelen. Na een tijdje merk je dat aan de snelheid. Door je telefoon af en toe automatisch te laten herstarten (bijvoorbeeld dagelijks of wekelijks) geef je het systeem de kans om zichzelf op te ruimen. Je vindt die optie bij de geavanceerde instellingen van de onderhoudsapp.

Tip 7: Verlaag de schermverversing of resolutie

Veel moderne toestellen gebruiken een adaptieve verversingssnelheid die zichzelf automatisch aanpast aan wat er op je scherm gebeurt. Toch loont het soms om handmatig naar 60 Hz terug te schakelen,  bijvoorbeeld als het toestel snel warm wordt of als de batterij opvallend snel leegloopt. Van zo'n lagere verversingssnelheid merk je zelf nauwelijks iets, maar het kan wel gunstig zijn voor de prestaties en de accuduur. Kun je dit aanpassen op jouw toestel? Kijk dan bij Instellingen → Beeldscherm → Verversingssnelheid of Schermresolutie.

©ID.nl

Tip 8: Zet onnodige verbindingen uit

Bluetooth en NFC zijn handig voor het koppelen van apparaten of contactloos betalen, maar vaak heb je ze helemaal niet nodig. Hetzelfde geldt voor functies zoals locatieservices of automatische app-updates op mobiele data. Bij moderne telefoons is het energieverbruik van deze verbindingen normaal gesproken minimaal, maar bij slecht bereik of veel achtergrondactiviteit kunnen ze toch voor extra belasting zorgen. Door overbodige functies uit te schakelen bespaar je niet alleen wat batterij, maar verminder je ook de kans op thermal throttling.

Tip 9: Installeer updates voor Android en je apps

Een simpele maar belangrijke stap: updates bevatten bugfixes, beveiligingspatches en prestatieverbeteringen. Als je apps een tijd niet zijn geüpdatet, kunnen ze trager reageren of vastlopen. Dat geldt ook voor Android zelf: zorg dat je ook je systeemversie up-to-date houdt. Regelmatig updaten zorgt dat je telefoon goed blijft draaien.

Tip 10: Laatste redmiddel: je telefoon volledig resetten

Helpen alle tips hierboven niet voldoende? Dan is een fabrieksreset het proberen waard. Daarmee verwijder je alles wat ooit traagheid heeft veroorzaakt – van corrupte bestanden tot fout geïnstalleerde apps. Vergeet niet een back-up te maken voordat je begint. Daarna voelt je toestel vaak weer als nieuw.

Zo simpel kan het zijn!

Met deze aanpassingen – van opruimen tot slimme instellingen – geef je je Android-telefoon een flinke oppepper. Je verlengt niet alleen de levensduur van je toestel, maar kunt ook die aanschaf van een nieuwe telefoon nog even uitstellen.

Heb je zonnepanelen, dan is je energierekening lager dan huishoudens zónder. Maar dankzij de almaar dalende terugleververgoeding en de stijgende terugleverkosten wordt dat verschil wel steeds kleiner. Wat je kunt doen om er nog wél iets aan te verdienen, lees je hier.

Lees ook: Stroomvreters: deze apparaten in huis verbruiken meer energie dan je denkt

Dat zonnepanelen steeds minder rendabel zijn, daar is al veel over geschreven. Natuurlijk, de energierekening van huishoudens met zonnepanelen zijn nog altijd lager dan die van huishoudens zonder. Om hoeveel euro het gaat, is vaak lastig in te schatten, maar Energievergelijk.nl heeft er een analyse op losgelaten. Daarbij zijn ze uitgegaan van een huishouden met een stroomverbruik van 3.000 kWh per jaar en zonnepanelen van 400 Wp per paneel.

Minder voordeel bij meer panelen

Een huishouden met acht zonnepanelen bespaart gemiddeld 34,81 euro per maand op de energierekening ten opzichte van een huishouden zonder. Is hierbij gekozen voor het goedkoopste energiecontract van dit moment, dan loopt dit op tot maximaal 43,30 euro per maand. Maar zou je in plaats acht panelen er twintig plaatsen (dus x 2,5), dan heb je níet ook 2,5 keer zoveel voordeel. Bij twintig panelen ligt het maximale voordeel op slechts 47,76 euro per maand. Dat is een verschil van slechts 4,46 euro per maand…

Dat komt vooral door twee dingen: de terugleververgoeding (wat je krijgt) en de terugleverkosten (wat je betaalt). Waar die vergoeding vooral steeds lager en lager wordt, worden de kosten steeds hoger. Die zijn namelijk sterk afhankelijk van hoeveel stroom je aan het net teruggeeft. Bij acht panelen wordt in het voorbeeld van Energievergelijk.nl gemiddeld 1.904 kWh teruggeleverd. Bij het goedkoopste energiecontract wordt daarvoor gemiddeld 17,25 euro per maand aan terugleverkosten berekend. Wie twintig zonnepanelen heeft, levert veel meer terug, gemiddeld zo'n 5.440 kWh. En daar betaal je bij het goedkoopste energiecontract 63,50 euro per maand voor. In de grafiek hieronder zie je duidelijk dat investeren in meer zonnepanelen dus niet de oplossing is om er nog redelijk wat aan over te houden – helemaal al niet omdat in 2027 de salderingsregeling verdwijnt én de terugleververgoeding helemáal miniem wordt.

©Data Energievergelijk.nl | Visualisatie BS ID.nl

Hoe kun je dan wél nog verdienen met je zonnepanelen?

Het antwoord is eigenlijk heel simpel. Zorg dat je zoveel mogelijk van je zelf opgewekte stroom verbruikt. Energievergelijk.nl heeft becijferd dat wie zonnepanelen heeft, gemiddeld zo'n 30 procent van de opgewekte stroom meteen zelf in huis verbruikt. Dat scheelt, want die stroom hoef je niet zelf in te kopen. Wanneer je erin slaagt om nog meer zelf opgewekte stroom te verbruiken, maak je zelfs dubbele winst: je hoeft minder stroom in te kopen en omdat je minder teruglevert, heb je ook minder terugleverkosten. Maar hoe doe je dat?

Tip 1: Zet elektrische apparaten overdag aan

Zet stroomvreters zoals de wasmachine, vaatwasser of airco op het moment dat je panelen de meeste stroom opwekken. Dat kun je handmatig doen, maar je kunt ook een timer instellen. Er zijn zelfs apparaten die automatisch kunnen starten op het moment dat je zonnepanelen veel stroom opwekken. Heb je de mogelijkheid om je elektrische auto overdag thuis op te laden? Dat is ook een prima manier om je eigen zonnestroom te gebruiken.

Tip 2: Krijg inzicht in je energiegebruik

Er zijn allerlei apps die bijhouden hoeveel stroom je zonnepanelen opwekken, maar waarop je ook kunt zien ook hoeveel energie je op dit moment van de dag gebruikt. Ook zijn er slimme stekkers waarmee je het stroomgebruik van een elektrisch apparaat kunt meten. Dit inzicht kun je twee kanten op gebruiken: wordt er veel stroom opgewekt, dan kun je bijvoorbeeld meer apparaten aanzetten. Is het een dag met weinig opbrengst, dan zou je ervoor kiezen om sommige apparaten juist níet aan te zetten. Hoe erg is het bijvoorbeeld om de was een dag later te doen?

Tip 3: Verspreid je zonnestroom-verbruik over de dag

In plaats van energieslurpers allemaal tegelijk in te schakelen — denk aan wasmachine, droger en vaatwasser — verdeel je hun gebruik over de dag. Zet één apparaat in de ochtend aan, een ander in de middag. Zo vermijd je dat je panelen onvoldoende leveren op een moment dat meerdere apparaten draaien en voorkom je dat je netstroom moet afnemen terwijl dat met een betere planning niet nodig zou zijn.

Tip 4: Vervang apparaten door elektrische varianten

Stap over op elektrische alternatieven: een robotgrasmaaier in plaats van een benzinegrasmaaier, inductiekoken in plaats van gas, een warmtepomp of elektrische verwarming in plaats van een traditionele cv-installatie. Daarmee bespaar je op kosten voor gas én je zorgt ervoor dat je meer van je zelf opgewekte stroom verbruikt. Waarmee je weer bespaart op netstroom die je zelf moet afnemen. Een win-win-win-situatie dus.

Tip 5: Oost, west …

Veel mensen kiezen voor zonnepanelen op het zuiden, omdat die op een zonnige dag de hoogste opbrengst geven. Toch kan het juist slim zijn om panelen te verdelen over oost en west. Zo sluit de stroomopwekking beter aan op het dagelijkse energiegebruik. Panelen op het oosten leveren vooral in de ochtend stroom, terwijl panelen op het westen juist aan het einde van de middag meer opwekken. Je voorkomt daarmee dat je alleen rond het middaguur een piek aan zonne-energie hebt. De totale opbrengst ligt iets lager dan wanneer je alleen maar zonnepanelen op het zuiden hebt, maar doordat je de stroom meer verspreid gebruikt, haal je er in de praktijk vaak meer voordeel uit

Tip 6: Gebruik een energiemanagementsysteem (EMS)

Een energiemanagementsysteem (EMS) is een slim kastje in je meterkast dat je zonnepanelen, laadpaal, warmtepomp en andere elektrische apparaten met elkaar verbindt en aanstuurt. Via software houdt het systeem continu in de gaten hoeveel stroom je opwekt, wat je verbruikt en – als je een dynamisch energiecontract hebt – wat de actuele stroomprijzen zijn. Ook weersvoorspellingen worden meegenomen, zodat het systeem vooruit kan plannen.

Op basis van al die informatie zorgt een EMS ervoor dat je elektrische auto of thuisaccu automatisch wordt geladen wanneer er veel zon is of als de stroom goedkoop is. Dreigt terugleveren juist nadelig te worden door lage prijzen of hoge terugleverkosten? Dan schakelt het systeem teruglevering uit en kiest voor direct verbruik of opslag. Ook apparaten zoals een warmtepomp of boiler worden slim aangestuurd, zodat ze draaien op de momenten dat het qua energieverbruik en financieel het gunstigst is.

Tip 7: Vergelijk leveranciers op terugleververgoeding en -kosten

Het netto bedrag dat je overhoudt bij terugleveren (vergoeding min kosten) kan sterk schelen per leverancier. Zo zul je vanaf 1 januari 2027 bij Vattenfall bijvoorbeeld per teruggeleverde kWh netto 0,00230 euro krijgen (minder dan een kwart cent) en bij Eneco en Greenchoice 0,00250 euro (een kwart cent), terwijl bijvoorbeeld Innova Energie een tarief van 0,00968 euro (bijna een cent) hanteert. Wanneer je precies weet hoeveel jouw panelen opwekken en wat je verbruikt (zie Tip 2), weet je ook hoeveel kWh je teruglevert. Door voor het aflopen van je huidige energiecontract goed te vergelijken en een berekening te maken, kun je zien bij welke energieleverancier je het beste af bent bij het afsluiten van je nieuwe contract.