Douchen met regenwater, kan dat zomaar?!
Je kunt regenwater opvangen en gebruiken voor een aantal huishoudelijke taken, zoals je kleren wassen, de toiletten doorspoelen en de tuin sproeien. Het is echter ook mogelijk om te douchen met regenwater, maar daarvoor moet je wel enkele regels volgen en een degelijke filterinstallatie installeren. Loont dat de moeite, of is dat alleen weggelegd voor mensen die in een tiny house off the grid wonen?
Het is mogelijk om regenwater te gebruiken om te douchen, maar dan moet je het eerst zodanig filteren dat het drinkwater wordt. En dat lukt niet zomaar…
In dit artikel hebben we al uitgelegd hoe je regenwater kunt gebruiken om te besparen op leidingwater. Maar het douchen met regenwater gaat nog een stap verder. In België mag dat onder geen beding. In Nederland valt het douchen met regenwater buiten het wettelijk kader en behoort dat tot de eigen zorgplicht.
Voor eigen gebruik
Met andere woorden: het is op eigen risico en voor eigen rekening. De wet verbiedt evenmin om water uit de sloot of uit een regenton te drinken, zolang je dat water maar niet schenkt aan anderen. Dat mag alleen met drinkwater. Je mag ook in Nederland geen derden laten douchen met regenwater, je moet het regenwatersysteem volgens bepaalde normen onderhouden en ervoor zorgen dat het leidingwater nooit gecontamineerd kan worden door regenwater.
©carbondale
Verontreiniging
Regenwater is schoon zolang het in de wolken zweeft. Het raakt pas verontreinigd als het neerdaalt en afstroomt. Neerslag neemt de verontreiniging mee uit de atmosfeer en vervoert die over honderden kilometers afstand. Dan hebben we het over uitlaatgassen, pesticiden, metalen en zouten afkomstig uit brandstoffen.
Bovendien is er de verontreiniging door het oppervlak waarop de regen terechtkomt. Op het dak zit bijvoorbeeld een hoop stof, zand en vogelpoep. Als je jaarlijks de dakgoot schoonmaakt, weet je hoeveel troep zich daarin ophoopt. Het gaat dan vooral om organische vervuiling waaronder virussen en bacteriën (legionella, e-coli, pseudomonas en protozoa). Dat zijn micro-organismen die mens en dier behoorlijk ziek kunnen maken. In de kwaliteitstests van water mogen deze micro-organismen niet meer te vinden zijn.
The first flush wegspoelen
De meest logische plaats om het regenwater op te vangen, is het dak. Na een droge periode moet het eerste water (the first flush) afzonderlijk worden afgevoerd om de viezigheid van stof en bladeren weg te spoelen. Ongeveer de helft van de neerslag die op een dak valt, kan worden opgeslagen in een tank. Een betonnen regenwatertank is nog altijd het goedkoopst en de best manier om het water te mineraliseren.
Uit een studie van de Technische Universiteit Delft en enkele drinkwaterbedrijven blijkt dat een huishouden gemiddeld 262 liter per dag verbruikt. Rekening houdend met het waterverlies op het dak en 'the first flush' kan slechts 25 procent van het dagelijks verbruik worden opgevangen door zelf gefilterd regenwater. De rest moet je hoe dan ook aanvullen met water uit het reguliere drinkwaternetwerk.
©luck
Voorfilters
Om regenwater te gebruiken om te douchen, moet je er eerst drinkwater van maken, en dat is een kwestie van filtering. De voorfilters bevinden zich vóór de regenwaterpomp en werken mechanisch, waarbij ze verontreiniging tegenhouden. De eerste grove filtering gebeurt door de bladvanger in de dakgoten, gevolgd door een voorfilter boven de put die zorgt dat er niet alsnog bladeren en takjes in de put terechtkomen.
Het water dat door een krachtige pomp uit de put wordt aangezogen gaat nogmaals door een fijnmazig gaas rond de aanzuigleiding om te vermijden dat vaste deeltjes de leiding verstoppen. Dit water is nu schoon genoeg om het toilet mee door te spoelen, of om de was mee te doen. Wil je ermee douchen, dan is een doorgedreven nafiltering nodig.
Nafiltering
Meestal bestaat die nafiltering uit drie delen. De eerste twee filteren klein zichtbaar vuil uit het water. Het derde filter is een actieve-koolfilter tegen chemische verontreiniging, chloor, metalen en geur- en smaakdeeltjes. Daarnaast is er vaak nog een extra filter nodig op basis van uv-licht of osmose om het gefilterde water op het niveau van drinkbaar water te brengen.
©Mijnwaterfabriek.nl
Het regenwater uit de put wordt opgezogen en binnen gefilterd.
Gescheiden sanitair systeem
Een bijkomend aandachtspunt is de sanitaire installatie. Omdat het regenwatercircuit gescheiden moet zijn van het reguliere watercircuit, heb je ook een aparte boiler nodig voor het douchewater. Dat kun je oplossen door te werken met een groot buffervat voor de douche en een kleinere variant voor de warmwatervraag in de keuken.
Bij droogte
Houd er rekening mee dat er periodes kunnen zijn dat er geen regenwater meer voorhanden is. Je kunt dan tijdelijk overschakelen op leidingwater, maar je bent hierbij gebonden aan specifieke technische voorschriften, omdat beide watercircuits strikt gescheiden moeten blijven. Op elk regenwatersysteem zit altijd drinkwatersuppletie, oftewel een back-up van leidingwater. Afhankelijk van het type regenwatersysteem zal de tank zich ofwel automatisch voor 10 procent vullen met leidingwater, of het pompsysteem schakelt over op leidingwater via een ingebouwde driewegklep. Dat gaat vanzelf en daardoor zit je nooit zonder water.
©Mijnwaterfabriek.nl
Het regenwatersysteem HOME Comfort is voorzien van het Comfort-systeem met filterset, niveaumeting en drinkwatersuppletie.
HOME Safe
Mijn Waterfabriek komt met twee systemen om regenwater te zuiveren. Het zuiveringssysteem is voorzien van een microfilter, een actieve-koolstoffilter, een membraanfilter en een UVC-unit. De hele unit is plug & play en zodoende eenvoudig te installeren en te onderhouden. Regenwatersysteem HOME Comfort is geschikt voor wc, wasmachine en buitenkraan. Dit systeem wordt het meest toegepast en is verkrijgbaar vanaf 3900 euro.
Wil je regenwater ook gebruiken in de badkamer, dan is het regenwatersysteem HOME Safe geschikt. Dat is verkrijgbaar vanaf 10.800 euro. De genoemde prijzen zijn inclusief btw en transport naar locatie, maar exclusief plaatsing en installatie. De woordvoerder vertelt ons dat de prijs zo hoog ligt omdat de betonnen regentank hierbij is inbegrepen. Uiteraard kun je ook ook alleen het filteringsysteem aanschaffen; dan komt het bedrag uit op 5500 euro.
©Ecosave.com
Het type HOME Safe maakt regenwater geschikt om te douchen.
SafeWater System
Bij Ecosave vind je ook een microfiltratiesysteem, waarbij het regenwater doorheen vijf filters gaat. Het filter zuivert het regenwater tot op een fijnheid van 0,02 mcr, waarna je het zelfs kunt drinken. Het verwijdert niet alleen heel kleine stofdeeltjes, maar ook bacteriën.
Het SafeWater System zou 100 procent veilig zijn om te douchen en kost 719,95 euro inclusief verzending. Het apparaat is plug & play en eenvoudig te bedienen. Er komt ook een gratis reserveset aan filters mee ter waarde van 175 euro. Afhankelijk van de situatie gaat zo’n filterset drie maanden tot twee jaar mee.
Een financiële koude douche
Regenwater is zacht en bevat geen kalk. Douchen met regenwater zou de waterrekening een vijfde lager kunnen maken, maar ondertussen is het ook duidelijk dat je dit niet moet doen om te besparen. Een betonnen regenwaterput met een pomp en standaardfilters kost je algauw meer dan 5000 euro. Dan zijn er ook nog de vereiste nafilters en de kosten voor een aangepaste sanitaire installatie en het onderhoud. Gezien de doorgaans lage prijs van leidingwater verdien je dat eigenlijk nooit terug.