De gashaard: is er nog een toekomst voor deze sfeermaker?
Heerlijk toch, het vlammenspel van een strakke moderne haard die nooit stinkt, waar je niet elke week het roet van het glas moet schrapen en die je in een vingerknip aan- en uitzet? Bovendien is de gashaard dé eyecatcher van de woonkamer. Maar is zo’n gashaard nog wel verantwoord in een land waar de overheid op lange termijn een definitief punt achter het aardgasverbruik zet? Wat heeft de gashaard in deze context nog te bieden en hoe anticipeert hij op de gasuitstap?
Waar gashaarden vroeger vooral voor de warmte werden geïnstalleerd, bepalen ze nu vooral de sfeer van het interieur. Vaak kiest men voor inbouwgashaarden die deel uitmaken van een wand of het meubilair, maar er zijn ook inzetmodellen die in een bestaande vuurplaats passen. Sommige mensen gaan voor een vrijstaand model met een moderne uitstraling, anderen kiezen liever een hangende gashaard waaronder men kan stofzuigen en dweilen.
Ook lezen: Hybride warmtepomp in de praktijk: hoe zit het met verwarming, geluid en verbruik?
©Jodie Johnson
Open of gesloten
Bovendien is er veel keuze in de manier hoe je het vuur kunt zien. Wil je de vlammen van één kant (dus frontaal) zien? Er zijn ook tweezijdige, driezijdige en zelfs vierzijdige haarden waar je letterlijk door de haard heen kunt kijken. Welk design je ook kiest, belangrijk is de keuze tussen een open en een gesloten verbranding. Een open gashaard haalt de zuurstof uit de ruimte, terwijl een gashaard met een gesloten verbrandingssysteem de zuurstof via een extra segment in de afvoerpijp van buiten aanzuigt. In een gesloten systeem wordt dus geen zuurstof aan de kamer onttrokken. De rookgassen gaan via de binnenkant van de afvoerpijp naar buiten. Het is ook mogelijk dat de buitenlucht via een ondergrondse leiding tot in de haard komt.
Geniet van een gashaard!
De komende 20 jaar zit je er sowieso nog warmpjes bij...
Voordelen van de gashaard
- Een gashaard heeft nauwelijks onderhoud en reiniging nodig.
- Ze zijn gemakkelijk te bedienen. Alle gashaarden hebben immers een afstandsbediening of worden bediend via een smartphone-app.
- De nieuwste haarden hebben een realistisch vlammenbeeld dat nauwelijks van echt houtvuur te onderscheiden is.
- Hij reageert onmiddellijk zonder gedoe. Je kunt hem snel even aanzetten en onmiddellijk ook weer uitzetten.
- De warmte is aangenamer dan de droge warmte van radiatoren.
- Er is een enorm aanbod aan soorten, stijlen en maten.
Nadelen van de gashaard
- Je bent weer een stuk afhankelijker van een energieleverancier.
- In een goed geïsoleerd huis kan het snel te warm worden.
- Je hebt een gasleiding nodig. Als er geen gasleiding is, kan het prijskaartje behoorlijk oplopen.
- Er is ook een rookgasafvoerkanaal nodig.
Geveldoorvoer mag
Net als bij een houtkachel is het bij een gashaard verplicht om een rookafvoer aan te leggen. Zelfs al komt er geen as vrij, de warme opstijgende verbrandingsgassen moeten altijd naar buiten kunnen. In tegenstelling tot de houtkachel mag je gebruikmaken van een geveldoorvoer. In dat geval gaat de afvoer via de muur naar buiten in plaats van via het dak. Een schoorsteen is dus niet nodig. Hierdoor heb je dus meer vrijheid bij de plaatsing van de haard.
Toekomstperspectief
De door ons gesproken verkopers van gashaarden vertellen ons hetzelfde. Toen de gasprijzen vorig jaar piekten, is de vraag drastisch gedaald. Nu de gasprijzen enigszins stabiliseren, trekt de verkoop opnieuw aan. Uiteraard is de energietransitie ingezet, maar de komende 30 jaar zal aardgas nog een belangrijke plaats in onze verwarming innemen.
Omdat de Rijksoverheid de CO2-uitstoot wil terugdringen, kunnen we vanaf 2050 in principe niet meer koken of stoken op aardgas. In Nederland gebruikt nog 95 procent van alle gezinnen gas. Als al die huishoudens abrupt zouden overschakelen op elektriciteit, hebben we enorme hoeveelheden extra elektriciteit nodig. Daarom stappen veel mensen over op een hybride systeem waarbij ze aardgas combineren met bijvoorbeeld een warmtepomp.
De gemiddelde levensduur van een gashaard ligt tussen 15 en 20 jaar. Er is dus tijd genoeg om nog lang van zo’n haard te kunnen genieten. Bovendien is het bij de meeste gashaarden mogelijk om ze om te zetten naar propaan of biopropaan. De flessen die daarvoor worden gebruikt, kun je makkelijk in het interieur rondom de haard of buiten zien te verwerken. Hierdoor blijft het uitzicht intact, maar maak je geen gebruik meer van de gasaansluiting.
Rendement
Een kwaliteitshaard heeft een rendement van ongeveer 85 procent. Dat ligt dus beduidend ver onder het rendement van een verwarmingsketel (95 procent) en nog verder onder het rendement van de warmtepomp (300-400 procent). Met rendement bedoelen we de verhouding tussen verbruikte energie en geproduceerde warmte. Toch is dat appels met peren vergelijken, omdat je een gashaard niet continu laat branden om het huis te verwarmen. Je zet hem voor de sfeer ’s avonds aan, bijvoorbeeld als je op de bank tv gaat kijken.
Stookkosten
De gemiddelde gasprijs inclusief energiebelasting en 21 procent btw lag op 1 februari 2023 op 2,64 euro per m3. Een gemiddelde gashaard heeft een vermogen van 3 tot 4 kW. Als zo’n haard op maximaal vermogen brandt, verbruikt hij een halve kubieke meter gas per uur. Hierbij houden we geen rekening met de tarieven van eerder afgesloten contracten; dit is dus niet het gemiddelde dat alle huishoudens in Nederland betalen. Als je de haard maximaal openzet, geeft dat de stookkosten van de onderstaande tabel. Tel daarbij het tweejaarlijks onderhoud, dat je tussen de 120 en 200 euro kost.
Vermogen
Met het vermogen van de gashaard bedoelen we de maximale warmteopbrengst. Als je een gashaard met een te hoog vermogen kiest, wordt de kamer te warm, en kies je een te laag vermogen dan blijft de kamer te koud als je die volledig met de gashaard zou verwarmen. De volgende grafiek helpt bij de keuze van het vermogen. Je rekent eerst het volume van de kamer uit en vervolgens kun je op basis van deze grafiek het vermogen aflezen voor een slecht geïsoleerde woning, een matig geïsoleerde woning en een goed geïsoleerde woning.
©Haarden Expert
Waakvlam
Vaak raadt de installateur aan om de waakvlam te laten branden. De kosten daarvan zijn op jaarbasis te verwaarlozen: maximum 10 euro. Een brandende waakvlam heeft verschillende voordelen. De gasleiding in de haard blijft vrij, want stof krijgt geen kans om zich in de leiding te nestelen. Bovendien blijft het glas van de haard langer schoon; je hebt minder last van witte waas op het haardglas. Deze waas is het resultaat van kalkvorming door condens die vrijkomt bij verschil in temperatuur. Als de waakvlam blijft branden, is het temperatuurverschil tussen de ruimte en de gashaard minder groot en is er dus minder of zelfs geen condens.
Voor wie geen gasaansluiting heeft, of voor wie zijn haard nu al van het aardgas wil afkoppelen, zijn er alternatieven. Daar gaan we in het volgende artikel dieper op in.