Dat de kans op langere hittegolven toeneemt, hebben we de afgelopen jaren ondervonden. Om het binnenklimaat comfortabel te houden, plaatsen veel mensen een airconditioning. Om te voorkomen dat je het Spaans benauwd krijgt van de energiekosten zetten we enkele tips op een rij om zo zuinig mogelijk van de airco te genieten.

Airco niet te koel zetten

Zet de temperatuur van de airco niet te laag. Stel het toestel maximaal 8°C lager in dan de buitentemperatuur. Dat is gezonder en vooral zuiniger wat betreft de energiekosten. Als het buiten bijvoorbeeld 32°C is, dan neem je het best genoegen met een binnentemperatuur van 24°C. Elke graad die je koeler instelt, kost je 10% extra aan verbruik. 

Wacht niet op de warme uren

Tijdens erg warme dagen is het verstandig om de airconditioning vroeg in de dag aan te zetten. Als je wacht tot het huis al erg warm is, dan moet het apparaat harder werken. Schakel de airco uit wanneer je slaapt, in de ochtend is het vaak nog koel.

Slimmer is zuiniger

Investeer in een slimme airco die je via een app op afstand kunt uitschakelen. Dat is handig als je ooit het apparaat bent vergeten uit te zetten. Heeft de airco een ecofunctie, overweeg die dan echt te gebruiken, want hiermee bespaar je ongeveer 30% op het energieverbruik.

Airco’s hebben een instelling om te ontvochtigen wanneer de luchtvochtigheid hoog is. Hierdoor wordt de binnenlucht comfortabeler en misschien hoef je de koelmodus dan niet eens te gebruiken. Kies een airco met invertertechnologie. De inverter zorgt dat de koeling en de verwarming van de airco zich continu aanpast aan de kamertemperatuur. Dit, in combinatie met kortere opstarttijden, zorgt ook dat je energie bespaart.

©Ryanking999

Ben je vergeten de airco uit te zetten, dan kun je hem via de app nog uitschakelen.

©Axel Bueckert

De mobiele airco is veel minder efficiënt dan een vast systeem. 

Houd stralingswarmte zoveel mogelijk tegen

Houd de ramen en zonwering overdag dicht. Gesloten ramen en deuren stoppen de luchtverplaatsing, maar de warmtestraling gaat wel door het glas heen. Rol het zonnescherm daarom tijdig uit. Als de zon weg is, rol je die weer in, anders blijft de nog aanwezige warmte eronder hangen. Gesloten gordijnen en jaloezieën zorgen dat het binnen iets koeler en comfortabeler blijft.

Houd deuren gesloten, maar ventileer wel

Gebruik de koeling uitsluitend in de ruimtes die je werkelijk benut. Houd daarom de binnendeuren dicht, zodat de koele lucht alleen circuleert in de gebruikte zones. Zorg wel voor ventilatie, bijvoorbeeld in de vorm van roosters, om een gezond binnenklimaat te houden. Een airco is geen vervanging voor ventilatie. Blijf dus je huis iedere dag ventileren. Tijdens de warme dagen doe je dat best tijdens de uren dat de temperatuur nog niet te hoog oploopt.

Verbruik

Je leest wel dat de vaste airco tussen 2 en 5 kW per uur verbruikt. Dat lijkt veel, maar dat is het verbruik in de hoogste stand. Een vaste airco draait vrijwel nooit op het hoogste vermogen. Als de kamer eenmaal gekoeld is, schakelt de airco naar een zeer laag niveau waarbij hij weinig energie verbruikt. Daarom raadt men aan om de airco aan te laten in plaats van hem voortdurend aan en uit te zetten.

Ga ervan uit dat de vaste airco gemiddeld iets minder dan 1 kW per uur verbruikt. Als de airco 8 uur aanstaat, zal hij ongeveer 8 kWh per dag verbruiken. Met een gemiddelde stroomprijs van 0,36 euro per kWh (januari 2024) geeft dat 2,88 euro per dag. Natuurlijk staat de airco geen 365 dagen per jaar aan. Nederland heeft gemiddeld veertig dagen die warmer zijn dan 24°C: 40 dagen × 8 uur = 320 uur ×  0,36 euro = 115,20 euro. Dat zijn de kale verbruikskosten om het binnen draaglijk te maken tijdens die veertig dagen.

©siraphol s.

Een ventilator werkt vooral in op de gevoelstemperatuur en is veel economischer dan een airco.

Energiebesparing in stand-bymodus

Een airco verbruikt altijd een beetje elektriciteit, ook al staat hij niet aan. Na het uitschakelen gaat hij in stand-bymodus. Een slimme airco heeft een energievriendelijke stand-byfunctie. In stand-by verbruiken de recente modellen nog zeer weinig energie in vergelijking met oudere airco’s. De reden waarom de airco in stand-by gaat, is omdat die dan bereikbaar blijft voor het infrarood van de afstandsbediening. Bovendien is dit ook nodig om de koelvloeistof in goede conditie te houden.

Isoleer de koelleidingen

Bijna alle vaste airco’s hebben een split-systeem. Dat betekent dat er een buitenunit is die in verbinding staat met een of meer binnenunits. Tussen de buiten- en binnenunit(s) lopen leidingen waarin koudemiddel zit. Werk je met een split-airco, isoleer dan de leidingen waar het koudemiddel doorheen vloeit. Binnen zijn dat de leidingen die warm aanvoelen en buiten zijn dat de leidingen die koud aanvoelen. Als je de split-airco kunt combineren met een ventilator, dan verspreidt de koele lucht zich nog beter en daardoor kun je de airco een paar graden minder koud instellen.  

©DS | ID.nl

Aan de hand van het energielabel kun je het verbruik en de koelefficiëntie (SEER) vergelijken.

Schoonmaken en onderhoud

Je kunt een onderhoudscontract afsluiten om de split-airco te onderhouden, maar veel kun je ook zelf doen. Vervang en reinig het luchtfilter elk seizoen binnen. Maak de buitenunit ook regelmatig schoon. Hierdoor wordt de koeling efficiënter en de unit zal dan ook minder geluid produceren. Verwijder eventuele begroeiing rond de buitenunit. Op die manier blijft hij zuinig werken.

Het is belangrijk om het koudemiddel te controleren. Soms moet een technicus dit bijvullen. Kies voor een airco met een klimaatvriendelijk koudemiddel zoals propaan (R290) of isobutaan (R600a). De koudemiddelen die een hoge impact hebben op het klimaat worden namelijk uitgefaseerd. Die fluorkoolwaterstofgassen zijn sterke broeikasgassen met een zeer hoge klimaatimpact, tot wel 2000 keer zoveel als CO₂.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een groot computerscherm? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Iiyama ProLite XCB3494WQSN-B5

In plaats van twee schermen kun je natuurlijk ook gewoon één grote pc-monitor aansluiten. Met een riante beelddiagonaal van 34 inch open je op de Iiyama ProLite XCB3494WQSN-B5 moeiteloos twee programmavensters naast elkaar. Het licht gebogen scherm telt 3440 × 1440 pixels, zodat je in een hoge resolutie video's kunt streamen. Bovendien leent dit model zich wegens de snelle reactietijd van slechts 0,4 milliseconde goed voor games. Dankzij ondersteuning voor FreeSync werkt de monitor naadloos met de betere videokaarten samen.

Er is een zogeheten KVM-switch ingebakken. Hierdoor schakel je soepel tussen verschillende aangesloten pc's. Net zoals de meeste hedendaagse monitors heeft dit exemplaar een DisplayPort-, HDMI- en usb-c-ingang. Via de drie reguliere usb-poorten sluit je eventueel diverse randapparaten aan. Daarnaast is er een ethernetpoort beschikbaar. Kortom, de ProLite XCB3494WQSN-B5 is in feite een volwaardig dockingstation waarop je een laptop met een enkele kabel kunt aansluiten. De fabrikant besteedt ook aandacht aan een goede ergonomie, want het scherm is in hoogte verstelbaar.

LG 34WQ75C-B

Zoek je een betaalbare pc-monitor met een gebogen ips-paneel, dan is de LG 34WQ75C-B een goede keuze. Dit paneeltype staat garant voor levendige kleuren en goede kijkhoeken. Het 34inch-scherm heeft 3440 × 1440 pixels en is dus ideaal voor videostreaming. De ondersteuning voor HDR10 komt hierbij goed van pas. Films en series van de betere streamingdiensten hebben hierdoor een realistischer kleurverloop. Zet deze LG-monitor gerust in een (thuis)kantoor met veel licht, want het scherm heeft een anti-reflecterende coating.

Aan aansluitopties geen gebrek! Zo kies je voor de beeldoverdracht tussen usb-c, DisplayPort en tweemaal HDMI. Daarnaast zijn er ook nog eens vier usb-poorten en een ethernetaansluiting voorhanden. Nuttig voor wie zijn of haar laptop snel op de monitor inclusief alle randapparaten wil aansluiten. Denk onder meer aan een muis, toetsenbord en externe harde schijf. Via een enkele usb-c-kabel bereiken data en stroom de laptop, terwijl het beeldsignaal in tegengestelde richting naar het scherm wordt verzonden. Overige pluspunten zijn de geïntegreerde speakers en in hoogte verstelbare standaard.

Samsung LC32R500FHPXEN

De Samsung LC32R500FHPXEN is op het moment van schrijven een van de goedkoopste pc-monitors van 32 inch die je kunt kopen. Net zoals veel andere schermen van dit formaat heeft ook dit model een lichte kromming van 1500R. Het gebogen scherm verhoogt het kijkcomfort. De maximale resolutie bedraagt 1920 × 1080 pixels, zodat je films, series en/of tv-programma's in Full-HD-kwaliteit kunt streamen. Ondanks de relatief lage prijs heeft de LC32R500FHPXEN zeer dunne schermranden.

Een voordeel is dat je via de zogeheten Eye Saver Mode het blauwe licht kunt minimaliseren. Zo verklein je de kans op vermoeide ogen. Voor liefhebbers van videospellen is er een gamemodus ingebakken. Sluit via de HDMI-ingang dus gerust een game-pc aan. Bij aanwezigheid van een videokaart met FreeSync-ondersteuning wordt de vernieuwingsfrequentie geoptimaliseerd. Dat voorkomt haperende beelden. Je kunt na aanschaf van deze monitor trouwens meteen aan de slag, want er is een HDMI-kabel inbegrepen.

Lees ook: 🖥️ Nieuwe monitor kopen? 5 fouten die je niet moet maken

Samsung Odyssey G5 LC34G55TWWPXEN

Deze 34inch-monitor van Samsung is uitermate geschikt voor fanatieke gamers. Zo presteert het paneel op een maximale vernieuwingsfrequentie van 165 hertz. Hierdoor ervaar je uiterst vloeiende gameplay. Als je een pc met een geschikte grafische kaart aansluit, wordt de vernieuwingsfrequentie continu geoptimaliseerd. Dat werkt via de techniek FreeSync. Voor het spelen van multiplayergames is de rappe reactietijd van één milliseconde een groot voordeel. Zo reageer je razendsnel op (online) tegenstanders. Met een resolutie van 3440 × 1440 pixels verschijnen de animatiebeelden ook nog eens scherp in beeld.

Deze luxe monitor kan uit de voeten met HDR10, waardoor de beelden van games, films en series zeer realistisch ogen. Je sluit een computer of laptop op twee manieren aan, namelijk via DisplayPort of HDMI. Dankzij de lichte kromming neem je moeiteloos pal voor het scherm plaats. Het beeld sluit goed aan bij je gezichtsveld, waardoor je de monitor ook voor regulier kantoorwerk kunt gebruiken. Daarnaast leent de Odyssey G5 LC34G55TWWPXEN zich goed voor beeldbewerking. Het scherm is trouwens niet in hoogte verstelbaar; er is alleen een kantelfunctie beschikbaar.

Philips Evnia 34M2C6500/00

Voor oled-begrippen valt de vraagprijs van de Philips Evnia 34M2C6500/00 alleszins mee. Dit model bevat om precies te zijn een hoogwaardig qd-oled-paneel. Deze schermtechniek staat bekend om zijn inktzwarte contrasten, hoge helderheid en natuurgetrouwe kleuren. Aangezien iedere pixel individueel wordt aangestuurd, zie je volop details. Deze pc-monitor is geschikt voor wie games, video's en foto's in een hoge kwaliteit wil bewonderen. Voor nog fraaiere beelden schakel je tussen verschillende HDRI-modi. Je sluit met behulp van DisplayPort en HDMI (2×) één of meerdere computers aan. Verder telt de onderzijde van het scherm twee usb-poorten.

De Evnia 34M2C6500/00 ondersteunt een respectabele resolutie van 3440 × 1440 pixels. Daarnaast valt de riante vernieuwingsfrequentie van 175 hertz op. Snel bewegende beelden verschijnen dus scherp op het qd-oled-paneel. Dankzij het gebogen ontwerp volg je vanuit jouw zitpositie  alle activiteiten op het scherm. Gamers slaan hun persoonlijke voorkeuren optioneel in eigen profielen op. Switch zo bij ieder spel naar de juiste beeldinstellingen. Voor schiet-, race- en strategiegames zijn er overigens voorgekauwde instellingen beschikbaar. Tot slot heeft Philips ook aan een goede ergonomie gedacht. Je kunt de Evnia 34M2C6500/00 kantelen, zwenken én in hoogte verstellen.

Steeds meer mensen verlaten het socialemediaplatform X, veelal uit onvrede over de koers van eigenaar Elon Musk. In Nederland zijn er vorig jaar bijna een half miljoen gebruikers vertrokken. Veel van hen ruilen het voormalige Twitter daarom in voor een soortgelijk alternatief. In dit artikel bespreken we de drie populairste X-concurrenten.

Lees ook: Van Facebook tot TikTok: welk van deze acht diensten past bij jou?

Threads

Threads is momenteel het populairste X-alternatief, met dagelijks meer dan 100 miljoen actieve gebruikers, iets wat Bluesky en Mastodon verre van halen. Met naar schatting meer dan 1 miljoen Nederlandse gebruikers (waarvan 500.000 dagelijks actief) is het platform hier ook aardig populair. Overigens is X met zijn circa 240 miljoen dagelijkse gebruikers (waarvan 1,4 miljoen Nederlands) nog steeds groter dan alle concurrenten bij elkaar.

Deze populariteit heeft Threads hoogstwaarschijnlijk te danken aan de lage instapdrempel, mits je al gebruikmaakt van Instagram. Beide platformen zijn onderdeel van moederbedrijf Meta en diep met elkaar verbonden. Door met je Instagram-account in te loggen op de X-concurrent heb je meteen een Threads-account (inclusief je Instagram-profielfoto en -bio) en volg je automatisch dezelfde accounts als op de foto-app. Zo heb je al meteen een goedgevulde tijdlijn.

Aan de andere kant zijn Threads en Instagram misschien wat té verbonden. Je kunt namelijk alléén inloggen op Threads met een Instagram-account, waardoor je de foto-app verplicht moet downloaden. Ook is het niet mogelijk om privéberichten te sturen via Threads – Meta wil dat je daarvoor Instagram blijft gebruiken.

Er zijn nog geen advertenties, maar Meta heeft al wel laten weten die op korte termijn te willen invoeren (in de VS worden reclames al getest). Voor het tonen van gepersonaliseerde advertenties gebruikt het bedrijf zowel je Threads- als Instagram-activiteit.

Een DM sturen om te vragen waar je pakketje blijft is helaas niet mogelijk op Threads.

Bluesky

Bluesky lijkt als twee druppels water op X. Of eigenlijk: X voordat het X heette. De tekenlimiet is met 300 tekens ongeveer gelijk aan de originele limiet van Twitter (voordat dat werd opgehoogd naar 4000 voor betalende gebruikers) en Bluesky heeft ook een soort Tweetdeck. Dat was een populaire functie op het vroegere Twitter, waarmee je meerdere tijdlijnen schermvullend kunt weergeven. Musk heeft Tweetdeck (nu X Pro genoemd) achter een betaalmuur gezet, maar op Bluesky is deze functie nog gratis.

Er zijn wel een paar unieke opties aanwezig, zoals de mogelijkheid om je tijdlijnen naar smaak aan te passen. Als je net nieuw bent, begin je met twee feeds: een met posts van gevolgde accounts en een met aanbevolen posts op basis van je activiteit op het platform, zoals de berichten die je liket. Je kunt ze echter vervangen door tijdlijnen die door andere gebruikers zijn samengesteld, zoals een trendingfeed, een tijdlijn met alleen maar kattenfoto's of een met louter Nederlandstalige berichten. Een andere onderscheidende functie is Starter Packs. Daarmee kun je met één klik groepen gebruikers volgen die aansluiten bij je interesses, zoals Nederlandse politici, techjournalisten of voetbalvolgers.

Tegelijkertijd ontbreken er nog verschillende functies die al enige tijd een vaste waarde zijn op X. Zo kun je je accounts en posts niet op privé zetten, kun je maar één afbeelding of video aan een post toevoegen en is het ook niet mogelijk om groeps-chats te organiseren. Ook advertenties ontbreken, maar die zul je vast niet missen. Het platform werkt wel aan een betaald abonnement om de gemiste reclame-inkomsten op te vangen.

Op Bluesky kun je je eigen feeds samenstellen.

Mastodon

Mastodon is eigenlijk geen opzichzelfstaand platform. Het bestaat namelijk uit allerlei losstaande servers, die je een beetje kunt zien als losse e-maildiensten (zoals Gmail en Outlook). Je kunt zelf een server opstellen, maar je kunt je ook aansluiten bij een bestaande open server, waarvan mastodon.social het populairst is. Voor de meeste gebruikers maakt het weinig uit welke server je kiest. Je kunt namelijk ook posts zien en reacties ontvangen van gebruikers op andere servers. Wel is er een aparte tijdlijn waarop je alleen berichten ziet van gebruikers die op dezelfde server zitten. Goed om te weten: als je je account om welke reden dan ook naar een andere server wilt verhuizen, worden je posts níét overgedragen.

Voor een socialmediaplatform is de opzet vrij complex. Het is dan ook niet verrassend dat Mastodon van de drie X-alternatieven het minst populair is. In Nederland zijn er 'slechts' naar schatting 200.000 gebruikers actief.

Toch zitten er ook voordelen aan zo'n open, decentrale aanpak. Er is daardoor bijvoorbeeld niet één bedrijf of miljardair 'de baas' die kan bepalen wat er met het platform gebeurt en gegevens van gebruikers kan verzamelen voor zaken als gepersonaliseerde advertenties (sterker nog: er is helemaal geen algoritme aanwezig om posts aan te raden op basis van je activiteiten). Voor mensen die met lede ogen hebben aangezien hoe Elon Musk Twitter eigenhandig een richting op stuurde waar ze het stellig mee oneens waren, is dat een geruststellende gedachte.

Mastodon heeft geen aanbevelingsalgoritme; de feeds geven enkel de recentste posts weer.