ID.nl logo
Zo maak je een pubquiz in PowerPoint
© PXimport
Huis

Zo maak je een pubquiz in PowerPoint

Zin in een feestje? Organiseer een pubquiz! Op de voetbalclub, tijdens lange vakantie-avonden of zomaar eens tussendoor met vrienden: een pubquiz staat garant voor een paar gezellige uren. Op internet zijn kant-en-klare quizzen te vinden, maar leuker is het om er zelf een te maken. Moeilijk is het niet: zo maak je een pubquiz in PowerPoint.

Vraag 01: Wat is een pubquiz?

De pubquiz is een uit Engeland overgewaaid fenomeen. Op een vaste avond in de week wordt daar in veel dorpscafés een quiz georganiseerd waarbij veelal in teamverband wordt gestreden om de hoofprijs. Vaak bestaat de quiz uit meerdere rondes: een ronde met foto’s, een ronde met geluidsfragmenten en een historische ronde – maar noodzakelijk is dat niet. Je kunt vragen bedenken over elk onderwerp dat je wilt en er natuurlijk ook gewoon het dorpsnieuws, de laatste roddels en vooral heel veel triviale feitjes in stoppen. Juist die maken het spannend en leuk. Je hebt alle vrijheid er iets leuks van te maken precies zoals jij wilt.

Vraag 02: Welke PowerPoint is de beste?

Hoe nieuwer de versie van PowerPoint is, des te meer handige functies erin zitten en des te meer opties je bij elke functie hebt om elk van die functies precies zó te finetunen als jij wilt. Daarom is het goede antwoord op deze vraag: elke versie van PowerPoint is goed, maar de laatste is de beste en op dit moment is dat PowerPoint 2016. PowerPoint 2013 en in mindere mate 2010 zijn echter ook nog goed te gebruiken. Gebruik wel de Windows-versie, dus niet een van de PowerPoint-apps voor iOS of Android en ook niet de online webapplicatie. Die hebben allemaal veel minder mogelijkheden. PowerPoint 2016 voor Mac is wel weer zeer bruikbaar, maar verschilt soms heel iets van de in dit artikel gebruikte Windows-versie. Eerdere Mac-versies van PowerPoint zijn minder handig voor het maken van een pubquiz.

©PXimport

Vraag 03: Hoe kom ik aan vragen?

Vragen zijn natuurlijk een essentieel onderdeel van je pubquiz. Zomaar vragen verzinnen is best lastig, maar met internet heb je een eindeloze bron van feitjes en gebeurtenissen direct binnen handbereik. Nieuwswebsites zijn ook een goede bron. Heb je wel een onderwerp voor een vraag maar nog onvoldoende informatie, zoek dan eens verder via de bekende zoekmachines of kijk op www.wikipedia.org. Wikipedia is ook erg handig als je nog geen onderwerp hebt. Begin gewoon via de hoofdpagina te zoeken; je vindt gegarandeerd heel snel een leuk onderwerp en allerlei beeldmateriaal waar je een vraag bij kunt bedenken. Speciale aandacht verdient de Wikipedia-rubriek Trivia, goed voor leuke feitjes. Heb je een vraag bedacht, vergeet dan niet ook meteen het goede antwoord te noteren. Zo voorkom je dat je later zelf weer op zoek moet.

©PXimport

Vraag 04: Wanneer begin ik?

Leuke vragen vinden is best lastig en een leuke pubquiz maken kost veel tijd. Je kunt dan ook niet vroeg genoeg beginnen en dat geldt zeker voor het verzamelen van de vragen en antwoorden. Je maakt het jezelf een stuk makkelijker door een documentje op OneDrive, Google Drive of Dropbox te zetten en daarin, telkens wanneer je online iets leuks of opvallends tegenkomt, de informatie in te zetten die nodig is om er later een vraag van te maken. Vaak is het al voldoende de url van een nieuwsbericht of foto in het document te plakken. Doordat het document in de cloud staat, kun je het altijd en vanaf elk apparaat aanvullen. Zo verzamel je bijna ongemerkt voldoende vragen en antwoorden voor een leuke pubquiz.

©PXimport

De personal touch

Organiseer je een pubquiz voor vrienden of familie, dan is het extra leuk ook enkele vragen op te nemen over de deelnemers zelf. Je kunt hiervoor natuurlijk hun Twitter- of Facebook-pagina afspeuren, maar je kunt ook alle deelnemers een paar weken voor de pubquiz per mail enkele vragen stellen. Leuke vragen zijn bijvoorbeeld “Wat is je grootste blunder in 2017?” of “Wat is je favoriete vakantieland?”. De antwoorden kun je gewoon gebruiken, maar ook samenvoegen tot generieke vragen zoals “Hoeveel van ons gaan het liefste naar Frankrijk op vakantie?” of “Hoeveel van ons spelen alleen mee in de Postcode-loterij om niet de enige in de buurt zonder lot te zijn wanneer de prijs valt?”. Je zult merken: dergelijke vragen doen het in een pubquiz met familie en vrienden fantastisch!

©PXimport

Een pubquiz is een ideale activiteit voor een gezellige avond met vrienden of familie

-

Vraag 05: Wat is de beste opmaak?

Nu we de onderwerpen hebben, beginnen we met de quiz. Die maken we in PowerPoint. Maar een pubquiz is geen presentatie en bij de opmaak moet je daar zeker rekening mee houden. Bij de opmaak is allereerst van belang dat de deelnemers aan de pubquiz de vragen goed moeten kunnen lezen. Datzelfde geldt ook foto’s, video’s en geluidsfragmenten: die moeten goed zichtbaar én verstaanbaar zijn. De grootste valstrik is de pubquiz te druk te maken. Drukte leidt af en een grappige vraag of antwoord is vele malen leuker dan een bewegend gifje. Probeer je zoveel mogelijk aan de volgende regels te houden: beperk het kleurgebruik maar zorg wel voor een duidelijk contrast tussen enerzijds de tekst van vragen en antwoorden en anderzijds de achtergrond, gebruik alleen animaties wanneer die echt nodig zijn voor een vraag, gebruik geen animated gifjes, gebruik alleen foto’s in een hoge resolutie, gebruik liefst maar één foto per dia, gebruik liefst één kleur voor alle tekst en automatiseer de pubquiz maximaal. Veel van deze onderwerpen komen later nog aan bod.

©PXimport

Organiseren

Een pubquiz in PowerPoint, met al die foto’s, video’s, geluidsfragmenten, is al snel een groot en complex bestand. Het is dan ook slim om alles wat je gebruikt goed te organiseren. En dat geldt zeker wanneer je de pubquiz op een andere computer maakt dan waarmee je ’m uiteindelijk gaat geven. Ook al zitten alle video’s en foto’s in de presentatie, beter is om ze bij de hand te hebben en zo snel te kunnen vinden. Open Windows Verkenner en klik op Documenten. Maak een map met de naam Pubquiz en open die door op de map te dubbelkikken. Maak dan binnen deze map meerdere submappen: Fotos, Videos, Geluid, Bronnen, Antwoorden. Zet de PowerPoint van de pubquiz zelf in de hoofdmap en bewaar alle onderdelen die je gebruikt eerst in de juiste map en importeer ze dan pas in PowerPoint.

©PXimport

Vraag 06: Kan ik foto’s gebruiken?

Jazeker! Foto’s zijn een belangrijk onderdeel van een pubquiz. Je kunt een vraag stellen bij een foto, maar ook een foto gebruiken om een hint te geven of de deelnemers juist op een dwaalspoor zetten. Ook zijn foto’s erg geschikt als komische noot bij een vraag. Gebruik liefst maar één foto op een dia. Maak een nieuwe dia en kies via rechtsklik op de dia voor Indeling / Leeg. Kies dan Invoegen / Afbeeldingen en selecteer de foto die je wilt gebruiken. Bevestig met Invoegen. Zoom nu zo ver uit dat je de hele dia ziet. Sleep dan de foto zó dat deze de hele dia vult. Komen de hoogte-breedteverhouding niet helemaal overeen met de vorm van de dia, maak de foto dan breder of hoger door een van de zijgrepen met de muis te slepen. Gaat het mis met de beeldverhoudingen, maak dan de hele foto groter door een van de grepen op de hoeken te verslepen en verschuif de foto dan zó ten opzichte van de dia dat het voor de vraag belangrijke deel goed zichtbaar blijft.

©PXimport

Vraag 07: Waar vind ik goede foto’s?

Heb je geen eigen foto’s, dan is opnieuw internet een dankbare bron. Vooral de zoekmachines zijn hier goud waard zeker, wanneer je de extra zoekopties gebruikt. Start de webbrowser en ga naar www.google.nl. Typ in het zoekvak het onderwerp waarbij je een foto zoekt. Hoe meer begrippen je gebruikt, hoe specifieker de foto’s die je zult vinden. Gebruik echter ook weer niet te veel termen: grote kans dat je dan helemaal geen foto’s vindt, ook niet als die er eigenlijk wel zijn. Klik dan op Zoeken. Klik dan op Afbeeldingen en daarna Tools / Grootte / Groot. Zo krijg je alleen de foto’s met een hoge resolutie. Andere handige opties om te gebruiken om te filteren zijn Kleur / Zwart-wit als je specifiek zwart-wit en oude foto’s zoekt en Gebruiksrechten als je alleen foto’s zoekt die je ook zonder auteursrechten te schenden mag hergebruiken. Zoek je foto’s van familieleden, vrienden of collega’s, check dan hun Facebook-pagina of Twitter-account, er staat vaak meer dan ze zelf (willen) weten …

©PXimport

Voorgrond, achtergrond, groeperen

Zodra je in PowerPoint intensiever met media aan de slag gaat, kom je in aanraking met enkele minder bekende functies. Heb je een foto of ander onderdeel geselecteerd, dan kun je via Opmaak op het lint kiezen voor Naar voren, Naar achteren. Hiermee bepaal je bij overlappende delen wat voorop en wat achteraan komt. Een tweede handige functie is Groeperen. Heb je toch meerdere foto’s die bij elkaar horen, selecteer ze dan allemaal door eerst op de eerste foto te klikken en dan met de Ctrl-toets ingedrukt op alle andere foto’s te klikken. Zijn ze allemaal geselecteerd, klik dan op Opmaak / Groeperen / Groeperen. PowerPoint voegt ze nu samen tot één foto die je kunt verplaatsen, vergroten of waar je een opmaakfilter op kunt toepassen. Via Opmaak / Groeperen / Groep opheffen kun je de delen altijd weer van elkaar los maken.

©PXimport

Vraag 08: Hoe combineer ik foto’s en tekst?

Kleurenfoto’s hebben als nadeel dat de tekst die ervoor staat, minder goed leesbaar is. Maar ze zijn wel mooier. Met een beetje creativiteit los je dit probleem handig op. Plaats eerst de kleurenfoto op de volle grootte op de dia. Selecteer dan de kleurenfoto en kopieer deze via Ctrl+C. Plak nu dezelfde foto met Ctrl+V een tweede keer in dezelfde dia. PowerPoint verschuift de tweede foto iets, maar leg ze precies bovenop elkaar. De voorste van de twee foto’s is nu geselecteerd. Klik op Opmaak / Kleur en linksonder voor Lichtgrijs. De foto is nu van een kleurenfoto veranderd in een foto met grijstinten. Klik dan op Bijsnijden en sleep de bovenkant van de foto naar beneden. De achterliggende kleurenfoto wordt weer zichtbaar. Samen vormen ze één beeld waarvan het bovenste deel in kleur is en het onderste uit grijstinten bestaat. Snijd de grijsfoto zo ver bij dat je genoeg ruimte overhoudt om de tekst van de vraag voor het grijze deel te plaatsen. Druk dan de Ctrl-toets in en klik op de kleurenfoto. Beide delen van de foto zijn nu geselecteerd. Klik dan op Opmaak / Groeperen / Groeperen.

©PXimport

Zodra je met foto’s werkt, worden ook de minder bekende functies van PowerPoint belangrijk

-

Vraag 09: Hoe kom ik aan video en geluid?

Een pubquiz wordt leuker wanneer je behalve foto’s ook video’s en geluidsfragmenten gebruikt. Beide zijn in overvloed te vinden op YouTube. Zoek een video of geluidsfragment waarover je een vraagt wilt stellen of die goed past bij een andere vraag. Selecteer dan in de adresbalk van de browser de url van de video en kopieer deze met Ctrl+C. Open nu een nieuw tabblad in de browser en ga hiernaartoe. Klik in het vak Plak hier de link en plak met Ctrl+V de url van de video. Klik dan op Format en selecteer het formaat waarin je de video wilt downloaden. Wil je alleen het geluid van de video gebruiken, selecteer dan een van de Audio formats; wil je ook beeld, selecteer dan een van de Video formats. PowerPoint ondersteunt zonder meer mp3 en wav voor audio en mp4, mpg en avi voor video. Via Meer instellingen kun je de kwaliteit van het mediafragment kiezen. Heb je niet de hele video nodig, dan geef je hier het begin- en eindpunt van de opname aan. Dit laatste kun je trouwens ook prima in PowerPoint zelf doen. Klik daarna op Start en wacht tot de conversie klaar is. Klik dan op Download en bewaar het fragment in de map Video of Geluid.

©PXimport

Vraag 10: Hoe voeg ik een video in?

Om een video in te voegen, klik je op Invoegen / Media / Video / Video op mijn pc. Selecteer het videofragment en klik op Invoegen. Het eerste beeld van de video wordt zichtbaar in de dia. Belangrijk is weer de opmaak: gebruik ook video bij voorkeur beeldvullend. Je kunt de grootte van de video bepalen door, net als bij een foto, de hoeken te verslepen. Versleep liever niet een van de zijkanten, dan wordt de verhouding van het beeld in de video heel onnatuurlijk. Via de bekende mediaknoppen onder het videofragment kun je de clip afspelen.

©PXimport

Vraag 11: Hoe voeg ik geluid in?

Het invoegen van geluid gaat net zoals het invoegen van video. Open de juiste dia, kies Invoegen / Media / Audio / Audio op mijn pc. Selecteer het geluidsfragment en kies Invoegen. Het belangrijkste verschil? Logisch: je ziet nu geen stilstaand beeld van het begin van de video. In plaats daarvan toont PowerPoint een algemeen geluidssymbool met daaronder weer, net als bij video, de opties om het geluid af te spelen.

©PXimport

De opties voor video en geluid zijn vooral in PowerPoint 2016 erg uitgebreid

-

Vraag 12: Hoe bewerk ik video en geluid?

Selecteer het video- of audiofragment en klik op Afspelen op de PowerPoint-werkbalk. Dit deel van het Office-lint bevat behalve, naast opties om een video- of geluidsfragment te starten en te bedienen, ook belangrijke andere opties. Handig zijn Video-knippen en (als het om een geluidsfragment gaat) Audio-knippen. Hiermee kun je het begin en einde bepalen van het fragment dat je wilt laten zien of horen. Klik je op deze knop, dan opent zich een apart venster waarin het fragment wordt afgespeeld en je met een groene en rode schuifregelaar het begin en einde kunt aangeven. Klopt het, klik dan op OK. Je raakt niets kwijt, maar bepaalt alleen heel nauwkeurig welk deel van het geluids- of videofragment precies te horen of te zien is.

©PXimport

Vraag 13: Zijn overgangseffecten nuttig?

Een overgang is de manier waarop PowerPoint van de ene dia naar de volgende gaat. Dat kan heel eenvoudig, maar ook met allerlei mooie overgangseffecten. Opnieuw toont zich in de beperking de meester. Overgangseffecten leiden enorm af, dus: liever niet of gebruik alleen een heel eenvoudige. Om een overgangseffect in te stellen, kies je de dia en klik dan op Overgangen. Je kunt hier de gewenste overgang selecteren. Standaard is er Geen overgang geselecteerd, wat betekent dat de ene dia gewoon door de volgende wordt vervangen.

©PXimport

Tip 14: Hoe ga ik naar een volgende dia?

Het belangrijkste aan de overgangen zijn de tijdsinstellingen, helemaal rechts op het lint. Hiermee bepaal je hoe je naar de volgende dia gaat. De standaard is Bij muisklik, wat betekent dat de volgende dia komt als je met de muis klikt of op PgDn drukt. Deze instelling geeft je de meeste controle tijdens de pubquiz. Bestaat een vraag echter uit meerdere dia’s, dan kun je beter automatiseren. Haal dan het vinkje Bij muisklik weg en activeer de optie Na. Geef daarna aan na hoeveel tijd je wilt dat deze dia wordt vervangen door de volgende. Tip: draai even proef om te kijken of het inderdaad zo werkt als je bedoeld had. Met een druk op F5 begin je een presentatie vanaf het begin, handig om te zien of alle instellingen kloppen, met Shift+F5 begin je vanaf de huidige dia.

©PXimport

Wat heb ik verder nodig?

Een pubquiz is alleen leuk als je het samen beleeft. Hiervoor heb je een beamer nodig zodat je de pubquiz groot op de muur kunt projecteren. Gebruik bij voorkeur dezelfde computer als waarop je de PowerPoint hebt gemaakt. Het handigste is dus al snel een notebook. Gebruik van een smartphone of tablet is af te raden: er gaat dan te veel geluid en animaties verloren. Controleer het liefst enkele dagen voor de pubquiz de weergave van de presentatie via de beamer. Heb je wel de goede kabel om de notebook op de beamer aan te sluiten? Is de resolutie van de beamer wel goed? Werkt het geluid? De kwaliteit van geluid via de beamer is vaak matig; met een aparte geluidsbox (die je via usb aansluit) bereik je dan een beter resultaat. Ook een presenter is handig om erbij te hebben. Dat is een klein apparaatje dat je in je hand houdt en waarmee je, terwijl je vrij beweegt, de presentatie kunt bedienen. Je kunt even pauzeren en zelfs het beeld even op zwart zetten wanneer er iets misgaat of het tijd is voor een pauze – om de kelen te smeren natuurlijk.

©PXimport

Vraag 15: Kunnen geluid en video ook automatisch?

Ook voor mediafragmenten geldt dat het handig is deze automatisch te laten beginnen en te stoppen. PowerPoint heeft hiervoor alles in huis. Selecteer een video- of geluidsfragment en klik op het lint bij Hulpmiddelen voor Audio of Video voor Afspelen. Zagen we eerder al de mogelijkheden een geluidsfragment te bewerken, direct ernaast op het lint staat het onderdeel Audio-opties of, als je een video selecteert, Video-opties. Standaard begint een fragment altijd Bij klikken, wat betekent dat je nadat je hebt geklikt om naar deze dia te gaan, nog een tweede keer moet klikken om het mediafragment te starten. Dat is niet handig: vaak vergeet je het of klik je te snel en stopt het fragment alweer. Kies daarom Automatisch. Bij geluidsfragmenten is de optie Verbergen tijdens weergave handig: daarmee maak je het geluidsfragmentsymbool onzichtbaar.

©PXimport

Vraag 16: Kan het preciezer?

Is de mogelijkheid tot het instellen van het afspeelmoment van een geluid- of filmfragment niet voldoende maar wil je het nóg preciezer instellen, bijvoorbeeld met een vertraging? Dat kan ook. Alleen moet je daarvoor weten dat het afspelen van een fragment door PowerPoint tot de animaties wordt gerekend. Selecteer daarom het geluidsfragment of de video en klik dan op Animaties. Je ziet dat in de lijst met animaties, de animatie Afspelen is geselecteerd en weer helemaal rechts zie je de bijbehorende Tijdsinstellingen. De opties hier zijn al uitgebreider. Je kunt bijvoorbeeld een Vertraging opgeven, het aantal seconden nadat de dia zichtbaar werd, dat het fragment start, en ook de duur. Wil je helemaal precies het moment van afspelen instellen of zelfs meerdere fragmenten na elkaar, klik dan op Deelvenster animatie. Dan zie je een tijdlijn met daarop ook het moment van het afspelen, dat je heel precies kunt verschuiven en aanpassen.

©PXimport

Vraag 17: Waar laat ik de vragen?

Geen pubquiz zonder vragen. Je kunt de vragen als tekst opnemen op de dia’s of ze, eventueel met een microfoon, luid en duidelijk oplezen. Beide manieren werken goed. Voor het eerste is het noodzakelijk dat je een duidelijk leesbare tekst gebruikt met een afwijkende en over de hele pubquiz liefst altijd dezelfde kleur. Hiervoor heb je eerder tips gezien. Tekst invoegen gaat via Invoegen / Tekstvak. Daarna klik je in de dia en begin je met het intypen van de tekst. Daarna regel je via Start / Lettertype de opmaak. Heeft een deel de goede opmaak en wil je andere delen diezelfde opmaak geven, klik dan in de tekst met de goede opmaak. Klik dan op Opmaak kopiëren/plakken en klik dan op het deel van de tekst dat dezelfde opmaak moet krijgen. Kies je ervoor de vragen op te lezen, zet dan wel altijd de antwoorden op de dia’s. Anders zul je heel vaak de antwoorden moet herhalen, wat de pubquiz niet ten goede komt.

©PXimport

Vraag 18: Kan het ook kleiner?

Met alle media en andere opties die je hebt gebruikt, wordt je PowerPoint al snel een heel groot bestand. Moet het op een usb-geheugenstick passen? Verwijder dan alle overbodige rommel uit de presentatie, zoals delen van een video die je toch niet laat zien of delen van overlappende foto’s. Klik op Bestand en kijk in het paneel Info. Hier zie je twee belangrijke onderdelen. Met Mediacompatibiliteit optimaliseren zorg je ervoor dat ingesloten media zo goed mogelijk op alle apparaten worden weergegeven. Met Mediaformaat en prestaties maak je de pubquiz kleiner zonder dat er echt inhoud verloren gaat. Doe dit bij voorkeur met een kopie van de pubquiz, zodat je later altijd nog terug kunt.

©PXimport

Vraag 19: En de antwoorden?

Behalve de vragen beantwoorden en hopelijk veel punten scoren, vinden deelnemers het ook altijd leuk om te horen wat de goede antwoorden hadden moeten zijn. Je kunt hiervoor versneld door dezelfde pubquiz gaan en alle goede antwoorden geven, maar je kunt ook de presentatie kopiëren en in deze aangepast versie alle goede antwoorden bijvoorbeeld groen maken of alle foute antwoorden doorstrepen. Selecteer in de presentatie dan de foute antwoorden en streep ze door via Start / Lettertype / Doorhalen. Je kunt ze ook nog een lichtere kleur geven via Opmaak / Tekstopvulling.

▼ Volgende artikel
Waar let je op bij het kopen van een vrijstaande vaatwasser?
© Leslie C Saber
Huis

Waar let je op bij het kopen van een vrijstaande vaatwasser?

Ben je op zoek naar een vrijstaande vaatwasser, maar weet je niet waar je op moet letten? In dit artikel leggen we uit wat belangrijk is bij het kiezen van het juiste model. Van formaat en geluidsniveau tot slimme functies en energieverbruik – met deze tips koop je een vaatwasser die past bij jouw keuken én je huishouden.

In dit artikel ontdek je:
  • Welk formaat vaatwasser past bij jouw keuken en huishouden
  • Wat een stil model is (en waarom dat belangrijk is)
  • Hoeveel energie en water een moderne vaatwasser verbruikt
  • Hoe de indeling van de korven invloed heeft op het gebruiksgemak
  • Welke extra functies écht handig zijn (en welke niet)
  • Waarom design en plaatsing ook meetellen
  • Hoe je prijs en kwaliteit slim afweegt

Een vaatwasser is al lang geen luxeproduct meer. Voor veel huishoudens is het een apparaat dat dagelijks wordt gebruikt. Heb je de ruimte in je keuken, dan is een vrijstaande vaatwasser vaak de meest toegankelijke keuze. Je hoeft geen frontpaneel te monteren, hij is relatief eenvoudig te installeren en bij defect of verhuizing ook weer gemakkelijk te vervangen. Maar dat betekent niet dat je zomaar elk model moet kopen. Van formaat tot functies, van verbruik tot gebruiksgemak: waar moet je precies op letten bij de aanschaf van een vrijstaande vaatwasser?

Past hij in je keuken én bij je huishouden?

Een van de eerste dingen om naar te kijken is het formaat. Vrijstaande vaatwassers zijn doorgaans verkrijgbaar in twee breedtematen: 60 cm en 45 cm. De standaardmaat van 60 cm biedt ruimte aan ongeveer 12 tot 15 couverts en is geschikt voor gezinnen of huishoudens waar veel wordt gekookt. De smallere variant van 45 cm is ideaal voor één- of tweepersoonshuishoudens of voor kleinere keukens, zoals in een appartement.

Een couvert staat voor het servies en bestek van één persoon: een bord, glas, kopje, schaaltje en bestekset. Een vaatwasser met 12 couverts biedt dus ruimte voor een maaltijdservies van 12 personen. Heb je vaak extra pannen of grotere items? Dan is 15 couverts of meer handig.

Behalve de breedte is ook de diepte van belang. De meeste vrijstaande modellen zijn tussen de 55 en 60 cm diep. Meet de plek waar je de vaatwasser wilt plaatsen dus goed op en houd rekening met extra ruimte voor de deur die openklapt en de slang- en stroomaansluitingen aan de achterkant.

©Paul Vinten

Hoe stil moet hij zijn?

Het geluidsniveau van een vaatwasser is een factor die je makkelijk over het hoofd ziet, maar die dagelijks van invloed is op je comfort. Zeker als je een open keuken hebt of gevoelig bent voor achtergrondgeluiden. Het geluidsniveau wordt gemeten in decibel (dB). Een verschil van slechts een paar decibel kan in de praktijk al flink merkbaar zijn.

Vaatwassers met een geluidsniveau onder de 45 dB worden als zeer stil beschouwd en zijn nauwelijks hoorbaar. Tussen de 45 en 50 dB is gebruikelijk en vaak prima te doen, zeker als je hem overdag laat draaien. Zit je daarboven, dan kan het apparaat als hinderlijk worden ervaren, vooral in stille ruimtes of tijdens gesprekken.

Let er ook op of de machine een stil programma heeft. Dat draait vaak iets langer, maar maakt minder lawaai. Sommige modellen hebben zelfs een nachtstand, speciaal bedoeld voor wie de vaatwasser 's avonds laat of 's nachts zonder overlast wil gebruiken.

Denk aan je portemonnee én het milieu

Moderne vaatwassers zijn veel zuiniger dan oudere modellen. Toch is het de moeite waard om ook binnen het huidige aanbod goed te vergelijken. Elk apparaat heeft een energielabel, waarbij klasse A het zuinigst is. Dit label houdt rekening met het stroom- en waterverbruik per 100 wasbeurten.

Een gemiddeld energiezuinig model verbruikt ongeveer 0,8 kWh per cyclus, en tussen de 9 en 11 liter water. Heb je een ouder apparaat in huis dat je wilt vervangen? Dan kun je jaarlijks tientallen euro's besparen op je energierekening – én flink wat liters water.

Let ook op de aanwezigheid van een Eco-programma. Dat is meestal het langstdurende programma, maar het verbruikt de minste energie omdat het water minder heet wordt. Slimme functies zoals beladingssensoren of automatische deuropening na het wassen (voor betere droging) kunnen eveneens bijdragen aan efficiënt gebruik.

Indeling en flexibiliteit van de korven

Een vaatwasser moet niet alleen goed schoonmaken, hij moet ook praktisch zijn in het dagelijks gebruik. Een slimme indeling van de binnenruimte maakt daarbij een wereld van verschil. Kijk bijvoorbeeld of de bovenkorf in hoogte verstelbaar is. Zo kun je makkelijk wisselen tussen ruimte voor hoge glazen bovenin of grote pannen onderin.

Ook het bestekgedeelte verdient aandacht. Sommige modellen hebben een besteklade bovenin, wat ruimte bespaart in de onderste korf en het bestek netter wast. Andere modellen gebruiken een traditioneel mandje, wat makkelijker in- en uitruimen is maar iets minder efficiënt in ruimtegebruik.

Flexibele steunen, neerklapbare houders en antislipvlakken maken het mogelijk om elke lading optimaal te benutten, of je nu een groot diner hebt gehad of vooral bekers en schotels moet afwassen.

©andrey sinenkiy

Extra functies: van startuitstel tot slimme sensoren

Moderne vaatwassers zijn soms verrassend geavanceerd. Een van de meest voorkomende extra's is startuitstel: je stelt in wanneer het programma begint, bijvoorbeeld 's nachts bij daluren. Dat is niet alleen handig, maar kan je ook geld besparen bij een variabel energietarief.

Verder zijn er modellen met automatische programma's die zichzelf aanpassen op basis van hoe vuil de vaat is, sensoren die de waterhardheid meten en speciale programma's voor glaswerk of babyflessen. Sommige high-end modellen zijn zelfs te bedienen via een app, met notificaties wanneer de vaat klaar is of wanneer het zout moet worden bijgevuld.

Niet al deze functies zijn noodzakelijk – veel gebruikers gebruiken uiteindelijk slechts één of twee programma's – maar het is wel prettig als je weet wat er mogelijk is. Bepaal dus wat voor jou echt waarde toevoegt, en wat vooral marketing is.

Design en plaatsing

Een vrijstaande vaatwasser staat doorgaans in het zicht, dus het design is belangrijker dan bij een inbouwmodel. Gelukkig zijn er modellen in verschillende kleuren en afwerkingen, van klassiek wit tot modern zwart of roestvrij staal. Kies iets dat past bij je keukenstijl, zeker als het apparaat naast of tussen andere keukenkasten komt te staan.

Let ook goed op de plaatsing: is er een stopcontact in de buurt? Hoe zit het met de afvoer en wateraansluiting? En kan de deur ver genoeg open zonder ergens tegenaan te botsen? Denk ook aan de hoogte van het aanrecht: sommige mensen vinden het prettig als de bovenkorf op werkhoogte zit, zodat je minder hoeft te bukken.

Drie snelle checks voor je aankoop
  1. Meet eerst je keuken op. Check de breedte, diepte én of de deur goed open kan. Vergeet de aansluitingen aan de achterkant niet.
  2. Kies op basis van je gewoontes. Kook je veel? Neem een groter model met flexibele indeling. Gebruik je 'm vooral voor ontbijt en avondeten? Dan volstaat een compactere variant.
  3. Denk aan het geluidsniveau. Woon je klein of heb je een open keuken? Zoek naar een model onder de 45 dB. Stil is écht fijn.

Laat je niet alleen leiden door het merk

De prijzen van vrijstaande vaatwassers lopen uiteen van zo'n 300 euro tot ruim boven de 1000 euro. Duurdere modellen bieden vaak meer functies en stillere motoren, maar dat betekent niet automatisch dat ze beter zijn. Reviews van gebruikers en tests door bijvoorbeeld de Consumentenbond kunnen je helpen om een goed beeld te krijgen van de prestaties en betrouwbaarheid. Let ook op de garantie: sommige merken bieden standaard twee jaar, andere verlengen dat naar vijf jaar bij registratie. Zeker bij een apparaat dat intensief wordt gebruikt, kan dat net de doorslag geven. Doe dus goed onderzoek of laat je adviseren!

▼ Volgende artikel
Review Samsung Bespoke AI Jet Ultra – Ware krachtpatser
© Wesley Akkerman
Huis

Review Samsung Bespoke AI Jet Ultra – Ware krachtpatser

Met een oorspronkelijke adviesprijs van 1.349 euro positioneert de Samsung Bespoke AI Jet Ultra zich in het hoogste segment van steelstofzuigers. Voor die prijs krijg je een geavanceerd apparaat met een reeks… 'slimme' functies. Hoe slim die functies echt zijn en of deze stofzuiger zijn geld waard is, lees je in deze review.

Goed
Conclusie

De naam Ultra en de hoge adviesprijs scheppen verwachtingen die op slim gebied niet worden ingelost. De AI-hoekdetectie functioneert niet zoals beloofd en de notificatiefunctie is een omslachtige gimmick. Als je de Samsung Bespoke AI Jet Ultra overweegt voor zijn geavanceerde connectiviteit (we hebben het dan over de koppeling met wifi, SmartThings en je smartphone) is hij de meerprijs ten opzichte van zijn voorganger niet waard. De ware kracht van dit model schuilt in zijn fenomenale zuigkracht, waardoor hardnekkig vuil en dierenharen moeiteloos verwijderd worden. Omdat de prijs inmiddels een stuk onder de adviesprijs ligt, wordt deze stofzuiger wel interessanter.

Plus- en minpunten
  • Fenomenale zuigkracht
  • Twee accu's meegeleverd
  • Automatisch leeg- en laadstation
  • Zeer compleet accessoirepakket
  • Uitschuifbare stang
  • Ergonomisch ontwerp
  • Slimme functies zijn een gimmick
  • AI-modus stelt teleur
  • Matige wendbaarheid (soms)
  • Goedkope accessoirestandaard
  • Fors laadstation

De vraag is of alle innovaties de forse prijs rechtvaardigen. Inmiddels is de stofzuiger al enige tijd op de markt, wat geleid heeft tot aanzienlijke prijsdalingen. Waar hij op Samsungs eigen website voor 1.089 euro wordt aangeboden, is hij her en der al voor nog minder te vinden. Samsung probeert de hoge prijs te rechtvaardigen met nieuwe functies en kleine verbeteringen. Zo is de zuigkracht is verhoogd naar 400 watt (dat was 280).

Een belangrijke toevoeging is de AI Cleaning Mode 2.0, die zes verschillende schoonmaakomgevingen kan detecteren en de zuigkracht hierop aanpast. Deze geavanceerde modus werkt echter – net als andere slimme koppelingen zoals notificaties – alleen via de SmartThings-app. Zonder de app maakt het apparaat gebruik van de basis AI-modus (net zoals zijn voorganger) en mis je de meer geavanceerde functionaliteiten.

©Wesley Akkerman

Meer dan genoeg accessoires

Qua ontwerp is er weinig veranderd ten opzichte van het vorige model. De stofzuiger heeft een ergonomische handgreep en een helder display dat de modus en resterende accutijd toont. Een praktische toevoeging is de uitschuifbare telescopische stang, waardoor de stofzuiger ook prettig te gebruiken is voor langere mensen. Een klein minpunt is de accessoirestandaard; vergeleken met de stevige stofzuiger voelt die – met zijn dunnere plastic – wat goedkoop aan.

Het meegeleverde accessoirepakket is zeer compleet. Je ontvangt de Active Dual Brush en de Slim LED Brush+ voor verschillende vloertypen, plus een speciale Pet Tool+ voor het verwijderen van dierenharen. Ook een combinatie- en kierenzuigmond ontbreken niet. Een groot voordeel is de aanwezigheid van twee accu's, met een maximale gebruiksduur van respectievelijk honderd en zestig minuten. Daardoor kun je tussentijds wisselen als de ene batterij het net niet redt.

©Wesley Akkerman

Wisselende ervaringen

Het stofzuigen verloopt grotendeels moeiteloos. Het handvat ligt comfortabel in de hand, wat prettig is gezien het relatief hoge gewicht van de stofzuiger. De wendbaarheid laat echter soms te wensen over. Op ons vloerkleed bleek de Active Dual Brush-borstel wat stroef, waardoor sturen moeizaam ging. Op harde vloeren presteerde de Slim LED Brush+ gelukkig een stuk soepeler. En hoewel de ledverlichting in de kop handig is, presteert de laser van Dyson beter.

De AI-modus zorgt voor een gemengde ervaring. Het systeem detecteert en schakelt hoorbaar wanneer je van een harde vloer naar een vloerkleed gaat. Maar de beloofde functie waarbij de zuigkracht in hoeken automatisch aangepast zou worden, blijkt niet super te werken. Hoewel de AI-modus niet onbruikbaar is, worden de verwachtingen niet volledig waargemaakt. Het voelt meer als een vooraf ingestelde handeling dan als een werkelijk intelligente aanpassing aan de omgeving.

©Wesley Akkerman

Hoge zuigkracht

Waar de slimme functies soms tekortschieten (daarover straks meer), maakt de pure zuigkracht een diepe indruk. Zelfs op de laagste stand zuigt de Samsung Bespoke AI Jet Ultra moeiteloos kruimels, stof en ander vuil op. We zijn vooral onder de indruk van de effectiviteit waarmee mensen- en hondenharen uit het vloerkleed verdwijnen. De enorme kracht is de belangrijkste upgrade ten opzichte van eerdere modellen en compenseert de mindere wendbaarheid op bepaalde ondergronden.

Ook de accuduur stelt niet teleur. Met alleen de kleine accu is er genoeg vermogen voor het stofzuigen van een woning van pakweg zestig vierkante meter. Bovendien bevalt het automatisch legende oplaadstation enorm. Na elke schoonmaakbeurt leegt en laadt het station de stofzuiger, waardoor je er geen omkijken naar hebt.

Het ontwerp is echter een kwestie van smaak; deze forse en opvallende stofzuiger zet je niet zomaar ergens onopvallend neer.

De slimme functies

Je kunt de Samsung Bespoke AI Jet Ultra koppelen aan de Samsung SmartThings-app, maar de mogelijkheden blijven best beperkt. Je kunt de firmware-update en zaken als de zuigkracht aanpassen (maar dat laatste kan ook op het apparaat). De grote vernieuwing, het ontvangen van telefoon- en berichtnotificaties, blijkt in de praktijk een gimmick. Wanneer je gebeld wordt, pauzeert de stofzuiger en toont het display enkel het app-icoon, zonder naam of nummer.

Bovendien is het instellen van deze connectiviteit onnodig complex. Het vereist een Samsung-account, specifieke apps, diverse permissies en constante locatietoegang. De moeite die het kost om de verbinding tot stand te brengen, staat niet in verhouding tot het minimale voordeel. De meest opvallende beperking is verder dat de functie exclusief werkt met een Samsung-smartphone, waardoor een groep gebruikers buitengesloten wordt; op smartphones van een ander merk werkt dit namelijk niet.

©Wesley Akkerman

Samsung Bespoke AI Jet Ultra kopen?

De naam Ultra en de hoge adviesprijs scheppen verwachtingen die op slim gebied niet worden ingelost. De AI-hoekdetectie functioneert niet zoals beloofd en de notificatiefunctie is een omslachtige gimmick. Als je de Samsung Bespoke AI Jet Ultra overweegt voor zijn geavanceerde connectiviteit (we hebben het dan over de koppeling met wifi, SmartThings en je smartphone) is hij de meerprijs ten opzichte van zijn voorganger niet waard. De ware kracht van dit model schuilt in zijn fenomenale zuigkracht, waardoor hardnekkig vuil en dierenharen moeiteloos verwijderd worden. Omdat de prijs inmiddels een stuk onder de adviesprijs ligt, wordt deze stofzuiger wel interessanter.