Misschien heb je wel eens van Windows PowerShell gehoord of het gebruikt, maar ook als er geen belletje rinkelt, is dat niet heel verwonderlijk. Met Windows PowerShell kun je complexe handelingen op de computer met commando's eenvoudiger maken. Wat is het, en hoe je kun je het beginnen te gebruiken?

Windows is een grafisch besturingssysteem waar je met de muis activiteiten start en stuurt. Om de interface mooi en opgeruimd te houden, is maar een beperkt aantal functies direct toegankelijk, voor andere moet u diep in het systeem duiken en vaak veel handelingen verrichten. Hetzelfde resultaat, maar dan sneller en gemakkelijker is te bereiken via PowerShell. PowerShell is de command-line-interface van Windows waar je tekstopdrachten aan het besturingssysteem geeft. Lees ook: 80 Tips voor Windows 8.

Nu denken velen als het woord PowerShell valt, dat het heel snel heel moeilijk wordt. Dat hoeft echter helemaal niet. Ook voor dagelijks gebruik heeft PowerShell voldoende te bieden. Iets wat bijvoorbeeld in PowerShell al veel sneller gaat dan in het Windows van de muis, is het verkrijgen van systeeminformatie. Een overzicht van de netwerkkaarten, de MAC-adressen en de IP-configuratie bijvoorbeeld. In PowerShell is het één commando, in Windows veel klikken en vensters openen en sluiten.

Bovendien kun je de output van PowerShell altijd filteren of weer verder verwerken in een volgend commando. Een overzicht van alle gedeelde mappen, een overzicht van de geplande taken, een taak toevoegen, het is allemaal met één commando te doen in PowerShell.

01 De console starten

PowerShell begint met het openen van de console waar je commando's kunt invoeren die de computer uitvoert zodra je op Enter drukt. Windows heeft twee van dergelijke consoles, de Opdrachtprompt en de PowerShell, de laatste is verreweg de krachtigste. Om de PowerShell te starten klik je op Start / Alle programma's / Bureau-accessoires / PowerShell / PowerShell. Gebruik je geen Windows 7, maar Windows 8 of 8.1, druk dan op de Windows-toets om naar de Metro-interface te gaan en typ dan PowerShell. Klik dan op Windows PowerShell.

©PXimport

Windows beschikt over twee commando-vensters. PowerShell is hiervan de meest krachtige.

©PXimport

PowerShell starten via de Metro-interface in Windows 8.

©PXimport

Helemaal overschakelen op de PowerShell is goed mogelijk. De vertrouwde DOS-commando's kun je gewoon blijven gebruiken.

02 Opdrachten geven en uitvoeren

Het PowerShell-venster is op de hongerig knipperende prompt na, helemaal leeg. Die leegte komt al snel intimiderend over (ook omdat er geen enkele aanwijzing is wat je kunt doen). De werking is echter eenvoudig. Achter de prompt kun je een commando typen dat zodra je op Enter drukt, door de computer wordt uitgevoerd.

Om te zien welke versie van PowerShell je gebruikt, typ je het commando host en druk op Enter. Bij Version zie je nu de versie van PowerShell, versie 1 was Windows XP en Vista. Versie 2 tot en met zitten respectievelijk in Windows 7, 8 en 8.1. Om de console te sluiten gebruik het commando Exit opnieuw gevolgd door een druk op Enter. Met de pijltjestoets omhoog en omlaag blader je door eerder gebruikte commando's.

©PXimport

In Windows XP, Vista 7, 8 en 8.1 zitten verschillende versies van PowerShell, al zien die er allemaal hetzelfde uit.

03 Cmdlets

Een opdracht die PowerShell kan uitvoeren heet een cmdlet (command-let). Daarvan bestaan duizenden varianten, maar het aantal dat echt op een pc beschikbaar is, is helemaal afhankelijk van de versie van Windows en eventueel extra geïnstalleerde software. PowerShell in Windows 8 heeft bijvoorbeeld standaard iets meer dan 400 cmdlets. Om ze allemaal te zien, kun je het commando Get-Command gebruiken. Na de Enter vliegt de lange lijst over het scherm.

Blader er doorheen en je ziet dat de naam van een cmdlet meteen ook beschrijft wat het commando doet. De naam begint altijd met een bewerking, dan een streepje en dan het onderdeel waar het commando op uitgevoerd moet worden, bijvoorbeeld Get-Printjob of Set-Date.

©PXimport

PowerShell in Windows 8 heeft standaard iets meer dan 400 cmdlets.

PowerShell starten met meer rechten

Wanneer je PowerShell start, krijgt het programma dezelfde rechten als jijzelf. En was je onder Windows XP en Vista veelal de beheerder van de pc, onder Windows 7 en 8(.1) ben je dat niet meer. Je bent nog maar een gewone gebruiker en dus is PowerShell dat ook. Maar voor veel taken heeft PowerShell meer rechten nodig. PowerShell starten met de extra rechten van een beheerder kan door met de rechtermuisknop op de PowerShell-koppeling te klikken en te kiezen voor Als administrator uitvoeren.

Als PowerShell met extra rechten is gestart, kun je dit zien in de titelbalk, daar staat dan in plaats van Windows PowerShell, Administrator: Windows PowerShell. Je kunt dit ook standaard inschakelen door met rechts te klikken op de snelkoppeling, klik dan op Eigenschappen / Snelkoppeling / Geavanceerd / Als administrator uitvoeren.

©PXimport

Een foutmelding in PowerShell is vaak het gevolg van te weinig rechten. PowerShell starten met de rechten van administrator is dan vaak de oplossing.

04 Parameters

Behalve als losse opdracht kunnen de cmdlets ook nog worden aangevuld met extra parameters. De extra parameters bieden de mogelijkheid de uitvoering van de cmdlet te sturen. Een parameter begint altijd met een spatie en een streepje met de naam van de parameter er aan vast, dan een spatie en dan de invulling van de parameter.

Bijvoorbeeld Get-Process geeft een overzicht van alle actieve processen met hun geheugen en processorgebruik, maar Get-Process -ProcessName explorer geeft dat alleen specifiek voor het proces met de naam explorer.

©PXimport

Het verschil tussen de cmdlet Get-Process en Get-Process met aanvullende parameters.

05 Knippen en plakken in PowerShell

Met een paar parameters erbij wordt een PowerShell-commando al snel lang en complex. Bovendien zul je veelgebruikte commando's al snel willen bewaren in een document buiten de console om ze via kopiëren en plakken gemakkelijk te kunnen hergebruiken. Om tekst in de console te selecteren, gebruik je de muis.

Is de selectie gemaakt, dan is Enter voldoende om het te kopiëren. Om tekst te plakken in de console, is een klik met de rechtermuisknop voldoende. De bekende toetscombinaties voor knippen, kopiëren en plakken werken niet in de PowerShell-console.

06 Helpfunctie

PowerShell beschikt over uitgebreide helpfuncties. Om uitleg te krijgen bij een cmdlet gebruik je Get-Help, bijvoorbeeld Get-Help -Name Get-Process. Voor uitleg over de concepten van PowerShell of taalspecifieke zaken is er Get-Help About_ zoals Get-Help About_Modules. De uitleg die PowerShell geeft komt van het internet, maar is gedownload naar de computer. Met Update-Help kun je de gedownloade uitleg updaten. Is de uitleg te groot en vliegt die over het scherm, gebruik dan de toevoeging | more om het te doseren, bijvoorbeeld Get-Help -Name Get-Process | more.

De output stopt dan als het beeld vol is en gaat als je Enter drukt een regel verder, of als je de spatiebalk indrukt een vol beeld verder. Dat |-teken heet overigens een pipe of het sluisteken. Het kan ook handig zijn de uitleg direct online te lezen, met de parameter -online, bijvoorbeeld Get-Help -online Get-Process. PowerShell opent dan de juiste webpagina van Microsoft TechNet meteen in de browser.

©PXimport

Na een update van de helpfunctie geeft de opdracht geen foutmelding, maar duidelijke uitleg.

©PXimport

PowerShell kan ook uitleg online zoeken en direct in de browser openen.

07 Handig formuleren

Bij het invoeren van commando's kun je in de console gebruikmaken van een aantal handigheidjes. De eerste is tab-completion, dat wil zeggen dat als je het eerste deel van een opdracht typt en dan de Tab-toets indrukt, het commando wordt aangevuld. Is er maar één vervolg mogelijk, komt dat er te staan, zijn er meer mogelijkheden dan kun je net zo vaak de Tab-toets indrukken tot de goede aanvulling er staat. Dus met Get- en de Tab-toets blader je door alle Get-commando's.

En dat werkt ook bij argumenten. Zo gaat het sneller en maak je minder fouten. Ook kun je gebruikmaken van wildcards om delen van tekst te vervangen. Zoek je informatie over Outlook, iets wat later in dit artikel nog gebeurt, dan hoef je geen Outlook te typen maar volstaat Outl*. Een sterretje (*) geeft aan dat alles wat daarna komt akkoord is, terwijl een vraagteken (?) aangeeft dat op die plek in de opdracht elk willekeurig ander teken akkoord is.

08 PowerShell ISE

Het PowerShell-team binnen Microsoft wilde de console nog veel beter maken, maar werd daarbij door het Windows-team gehinderd. Dus besloten ze een eigen PowerShell-programmeeromgeving te bouwen. Dat werd PowerShell ISE: de Integrated Scripting Environment. Je kunt deze starten net als elk ander Windows-programma via het startmenu of met het commando ISE vanuit de PowerShell-console.

ISE combineert het consolevenster met een handige bibliotheek waarin alle cmdlets staan. Mocht je die niet zien, via View / Show Command Add-on schakel je deze in. Bovendien werkt de tab-completion hier nog beter, je krijgt tijdens het typen al de mogelijkheden te zien waarmee je het commando verder kunt bouwen. Er is een menu- en knoppenbalk met opties en zoals je in het menu Edit kunt zien, werken plakken, knippen en kopiëren in ISE wel op de standaard Windows-manier.

©PXimport

PowerShell ISE is de betere versie van de PowerShell-console: dezelfde mogelijkheden en nog veel meer.

09 Hangend proces stoppen

PowerShell is ook handig voor systeembeheer. Hangt er bijvoorbeeld een proces, dan kun je dat via het Taakbeheer opzoeken en afsluiten.

Via Get-Proces zie je alle draaiende processen. Via Get-Process en dan de naam van het proces, zie je die informatie voor alleen dat ene proces. Dus Get-process Outl* geeft de status van het programma (proces) Outlook. Lees de ID af en met het commando Stop-Process -id en dan het ID-nummer van Outlook sluit je in één keer de hangende Office-applicatie af.

©PXimport

Een hangend programma sluiten via PowerShell.

10 Programma's zoeken

Behalve wanneer er een snelkoppeling op het bureaublad staat, kan het starten van een programma ook veel klikken kosten. Dat gaat opnieuw sneller via de PowerShell. Met Start-Process kun je een programma starten, bijvoorbeeld Excel via Start-Process Excel. Zien welke programma's allemaal geïnstalleerd zijn, is iets lastiger. Windows kent namelijk vele soorten programma's.

Om de normale Windows-programma's te zien gebruik je Get-WmiObject -Class Win32_Product of Get-StartApps voor alle Metro-Apps op de pc. Om een specifiek programma of Metro-App te zoeken kun je gebruikmaken van de mogelijkheid commando's na elkaar te gebruiken via het |-teken. Get-StartApps | where name -like "b*" geef alle applicaties die beginnen met de letter 'b'. Het deel na de verticale streep gebruikt de uitkomst van het deel voor de streep als input voor de eigen verwerking.

©PXimport

Specifieke programma's zoeken met PowerShell.

11 Overzicht van services en status

Via Configuratiescherm / Systeembeheer/ Services kun je de services zien die op de pc aanwezig zijn, welke gestart en welke gestopt. Dat zijn alweer een aantal klikken en als je wilt sorteren op welke opstart of gestopt zijn, komen er daar nog een paar bij. Het kan ook met het commando Get-Service | Where-Object {$_.Status -eq "Stopped"} om de services te zien die gestopt zijn of met "Running" voor alle actieve services.

12 Informatie over netwerkadapters

Een andere handige informatiebron is de Get-NetAdapter cmdlet. Deze geeft een overzicht van de netwerkkaarten in de pc, merk en model, de status van de verbinding en het MAC-adres en de snelheid. Een mooi overzicht van alle geavanceerde instellingen die zo diep weggestopt in Windows zitten, krijg je via Get-NetAdapterAdvancedProperty en dankzij een streepje kun je de output beperken tot alleen de actieve netwerkkaart, bijvoorbeeld Get-NetAdapterAdvancedProperty | where name -like "Ethernet 2" als Ethernet 2 de actieve netwerkkaart is. En via Get-NetConnectionProfile zie je of het netwerk dat de kaart gebruikt als openbaar, werk of privé is aangemerkt.

©PXimport

Een snel en compleet overzicht over de netwerkverbindingen en alle instellingen kost in PowerShell maar een paar commando's.

13 DOS-commando's gebruiken

In de PowerShell-console kun je ook bijna alle 'oude' DOS-commando's gebruiken, zoals ping en ipconfig. Alleen interactieve DOS-commando's zoals nslookup werken daar niet. Het PowerShell-alternatief voor ipconfig is Get-NetIPAdress. Of via Get-NetIPAddress | where InterfaceAlias -eq "Ethernet 2" als je alleen de IP-configuratie van netwerkkaart 2 wilt weten.

Waar de uitkomst van ipconfig alleen 'domme' tekst is, kun je die van het krachtigere PowerShell-commando altijd weer gebruiken om vervolgslagen mee te maken zoals filteren op een van de kenmerken.

PowerShell bronnen op internet

Op internet is erg veel informatie te vinden over PowerShell. Allereerst op de Microsoft-website en de PowerShell Team weblog.

Ook YouTube is een goede plek om uitleg te vinden voor PowerShell. Veel van de video's zijn nog voor oudere versies van PowerShell, maar zoeken op 'PowerShell introduction' en 'PowerShell beginner' geeft goede resultaten om met PowerShell te beginnen. Wel gaat veel informatie over scripting (het combineren van cmdlets tot miniprogramma's), maar ook over slim gebruik van cmdlets voor alledaags computergebruik is veel te vinden.

Wasverzachter gebruik je meestal om te zorgen dat je handdoeken of lakens lekker zacht worden en aangenaam gaan ruiken. Maar wist je dat je het spul ook op andere manieren in huis kunt gebruiken? Niet alles wat je online leest werkt of is veilig, maar er zijn wél een paar toepassingen die handig zijn. Deze kun je zonder zorgen uitproberen.

Ook interessant: Hier kun je vaatwastabletten óók voor gebruiken

Wil je wasverzachter vaker inzetten in huis? Dat kan, maar de mogelijkheden zijn niet enorm uitgebreid. Hieronder lees je waar dit goedje allemaal geschikt voor is.

Wattenbolletjes tegen muffe luchtjes

Heb je last van een muffe geur in je kledingkast, lade of schoenenkast? Drenk een watje in een klein beetje wasverzachter, laat het goed drogen en leg het ergens in de kast of lade neer. Het watje verspreidt subtiel geur zonder te overheersen.

Luchtverfrisser tijdens het stofzuigen

Tijdens het stofzuigen een frisse geur in huis verspreiden? Leg een gedroogd watje met wasverzachter in het stofreservoir of bij de filter van je stofzuiger. Let op: doe dit alleen als je een stofzuiger hebt zonder zak, en gebruik geen vloeibare wasverzachter direct in het apparaat.

Statische kleding voorkomen

Heb je vaak kledingstukken die knetteren als je ze aantrekt? Vul een plantenspuit met water en voeg een klein dopje wasverzachter toe. Even schudden en licht over de binnenkant van je kleding sprayen (test eerst op een onopvallende plek) helpt om de antistatische lading van je kleding snel te laten verdwijnen.

Lees ook: ⚡Sodeknetter: zo voorkom je statische elektriciteit in je kleding

Kunststof kozijnen en deurposten afnemen

Wasverzachter lost geen hardnekkig vuil op, maar je kunt er wel kunststof oppervlakken mee opfrissen. Denk aan vensterbanken, deurposten of lichtschakelaars. Meng een theelepel wasverzachter met een liter water, maak een doek licht vochtig en veeg ermee over het oppervlak. Het ruikt fris en laat een dun laagje achter dat stof een tijdje weert. Niet gebruiken op hout of natuursteen.

©sergeylapin

Kan wel, maar let op

Sommige toepassingen zijn niet per se fout, maar vragen om wat meer voorzichtigheid. Zoals schoenen en vuilnisbakken opfrissen met wasverzachter.

Schoenen opfrissen

Een doek met verdunde wasverzachter gebruiken om de binnenkant van schoenen schoon te vegen kan geurtjes maskeren. Maar het reinigt niet écht en laat mogelijk geurstoffen of plakkerige resten achter. Dat is niet ideaal, zeker als je de schoenen zonder sokken draagt. Wil je het toch proberen? Gebruik een goed uitgewrongen doek en laat de schoenen daarna volledig drogen.

Vuilnisbak geurvrij maken

Een sopje met wat wasverzachter kan je vuilnisbak tijdelijk frisser laten ruiken. Het maskeert nare geurtjes, maar doodt geen bacteriën. Voor grondige reiniging blijft een oplossing met soda, azijn of allesreiniger effectiever. Wasverzachter is hier dus vooral geurdecoratie, geen echte schoonmaker.

Wasverzachter: handig, maar geen wondermiddel

Wasverzachter is dus best veelzijdig, maar niet het wondermiddeltje dat sommige blogs ervan maken. Als je het slim inzet – en altijd spaarzaam – kun je er net wat meer mee doen dan alleen gebruiken voor je was. Test wel altijd eerst op een klein stukje, en hou het bij oppervlakken waar het veilig is. Liever geen risico? Er zijn ook natuurlijke alternatieven, zoals azijn of etherische olie, die je op een vergelijkbare manier kunt gebruiken.

Een hogedrukreiniger is een krachtig hulpmiddel waarmee je snel en grondig allerlei oppervlakken rondom je huis schoonmaakt. Maar met de juiste accessoires haal je er nóg meer uit – en wordt schoonmaken niet alleen makkelijker, maar ook een stuk effectiever.

Let goed op dat niet elk accessoire op elke hogedrukreiniger past. Voordat je overgaat op de aanschaf van een accessoire, controleer dan goed de compatibiliteit met jouw hogedrukreiniger. Lees hier meer over in het artikel Praktische tips bij het gebruik van hogedrukreinigers.

Vario-spuitlans: veelzijdigheid troef

Een vario-spuitlans is eigenlijk onmisbaar als je het meest uit je hogedrukreiniger wilt halen. Met dit accessoire pas je in één handomdraai de spuithoek aan, zodat je de waterstraal precies kunt afstemmen op wat je schoonmaakt. Voor hardnekkig vuil zet je 'm op volle kracht, terwijl een zachtere straal ideaal is voor kwetsbare oppervlakken zoals ramen of andere glazen oppervlakken. Je hebt dus meerdere mogelijkheden in één handige lans.

©hedgehog94

Terrasreiniger: speciaal voor grotere oppervlakken

Een terrasreiniger is een handig hulpstuk in de vorm van een brede, ronde schijf met ronddraaiende spuitkoppen. Je bevestigt ’m aan je hogedrukreiniger en maakt er moeiteloos grotere oppervlakken mee schoon – denk aan je terras, oprit of zelfs muren. Doordat de waterstraal dicht bij het oppervlak blijft, reinig je extra effectief én verbruik je minder water. En het mooiste? Je hebt geen last van opspattend vuil of water, dus schoonmaken wordt een stuk comfortabeler.

Verlengslang: vergroot je bereik

De meeste hogedrukreinigers worden geleverd met een slang van zo’n 5 tot 10 meter – vaak is dat genoeg, maar soms kom je nét iets te kort. Met een verlengslang vergroot je eenvoudig het bereik, zodat je ook moeilijker bereikbare plekken kunt schoonmaken zonder telkens het apparaat te hoeven verplaatsen. Verlengslangen zijn er in verschillende lengtes, dus er is altijd wel een variant die past bij jouw klus.

Schuimlans: effectieve reiniging met reinigingsmiddel

Soms is water alleen niet genoeg om hardnekkig vuil aan te pakken. Dan is een schuimlans dé oplossing. Hiermee breng je een dikke laag reinigingsschuim aan op het oppervlak. Het schuim blijft even zitten, zodat het schoonmaakmiddel goed kan inwerken en het vuil losweekt. Na een paar minuten spoel je alles gemakkelijk weg met de hogedrukreiniger. Perfect voor een grondige reiniging van bijvoorbeeld tuinmeubels, je auto of een schutting.

Rioolontstoppingslans: verstoppingen verhelpen

Een verstopte afvoer of riool is altijd vervelend, maar met een rioolontstoppingslans voor je hogedrukreiniger kun je het probleem vaak zelf oplossen, zonder meteen een loodgieter te hoeven bellen. De lange, flexibele lans schuif je eenvoudig in de afvoer. De krachtige waterstraal maakt vuil los en spoelt het direct weg. Zo is een verstopping vaak al binnen een paar minuten verholpen en heb je jezelf een vaak prijzig bezoekje van de loodgieter bespaard.

©BillionPhotos.com

Met de juiste accessoires wordt je hogedrukreiniger echt een alleskunner. Of je nu je terras weer spic en span wilt krijgen, je auto een wasbeurt gunt of een verstopte afvoer te lijf gaat – voor elke klus is er wel iets handigs te vinden. Begin met een paar basisaccessoires zoals een vario-spuitlans of een terrasreiniger, en breid daarna rustig uit met wat je nodig hebt. Zo ben je overal op voorbereid, zonder gedoe.