Een besturingssysteem op een usb-stick kan soms heel handig zijn. Je wilt bijvoorbeeld makkelijk en veilig experimenteren met een of andere Linux-distributie, je houdt graag een herstelmedium achter de hand of je wilt je systeem grondig op allerlei malware scannen. Met het gratis programma Ventoy zet je meerdere zogenoemde live-omgevingen op een usb-stick.

Tip 01: Voordelen

Er zijn tig tools waarmee je een usb-stick met een zogenoemde live-omgeving kunt maken, maar veruit de meeste beperken zich tot één besturingssysteem. Maar met Ventoy zet je meerdere uiteenlopende besturingsomgevingen op dezelfde stick. Wanneer je de usb-stick hebt geprepareerd, hoef je voor een nieuw live-besturingssysteem weinig meer te doen dan het gedownloade imagebestand (schijfkopiebestand) op de usb-stick te zetten. Een klus die hooguit een paar minuten in beslag neemt. Een flexibel plug-insysteem maakt het bovendien mogelijk om het bootmenu naar eigen inzicht in te delen en vorm te geven. Al is dit een functie die echt voor gevorderde gebruikers is bedoeld. Met slimme trucs kun je ook allerlei lastige problemen omzeilen, zoals de secure-bootfunctie van een uefi-bios of een uefi-systeem dat iets te kieskeurig is wat betreft de partitiestijl van de usb-stick.

Er komen voortdurend nieuwe releases uit van Ventoy. In dit artikel gaan we aan de slag met versie 1.0.20 (maar mogelijk is er inmiddels alweer een nieuwere versie). Die kan overweg met zo’n 550 live-besturingssystemen in het iso-formaat en nog tien img-formaten. Ventoy ondersteunt tevens efi- en wim-formaten, die doorgaans gelinkt zijn aan Windows-omgevingen. Je vindt hier een overzicht.

©PXimport

Alternatieven

©PXimport

Tip 02: Windows-installatie

We vertellen hoe je Ventoy vanuit Windows installeert. Download de recentste Windows-versie van Ventoy via www.ventoy.net. Pak het zip-bestand uit en dubbelklik op Ventoy2Disk.exe. Stop in je pc een usb-stick die of leeg is of waarvan de data mogen overschreven worden, en druk op de ronde pijlknop. Klik voor het gemak eerst even op Language en kies (bijvoorbeeld) Dutch (Nederlands). De usb-stick hoort nu in het Apparaat-veld te verschijnen en bij Status zie je GEREED staan.

Het is nu de bedoeling dat je Ventoy op de usb-stick installeert en dat doe je met de knop Installeren en met Ja (2x). Even later is de installatie klaar en zie je bij Ventoy op apparaat het Ventoy-versienummer verschijnen.

Overigens kun je met de knop Bijwerken altijd een nieuwere versie op de usb-stick installeren. Tijdens zo’n update blijven eventuele schijfkopiebestanden of andere data onaangeroerd.

©PXimport

Tip 03: Linux-installatie

Werk je met Linux, dan download je vanaf de in de vorige tip genoemde webpagina de Linux-versie van Ventoy. Hier pak je eerst het tar.gz-archiefbestand uit en vervolgens het tar-bestand. In de submap ventoy-<versienummer> tref je vervolgens het shellscript Ventoy2Disk.sh aan. Dat start je vanuit de console als root op met de volgende syntax:

sudo sh Ventoy2Disk.sh { -i | -I | -u] } /dev/XXX

De parameter /dev/XXX vervang je uiteraard door het juiste usb-apparaat, bijvoorbeeld /dev/sdc. De nodige informatie hiervoor achterhaal je met het commando sudo fdisk -i, maar desnoods vind je via www.tiny.cc/ostechnix nog andere bruikbare manieren.

Met de parameter -i (in het commando dat het bestand Ventoy2Disk.sh start) installeer je Ventoy op je usb-apparaat. Blijkt dat je Ventoy al eerder op deze stick had geïnstalleerd, dan verschijnt een foutmelding. In dat geval forceer je de installatie eventueel met de parameter -I (met hoofdletter). Heb je een update van Ventoy op het oog, dan gebruik je de parameter -u.

Je kunt weliswaar nog andere, optionele parameters inzetten, maar die komen verder in dit artikel aan bod (tip 6 en 7).

©PXimport

Partities

©PXimport

Tip 04: Image-bestanden

Het voorbereidingswerk heb je nu achter de rug. Verder hoef je alleen nog maar de gewenste live-omgevingen op de usb-stick te zetten. Dat is eenvoudig: download het schijfkopiebestand (image) van zo’n live-besturingssysteem en plaats het in de Ventoy-partitie. Overigens mag je gerust ook submappen in deze partitie maken (bijvoorbeeld \Windows, \Antivirus en \Linux-distro’s) en een of meer image-bestanden in de juiste submap onderbrengen.

Immers, zodra je een systeem opstart van je Ventoy-stick via het speciale bootselectie-menu of desnoods vanuit het bios (raadpleeg je systeemhandleiding), zal Ventoy deze image-bestanden detecteren en die als selecteerbare items in een opstartmenu tonen. Je hoeft dan alleen het gewenste besturingssysteem in dit menu te selecteren.

Niemand houdt je overigens tegen om ook eigen databestanden in de Ventoy-partitie te plaatsen, maar het is dan wellicht een beter idee om hiervoor een afzonderlijke (derde) partitie te voorzien (zie tip 7). Je kunt ook meerdere usb-sticks met Ventoy prepareren. Zodra je zo’n stick dan als live-medium wilt gebruiken, hoef je er maar het gewenste image-bestand naar te kopiëren.

©PXimport

Tip 05: Plug-ins gebruiken

Is je usb-stick goed opgestart, dan zie je het Ventoy-bootmenu. Je kunt het uiterlijk en de opbouw van dit menu aanpassen via een plug-insysteem op basis van JSON. Voor wie helemaal geen programmeerervaring heeft, is dit helaas niet zo makkelijk. Via www.tiny.cc/venplug vind je meer uitleg en voorbeelden, van diverse plug-ins.

We beperken ons hier tot een korte introductie met een eenvoudig voorbeeld. Allereerst maak je de submap \ventoy aan in de Ventoy-partitie, die met je image-bestanden dus. Hierin maak je vervolgens het tekstbestand ventoy.json aan met uft8-codering en overeenkomstig de JSON-syntax.

Op onze test-stick bijvoorbeeld hadden we het schijfkopiebestand ubuntu-18.04.3-desktop-amd64.iso in de submap \Linux-distro’s geplaatst. Die willen we graag in het menu laten verschijnen onder de naam Ubuntu 18 en dat kan met de volgende JSON-code:

{

"menu_alias": [

{

"image": "/Linux-distro's/ubuntu-18.04.3-desktop-amd64.iso",

"alias": "Ubuntu 18"

}

]

}

Via de F5-toets kun je trouwens vanuit het Ventoy-menu een eenvoudige debugger oproepen om de inhoud van je ventoy.json-bestand te checken. Ook handig: met de F3-toets dwing je Ventoy ook zonder extra JSON-code om de items in het menu weer te geven in een boomstructuur die met je eigen mappenhiërarchie overeenstemt.

©PXimport

Tip 06: Secure boot

Het moet gezegd worden: de usb-stick zoals Ventoy die standaard samenstelde, bleek wel op ons ene testtoestel te werken, maar met het andere lukte dat niet. De oorzaak bleek een beveiligingsfunctie van het uefi-systeem, de zogenoemde secure boot.

In Windows kom je snel te weten of die functie is ingeschakeld. Druk op Windows-toets+R en voer msinfo32 uit. Als je Ingeschakeld ziet staan bij Systeemoverzicht / Status beveiligd opstarten dan is secure boot actief.

Nou kun je deze functie tijdelijk uitschakelen in je uefi-bios (mogelijk moet je hier dan wel eerst een Supervisor Password instellen), maar dan start je reguliere besturingssysteem wellicht niet meer op tot je die functie weer uitschakelt.

Je kunt het ook proberen door in het venster van Ventoy2Disk het menu Opties te openen en bij Secure boot een vinkje te plaatsen, voor je Ventoy op de stick installeert. In Linux doe je dit door de parameter -s mee te geven.

De allereerste keer dat je een bepaald secure-bootsysteem met deze usb-stick opstart, moet je dan wel enkele eenvoudige instructies uitvoeren. Die vind je hier mooi beschreven. Dat lukte prima op ons testtoestel, maar je voert deze instructies wel op eigen risico uit.

©PXimport

Tip 07: Partitionering

Ventoy gebruikt bij het prepareren van een usb-stick standaard de partitiestijl mbr (Master Boot Record) in. Dat is prima in veruit de meeste gevallen, maar het kan gebeuren dat een uefi-systeem toch de partitiestijl gpt (GUID Partition Table) verwacht. In dat geval open je in Ventoy2Disk het menu Opties en kies je bij Partitietabel de optie GPT (in plaats van MBR). In Linux regel je dit met de parameter -g. Doe dit alleen als het met mbr niet blijkt te lukken.

Om het opstarten wat te optimaliseren, haalt Ventoy standaard alleen de hoogstnodige informatie uit een schijfkopiebestand. Lukt het opstarten hierdoor niet, dan roep je in het menu met F1 de Memdisk-modus op. Die laadt dan het hele schijfkopiebestand eerst in het geheugen, wat vooral bij kleinere distributies een oplossing kan bieden.

Tot slot, zoals gezegd kun je gerust eigen databestanden op de Ventoy-partitie op je usb-stick zetten, maar je kunt ook extra schijfruimte reserveren voor een derde (of vierde) partitie. Dat gaat als volgt: in Ventoy2Disk open je weer Opties en kies je Partitieconfiguratie, waar je een vinkje plaatst bij Ruimte aan het einde van de schijf reserveren en de gewenste capaciteit invult. In Linux gebruik je hiervoor de paramater -r <MB>, bijvoorbeeld -r 2048. Je moet die partitie dan wel zelf nog formatteren.

©PXimport

Tip 08: Kaspersky Rescue

Zoals gezegd zegt Ventoy met meer dan 550 live-besturingsomgevingen overweg te kunnen. We stellen je kort drie van onze favoriete distributies voor. Een ervan is Kaspersky Rescue Disk (KRD), een live-antivirustool. Zo’n tool is zinvol als je vermoedt dat je systeem geïnfecteerd is, maar je reguliere antimalwareprogramma’s er geen vat op krijgen omdat de malware te diep in je systeem is genesteld, zoals bij een root- of bootkit.

De werking van KRD is eenvoudig. Start de tool bij voorkeur in Graphic mode en ga akkoord met de gebruiksvoorwaarden. Druk op Start scan, tenzij je via Change parameters en Add object zelf wilt aangeven wat KRD precies moet scannen. Krijg je de melding dat de databases verouderd zijn, haal dan nieuwe exemplaren op met Update now.

Detecteert KRD malware, dan krijg je daarvan een melding en kun je die in principe ongemoeid laten, laten verwijderen of desinfecteren. Voor zover desinfecteren mogelijk is, wordt er dan een kopie van het originele bestand in Quarantine geplaatst.

©PXimport

Tip 09: MemTest86 (uefi)

Gebrekkig intern geheugen kan de meest uiteenlopende symptomen hebben, zoals onverwachte reboots of meerdere vastlopende applicaties. Nu heeft Windows ook wel een eigen geheugentestmodule (druk op Windows-toets+R en voer mdsched.exe uit), maar de tool MemTest86 is al jaren een standaardtool die zeer grondig werkt. Om het te gebruiken, download het van www.memtest86.com, pak het zip-bestand uit voor het img-bestand.

Na de start kun je de controle meteen laten beginnen, maar gevorderde gebruikers kunnen via de Config-knop een en ander aanpassen. Via (T)est Selection geef je aan welke van de twaalf tests je wilt doorlopen en hoeveel keer (standaard 4). Bij (A)ddress Range geef je het adresbereik aan en bij (C)PU Selection duid je aan welke cpu(-kernen) je wilt testen. Uitgebreide informatie vind je in de meegeleverde pdf-handleiding (hoofdstuk 2.5.4).

Eventuele geheugenfouten verschijnen in de onderste schermhelft en na afloop krijg je een rapportage. De makers maken zich sterk dat circa 99% van de gerapporteerde fouten legitiem zijn. Neem die dus serieus.

©PXimport

Tip 10: Hiren’s BootCD PE

Hiren’s BootCD heeft een wat schimmige voorgeschiedenis aangezien die flink wat half-legale software aan boord had. Met de PE-versie houdt men het wel netjes legaal. Die draait bovendien in een vertrouwde en moderne Windows 10 PE x64-omgeving. Deze webpagina maakt meteen duidelijk dat deze reddingsstick van alle markten thuis is: van diagnostische tools, over imaging- en partitioneringstools tot wachtwoordkrakers en dataherstellers. Het gaat om circa zeventig tools onderverdeeld in thematische rubrieken, bereikbaar vanuit het startmenu van Windows.

We beperken ons hier tot één voorbeeld. Stel, je bent het wachtwoord van een Windows-account vergeten. Ga dan naar All programs / Security / Passwords en klik op NT Password Edit. Bij Path to SAM verwijs je naar de map \Windows\System32\Config op je Windows-partitie, waar je het SAM-bestand opent. Selecteer vervolgens het gewenste account, klik op Change password, laat New Password en Verify leeg en bevestig met OK / Save changes en Exit. Je kunt je nu zonder wachtwoord met dat account bij Windows aanmelden.

©PXimport

Denk je net goed bezig te zijn met een A+++-wasdroger, blijkt die vanaf juli 2025 opeens een magere C te scoren. Wat is hier aan de hand? Geen paniek: je apparaat is niet plotseling minder efficiënt geworden, het energielabel wordt een stuk strenger. In dit artikel lees je waarom de regels zijn veranderd, wat het nieuwe label precies meet en hoe je wél de juiste conclusies trekt bij je volgende aankoop.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Vanaf 1 juli 2025 – morgen dus! – verandert het energielabel van wasdrogers in heel Europa. De bekende klassen als A+, A++ en A+++ verdwijnen en maken plaats voor een overzichtelijker schaal van A tot en met G. Hierdoor krijgen veel huidige A+++-drogers voortaan een label C. Niet omdat ze slechter presteren, maar omdat de normering strenger en toekomstbestendiger wordt.

Waarom een nieuw energielabel nodig was

Het oude systeem was zijn doel voorbijgeschoten. Doordat fabrikanten steeds energiezuinigere apparaten ontwikkelden, werden er voortdurend plussen aan de A-klasse toegevoegd. Daardoor ontstond een wildgroei aan energielabels die de consument eerder in verwarring bracht dan hielp. Met het nieuwe label keert de rust terug: één heldere schaal die opnieuw ruimte laat aan de top. De zuinigste klasse A blijft voorlopig zelfs leeg, zodat alleen uitzonderlijk efficiënte apparaten die plek mogen innemen.

©Bemmel & Kroon

Wat je ziet op het nieuwe label

Het nieuwe energielabel bevat veel meer informatie dan alleen een letter. Naast de energieklasse geeft het label nu ook inzicht in het verbruik per honderd droogbeurten, gemeten volgens een gestandaardiseerd Eco-programma. Ook de programmaduur, het maximale vulgewicht van de trommel, het geluidsniveau in decibel en de condensatie-efficiëntie staan erop vermeld. Via een QR-code kun je bovendien extra technische details opzoeken in de Europese EPREL-database. Deze toevoegingen zorgen ervoor dat je als consument beter kunt inschatten welk apparaat past bij jouw huishouden en gebruik. Meer informatie vind je op deze pagina.

©Bemmel & Kroon

1. QR-code met link naar de EU database
2. Energie-efficiëntieklasse
3. Energieverbruik in kWh/100 droogcycli*
4. Condensatie-efficiëntieklasse en -percentage

5. Geluidklasse en geluidemissie in dB(A)**
6. Maximale laadcapaciteit (nominale capaciteit in kg)**
7. Duur in uren en minuten**

* Waarden gelden voor een gewogen gemiddelde van halve en volle ladingen met een verhouding van 0,62 (24x volle lading, 76x halve lading).
** Droogcyclus van katoen eco-programma bij volle lading.

Het lastige van vergelijken

Oude en nieuwe energielabels kun je niet zomaar naast elkaar leggen. Een A+++-droger uit 2024 kan volgens de nieuwe testmethodes een label C krijgen, terwijl het apparaat in de praktijk nog steeds even zuinig is. Dat verschil komt puur door de aangescherpte meetnormen, en niet door een verandering in prestaties. Laat je dus niet misleiden door een ogenschijnlijke 'verslechtering' van het label, maar kijk naar de echte verbruiksgegevens en technische kenmerken van jouw wasdroger.

Wat dit voor jouw keuze betekent

Bij het kopen van een nieuwe droger is het dus belangrijk om verder te kijken dan alleen de letter op het label. De vermelding van het energieverbruik per honderd droogcycli geeft je een veel concreter beeld van de stroomkosten op jaarbasis. Ook het geluidsniveau, de capaciteit van de trommel en de duur van het droogprogramma bepalen in sterke mate hoe comfortabel en efficiënt het apparaat in de praktijk is. Dankzij de QR-code kun je bovendien snel en eenvoudig controleren of de technische gegevens aansluiten bij je verwachtingen.

©Viktoria

Slim kiezen met het nieuwe label

De vernieuwde energielabels maken het makkelijker om een slimme, bewuste keuze te maken. Niet alleen zie je in één oogopslag hoe energiezuinig een apparaat is volgens de nieuwste normen, je hebt ook toegang tot de details die er écht toe doen. Zo kun je jouw keuze afstemmen op wat je belangrijk vindt: lage kosten, weinig geluid, korte droogtijd of een groot vulgewicht. Door te letten op de werkelijke prestaties in plaats van alleen op een letter, maak je een duurzame keuze die ook op de lange termijn rendeert.

Wil je hulp bij het kiezen van een energiezuinige droger of persoonlijk advies over welk type het best bij jouw huishouden past? Laat je dan informeren door een specialist, zodat je met vertrouwen de juiste keuze maakt voor nu én de toekomst.

Een nieuwe oven, koelkast of vaatwasser kiezen begint niet bij het design of de functies – het begint met een meetlint. Want hoe mooi of geavanceerd een apparaat ook is, als het nét niet past, zit je met een kostbare misser. Een paar millimeter speling kan het verschil maken tussen een perfect passende keuken en een frustrerende inbouwervaring. Met deze meetinstructies weet je zeker dat je straks niet voor verrassingen komt te staan.

Goed meten is het halve werk

Voordat je aan de slag gaat met meten, is het slim om een paar basisregels aan te houden. Gebruik altijd een betrouwbare rolmaat en eventueel een digitale schuifmaat voor extra precisie. Meet de binnenafmetingen van de nis (dus niet de buitenkant van je keukenkast) en noteer breedte, hoogte én diepte.

Houd daarnaast rekening met de ventilatieruimte: meestal is 2 tot 5 cm aan de achterkant en zijkanten nodig. En check of er ruimte is voor stopcontacten, wateraansluitingen en kabeldoorvoeren – die bepalen vaak óók of het apparaat goed kan worden geplaatst.

©Andrey Sinenkiy

Waar moet je op letten per apparaat?

Elk soort inbouwapparaat heeft zijn eigen eisen en aandachtspunten. Hieronder lees je per type waar je bij het opmeten en installeren specifiek op moet letten. Zo kom je niet voor verrassingen te staan.

Inbouwkoelkast of -vriezer

De hoogte van de nis is hier allesbepalend. Veelvoorkomende maten voor inbouwkoelkasten en -vriezers zijn 88, 140 en 178 cm, maar afwijkingen komen vaak voor. Let op het deursysteem: een sleepdeurmechanisme vraagt meestal om iets meer ruimte in de breedte. Diepte is vaak 55 cm, maar modellen met een ventilator achterop kunnen richting de 60 cm gaan.

Inbouwoven of -magnetron

Standaard? Niet helemaal. De nisbreedte is meestal 56 cm, terwijl het frontpaneel iets breder is (ca. 59,5 cm) voor een nette aansluiting. Hoogtes verschillen: compacte ovens zijn 45 cm hoog, standaardmodellen 60 cm. Magnetrons vragen soms extra ruimte aan de bovenkant voor uitstekende bedieningspanelen.

Inbouwvaatwasser

Hier draait het vooral om hoogte. Die varieert tussen 81,5 en 87 cm, met verstelbare poten voor wat speling. Meet ook de plinthoogte (van vloer tot onderkant kast), en vergeet de watertoevoer niet – reken op zo’n 5 cm extra ruimte in de diepte voor de slang.

Inbouw-espressomachine

Kleiner apparaat, maar niettemin precisiewerk. De breedte is vaak rond de 56 cm, maar de diepte varieert sterk. Let vooral op het waterreservoir (dat tot 55 cm diep kan zijn) en op kleppen of deurtjes die naar voren openen: die hebben extra werkruimte nodig.

©Cristina Villar Martin | Ladanifer

Veelgemaakte fouten die je makkelijk voorkomt

Zelfs met zorgvuldige metingen kan het misgaan, vaak doordat kleine details worden vergeten. Denk aan ventilatieruimte, uitstekende stekkers of leidingen die net in de weg zitten. Een handige tip: plak een strook tape op de vloer op de plek waar de achterkant van het apparaat komt, en markeer waar stekkers en leidingen zitten. Zo zie je snel of er iets in de weg zit.

Ook niet onbelangrijk: controleer of de nis waterpas is! Zeker bij koelkasten met uitschuiflades kan een scheve ondergrond voor problemen zorgen. Pas waar nodig je kast of ondervloer aan voordat je installeert.

Bij renovaties gelden vaak afwijkende maten. Oudere keukens hebben soms dikkere wanden of ongebruikelijke dieptes. Meet dus altijd de huidige situatie én de specificaties van je nieuwe apparaat. Twijfel je? Schakel een keukenexpert in, zeker bij combinaties zoals een oven met magnetron, waarbij elk detail telt.

En tot slot: de allerbelangrijkste stap

Het klinkt als een open deur, maar het voorkomt de meeste problemen: meet altijd twee keer! Schrijf je maten op en leg ze naast de officiële productspecificaties. Let daarbij op details als verstelbare voetjes, uitsparingen voor de deur of een uitschuifbaar bedieningspaneel. Zo weet je zeker dat jouw nieuwe inbouwapparaat niet alleen technisch past, maar ook mooi aansluit bij de rest van je keuken. Want uiteindelijk draait het om één ding: alles moet kloppen – tot op de millimeter.