Veel pc’s, notebooks, tablets en smartphone beschikken van huis uit over een redelijke geluidskwaliteit. Maar het is meestal verre van optimaal. Een externe USB DAC biedt hulp.

Geluidskwaliteit is niet iets waar de gemiddelde pc- of notebook-fabrikant heel veel aandacht aan besteedt. Sterker nog: hoe meer er opgeschept wordt over de geluidskwaliteit van een notebook, hoe beroerder die vaak is. Bij veel smartphones en tablets blijft het ook hangen bij wat blikkerig en scherp klinkend geschal. Een koptelefoon inpluggen zorgt al snel voor een forse verbetering. Maar dan komen veelal ook andere gebreken rap aan het licht. Denk aan ruis, storende achtergrondgeluidjes of gewoon een vlak klinkend geheel.

Heeft alles te maken met de in computers en veel mobiele systemen gebruikte DAC ofwel digitaal-analoog-converter. Daar worden niet de beste voor ingezet, maar de meest universeel gebruikte exemplaren. Makkelijk, want dat scheelt veel gedoe met drivers schrijven, bijvoorbeeld. Ook ontbreekt het maar al te vaak aan goede filtering van de voeding. Het is allemaal heel basic van opzet, anders wordt het gewoon te duur. En dan is er ook nog het verhaal betreffende resolutie en samplerate.

Resolutie en samplefrequentie

Veel smartphones en tablets ondersteunen geen kwaliteit die veel hoger ligt dan die van de standaard cd. Ofwel: een samplefrequentie van 44,1 kHz bij 16 bit resolutie. Die 16 bits leveren 2^16 = 65536 verschillende geluidniveau’s op. In principe prima voor een goed klinkend geheel, we hebben de cd immers niet voor niets inmiddels alweer bijna 40 jaar omarmd. Tegelijkertijd zien we de laatste vijf tot tien jaar ook dat audio eveneens gebruik is gaan maken van technische vernieuwingen.

Daar waar in studio’s al veel langer gebruik gemaakt wordt van bijvoorbeeld een samplerate van 96 kHz bij een bitdiepte van 24 bits of meer, begint dat in de huiskamer ook steeds normaler te worden. 24 bits resolutie betekent 2 ^ 24 = 16,8 miljoen volumestappen, nogal een groot verschil met de 16 bits van . Muziekstreamingdiensten als bijvoorbeeld Tidal bieden dergelijke geluidskwaliteit desgewenst ook in streamvorm aan.

De cd voorbij

Je raadt het al: je kunt een hogere kwaliteit van bijvoorbeeld die genoemde 96 kHz / 24 bit alléén dan horen als je ook een DAC-chip in je mobiel of notebook hebt zitten die daar (goed) mee overweg kan. En dat valt nogal eens tegen. Ofwel de maximaal haalbare kwaliteit blijft steken op 44,1 (soms 48) kHz bij 16 bit, of de hogere resolutie is wel beschikbaar, maar verzuipt volledig in de beroerde geluidskwaliteit van de ingebouwde DAC dankzij ruis en andere storingen. Een externe USB-DAC biedt uitkomst. Vaak zie je zelfs al dat een goedkoper exemplaar een flinke verbetering oplevert. Ben je van plan om ook echt te gaan genieten van beter geluid, check dan voor aankoop of je USB-DAC tenminste een kwaliteit van 96 kHz / 24 bit ondersteunt. Dat is trouwens ook meteen de maximale kwaliteit die Windows kan native kan leveren zonder extra drivers te hoeven installeren.

Portable USB-DAC

Heel handig zijn de portable DAC’s. Het zijn veelal compacte apparaatjes die je zo in je mobiel prikt. Het is daarbij wel even opletten wat voor aansluiting jouw mobiel heeft, en wat voor een de DAC gebruikt. In een aantal gevallen zal een adapter – bijvoorbeeld van usb-a naar Lightning of USB C noodzakelijk zijn; vergeet niet die mee te bestellen. Ook zijn er DAC’s speciaal ontworpen voor Lighting of usb-c.

Met name bij de speciale Lightning-exemplaren moet je even goed nadenken. Ja: het is handig, máár je kunt zo’n DAC’je alleen op een Lightning-connector aansluiten. En dus niet op bijvoorbeeld je Windows-laptop, of een toevallig nog ergens rondslingerende Chromebook. Voor Appelaars is het wellicht meer interessant om te investeren in een meer universele usb-a of usb-c DAC plus bijbehorende converterplug (of kabeltje). Koop je een DAC van minder dan drie tientjes, dan is er geen man overboord als je die alleen op je Apple mobiel kunt gebruiken, duurdere exemplaren worden dan wel erg duur.

Met weinig geld al flinke verbetering

Prijzen van externe USB DAC’s in portable vorm variëren enorm. Bij Apple koop je voor een tientje een toch wat kwetsbaar ogend friemelig snoertje met ingebouwde DAC. Een verplicht onderdeel voor iedereen die een traditionele bedrade hoofdtelefoon wil aansluiten op bijvoorbeeld een meer recente iPhone. Er is zowel een versie bedoeld voor toestellen met Lightning- als met usb-c aansluiting. De geluidskwaliteit is niet eens slecht, maar ontstijgt die van een cd niet.

Interessanter is bijvoorbeeld al de Sharkoon Mobile DAC, die vanaf een Euro of 15 te koop is. Die prijs in ogenschouw nemende klinkt het ding zelfs verbazingwekkend goed, kunnen we zelf constateren. In ieder geval ondersteunt deze mini-DAC – voorzien van universele usb-c-aansluiting – een geluidskwaliteit tot en met 96 kHz / 24 bit. LED’jes in de plug geven aan welke geluidskwaliteit gebruikt wordt, terwijl er voor de liefhebbers ook nog een via een drukknop instelbare equalizer. Kortom: een aardige eerste stap in de wondere wereld van hi-res audio.

Het echte werk

Heb je meer geld over voor beter geluid, check dan de Dragonfly Cobalt eens. Die kost je rond de €300, maar levert wel een geluidskwaliteit waar je u tegen zegt. De in een stevige aluminium behuizing gevatte DAC beschikt over een traditionele USB-A aansluiting, waarbij een ook qua design passende converterkabel naar USB C wordt genoemd (de ‘dragon tail’ zoals de fabrikant ‘m met een knipoog noemt). Ook hier een maximale kwaliteit van 96 kHz / 24 bit, wat betekent dat je hem zonder drivergedoe in Windows kunt gebruiken.

Inwendig wordt de ESS ES9038Q2M SABRE DAC-chip gebruikt, een zogeheten ‘reference-exemplaar’ van topkwaliteit. Gekoppeld aan een ook in de stick verwerkte rappe processor en een eigen stabiele klokgenerator levert dat – zo kan ondergetekende zelf constateren – een indrukwekkend geluid op. Overigens heeft fabrikant Audioquest ook andere - goedkopere - Dragonfly’s voor je in de aanbieding. Voor allemaal geldt dat ze een forse verbetering van je (mobiele) geluid zorgen.

©PXimport

Bron

Vanzelfsprekend haal je het onderste uit de kan qua resolutie en samplefrequentie alleen dan wanneer het bronbestand ook die hogere kwaliteit ondersteunt. Een opname in cd-kwaliteit blijft een opname in cd-kwaliteit. Echter: doordat een externe DAC (en dan vooral de betere exemplaren) voorzien is van een goede ontkoppeling van voedingsruis en andere storingen, een (veel) betere hoofdtelefoonversterker en andere extra’s hoor je ook dan direct al een forse verbetering.

Geluid in hogere kwaliteit haal je bijvoorbeeld via het al genoemde Tidal, of Qobuz. Beide muziekdiensten bieden ook een hi-res-abonnement aan waarbij je muziek in bijvoorbeeld 96/24-kwaliteit aangevoerd krijgt. Koop je liever losse tracks, dan biedt Qobuz eveneens de helpende hand, of neem eens een kijkje bij HD Tracks. Afspelen van dergelijke hi-res-tracks doe je bijvoorbeeld via Foobar2000 (gratis beschikbaar voor zowel Windows, macOS, iOS/iPadOS als Android). Kortom: kiezen, kopen, downloaden, openen in Foobar en genieten maar!

©PXimport

Bluetooth

We horen het je hardop denken: ‘Ik wil draadloos luisteren’. Kan, maar daar zitten flink wat haken en ogen aan als het gaat om geluidskwaliteit. Niet elke bron (smartphone, tablet, computer) ondersteunt elke codec. Sowieso wordt er altijd een vorm van compressie gebruikt bij het draadloos verzenden van geluid via Bluetooth. Het is zaak om te zorgen dat in ieder geval je apparaat en hoofdtelefoon dezelfde compressiemethode ondersteunen om hercompressie te voorkomen. Veel Bluetooth hoofdtelefoons gebruiken alleen de oer-Bluetooth codec voor geluid en die klinkt niet echt hifi. Met name in de lagere tonen hoor je al snel ‘gepingel’ en klinkt het allemaal wat doffer.

Apple gebruikt standaard AAC voor geluidscompressie, dus als je een Apple-apparaat gebruikt als draadloze bron, dan is AAC het minste dat je hoofdtelefoon moet ondersteunen. Aan de Android/pc-kant is er meer keuze. Daar is aptX vaak in zwang, al ondersteunt dan weer lang niet ieder mobieltje die truc. Feitelijk biedt de aloude kabel nog altijd de beste geluidskwaliteit, waarbij je door de keuze van componenten zelf controle houdt over de hele keten.

©PXimport

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Is het weer tijd om te klussen en moet je materialen op maat zagen? Met een decoupeerzaak wordt het zware werk je uit handen genomen. Wij vonden vijf mooie exemplaren voor je.

Een decoupeerzaag is perfect voor het fijnere zaagwerk. Denk aan het zagen van cirkels, het afronden van hoeken, het zagen van laminaat of het uitzagen van kleine stukken uit een materiaal. Dankzij de grote wendbaarheid kun je met een decoupeerzaag makkelijk aan de slag voor allerlei klusjes in en om het huis, of je nu met hout, metaal of kunststof werkt. Hieronder vind vijf decoupeerzagen voor al jouw klusjes.

Black & Decker BES610K

De Black & Decker BES610K is een robuuste decoupeerzaag die je helpt bij allerlei zaagklussen. Hij heeft een 650W motor en variabele snelheid, waardoor je nauwkeurig en gecontroleerd kunt werken. De pendelfunctie is instelbaar en de led-werklamp en stofblazer geven je een goed zicht op de zaaglijn. En dankzij de gereedschapsloze zaagbladwissel en de mogelijkheid om de zaaghoek tot 45 graden in te stellen, is deze zaagmachine voor alle toepassingen geschikt.

DeWalt DW331K

Deze decoupeerzaag is geschikt voor zowel de professionele klusser als de serieuze doe-het-zelver. Met zijn sterke motor en variabele snelheid zaag je moeiteloos door diverse materialen. De zaag ligt prettig in de hand dankzij de softgrip en het anti-vibratiesysteem, waardoor je geen last krijgt van je handen. Het snelspansysteem maakt het wisselen van zaagbladen eenvoudig, en met de instelbare zaaghoek kun je ook schuine snedes maken. Een degelijke machine van een gerenommeerd merk.

Makita 4351FCT

De Makita 4351FCT valt op vanwege de beugelgreep. Daardoor kun je deze zaag perfect sturen, zelfs als je een bocht of een detail wilt zagen. Je hebt hier veel meer controle over. Wisselen van zaagjes gaat vlot dankzij het snelspansysteem. De zaaghoek van deze Makita is instelbaar, waardoor je zelfs schuine snedes kunt maken. En met de stevige koffer erbij blijft alles netjes bij elkaar.

Bosch EasySaw 18V-70

De Bosch EasySaw 18V-70 is een handige zaag die je er makkelijk even bij pakt als je wat klusjes in en om het huis moet doen. Omdat hij op een accu werkt, zit je niet meer vast aan snoeren die altijd in de weg zitten. De zaag ligt lekker in de hand en is zo licht dat je er lang mee kunt doorwerken zonder lamme armen te krijgen. De zaagbladen wissel je in een handomdraai, geen gedoe met extra gereedschap. Houd er wel rekening mee dat je de accu en lader er los bij moet kopen, maar als je al Bosch-gereedschap in huis hebt, kun je die accu's gewoon gebruiken.

Makita JV0600K Decoupeerzaag

De Makita JV0600K is een handige decoupeerzaag waarmee je flexibel aan de slag kunt. Het apparaat ligt fijn in de hand en is niet te zwaar. Hij is krachtig genoeg om netjes door hout en zelfs metaal te zagen, en door het lichte gewicht kun je er lang mee werken zonder dat je polsen moe worden. Bij deze zaag krijg je een stevige kunststof koffer, dus je kunt 'm makkelijk meenemen en netjes opbergen. En als je liever heel schoon werkt, kun je hem ook aansluiten op een stofzuiger.

De Nuki Smart Lock Ultra zet de nieuwe standaard voor slimme sloten en is ontworpen voor een volledig sleutelloze levensstijl. Dit premium alles-in-één-pakket kost 349 euro en combineert een stille, razendsnelle motor met geïntegreerde wifi en een meegeleverde veiligheidscilinder.

De Nuki Smart Lock Ultra is het paradepaardje van het merk, gemaakt voor wie echt zonder sleutel door het leven wil. Het strakke ontwerp in roestvrij staal oogt modern en degelijk, terwijl onder de motorkap een nieuwe borstelloze motor zit die het slot stiller én sneller maakt dan eerdere modellen. Je kiest zelf hoe snel het moet gaan, met als snelste optie de opvallend pittige ‘Insane’-modus. Omdat wifi standaard is ingebouwd, heb je geen aparte bridge meer nodig – alles wat je nodig hebt, zit al in het slot zelf.

Wat de Ultra extra bijzonder maakt, is de meegeleverde veiligheidscilinder met SKG***-keur. Die vervangt je bestaande cilinder en is speciaal ontworpen om perfect samen te werken met het slimme slot. Zo zit je meteen goed qua veiligheid én gebruiksgemak. En ook aan de toekomst is gedacht: met ondersteuning voor Matter over Thread haak je moeiteloos aan bij platforms als Apple Home en Google Home. De verbinding is volledig versleuteld, dus je digitale sleutels blijven net zo veilig als je voordeur.

©Wesley Akkerman

Pro of Ultra?

Het grootste verschil met de Nuki Smart Lock Pro zit 'm in de manier waarop je het slot installeert. Bij de Ultra vervang je de cilinder helemaal, terwijl je de iets goedkopere Pro gewoon over je bestaande slot en sleutel heen schuift. Die laatste is dus een zogenaamde retrofit-oplossing, wat hem iets dikker maakt – hij steekt net wat meer uit aan de buitenkant. Verder zijn de twee modellen in de basis gelijk: allebei hebben ze die snelle motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor Matter. De keuze komt dus vooral neer op hoe je het wilt installeren en hoeveel je eraan wilt uitgeven.

Volgens Nuki gaat de ingebouwde accu van de Ultra tot zes maanden mee. Na een maand intensief gebruik – vooral in de eerste weken klikten we de deur vaak open en dicht – zagen we het accuniveau dalen tot zo'n 60 procent. Daarna vlakte het verbruik duidelijk af. Of die zes maanden echt gehaald worden, kunnen we na één testperiode nog niet met zekerheid zeggen, maar bij normaal gebruik lijkt dat een realistische verwachting. Met een paar keer per dag ont- en vergrendelen moet je het moeiteloos een paar maanden redden.

Opladen doe je met een usb-c-kabel die via een magnetisch klikmechanisme aan het slot bevestigt. Die magnetische kop – speciaal door Nuki ontwikkeld – is afneembaar, en dat is handig. Als iemand per ongeluk de deur opent terwijl het slot aan de lader hangt, schiet de kop los zonder schade aan kabel of poort. De kabel valt gewoon op de grond en het slot blijft werken. Wel jammer: je bent voor een nieuwe kabel aangewezen op Nuki zelf.

©Wesley Akkerman

Het slimme slot installeren

De installatie van de Nuki Smart Lock Ultra verloopt over het algemeen soepel, al zijn er een paar momenten waarop je graag iets meer houvast zou willen. Het vervangen van de cilinder zelf is rechttoe rechtaan en werkt zoals je verwacht. Wat lastiger is, is het bepalen welke verlengstukken je nodig hebt voor jouw deur. Die worden netjes meegeleverd voor verschillende diktes, maar de instructies in de app laten op dat punt wat te wensen over. Uiteindelijk kwamen we er wel uit – een kwestie van logisch nadenken en gewoon even proberen – maar echt intuïtief is het niet.

Een tweede puntje: het is niet meteen duidelijk dat je de montageplaat, waar het slot op vastklikt, moet vastzetten met een klein schroefje. Als je die stap overslaat, merk je dat pas zodra de deur voor het eerst draait: dan komt het slot los. Een beetje technisch inzicht helpt dus wel bij het afronden van de installatie. Op dit vlak doen merken als Tedee en Yale het net iets beter, met helderdere instructies en meer begeleiding. Gelukkig is dit een eenmalige handeling, dus echt storend wordt het niet.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock Ultra-app

De Nuki-app biedt een ruime keuze aan instellingen waarmee je het slot precies naar wens afstemt. Zo zie je altijd direct hoe vol de batterij nog is, en kun je de helderheid van de ledverlichting op het slot aanpassen of helemaal uitschakelen. De nachtmodus is een slimme toevoeging: die vergrendelt de deur automatisch op een vast tijdstip en schakelt tegelijk over op een stillere, energiezuinige stand – ideaal als je 's avonds laat thuiskomt zonder het hele huis wakker te maken. Met functies als Autolock en Lock 'n' Go sluit de deur zich vanzelf, wat het dagelijkse gebruik net wat makkelijker maakt.

Ook handig is het logboek in de app, waarin je precies ziet wie het slot wanneer gebruikt heeft. Je kunt tijdelijke of permanente toegang verlenen aan anderen en accessoires toevoegen, zoals een keypad of sensor. De Auto-unlock-functie steekt daar wat ons betreft bovenuit: zodra je thuiskomt, gaat de deur vanzelf van het slot. Dat werkt verrassend precies: je moet echt vlak bij de deur staan voordat het systeem reageert, wat ongewenst ontgrendelen voorkomt. We zijn normaal wat sceptisch over zulke functies, maar tijdens de test werkte dit opvallend goed.

©Wesley Akkerman

Hoe bevalt-ie?

Tijdens onze test van vier weken gebruikten we het slot samen met de Nuki Keypad 2 – een accessoire dat echt iets toevoegt. Hiermee open je de deur via een pincode of je vingerafdruk. Het toetsenpaneel koppel je eenvoudig via de app aan het slot en werkt volledig lokaal, dus je hebt er geen internet voor nodig. Je kunt kiezen voor vaste of tijdelijke toegangscodes, en bij vertrek sluit je de deur met één druk op de knop. Zulke functies tillen het gebruiksgemak van een slim slot naar een hoger niveau.

Vooral de vingerafdrukscanner is een uitblinker. Binnen een paar seconden na het scannen gaat de deur open – snel, betrouwbaar en prettig in het dagelijks gebruik. Ook het invoeren van een pincode gaat vlot en zonder vertraging. Wat ons betreft is de Keypad 2 dan ook een waardevolle aanvulling op de Smart Lock Ultra. Het maakt toegang tot je huis eenvoudiger, sneller en intuïtiever. Met een simpele druk op de terugknop vergrendel je het slot weer, een functie die je via de app instelt.

Vergeleken met de bediening via de smartphone-app (die meerdere stappen vereist) is dit een stuk sneller en minder omslachtig. Hoewel de Auto-unlock op basis van locatie verrassend goed werkt, kiezen we zelf liever voor handmatige controle, om fouten uit te sluiten. En wat ons betreft blijft een fysieke sleutel onmisbaar als ultieme back-up. De Ultra levert drie sleutels mee, zodat je altijd binnenkomt, ook als de techniek je een keer in de steek laat. Dat vinden we geen luxe, maar een absolute vereiste bij slimme sloten.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock kopen?

De Nuki Smart Lock Ultra biedt een hoogwaardige en complete oplossing voor wie afscheid wil nemen van traditionele sleutels. Met een stille, vlot werkende motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor het nieuwe Matter-protocol, positioneert dit slimme slot zich overtuigend in het topsegment. De bijgeleverde SKG***-cilinder speelt daarbij een (ja ja) sleutelrol: die verhoogt niet alleen de veiligheid, maar zorgt er ook voor dat je altijd kunt terugvallen op een fysieke sleutel. Dankzij deze doordachte combinatie voelt de hogere prijs volledig gerechtvaardigd.

Na installatie blijkt de Smart Lock Ultra een bijzonder betrouwbaar en krachtig systeem, al mogen de montage-instructies wel iets duidelijker. De app biedt een uitgebreide set functies en het slot reageert snel en nauwkeurig. Ontgrendelen via de app vergt soms een extra handeling, maar wie kiest voor het optionele Keypad 2, opent en sluit de deur met één druk op de knop. Kleine kanttekeningen daargelaten, is dit slimme slot een uitstekende keuze voor wie zoekt naar een stil, geavanceerd en allesomvattend systeem dat jarenlang meegaat.